Creative Commons in. Informatie voor projectleiders bij hogeronderwijsinstellingen. CC BY: Creative Commons Mountain View HQ

Transcriptie

1 Creative Commons in SURF-projecten Informatie voor projectleiders bij hogeronderwijsinstellingen CC BY: Creative Commons Mountain View HQ

2 3 Creative Commons in SURF-projecten Creative Commons in SURF-projecten Informatie voor projectleiders bij hogeronderwijsinstellingen Om innovatie te bevorderen stelt SURF bij de meeste subsidieprojecten de voorwaarde dat de projectleiders hun resultaten opleveren onder een Creative Commons-licentie. In deze hand-out leest u wat Creative Commons is en hoe u deze licenties kunt gebruiken voor uw projectresultaten. Wat is Creative Commons? Creative Commons: vier voorwaarden Hoe gebruikt u de licentie Creative Commons? Zes mogelijke licenties met voorbeelden Meer weten over Creative Commons? Alle logo s, licentienamen, toelichtingen en url s op een rij Wat is Creative Commons? In een zin: Met een Creative Commons-licentie geeft u anderen toestemming om uw werk onder bepaalde voorwaarden te publiceren, kopiëren en verspreiden. Auteursrechten Alle creatieve werken van mensen zijn automatisch beschermd door auteursrechten (copyright). Daarvoor hoeft u het -symbool niet te gebruiken of formeel iets te regelen. In de Auteurswet is namelijk geregeld dat de zeggenschap over creatieve werken - en daar valt ook de meeste digitale content onder - berust bij de maker van het werk of degenen aan wie de maker zijn rechten heeft overgedragen. Delen onder voorwaarden Deze bescherming is goed voor mensen die volledige controle over hun werk willen behouden, maar wat als u uw werk onder bepaalde voorwaarden met anderen wilt delen? In dat geval kunt u een Creative Commons-licentie gebruiken. Met een Creative Commons-licentie: 1. behoudt u als maker de auteursrechten en 2. biedt u anderen de mogelijkheid om uw werk te publiceren, kopiëren en verspreiden, zolang ze zich houden aan de voorwaarden die u zelf stelt. Met een licentie geeft u anderen dus toestemming om uw werk op bepaalde manieren te gebruiken. Door te verwijzen naar de geldende licentie kunnen anderen zien op welke manier zij uw werk kunnen gebruiken. Innovatie door delen De gedachte achter Creative Commons is: door te delen kunnen anderen voortbouwen op bestaande ideeën en zo weer nieuwe ideeën en innovaties ontwikkelen. Een idee waar SURF vanzelfsprekend helemaal achter staat. Een van de subsidievoorwaarden van de projecten die hogeronderwijsinstellingen binnen SURF uitvoeren is daarom dat de resultaten onder een Creative Commons-licentie worden opgeleverd. Dat geldt voor al het tekstuele, visuele en audiomateriaal, zoals presentaties, publicaties, rapportages, artikelen, brochures, video s, foto s, websites en boeken.

3 Creative Commons in SURF-projecten 4 Creative Commons: vier voorwaarden Creative Commons biedt licenties die zijn gebaseerd op vier bouwstenen die aangeven welke voorwaarden u stelt aan het hergebruik van uw werk. Naamsvermelding De optie Naamsvermelding (BY) geeft anderen het recht om werk verder te verspreiden, gebruiken en veranderen zolang ze de naam van de maker noemen. Deze voorwaarde geldt bij alle CC-licenties. Aan het CC BY-logo kunnen mensen zien dat ze uw werk mogen hergebruiken zonder toestemming te vragen. Als ze de naam van u of uw instelling en de gebruikte licentie maar duidelijk vermelden. Geen commercieel gebruik Met de optie Geen commercieel gebruik (NC Non Commercial) geeft u aan dat commercieel gebruik van uw werk niet toegestaan is. Anderen mogen werk met deze licentie delen, gebruiken en veranderen, maar ze mogen er geen geld mee verdienen. Geen afgeleide werken Met de optie Geen afgeleide werken (ND No Derivative Works) geeft u aan dat anderen uw werk alleen in de originele vorm mogen (her)gebruiken. Het mag dus in zijn geheel worden gekopieerd, gepubliceerd en verspreid, maar niemand mag het werk wijzigen, uitbreiden of bewerken. Gelijk delen De optie Gelijk delen (SA Share Alike) verplicht mensen die uw werk gebruiken of veranderen om hun werk onder dezelfde licentie te publiceren. Hoe gebruikt u de licentie Creative Commons? Vermelding logo en/of naam licentie Als u zeker weet dat uw werk geen auteursrechtelijk materiaal van anderen bevat, vermeldt u het logo van de gewenste CC-licentie. In het colofon van een tekstuele uiting, op de homepage of in de disclaimer van een website, op elke dia van een presentatie of in de toelichting van een video. In plaats van het logo kunt u ook de afkorting of de volledige naam van de licentie gebruiken (zie voorbeelden). Verwijzing naar licentietekst verplicht U verwijst altijd door naar de volledige licentietekst op internet. Zo kunnen anderen zien op welke manier zij uw werk kunnen gebruiken. In gedrukte uitingen vermeldt u de url. In online uitingen maakt u een link van het logo, de afkorting of de volledige naam van de licentie (zie voorbeelden). Let op: zonder deze verwijzing is de licentie niet geldig. Toelichtende tekst bij voldoende ruimte Is er voldoende ruimte? Dan kunt u ter verduidelijking een toelichtende tekst plaatsen: Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons <soort licentie>. Gebruikt u materiaal van anderen in uw uiting? Gebruikt u materiaal van anderen in uw uiting? Bijvoorbeeld een foto of video, een tekst van een externe tekstschrijver of een illustratie van een wetenschapper? Zorg er dan voor dat u toestemming heeft om dat materiaal te gebruiken in een uiting onder een CC-licentie. Koop de rechten af of zorg ervoor dat de maker het materiaal onder de gewenste CC-licentie verstrekt.

4 5 Creative Commons in SURF-projecten Vermeld de CC-licentie, de naam van de maker en de link naar de volledige licentietekst. Doe dit bij het hergebruikte materiaal zelf, bijvoorbeeld onder een foto, of in het colofon als er weinig ruimte is. Zes mogelijke licenties met voorbeelden Met de vier genoemde bouwstenen zijn zes combinaties van Creative Commons-licenties mogelijk. 1. Naamsvermelding: CC BY U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden, gebruiken en veranderen zolang ze uw naam of de naam van uw instelling vermelden. Dan kiest u voor de licentie CC BY. Voorbeeld gedrukte onderzoeksrapportage U publiceert een onderzoeksrapportage of soortgelijke uiting die u gedrukt wil verspreiden onder de licentie CC BY. Vermeld dan het logo, de toelichting en de verwijzing naar de volledige licentietekst in het colofon van de rapportage: Deze onderzoeksrapportage is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland. Voorbeeld online Powerpointpresentatie U wilt een Powerpointpresentatie op Slideshare plaatsen zodat anderen uw presentatie of een losse slide kunnen delen of hergebruiken. De ruimte is beperkt, dus vermeldt u alleen het logo en laat deze linken naar de volledige licentietekst. Doe dit op elke slide, zodat ook losse slides door anderen gemakkelijk te hergebruiken zijn. [logo linkt naar licentietekst] Voorbeeld hergebruik werk van anderen U wilt in een blog een foto hergebruiken die door de fotograaf gepubliceerd is onder de CC BY-licentie. Vermeld dan onder de foto de licentie, de naam van de fotograaf en de link naar de volledige licentietekst. CC BY: <naam fotograaf> 2. Naamsvermelding Niet-commercieel: CC BY-NC U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden, gebruiken en veranderen zolang ze uw naam of de naam van uw instelling vermelden én zolang ze het werk niet commercieel gebruiken. Dan kiest u voor de licentie CC BY-NC. Voorbeeld gedrukte publicatie: U publiceert een artikelenreeks die u wilt verspreiden onder de licentie CC BY-NC. Vermeld dan het logo, de toelichting en de verwijzing naar de volledige licentietekst in het colofon van de artikelenreeks. Deze artikelenreeks is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 3.0 Nederland. Voorbeeld hergebruik werk van anderen U wilt op uw website een foto hergebruiken die door de fotograaf gepubliceerd

5 Creative Commons in SURF-projecten 6 is onder de licentie CC BY-NC. Vermeld dan de licentie, de naam van de fotograaf en de link naar de volledige licentietekst onder de foto. CC BY-NC: <naam fotograaf> 3. Naamsvermelding Geen afgeleid werk: CC BY-ND U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden en gebruiken zolang ze uw naam of de naam van uw instelling vermelden én zolang ze het werk alleen in de originele vorm (her)gebruiken. Dan kiest u voor de licentie CC BY-ND. Voorbeeld grafiek in digitaal middel U publiceert een grafiek die anderen alleen in originele vorm mogen hergebruiken, in een digitaal middel. Als u genoeg ruimte heeft, plaats de melding dan met logo onder de grafiek. Deze grafiek is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland. Voorbeeld hergebruik werk van anderen U wilt online een foto hergebruiken die door de fotograaf gepubliceerd is onder de licentie CC BY-ND. U mag de foto dan alleen in originele vorm opnemen. Vermeld onder de foto de licentie, de naam van de fotograaf en de link naar de volledige licentietekst. CC BY-ND: <naam fotograaf> 4. Naamsvermelding Gelijk delen: CC BY-SA U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden, gebruiken en veranderen zolang ze uw naam of de naam van uw instelling vermelden én zolang ze hun werk onder dezelfde licentie publiceren. Dan kiest u voor de licentie CC BY-SA. Voorbeeld website U ontwikkelt een website en wilt de informatie op deze website publiceren onder de licentie CC BY-SA. Vermeld dan het logo, de toelichting en de verwijzing naar de volledige licentietekst in de disclaimer van de website. De inhoud van deze website is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland. 5. Naamsvermelding Niet commercieel Gelijk delen: CC BY-NC-SA U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden, gebruiken en veranderen zolang ze uw naam of naam van uw instelling vermelden, het werk niet commercieel gebruiken en hun werk onder dezelfde licentie publiceren. Dan kiest u voor de licentie CC BY-NC-SA. Voorbeeld vermelding in colofon publicatie Deze publicatie is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland. org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl

6 7 Creative Commons in SURF-projecten 6. Naamsvermelding Niet commercieel Geen afgeleid werk: CC BY-NC-ND U wilt uw werk delen en anderen het recht geven om uw werk verder te verspreiden en gebruiken zolang ze uw naam of de naam van uw instelling/surf vermelden, uw werk niet commercieel gebruiken en alleen in de originele vorm (her)gebruiken. Dan kiest u voor de licentie CC BY-NC-ND. Voorbeeld vermelding in colofon publicatie Deze publicatie is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland. Geen rechten voorbehouden Met twee opties kunt u aangeven dat er geen rechten zijn voorbehouden : CC zero Door te kiezen voor de optie CC zero doet u afstand van uw auteursrecht. U draagt daarmee uw werk over aan het publieke domein, zonder voorwaarden en beperkingen. U zegt hiermee eigenlijk geen enkel recht voorbehouden. Publiek domein De optie Publiek domein kunt u gebruiken als u werk heeft geïdentificeerd dat vrij is van auteursrechtelijke restricties. Let op: Een eenmaal gekozen CC-licentie blijft eeuwig geldig. Licentieconflicten voorkomen Niet alle CC-licenties zijn met elkaar te combineren. Pas op dat u geen materialen combineert (tot nieuw materiaal) als de licenties niet samen kunnen gaan. Hieronder ziet u welke combinatie wel en niet mogelijk zijn. Meer weten over Creative Commons? Kijk op voor diverse verwijzingen naar interessante en actuele informatie over Creative Commons. Of neem contact op met de SURFprogrammamanager van uw project.

7 Creative Commons in SURF-projecten 8 Alle logo s, licentienamen, toelichtingen en url s op een rij (NL en Engels) Hieronder alle logo s, licentienamen, toelichtende zinnen en urls van de volledige licentieteksten, in het Nederlands en het Engels. 1. Naamsvermelding: CC BY Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland. This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution 3.0 Netherlands license Naamsvermelding Niet-commercieel: CC BY-NC Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 3.0 Nederland. by-nc/3.0/nl/ This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Netherlands license Naamsvermelding Geen afgeleid werk: CC BY-ND Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland. This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution-NoDerivs 3.0 Netherlands license Naamsvermelding Gelijk delen: CC BY-SA Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland. nl This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Netherlands license Naamsvermelding Niet commercieel Gelijk delen: CC BY-NC-SA Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 Nederland. licenses/by-nc-sa/3.0/nl This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 Netherlands license Naamsvermelding Niet commercieel Geen afgeleid werk: CC BY-NC-ND Deze <uiting> is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland. This <publication> is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Netherlands license. by-nc-nd/3.0 Dit document verschijnt onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland

8 Creative Commons in SURF-projecten SURF Graadt van Roggenweg 340 Postbus GG Utrecht T +31 (0) F +31 (0) info@surf.nl