Deel 1 : algemeen overzicht Deel 2 : een virusscanner installeren en afstellen Deel 3 : een anti-spyware programma installeren en gebruiken

Transcriptie

1 OKRA Computerclub Beveilig je computer Deel 1 : algemeen overzicht Deel 2 : een virusscanner installeren en afstellen Deel 3 : een anti-spyware programma installeren en gebruiken Deel 1 Help! Mijn computer doet vreemd... Bekende klachten van ernstig geïnfecteerde computers zijn: Er verschijnen voortdurend ongevraagde (vaak pornografische) advertenties De startpagina van de internetbrowser wordt steeds gewijzigd Er is ongevraagd een zoekbalk in de internetbrowser verschenen Er verschijnen nieuwe icoontjes op het bureaublad De computer werkt en reageert langzaam De computer loopt regelmatig vast De internetverbinding verloopt traag De computer sluit zichzelf na een bepaalde tijd (bijvoorbeeld 60 seconden) automatisch af U ontvangt meer ongewenste (spam) U heeft een hogere telefoonrekening dan normaal doordat inbelprogramma's zonder dat u het weet worden geïnstalleerd en een dure inbelverbinding activeren Er doen zich ongewenste betalingen voor vanaf uw creditcard INBRAAK OP UW COMPUTER Inbreken op andermans computer zonder toestemming van de eigenaar is bij wet verboden. Toch gebeurt het. Om in een computer in te breken worden verschillende technieken gebruikt. 1

2 Inbrekers maken gebruik van virussen, spyware, trojans en phishing. Ook het zogenaamde 'poortscannen', het zoeken naar zwakke plekken in uw beveiliging, wordt gebruikt. WAT IS PHISHING? Phishing is oplichterij op internet. Door misleiding en bedrog via onechte s en websites, ontfutselen fraudeurs u persoonlijke informatie. Ze 'vissen' naar uw gegevens door u in deze s te verleiden naar bepaalde websites te gaan en daar persoonlijke gegevens achter te laten. De mailtjes lijken van respectabele bedrijven te zijn, maar zijn vals. De gegevens waar de criminelen om vragen zijn bijvoorbeeld uw logingegevens, bankrekening en sofi-nummer. Ga nooit in op zulke vragen! WAT ZIJN TROJANS? Een trojan is een (klein) programma dat zich, vaak vermomd als een nuttig programma, op uw harde schijf nestelt. Een trojan maakt op uw pc vervolgens stiekem een ingang voor andere gebruikers. Een kwaadwillende kan via internet en via die ingang toegang krijgen op uw computer en daarmee doen wat hij wil (zie computerinbraak). Er zijn trojans met als doel om uw persoonlijke gegevens te pakken te krijgen of te verwijderen, maar er zijn ook trojans die uw computer 'slechts' misbruiken om andere computers op internet op te sporen. Of om uit uw naam spam te versturen. HOE RAAKT UW PC BESMET? Veel trojans worden via programma's als KaZaA en MSN Messenger verspreid. Vooral software-bestanden worden gebruikt om trojans in te verstoppen. Het downloaden van illegaal gekopieerde software is altijd riskant. Ook via webpagina's kunnen trojans worden overgebracht. Let altijd goed op wanneer uw browser u vraagt een applicatie te installeren. Niet alleen via internet worden besmettingen overgebracht, ook via externe informatiedragers (usb-sticks, harde schijven, ) en loklae netwerken kunnen virussen en malware verspreid worden. STAPPENPLAN Stap 1: firewall Stap 2: internet-instellingen Stap 3: virusscanner Stap 4: Windows update Stap 5: pop-up killer Stap 6: anti-spyware, dialers en rootkits Stap 7: spamfilter 2

3 Stap 1 : FIREWALL Een firewall is een programma dat voortdurend al het in -en uitgaande verkeer controleert en de pc beschermt tegen pogingen van hackers om binnen te dringen, bijvoorbeeld als deze toegankelijk is gemaakt door een trojan. Ook geeft de firewall een waarschuwing wanneer een programma vanuit de pc contact zoekt met het internet. Windows firewall In Service Pack 2 van Windows XP en in Windows Vista is een firewall ingebouwd. De firewall van Windows XP heeft echter een belangrijk probleem. Deze voert alleen de eerste helft uit van de taak van een goede firewall: het beschermen tegen aanvallen van buitenaf. Tegen misbruik van de pc van binnenuit doet de XP-firewall niets. Bovendien is de XPfirewall nauwelijks te configureren en vindt er geen registratie plaats van bijvoorbeeld pogingen tot inbraak. Verstandige computergebruikers installeren náást de Windows XPfirewall altijd een echte firewall. Free ZoneAlarm (Engelstalig) ZoneAlarm is de bekendste firewall. De basisfunctionaliteiten zijn nog gratis te downloaden en te gebruiken. Stap 2 INTERNET-INSTELLINGEN Je kan de beveiliging voor internet instellen op verschillende niveau s. Meestal voldoet de stand normaal-hoog of normaal het best. Stap 3 - VIRUSSCANNER De simpelste en meest doeltreffende manier om uw computer tegen virussen te beschermen is de installatie van een goede virusscanner. Let wel, elke virusscanner heeft updates nodig om adequaat te kunnen blijven optreden tegen de nieuwste virussen. Goede virusscanners met automatische update via internet kunt u kopen van gerenommeerde fabrikanten als Kaspersky, Symantec (Norton) en McAfee. Er zijn ook gratis goede virusscanners beschikbaar. Het nadeel van een gratis scanner is wel dat nieuwe virusdefinities soms wat trager vrijkomen dan bij de gevestigde (betaalde) anti-virusbedrijven. Avast! 4 Home Edition Kwam erg goed uit de test van het onafhankelijke AV-Test.org. Avast! 4 Home Edition scant ook op spyware. Wel is registreren binnen 60 dagen nodig om het programma gratis te kunnen blijven gebruiken. 3

4 Avast! is beschikbaar in verschillende talen, waaronder Nederlands. De setup van Avast! is vrij eenvoudig: na enkele muisklikken en het updaten van de virusdefinities is Avast! anti virus klaar voor gebruik. Avira AntiVir Personal Scoorde hoog in de test van het onafhankelijke AV-Test.org, maar heeft als nadeel dat deze gratis editie niet scant op spyware. Scant wel op trojans, wormen en rootkits. Na de installatie voert het programma direct een systeemscan uit, op zoek naar virussen. Laat zo mogelijk eerst een update van de laatst beschikbare virusdefinities doen. Rechts onderin staat het AntiVir-icoontje: een open paraplu betekent dat de AntiVir Guard actief is. Na de installatie van AntiVir voert deze direct een systeemscan uit, op zoek naar virussen. Laat zo mogelijk eerst een update van de virusdefinities doen. Rechts onderin het systeemvak staat het AntiVir-icoontje: een open paraplu betekent dat de AntiVir Guard actief is. Met een dubbelklik op dit icoontje opent het configuratiescherm van AntiVir. Hier kunnen eventueel instellingen worden aangepast, de standaard instellingen voldoen echter prima. Het zoeken naar updates voor de virusdefinities kan eventueel handmatig worden uitgevoerd door met rechts op het icoontje te klikken en te kiezen voor Start Update. AVG AVG Anti-Virus Free Edition is Nederlandstalig en geschikt voor zowel Windows XP als Windows Vista. De setup van AVG is vrij eenvoudig: na enkele klikken en het updaten van de virusdefinities is de virusscanner AVG klaar voor gebruik. AVG AntiVirus is eenvoudig in het gebruik en de virusdefinities zijn eenvoudig te updaten. Eén virusscanner tegelijk Laat nooit meerdere virusscanners op één systeem tegelijkertijd draaien. Ze kunnen elkaar in de weg zitten waardoor het scannen op virussen onbetrouwbaar is. Stap 4 - WINDOWS UPDATE Regelmatig worden lekken vastgesteld in Windows of onderdelen daarvan. Voor de meeste stelt Microsoft snel reparaties beschikbaar (patches). Maar een pc is pas beschermd als deze reparaties zijn gedownload en geïnstalleerd. De tijd die verstrijkt tussen het vrijgeven van een patch en de ontwikkeling door kwaadwillenden van een virus dat gebruik maakt van de gevonden programmafout, wordt steeds korter! Zorg dus dat Windows automatisch checkt op updates, deze download en installeert. Alleen zo is uw computer maximaal beveiligd! Stel automatisch downloaden en installeren van Windows-updates bij Windows XP als volgt in: Start, (Instellingen), Configuratiescherm, Beveiligingscentrum. N.B. Alleen gebruikers van een legale versie van Windows zijn nog verzekerd van alle veiligheidsupdates. Gebruikers moeten de echtheid van hun Windows XP-versie aantonen voordat zij Windows kunnen laten bijwerken. 4

5 Stap 5 POP-UPKILLER Tijdens het internetten willen zich nog wel eens automatisch nieuwe vensters openen, zogenaamde pop-ups. Deze pop-ups zijn vaak vervelend en bovendien niet zonder gevaar. Sommige pop-ups denkt u weg te klikken, maar op dat moment installeert zich juist een virus bijvoorbeeld. Installeer altijd een pop-up killer! Windows XP (SP2) + Vista pop-up killer In Service Pack 2 van Windows XP en in Windows Vista zit een uitstekende pop-up killer ingebouwd. Deze werkt alleen in de internetbrowser Explorer. Gebruikt u geen Windows XP of gebruikt u een andere browser installeer dan één van de volgende gratis pop-up killers. Firefox Met de populaire browser Firefox in combinatie met de Google Toolbar heeft u een uitstekende gratis pop-up killer op uw computer. De Google Toolbar heeft naast een pop-up killer ook nog enkele andere erg handige en gratis functies. Pop-Up Stopper Free Edition De gratis Pop-Up Stopper van Panicware voorkomt dat schermen met irritante advertenties (én pop-under schermen) geopend worden. Je kunt als gebruiker met een geluidje gewaarschuwd worden als een pop-up is geblokkeerd. Het programma maakt het ook mogelijk om tijdelijk een blokkade op te heffen. Dat doe je door te dubbelklikken op het icoontje in de systeembalk, of door Shift of Ctrl in te drukken tijdens het volgen van een nieuwe link. Ondersteunt alleen Internet Explorer, Netscape & Mozilla. Windows 98/98SE/ME/2000 of XP Stap 6 - ANTI-SPYWARE Spyware verzamelt informatie op uw computer of verzendt uw data via het internet naar commerciële en/of kwaadwillende derden. Het kan hierbij om de volgende informatie gaan: * uw surfgedrag Welke websites bezoekt u? Hoe lang internet u? Wat koopt u via internet en welke bestanden download u? * privacygevoelige informatie Welke programma's gebruikt hoe en hoe vaak (zo houdt Windows talrijke MRU-lists bij, wat staat voor Most Recently Used Lists)? Wat is uw adres? Wat zijn uw wachtwoorden, gebruikersnamen, creditcardnummers, bankrekeningnummers en logingegevens voor online bankieren? Er bestaat ook veel spyware dat iets aan uw computer verandert: de startpagina van de browser verwijst naar een pornosite of een zoeksite, er verschijnen op de vreemdste 5

6 momenten (vaak seksueel getinte) advertenties in beeld, er verschijnt ongevraagd een zoekbalk in de internetbrowser of er verschijnen nieuwe icoontjes op het bureaublad. Een computer die ernstig geïnfecteerd is, loopt traag en zelfs regelmatig vast. Verder is de internetverbinding langzaam. En op het moment dat zich bijvoorbeeld ongewenste betalingen voordoen vanaf uw creditcard bent u er helemaal zeker van: uw computer is hopeloos vervuild. Spyware schendt uw privacy. U weet meestal niet welke informatie vrijkomt en wat er met die informatie gebeurt. Daarnaast maakt het de beveiliging van uw systemen en gegevens kwetsbaar. Tenslotte ondervindt u overlast van wat er vervolgens met deze informatie wordt gedaan. Check uw computer elke week op de aanwezigheid van spyware. Dat kan met uitstekende gratis software. Microsoft Windows Defender Microsoft Windows Defender is bestemd voor Windows 2000, Windows XP en zit standaard in het nieuwe besturingssysteem Windows Vista. Het programma tegen spyware update zichzelf automatisch via internet en is gratis. Gebruik dit programma altijd in combinatie met regelmatige scans van de hiernavermelde Ad-Aware of Spybot S & D, omdat Defender in zijn eentje niet alles tegenhoudt! Lavasoft Ad-Aware Dit programma is al langere tijd een erkende vechter tegen spyware. U kunt na een scan bovendien met één muisklik alle MRU-lists wissen. MRU staat voor Most Recently Used. Standaard bewaart Windows namelijk tientallen MRU-lijsten op de harde schijf met informatie over bezochte internetpagina's, gebruikte zoekwoorden, gedownloade bestanden, en laatst gebruikte en geopende bestanden. Deze lijsten zijn potentieel interessant voor kwaadwillenden, omdat ze precies vertellen waar op uw computer bepaalde bestanden staan en wat uw surfgedrag is. Zorg dat u vóór elke scan met Lavasoft Ad-Aware eerst checkt op updates via de optie in het startscherm. Spybot Search & Destroy Vink tijdens het installeren ook de optie TeaTimer aan, zodat dit programma ook continu over uw schouder mee kijkt en u meteen meldt als er wijzigingen worden aangebracht in bijvoorbeeld het register van Windows. Accepteer deze wijzigingen alleen als u iets installeert of uitvoert, waarvan u zeker weet dat dit de bedoeling is! Ook bij Spybot S&D geldt dat u vóór elke scan eerst checkt op updates via een optie in het startscherm van dit programma Stap 7 - SPAMFILTER WAT IS SPAM? Spam is ongevraagde , die vaak in grote hoeveelheden tegelijk wordt verzonden. Bij de inhoud gaat het meestal om een vorm van adverteren. 6

7 Spammen gebeurt zowel via berichten als via nieuwsgroepen. Spam is altijd ongevraagd, meestal ongewenst. Spam veroorzaakt hierdoor overlast en ergernis. Daarbij belasten spam-mailings, waarbij tienduizenden s tegelijkertijd worden verzonden, overlast op het internet door vertraging van het internetverkeer. WELKE SOORTEN SPAM ZIJN ER ZOAL? Spam via Spam is van oorsprong het ontvangen van ongewenste berichten via . een spamfilter is een goede manier om deze tjes te scheiden van de rest. Kijk op STAPPENPLAN voor gratis spamfilters. Comment spam Comment spam staat voor reclameberichten die in de vorm van commentaar op websites worden gepost, bijvoorbeeld op nieuwssites, in gastenboeken en op weblogs (blogs). Commentaar op websites is erg populair en soms zelfs leuker om te lezen dan het artikel zelf. Dat weten spammers ook en daarom zetten zij reclameboodschappen graag op die manier op websites vaak in combinatie met links naar reclamewebsites. Meestal betreft het commentaar in de vorm van korte en nietszeggende (algemene) tekst als "great article, great blog" of "I'm impressed, visit my site!" samen met een link naar een reclamewebsite. Splog Een splog (spam blog) is een weblog (blog) die alleen maar bestaat uit spam. Alles op zo n website is niks anders dan spam en slechts bedoeld om reclame te maken voor spamproducten of u naar websites met nog meer spamreclame te lokken. Spampal Het programma werkt op alle Windows versies vanaf Win. 95. Ook worden veel clients ondersteund, waaronder Outlook, Outlook Express, Eudora en Pegasus Mail. SpamPal maakt gebruik van zogenaamde DNSBL-lijsten. Dit zijn lijsten die in kaart brengen welke delen van het internet spam verspreiden. Als je een krijgt van een machine die op deze lijsten staat dan kan je ervan uitgaan dat het een spammail is. Als SpamPal een bericht heeft geïdentificeerd als spam dan plakt het programma een "header" aan dit mailtje. Je programma moet je dan opdracht geven de berichten met die header in een aparte "spam-map" te plaatsen. Je spam wordt nu gescheiden van al je andere . Spamfighter 7

8 SPAMfighter heeft in samenwerking met Microsoft de sterkste, veiligste en meest effectieve antispamtool op de markt gerealiseerd. Als u van alle spam in Outlook of Outlook Express of Windows Mail af wilt, installeer dan SPAMfighter. Het is geheel gratis bij thuisgebruik. Alle binnenkomende mail wordt automatisch getest door SPAMfighter. Als het als spam herkend wordt, komt het in de spammap terecht. Als een onontdekte spammail binnen komt blokkeert u de mail met één druk op de knop. Binnen een paar seconden wordt de mail ook bij alle andere SPAMfighters in 224 landen/regio's geblokkeerd. GOUDEN TIPS! 1. Gebruikt u Windows XP of Vista? Maak dan een extra gebruikersaccount aan met beperkte rechten. Ga naar Start, Instellingen, Configuratiescherm, Gebruikersaccounts, Een nieuwe account maken. Activeer tijdens het doorlopen van de wizard de functie "Beperkte mogelijkheden". Gebruik vervolgens zoveel mogelijk dit account. Door de 'beperkte mogelijkheden' kan software en dus ook spyware en virussen bijvoorbeeld niet zonder meer geïnstalleerd worden. Wilt u toch een keer iets installeren, bijvoorbeeld een bepaald programma dat u gekocht heeft? Log dan eenmalig op uw computer in met een account dat als kenmerk 'computerbeheer' heeft. Vergeet niet na installatie weer even uit te loggen en opnieuw in te loggen met het account met 'beperkte mogelijkheden'. 2. Maak een aparte account aan (vb. via Gmail) voor uw niet-persoonlijke correspondentie. Downloadlinks Zone Alarm Avira Antivir AVG Avast Ad-Aware Spybot S & S Windows Defender Pop-up Stopper Spampal Spamfighter G-mail 8