Stageopdracht jaar 4 : Werkbegeleiding

Transcriptie

1 Stageopdracht jaar 4 : Werkbegeleiding Inleiding: Eén van de competenties die de student tijdens haar hbov-opleiding zal verwerven is: De hboverpleegkundige geeft (werk)begeleiding aan collega s en collega s in opleiding. Het verpleegkundig beroep wordt bij uitstek in de praktijk geleerd. Die praktijk is in principe een krachtige leeromgeving mits aan voorwaarden voor leren wordt voldaan. De opdracht: Leerklimaat in de instelling 1 Hoe is het leren in de instelling georganiseerd? bijv.: visie op opleiden (van verpleegkundigen) opleidingsbeleid, opleidingsinfrastructuur, een opleidingsverantwoordelijke. Waar heb je deze informatie gevonden? Leerklimaat op de afdeling 2: Wat zijn de kenmerken van het leerklimaat op de afdeling? Gebruik voor het uitwerken de handleiding werkbegeleiding. bijv.: afdelingsvisie en organisatie t.a.v. het begeleiden van studenten. 3: Formuleer een advies om dit leerklimaat te behouden of te verbeteren. Werkbegeleiding 4: Analyseer de wijze waarop er werkbegeleiding wordt gegeven op de afdeling waar je stage loopt. Gebruik voor het uitwerken de handleiding werkbegeleiding. 5: Wat ging volgens jou goed en wat is er volgens jouvoor verbetering vatbaar? Noem van ieder aspect drie voorbeelden. Hoe zou je de goede zaken willen borgen en de verbetering tot stand willen brengen? Overige informatie Lever de uitwerking uiterlijk week 15 van de stage in De opdracht wordt beoordeeld door de stagedocent Onderwijsonderdeel: 4500PWE13 Studieonderdeel: 4513OPWEOP Maximaal aantal woorden: 1500 Opdracht moet voldoen aan voorwaardelijke criteria

2 Beoordelingsformulier stageopdracht jaar 4 werkbegeleiding Naam student: Sanne Terpstra Naam stagedocent/beoordelaar: Robert Wagensveld Cijfer: 8,2 = 8 Datum: Beoordelingscriteria Opmerkingen Beoordeling/ punten De werkbegeleiding is geanalyseerd adhv de theorie 13 Goed, is per 15 stap behandeld, vanuit theorie naar praktijk gekeken. Er zijn 3 aspecten beschreven die goed gingen en voor verbetering vatbaar zijn. De aspecten komen voort uit de analyse. De borging en verbetering zijn realistisch en toepasbaar 12 Hoe e.e.a. te 15 en gerelateerd aan de literatuur. borgen (organisatie) zou je kunnen beschrijven De kenmerken van het leerklimaat van de afdeling zijn beschreven aan de hand van de literatuur. Het advies over het leerklimaat is beschreven aan de hand van de kenmerken en gebaseerd op de literatuur Er is beschreven hoe het leren op de instelling is georganiseerd. Minstens beschreven: visie op opleiden (van verpleegkundigen) opleidingsbeleid, opleidingsinfrastructuur, een opleidingsverantwoordelijke. De bron van deze informatie is vermeld. 17 Duidelijke link 20 beschrijving leerklimaat afd. en aangeboden theorie vanuit HvA Beoordeling wordt afgerond op een heel cijfer Nb; deze opdracht is bedoeld om de diagnostische- en innovatieve vaardigheden van de student m.b.t. werkbegeleiding te ontwikkelen en beoordelen. De opdracht is niet bedoeld om individuele werkbegeleiders te beoordelen. Hetgeen beschreven is mag daarom nooit tot personen te herleiden zijn.

3 Beoordelingsformulier Voorwaardelijke Criteria Indien het ingeleverde product niet compleet is, of niet aan één van deze criteria voldoet, dan wordt het product met een 1,0 beoordeeld en verder niet nagekeken. Het gevolg hiervan is dat de student het verbeterde product op de datum van de eerstvolgende herkansing alsnog in kan leveren. Naam student: Studentnummer: Naam beoordelaar: Datum beoordeling: Onderwijsonderdeel: Studiedeelnummer: Criteria De spelling- en grammaticaregels zijn consequent en correct toegepast, kleine vergissingen en verschrijvingen zijn zeldzaam. Aan dit criterium is voldaan indien op een willekeurig gekozen pagina niet meer dan 2 spelfouten staan. De lay-out van het stuk is consistent met de indeling, en is aantrekkelijk voor de lezer. Alle bronverwijzingen in de tekst zijn volgens de Vancouver stijl. De bronnenlijst is opgesteld volgens de Vancouver stijl. Let op: er zijn verschillende varianten van de Vancouver stijl. In alle stukken voor de HBOV-HvA moet het bronnenoverzicht volgens de richtlijnen die Tijdschrift Verpleegkunde aanhoudt, opgesteld worden: De opdrachtuitwerking bevat maximaal 1500 woorden (exclusief de tabellen, inhoudsopgave, bronnenlijst). De uitwerking is voorzien van een voorblad waarop ten minste de volgende informatie is vermeld: 1. naam van de student, 2. studentnummer, 3. groep van de student, 4. naam van de docent voor wie de opdrachtuitwerking bedoeld is, 5. naam van het studieonderdeel, 6. studiedeelnummer / studiegidsnummer, 7. het aantal woorden dat de opdrachtuitwerking bevat (exclusief titelblad, bronnenlijst), 8. datum dat het product ingeleverd wordt. Voldaan/Niet voldaan V V V V (let op: cijfers van bronnen niet tussen haakjes plaatsen!) V 1. V 2. V 3. V 4. V 5. V 6. V 7. V 8. V

4 Werkbegeleiding Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: Groep: LV14-4AGZ6 Naam van de docent: R. Wagensveld Studieonderdeel: Werkbegeleiding Onderwijsonderdeel: 4500PWE13 Studieonderdeel: 4513OPWEOP Aantal woorden: 1360 Datum inlevering: 8 december 2014 In samenwerking met:

5 Inhoudsopgave Inleiding 2 Leerklimaat in de instelling 3 Leerklimaat op de afdeling 4 Werkbegeleiding 5 Bronvermelding 7

6 Inleiding Voor de vierdejaars stage wordt verwacht dat ik werkbegeleiding kan geven. In dit verslag ga ik in op de theorie van het werkbegeleiding geven. Ik begin met het leerklimaat van de instelling. Dit wordt vervolgt met het leerklimaat op de afdeling. Als laatste zal ik in gaan op werkbegeleiding. Het hele verslag is een analyse van de instelling en de afdeling omtrent het werkbegeleiding geven en het leerklimaat.

7 Leerklimaat in de instelling Het VUmc is een universitair medisch centrum. Het is gelinkt aan de VU (vrije universiteit) en daarnaast heeft het VUmc een Instituut voor onderwijs en opleiden dat bestaat uit VUmc School of Medical Sciences, VUmc Amstel Academie en VUmc Academie. Deze bieden verscheiden opleidingen zoals geneeskunde, MBO/HBO verpleegkunde, vervolg opleidingen voor verpleegkundige enz. De afdeling praktijkopleiding van VUmc valt onder het Instituut voor Onderwijs en Opleiden (IOO)/ Amstel Academie. Ook werkt het VUmc nauw samen met het AMC dat tevens een universitair medisch centrum is. Het VUmc geeft als missie dat het staat voor onderscheidende patiëntenzorg, hoogwaardig wetenschappelijk onderwijs en grensverleggend onderzoek. Het VUmc heeft meerder leerwerkplaatsen in het ziekenhuis en overal lopen leerlingen rond. De praktijkopleiders zijn verantwoordelijk voor opleiden van de werkbegeleiders op de afdeling, het leerproces van de studenten te bewaken en de werkbegeleiders te coachen in hun nieuwe rol. Hiernaast bieden praktijkopleiders persoonlijke begeleiding aan de studenten. Deze praktijkopleiders zijn op alle afdelingen waar stagiaires lopen. (1, 2, 3)

8 Leerklimaat op de afdeling De afdelingsvisie van de VNCO over leren is: Het scheppen en in stand houden van een goed arbeids-en opleidingsklimaat voor de medewerkers. Het VNCO beoefent het principe van een Leerwerkplaats. Dit betekent dat patiëntenzorg en leren centraal staan. De stagiaires op de afdeling zijn verantwoordelijk voor een aantal bedden op de zorgeenheid. Hierdoor wordt de directe patiëntenzorg uitgevoerd door de stagiaires en onder directe begeleiding van de werkbegeleider. Op de afdeling wordt elke student gekoppeld aan een werkbegeleider die de student begeleidt door zijn leerproces. En elke dag wordt de student gekoppeld aan een coach als hij/zij werkt. Hiernaast is één praktijkopleider aanwezig die dit proces begeleidt. De student is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces en geeft zijn grenzen aan waar nodig. Om genoeg bewijzen te verzamelen voor het praktijk functioneren op de afdeling bestaan dag evaluatie formulieren. Deze formulieren vult de student zo goed als elke dag in voor het nabespreken van de dag met zijn/haar coach. Deze kunnen ingevuld worden met de student zijn eigen leerdoelen. Dit geeft de student aan tijdens het voor bespreken van de dag met zijn/haar coach. De dag zelf wordt van de student verwacht dat hij/zij terugkoppelt naar de coach toe en aangeeft waar hij/zij hulp bij nodig heeft. (2,3) Uit de theorie van het derdejaars vak werkbegeleiding komt naar voren dat een leerklimaat voldoet aan bepaalde normen: - de leerling krijgt taken en verantwoordelijkheden en begeleiding die passen bij zijn niveau van functioneren, gerelateerd aan de opleidingseisen. - er is elke dienst gelegenheid voor begeleiding. - er is elke dienst gelegenheid tot het oefenen in een verpleegsituatie onder toezicht van een verpleegkundige. - het geven van feedback op de afdeling wordt als vanzelfsprekend gezien. - attitude - er is betrokkenheid bij de leerling wat zich uit in het initiatief nemen tot stimuleren, steunen en feedback geven op een wijze die de leerling helpt verder te komen in zijn leerproces. - minimaal 1 x per week is er een begeleidingsgesprek met de werkbegeleider.(4) Mijn advies voor de afdeling omtrent het leerklimaat van de afdeling is het behouden van het elke dienst begeleiding bieden aan stagiaires alsook het leerwerkplaats principe. Ter verbetering zou gekeken kunnen worden naar het vaker samen laten werken van stagiaires onderling. Dit kan op de werkvloer. Ik heb gemerkt dat dit vaak niet gedaan wordt, het gebeurt vaker dat een student onder directe begeleiding staat van een coach dan dat meerdere studenten onder begeleiding staan van een coach. Op deze manier zal het leerwerkplaats principe geoptimaliseerd worden.

9 Werkbegeleiding De werkbegeleider op de afdeling VNCO heeft de volgende competenties: Organiseren eigen werk, goed mondelinge en schriftelijke communicatie en samenwerken. Uit de theorie komen stappen naar voren om doelmatig werkbegeleiding te geven. Ik ga deze stappen gebruiken om te analyseren hoe dit gebeurt op de afdeling. Deze bestaan uit: 1. Bewust handelen van de werkbegeleider. De eerste stap is het bewust handelen van de werkbegeleider. Dit betekent dat jij als werkbegeleider nadenkt en kritisch staat tegenover je eigen gedrag, motieven en doelstellingen. Aantal factoren die van invloed kunnen zijn: je eigen gevoelens tegenover de student-verpleegkundige, je eigen opvattingen over de opleiding die de student volgt, je eigen leerstijl, je eigen leergeschiedenis, je motieven en ambities om anderen te helpen bij het leren en je eigen gedrag en de effecten daarvan op de student-verpleegkundige en omgekeerd. Vaak wordt jij als werkbegeleider gezien als rolmodel voor de studentverpleegkundige. Daarom is het belangrijk om ook jouw eigen handelen te betrekken in het leerproces van de student. Op de afdeling wordt hier minder aandacht aan besteed zover ik dit kan beoordelen. Bij de evaluatie en de feedback gaat het vooral over de student en zijn handelen. Er is een vakje beschikbaar voor feedback van de student naar de werkbegeleider. Als verbetering zou ik aanraden om hier meer aandacht aan te besteden door middel van het bewust omgaan met het rolmodel zijn voor de student. Daarnaast kan het ook belangrijk zijn om te kijken op de afdeling wie wel en wie geen werkbegeleiding wilt geven. Hierdoor zullen de gemotiveerde begeleiders over blijven. 2. Het begeleiden van de werkbegeleider is doelgericht. Het te bereiken doel bepaalt voor een belangrijk deel het handelen van de werkbegeleider. Dit geeft richting aan de te ontvangen begeleiding. De doelen zijn samen met de praktijkopleider en student opgesteld. Op de afdeling wordt hier veel aandacht aan besteed. De dag-evaluaties zijn zo gemaakt dat de student zijn eigen doelen kan invullen en daarnaast heeft de student de ruimte om tijdens het voorbespreken aan te geven wat zijn of haar doelen zijn. Deze doelen zijn allemaal samengevat in het leerplan of stagewerkplan. De werkbegeleider kan hierdoor doelgericht begeleiden. Hiernaast zijn de dag-evaluaties gebaseerd op het CanMEDS principe waardoor de student een directe terugkoppeling heeft naar zijn of haar opleiding. Deze formulieren blijven gebruiken om de kwaliteit te waarborgen. 3. Systematiek in het handelen van de werkbegeleider. De derde stap is dat je als werkbegeleider volgens een begeleidingssysteem werkt. De stappen die je zet, zijn logisch verbonden aan de taakbekwaamheid van de student, de werksituatie op dat moment en op wat moet gebeuren in de dienst. Hierover zijn allerlei fasemodellen ontwikkelt. Binnen de verpleegkunde zijn de onderstaande fasen algemeen geaccepteerd: anamnese, diagnosestelling, opstellen van een verpleegplan, uitvoering van de verpleegkundige zorg, somatisch en psychosociaal en evaluatie van de verleende zorg.

10 Op de afdeling wordt tijdens het voorbespreken besproken hoever de student is in zijn/haar leerproces. De student moet hier zelf mee komen net als zijn leerdoelen aangeven voor de dienst. De student heeft hier een verantwoordelijkheid in. De werkbegeleider past zijn begeleiding aan het niveau van de student. Dit blijven doen om de kwaliteit te waarborgen. 4. Het begeleiden door de werkbegeleider gebeurt procesmatig. De vierde stap is het rekening houden met ontwikkelingen die zich voordoen, met de reacties van je student, met fouten die gemaakt worden door school of de afdeling en met onverwachte voorvallen in de zorg. Het handelen richten op de concrete begeleidingssituatie van het moment en toch een eerder gekozen richting in de werkbegeleiding vasthouden is het procesmatige. Op de afdeling wordt veel aandacht besteed aan het procesmatige. Dit is hoe een dienst verloopt. Dit wordt opgevangen door het terugkoppelen van de student. De student hoort zijn verleende zorg of nog te verlenen zorg terug te koppelen naar de begeleider van die dienst. Dit gebeurt op een juiste manier. De student heeft hierin de verantwoordelijkheid. Ik heb gemerkt dat het soms moeilijk is om terug te koppelen naar jouw begeleider omdat hij of zij zelf bezig in de zorg. Als verbetering zou ik hierin kunnen geven dat één verpleegkundige uit de zorg zou kunnen gehaald worden en die concentreert zich volledig op het begeleiden van de studenten op de afdeling. (4)

11 Bronvermelding (1) Onderwijs. Internet site VUmc. Beschikbaar via: Geraadpleegd 25 november (2) Binnema E. en Licher M. VUmc start leerwerkplaats voor verpleegkundigen. Internet site VUmc Beschikbaar via: Geraadpleegd 25 november (3) VUmc-VNCO. Leerwerkplaats handleiding VNCO. Amsterdam: VUmc-VNCO; (4) Muijsert P. Effectief leren werkbegeleiden; In Reader Werkbegeleiding Hogeschool van Amsterdam C.Timmer; interne uitgave opleiding verpleegkunde; 2003.