Nieuwsbrief Legpluimveehouderij 3 e jaargang nummer 1 mei 2013

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Legpluimveehouderij 3 e jaargang nummer 1 mei 2013 In dit nummer Thema eikwaliteit > Bedrijfsreportage Arjen en Joke Maas Eikwaliteit vraagt voortdurend aandacht > De visie van eierpakstations op eikwaliteit - Eikwaliteit: een kwestie van aandacht en communicatie - Sterk veranderende normen op eikwaliteit > De invloed van voer op eikwaliteit > SCALA: Meer eerste soort eieren met lagere voerkosten > Winnaar SCALA Egg chair > Taart voor Topprestaties Mijn Agrifirm Feed U kunt makkelijk en efficiënt online bulkvoer en stuk- & zakgoed bestellen, facturen inzien en uw mineralenoverzicht bekijken. Maak daarvoor gebruik van Mijn Agrifirm Feed. U kunt rechtstreeks inloggen via mijnagrifirmfeed.com Nog geen toegang? Kijk dan op Geachte heer, mevrouw, Eikwaliteit is van groot belang. Het betreft een belangrijke parameter voor de uitbetaling van de eieren. Het werken met meer eerste soort eieren levert bovendien meer arbeidsgemak op. Daarnaast geeft de fokkerij aan dat leghennen steeds langer kunnen worden aangehouden op basis van productie. Dit is een pré voor de legpluimveehouder, aangezien de aanschaf van de leghennen een grote investering met zich meebrengt. Het zorgdragen voor een optimale schaalkwaliteit, met name bij oudere hennen, is een groot aandachtspunt. Reden genoeg om dit thema vanuit diverse invalshoeken nader te belichten. Lees hoe uw collega legpluimveehouders, Arjen en Joke Maas, omgaan met eikwaliteit en laat u informeren over de visie van diverse eierpakstations omtrent dit onderwerp. Ook wordt gekeken welke invloed voer heeft op de eikwaliteit. Betere eikwaliteit is ook uitgangspunt geweest voor de ontwikkeling van het nieuwe voerconcept SCALA. Met de introductie van SCALA maakten legpluimveehouders, tijdens LIV Venray, kans op de SCALA Egg chair via een prijsvraag. Lees verderop in deze nieuwsbrief wie de winnaar is. Samen met mijn team wens ik u veel plezier toe met het lezen van deze nieuwsbrief. Met vriendelijke groet, Colofon Uitgave Agrifirm Feed sector Legpluimvee T E pluimvee@agrifirm.com Adrie van Santvoort sectormanager Legpluimveehouderij M , E. a.vansantvoort@agrifirm.com

2 Arjen Maas: Eikwaliteit vraagt voortdurend aandacht > Arjen en Joke Maas Een goede eikwaliteit vraagt voortdurend aandacht op meerdere fronten, concludeert pluimveehouder Arjen Maas in Aalst. Regelmatig bezoekt Marleen van Hoof, legpluimvee bij Agrifirm Feed, het bedrijf van Arjen en Joke Maas in Aalst (bij Zaltbommel). Voor deze middag staat onder meer een sectie-onderzoek van enkele hennen in de scharrelstal op het programma. Vooral de conditie van de lever heeft daarbij de belangstelling van pluimveehouder en. Bij oudere hennen treedt soms leververvetting op als gevolg van een te hoge energieopname. We zijn alert op een goede levergezondheid, vertelt Van Hoof. Onder meer omdat de lever één van de belangrijkste organen in een kip is, en een grote rol speelt bij de calciumstofwisseling. En die is van belang voor een goede eikwaliteit. De levers van de witte hennen die nu 61 meer opbrengen. Momenteel is het verschil in prijs tussen een scharrelei en een ei van een uitloopkip ongeveer 1,25 cent. Dat is voldoende om de hogere kostprijs te dekken. Arjen constateert dat de vrije uitloop iets grotere risico s voor de diergezondheid met zich meebrengt. Vele factoren zijn van invloed op de eikwaliteit. Bedrijfsgegevens Arjen en Joke Maas hebben in Aalst een bedrijf met leghennen: freiland en scharrel. Ook is er een melkveetak met 75 koeien. Van de 90 ha grond is 50 ha in gebruik voor de teelt van gewassen: maïs, wintertarwe en suikerbieten. De rest is grasland. Begin dit jaar hebben Arjen en Joke het bedrijf overgenomen van oom Gijs Maas. weken oud zijn, verkeren in een goede conditie. Vele factoren zijn van invloed op de eikwaliteit. Het is dan ook een onderwerp waar je voortdurend mee bezig blijft, constateert legpluimveehouder Arjen Maas. Hij zit sinds 1992 in de kippen. Op het bedrijf van Arjen en Joke zijn zowel Freiland- als scharrelhennen aanwezig. We hebben niet uit principe voor uitloopkippen gekozen, maar wel omdat de eieren Dat kan ook voor de eikwaliteit gevolgen hebben. We proberen dat te voorkomen door veel aandacht aan diergezondheid te schenken. Zowel de uitloopkippen als de scharrelhennen ontwormen we regelmatig. Ook vaccineren we de kippen elke vijf, zes weken tegen IB. Keuze hen Volgens de pluimveehouder begint de zorg voor een goede eikwaliteit bij de

3 keuze van hennen. Maas heeft in de vrije geïnstalleerd. We kunnen er prima mee uitloopstal bruine Bovans hennen die 44 werken, maar in vergelijking met traditionele legnesten is het risico op vuile weken oud zijn. In de scharrelstal scharrelen Dekalb White hennen. Over beide eieren wel groter. Dat komt vooral omdat rassen is Arjen tevreden, maar hij constateert wel behoorlijke verschillen. geliefde verzamelplek is voor bloedluizen. de afdekplaat boven de eierband een De Dekalb kippen staan bekend om een Die kunnen bloedstippen op de eieren goede schaalkwaliteit tot aan het eind veroorzaken. We schenken daarom in die van de ronde. Dat kunnen we onderschrijven. Het percentage eerste soort eistrijding. Onder meer door het bepoe- stal extra veel aandacht aan bloedluisbeeren is nog steeds hoog. Waar je bij deze deren van de onderkant van afdekplaten hennen wel aan moet wennen, is dat met silicapoeder. ze wilder zijn dan gemiddeld. Voor de eikwaliteit heeft dat gedrag geen gevolgen. Voer Integendeel; het is opmerkelijk hoe weinig Arjen: Ook voeding heeft een rechtstreekse relatie met eikwaliteit. We grondeieren we in de scharrelstal vinden. Dagelijks maar 2 of 3. Het voorkomen van werken met VIGOR + OGS (Organisch grondeieren vergt vooral aan het begin Gebonden Spoorelementen) vanwege van een nieuwe ronde veel aandacht. De de gunstige invloed op darmgezondheid eerste weken van een nieuwe legperiode en voerbenutting. Daarnaast schenken zijn we dan ook veel in de stallen, vertelt we bij oudere hennen extra aandacht Arjen. Ook bij de bruine hennen in de vrije aan calciumvoorziening. Vanaf 60 weken uitloopstal hebben we dat gedaan. Toch is laten we indien nodig oesterschelpengrit daar het percentage grondeieren hoger. aan het voer toevoegen. Ook voeding heeft een rechtstreekse relatie met eikwaliteit. Stalinrichting De pluimveehouders Maas gaan ook Ook de inrichting van de stal kan van aan de slag met het SCALA-voerconcept invloed zijn op de legkwaliteit, ervaart van Agrifirm. Bij dit concept werkt de Arjen. In de stal van de uitloopkippen pluimveehouder met twee voeders. Met zijn zogenoemde buitenbandlegnesten SCALA wordt het voeraanbod optimaal afgestemd op de variërende nutriëntbehoefte gedurende de dag. Dit maakt het mogelijk om de kip bijvoorbeeld calcium vooral aan te bieden in de periode waarin ze dit nodig heeft: tijdens de eiproductie. Advies van uw > Probeer het aantal overgangen in de eierband te minimaliseren en reinig regelmatig de band om de kans op breuk en vuile eieren door lekkende eieren te verkleinen. > Voeropname waarborgen tijdens warm weer? Bevochtig de laatste beurt(en) voer met water voor een optimale opname van het complete voer. > Een dalende productie en slechtere schaalkwaliteit als gevolg van hittestress? Geef tijdig vitamine C om dit te voorkomen. Zorg dat er altijd een kan vitamine C in huis is. Via drinkwater is dit makkelijk bij te sturen. > Zorg tijdens warme dagen voor een goede ventilatie en frisse lucht in de stal. > Reinig de roosters van de ventilatoren voordat de zomer haar intrede doet. Marleen van Hoof Legpluimveehouderij M Nog een aspect dat bij eikwaliteit een rol speelt, is de kleur van de eieren. Met name bij bruine eieren kan de intensiteit van de kleur variëren. De schaalkleur is lastig te beïnvloeden. Het belangrijkste is zorgen dat de hennen super fit zijn. En daar doen we iedere dag ons best voor.

4 De visie van eierpakstations op eikwaliteit Eikwaliteit: een kwestie van aandacht en communicatie Sterk veranderende normen op eikwaliteit Bij eikwaliteit gaat het er allereerst om wat een kritische consument mag verwachten: een schone gave schaal, een leesbare stempel en vers natuurlijk. Als je 10 jaar geleden over eikwaliteit sprak, ging het over dooierkleur, vuilschaligheid en breuk. Als je nu over eikwaliteit praat gaat het over dioxinen, salmonella en eiprintkwaliteit. Bij Gebr. van Beek krijgt de pluimveehouder wekelijks teruggekoppeld hoeveel eieren er op de machines zijn uit gesorteerd. Als dit percentage hoger uitvalt dan verwacht neemt de kwaliteitsdienst contact op met de pluimveehouder. In combinatie met de gemeten breuksterkte weten we of we het bij de kip of in het verzamelsysteem moeten zoeken. Indien nodig bezoekt de kwaliteitsmedewerker het pluimveebedrijf. De oorzaak aanpakken is in het voordeel van allebei: wij een hogere kwaliteit eieren en de pluimveehouder een betere prijs. De stempels worden ook nadrukkelijk gecontroleerd. Een onleesbaar stempel geeft klachten verderop in de keten. Maar ook een foutief stempel leidt tot problemen. Vooral op bedrijven met verschillende soorten eieren, zoals scharrel en Freiland, verdient de stempeling extra aandacht. Een goede bedrijfsvoering helpt hierbij, gecombineerd met een regelmatige eigen controle. De binnenkant van het ei mogen we niet vergeten. De dooierkleur moet voldoen aan de verwachting van de consument. Het juiste voer bestellen is dus net zo belangrijk als goed eieren uithalen. De onzichtbare eikwaliteit is misschien wel het allerbelangrijkst. Het ei moet vrij zijn van ziektekiemen en residuen van ongewenste stoffen. Dat betekent domweg dat de hele keten zich aan alle regels dient te houden. Een voedselschandaal met eieren is een ramp voor de hele keten! Tot slot: als iets onverhoopt niet in orde is, of het de stempeling betreft of een salmonellabesmetting, neemt u dan contact op met uw pakstation. Want communiceren hoort ook bij kwaliteitsbeheersing. Met de nieuwe volière-systemen met een goed binnenbandnest met een bodemophaler is het heel eenvoudig om een goede schaalreinheid af te leveren. De sterke focus op eischaalsterkte van de fokkerijgroepering, maakt het voor bijna ieder ras mogelijk om de schaalsterkte aan het eind van de rit op niveau te houden. Wie als eerste bij de 500 eieren is, met een goede breuksterkte, gaat hierin de markt veroveren. Als pluimveehouder heb je hier weinig invloed op, maar je moet wel tijdig de juiste info halen bij je collega pluimveehouders. Bij een foute raskeuze zit je er straks wel twee jaar aan vast! Waar veel te weinig in geïnvesteerd wordt is een goede eiprintkwaliteit. Veel pluimveehouders denken eerder na over automatisch stapelen en palletiseren, dan over de zekerheid van een goede eiprint. De kosten van een recall van de supermarkt door een slechte, onvolledige of zelfs geen print is bijna niet te dragen voor een pluimveehouder, maar vele realiseren dit niet of onvoldoende. Pluimveehouders die door automatisering het zicht op codering van alle eieren verliezen, moeten daar echt geen risico in nemen. Kijkend naar de toekomst van eikwaliteit, wordt het plaatje van het legpluimveebedrijf nog belangrijker. Gewenst is een schoon en net erf, een rijke uitloop en een keurig verzorgd en betegelde eierverzamelplaats. Gelukkig zal op dat front eindelijk de grote papieren berg aan documenten weer worden ingehaald door de werkelijke praktijk. Petro Boon Gebr. van Beek Jan van Esch G. Kwetters en Zn. B.V.

5 De invloed van voer op eikwaliteit Eigewicht: Linolzuur, het aminozuur methionine en ruw eiwit zijn de belangrijkste voedingsfactoren die het eigewicht beïnvloeden. Hiermee kan het eigewicht ca. 0,5-1 gr verhoogd of verlaagd worden t.o.v. een standaard voer. Schaalsterkte: Naast de leeftijd en gezondheid van de hen, heeft voer hier ook een duidelijke invloed op. Hierbij gaat het vooral om de hoeveelheid en vorm van de Ca in het voer in relatie tot de leeftijd van de hen, zodat benutting geoptimaliseerd wordt en dit maximaal aansluit op het proces van schaalvorming in de hen. Daarnaast zijn ook vitamine D3 en opneembaar fosfor van belang voor een goede schaalkwaliteit en om de botten in goede conditie te houden. Schaalreinheid: Naast management heeft voer ook invloed op de consistentie en structuur van de mestkeutel. Een slechte (fijne) voerstructuur, hoog gehalte zout, veel ruw eiwit en veel NSP s kunnen de mest natter en plakkeriger maken met daardoor meer vuile eieren. Dooierkleur: De gele kleur tot dooierkleur circa 9 komt uit mais; hoe meer mais, hoe geler de dooier. Boven dooierkleur 9-10 moeten rode kleurstoffen worden toegevoegd om naar kleur te komen. Smaakafwijkingen: Raapzaad kan in hennen, die hier genetisch gevoelig voor zijn, leiden tot eieren met een visgeur. Dit komt nog voor bij klassieke rassen, maar de huidige commerciële hennen geven geen geurafwijkingen meer bij raapproducten in het voer. Wel kunnen geurafwijkingen ontstaan als eieren worden opgeslagen dicht bij sterk ruikende producten; door de poreuze schaal neemt het ei deze geur op. Schaalvorm, schaalkleur, vlees- en bloedstipjes in het ei kunnen niet worden beïnvloed door voer, maar zijn hoofdzakelijk genetisch bepaald. Laatstgenoemde kan ook door bijvoorbeeld schrikreacties komen. Dikwithoogte wordt vooral bepaald door leeftijd en gezondheid van de hen en de bewaartemperatuur van de eieren. SCALA: Meer eerste soort eieren met lagere voerkosten Betere eikwaliteit is ook uitgangspunt geweest voor de ontwikkeling van het nieuwe voerconcept SCALA in samenwerking met Agrifirm Innovation Center. SCALA is een unieke voeraanpak waarmee de hennen de klok rond nog beter op maat worden gevoerd. Gedurende de dag worden twee verschillende SCALA-voerders, voorzien van specifieke nutriënten, en een losse calciumbron ingezet. Hierdoor kan veel nauwkeuriger in de behoefte van het dier worden voorzien. Het resultaat: meer eerste soort eieren en een langere aanhoudingsduur met lagere voerkosten. WAT LEVERT SCALA OP? Meer eerste soort eieren + 5 extra eerste soort eieren/hen* Langer aanhouden hennen bruin: + 4 weken wit: + 6 weken Lagere voerkosten ca. - 0,25/100 kg Minder belasting van de hen gezondere dieren persistente legcurve Minder uitval - 30 % Hogere verbrandingswaarde mest (DEP) minder as in mest * Bij een gelijke aanhoudingsduur. SCALA kent veel voordelen, maar vereist WAT KAN SCALA VOOR U BETEKENEN? ook het nodige vakmanschap. De pluimveehouder dient te beschikken over de op of neem Kijk voor meer informatie over SCALA juiste voerinstallatie en bereid te zijn contact op met uw. actief met voer te sturen.

6 Winnaar SCALA Egg chair Tijdens LIV Venray maakten legpluimveehouders kans op de SCALA Egg chair. Dit door op een antwoordkaart aan te geven wat SCALA voor hun bedrijf zou kunnen betekenen. Uit de 150 inzendingen is er onafhankelijk een winnaar gekozen. Op dinsdag 7 mei nam de familie Ermers uit Castenray de stoel in ontvangst. > familie Ermers en Gertjan Rooijakkers (midden) Taart voor Topprestaties Klanten ontvangen een taart wanneer ze een topprestatie hebben geleverd. Kijk op om te zien welke topprestatie deze klanten, maar ook andere klanten, hebben behaald. > Familie Verdoold, Haastrecht > C. v.d. Weide, Witteveen > Het Anker, Dodewaard > Mts. van Eijk, Nederweert > Familie Wiltenburg, Hekendorp > Familie Koudijs, Lunteren > E. Kramer, Tiendeveen > M. Maris en G. Zoer, Bruntinge > Mts. Vullings-Litjens, Castenray > F. van Gemert, Nederweert Team Legpluimveehouderij sectormanager Adrie van Santvoort a.vansantvoort@agrifirm.com Henk Jan Schuurman h.j.schuurman@agrifirm.com Gertjan Rooijakkers g.rooijakkers@agrifirm.com Marleen van Hoof - Leijten m.vanhoof-leijten@agrifirm.com Jos Strijdveen j.strijdveen@agrifirm.com RA 05-13