HOT PANTS. Do It Yourself Gynaecologie

Transcriptie

1 HOT PANTS Do It Yourself Gynaecologie

2 Contactadres Postbus 85069, 3508 AB Utrecht Meer exemplaren Maak 1,50 euro / 3,35 gulden over op giro tnv. Hotpants te Utrecht en je krijgt het opgestuurd. Of kijk in de betere vrouwen- of politieke boekhandel. Downloaden kan op bovenstaande website. De oorspronkelijke versie is geschreven door Isabelle Gauthier en Lisa Vinebaum. Isabelle Gauthier is gediplomeerd fytotherapeut. Lisa Vinebaum is een community radio activist en actief kruidengenezer. Vertaling naar Nederlands: Ester, Nienke, Angela, Aukje, Carly Voorkant: Angela Vormgeving: Jasper Druk: KNUST, Nijmegen Anti-copyright! We moedigen vrouwen aan deze informatie onder elkaar te delen. Ga er wel verantwoordelijk mee om en vermeld zo mogelijk de auteurs. Disclaimer Dit boekje heeft niet als doel diagnoses te stellen of doktersvoorschriften te verschaffen. Het is een informatieve gids om je te helpen je lichaam en gezondheid beter te begrijpen. Onthoud dat planten niet hetzelfde zijn als medicijnen, hoewel ze erg krachtig kunnen zijn, en dat hun effecten niet gegarandeerd kunnen worden omdat ze van vrouw tot vrouw verschillen. De remedies die in dit boekje staan zijn gebaseerd op de persoonlijke ervaringen van de auteurs, zij kunnen echter niet verantwoordelijk worden gehouden voor vervelende of onbedoelde effecten die het gevolg zijn van de behandelingen. Als je twijfelt, vraag advies aan een kruidengenezer, dokter of gynaecoloog.

3 Voorwoord Een paar jaar geleden kregen wij Hot Pants, een engelstalig do-it-yourself gynaecologie boekje in handen. We waren er heel enthousiast over, en hebben een aantal behandelingen voor onszelf gebruikt. We vonden het fijn om te weten dat je ook vrij serieuze gezondheidsproblemen zelf kan oplossen. Wel bleken sommige dingen in het boekje niet voor Nederland te gelden, of hoorden we van elkaar nieuwe oplossingen. Al snel kwam het plan om een Nederlandse vertaling met aanvullingen te maken, waarvan het resultaat nu voor je ligt. We hopen dat je er net zoveel aan hebt als wij. Opmerkingen en aanvullingen kan je opsturen naar het postbusadres. Hot Pants Collectief November 2001

4 Inhoud Inleiding... 6 Het lichaam (in het kort)... 7 De clitoris en genitale kliertjes... 7 De vagina... 7 De baarmoeder... 8 De eierstokken... 8 Over menstruatie... 9 Andere ideeen over tampons en maandverband... 9 Premenstrueel syndroom Amenorroe, ofwel het uitblijven van menstruatie Menorragie of hevige bloedingen Dysmenorrhoe, ofwel pijn als je ongesteld bent Voetreflexzone massage om menstruatiekrampen te verlichten Liefde in het AIDS-tijdperk Wie loopt er risico? Wat is veilige seks? jaar vruchtbaarheid Na risicovol seksueel contact Een simpele manier om de menstruatie op gang te brengen Hoe breng je je menstruatie op gang met behulp van baarmoedersamentrekkende kruiden? Soa s en andere enge beestjes Schaamluizen (Platjes) Schurft Genitale wratten Herpes Blaasontsteking en infecties van de urinebuis Chlamydia Vaginitis en vulvitis Gistinfecties en candida Trichomonas Gardnarella Bacteriele infecties en gonorroe (druiper) De eierstokken en de baarmoeder Pijn aan de eierstokken Gezwellen (cystes) aan de eierstokken Tumoren in de baarmoeder Spataderen op de baarmoederhals Verstoorde hormoonbalans Het reinigen van je geslachtsorganen

5 Aphrodisiaca Kruiden gebruiken en klaarmaken Thee Afkooksel Dosering (volwassenen) Tincturen Je eigen tinctuur maken Capsules Essentiele olieen Compres Wassing Pasta Vaginale douches Babyspuiten Zelf kruiden plukken Eigenschappen en doseringen Kruidenlijst Beredruif (Arctostaphylos uva-ursi) Bleekselderij zaad (Apium graveolens) Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare) Bijvoet (Artemisia vulgaris) Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis) Cayennepeper (Capsicum frutescens) Duizendblad (Achillea millefolium) Echinacea ofwel rode zonnehoed (Echinacea purpurea of augustofolia) Frambozenblad (Rubus idaeus) Gember (Zingiber officinale) Hartgespan (Leonorus cardiaca) Kamille (Matricaria chamomilla en Matricaria recutita) Kaneel (Cinnamomum zeylanicum) Knoflook (Allium sativum) Kruidnagel (Eugenia caryophyllata) Lavendel (Lavendula officinalis) Peterselie (Petroseleum sativum) Polei (Mentha pulegium) Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) Rozebottels (Rosa canina) Salie (Salvia officinalis) Tijm (Thymus vulgaris of Thymus pulegioides) Valeriaan (Valeriana officinalis) Vogelmuur (Stellaria media) Vrouwenwortel (Caulophyllum thalictroides) Wortelzaad (Daucus carota) Zoethout (Glycyrrhiza glabra) Verkrijgbaarheid Literatuurlijst

6 Inleiding Het moet maar eens afgelopen zijn, dat patriarchale gedoe! Het heeft ervoor gezorgd dat we nog maar weinig autonomie en kennis over onze eigen geschiedenis over hebben. Wij denken dat het essentieel is voor vrouwen om zich bewust te zijn van hun lichaam en er controle over te hebben. De recepten uit dit boekje zijn al eeuwen bekend en gebuikt, doorgegeven van moeder op dochter en hebben de censuur van de heksenvervolgingen overleefd. Onze bedoeling hiermee is simpel en praktisch: hulp bieden om te ontsnappen aan de verstikkende greep die de medische elite heeft op onze lichamen en onze benaderingen van gezondheid en genezing. Van anatomie tot jezelf genezen met kruiden en massage, dit boekje staat vol met gemakkelijke recepten en remedies tegen schimmelinfecties, seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA s), hormoonproblemen, late menstruatie...een scala aan geneeskrachtige planten en voedingsinformatie om ons te weren tegen het misbruik of de onverschilligheid van de gangbare medische praktijk. Voor je lol hebben we ook een hoofdstukje over aphrodisiaca toegevoegd. Omdat vrouwengezondheid zo n breed onderwerp is, moesten we een keuze maken. We besloten om te focussen op SOA s, ongewenste zwangerschappen en andere gynaecologische problemen omdat er niet veel alternatieve literatuur is over dit onderwerp. Andere aspecten van vrouwengezondheid (menopauze, vruchtbaarheid, zwangerschap, psychologische aspecten enz.) zijn natuurlijk ook erg belangrijk, maar worden niet in dit boekje behandeld. Wees je ervan bewust dat gezondheid afhangt van goede voeding en een gezonde levensstijl, zelfs bij SOA s. Armoede, misbruik en het leven in een doorgedraaide samenleving maakt van ons een makkelijk doelwit voor allerlei soorten ongewenste indringers. Hot Pants was de engelse vertaling van C est toujours chaud dans les culottes des filles (tweede editie). Dit boekje is een introductie in de basis kruidengeneeskunde: het is een manier om verschillende geneeskrachtige planten en hun eigenschappen te leren kennen, en om uit te vinden welke planten voor iedereen persoonlijk het beste werken. Veel van de behandelingen in dit boekje zullen niet voldoende helpen om bepaalde chronische aandoeningen te genezen. Als je daar last van hebt, kan je meer geavanceerde kruidengeneeskunde toe passen; zoek boeken geschreven door andere heksen en genezers die aan de brandstapel zijn ontsnapt. Of verdiep je in homeopatie, acupunctuur enz., allemaal waardevolle genezingsmethoden, vooral wanneer ze gedurende langere tijd gebruikt worden. De behandelingen in dit boekje zijn gericht op vrouwen, maar veel kunnen ook door mannen toegepast worden. In de laatste delen Klaarmaken en gebruiken van kruiden en Eigenschappen en doseringen van kruiden staat uitleg, hoe je de kruiden moet klaarmaken (thee, afkooksel, tinctuur) en vooral de karakteristieken en gebruiksvoorschriften van de kruiden die in dit boekje genoemd worden. Het is misschien verleidelijk om meteen naar de recepten en behandelingen te kijken en deze hoofdstukken over te slaan, maar het is SUPERBELANGRIJK dat je deze hoofdstukken wel leest. Kruiden kunnen een hele krachtige werking hebben en het is belangrijk dat je begrijpt hoe ze werken, hoe je ze klaar moet maken en wanneer je sommige planten beter niet kunt gebruiken

7 Het lichaam (in het kort) De uitwendige vrouwelijke genitaliën zijn de clitoris en de schaamlippen, die samen de vulva vormen. De buitenste schaamlippen (labia major) bedekken het buitenste gedeelte van de vulva. Aan de basis worden ze dunner, waar ze overgaan in het perineum; de spier tussen de anus en de vagina. Tussen de buitenste schaamlippen liggen de binnenste schaamlippen (labia minor). Aan de bovenkant vormen deze een beschermende huls om de clitoris heen. Ze beschermen ook de opening van de urinebuis (urethra). Het gebied tussen de binnenste schaamlippen bestaat voornamelijk uit een ruimte, vestibule genaamd. Bij de geboorte is deze plek bijna geheel bedekt door het maagdenvlies (hymen). Het maagdenvlies kan variëren in grootte, vorm en strakheid. Het maagdenvlies kan scheuren tijdens het sporten, door het inbrengen van tampons, tijdens de menstruatie of bij vaginale penetratie. Bij sommige vrouwen zitten er stukjes huid rond de vestibule, dit zijn de overblijfselen van het maagdenvlies. De clitoris en genitale kliertjes De clitoris is een orgaantje speciaal voor seksuele stimulatie en genot. De clitoris en de schaamlippen bevatten weefsel dat kan opzwellen bij seksuele opwinding. Er zijn twee paar kliertjes verbonden met de vulva. De eerste zijn de kliertjes van Skene, die net onder de clitoris liggen en een basische vloeistof uitscheiden bij opwinding die de natuurlijke zuurgraad van de vagina verminderd, zodat zaadcellen langer blijven leven. De tweede en grotere set kliertjes zijn die van Bartholin, die aan de opening van de vestibule liggen en bij stimulatie een vloeistof uit kunnen scheiden. Normaal hebben ze de maat van een kleine erwt en zijn niet erg duidelijk aanwezig. De vagina De vagina is het kanaal wat de vulva met de interne organen verbindt. De vagina is 7 tot 12 cm lang. Gedurende de vruchtbare periode van een vrouw is haar vaginale afscheiding zuur, maar voor de puberteit en na de menopauze is de vagina tamelijk basisch. Vaginale afscheidingen komen uit de kliertjes van Bartholin en dieper uit de vagina, waar ook het vaginale slijm vandaan komt. Deze uitscheidingen zijn normaal gesproken waterig, of enigzins wit, en vrijwel geurloos. Ze maken het vaginale kanaal schoon en beschermen de binnenkant van de vagina

8 De baarmoeder De baarmoeder heeft ongeveer de grootte en vorm van een peer en bestaat uit twee delen: de baarmoeder zelf en de baarmoederhals. Tussen de puberteit en de menopauze groeit het slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder elke maand aan, om als voedingsbodem te dienen voor een embryo. Indien er geen bevruchting heeft plaatsgevonden wordt het baarmoederslijmvlies afgestoten: de menstruatie. De baarmoederhals heeft de vorm van een ongeveer 2,5 cm lange cilinder, waar een smal kanaaltje doorheen loopt, dat aan de bovenkant uitkomt op de baarmoeder en aan de onderkant op de vagina. Alle veranderingen in de functie van de baarmoeder (menstruatie, zwangerschap, menopauze) worden gereguleerd door hormonen die worden afgescheiden door de hypothalamus, de hypofyse, de eierstokken en beïnvloed worden door andere stoffen zoals prostaglandinen. Prostaglandinen zijn stoffen die uitgescheiden worden door het baarmoederweefsel en die de baarmoeder doen samentrekken. Deze stoffen kunnen ook menstruatiepijn veroorzaken. De baarmoeder staat in verbinding met de eileiders die de eitjes bevatten waarvan er elke maand een losgelaten wordt door een of twee eileiders. De eierstokken De eierstokken liggen in het bekken, aan beide kanten van de baarmoeder. Ze worden op hun plaats gehouden door elastische banden. De rafelige opening van de eileider ligt net boven iedere eierstok en de buizen van de eileiders lopen naar de baarmoeder. Ondanks dat ze dicht bij elkaar liggen, hebben eierstok en eileider geen direct contact. De eierstokken ontwikkelen de eicel, stoten die uit en vervullen bovendien een essentiële rol in het hormoonsysteem. Ze zijn roze tot grijs van kleur, amandelvormig en ongeveer 3 cm lang. Een laagje cellen dat het epithelium wordt genoemd bedekt de eierstokken en uit deze laag wordt ook de eicel gevormd. Duizenden onrijpe eicellen verzamelen zich in de holtes aan de oppervlakte van de eierstokken. Naast het ontwikkelen van de eicel produceren de eierstokken ook de hormonen oestrogeen en progesteron

9 Over menstruatie Het is verbazingwekkend hoe individueel menstruatie is. Elke vrouw menstrueert, maar kleur, geur, temperatuur, behoeften, verlangens en pijn verschillen van vrouw tot vrouw. Het is een bekend verschijnsel dat vrouwen die met elkaar samenleven of veel samen zijn vaak rond dezelfde tijd menstrueren. In veel samenlevingen werd, en wordt nu soms nog steeds, menstruatie gezien als een bijzondere tijd, een tijd voor vrouwen om zich te zuiveren en te ontspannen. Dit is mijlenver verwijderd van hoe de meeste van ons ongesteld zijn ervaren. De meeste van ons hebben geleerd elk bewijs van bloed, maandverband of tampons te verbergen (vandaar belachelijke, apart verpakte, gekleurde maandverbandverpakkingen), discreet te zijn (oftewel er helemaal niet over praten) en niet zeuren ( je bent altijd zo chagrijnig als je ongesteld bent ). Wij moedigen alle vrouwen aan om te zeuren, te praten en alles waar je je beter door voelt gewoon te doen! Andere ideeen over tampons en maandverband Er zitten nadelen aan het gebruiken van tampons of maandverband van grote bedrijven. Ze zijn veel te duur omdat het zogenaamde luxeproducten zijn. Tampons zijn vaak gebleekt met gevaarlijke chemicaliën zoals chloor, die door je vaginawand in je lichaam opgenomen kunnen worden. Probeer in ieder geval geparfumeerde produkten te vermijden omdat daardoor een hele stroom chemicaliën je vagina binnenkomt (en ze ruiken ook nog eens supersmerig). Bij natuurvoedingswinkels zijn tampons en maandverband te koop die niet gebleekt zijn met chloor, sommigen zijn daarnaast ook nog gemaakt van biologische katoen. Een andere mogelijkheid is de keeper, een soort rubberen bekertje wat je inbrengt als een tampon. Als die vol is (duurt ongeveer net zolang als een normale tampon) spoel je het om met water en stop je het weer terug. Zie verkrijgbaarheid, p

10 In plaats van tampons kan je ook nog (zee-)sponsjes gebruiken. Maak het sponsje een beetje nat, breng het in je vagina als een tampon en haal het eruit als ie volgezogen is. Maak je geen zorgen dat je het er te ver induwt zonder een koordje om het eruit te halen: het kan daarbinnen onmogelijk kwijtraken. Als het sponsje volgezogen is spoel je het af onder stromend water, knijp het uit en breng het weer in. Dit is goedkoper en milieuvriendelijker dan tampons. Het is waarschijnlijk het beste om zeesponsjes te gebruiken in plaats van synthetische sponsjes, maar het probleem met die zeesponsjes is dat deze op zeer milieuonvriendelijke wijze (namelijk met dynamiet) uit de zee gewonnen worden. Synthetische sponsjes zijn te koop als make-up/schminksponsjes bij drogisten en dergelijke (al zal daar niemand je vertellen dat je ze ook als tampon kan gebruiken want dat zou een bedreiging zijn voor de sanitaire hygiëne industrie ). Een sponsje kan zo n zes maanden meegaan als je er goed voor zorgt, gooi het weg als het uit elkaar begint te vallen. Het is verstandig om voor en/of na elke ongesteldheid je sponsje één nacht in een kopje water met een theelepel witte azijn te weken en daarna uit te spoelen: dit doodt de bacteriën die vaginale infecties kunnen veroorzaken. Als je een vaginale infectie hebt tijdens je menstruatie kun je dat sponsje beter weggooien. Bewaar je sponsje in een doekje of doosje als je niet ongesteld bent. Je kan maandverband heel makkelijk zelf maken. Pak een washandje, knip uit alle hoeken een vierkantje, naai de twee zijden op elkaar en zet drukkertjes aan de vleugels. Dit maandverband kan je gewoon wassen en steeds opnieuw gebruiken. Premenstrueel syndroom De symptomen varieren: stemmingswisselingen, irritatie, krampen, pijnlijke of opgezwollen borsten, hoofdpijn, pukkels, gebrek aan energie, het uitbreken van herpes, winderigheid en andere spijsverteringsproblemen, griepachtige symptomen... Combineer deze symptomen met een onregelmatige of pijnlijke cyclus en je hebt het profiel van een vrouw die klaar is om iemands hersens in te slaan. Waarschijnlijk krijgt ze de pil voorgeschreven om al haar problemen op te lossen, de medische techniek staat voor niets... Methodes om de ellende te verlichten * Eet minder zout. * Zorg dat je veel kalium binnenkrijgt, dit zit in bananen, aardappels, kool, peren en amandelen. * Eet veel zeewier zoals kelp (vers of als tablet) en hiziki (bij natuurvoedingswinkels). * Zorg dat je altijd voldoende vitamine B6 eet: groene groenten, soja-produkten, gistvlokken of biergisttabletten. Let hierbij wel op dat vrouwen die gevoelig zijn voor schimmelinfecties gist zoveel mogelijk moeten vermijden. * Neem veel vitamine A, vooral als je pijnlijke borsten hebt en veel last van kramp. Wortels, uien, knoflook, spinazie, linzen, abrikozen en citroenen zijn allemaal rijk aan vitamine A. * Drink veel water. * Drink geen alcohol of koffie. Kruidenremedies * Neem valeriaantinctuur om te ontspannen. * Neem gember om spanning en kramp te verlichten. Als je structureel veel last hebt van PMS kan dat komen doordat je hormonen niet in evenwicht zijn. Volg dan de behandeling voor een verstoorde hormoonbalans op p

11 Amenorroe, ofwel het uitblijven van menstruatie Dit kan verschillende oorzaken hebben. Normaal gesproken wordt het uitblijven van de menstruatie veroorzaakt door zwangerschap, borstvoeding of menopauze. Andere mogelijke oorzaken zijn: slechte voeding/strenge dieeten, extreme lichamelijke inspanningen, veel gewichtsverlies, moeheid, stress, verstoorde hormoonhuishouding, stoppen met de pil en spijsverteringsproblemen zoals diabetes, leveraandoeningen of schommelingen in het schildklierhormoonniveau. Het is in ieder geval belangrijk om goed te eten. Hoe wek je een verlate menstruatie op * Breng een takje verse peterselie zover mogelijk in je vagina. Dit kan je menstruatie opwekken doordat het samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaakt. Breng de peterselie in voordat je gaat slapen en haal het er de volgende morgen weer uit. Doe dit gedurende drie of vier dagen en drink tegelijkertijd veel peterseliethee. Of * neem salie als thee of tinctuur. Of * drink thee van hartgespan gedurende 4 a 5 dagen. Doe het in ieder geval niet langer dan 6 dagen: je menstruatie zou in de dagen daarna moeten beginnen. * Masseer de voetreflexzones voor baarmoeder en eierstokken 2 a 3 keer per dag. * Boerenwormkruid als thee of tinctuur kan amenorroe helpen reguleren. Pas hierbij wel op dat boerenwormkruid voor hevige bloedingen kan zorgen bij vrouwen die normaal gesproken een zware menstruatie hebben. * Als je menstruatie vaak te laat is of wegblijft is het beter om een lange termijnoplossing te zoeken in plaats van steeds proberen je menstruatie op te wekken. Praat er over met je huisarts of homeopaat. Wat in ieder geval kan helpen is het regelmatig drinken van salie of framboosbladerenthee, deze kruiden hebben een versterkende invloed op je baarmoeder en eierstokken. Menorragie of hevige bloedingen Framboosbladeren zijn de beste remedie omdat zij het bloeden niet stoppen, maar reguleren. Begin een week voor je ongesteld moet worden frarboosbladerenthee te gebruiken en ga hiermee door tijdens je ongesteldheid. Herhaal dit als het nodig is. Een hevige menstruatie kan wijzen op bekkenontsteking, ga bij twijfel altijd naar de dokter. Hevige menstruatie kan voor bloedarmoede zorgen, drink in dat geval brandnetelthee want daar zit veel ijzer in. De volgende stoffen helpen om hevige bloedingen te verminderen: * vitamine c * sesamzaad/tahin * bioflavonoïden (boekweit, schil van (biologische!) citrusvruchten, druiven, kersen, bramen) * alfalfa (2 handenvol verse alfalfa of 3 fytotherapeutische tabletten per dag (zie verkrijgbaarheid op p. 45) gedurende je menstruatie

12 Dysmenorrhoe, ofwel pijn als je ongesteld bent De meeste vrouwen ervaren tijdens hun menstruatie iets variërend van een ongemakkelijk gevoel tot vreselijke krampen. We kunnen kramp hebben voor, tijdens en na de ongesteldheid. De medische wetenschap zegt dat pijn lijden bij het vrouw zijn hoort, maar we weten dat ze liegen! SOA s kunnen de oorzaak van de pijn zijn, maar meestal wordt kramp veroorzaakt door ontstekingen, zwellingen en spanningen in de baarmoeder en eierstokken. Wat te doen * Vermijd zout, suiker en geraffineerde voedingsmiddelen zoals witte suiker, bloem en witbrood. * Eet elke dag kaliumrijk voedsel: bananen, gedroogd fruit, meloenen, sinaasappels, wortels, groene bladgroenten en aardappelen. * Eet veel groene groenten en sinaasappels voor vitamine A (dit vermindert spanningen). * Eet havermout, broccoli, peterselie (als aftreksel), paranoten, amandelen en zeewier voor calcium (dit maakt een einde aan kramp). Zeewier (met name kelp) kan ook als tablet worden genomen. * Een heet bad, een kruik op je onderbuik, een jointje roken, lichaamsbeweging en orgasmen helpen allemaal om spanning, kramp en pijn te verminderen. * Duizendblad als capsule, tinctuur of thee geeft goede resultaten. Begin 1 week voor je ongesteldheid en ga hier mee door tot het einde. Of * gemberthee verlicht krampen heel snel. Je kan ook op verse wortel kauwen als je pijn hebt.. Of * framboosbladeren kunnen kramp goed verlichten maar je moet dit wel maandenlang regelmatig gebruiken. Voetreflexzone massage om menstruatiekrampen te verlichten Masseer zones van de baarmoeder en de eierstokken. Zij bevinden zich achter de enkel, net boven de hiel. Druk stevig op plekjes die gevoelig zijn. Deze zone is meestal erg gevoelig vlak voor en aan het begin van de menstruatie. Gebruik je duim om een stevige druk uit te oefenen op de reflexzone, vijf minuten aan elke kant. Wissel het masseren van beide voeten af en herhaal het zo vaak als nodig is. Deze methode geeft soms ongelooflijke resultaten, vooral als het gedaan wordt door iemand anders, bijvoorbeeld een vriendin. 40 eierstokken/teelballen 41 Uterus/prostaatklier 42 Eileiders/zaadbuis 43 Lymfklier/lies 44 Vagina/penis 45 Nier- en blaasmeridiaan

13 Liefde in het AIDS-tijdperk De infectieziekte AIDS is opgekomen in de jaren tachtig. Wat voor invloed heeft het gehad op de manier waarop vrouwen liefhebben? Dit hoofdstuk geeft een overzicht van wat er tegenwoordig bekend is over preventie. Ook geeft het praktische informatie over hoe veilig te vrijen in deze tijd. Bij de eerste gevallen van AIDS werd er gedacht dat AIDS een ziekte was van homomannen en spuitende drugsgebruikers. Bijna 10 jaar lang werd aangenomen dat vrouwen HIV positief konden zijn zonder de ziekte AIDS te ontwikkelen. Daardoor werden vrouwen en kinderen niet opgenomen in onderzoeksstatistieken en testen. Onderzoek heeft ondertussen uitgewezen dat vrouwen een hogere kans op infectie en een lagere kans op overleving hebben dan mannen. De oorzaak hiervan is dat bij vrouwen HIV niet of te laat wordt vastgesteld. Het is dan soms te laat om nog een behandeling te kunnen krijgen die het verloop van de infectie vertraagt. Wie loopt er risico? Noch seksuele voorkeur noch ras noch geslacht vergroten het risico op infectie. AIDS is bovenal een contact ziekte. Om geïnfecteerd te raken met HIV moet je in contact komen met het virus door uitwisseling van bloed (ook menstruatiebloed), sperma, voorvocht, afscheiding, moedermelk of andere lichaamssappen. Bijvoorbeeld speeksel vermengd met bloed. Geen enkele vrouw is automatisch beschermd tegen HIV aangezien het onmogelijk is het verleden en heden van de partner te kennen. Veilige seks is de enige manier om onze levens, die van onze partners en kinderen veilig te stellen. Wat is veilige seks? Veilige seks is meer dan een opsomming van wat je wel en wat je niet kunt doen. Het is ook een manier om bewuster met je seksualiteit om te gaan. Het beschermt je tegen SOA s (Seksueel Overdraagbare Aandoeningen), zwangerschap en hepatitis A en B. Ook beschermt veilige seks HIV-positieve mensen tegen dubbele infecties die de ziekte nog eens kunnen versnellen. Vandaag de dag zijn de beste beschermingen tegen AIDS latex produkten: condooms, beflapjes en latex handschoenen. Beflapjes zijn vierkante stukjes plastic om tijdens orale seks vagina of anus te beschermen. Ze kunnen vervangen worden door een in de lengte doorgeknipt condoom. Gebruik altijd glijmiddelen op waterbasis in combinatie met latex produkten (geen vaseline of andere op petroleum gebaseerde glijmiddelen omdat ze het latex ontbinden). Wat je moet weten * Bloed (tevens menstruatiebloed), sperma en voorvocht bevatten de hoogste concentratie van het virus. * Vaginale afscheiding bevat lagere concentraties maar kan de ziekte ook overdragen. * Vaginale infecties zoals schimmels en chlamydia kunnen het risico van de overdracht vergroten. * Bloedend tandvlees, zweren, sneeën en schrammen in de mond of op de geslachtsorganen zijn andere manieren om het virus over te dragen

14 * Genitale wratten (condolyma) of herpes kunnen het virus ook overdragen. * Sommige besmettingen zijn toegeschreven aan het doorslikken van vaginale afscheiding, sperma en moedermelk. * Tranen en speeksel dragen weinig tot geen sporen van het virus, tenzij ze bloed bevatten. Het wordt aangeraden om geen tanden te poetsen vlak voor en na seksueel contact omdat het bloeden kan veroorzaken * Deel nooit ongesteriliseerde injectienaalden of tatoeage- en piercingnaalden. Er bestaan instellingen waar je injectienaalden in kunt ruilen en er bestaan effectieve manieren om piercing-en tatoeagenaalden schoon te maken. * Seksspeeltjes (dildo s, vibrators) moeten gedesinfecteerd worden, of beschermd met latex voor ze gedeeld kunnen worden. * Draag latex handschoenen voor vaginale of anale penetratie met de handen als je ook maar een klein sneetje of schrammetje hebt. In het kort Onthoud dat monogamie niet hetzelfde is als veilig vrijen. Als je denkt dat je gevaar loopt of als je een kind wilt, is het een goed idee om je te laten testen. Je kunt je anoniem laten testen bij de Rutgersstichting als je de uitslag niet in je medisch dossier wil hebben. (Zie p. 45). Als je seksueel contact hebt met mannen die geen condoom willen dragen, vraag hen aan wiens belang ze denken en realiseer je dat geen enkele vrijpartij het waard is je leven te riskeren. En bedenk dat vrouwen 18 % meer kans hebben om HIV besmetting van mannen te krijgen dan andersom

15 35 jaar vruchtbaarheid We ovuleren elke 28 dagen. Dat is 15 tot 20 keer per jaar en tenminste 300 menstruatiecycli in een leven... Voor hen van ons die met mannen slapen, zijn dat duizenden kansen om zwanger te worden. Het is normaal om van partner te wisselen, om van gedachten en manieren te veranderen. Als er iets misgaat heb je het recht om abortus te plegen en over je eigen leven te beslissen. Deze dingen kunnen het je extra moeilijk maken: * De onverschilligheid van mannen en hun onwetendheid over hun eigen vruchtbaarheid; mannen zijn altijd vruchtbaar maar in de praktijk blijft de vrouw vaak achter met het kind. * De verantwoordelijkheid voor anticonceptie en bescherming tegen HIV en SOA s die vrouwen moeten nemen. * De stress om mannen steeds te moeten vertellen dat ze verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun lichaam..., en het onze. Het kan er soms somber uit zien maar onthoud dat geliefden komen en gaan. Jouw lichaam is van jou, zorg boven alles goed voor jezelf, en als iemand probeert je over te halen, vraag jezelf dan af aan wiens belang hij denkt. De houding van vrouwen tegenover seks is veranderd, we moeten wel, het is een kwestie van overleven. Denk niet dat vrouwen geen AIDS krijgen, wij krijgen het ook, de aantallen groeien. Veilig vrijen is noodzakelijk en condooms bieden het voordeel van bescherming tegen zowel HIV als ongewenste zwangerschap. Veilige seks afdwingen van je geliefde kan moeilijk zijn: het is vervelend aan te moeten horen dat condooms niet sexy en oncomfortabel zijn. Het is nog erger om in conflict te raken met de persoon waar je mee wilt vrijen. Vooral wanneer je liever wilt neuken dan discussieren. Denk nooit dat je onvruchtbaar bent omdat je nog nooit zwanger geraakt bent, terwijl je nauwelijks anticonceptiemiddelen gebruikt hebt, ook al is het lange tijd goed gegaan. Vermijd de pil, probeer te kiezen voor alternatieve anticonceptiemethoden: zoals condooms, spiraaltje en pessarium. Hoewel ze misschien vervelend lijken, hebben deze methoden het voordeel dat ze je natuurlijke cyclus niet verstoren. Neem de tijd om je eigen vruchtbare perioden te leren herkennen door je vaginale slijm en andere tekenen van ovulatie te observeren. Het is belangrijk er achter te komen of je cyclus regelmatig is of niet, en te begrijpen hoe het werkt. Maak je geen zorgen als het even duurt om het uit te vinden. Je menstruatiecyclus is als een goede vriendin, je leert haar steeds beter kennen. Dit is een stap richting voortplantingsvrijheid en toeëigening van controle over onze lichamen. Misschien is het handig je menstruatie aan te tekenen op een menstruatiekalender. Het kan noodzakelijk zijn om je eierstokken e.d. in betere conditie te krijgen; zie verstoorde hormoonbalans op p. 29 of

16 het reinigen van je geslachtsorganen op p. 30. Framboosbladerenthee is uitstekend om de baarmoeder en eierstokken te harmoniseren. Je vaginale slijm verandert gedurende de maandelijkse cyclus, en gedurende de ovulatie heeft het zeer specifieke eigenschappen waaraan eenvrouw kan zien of ze ovuleert of niet. Er bestaat een soort van slijmmicroscoop om te zien of je vruchtbaar bent of niet. De microscoop maakt het eenvoudiger om de verschillende eigenschappen van het slijm te herkennen. Je kunt het ook zien zonder microscoop. Er zijn boekjes over dit onderwerp maar bedenk dat het niet een erg veilige methode is. Een veiliger anticonceptiemiddel dat een beetje hierop lijkt is de Persona, een apparaatje dat door meting van urinetemperatuur en hormooncontrentaties in je urine aangeeft of je in je vruchtbare periode bent. De tekening op de vorige bladzijde laat de eigenschappen van het slijm zien. Na risicovol seksueel contact N.B. Dit zijn geen anticonceptiemiddelen en dienen niet regelmatig gebruikt te worden. Als je onveilig gevreeën hebt of als het condoom gescheurd is kunnen de volgende methoden een ongewenste zwangerschap helpen te voorkomen. * Breng direct na risicovolle seks een niet kauwbare vitamine C tablet (een 500 mg tablet is het beste) in de vagina. De zuurgraad zal de ph balans in de vagina veranderen en voorkomt dat het sperma blijft leven. Dosering: 1 tot 2 tabletten in de vagina ingebracht elke 12 uur, 3 dagen lang. Dit kan branden of vaginale irritatie veroorzaken, volg in dit geval de yoghurtbehandeling (zie p. 25). Slik daarnaast hoge doseringen vitamine C (zie hieronder). Dit is een goede methode om te gebruiken als je op reis bent of in noodgevallen. * Wortelzaad kan gebruikt worden om ongewenste zwangerschappen te voorkomen doordat het ervoor zorgt dat het eitje zich niet kan hechten aan de baarmoederwand. Dosering: 1 theelepel zaad elke dag, beginnend direct na onveilig vrijen. Sommige vrouwen nemen de zaden een week, anderen tot het bloeden begint. Je kunt de zaden kauwen, ze in een glas water of sap innemen, of ze in capsules slikken. Verzeker je ervan dat de zaden die je koopt niet chemisch behandeld zijn, omdat dit het effect te niet doet. Een simpele manier om de menstruatie op gang te brengen Als je een ongewenste zwangerschap vermoedt. Dit recept dient niet regelmatig gebruikt te worden en al helemaal niet als anticonceptiemethode. Het is makkelijk te bereiden, kost haast niets, en voor zover bekend zijn er geen bijverschijnselen. Het beste moment om de behandeling te beginnen is de dag dat je ongesteld moest worden (of de dag erna). De behandeling duurt 3 dagen: Breng een takje peterselie zover mogelijk in de vagina. Verwissel de peterselie elke 12 uur. Als het zacht is kan het lastig zijn het te verwijderen, maar het is niet gevaarlijk. Drink tegelijkertijd peterseliethee (zie p. 42). Gedurende deze 3 dagen neem je hoge doseringen vitamine C. De beste dosering is 500 mg elk uur (6000 mg per dag), hiermee kan je maximaal zes dagen doorgaan

17 Vitamine C kan de menstruatie op gang brengen zelfs 3 weken na een verlate menstruatie. Je kunt beginnen met het slikken van vitamine C direct na onveilige seks. Als het werkt, zou je binnen 2 of 3 dagen ongesteld moeten worden. Belangrijk om te weten * Je kunt kramp krijgen als je ongesteldheid begint. Neem dan wat gemberthee. * De kans dat deze methode werkt is minder groot bij vrouwen die regelmatig grote hoeveelheden vitamine C slikken. * Deze methode is niet aan te bevelen voor vrouwen met nierproblemen, aangezien hoge doses nierstenen kunnen veroorzaken. Hoe breng je je menstruatie op gang met behulp van baarmoedersamentrekkende kruiden? Er zijn kruiden die de menstruatie op gang brengen door baarmoedersamentrekkingen op te wekken. De methodes die hieronder beschreven staan kun je niet gebruiken als anticonceptie. De hierna volgende recepten zijn sterk geconcentreerde combinaties van kruiden bedoeld om een miskraam op te wekken. Deze planten kunnen worden gebruikt als je een abortus op een natuurlijke manier wilt. Je moet wel de recepten precies volgen zoals ze beschreven zijn. We geven deze recepten met in gedachten dat slechts enkele vrouwen deze recepten zullen willen en kunnen gebruiken, onder andere doordat sommige kruiden moeilijk te krijgen zijn. Hoe eerder je deze kruiden gebruikt, hoe effectiever ze zijn, maar een ding is absoluut noodzakelijk: je moet aan het einde van je cyclus zijn. Ze werken niet vlak na de ovulatie, omdat het niet mogelijk is het bevruchte eitje uit te drijven voor het in de baarmoederwan genesteld is. Sommige kruiden zoals wortelzaad kunnen gebruikt worden om te voorkomen dat het eitje zich innestelt in de baarmoederwand. Je moet beginnen met het drinken van de thee de nacht voor de dag dat je menstruatie moet beginnen, op die dag of tot 6 dagen daarna, maar niet later. Je zou een zwangerschapstest kunnen doen om zeker te weten op je zwanger bent of niet. De planten zijn niet giftig maar onthoud dat als ze een miskraam kunnen veroorzaken dat ze dan ook zeker in staat zijn om schade aan een embryo toe te brengen. Je moet deze recepten alleen gebruiken als je er zeker van bent dat je een abortus in een kliniek kunt krijgen als de kruiden niet werken. Als je zeker zwanger bent maak dan een afspraak voor een abortus en zeg de afspraak af als het recept dat je gebruikt hebt gewerkt heeft. Als je weet dat je zwanger bent en er zeker van bent dat je de zwangerschap af wilt breken, handel dan zo snel mogelijk. Vrouwen die zich bewust zijn van hun cyclus hebben de grootste kans op succes. De recepten verrichten geen wonderen maar als je ze vroeg genoeg gebruikt is de kans op succes tamelijk groot. Recept 1 Ingrediënten: Hartgespan, bijvoet, Canadese geelwortel, vrouwenwortel en verse gemberwortel. In plaats van bijvoet kan polei gebruikt worden

18 a. Laat trekken in 2 of 3 kopjes kokend water: 14 g hartgespan 14 g bijvoet Laat het 20 minuten trekken op een laag vuur met deksel op de pan en zeef het. b. Maak een afkooksel van 28 g vrouwenwortel in 2 kopjes koud water. Laat het op een laag vuur (met deksel op pan) 20 minuten doorkoken en zeef het. Mix de twee dranken (a en b). Dosering: Drink een kwart kopje, 4 tot 5 keer per dag. Drink deze thee heet. Of drink in totaal anderhalf kopje per dag, elk uur een klein beetje. Ter ondersteuning van de behandeling: Neem drie keer per dag 2 capsules met Candedese geelwortel, kauw op verse gember of drink zoveel mogelijk gemberthee. Onthoud: * Als de thee niet lekker smaakt, voeg dan suiker toe. * Stop met het nemen van de thee zodra het bloeden begint, of na het innemen gedurende 4 dagen zonder resultaat. * De meeste vrouwen zullen binnen 48 uur na het starten van de behandeling beginnen te menstrueren. * Je moet weten dat deze kruiden samentrekkingen en duizeligheid kunnen veroorzaken: veel rust wordt geadviseerd. Eveneens kunnen ze misselijkheid en/of overgeven teweegbrengen: eet licht verteerbaar voedsel. * Zorg dat er iemand bij je is als je de behandeling doet. Deze persoon kan je vooruitgang controleren, je ondersteunen, masseren en je een beetje opvrolijken. * De praktijk heeft uitgewezen dat hoe verder de zwangerschap gevorderd is, des te sterker de bijwerkingen zijn. We benadrukken nogmaals dat deze behandeling niet meer dan 6 dagen na het begin van een uitgebleven menstruatie begonnen mag worden! * Zie Belangrijk na recept 2. Recept 2 Ingrediënten: 2 eetlepels gedroogde vrouwenwortel 3 eetlepels gedroogde polei 2 eetlepels gedroogde blaadjes en bloemen van boerenwormkruid (verse bladeren van bloeiende planten) Doe de vrouwenwortel in 6 kopjes water en breng het aan de kook. Voeg zodra het kookt de overige kruiden toe en haal het van het vuur. Doe er een deksel op en laat het voor gebruik tenminste 30 minuten trekken. Giet af en verwarm het voor gebruik, maar het mag niet opnieuw koken. Dosering: 1 kopje, zo heet mogelijk gedronken, elke 3 tot 4 uur gedurende niet meer dan 5 dagen. Het effect van deze thee wordt vergroot door het zittende in een heet bad te drinken. Ter ondersteuning kun je ook op verse gember kauwen of er thee van zetten. Bijwerkingen zijn dezelfde als bij recept 1. Recepten 1 en 2 mogen niet gecombineerd of afgewisseld worden

19 Belangrijk Zelfs al zijn complicaties zeer zeldzaam, als je één of meerdere van de volgende symptomen hebt na het gebruiken van een van deze recepten, ga dan direct naar het ziekenhuis: extreem heftige misselijkheid, zeer hoge koorts (meer dan 39,5 graden Celcius), heftige bloedingen (door meer dan twee maandverbandjes heen lekken per uur en dat vier uur lang). In het geval van een incomplete miskraam (herkenbaar aan grote bloedklonters en /of heftige bloedingen) is een abortus in een kliniek waarschijnlijk noodzakelijk. Andere methoden die gebruik maken van baarmoedersamentrekkende kruiden: * Boerenwormkruid (blad en bloemen) kan als thee of tinctuur genomen worden om een miskraam op te wekken. Deze plant stimuleert de menstruatie. Dosering: 1 kop thee elke 2 uur of 10 tot 15 druppels tinctuur in warm water elke 2 uur. * Polei kan een miskraam veroorzaken door samentrekken van de baarmoederwand. Maak een thee van polei en drink het zo heet mogelijk terwijl je in een heet bad zit. Maximale dosering: 4 koppen per dag gedurende niet meer dan 5 dagen. Een theelepel biergist in elke kop verhoogt het effect van deze plant. Neem nooit polei-olie in, het is zeer giftig en het kan dodelijk zijn! (Dit is geen grap!) Wat je moet weten * Verzeker je ervan dat de kwaliteit van de gedroogde kruiden die je gebruikt goed is (biologisch geteeld). * Visualisatie en meditatie helpen bij het gebruik van deze kruiden: beeld je in dat het eitje wordt losgemaakt uit de baarmoederwand en wordt uitgedreven. Het kan stimulerend werken om baarmoedercontracties en menstruatie op te wekken wanneer iemand je onderbuik masseert of er op drukt. * Alcohol, suiker, nicotine en cafeïne belemmeren het lichaam om de kruiden op te nemen. Minimaliseer het gebruik van deze stoffen tijdens de behandeling. * Drink veel water als je een van de bovengenoemde kruiden of recepten gebruikt. Overschrijd in geen geval de voorgeschreven doseringen. Nog eenmaal, zelfs al zijn complicaties zeer zeldzaam, als je een van de volgende symptomen hebt na het gebruiken van een van deze recepten, ga dan direct naar het ziekenhuis: extreem heftige misselijkheid, zeer hoge koorts (meer dan 39,5 graden), heftige bloedingen (door meer dan twee maandverbandjes heen lekken per uur en dat vier uur lang). In het geval van een incomplete miskraam (herkenbaar aan grote bloedklonters en/of heftige bloedingen) is een abortus is een kliniek waarschijnlijk noodzakelijk

20 Soa s en andere enge beestjes Als je denkt dat je een SOA hebt, is het een goed idee om even naar de dokter te gaan om een diagnose te laten stellen. Als er een probleem is vastgesteld, kun je zelf besluiten om het niet te behandelen met chemische pillen en zalfjes. Als je een goede dokter hebt zal die daar ook begrip voor hebben. Aarzel niet om naar een andere dokter, bijvoorbeeld een die ook homeopaat is, te gaan als je je niet serieus genomen voelt. Voor vrouwen vanaf 30 jaar is het een goed idee om regelmatig een uitstrijkje (vnl. voor het opsporen van kanker) te laten maken (in de meeste gevallen 1 maal per jaar) en zelf je borsten op knobbeltjes te controleren. Chemische antibiotica zijn niet aan te raden, zeker niet als je ze al vaker hebt gebruikt aangezien ze je immuunsysteem verzwakken (en zo je weerstand tegen andere ziektes verminderen). Ook als je geen gangbare medicijnen wilt nemen kun je je via je huisarts of bij de Rutgersstichting laten testen op de in dit boekje genoemde SOA s (Sexueel Overdraagbare Aandoeningen). De symptomen van sommige SOA s lijken erg op elkaar; het is het beste om zeker te weten welke SOA je hebt voordat je jezelf gaat behandelen met een kruidenremedie. Sommige SOA s, zoals chlamydia en gonorrhea, kunnen leiden tot een ontsteking van het bekken, onvruchtbaarheid en andere complicaties wanneer je ze niet behandeld. Wanneer de kruidenbehandeling niet aanslaat, zorg er dan voor dat je tijdig een goede gyneacoloog bezoekt voor medische behandeling. Bij de Rutgersstichting is voor heel weinig geld een speculum verkrijgbaar. Dit is een apparaatje om je vagina een klein stukje open te houden, zodat je makkelijk naar binnen kan kijken met een spiegel en een zaklamp. Zo kan je een nieuw deel van je lichaam gaan ontdekken Ruik, proef en voel. Je komt er snel achter als er iets niet helemaal klopt. De meeste infecties kunnen worden ontdekt voordat symptomen zoals vaginale afscheiding en jeuk verschijnen. Wanneer je eenmaal vertrouwd bent met de normale, gezonde toestand van je vagina, kan een vaginaal onderzoek met behulp van een speculum je de eerste symptomen van een infectie doen ontdekken. Delen van de vagina en baarmoederhals kunnen roder zijn dan gewoonlijk of er kunnen kleine rode vlekjes op de baarmoederhals zitten. Je kan ook, samen met een vriendin, elkaar conroleren. Zo kun je goed vergelijken en ervaringen met elkaar uitwisselen. Als je besluit om chemische antibiotica te nemen, loop je grote kans op een schimmelinfectie. Om dit tegen te gaan kun je veel (soja) yoghurt eten (met acidophillusbacteriën, verkrijgbaar in de natuurwinkel) om de na- Je baarmoederhals zelf onderzoeken met behulp van een speculum