NATUUR- EN SCHEIKUNDE I VMBO KB VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

Transcriptie

1 NATUUR- EN SCHEIKUNDE I VMBO KB VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2018 V

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. 2 van 16

3 Inhoud 1 Kernpunten 5 2 Centraal examen 5 3 College-examen 5 4 Schema examenstof 7 Bijlage 1 Beschrijving examenstof 8 Bijlage 2 Hulpmiddelen 11 Bijlage 3 Tips 12 3 van 14

4

5 top 1 Kernpunten Het examen bestaat uit een centraal examen en een college-examen. De kandidaat moet zelf een woordenboek meenemen. Tips voor dit examen staan in een bijlage. De berekening van het eindcijfer staat in een overzicht. 2 Centraal examen Het centraal examen bestaat uit een schriftelijk examen. Het wordt digitaal afgenomen. Het centraal examen heeft betrekking op de exameneenheden: NASK1/K/3, 4, 5, 6, 8 en 9 (zie: Schema examenstof en Beschrijving examenstof). Overzicht centraal examen wat hulpmiddelen tijdsduur cijfer Zie: Schema examenstof en Beschrijving examenstof woordenboek 90 minuten A 3 College-examen mondeling college-examen Het college-examen bestaat uit een mondeling examen van 25 minuten. Het heeft betrekking op alle exameneenheden (zie: Schema examenstof en Beschrijving examenstof). Tijdens het college-examen kan gebruik gemaakt worden van apparaten en/of afbeeldingen. Van de kandidaat wordt verwacht dat hij de volgende apparatuur herkent en kan gebruiken: - krachtmeter/ veerunster, - stemvork, - luidspreker, - microfoon, - geluidssterktemeter, - brander, - dompelaar, - thermometer, - meetlint, - maatglas, - stopwatch, - weegschaal, 5 van 14

6 - voedingsapparaat, - schuifweerstand, - stroommeter, - spanningsmeter, - vermogensmeter, - kwh-meter, - multimeter, - transformator (in losse delen, 2 spoelen en weekijzeren kern). Bij het mondeling college-examen worden ten minste drie onderwerpen, ter keuze van de examinator, uit de examenstof geëxamineerd, waarvoor aparte deelcijfers worden gegeven. Het cijfer voor het mondeling college-examen is het gemiddelde van de deelcijfers, afgerond op 1 decimaal. Overzicht berekening eindcijfer wat centraal examen college-examen gemiddelde van deelcijfers afgerond op één decimaal wegingsfactor cijfer (afgerond op één decimaal) 1 A 1 B eindcijfer (afgerond op een geheel getal) cijfer A + B gedeeld door 2, afgerond op een geheel getal terug naar top 6 van 14

7 4 Schema examenstof Natuur- en scheikunde I KB centraal examen college-examen NASK1/K/1 Loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) X NASK1/K/2 Basisvaardigheden X NASK1/K/3 Leervaardigheden in het vak natuurkunde X X NASK1/K/4 Stoffen en materialen X X NASK1/K/5 Elektrische energie X X NASK1/K/6 Verbranden en verwarmen X X NASK1/K/7 Licht en beeld X NASK1/K/8 Geluid X X NASK1/K/9 Kracht en veiligheid X X NASK1/K/10 Bouw van de materie X NASK1/K/11 Straling en stralingsbescherming X NASK1/K/12 Het weer X In bijlage 1 van deze vakinformatie staat een beschrijving van de examenstof. terug naar top 7 van 14

8 Bijlage 1 Beschrijving examenstof De beschrijving van de programmaonderdelen: - NASK1/K/3: Leervaardigheden in het vak natuurkunde, - NASK1/K/4: Stoffen en materialen, - NASK1/K/5: Elektrische energie, - NASK1/K/6: Verbranden en verwarmen, - NASK1/K/8: Geluid, - NASK1/K/9: Kracht en veiligheid is te vinden op: kies jaarring 2018 vmbo KB exacte vakken natuuren scheikunde I syllabus 2018 natuur- en scheikunde I, vmbo Specificatie van de globale eindtermen voor het CE. In deze bijlage staat de beschrijving van de programmaonderdelen: - NASK1/K/7 : Licht en beeld, - NASK1/K/10: Bouw van de materie, - NASK1/K/11: Straling en stralingsbescherming, - NASK1/K/12: Het weer. Beschrijving examenonderdelen NASK1/K/7, NASK1/K/10, NASK1/K/11, NASK1/K/12 NASK1/K/7 Licht en beeld U kunt 1 beschrijven hoe bij het zien, lichtbundels van een directe of indirecte lichtbron in het oog vallen - rechtlijnigheid van licht - evenwijdige, convergerende en divergerende lichtbundels - schaduwvorming 2 de zichtbare kleuren van het licht noemen - rood, oranje, geel, groen, blauw, violet 3 toelichten dat licht een vorm van straling is en toepassingen noemen van vormen van straling waarvoor het oog niet gevoelig is - ultraviolet. zonnebaden. black light. vliegenvanger - infrarood. infrarood sensor. afstandsbediening 4 verklaren hoe kleuren zichtbaar worden bij opvallend licht - selectieve absorptie, spiegelende en diffuse terugkaatsing - kleur van de verlichting 5 beschrijven hoe licht door een vlakke spiegel wordt teruggekaatst - wetten van terugkaatsing - virtueel beeld 6 positieve en negatieve lenzen onderscheiden 7 een afbeelding maken met een positieve lens en de begrippen voorwerpsafstand en beeldafstand toelichten 8 van 14

9 8 apparaten noemen waarin positieve lenzen worden toegepast - camera - projector 9 de brandpuntsafstand van een positieve lens vaststellen 10 beeldvorming toepassen bij het menselijk oog - bril, contactlenzen - bijziendheid - verziendheid - oudziendheid - accommoderen 11 een schematische tekening maken van de beeldvorming bij een positieve lens. NASK1/K/10 Bouw van de materie U kunt 1 de bouw van stoffen en materialen beschrijven in termen van moleculen en atomen 2 de fasen waarin een stof kan voorkomen beschrijven in termen van moleculen - moleculen trekken elkaar aan - moleculen gaan sneller bewegen hij hogere temperatuur - kristalrooster 3 de bouw van een atoom beschrijven als een kern met protonen en neutronen, waaromheen een elektronenwolk - atoommassa - isotopen. NASK1/K/11 Straling en stralingsbescherming U kunt 1 bronnen van ioniserende straling en soorten ioniserende straling noemen - alfa-, bèta- en gammastraling onderscheiden 2 radioactief verval beschrijven als het veranderen van atoomkernen - stabiele en instabiele kernen - halveringstijd - activiteit 3 toelichten welke rol straling speelt bij tracers, röntgenfotografie en bestraling 4 de werking uitleggen van maatregelen tegen ongewenste blootstelling aan straling en tegen het opnemen van radioactieve stoffen - absorptie van straling - dracht - doordringend vermogen 5 maatregelen noemen om nadelige effecten van het gebruik van straling en radioactieve stoffen voor mens en milieu te beperken - opslag afval. 9 van 14

10 NASK1/K/12 Het weer U kunt 1 de temperatuur meten en de werking van een thermometer verklaren en een systeem ontwerpen waarin thermometers betrouwbaar geijkt kunnen worden - vloeistofthermometer; bimetaalthermometer - absolute temperatuur - relatie tussen de schalen van Celsius en Kelvin 2 luchtdruk meten en in verband brengen met de hoogte - onderdruk, overdruk, absolute druk - barometer 3 het ontstaan van wolken en neerslag beschrijven met behulp van fasen en faseovergangen - regen, hagel, sneeuw, ijs, rijp, condens - luchtdrukverschil - dauwpunt 4 het verschijnsel bliksem in verband brengen met elektrische spanning en met elektrische stroom - ontlading door de lucht - bliksem en donder - onweerswolken - veiligheidsmaatregelen 5 zelf-verworven informatie presenteren over maatschappelijke aspecten in verband met weersverschijnselen - aspecten van veiligheid en gezondheid - lucht- en bodemverontreiniging - luchtvochtigheid. Een uitgebreide beschrijving van de examenonderdelen K3, K4, K5, K6, K8 en K9 staat op: - examenblad.nl, natuur- scheikunde I KB, syllabus 2018 exacte vakken terug naar top 10 van 14

11 Bijlage 2 Hulpmiddelen Toegestaan De hulpmiddelen van het basispakket zijn toegestaan bij alle examens. Zij zijn niet alle nodig: Basispakket Het standaard basispakket bevat: - schrijfmateriaal - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geodriehoek - naast of in plaats van de geodriehoek: een windroos - roosterpapier in cm2 - vlakgum - rekenmachine Ook is het toegestaan om hulpmiddelen mee te brengen die geen relatie hebben met de exameneisen maar wel functioneel kunnen zijn, zoals: markeerstift, puntenslijper, leesliniaal (loep). Woordenboek Nederlands-Nederlands (eendelig) óf Nederlands-thuistaal van de kandidaat (eendelig) Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Er wordt van u verwacht dat u, naast het basispakket, tijdens het centraal examen en het college-examen beschikt over: Rekenmachine Bij Nask 1 KB, moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de y e macht, x kwadraat, 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun inversen). De rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben: lichtnetaansluiting tijdens het examen, opladen tijdens het examen, schrijfrol, alarm of ander geluid, alfanumeriek (letters op scherm)*, grafieken weergeven, zend- of ontvanginstallatie. Informatiemateriaal Goedgekeurd is: BINAS vmbo-kgt, informatieboek voor nask 1 en nask 2 (2e editie, ISBN ) Voor deze editie van Binas zijn errata uitgegeven. Zie voor deze errata de site (zoekterm errata Binas). Het is toegestaan deze fouten in Binas te verbeteren. Gebruik van de 1 e editie van BINAS is niet meer toegestaan. Uitgebreide informatie over hulpmiddelen voor de centrale examens en hulpmiddelen voor kandidaten met een beperking staat in de Regeling toegestane hulpmiddelen. Kies: examenblad.nl, 2018, vmbo, onderwerpen, hulpmiddelen terug naar top 11 van 14

12 Bijlage 3 Tips Lees de vakinformatie natuur- scheikunde I goed door. Hierin kunt u vinden welke stof tot het centraal examen behoort en welke tot het college-examen. Op basis hiervan weet u wat u moet voorbereiden. Maak bij het bestuderen van de examenstof zo mogelijk gebruik van een lesmethode of examenkatern. Zorg dat u de toegestane hulpmiddelen meebrengt. Centraal examen Antwoord bij open vragen heel precies op de gestelde vragen. U moet de vraag eerst goed lezen en niet te kort of te vaag antwoorden. Oefen in het lezen van de opgaven; het gebeurt soms dat vragen onjuist worden beantwoord omdat de vraag niet goed gelezen is. Geef bij de antwoorden een toelichting als daarom wordt gevraagd; bij de meeste vragen worden alleen punten toegekend als er een juiste toelichting is gegeven. Vergeet niet uw eigen woordenboek mee te nemen naar de examenlocatie. Controleer bij schriftelijke examens of u alle opgaven gemaakt hebt, voordat u uw werk inlevert. Oefen van tevoren met Binas. Kijk goed welk gedeelte van Binas gaat over natuurkunde. Oefenen: Examenbundels of oude examens zijn geschikt om ervaring op te doen. Oude centrale examens zijn te vinden op onder andere examenblad.nl (stel linksboven een bepaald jaar in en vind onder KB en natuur- scheikunde 1 de examendocumenten van dat jaar). Mondeling college-examen Vergeet niet uw eigen woordenboek mee te brengen naar de examenlocatie. Kijk, ter voorbereiding op de mondelinge college-examens, de informatiefilm mondeling staatsexamen op de website onder Hoe het staatsexamen VO werkt bij de staatsexamens vwo-havo-vmbo. Oefen met uw opleiders het doen van een mondeling examen. Ook met medekandidaten kunt u dit oefenen door elkaar vragen te stellen. terug naar top 12 van 14

13 13 van 14

14 14 van 14