Opleiding Duurzaam Gebouw: Mobiliteit: impact op het ontwerp

Transcriptie

1 Opleiding Duurzaam Gebouw: Mobiliteit: impact op het ontwerp Leefmilieu Brussel Ecomobiliteit bevorderen in een renovatieproject François VANDER LINDEN en Barbara COLFS

2 Doelstelling(en) van de presentatie Een overzicht geven van de uitdagingen en de context op het vlak van mobiliteit De belangrijkste actiehefbomen op het vlak van mobiliteit voorstellen De voorzieningen om deze hefbomen te bedienen, beschrijven Sleutels aanreiken voor een geslaagde uitvoering 2

3 Mobiliteit: context 3

4 Context Terugkeer naar de wagen Toename van het individueel gemotoriseerd verkeer (privéwagen) Toename van verkeersproblemen / opstoppingen Daling van de frequentie De inwoner verlaat de stad en zijn afhankelijkheid van de auto neemt toe Activiteitszones verlaten de stad en afhankelijkheid van de auto neemt toe WERKEN De stadszones zijn minder toegankelijk Meer luchtvervuiling, lawaai, ongevallen Daling van de commerciële snelheid van het OV Stijging kosten en tarieven OV De stad wordt minder aangenaam als woonplaats WONEN Daling van de productiviteit Verlies van inkomsten Daling van comfort en dienstverlening Financieringsproblemen en vertraging in de vernieuwing van het materiaal Bron: Transitec OPENBAAR VERVOER 4

5 VRAAG NAAR VERPLAATSINGEN AANBOD VAN RUIMTE Context Twee tegenstrijdige trends: Als de vraag naar verplaatsingen toeneemt, neemt de beschikbare ruimte af VERSTROOID VERSTEDELIJKING DICHT Bron: Transitec 5

6 Context Enkele cijfers 6 voertuigen voor 10 inwoners 65% van de verplaatsingen < 5 km; 25% < 1 km voertuigen / dag alleen al voor woon-werkverkeer Opstoppingen gemiddelde snelheid van een voertuig = 20 km/uur 6

7 Context Modaal aandeel in, naar en vanuit Brussel Werkdag 2010 BHG-BHG GEN-BHG-GEN BGEN-BHG-BGEN Constant Brusselaars Te voet 35% 3% 2% Fiets 4% 2% 1% Openbaar vervoer 29% 21% 31% Auto 31% 74% 66% (chauffeur + passagiers) Bezettingsgraad 1 1,32 1,24 1,28 Constant Walen en Vlamingen Te voet 43% 2% 1% Fiets 2% 0% 0% Openbaar vervoer 19% 38% 48% Auto 36% 60% 51% (chauffeur + passagiers) Bezettingsgraad 1 1,19 1,12 1,16 De meeste verplaatsingen worden te voet gedaan in Brussel Het openbaar vervoer en de wagen behalen een gelijk aandeel voor de verplaatsingen van de Brusselaars in Brussel De wagen weegt door voor verplaatsingen vanuit en naar de hoofdstedelijke zone Bron: Beldam,

8 Context Milieueffecten Het gemotoriseerd vervoer draagt bij tot: meer dan 20% van de CO2-uitstoot 76% van de uitstoot van microdeeltjes 55% van de uitstoot van stikstofdioxide Foto: dh.net, rtbf.be, bralvzw.be, économie.trends.levif.be 8

9 Context Milieueffecten 30% van de bevolking is blootgesteld aan een overdreven hoog geluidsniveau Te weinig lichaamsbeweging leidt tot gezondheidsrisico s Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 9

10 Context Milieu-impact Hoge eisen om doelstellingen te bereiken! Bron: Lärmkontor,

11 Uitdagingen IRIS 2-plan Projectie Gewest Verkeersdrukte Buiten Gewest Een verontrustend trendscenario Belasting van het wegennet (voertuigen x km) waarvan lokale wegen Verplaatsingsduur Gemiddelde snelheid Doelstellingen (2018) 20% minder verkeer 100% fietspaden - 5 km/uur - 5 km/uur Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 11

12 Uitdagingen: planning van de mobiliteit GPDO Aangepaste woningen Aangename en aantrekkelijke leefomgeving en voorzieningen Sectoren en diensten die voor werkgelegenheid zorgen Verbetering van de mobiliteit als factor voor duurzame ontwikkeling. Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 12

13 Uitdagingen: planning van de mobiliteit Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 13

14 Uitdagingen: planning van de mobiliteit Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ceria 14

15 Uitdagingen: planning van de mobiliteit Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 Koninklijk Brussel (station van Schaarbeek

16 Uitdagingen: planning van de mobiliteit Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest Het Kanaal 16

17 Uitdagingen: planning van de mobiliteit Bron: Brussels Hoofdstedelijk Gewest 17 Campuq Brussel (Station van Etterbeek)

18 Project vastgoed en mobiliteit Oefening 1: het analyseschema 18

19 Actiehefbomen Uiteenzetting 19

20 Wat maakt een gebouw duurzaam op het vlak van mobiliteit? Plan van de uiteenzetting Nabijheid van de uitrustingen Aanbod van openbaar vervoer } Bereikbaarheid van de site Voorzieningen die de verplaatsingen van voetgangers bevorderen Paden voor actieve vervoerswijzen Parkeervoorzieningen voor fietsen Parkeervoorzieningen voor auto s } Voorzieningen van het project 20

21 Bereikbaarheid van de site: voorzieningen En u, hoe beweegt u vandaag? Kantoor 10 min. Kinderdagverblijf 3 min. Bloemenwinkel 6 min. Krantenwinkel 11 min. Bron: INSEE 21

22 Bereikbaarheid van de site: voorzieningen De pantoffelafstand : 800 meter, of minuten te voet, wordt beschouwd als haalbaar voor elke gemiddelde wandelaar (3,6 tot 4,8 km/uur) Binnen een straal van meter rond het gebouw moet het volgende te vinden zijn: alle winkels en voorzieningen voor dagelijkse en wekelijkse benodigheden, werkkernen de stations van het openbaar vervoer De aandachtspunten zijn: de kwaliteit van deze voorzieningen de afstand tussen het gebouw en de voorzieningen de kwaliteit van de paden om ze te bereiken 22

23 Bereikbaarheid van de site: aanbod van het openbaar vervoer Zeer goed bediend Goed bediend Matig goed bediend Niet voor stadsuitbreiding geschikt Criteria Afstand Type van halte Frequentie Bron: GSV, Brussels Hoofdstedelijk Gewest 23

24 Interne voorzieningen van het project Voorzieningen die het voetgangersverkeer stimuleren Foto: Y.Glavie 24

25 Voetgangersbeleid 25

26 4 voorzieningen Het bordes moet voldoende ruim zijn, verlicht, gecontroleerd, moet beschutting bieden bij slecht weer Tussenruimtes tussen de private en publieke ruimte Maakt het mogelijk om in het zicht te blijven van voorbijgangers beveiliging publieke ruimte Foto: IBGE 26

27 4 voorzieningen Activering De relaties tussen het gebouw en de openbare ruimte Geheel van de openingen Organisatie van de verblijfsruimten Gevel van de gelijkvloerse verdieping Impact op de perceptie op het niveau van de voetgangers Kwaliteit van de gevelmaterialen van de gelijkvloerse gevel Architecturale kwaliteit van de uitvoering Foto: IBGE 27

28 Interne voorzieningen van het project Paden voor actieve vervoerswijzen Foto: Icedd 28

29 Paden voor actieve vervoerswijzen Traject Rekening houden met spontane paden Direct karakter De actieve vervoerswijzen krijgen een lengte voorsprong Foto: Timenco 29

30 Paden voor actieve vervoerswijzen Doorsteken door huizenblokken voor een fijnmazig netwerk Bron: Voetgangersplan Brussel 30

31 Paden voor actieve vervoerswijzen Kwaliteitscriteria Vlakheid Belangrijkste elementen Welke materialen? Foto: OCW 31

32 Paden voor actieve vervoerswijzen Kwaliteitscriteria Stabiliteit Belangrijkste elementen Welke materialen? Foto: OCW 32

33 Paden voor actieve vervoerswijzen Kwaliteitscriteria Ruwheid Belangrijkste elementen Welke materialen? Foto: OCW 33

34 Paden voor actieve vervoerswijzen Kwaliteitscriteria Geen obstakels Belangrijkste elementen Foto: OCW 34

35 Wegen voor actieve verplaatsingswijzen Photo : CRR 35

36 Interne voorzieningen van het project Fietsenstalling 36

37 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Fietsmobiliteit: een efficiënt antwoord op de fileproblematiek van deur tot deur (geen aansluiting nodig) performant op vlak van snelheid, flexibiliteit, onafhankelijkheid positieve impact op de gezondheid geen milieu-impact verwaarloosbaar budget Welk modaal aandeel in Bxl? Modaal aandeel van 3% Een groei met +13% per jaar Een gemiddelde van 138 fietsers/uur op 28 meetpunten Iris II-plan: modaal aandeel van 20% in

38 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers 3 hefbomen om deze doelstellingen te bereiken Fietsen: infrastructuur uitbouwen fietsnetwerk Fietsen opbergen: stallingen openbaar/privédomein Fietsen aanmoedigen: communicatie fietsopleiding Foto: Icedd 38

39 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Fietsstalling: aanpak Welk type fietsstalling? Hoeveel plaatsen? Welke technische criteria toepassen? Grote vraag naar parkeergelegenheid voor korte duur (winkelbezoek, enz.) Grote vraag naar parkeergelegenheid voor lange duur, zodat fiets ook thuis gestald kan worden Foto: Icedd 39

40 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Fietsstalling: kwaliteitscriteria comfortabel Mogelijkheid om kader en wiel vast te maken in de onmiddellijke nabijheid Op het perceel, op maximum 20 meter van de bestemming beveiligd Sociale controle, of in afgesloten lokalen toegankelijk Vermijd trappen, zorg voor voldoende manoeuvreerruimte geïntegreerd Om een positief fietsimago uit te bouwen verlicht In een lichte omgeving of uitgerust met verlichting beschut Om de fietsen droog te houden, beschut tegen weer en wind 40

41 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 1: type fietsstalling Bron: BIM 41

42 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 1: type fietsstalling Voldoende ruimte Beperkte ruimte Afgesloten lokaal Overdekte fietsenstalling Fietsentrommel Niet-overdekte fietsenstalling Bron: Icedd 42

43 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 2: aantal te voorziene plaatsen Herhaling: Bepalingen Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening GSV: cijfermatige voorschriften Functie Meergezinswoningen Kantoren Industrie, ambachten, hotels, overheidsdiensten, voorzieningen van algemeen belang,... Dimensionering Min. 1 pl./woning Min. 1pl./200m² Min. 2/gebouw Min. 2/gebouw GSV: kwaliteitscriteria Beveiligd, overdekt, voorzien van adequate bevestigingsmechanismen Woning: een afgesloten lokaal in de buurt van de woningen en de weg Scholen en ziekenhuizen: bij voorkeur in het gebouw Langdurig parkeren: 50% van de plaatsen is overdekt 43

44 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 2: aantal te voorziene plaatsen (woningen) Doelstellingen: minimaal*, gemiddeld** en optimaal*** Minimaal 1 fiets per 3 bewoners Gemiddeld 1 fiets per 2 bewoners Optimaal volgens het referentieel Grootte van de woningen: Aantal te plannen plaatsen Grondoppervlakte, keerruimte niet inbegrepen (*) Aantal te plannen plaatsen Grondoppervlakte, keerruimte niet inbegrepen (*) Aantal te plannen plaatsen Grondoppervlakte, keerruimte niet inbegrepen (*) 1 kamer of studio 1 1,10 m² tot 2,85 m² 1 1,10 m² tot 2,85 m² 2 2,20 m² tot 5,70 m² 2 kamers 1 1,10 m² tot 2,85 m² 1 of 2 1,65 m² tot 4,28 m² 3 3,30 m² tot 8,50 m² 3 kamers 1 of 2 1,32 m² tot 3,42 m² 2 2,20 m² tot 5,70 m² 4 4,40 m² tot 12,50 m² 4 kamers 1 of 2 1,65 m² tot 4,28 m² 2 of 3 2,75 m² tot 7,13 m² 5 5,50 m² tot 15,70 m² 5 kamers 2 1,98 m² tot 5,13 m² 3 3,30 m² tot 8,55 m² 6 6,60 m² tot 7,10 m² (*)Oppervlakte voor loodrecht afwisselend hoog-laag parkeren aan weerskanten van de keerruimte = 1,10 m2; oppervlakte voor loodrecht parkeren op gelijk niveau aan één kant van de keerruimte = 2,85 m2 44

45 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 2: aantal te voorziene plaatsen (andere functies) Aanbevolen doelstelling ** Voor bedrijven en andere functies wordt het aantal plaatsen beoordeeld op basis van de volgende formule: MGAB wonende binnen een straal van 0,5 à 5 km 6 De formule bevat volgende elementen: MGAB: Maximaal Gelijktijdig Aanwezige Bezoekersaantal in het gebouw Aandeel werknemers dat binnen een straal van 5 km woont Een deel van de werknemers dat nu andere transportmiddelen neemt Optimale doelstelling *** Te berekenen volgens de mobiliteitscoëfficiënt van het gebouw (I-BFM) 45

46 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 3: Dimensionering van de parkeerruimten Gegevens Afmetingen van een fiets: 0,65 m x 2 m, of 1,3 m². Afstand tussen twee gestalde fietsen: van 0,4 m tot 0,75 m Breedte van de deur: 1 m Gebruikte oppervlakte 46

47 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 3: Dimensionering van de toegang De toegang tot een fietsenstalling moet vrij zijn van hindernissen. Vermijden dat de fietser ingewikkelde of gevaarlijke manoeuvres moet uitvoeren. De doorgangen moeten voldoende vrije hoogte bieden (minstens 2,20 m) om te vermijden dat de gebruikers het hoofd stoten. De stalling bevindt zich bij voorkeur op de benedenverdieping. Indien nodig moet een hellingbaan of een trap met fietsgoot worden aangelegd. Een hellingbaan verdient de voorkeur boven een trap. 47

48 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 3: Dimensionering van de toegang 48

49 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Stap 4: afmetingen van de toegangen (voorbeeld: opklapbaar hellingsplatform) Foto's: Leefmilieu Brussel 49

50 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: de omgekeerde U" of fietsboog Capaciteit: 2 fietsen tegenover elkaar Kostprijs: ongeveer 110 euro per stuk incl. btw Antidiefstalverankering te voorzien (grondplaten of ingemetseld) Lange levensduur Vrijwel geen onderhoud Foto's: Icedd 50

51 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: fietsoverkappingen Diepte: cm Hoogte: 215 cm Onder de overkapping staan omgekeerde U-bogen of fietsrekken Goed geplaatste fietsoverkappingen maken het fietsgebruik praktischer en voor iedereen haalbaar. De fietsen zijn zichtbaar en de fietsoverkapping kan worden gebruikt zonder sleutel of toegangscode. Fietsoverkappingen vereisen echter een zekere sociale controle. Foto: Icedd 51

52 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: fietskluizen Deur: cm Lengte: cm Hoogte: cm Lange levensduur Kostprijs: euro / fiets Betere bescherming tegen weer en wind, vandalisme en diefstal voor langparkeren (volledige nacht of dag) op publieke plaatsen (trein-, bus-, metrostations) waar geen gesloten fietsenstallingen beschikbaar zijn. Foto: Icedd, Aguidonplus.fr 52

53 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: fietsenrekken Capaciteit: 4-8 fietsen Kostprijs: 126 euro/4 fietsen (excl. btw en plaatsing) Komt op ongeveer euro per fiets Mogelijkheid om meerdere rekken te koppelen Geplaatst op de grond of op een in te graven betonblok Lange levensduur Vrijwel geen onderhoud Foto: Vélopa, Icedd 53

54 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: hangsystemen: de verticale hanghaak Neemt weinig plaats in Bevestigingshoogte: 195 cm en 215 cm boven vloerniveau. De afstand tussen twee haken: 80 cm voor haken op dezelfde hoogte, 40 cm voor haken op verschillende hoogte. Kostprijs: 50 euro/fiets (haak + muurbescherming) Geschikt voor bestaande woningen Vereist voldoende kracht om de fiets op te tillen Lange levensduur Vrijwel geen onderhoud Foto: Mottez, ProVélo 54

55 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Fietslift Plafond min. 3,5 meter hoog euro Ophanghaken aan de muur Plafond min. 3,5 meter hoog euro Foto: ProVélo 55

56 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Ondersteunde verticale ophanging Ruimtebesparend Gebruiksvriendelijk: automatisch hefsysteem Foto: BIM. Voorbeeldgebouw Schema s : Wheelylift 56

57 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Uitvoering: fietslokalen Afmetingen: cf. afmetingen van de stallingsruimte Hoogte: 215 cm Plaatsing van omgekeerde U-bogen of fietsrekken Het fietslokaal is in de eerste plaats een afgesloten (muren, roosters of spijlen) en overdekte ruimte waarvan de toegang is voorbehouden voor geïdentificeerde gebruikers, en die zich meestal binnen in een gebouw bevindt. Het kan evenwel ook apart op een site worden ingericht. Het fietslokaal is een bijzonder interessante oplossing voor langparkeren en/of parkeren in risicozones. Foto: J.M Matagne, Icedd 57

58 Ingrepen op perceelsniveau ten gunste van fietsers Type van fietsenstalling criterium van de kostprijs Van 30 euro tot euro per fiets Ter vergelijking, een autostandplaats kost euro tot euro. 58

59 Interne voorzieningen van het project Motorvoertuigen Foto: Icedd 59

60 Inzet Bron: Mobil40 60

61 Privéparkeren Verhouding tussen publiek en privé? Foto: Icedd 61

62 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Modaal aandeel van de wagen volgens parkeersituatie Zeker van parkeerplaats Niet zeker van parkeerplaats Besançon 90% 46% Grenoble 94% 53% Toulouse 99% 41% Berne 95% 13% Genève 93% 36% Lausanne 94% 35% Bron: Transitec 2 tot 7 keer minder mensen gebruiken de wagen als ze niet zeker zijn een parkeerplaats te zullen vinden 62

63 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Belgische werknemers: aanwezigheid van een parkeerplaats op de werkplaats Gratis privéparking 49,3% Privéparking tegen betaling 3,6% Geen privéparking 38,6% Geen antwoord 8,5% Bijna 1 werknemer op 2 beschikt over een gratis privéparkeerplaats Bron: Beldam,

64 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Belgische werknemers: modaal aandeel naargelang van de parkeergelegenheid op de werkplek Met wagen als chauffeur Met wagen als passagier Te voet Motor/rijwiel met hulpmotor Fiets Trein Tram Metro Bus Basis Gratis parking Betaalparking Geen parking 72% van de werknemers die gratis kunnen parkeren, komt met de wagen. Bron: Beldam,

65 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Aanbod aanpassen aan de context: Brussel (GSV) Huisvesting Minimum 1 plaats/woning Maximum 2 plaatsen/woning Kantoren Aantal plaatsen BVO Zone A 1/200 m² Zone B 1/100 m² Zone C 1/60 m² 65

66 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen BWRO Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening Juridische basis voor stedenbouw in Brussel: het bepaalt en regelt de grote mechanismen voor ruimtelijke ordening op het Brussels grondgebied. Het wordt aangevuld met uitvoeringsbesluiten, die de inhoud van het wetboek verfijnen zodat een concrete toepassing van zijn bepalingen mogelijk is. Milieu-effectenstudies (MES) Sommige aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning zijn gebonden aan een effectenstudie. Bijlage A van het BWRO legt de criteria vast die bepalen dat de ontwerpen worden onderworpen aan dit type milieueffectenbeoordeling om stedenbouwkundige redenen. Ontwerpen die een aanzienlijke impact kunnen hebben op het milieu. Studies: zeer grondig, uitgevoerd door gespecialiseerde studiebureaus. Verantwoord door het stedenbouwkundige criterium van overschrijding van de grens van m² kantooroppervlakte, door het criterium van creatie van meer dan 200 parkingplaatsen en door infrastructuurontwerpen. Bron: Leefmilieu Brussel. BWRO van kracht sinds

67 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen GBP Gewestelijk Bestemmingsplan Het heeft verordenende waarde en bindende kracht en kan beperkingen op het gebruik van de eigendom en zelfs een bouwverbod inhouden. Het bepaalt de globale bestemming van de verschillende zones van het grondgebied en de voorschriften die er van toepassing zijn. Mobiliteit: Het omvat maatregelen voor de aanleg van de voornaamste verkeerswegen: hiërarchie van de wegen en openbaar vervoer Op bepaalde specifieke sites zou de stadscompositie van het geheel moeten streven naar een verbetering van de verbindingen door de permeabiliteit van de site voor voetgangers en fietsers Bron: Goedgelkeurd door de Regering op 03/05/

68 Privéparkeren Aanbod aanpassen aan de context: Gent Station van Gent: 900 woningen, m² kantoorruimte Voor het parkeeraanbod worden verschillende verhoudingen gehanteerd, op basis van de afstand tot het station: ZONE A (< 500 meter): 0,7 plaats/woning ZONE B (500 tot meter): 0,8-0,9 plaats/woning ZONE C (1.000 tot meter): 1 plaats/woning Foto: Google 68

69 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen BWLKE (Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheersing) Kader: de uitstoot van broeikasgassen verminderen en het energieverbruik beheersen Doelstelling: vermindering van het aantal beschikbare parkeerplaatsen in de omgeving van kantoorgebouwen, om het autogebruik door werknemers voor woon-werkverplaatsingen te ontraden. Toepassing: milieuvergunning en bij elke verlenging of vernieuwing van een vergunning Betreft: parkeerplaatsen van kantoorgebouwen buiten de openbare weg Principe: maximumaantal parkeerplaatsen bepaald op basis van twee factoren in de GSV: - de vloeroppervlakte van de kantoren (m²) - de bereikbaarheid van de zone met het openbaar vervoer Bron: Leefmilieu Brussel. BWLKE inzake parkeren - van kracht geworden op

70 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen BWLKE (Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheersing) 70

71 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Parkeren in de achteruitbouwstrook De GSV verbiedt de aanleg van de achteruitbouwstrook voor een woning tot parkeerplaats. Alleen een siertuin is hier toegelaten. Drievoudig probleem van het parkeren in de achteruitbouwzone: esthetisch: de voertuigen verhullen de benedenverdieping van de gevels ecologisch: de bestrating dekt de bodem af juridisch: de bewonder die verantwoordelijk is voor een dergelijke aanleg, eigent zich een deel van de openbare ruimte toe dat beschikbaar zou moeten blijven op de weg. Bron: Gemeente Ukkel Invoegetreding van de GSV:

72 Ingrepen op perceelsniveau: parkeren van motorvoertuigen Mutualisatie Mutualisatie van parkeren: de parkeerplaatsen worden gedeeld tussen verschillende categorieën van gebruikers die ze op verschillende momenten van de dag en/of week nodig hebben. Dit leidt tot een optimalisatie van de voor de auto voorbehouden ruimte en dus tot een niet te verwaarlozen besparing. GELIJKTIJDIG TE VERVULLEN BEHOEFTEN DAG IN DE WEEK AVOND NACHT ZATERDAG- NAMIDDAG Wonen 45 tot 55% 80 tot 90% 95 tot 100% 60 tot 70% Werken 70 tot 90% 10 tot 20% 0% 0% Winkel(s) (<2.500 m²) 50 tot 75% 10 tot 30% 0% 100% Stedenbouwkundige lasten: aanvullende verplichting die bepaalde vergunningen oplegt. In dit geval is de afgifte van de vergunning gebonden aan de realisatie of aan de betaling van de lasten. De lasten kunnen worden geëist in natura (bouwwerken) of in geld (betaling van een bepaald bedrag). Bron: CeMathèque, Service Public de Wallonie 72

73 Carpooling: concept leden in het BHG Foto s: lanouvellegazette.be 73

74 Carpooling: voorbeeld in Waals-Brabant LIGGING VAN DE SITES Op te waarderen site (215) Op korte termijn te creëren site (150) Op lange termijn te creëren site (75) (15) = geraamde capaciteit Publiek-privaat partnerschap Bron: Provinciaal mobiliteitsplan 74

75 Dynamische carpooling Profiteren van de technologische evolutie Een toenemend gebruik van ICT Steeds meer smartphones in het straatbeeld Dalende kosten van het mobiele internet Een betaalbare softwareoplossing Sociale netwerken die uit hun voegen barsten Ontwikkeling van een deeleconomie (autodelen, AirBNB, Groupon, ) 75

76 Autodelen: bezit versus gebruik CONSUMPTIEGOEDEREN WAAR MENSEN HET MINST GOED ZONDER KUNNEN jaar jaar jaar abonnés en RBC Jaar en ouder Bron: enquête ZipCar, 2012 TV Mobiele telefoon Computer Wagen Herstel van het evenwicht tussen de mobiliteitskosten van de verschillende modi Bron: enquête ZipCar, 2012 jaar 76

77 77

78 Toolbox Voorbeeldprojecten 78

79 Toolbox Voorbeeldprojecten Mundo (renovatie van een kantoorgebouw) Bereikbaarheid van de site - centrale ligging, in zone A - uitstekend aanbod van alternatieve mobiliteit Duurzame renovatiekeuzes - paden - fietsenstallingen - autoparkeerplaatsen - beheer/communicatie 79

80 Toolbox Voorbeeldprojecten Bereikbaarheid van de site 80

81 Toolbox Voorbeeldprojecten Fietsenstalling Afgesloten lokaal in de kelder (lange duur): 90 plaatsen Bogen in de publieke ruimten (korte duur): 16 plaatsen 81

82 Toolbox Voorbeeldprojecten Fietsenstalling Hoeveelheid Kwaliteit Veiligheid Comfort 82

83 Toolbox Voorbeeldprojecten Autoparkeerplaatsen Het oorspronkelijke aanbod afschaffen (>30 plaatsen) Plaatsen voor PBM s en leveringen Oorspronkelijke parking 83

84 Toolbox Voorbeeldprojecten Paden voor actieve verplaatsingswijzen, die het terrein doorkruisen Site ten laste van projectontwikkelaar (wijk ZEMU in Schaarbeek) Bron: Plan Iris II 84 Bron: service urbanisme commune de Schaerbeek

85 Toolbox Voorbeeldprojecten Speelstraat Bron: Plan Iris II 85 Bron: Duurzame wijken : Duurzaam [DAILLY] Durable

86 Toolbox Voorbeeldprojecten Toegankelijkheid Twee ingangen voor het huizenblok Ingang van de woningen Bron: Urban Platform Beperkte offerteaanvraag Schaarbeekse Haard Renovatie van de wijk Helmet 86

87 Toolbox Voorbeeldprojecten Mutualisatie van het parkeren 87

88 Toolbox Voorbeeldprojecten Collectieve fietsenstalling 88 Bron: Duurzame wijken : Broebel Air

89 Toolbox Voorbeeldprojecten Deelfietsen Bron: Iris II-plan 89 Bron: Duurzame wijken: Bezemhoek

90 Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: che-publicaties %A8que/cematheque41.pdf Referenties Gids Duurzame Gebouwen: Gids Duurzame Gebouwen: G_MOB00, G_MOB01, G_MOB02, G_MOB03 90

91 Te onthouden van de uiteenzetting Werken met verschillende hefbomen (locatie, parkeren, enz.) om het concept ecomobiliteit maximaal tot ontwikkeling te laten komen Toezien op een goede aaneenschakeling van voorzieningen (bv.: geïntegreerd ontwerp van paden en parkeerplaatsen) Streven naar een maximale kwaliteit van deze voorzieningen en niet de minimumnorm! Oog voor de noden van PBM s, fietsers en voetgangers, van ontwerp tot uitvoering van het project 91

92 Wat mijn renovatieproject zou moeten omvatten Paden die voor iedereen toegankelijk zijn Voldoende ruimte om fietsen te stallen veilig, geïntegreerd, zichtbaar, verlicht, Eventueel, alternatieve voorzieningen om fietsen te stallen (ophanghaken, fietsliften, enz.) Een redelijk parkeeraanbod voor motorvoertuigen, indien de behoeften en de context dit vereisen! 92

93 Contact François VANDER LINDEN en Barbara COLFS Stedenbouw, Mobiliteit en SIG Icedd, Boulevard Frère Orban, Namen : fvl@icedd.be 93