Jaarlijks financieel verslag Groep Brussel Lambert

Transcriptie

1 Jaarlijks financieel verslag 2008 Groep Brussel Lambert

2 GBL streeft ernaar om op middellange termijn waarde te scheppen voor haar aandeelhouders. Hiertoe legt GBL zich toe op het in stand houden en het doen groeien van een participatieportefeuille die voornamelijk gericht is op een klein aantal ondernemingen waarin ze de rol van professioneel aandeelhouder kan spelen. Deze portefeuille zou mettertijd moeten evolueren op basis van het leven van die ondernemingen en de marktopportuniteiten. GBL belegt in ondernemingen die waarde kunnen scheppen voor de aandeelhouder en doet de investeringen van de hand waarvan geoordeeld wordt dat ze hun maturiteit hebben bereikt. GBL voert een dividendbeleid dat het midden wil houden tussen een aantrekkelijk rendement voor de aandeelhouder en een waardering van het aandeel.

3 Groep Brussel Lambert Jaarlijks financieel verslag 2008 Inhoud Verantwoordelijke personen 2 Boodschap aan de aandeelhouders 3 Geselecteerde financiële informatie 4 Beursgegevens 4 Portefeuille en aangepast netto-actief 6 Geconsolideerde gegevens IFRS 9 Overzicht van de activiteiten 13 Risicofactoren 13 GDF SUEZ 14 Total 18 Lafarge 22 Pernod Ricard 26 Imerys 30 Suez Environnement 34 Diverse deelnemingen 38 Rekeningen per 31 december Geconsolideerde financiële staten 40 Verkorte jaarrekening 68 Uitkeringsbeleid 70 Historische gegevens 71 Corporate Governance 76 Informatie betreffende de vennootschap 96 Besluiten voorgesteld aan de aandeelhouders 99 Bijlage Mandaten van de Bestuurders tussen 2004 en Woordenlijst 114 Voor meer inlichtingen Voorlaatste omslag Voor meer inlichtingen over GBL, gelieve u te richten tot: Carine Dumasy Tel.: Fax: cdumasy@gbl.be Website: Ce rapport financier annuel est aussi disponible en français This annual financial report is also available in English

4 Verantwoordelijke personen 1. Verantwoordelijken voor het document Baron Frère, Voorzitter, Gedelegeerd Bestuurder en CEO La Peupleraie Allée des Peupliers 17 B-6280 Gerpinnes Gérald Frère, Gedelegeerd Bestuurder La Bierlaire Rue de la Bierlaire 1 B-6280 Gerpinnes Thierry de Rudder, Gedelegeerd Bestuurder Ahornlaan 31 B-1640 Sint-Genesius-Rode 2. Verklaring van de voor de financiële staten en voor het jaarverslag verantwoordelijke personen Baron Frère, Gérald Frère en Thierry de Rudder, het Uitvoerend Management, en Patrick De Vos, Financieel Directeur, bevestigen, in naam en voor rekening van GBL, dat naar hun weten: de in dit jaarlijks financieel verslag vervatte financiële staten per 31 december 2008 zijn opgesteld overeenkomstig de toepasselijke boekhoudstandaarden (IFRS of Belgisch boekhoudrecht) en een getrouw beeld geven van het vermogen zoals gedefinieerd door de IAS/IFRS, van de financiële toestand en van de resultaten van GBL en de in de consolidatie opgenomen ondernemingen (1) ; het in het jaarlijks financieel verslag opgenomen jaarverslag van de Raad van Bestuur een getrouw overzicht geeft van de ontwikkeling en de resultaten van het bedrijf en van de positie van GBL en de in de consolidatie opgenomen ondernemingen (1), alsmede een beschrijving van de voornaamste risico's en onzekerheden waarmee zij geconfronteerd worden. 3. Commissaris Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA Vertegenwoordigd door Eric Nys Louizalaan 240 B-1050 Brussel (1) De in de consolidatie opgenomen ondernemingen omvatten de dochterondernemingen van GBL in de zin van artikel 6 van het Wetboek Vennootschappen. Zie de lijst van de dochterondernemingen op blz. 48 GBL Verantwoordelijke personen / 2

5 Boodschap aan de aandeelhouders Dames en heren, Het jaar 2008 zal in de annalen worden vermeld als het jaar waarin de zwaarste financiële en economische crisis sinds de krach van 1929 is uitgebroken. Spijts een eerste alarmsignaal in verband met het probleem van de subprimes in de Verenigde Staten, ging de voornaamste bekommernis van de Europese monetaire autoriteiten in het eerste halfjaar uit naar de stijging van de inflatie, veroorzaakt door de forse prijsstijging van de grondstoffen, en vooral van de olieprodukten. De financiële beroering en de verzwakking van het banksysteem namen in de loop van het boekjaar nochtans nog toe om midden september, na het faillissement van Lehman Brothers, in een echte wereldcrisis te ontaarden. De economische groei van de geïndustrialiseerde landen is in 2008 positief gebleven, hoewel hij lager was dan in Achter die vooruitgang gaat nochtans de terugloop van de activiteit in de loop van het jaar en een echte instorting ervan in het vierde kwartaal schuil. Europa heeft de volle uitwerking van die wereldwijde beroering trouwens nog niet ondergaan. Na jaren van forse groei, bevorderd door een gemakkelijke toegang tot goedkoop krediet, moet de wereld thans het hoofd bieden aan een plotse economische inkrimping die vooral verband houdt met de rantsoenering van het beschikbaar krediet. Onder dergelijke omstandigheden wordt de kwestie van de liquiditeit en de financiering meer dan ooit een prioriteit voor de vennootschappen. GBL plukt de vruchten van haar historisch ontwikkelingsmodel, dat de financiering van alle investeringen met eigen vermogen, zonder een beroep te doen op schulden, voorstaat. De groep heeft meer dan EUR 800 miljoen beschikbare liquide middelen en beschikt daarenboven over bevestigde kredietlijnen bij de banken. GDF SUEZ en Total konden profiteren van hun respectievelijke uitstekende notering om toegang te krijgen tot de obligatiemarkt, vers geld op te halen en hun liquide middelen te consolideren met het oog op de investeringsplannen die steeds ambitieus blijven. Lafarge, dat zich een jaar geleden dieper in de schulden had gestoken om Orascom aan te kopen, heeft net een dergelijk programma aangekondigd dat operationele maatregelen bevat om het eigen vermogen te versterken met het doel haar schuldenlast te herstructureren en te verminderen. GBL steunt dit initiatief en zal voor haar deel inschrijven op de kapitaalverhoging van EUR 1,5 miljard, die binnenkort zal worden ingezet. Pernod Ricard, dat een financieringsstructuur heeft opgezet voor de recente integratie van Absolut, kan bogen op een goede liquiditeit. Ook Imerys en Suez Environnement leggen de nadruk op het genereren van cash binnen de onderneming. De cash earnings van de groep zijn er in de loop van het boekjaar op vooruit gegaan en dit is zowel toe te schrijven aan de uitbreiding van onze portefeuille als aan de hogere dividenden van onze deelnemingen. Ze bedragen EUR 721 miljoen, 35% meer dan in het vorige boekjaar. Dankzij deze mooie prestatie kunnen wij aan de Algemene Vergadering voorstellen om opnieuw een brutodividend per aandeel dat 10% hoger is dan vorig jaar, hetzij van EUR 2,30 per aandeel, uit te keren. Bij de bepaling van het aangepast netto-actief van GBL werd ten volle rekening gehouden met de daling van de beurskoers van de deelnemingen, waardoor het 35% lager uitkomt dan eind vorig jaar. Die evolutie moet echter worden getoetst aan de beursindexen CAC 40 en BEL 20 die over dezelfde periode respectievelijk 43% en 54% moesten prijsgeven. In toepassing van de IFRS diende GBL daarenboven een aanpassing van de boekwaarde van sommige activa, namelijk Iberdrola, Lafarge en Pernod Ricard, ten laste te nemen. Het boekhoudkundig effect daarvan, dat echter geen invloed heeft op de liquide middelen of het aangepast netto-actief, loopt op tot EUR 1,5 miljard belooft een moeilijk jaar te worden en momenteel, bij aanvang van het boekjaar, hebben we nog weinig zicht op de evolutie van de economische activiteit. Bijgevolg is veel voorzichtigheid geboden. Baron Frère 3 maart 2009 GBL Boodschap aan de aandeelhouders / 3

6 Geselecteerde financiële informatie I. Beursgegevens 1. Het GBL-aandeel op de Beurs in EUR Beurskoers Op het eind van het jaar 56,86 87,87 91,05 82,85 59,90 Hoogste 87,50 95,55 93,95 83,55 59,95 Laagste 49,90 78,00 73,75 59,80 44,50 Jaargemiddelde 71,20 87,98 86,00 73,46 52,49 Dividend Brutodividend 2,30 2,09 1,90 1,72 1,60 Nettodividend 1,73 1,57 1,43 1,29 1,20 Nettodividend met VVPR-strip 1,96 1,78 1,62 1,46 1,36 Beursratio s (in %) Dividend / gemiddelde koers 3,2 2,4 2,2 2,3 3,0 Brutojaaropbrengst (32,7) (1,4) 12,0 41,0 37,4 Aantal aandelen per 31 december Uitgegeven Eigen Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) 9.174, , , , ,2 Verschil (in %) - 35,3 + 5,8 + 16,9 + 38,3 + 34,1 2. Beursinformatie GBL wordt genoteerd op Euronext Brussels en is opgenomen in zowel de BEL 20- en de Euronext 100-index, representatief voor de ééngemaakte beursmarkt die de beurzen van Parijs, Amsterdam, Brussel en Lissabon groepeert. Verhandelde bedragen (in miljard EUR) Aantal verhandelde effecten (in duizenden) Gemiddeld aantal verhandelde effecten per dag Op de beurs verhandeld kapitaal (in %) Free float velocity (in %) Gewicht in de BEL 20 (in %) Plaats in de BEL 20 Gewicht in de Euronext 100 (in %) Plaats in de Euronext ,8 7,0 5,3 3,2 1, ,8 56,2 43,3 31,2 25,4 112,9 116,8 90,0 65,6 53,6 8,5 6,0 4,8 5,4 4, ,7 0,6 0,6 0,7 0, GBL Geselecteerde financiële informatie / 4

7 Beurskoers over 10 jaar (1/1/1999 = 100) 300 Beurskoers van GBL en niveau van de BEL 20 en van de CAC 40 over 10 jaar (1/1/1999 = 100) Niveau van de BEL 20 Niveau van de CAC 40 Beurskoers van GBL Beurskapitalisatie over 10 jaar (in miljoen EUR) Aangepast netto-actief over 10 jaar (in miljoen EUR) Thesaurie over 3 jaar (in miljoen EUR) Cash earnings over 5 jaar (in miljoen EUR) (2.000) (4.000) (6.000) (8.000) (10.000) Thesaurie 31/12/2005 Verkopen Kapitaalverhogingen (7.699) Verwervingen Cash earnings en andere Thesaurie 31/12/ GBL Geselecteerde financiële informatie / 5

8 3. Informatie voor de aandeelhouder Financiële kalender Uiterste datum voor de neerlegging van de titels voor de Vergadering 7 april 2009 Gewone Algemene Vergadering april 2009 Datum waarop coupon nr. 11 wordt afgeknipt (Ex-Date) 16 april 2009 Datum van afsluiting van de dividendgerechtigde posities van coupon nr. 11 (Record Date) 20 april 2009 Datum van betaalbaarstelling van coupon nr. 11 (Payment Date) 21 april 2009 Bekendmaking van de resultaten per 31 maart mei 2009 Bekendmaking van de halfjaarresultaten 2009 Eind juli 2009 Bekendmaking van de resultaten per 30 september november 2009 Bekendmaking van de jaarresultaten 2009 Eind februari/begin maart 2010 Gewone Algemene Vergadering april 2010 Opmerking: De hierboven vermelde data voor de publicatie van de resultaten zijn afhankelijk van de kalender van de vergaderingen van de Raad van Bestuur en kunnen dus gewijzigd worden. Dividend Er zal aan de Gewone Algemene Vergadering van aandeelhouders van 14 april 2009 worden voorgesteld om de winstverdeling voor het boekjaar 2008 goed te keuren, hetzij een brutobedrag van EUR 2,30 per GBL-aandeel, wat neerkomt op een stijging met 10% in vergelijking met het bedrag van EUR 2,09 dat werd uitgekeerd voor het voorgaande boekjaar. Het nettodividend bedraagt: EUR 1,7250 per aandeel EUR 1,9550 per aandeel met VVPR-strip Gelet op het aantal effecten dat recht geeft op het dividend ( ), bedraagt de totale winstuitkering van het boekjaar EUR 371 miljoen tegen EUR 337 miljoen in Dit nettodividend zal betaalbaar zijn vanaf 21 april 2009, hetzij door overschrijving voor de aandeelhouders op naam, hetzij door het crediteren van de bankrekening van de eigenaar van gedematerialisserde aandelen, hetzij tegen afgifte van coupon nr. 11, geknipt van de aandelen (en desgevallend van de VVPR-strips) aan de loketten van de Belgische banken. De financiële dienst wordt verzekerd door de bank ING België (System Paying Agent) en Fortis Bank (Paying Agent). II. Portefeuille en aangepast netto-actief 1. Organigram per 31 december 2008 % in kapitaal / (% van de stemrechten) 3,5% / (0,0%) GDF SUEZ 5,3% / (5,3%) Total 4,0% / (3,6%) Lafarge 21,1% / (28,5%) Pernod Ricard 8,2% / (7,4%) Imerys 30,5% / (37,0%) Suez Environnement 7,1% / (7,1%) GBL Geselecteerde financiële informatie / 6

9 2. Beursevolutie van de deelnemingen in januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Total GDF SUEZ Lafarge Pernod Ricard Imerys Suez Environnement 3. Aangepast netto-actief per 31 december 2008 De evolutie van het aangepast netto-actief is net als de evolutie van het resultaat van GBL een belangrijk criterium voor de beoordeling van de prestaties van de groep. Het aangepast netto-actief van GBL wordt elk kwartaal, samen met de bekendmaking van de resultaten, gedetailleerd gepubliceerd. De waarde per aandeel wordt elke vrijdag op de website van GBL bekendgemaakt ( Voor de wekelijkse berekening van het aangepast netto-actief wordt uitgegaan van dezelfde criteria als bij de kwartaalvaststelling ervan. In de waarde die wekelijks wordt bekendgemaakt kunnen sommige gebeurtenissen van minder belang die zich sinds de laatste boekhoudkundige afsluiting hebben voorgedaan, eventueel buiten beschouwing worden gelaten. Het gecombineerd effect van deze elementen zal evenwel niet meer bedragen dan 2% van het aangepast netto-actief. Waarderingsregels Het aangepast netto-actief van het GBL-aandeel is een overeengekomen referentie die overeenstemt met de waardering, volgens de hierna vermelde principes, van de deelnemingen die de portefeuille van de groep uitmaken, waaraan de nettocash wordt toegevoegd: Genoteerde vennootschappen beurskoers; Niet-genoteerde vennootschappen en deelnemingen waarop vermogensmutatie wordt toegepast Niet-genoteerde vennootschappen en deelnemingen waarop geen vermogensmutatie wordt toegepast deel in het eigen vermogen; investeringswaarde tegen reële waarde; bij gebreke daaraan boekwaarde De andere bestanddelen van het aangepast netto-actief die de nettocash uitmaken, worden gewaardeerd tegen marktwaarde. De eigen aandelen worden gewaardeerd tegen beurskoers of tegen de uitoefenprijs van de financiële instrumenten die ze dekken (aandelenopties en converteerbare obligaties), als deze laatste in the money zijn. GBL Geselecteerde financiële informatie / 7

10 Uitsplitsing van het aangepast netto-actief per 31 december 2008 Onderstaande tabel geeft een gedetailleerd en vergelijkend overzicht van de samenstellende delen van het aangepast netto-actief van GBL per eind 2008 en eind GDF SUEZ Suez Environnement Suez Total Lafarge Pernod Ricard Imerys Iberdrola Andere deelnemingen Portefeuille Nettocash / trading / eigen aandelen Aangepast netto-actief 31 december december 2007 Beurs- Beurs- Portefeuille koers Portefeuille koers % in kapitaal in EUR in miljoen EUR % % in kapitaal in EUR in miljoen EUR % 5,3 7,1-4,0 21,1 8,2 30,5 0,6 35,33 12,05-38,91 43,35 52,97 32,50 6, ,3 3,3-28,5 14,0 7,5 4,9 1,4 1,5 93,4 6,6 100, ,3 3,9 17,9 6,2 26,8 1, ,57 56,83 124,50 79,05 56,24 10, ,8 27,0 19,5 5,4 4,8 3,7 1,6 90,8 9,2 100,0 Het aangepast netto-actief van GBL bedroeg op 31 december 2008 EUR miljoen (EUR 79,39 per aandeel), tegen EUR miljoen (EUR 122,37 per aandeel) een jaar voordien. Die wijziging wordt verklaard door het effect van de financiële crisis op de beurskoersen van de portefeuille vennootschappen. De vermindering van de netto liquide middelen is te wijten aan de investeringen die in de loop van het boekjaar werden gedaan. Het deel van de portefeuille in het aangepast netto-actief van GBL blijft stabiel en bedraagt 93%. De waarden in portefeuille hadden immers zwaar te lijden onder het slechte beursklimaat van 2008 en zagen hun beurskoersen gemiddeld met 35% slinken, waarbij ze niettemin beter presteerden dan de nationale Europese indexen, de BEL 20 en de CAC 40, die over dezelfde periode respectievelijk 54% en 43% aan waarde moesten inboeten. De portefeuille, het aangepast netto-actief en het GBL-aandeel hebben het hele boekjaar lang een parallelle evolutie doorgemaakt. Het aandeel sloot 2008 immers af op EUR 56,86, tegen EUR 87,87 op 31 december Uit de fusie tussen Gaz de France (GDF) en Suez, die in juli 2008 uiteindelijk werd voltrokken, ontstond GDF SUEZ, de derde kapitalisatie van de CAC 40. GBL bezit 5,3% van de nieuwe entiteit en is, na de Franse Staat, de eerste privéaandeelhouder. De fusie was eveneens de gelegenheid om de spin off van Suez Environnement, die zelf een vennootschap van de CAC 40 is geworden, te voltrekken. GBL, die oorspronkelijk 6,3% van het kapitaal ervan bezat, heeft door aankopen op de beurs haar deelneming tot 7,1% opgetrokken. GDF SUEZ en Suez Environnement vertegenwoordigen samen 35,6% van het aangepast netto-actief van GBL (EUR miljoen), tegen 28,8% voor het voormalige Suez, hetgeen wijst op de behoorlijke beursprestatie van de twee nieuwe groepen in De deelneming van GBL in Total bedraagt 4,0%, iets hoger (+ 0,1%) dan eind 2007, en zulks wegens de inkopen van eigen aandelen die de petroleum - groep in 2008 doorvoerde. Het gewicht van Total in het aangepast netto-actief van GBL bedraagt EUR miljoen (EUR miljoen op 31 december 2007), hetgeen te wijten is aan de negatieve evolutie van de beurskoers in 2008 (- 31,5%). De stemrechten waarover GBL beschikt blijven ongewijzigd (3,6%). Lafarge heeft begin 2008, met de aankoop van Orascom, een operatie met het oog op een belangrijke externe groei verricht. GBL heeft EUR 1,1 miljard besteed om haar belang in de cementgroep op te trekken tot 21,1% eind Niettegenstaande die investering is het deel van Lafarge in het aangepast netto-actief van GBL met 13,9% gezakt door de daling van de beurskoers van Lafarge ten gevolge van de economische en financiële crisis. Op 31 december 2008 bezat GBL 28,5% van de stemrechten van Lafarge. GBL heeft om en bij de EUR 300 miljoen geïnvesteerd om haar belang in Pernod Ricard op te trekken tot 8,2%, tegen 6,2% een jaar eerder. De waarde van deze deelneming vertegenwoordigt 7,5% van het aangepast netto-actief per 31 december 2008 en is teruggelopen van EUR miljoen tot EUR 955 miljoen. Ook Imerys had onder de crisis te lijden en moest toezien hoe de beurskoers van EUR 56,24 tot EUR 32,50 terugviel. Onder deze omstandigheden heeft GBL zowat EUR 100 miljoen geïnvesteerd in de verwerving van 3,7% van het kapitaal om haar deelneming tot 30,5% op te trekken. Imerys vertegenwoordigt 4,9% van het aangepast netto-actief van GBL en dat is iets hoger dan eind vorig jaar. De deelneming van 1,4% in Iberdrola per eind 2007 werd in het eerste kwartaal 2008 tegen EUR 436 miljoen gedeeltelijk van de hand gedaan. De resterende deelneming, hetzij 0,6% van het kapitaal van de Spaanse energiemaatschappij, werd gewaardeerd op EUR 185 miljoen en vertegen - woordigt 1,4% van het aangepast netto-actief per 31 december GBL Geselecteerde financiële informatie / 8

11 De andere deelnemingen, hetzij ongeveer EUR 200 miljoen, betreffen enerzijds het belang in Arkema (3,9% van het kapitaal) en anderzijds de private equity -portefeuille die GBL bezit (Ergon Capital Partners, Sagard en PAI Europe). De liquide middelen per 31 december 2008 bedroegen meer dan EUR 800 miljoen. De beschikbare cash werd voorzachtigheidshalve in Belgische Staatsobligaties belegd of selectief bij een klein aantal banken gedeponeerd. 4. Aangepast netto-actief over 5 jaar in miljoen EUR Aangepast netto-actief op het eind van het jaar , , , , ,2 Portefeuille , , , , ,0 Nettocash / trading / eigen aandelen 846, , ,1 55,7 725,2 waarvan eigen aandelen 317,1 460,0 445,3 427,9 337,3 Verschil van jaar tot jaar (in %) - 35,1 + 17,8 + 50,9 + 25,0 + 18,1 in EUR Aangepast netto-actief per aandeel 79,39 122,37 113,91 80,33 64,27 Beurskoers 56,86 87,87 91,05 82,85 59,90 III. Geconsolideerde gegevens IFRS 1. Kerncijfers in miljoen EUR Geconsolideerd resultaat Cash earnings 720,7 534,4 440,5 323,7 327,9 Mark to market en andere non cash (117,8) (9,3) 22,2 (4,9) (16,8) Geassocieerde ondernemingen 324,9 90,3 179,7 342,8 386,3 Eliminaties, meerwaarden en waardeverminderingen (1.615,3) 163, ,9 (138,6) (103,4) Geconsolideerd resultaat over de periode (687,5) 778, ,3 523,0 594,0 Totale uitkering 371,1 337,2 279,6 237,9 221,3 Geconsolideerde balans Activa Niet-courante activa , , , , ,1 Courante activa 1.141, , ,2 123,6 411,4 Passiva Eigen vermogen , , , , ,6 Niet-courante passiva 425,3 422,3 434,6 437,6 22,5 Courante passiva 193,3 91,6 116,6 59,9 20,4 Aantal aandelen op het eind van het jaar (1) Gewoon Verwaterd Pay-out (in %) Dividend / cash earnings 51,5 63,1 63,5 73,5 67,5 Dividend / geconsolideerd resultaat N/A 43,3 9,2 43,7 35,6 Geconsolideerd resultaat per aandeel (4,41) 5,23 20,76 3,94 4,50 Geconsolideerde cash earnings per aandeel 4,62 3,59 3,17 2,44 2,48 (1) De berekening van het aantal aandelen (gewoon en verwaterd) wordt gedetailleerd op blz. 62 GBL Geselecteerde financiële informatie / 9

12 2. Economische analyse van het geconsolideerd resultaat De in deze analyse opgenomen tabel beoogt een beter zicht te geven op de diverse bestanddelen van het geconsolideerd resultaat van GBL, opgemaakt volgens de IFRS. De rubrieken van de verschillende kolommen worden in de woordenlijst beschreven Eliminaties, Mark to Geasso- meerwaarden market cieerde en waarde- Cash en andere onderne- verminde- Gecon- Geconin miljoen EUR earnings non cash mingen ringen solideerd solideerd Nettoresultaat van de geassocieerde ondernemingen ,9-324,9 90,3 Nettodividenden van deelnemingen 658,7 - - (178,9) 479,8 446,0 Opbrengsten en kosten van interesten 48,0 (3,7) ,3 25,5 Andere financiële opbrengsten en kosten 36,3 (117,1) - - (80,8) 12,5 Andere bedrijfsopbrengsten en -kosten (22,3) 2,0 - - (20,3) (23,9) Resultaten op overdrachten en waardeverminderingen van niet-courante activa (1.436,4) (1.436,4) 214,7 Belastingen - 1, ,0 13,8 Geconsolideerd resultaat over de periode ,7 (117,8) 324,9 (1.615,3) (687,5) ,4 (9,3) 90,3 163,5 778,9 GBL noteert op 31 december 2008 een nettowinst van EUR 749 miljoen, zonder overdrachten en waardeverminderingen van niet-courante activa, tegen EUR 564 miljoen in 2007, hetzij 33% meer. A. Cash earnings Verschil in miljoen EUR Nettodividenden van deelnemingen 658,7 497,2 161,5 Total 187,9 183,7 4,2 Suez 167,0 146,4 20,6 GDF SUEZ 93,7-93,7 Lafarge 145,8 91,3 54,5 Imerys 33,1 30,1 3,0 Pernod Ricard 21,7 17,0 4,7 Iberdrola 7,5 7,1 0,4 ECP - 21,1 (21,1) Andere 2,0 0,5 1,5 Opbrengsten en kosten van interesten 48,0 29,1 18,9 Andere financiële opbrengsten en kosten 36,3 9,4 26,9 Andere bedrijfsopbrengsten en -kosten (22,3) (22,6) 0,3 Belastingen 0,0 21,3 (21,3) Totaal 720,7 534,4 186,3 De in 2008 geboekte nettodividenden van de deelnemingen bedragen EUR 659 miljoen, hetzij EUR 162 miljoen meer dan in Deze stijging kan worden toegeschreven aan: het hogere dividend per aandeel van Suez (+ 13%), Lafarge (+ 33%), Total (+ 11%) en Imerys (+ 6%), dat, met ongewijzigde portefeuille, voor EUR 79 miljoen bijdraagt tot de verhoging van de geïnde dividenden; de eerste boeking van een voorschot op het dividend van GDF SUEZ ten bedrage van EUR 94 miljoen; het optrekken van de bestaande deelnemingen, voornamelijk in Lafarge, Pernod Ricard en Imerys, waarvan de bijkomende bijdrage tot de cash earnings EUR 34 miljoen bedraagt, gedeeltelijk gecompenseerd door het feit dat er geen dividenden werden geïnd op de verkochte aandelen van Iberdrola (EUR - 8 miljoen); het feit dat geen dividenden werden geïnd van Ergon Capital Partners (ECP). GBL Geselecteerde financiële informatie / 10

13 Nettodividenden van deelnemingen (in miljoen EUR) ,3 54,5 4,7 4,2 3,0 0,4 1,5 658, ,2 (21,1) Nettodividenden 2007 ECP Suez/GDF SUEZ Lafarge Pernod Ricard Total Imerys Iberdrola Andere Nettodividenden 2008 De opbrengsten en kosten van interesten zijn met EUR 19 miljoen gestegen en bedragen EUR 48 miljoen. Die stijging wordt verklaard door de hoge stand van de rentevoeten begin 2008 en de gemiddeld hogere liquide middelen. De andere financiële opbrengsten en kosten zijn met EUR 27 miljoen gestegen, voornamelijk ten gevolge van de geboekte premies op put- en call-opties en de daling van de kosten op financiële verrichtingen. De andere bedrijfskosten zijn stabiel gebleven en bedragen EUR 22 miljoen. B. Mark to market en andere non cash in miljoen EUR Opbrengsten en kosten van interesten (3,7) (3,6) Andere financiële opbrengsten en kosten (117,1) 3,1 Andere bedrijfsopbrengsten en -kosten 2,0 (1,3) Belastingen 1,0 (7,5) Totaal (117,8) (9,3) De mark to market en andere non cash bestanddelen weerspiegelen hoofdzakelijk de schommelingen van de reële waarde van de financiële instrumenten en de eliminatie, in toepassing van de IFRS, van de in cash earnings geboekte kosten. De mark to market en andere non cash bestanddelen per 31 december 2008, ten bedrage van EUR miljoen, zijn afkomstig van de tradingportefeuille, interestswap en de schommelingen op put- en call-opties. Een deel van deze bestanddelen wordt gecompenseerd door inkomsten in cash earnings. C. Geassocieerde ondernemingen Lafarge wordt vanaf 1 januari 2008 in de rekeningen van GBL opgenomen door toepassing van de vermogensmutatiemethode. Vanaf voormelde datum is de bijdrage van Lafarge bijgevolg gelijk aan het deel van GBL in het nettoresultaat van Lafarge. In 2007 droeg Lafarge, toen nog beschouwd als een voor verkoop beschikbare deelneming (AFS), bij ten belope van het in cash earnings geïnde nettodividend. Deel in het nettoresultaat Verschil in miljoen EUR Lafarge 319,8 N/A 319,8 Imerys 46,1 75,8 (29,7) ECP (41,0) 14,5 (55,5) Totaal 324,9 90,3 234,6 Lafarge Lafarge noteerde in 2008 een bedrijfsresultaat van EUR miljoen, 9% meer dan in 2007 (14% met ongewijzigde wisselkoersen). Die groei is het gevolg van tegengestelde tendensen: de vitaliteit van de opkomende markten tijdens de eerste negen maanden en de verbetering van de prijzen het hele jaar lang. Beide factoren konden de vertraging in de Verenigde Staten, Spanje en het Verenigd Koninkrijk en de algemene vertraging qua volumes die in het vierde kwartaal werd geconstateerd meer dan compenseren. De verwerving van Orascom Cement begin 2008 verschafte de groep toegang tot de veelbelovende markten van het Midden-Oosten en Afrika en droeg aldus bij tot de groei van de groep. Niettegenstaande de economische vertraging, slaagde de cementactiviteit erin haar operationele marge op te trekken met 120 basispunten tot 25,3%. Het nettoresultaat van Lafarge, uitzonderlijke bestanddelen buiten beschouwing gelaten, bedraagt EUR miljoen (+ 3% ten opzichte van 2007). GBL Geselecteerde financiële informatie / 11

14 Rekening gehouden met de overdracht van de joint venture Lafarge Titan in Egypte, de aanpassing van de voorziening Gips en de waardeverminderingen van de goodwill, totaliseert het nettoresultaat 2008 EUR miljoen. De bijdrage van Lafarge tot het resultaat van GBL over 2008, op basis van een consolidatiepercentage van 20%, bedraagt EUR 320 miljoen, tegen de in de cash earnings geïnde EUR 91 miljoen van Imerys De omzet van Imerys over 2008 bedraagt EUR miljoen, hetzij 1,4% meer dan over dezelfde periode van Imerys was in 2008 actief in een omgeving die gekenmerkt werd door een stelselmatige verslechtering van de Amerikaanse en Europese economische conjunctuur. Niettegenstaande dit problematisch klimaat, bedroeg het courante bedrijfsresultaat EUR 403 miljoen, wat neerkomt op een daling van 15,7% en 13,9% (met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen). Het nettoresultaat van Imerys bedraagt EUR 161 miljoen tegen EUR 284 miljoen in 2007 en vervat EUR miljoen andere opbrengsten en kosten na belasting (EUR - 33 miljoen in 2007). Dit laatste bedrag omvat een cash kost van EUR - 36 miljoen die voornamelijk verband houdt met de kostenbesparingsprogramma s die werden volgehouden en waardeverminderingen op industriële activa (non cash) ten belope van EUR - 70 miljoen, veroorzaakt door de herstructureringen van 2008 en de waardevermindering die werd vastgesteld op een goodwill met betrekking tot Performante Mineralen in de Verenigde Staten. De bijdrage van Imerys tot het resultaat 2008 van GBL bedraagt EUR 46 miljoen, tegen EUR 76 miljoen in Ergon Capital Partners (ECP) De bijdrage van ECP tot het resultaat van GBL bedraagt EUR - 41 miljoen. Het omvat hoofdzakelijk terugnemingen van latente meerwaarden, die voornamelijk in in resultaat werden genomen, en niet verwezenlijkte minderwaarden die op andere deelnemingen werden geboekt. D. Eliminaties, meerwaarden en waardeverminderingen GBL heeft in 2008, met inachtneming van de IFRS, EUR miljoen waardeverminderingen geboekt op de deelnemingen in Lafarge, Pernod Ricard en Iberdrola, en wel naar aanleiding van de daling van de beurskoers van genoemde vennootschappen eind Het zij onderstreept dat die waardeverminderingen geen cash bestanddelen zijn en geen invloed hebben op het aangepast netto-actief van GBL. Voorts heeft GBL EUR 58 miljoen nettomeerwaarden op verkopen verwezenlijkt, die voor het merendeel afkomstig zijn van de overdracht van een deel van de deelneming in Iberdrola en van de verkopen die door de private equity -fondsen (Sagard en PAI Europe) werden verwezenlijkt. in miljoen EUR Waardeverminderingen (1.494,0) - Lafarge (1.091,6) - Pernod Ricard (315,2) - Iberdrola (87,2) - Verkopen van niet-courante activa 57,6 214,7 Iberdrola 47,4 136,8 Fondsen 10,2 51,5 Andere - 26,4 Eliminaties (178,9) (51,2) Totaal (1.615,3) 163,5 De nettodividenden van de deelnemingen waarop vermogensmutatie wordt toegepast werden geëlimineerd. Het betreft in 2008 een bedrag van EUR 179 miljoen, afkomstig van Lafarge (EUR 146 miljoen) en van Imerys (EUR 33 miljoen). GBL Geselecteerde financiële informatie / 12

15 Overzicht van de activiteiten GBL streeft ernaar om op middellange termijn waarde te scheppen voor haar aandeelhouders. Hiertoe legt GBL zich toe op het in stand houden en het doen groeien van een participatieportefeuille die voornamelijk gericht is op een klein aantal ondernemingen waarin ze haar rol van professioneel aandeelhouder kan spelen. Thans zijn deze vennootschappen GDF SUEZ, Total, Lafarge, Pernod Ricard, Imerys en Suez Environnement, naast diverse deelnemingen voornamelijk in private equity. Deze portefeuille zou mettertijd moeten evolueren op basis van het leven van die ondernemingen en de marktopportuniteiten. GBL belegt in ondernemingen die waarde kunnen scheppen voor de aandeelhouder en doet de investeringen van de hand waarvan geoordeeld wordt dat ze hun maturiteit hebben bereikt. GBL voert een dividendbeleid dat het midden wil houden tussen een aantrekkelijk rendement voor de aandeelhouder en een waardering van het aandeel. Risicofactoren Elk van de grote deelnemingen in hand van GBL staat bloot aan specifieke risico s die in detail worden geanalyseerd in hun respectievelijke jaarverslagen of registratiedocumenten overeenkomstig de geldende wetgeving. Het eventueel concreet worden van deze risico s voor één of meerdere deelnemingen kan een wijziging van de globale waarde van de portefeuille van GBL teweeg brengen. GBL tracht deze risico s te beperken door haar portefeuille te diversifiëren en de investeringen te analyseren alsook haar deelnemingen op te volgen. De nauwkeurige referentie van de hoofdstukken met betrekking tot het beheer van de risico s van de voor verkoop beschikbare deelnemingen van GBL worden aangegeven in onderstaande tabel: Deelnemingen Bladzijden Referentie (link) GDF SUEZ - GDF Suez Total Lafarge Pernod Ricard /fr/pernod_ra_2007_2008_fra/index.htm Imerys NDEN-7DBJF2/$File/RA2007vf.pdf Suez Environnement (prospectus AMF) rapport-d-activite-et-de-developpement-durable/publications-financieres/ Iberdrola Er is geen enkele publieke informatie beschikbaar over de risicofactoren voor de private equity -fondsen in het bezit van GBL. Deze investeringen vertegenwoordigen minder dan 2% van het aangepast netto-actief. Deelnemingen per 31 december 2008 GDF SUEZ 14 Total 18 Lafarge 22 Pernod Ricard 26 Imerys 30 Suez Environnement 34 Diverse deelnemingen 38 Op de volgende bladzijden vindt u voor elke operationele deelneming de volgende gegevens: een beschrijving van de activiteiten, de markante gebeurtenissen van het jaar en de financiële resultaten; een tabel met kerncijfers waarin de beurs- en geconsolideerde operationele gegevens van elke onderneming zijn opgenomen; de bijdrage tot het resultaat en tot het aangepast netto-actief van GBL. De woordenlijst met de definities van de trefwoorden vindt u op blz. 114 en 115 van het jaarlijks financieel verslag. GBL Overzicht van de activiteiten / 13

16 GDF SUEZ is ontstaan uit de fusie tussen Suez en Gaz de France en is één van de grootste energiebedrijven ter wereld. De onderneming is actief in de volledige energieketen in elektriciteit en aardgas, van stroomopwaarts tot stroomafwarts Financiële informatie over GDF SUEZ Arnaud Erbin Tel.: Groen nr. Frankrijk: Groen nr. België:

17 Activiteiten Op 22 juli 2008 hebben Suez en Gaz de France hun fusie voltrokken, waardoor ze wereldwijd een marktleider in de energie met een stevige verankering in Frankrijk en België zijn geworden. Die grootste industriële verrichting stelt de nieuwe groep in staat om actief te zijn in de volledige energieketen, in elektriciteit en aardgas, van stroomopwaarts tot stroom - afwaarts. De groep kan bogen op een gediversifieerde toeleveringsportefeuille en een flexibel productiepark met een hoge graad van convergentie tussen gas en elektriciteit. Ze behoort tot de internationale top op het niveau van het vloeibaar aardgas, de onafhan ke lijke elektriciteitsproductie en de energiediensten. De organisatie van de nieuwe groep is geïntegreerd rond zes operationele sectoren, waarvan vijf in de Energie en één in het Milieu: Bedrijfstak Energie France (BEF), Bedrijfstak Energie Europe & International, Bedrijfstak Global Gaz & GNL (B3G), Bedrijfstak Infrastructure, Bedrijfstak Energie Services (BES) en Suez Environnement (SE). In het segment Energie is GDF SUEZ hoofd - zakelijk actief in de Exploratie-Productie, de bevoorrading van aardgas, de productie van elektriciteit en warmte, en wel door middel van een uitgebalanceerd energieaanbod dat alle vormen van elektriciteitsproductie, de levering van gas, elektriciteit en diensten aan particulieren, professionals, ondernemingen en lokale collectiviteiten, en diensten aan de woonomgeving combineert. De strategie van GDF SUEZ is gericht op de versterking van de posities in Europa vanuit zijn thuisbasis (Frankrijk, Benelux), op de selectieve ontwikkeling op internationaal vlak en op de gaswinning (E&P, LNG). Markante gebeurtenissen van 2008 De fusie tussen Suez en Gaz de France, waaraan sinds 2007 werd gewerkt, werd door de Algemene Vergaderingen van beide groepen goedgekeurd en op 22 juli 2008 voltrokken onder volgende voorwaarden: uitkering van 65% van Suez Environnement aan de aandeelhouders van Suez en omruiling van 22 Suez-aandelen tegen 21 GDF SUEZaandelen. De fusie heeft terugwerkende kracht vanaf 1 januari De integratie van de twee ondernemingen werd zowel op commercieel en operationeel gebied als op het stuk van het management geconcretiseerd. De nieuwe groep, die voor de periode kan steunen op een investerings - programma (netto) van EUR 30 miljard, heeft in 2008 een nettobedrag van EUR 11,8 miljard geïnvesteerd om haar posities te versterken en te consolideren, onder andere in de elektriciteitsproductie (Verenigde Staten, Brazilië, Singapore, Midden-Oosten, Duitsland, Italië, enz.) en de gasexploratie (verwerving van de activa van Nam in Nederland, Exploratie en Productielicenties in Libië, Azerbeidzjan, Katar, enz.). GDF SUEZ heeft in 2008 ook akkoorden voor de uitwisseling van activa gesloten met ENI (mei 2008) en E.ON (december 2008). Dankzij die operaties kan GDF SUEZ haar industriële vestiging op twee coremarkten (Italië en Duitsland) uitbalanceren en versterken, terwijl tevens tegemoet wordt gekomen aan de eisen van de Europese Commissie en aan de verbintenissen met de Belgische Regering in het kader van de Pax Electra II. Daarenboven heeft de groep zijn ambitie herbevestigd om bij te dragen tot de wereld - wijde heropleving van de kernenergie. Hij zal, als geassocieerde partner, meewerken aan het project van de tweede EPR in Frankrijk en heeft onlangs partnerships ondertekend met Iberdrola en Scottish & Southern Energy (SSE) in het kader van de in veiling brengen van terreinen door de Nuclear Decommissioning Authority (NDA) in het Verenigd Koninkrijk, om er nieuwe kern centrales op te bouwen. Voor 2009 handhaaft GDF SUEZ haar strategie gesteund op de ontwikkeling van haar activiteiten op lange termijn. Gelet op de verwachte economische vooruitzichten en de voorziene petroleum- en elektriciteitsscenario s, heeft de groep een reeks maatregelen genomen met het oog op de soliditeit van de balans, die onder meer strekken tot: de versnelde uitvoering van het plan om tegen 2011 de prestaties op te drijven tot EUR 1,8 miljard (EUR 650 miljoen verwachte bijdragen eind 2009 in de plaats van de in november aangekondigde EUR 500 miljoen); de versterking van de liquiditeit en de verlenging van het schuldverloop, dankzij de uitgifte op verschillende markten, vanaf november 2008, van bijna EUR 10 miljard obligaties. GBL GDF SUEZ / 15

18 Financieel verslag Dankzij de toegenomen activiteit van alle sectoren en van alle geografische zones, kan GDF SUEZ over 2008 andermaal betere prestaties voorleggen. De voor 2008 vastgestelde streefdoelen werden behaald, niettegenstaande de verslechtering van de economische voorwaarden en de negatieve weerslag van bepaalde regulerende factoren op de resultaten van de groep (tarieftekort in Frankrijk en door de Belgische Staat opgelegde heffing van EUR 250 miljoen). De pro forma-omzet van de groep is er in 2008 met 16,6% op vooruit gegaan tot EUR 83,1 miljard, tegen EUR 71,2 miljard in De onderliggende organieke groei, beschouwd zonder rekening te houden met het effect van de consolidatiekring en de wisselkoersen, bedraagt 17,5%. 92% van de inkomsten zijn in Europa en Noord-Amerika gerealiseerd, waarvan 86% op het Europees continent. Het pro forma brutobedrijfsresultaat (EBITDA) van de groep totaliseert EUR 13,9 miljard, 10,7% meer dan in 2007 (+ 12,5% zonder wisselkoers- en consolidatiekringeffecten). De organieke groei van de EBITDA werd in alle sectoren gunstig beïnvloed door de energie - prijzen over 2008: Bedrijfstak Energie France draagt tot dit resultaat bij ten belope van EUR 0,2 miljard tegen EUR 0,4 miljard in 2007; het nietdoorrekenen in de gereglementeerde tarieven van alle leveringskosten van het aardgas in Frankrijk heeft de prestatie van deze sector met EUR 0,7 miljard teruggedrongen. Bedrijfstak Energie Europe & International draagt bij ten belope van EUR 4,4 miljard. De organieke groei (+ 6,8%) is toe te schrijven aan de gunstige markt voor waarden, zowel in de bedrijfstak International, in het bijzonder de NLG-activiteiten in Noord-Amerika en Elektriciteit in Brazilië, als in de bedrijfstak Europe, die ondermeer kon profiteren van het volle effect van de ingebruikneming van elektriciteitsproductie-eenheden in Italië. Bedrijfstak Global Gaz & GNL legt een brutobedrijfsresultaat voor dat met 60,5% gestegen is tot EUR 3,7 miljard. Het resultaat kon voluit profiteren van het gunstig energieklimaat: de Exploratie- Productie- en GNL-activiteiten deden hun voordeel bij een bijzonder hoge gemiddelde jaarkoers per petroleumvat en van gunstige arbitrages op internationaal vlak. De EBITDA van de sector werd ook beïnvloed door hogere productievolumes (vooral de ingebruikneming van nieuwe activa in Nederland en Noorwegen) en de verkoop van gas aan grote afnemers. Bedrijfstak Infrastructure is er lichtjes op vooruit gegaan (+ 1,0%) tot EUR 2,9 miljard. Die verbetering is te danken aan de tarief - verhoging van de activiteiten Distributie en Opslag, de verbetering van de verhandelde capaciteiten in Transport en Opslag en meer bevorderlijke weersomstandigheden. Bedrijfstak Energie Services boekt een EBITDA van EUR 0,9 miljard, hetzij iets minder dan in 2007 (+ 3,4% met vergelijk - bare consolidatiekring en wisselkoersen). Deze branche profiteert onder meer van de betere prestatie van het merendeel van zijn entiteiten. Bedrijfstak Environnement draagt tot dit resultaat bij ten belope van EUR 2,1 miljard. Alle segmenten kunnen groei voorleggen, aangetrokken door positieve prijseffecten, hogere volumes en de commerciële dynamiek. De Europese Afvalsector, die er over het hele jaar wel op vooruit ging, had in het vierde kwartaal evenwel te lijden onder de economische vertraging en de daling van de recyclageactiviteiten. Het pro forma courante bedrijfsresultaat over 2008 bedraagt EUR 8,6 miljard, hetgeen, zowel bruto (+ 9,4%) als organiek (+ 12,6%) een opmerkelijke stijging betekent. De groei van deze parameter is voornamelijk het gevolg van voornoemde operationele gegevens, die gemilderd werd door de hogere netto - toevoegingen aan afschrijvingen en voorzieningen in verband met de ingebruik - name van nieuwe installaties. Het pro forma nettoresultaat, deel van de groep, per eind 2008 bedraagt EUR 6,5 miljard, 13,0% meer dan over 2007 (EUR 5,7 miljard); dit resultaat omvat onder meer de meerwaarden op de overdrachten die door de Europese Commissie werden geëist in het kader van de fusie. De pro forma bruto-operationele auto - financierings marge, vóór financiële kosten en belastingen, bedraagt per eind 2008 EUR 13,3 miljard, een brutostijging met 6,7% ten opzichte van De over 2008 gerealiseerde netto-investeringen bedragen EUR 11,8 miljard. Het deel van de onderhouds - uitgaven daarin bedraagt EUR 2,7 miljard en dat van de ontwikkelings- en financiële investeringen respectievelijk EUR 7,8 miljard en EUR 4,9 miljard. De overdrachten over dezelfde periode bedragen om en bij de EUR 3,6 miljard en omvatten voornamelijk de opbrengst van de overdrachten die werden gerealiseerd in het kader van de begeleidende maatregelen van de fusie. Na de uitkering van EUR 5,1 miljard dividenden en de besteding van EUR 1,7 miljard aan het programma tot inkoop van eigen aandelen, bedraagt de netto financiële schuldenlast van de groep per eind december 2008 EUR 28,9 miljard hetgeen 46% van het eigen vermogen vertegenwoordigt. Aan de Algemene Vergadering van de aandeel - houders van 4 mei 2009 zal worden voorgesteld om een gewoon dividend per aandeel van EUR 1,40 uit te keren, waarop op 27 november 2008 reeds een voorschot van EUR 0,80 per aandeel werd uitbetaald. Tevens wordt voorgesteld om op 4 juni 2009 een uitzonderlijk dividend (in geld of in aandelen) van EUR 0,80 per aandeel uit te keren. GBL GDF SUEZ / 16

19 Gegevens opgemaakt op grond van de IFRS Beursgegevens GDF SUEZ Suez Suez (pro forma) Aantal uitgegeven aandelen Deelneming van de groep in kapitaal (in %) Deelneming van de groep in stemrechten (in %) Beurskoers Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) Nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Nettodividend per aandeel (uitzonderlijke dividend inbegrepen) Operationele gegevens GDF SUEZ Suez Suez (pro forma) in miljoen EUR Omzet Brutobedrijfsresultaat (EBITDA) Courant bedrijfsresultaat Resultaat uit de bedrijfsactiviteiten (RAO) Nettoresultaat (deel van de groep) Autofinancieringscapaciteit (1) Industriële investeringen Eigen vermogen (deel van de groep) Nettoschuldenlast Schuldratio (in %) Personeel (in eenheden) ,3 5,3 35, ,99 2, ,3 13,9 46, ,09 1, ,0 11,9 39, ,86 1, (1) Vóór financiële kosten en belastingen Deel in het aangepast netto-actief van GBL 32,3% Bijdrage van GDF SUEZ tot het aangepast netto-actief en tot het resultaat van GBL De beurswaardering van de deelneming van 5,3% van GBL in GDF SUEZ bedroeg eind 2008 EUR miljoen tegen EUR miljoen een jaar eerder. De wijziging van EUR miljoen wordt verklaard door, enerzijds, de spin off van Suez Environnement in juli 2008, die werd gerealiseerd in het kader van de fusie tussen Suez en GDF en, anderzijds, het verschil tussen de koers van het Suez-aandeel eind 2007 (EUR 46,57), toen het nog voor 100% Suez Environnement bevatte, en de koers van GDF SUEZ eind december (EUR 35,33). Het deel van GDF SUEZ in het aangepast netto-actief van GBL bedraagt 32,3%. De bijdrage van Suez en GDF SUEZ tot het nettoresultaat van GBL over 2008 omvat, enerzijds, de door Suez in mei 2008 uitgekeerde dividenden, hetzij EUR 167 miljoen (EUR 146 miljoen in 2007), en anderzijds, het voorschot op het dividend van EUR 94 miljoen dat GDF SUEZ in november 2008, overeenkomstig het nieuwe uitkeringsbeleid, uitkeerde. Aantal vertegenwoordigers van GBL in de statutaire organen in 2008: 3 GBL GDF SUEZ / 17

20 Total, ontstaan uit de opeenvolgende toenaderingen tussen de groepen Total, PetroFina en Elf Aquitaine, is een petroleumen gasgroep van wereldformaat en eveneens een belangrijke speler in de Chemiesector Financiële informatie over Total Jérôme Schmitt Tel.: Fax:

21 Activiteiten Total is één van de grootste internationale aardolie- en aardgasgroepen. Haar activiteiten worden in meer dan 130 landen uitgeoefend en beslaan de volledige keten van de petroleum - industrie, van Stroomopwaarts exploratie, ontwikkeling en productie van aardolie en gas tot Stroomafwaarts raffinage en verdeling van petroleumproducten en internationale handel in ruwe olie en petroleumproducten. Total is ook een geduchte speler op de Chemiemarkt en is begaan met de ontwikkeling van hernieuwbare energie. Stroomopwaarts garanderen de bewezen koolwaterstofreserves van de groep, vastgesteld volgens de SEC-normen, de vennootschap nog meer dan 12 jaar productie tegen het huidige productietempo. De groep kan profiteren van een portefeuille van gediversifieerde activa en een bevoorrechte positie in de voornaamste groei - segmenten, zijnde diepzeebronnen, vloeibaar aardgas en zware oliën, en van technische kosten die tot de laagste van de majors behoren. Stroomafwaarts positioneert de groep zich als een marktleider in Europa en Afrika. Hij beschikt over een raffinagecapaciteit van 2,6 miljoen vaten per dag en staat in voor de verkoop van geraffineerde producten ten belope van 3,7 miljoen vaten per dag. De groep heeft deelnemingen in 25 raffina - derijen en exploiteert een netwerk van ongeveer tankstations, in hoofdzaak onder de merknamen Total, Elf en Elan, en voornamelijk in Europa en Afrika. Voor wat de Chemische bedrijfssector betreft, behoort Total op de meeste markten tot de Europese of wereldleiders. Deze sector omvat zowel petrochemische activiteiten en grote polymeren, die typisch zijn voor de grote geïntegreerde petroleummaatschappijen, als productie-eenheden voor chemische specialiteiten gericht op de technologie voor verwerking van rubber en bekledingsproducten. Markante gebeurtenissen van 2008 Het marktklimaat van de petroleumindustrie vertoonde in 2008 sterke contrasten. In het eerste halfjaar steeg de prijs van de brent snel en aanhoudend om in juli bijna 150 dollar per vat (USD/v) te bereiken. Het tweede halfjaar werd gekenmerkt door een bruuske vertraging van de wereldeconomie, waardoor de prijs van de brent in december tot het laagste peil van het jaar daalde, namelijk USD 35/v. Gemiddeld over het jaar bedroeg hij USD 97/v. Stroomafwaarts zijn de Europese raffinage - marges ten opzichte van 2007 gestegen, dankzij een steeds sterke vraag naar diesel. De Petrochemie, verder stroomafwaarts in de petroleumketen, had tijdens het eerste halfjaar te lijden onder de snelle stijging van de prijs van ruwe olie. In het tweede halfjaar hebben de marges zich hersteld, maar de vraag was sterk gedaald wegens de vertraging van de wereldeconomie. Ook de dollar was in 2008 zeer volatiel: gemiddeld over het jaar is hij 7% gedaald ten opzichte van de euro, maar in het vierde kwartaal 2008 was hij weer 14% gestegen. Onder dergelijke omstandigheden bereiken de aangepaste nettoresultaten van Total over het jaar 2008 een historisch recordniveau, en zulks ondanks de mindere prestatie van de groep in het vierde kwartaal. In dergelijke context kon de rendabiliteit van het gemiddeld aangewende kapitaal 28% bereiken in 2008, waardoor de groep bij de top van de industrie behoort. Stroomopwaarts In 2008 bedroeg de koolwaterstofproductie van Total 2,34 miljoen voe/d tegen 2,39 miljoen voe/d in 2007, hetzij 2,1% minder. Verbeterd voor het effect prijs/consolidatiekring is de koolwaterstofproductie van Total in 2008 netto met 1% toegenomen. Daartoe droegen ondermeer het opstarten of het opdrijven van de vermogens van de nieuwe grote ingevoerde projecten, zoals Dolphin, Rosa, Jura en Dalia, bij, en dit ondanks de technische ongevallen die zich op verschillende velden hebben voorgedaan. Het peil van de bewezen reserves van kool water - stoffen, vastgesteld volgens de SEC-normen (brent tegen USD 36,6/v) bedraagt 10,46 miljard voe eind De vernieuwingsvoet van de bewezen reserves van de groep in 2008 bedraagt 101% (112% zonder verwervingen en verkopen en 99% prijsschommelingen buiten beschouwing gelaten). Voorts kan het peil van de bewezen en waarschijnlijke reserves van de maatschappij eind 2008 op 20 miljard voe worden geschat, wat tegen het huidige productie - ritme goed is voor bijna 20 jaar levensduur. Stroomafwaarts Over het hele jaar 2008 genomen zijn de geraffineerde volumes (met 2%) lichtjes gedaald tot 2,4 miljoen vaten per dag. De aanwendings - capaciteit van geraffineerde ruwe olie bedraagt 88% (87% in 2007). In 2008 werden zes raffinaderijen voor onderhoud stilgelegd, tegen tien in In dezelfde periode ging de verkoop van geraffineerde producten er met 3% op vooruit tot 3,7 miljoen vaten per dag. GBL Total / 19

22 Chemie In de Petrochemie blijven de programma s lopen die de verbetering van de prestaties op het oog hebben, onder meer om de energetische efficiëntie te verbeteren, de flexibiliteit van de bevoorrading te verhogen en de productiestops te verminderen. Over het algemeen is de activiteit teruggelopen, en wel wegens het krimpen van de marges in het eerste halfjaar en de afnemende vraag, in het bijzonder in het vierde kwartaal. In de Chemische Specialiteiten, die de activiteiten harsen, kleefmiddelen, Hutchinson en Atotech groeperen, had de groep te lijden onder de economische vertraging. Volgens het management zal het jaar 2009 belangrijk zijn wegens het in produktie brengen van vijf grote projecten Stroomopwaarts, alsook door de wil om de algemene lijnen uit te stippelen voor de aanpassing van de industriële uitrusting Stroomafwaarts en in de Petrochemie. Daartoe wil de groep een volgehouden investeringsprogramma volgen, dat voor 2008 op USD 18 miljard wordt begroot (bijna zoveel als 2007) waarvan het merendeel (75%) voor de sector Stroomopwaarts is bestemd. In een klimaat dat op korte termijn opmerkelijk verslechterd is, bevestigt Total het streefdoel om een gestaag investeringsprogramma in stand te houden met het oog op de lange termijn, haar uitkeringsbeleid en een nettoschuldratio van om en bij de 25 à 30%. Tevens wenst de groep de overdracht van de sanofi-aventis-effecten, waarmee eind 2007 is begonnen, stelselmatig voort te zetten. Financieel verslag Op een algemeen gunstige petroleummarkt bereikte de geconsolideerde omzet in 2008 EUR 180 miljard, dit is een stijging met 13% tegenover Het aangepast nettobedrijfsresultaat van de sectoren over 2008 (+ 14%) is in dezelfde verhouding gestegen tot EUR 14,0 miljard, tegen EUR 12,2 miljard in In dollar uitgedrukt is het evenwel 23% hoger. In het bijzonder bedraagt het: Stroomopwaarts EUR 10,7 miljard tegen EUR 8,8 miljard in 2007, hetzij 21% meer. Deze vooruitgang wordt voor EUR 3,5 miljard verklaard door het prijsklimaat van de koolwaterstoffen, deels gecompenseerd door een effect van EUR - 0,6 miljard veroorzaakt door wisselkoersverschillen en een effect van EUR - 1,0 miljard ten gevolge van de stijging van de kosten en de daling van de productie in Uitgedrukt in dollar bedraagt het aangepast nettobedrijfsresultaat Stroomopwaarts over 2008 USD 15,8 miljard, hetzij USD 3,6 miljard meer dan in 2007; Stroomafwaarts EUR 2,6 miljard tegen EUR 2,5 miljard in 2007, dus 1% meer. Dit resultaat, in de lijn van dit van 2007, wordt voor EUR 0,6 miljard verklaard door het effect van een over het algemeen gunstig economisch klimaat in Europa over de volledige Stroomafwaartse waardeketen, gecompenseerd door een effect van EUR - 0,2 miljard dat verband houdt met de Amerikaanse raffinage (milieuparameters en orkanen), een effect van EUR - 0,2 miljard veroorzaakt door wissel koers verschillen alsook EUR - 0,1 miljard ten gevolge van de verliezen die in de raffinage in China werden geleden via de deelneming van Total in de raffinaderij van Wepec. Uitgedrukt in dollar bedraagt het over 2008 USD 3,8 miljard, hetzij USD 0,3 miljard meer dan in 2007; in de Chemie EUR 0,7 miljard tegen EUR 0,8 miljard in 2007, hetzij een daling met 21%. Deze daling is te wijten aan het negatief effect van het economisch klimaat. Uitgedrukt in dollar bedraagt de daling USD 0,2 miljard. Het aangepast nettoresultaat stijgt in 2008 met 14% tot EUR 13,9 miljard. Rekening gehouden met de door de groep in 2008 ingekochte aandelen (27,6 miljoen effecten voor een bedrag van EUR 1,3 miljard, hetzij 1,2% van het maatschappelijk kapitaal), bedraagt de aangepaste verwaterde nettowinst per aandeel van het jaar EUR 6,20, een stijging van 15%. Uitgedrukt in dollar bereikt ze USD 9,11 en stijgt ze met 24% tegen Het nettoresultaat, deel van de groep, bedraagt EUR 10,6 miljard, 20% minder dan in 2007 (- 14% in USD). Daarin zijn voor een negatief totaalbedrag van EUR 3,3 miljard aanpassingen verwerkt (tegen EUR + 1,0 miljard in 2007). De bruto-investeringen van de groep zijn in 2008 met 16% opgelopen tot EUR 13,6 miljard (EUR 11,7 miljard in 2007). Ze zijn als volgt verdeeld: ongeveer 74% Stroomopwaarts, 18% Stroomafwaarts en 8% in de Chemie. De desinvesteringen, berekend tegen verkoop - prijs, bedragen EUR 2,6 miljard, waaronder EUR 1,2 miljard sanofi-aventis-aandelen. De cashflow (netto) van de groep bedraagt EUR 7,6 miljard tegen EUR 7,5 miljard in De ratio nettoschulden/eigen vermogen bedraagt eind %, tegen 27% op 31 december Aan de Algemene Vergadering van de aandeelhouders van 15 mei 2009 zal worden voorgesteld om voor het boekjaar 2008 een dividend van EUR 2,28 per aandeel uit te keren, wat een toename van 10% betekent in vergelijking met vorig jaar (EUR 2,07). Gelet op de betaling van het voorschot van EUR 1,14 per aandeel op 19 november 2008, zal het saldo van het dividend, hetzij EUR 1,14 per aandeel, op 22 mei 2009 betaald worden. GBL Total / 20

23 Gegevens opgemaakt op grond van de IFRS Beursgegevens Aantal uitgegeven aandelen Deelneming van de groep in kapitaal (in %) Deelneming van de groep in stemrechten (in %) (1) Beurskoers Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) Verwaterd aangepast nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Nettodividend per aandeel (2) ,0 3,9 3,9 3,6 3,6 4,0 38,91 56,83 54, ,20 5,37 5,44 2,28 2,07 1,87 Operationele gegevens in miljoen EUR Omzet Aangepaste bedrijfsresultaten van de sectoren Aangepast nettoresultaat Nettoresultaat (deel van de groep) Industriële investeringen Eigen vermogen (deel van de groep) Nettoschuldenlast Schuldratio (in %) Reserves aan koolwaterstoffen (in miljoen voe) Productie van koolwaterstoffen (in 000 voe/d) - vloeibaar (in 000 v/d) - gas (in miljoen kubieke voet per dag) Verkoop van petroleumproducten (in 000 v/d) Personeel (in eenheden) , , , (1) Op basis van het aantal stemrechten gehecht aan de uitstaande aandelen (2) Toegekend voor het vermelde boekjaar Deel in het aangepast netto-actief van GBL 28,5% Bijdrage van Total tot het aangepast netto-actief en tot het resultaat van GBL De beurswaardering van de deelneming van 4,0% van GBL in Total bedroeg eind 2008 EUR miljoen tegen EUR miljoen een jaar eerder. Die vermindering met EUR miljoen is te wijten aan de koersdaling van Total ten opzichte van het vorige boekjaar. Het aandeel sloot het jaar 2008 af op EUR 38,91, tegen EUR 56,83 eind Het deel van Total in het aangepast netto-actief van GBL bedraagt 28,5%. De bijdrage van Total tot het nettoresultaat van GBL over 2008 is gelijk aan de door Total uitgekeerde dividenden, hetzij EUR 188 miljoen in 2008 tegen EUR 184 miljoen in Het bedrag dat GBL in 2008 heeft geïnd is de som van het saldo van het dividend over 2007 en het voorschot op het dividend over Aantal vertegenwoordigers van GBL in de statutaire organen in 2008: 2 GBL Total / 21

24 Lafarge, aanwezig in 78 landen, is een wereldmarktleider in bouwmaterialen: Cement, Aggregaten & Beton en Gips Financiële informatie over Lafarge Jay Bachmann Tel.: Fax:

25 Activiteiten Lafarge neemt in alle activiteiten een toppositie in: co-leader op wereld niveau op de Cement markt, tweede wereldproducent van Aggregaten, derde wereldproducent van gebruiksklare Beton en derde wereldproducent van Gipskartonplaten. Markante gebeurtenissen van 2008 Ondanks de verslechtering van de economische conjunctuur in het vierde kwartaal, heeft Lafarge in 2008 een uitmuntende bedrijfsprestatie neergezet, de beste van de sector. De doelstellingen van het Plan Excellence 2008, dat in 2006 werd opgestart, werden overschreden. In 2008 werden met name voor EUR 420 miljoen kostenbesparingen verwezenlijkt, terwijl de oorspronkelijke doelstelling slechts EUR 340 miljoen bedroeg. Door de eind 2007 aangekondigde verwerving van Orascom Cement kon de groep zijn posities op de opkomende markten versterken en de vertraging van de ontwikkelde markten compenseren. Ze heeft in 2008 meer dan USD 1 miljard EBITDA gegenereerd. Dankzij die prestaties, gecombineerd met een evenwichtige geografische spreiding van de activiteiten en het behoorlijk standhouden van de prijzen ondanks de aanhoudende kostenstijging, kon het bedrijfsresultaat met 9% worden verhoogd. Gelet op de in 2009 nooit geziene financiële en economische context, heeft Lafarge op 20 februari een gespierd actieplan aangekondigd dat operationele maatregelen van kostenbesparingen en investeringen omvat, alsook een kapitaalverhoging van EUR 1,5 miljard GBL heeft zich verbonden hierop voor haar deel in te schrijven. Cement De activiteit van de afdeling Cement werd gekenmerkt door een vertraging op de ontwikkelde markten, die echter ruim werd gecompenseerd door de forse groei op de opkomende markten, de bijdrage van Orascom Cement, de verbetering van de prijzen en inspanningen tot kostenvermindering. De verkochte volumes zijn opgelopen van 136,4 miljoen ton in 2007 tot 154,7 miljoen ton in 2008, voornamelijk dankzij de bijdrage van Orascom Cement. De bijdrage van de opkomende markten tot het courante bedrijfs - resultaat vertegenwoordigt voortaan 66,3% tegen 52,7% in De omzet van de afdeling Cement ging er met 14,0% op vooruit tot EUR miljoen, tegen EUR miljoen in 2007, ondanks het negatief effect van de wisselkoersen ten belope van 5,1%. De wijzigingen van de consolidatiekring hadden een positief nettoeffect van 12,6%, voornamelijk ten gevolge van de overname van de activiteiten van Orascom. Met vergelijkbare consolidatie kring en wissel - koersen gaat de omzet met 6,5% vooruit. De vooruitgang is het gevolg van tegengestelde tendensen, de forse groei van de opkomende markten en de verbetering van de prijzen konden de vertraging die op sommige ontwikkelde markten werd vastgesteld immers ruim compenseren. Met ongewijzigde consolidatiekring zijn de volumes lichtjes gedaald met 2,1% (+ 2,7% in 2007). Aggregaten & Beton De forse daling van de volumes die het hele jaar door in de Verenigde Staten, Spanje en het Verenigd Koninkrijk werd vastgesteld en de globale verslechtering van de toestand tijdens het laatste kwartaal konden door de duidelijke verbetering van de prijzen op alle productie - lijnen niet worden gecompenseerd. De verkochte volumes Aggregaten zijn met 4,4% teruggelopen tot 247,8 miljoen ton en met 10,2% met vergelijkbare consolidatie kring. De verkochte volumes gebruiksklare Beton zijn daarentegen met 3,6% gestegen tot 43,7 miljoen kubieke meter, maar met vergelijk - bare consolidatiekring echter 10,0% gedaald. De omzet van de afdeling Aggregaten & Beton bedroeg EUR miljoen, op - 0,3% bijna zo goed als ongewijzigd ten opzichte van De schommelingen van de wissel koersen hadden een krachtig negatief effect van 5,3%. De schommelingen van de consolidatiekring hadden een positief effect van 6,6%, onder meer door de verwerving van de activiteiten van Aggregaten & Beton van Orascom en de evenredige consolidatie van de joint ventures in het Midden-Oosten vanaf 1 januari Met vergelijkbare consolidatie kring en wissel - koersen is de omzet met 1,6% gedaald ten opzichte van vorig jaar, met een daling van 3,5% in de Aggregaten en van 2,2% in het gebruiksklare Beton. Gips De omzet van de afdeling Gips is met 2,2% achteruit gegaan tot EUR miljoen, tegen EUR miljoen in 2007, veroorzaakt door ongunstige wisselkoersverschillen. Met ongewijzigde consolidatiekring en wissel - koersen is de omzet lichtjes gestegen met 2,5%, waarbij het effect van de vertraging van de woningenmarkt in de Verenigde Staten en West-Europa werden gecompenseerd door de omzetverbetering die in de andere regio's werd vastgesteld. De verkochte volumes Gips kartonplaten zijn in 2008 met 4,2% toegenomen. GBL Lafarge / 23

26 Financieel verslag De omzet van Lafarge bedraagt EUR miljoen, 8,1% hoger dan in De interne groei is toe te schrijven aan de vitaliteit van de opkomende markten tijdens de eerste negen maanden van het jaar en de verbetering van de prijzen het hele jaar lang. Beide factoren konden de vertraging in de Verenigde Staten, Spanje en het Verenigd Koninkrijk en de algemene vertraging qua volumes die in het vierde kwartaal werd geconstateerd meer dan compenseren. De schommelingen van de wisselkoersen hadden een negatief effect van 5,1%. De wijzigingen van de consolidatiekring hadden een positief effect van 9,8%, toe te schrijven aan de verwerving van de activiteiten van Orascom die in januari 2008 werd voltooid. Dit positief effect werd gedeeltelijk gecompenseerd door de overdracht van de deelneming in de joint venture met Titan in Egypte en de deconsolidatie van de activiteiten in Venezuela vanaf 1 oktober Met ongewijzigde consolidatie - kring en wissel koersen zou de omzet met 3,4% zijn gestegen. Het courante bedrijfsresultaat bedraagt EUR miljoen en stijgt met 9,3%, maar is met vergelijkbare consolidatiekring en wissel koersen zo goed als ongewijzigd gebleven (- 0,2%): in de afdeling Cement is het courante bedrijfsresultaat met 19,5% toegenomen om uit te komen op EUR miljoen. De verbetering van de marge, die gestegen is van 24,1% tot 25,3%, niettegenstaande de lagere volumes die op sommige ontwikkelde markten werden opgetekend, weerspiegelt de globale verbetering van de prijzen, de vermindering van de kosten en de hogere volumes op de opkomende markten; in de afdeling Aggregaten & Beton is het courante bedrijfsresultaat met 13,6% achteruit gegaan tot EUR 623 miljoen, waarbij de exploitatiemarges zijn terug - gelopen van 10,9% in 2007 tot 9,5% in De verbetering van de prijzen en de inspanningen tot kostenverlaging hebben het effect van de terugval van de volumes niet kunnen compenseren; in de afdeling Gips is het courante bedrijfs - resultaat met 69,0% teruggelopen tot EUR 36 miljoen. De vermindering van de marges van 7,3% tot 2,3% is toe te schrijven aan de prijsdaling in Noord-Amerika tot het derde kwartaal en de flauwe markten in West-Europa. De bijdrage van de andere regio s is stabiel gebleven. Het nettoresultaat van het geconsolideerde geheel bedraagt EUR miljoen (- 10,1%). De verbetering van de bedrijfsresultaten, de meerwaarde op de overdracht van activa in Egypte en het effect van de daling van de werkelijke belastingvoet (19,8% in 2008 tegen 26,2% in 2007) werden gecompenseerd door de boeking van een waardevermindering op goodwill ten bedrage van EUR 250 miljoen (op Cementactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk en bepaalde activa Aggregaten & Beton in de Verenigde Staten) en de stijging van de financiële kosten wegens de verwerving van Orascom Cement. Het nettoresultaat, deel van de groep, is met - 16,3% gedaald tot EUR miljoen, tegen EUR miljoen in De minderheids - belangen zijn met 38,1% gestegen tot EUR 341 miljoen, hoofdzakelijk door het effect van de wijzigingen van de consolidatiekring ten gevolge van de Egyptische en Irakese activiteiten van Orascom. Dit effect werd evenwel gemilderd door de inkoop van minderheidsbelangen in Heracles Cement en in Roemenië. De operationele cashflow, die met EUR 373 miljoen is gestegen, bedraagt EUR miljoen, terwijl de investeringen zijn opgeklommen tot EUR miljoen, tegen EUR 703 miljoen in De externe groeiactiviteiten zijn hoofdzakelijk toe te schrijven aan de verwerving van Orascom Cement op 23 januari 2008 tegen de prijs van EUR 8,3 miljard en die van de activiteiten gebruiksklare Beton in India tegen EUR 235 miljoen en aan de uitkoop van de minderheidsbelangen in Roemenië en Rusland tegen respectievelijk EUR 215 miljoen en EUR 105 miljoen. De onderhoudsinvesteringen bedragen EUR 887 miljoen en zijn gedaald ten opzichte van De investeringen voor interne ontwikkeling daarentegen bereikten EUR miljoen tegen EUR 991 miljoen in Die investeringen omvatten in het bijzonder de bouwprojecten van nieuwe Cementcapaciteiten in de groeilanden. De overdrachten, ten belope van EUR 615 miljoen, betreffen voornamelijk de verkoop van de deelneming in de joint venture met Titan in Egypte tegen EUR 281 miljoen en van de activiteiten Cement en Aggregaten & Beton in Italië tegen EUR 238 miljoen. Het totaalbedrag van de geconsolideerde financiële nettoschuld is per 31 december 2008 opgelopen tot EUR miljoen, tegen EUR miljoen op 31 december Aan de Algemene Vergadering van de aandeel - houders van 31 maart 2009 zal worden voorgesteld om een nettodividend per aandeel van EUR 2,00 uit te keren (50% minder dan in 2007). GBL Lafarge / 24

27 Gegevens opgemaakt op grond van de IFRS Beursgegevens Aantal uitgegeven aandelen Deelneming van de groep in kapitaal (in %) Deelneming van de groep in stemrechten (in %) Beurskoers Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) Nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Verwaterd nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Nettodividend per aandeel ,1 17,9 15,9 28,5 16,4 14,8 43,35 124,50 112, ,27 11,05 7,86 8,24 10,91 7,75 2,00 4,00 3,00 Operationele gegevens in miljoen EUR Omzet Courant bedrijfsresultaat Nettoresultaat (deel van de groep) Autofinancieringscapaciteit Industriële investeringen Eigen vermogen (deel van de groep) Nettoschuldenlast Schuldratio (in %) Personeel (in eenheden) Deel in het aangepast netto-actief van GBL 14,0% Bijdrage van Lafarge tot het aangepast netto-actief en tot het resultaat van GBL De beurswaardering van de deelneming van 21,1% van GBL in het kapitaal van Lafarge bedroeg eind december 2008 EUR miljoen, tegen EUR miljoen een jaar eerder, ondanks het feit dat GBL haar belang in Lafarge had opgetrokken. De terugval wordt verklaard door de forse daling van de beurskoers van het aandeel die van EUR 124,50 eind 2007 terugliep tot EUR 43,35 eind Het deel van Lafarge in het aangepast netto-actief van GBL is teruggelopen van 19,5% tot 14,0% op 31 december De bijdrage van Lafarge tot het nettoresultaat van GBL bedraagt EUR 320 miljoen in 2008 tegen EUR 91 miljoen in Lafarge draagt bij ten belope van het deel van GBL in het geconsolideerd resultaat van deze deelneming, aangezien Lafarge sinds 1 januari 2008 wordt opgenomen door toepassing van de vermogens mutatiemethode. In 2007 droeg Lafarge nog bij ten belope van het door GBL geïnde nettodividend. Daarenboven werd, met inachtneming van de boekhoudkundige IFRS, een waarde - vermindering van EUR miljoen op Lafarge geboekt, waardoor de waarde ervan in de geconsolideerde rekening van GBL wordt teruggebracht tot het deel in het eigen vermogen IFRS van Lafarge per eind Die waardevermindering heeft geen invloed op de liquide middelen noch op het aangepast netto-actief van GBL. Aantal vertegenwoordigers van GBL in de statutaire organen in 2008: 3 GBL Lafarge / 25

28 Pernod Ricard is op wereldschaal de co-leader op het gebied van wijnen en gedistilleerde dranken en neemt op alle continenten een toppositie in Directeur, Financiële Communicatie & Relaties Investeerders Denis Fiévet Tel.:

29 Activiteiten Sinds de oprichting in 1975 slaagde Pernod Ricard erin, dankzij een sterke interne groei en talrijke verwervingen ondermeer die van Seagram in 2001, van Allied Domecq in 2005 en van Vin&Sprit in 2008 wereldwijd de co-leader op het gebied van wijnen en gedistilleerde dranken te worden. De groep is op alle continenten actief met een sterke aanwezigheid in de groeilanden van Azië, Oost-Europa en Zuid-Amerika. Hij produceert en verdeelt een gamma van wijnen en gedistilleerde dranken bestaande uit vijftien strategische merken, lokale merken die leider zijn op hun plaatselijke markt en een groot aantal regionale merken. De voornaamste merken van de groep zijn: Gedistilleerde dranken: Chivas Regal, Ballantine s, Ricard, Martell, Malibu, Kahlua, Jameson, Beefeater, Absolut (ingevolge de verwerving van Vin&Sprit en ter vervanging van Stolichnaya in de merkenportefeuille), Havana Club en The Glenlivet; Wijnen: Jacob s Creek, Montana en de champagnes Mumm en Perrier Jouët. Markante gebeurtenissen van was een uitstekend boekjaar voor Pernod Ricard. Niettegenstaande de ongunstige algemene economische context werd de forse groei in de opkomende landen en de meer bescheiden vooruitgang op de markten van het Oosten volgehouden. Ondermeer dankzij hogere investeringen op het gebied van reclame en promotie en de heroriëntering op de vijftien strategische merken, kon elke regio een forse groei van haar activiteit en operationele rendabiliteit voorleggen. Maar het boekjaar was vooral markant wegens de verwerving van de groep Vin&Sprit (die op 23 juli 2008 werd afgesloten). Vin&Sprit is de eigenaar van het Premium Absolut wodkamerk en wereldleider in zijn segment. Vin&Sprit biedt Pernod Ricard sterkere groeiperspectieven op alle markten, een hogere operationele marge en de voortzetting van een aanhoudende stijging van het courante bedrijfsresultaat. Ondanks een verbetering van de brutoautofinancieringsmarge in de lijn van het bedrijfsresultaat, werd de vorming van vrije cashflow over het boekjaar beperkt ten gevolge van de investering in de voorraad tot rijping gekomen gedistilleerde dranken. De netto - schuldenlast per 30 juni 2008 is nochtans gedaald tot EUR 6,1 miljard tegen EUR 6,5 miljard op 30 juni Financieel verslag Op 30 juni 2008, datum van afsluiting van het boekjaar , noteerde de omzet van Pernod Ricard EUR miljoen. Het verkoopcijfer van de groep ging er met 2,3% op vooruit, met een interne groei van 8,7%, een negatief effect van de wissel - koersen ten belope van 4,6% en een negatief effect van de gewijzigde consolidatiekring ten belope van 1,6%. De goede prestatie van de groep in Azië/Rest van de Wereld (interne groei van 12,6%) was te danken aan de economische dynamiek van deze regio en het succes van de Cognacverkoop. De hoogste bijdrage tot de interne groei werd geleverd door China en India. In Europa (+ 6,7%) bleven Midden- en Oost-Europa fors groeien, maar vertoonde West-Europa in het tweede halfjaar een meer gecontrasteerde groei. Voor de Amerikaanse zone werd een uitstekend jaar opgetekend (+ 7,8%), vooral dankzij Midden- en Zuid-Amerika (interne groei van 20%), terwijl Noord-Amerika goed stand hield (+ 5%). Dat Frankrijk opnieuw met groei aanknoopte (+ 4,5%) is voornamelijk toe te schrijven aan de whisky s (Ballantine s, Clan Campbell, The Glenlivet, Jameson en Chivas) en de champagnes. GBL Pernod Ricard / 27

30 De vijftien strategische merken van de groep konden profiteren van een forse interne groei qua omzet (+ 11%), vooral in de premium segmenten, waarin Jameson (+ 15%), Havana Club (+ 15%), Mumm (+ 11%), Chivas Regal (+ 10%) en The Glenlivet (+ 10%) groeicijfers met twee cijfers konden voorleggen. Deze merken blijven de stuwende kracht achter de groei van de groep die evenwel ook door lokale merken wordt geschraagd (Royal Stag in India, Wyborova in Polen en Ararat in Rusland). Het courante bedrijfsresultaat bedraagt EUR miljoen (+ 5,2%, zijnde een interne groei van 13,4%) en is toe te schrijven aan de dynamische activiteit en de premiumisering - strategie, die geleid hebben tot een aanzienlijke verbetering van de brutomarge. Het courante financieel resultaat bedraagt EUR miljoen, tegen EUR miljoen in Het courante nettoresultaat, deel van de groep, bedraagt EUR 897 miljoen, een stijging met 7,7%. Het nettoresultaat, deel van de groep, bedraagt EUR 840 miljoen (+ 1,1%). De Algemene Vergadering van de aandeel - houders van 5 november 2008 keurde de uitkering van een nettodividend per aandeel van EUR 1,32 goed (4,8% meer dan in 2007). Op 3 juli 2008 werd een voorschot van EUR 0,63 uitbetaald en het saldo van EUR 0,69 werd uitbetaald op 18 november Op 31 december 2008 (eerste halfjaar van het boekjaar ) was de omzet met 13,4% gestegen tot EUR miljoen. Die stijging wordt verklaard door een interne groei van 4,6%, een ongunstig effect van de wisselkoersen van 3,7% en een positief consolidatiekringeffect van 12,5%, voornamelijk ten gevolge van de verwerving van Vin&Sprit. De gedistilleerde dranken noteerden een interne groei van 6%, hoofdzakelijk wegens de mooie prestaties in Azië/Rest van de Wereld. De omzet in het segment wijnen is met 1% toegenomen. Het courante bedrijfsresultaat van het eerste halfjaar bedraagt EUR miljoen (+ 23,8%) en is het gevolg van de verbetering van de marges en de inbreng van Vin&Sprit, en dit ondanks de hogere investeringen in reclame en promotie. Het courante nettoresultaat, deel van de groep, sloot af op EUR 685 miljoen (+ 15,3%), terwijl het nettoresultaat, deel van de groep, er 4,6% op vooruitging en opliep tot EUR 615 miljoen. De nettoschuldenlast per 31 december bedroeg EUR 13,0 miljard. Die forse stijging, vergeleken met 30 juni 2008, is het gevolg van de verwerving van Vin&Sprit. GBL Pernod Ricard / 28

31 Gegevens opgemaakt op grond van de IFRS Beursgegevens (1) 30 juni juni juni 2006 Aantal uitgegeven aandelen Deelneming van de groep in kapitaal (in %) Deelneming van de groep in stemrechten (in %) Beurskoers Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) Verwaterd nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) (2) Nettodividend per aandeel ,8 6,1 65, ,87 1, ,2 5,6 81, ,87 1, , ,65 1,26 Operationele gegevens in miljoen EUR 30 juni juni juni 2006 Omzet Courant bedrijfsresultaat Courant nettoresultaat (deel van de groep) Nettoresultaat (deel van de groep) Autofinancieringscapaciteit Industriële investeringen Eigen vermogen (deel van de groep) Nettoschuldenlast Schuldratio (in %) Personeel (in eenheden) (1) Terugwerkend aangepast om rekening te houden met de splitsing door twee van de nominale waarde op 15 januari Op 16 januari 2007 werd het kapitaal van de vennootschap verhoogd door omzetting van reserve en kosteloze toekenning van aandelen. Het bezit van vijf oude aandelen gaf recht op één nieuw aandeel. De beursgegevens op 30 juni 2006 worden voorgesteld vóór toekenning van gratis aandelen (2) Op basis van het verwaterd gemiddeld aantal uitgegeven effecten in omloop, zonder eigen aandelen Deel in het aangepast netto-actief van GBL 7,5% Bijdrage van Pernod Ricard tot het aangepast netto-actief en tot het resultaat van GBL De beurswaardering van de deelneming van 8,2% van GBL in Pernod Ricard bedroeg eind december 2008 EUR 955 miljoen tegen EUR miljoen een jaar eerder. Die wijziging van EUR 115 miljoen is het gevolg van, enerzijds, de voortzetting van de in 2008 gedane investeringen voor om en bij de EUR 300 miljoen en, anderzijds, de evolutie van de beurskoers (- 33%) ten opzichte van Het deel van Pernod Ricard in het aangepast netto-actief van GBL is opgelopen van 5,4% tot 7,5%. De bijdrage van Pernod Ricard tot het nettoresultaat van GBL over 2008 is gelijk aan het door Pernod Ricard uitgekeerde nettodividend, hetzij EUR 22 miljoen tegen EUR 17 miljoen in Daarenboven werd, met inachtneming van de boekhoud kundige IFRS, een waarde - vermindering van EUR 315 miljoen op Pernod Ricard geboekt, waardoor de waarde ervan in de geconsolideerde rekening van GBL wordt teruggebracht tot de beurswaarde ervan per eind december Aantal vertegenwoordigers van GBL in de statutaire organen in 2008: 0 GBL Pernod Ricard / 29

32 Imerys is met meer dan 260 vestigingen in 47 landen aanwezig en is wereldleider op het vlak van de valorisatie van mineralen Financiële informatie over Imerys Isabelle Biarnès Tel.: Fax:

33 Activiteiten Imerys bekleedt een toonaangevende positie in elke van de vier sectoren waarin Imerys actief is: Mineralen voor Keramiek, Vuurvaste Toepassingen, Slijpmiddelen en Gieterij, Performante en Filteringmineralen, Papier - pigmenten, Materialen & Vuurvaste Steen. Mineralen van Imerys worden in het dagelijks leven veel vuldig gebruikt, bijvoorbeeld in de bouw, hygiëne producten, papier, verf, plastics, keramiek, telecommunicatie of filtering. Markante gebeurtenissen van 2008 Imerys was in 2008 actief in een omgeving die gekenmerkt werd door een stelselmatige verslechtering van de Amerikaanse en Europese economische conjunctuur. In de herfst werd die verslechtering bruusk versneld, met een achter - uitgang zonder voorgaande van de verkoop - volumes over de laatste maanden van het jaar tot gevolg. In dit moeilijk economisch klimaat is de omzet nog met 1,4% toegenomen, omdat hij kon profiteren van de eerste consolidatie van de in 2007 gedane verwervingen. Het courante bedrijfs - resultaat moest daarentegen 15,7% prijsgeven, in hoofdzaak ten gevolge van de lagere volumes die op het einde van het jaar op de meeste markten werden verhandeld. In dat verstoord klimaat concentreert de groep zich op de volgende grote doelstellingen: een programma met het oog op de verbetering van de industriële prestatie en de integratie van de sinds 2007 overgenomen vennootschappen; het genereren van vrije cashflow door een strikt beheer van de investeringen en de behoefte aan bedrijfskapitaal; de aanpassing van het productieapparaat aan de hoogte van de vraag, in alle activiteiten van de groep. Mineralen voor Keramiek, Vuurvaste Toepassingen, Slijpmiddelen en Gieterij De markten die door deze activiteitstak worden bediend, vertoonden in 2008 een ongelijkmatig beeld. Hoewel de markten van de Mineralen voor Vuurvaste Toepassingen, de Gesmolten Mineralen en het Grafiet (mobiele energie) tijdens de negen eerste maanden van het jaar, toen ze konden profiteren van de dynamiek van de wereldwijde industriële uitrusting, goed presteerden, werden ze op het einde van het jaar getroffen door een sterke vertraging. De markten van het Keramiek, daarentegen, hadden het hele boekjaar te lijden onder de crisis van de bouw sector in Noord- Amerika. In Europa kregen ze pas vanaf het einde van het eerste kwartaal last van de vertraging van de nieuwbouwsector. De industriële investeringen zijn stabiel gebleven en bedragen EUR 70,4 miljoen. Ze werden onder meer besteed aan de bouw van een calcinatie oven voor vuurvast kaolien en de uitbreiding van de productiecapaciteit van andalusiet in China, alsook aan diverse optimalisaties met het oog op kosten - besparingen, onder meer in de Mineralen voor Slijpmiddelen. De omzet bedraagt EUR 1.159,8 miljoen, 10,3% hoger dan in De groei is toe te schrijven aan het positief netto-effect van de consolidatiekring (+ 9,2%), gecompenseerd door een negatief effect van de wisselkoersen (- 3,6%). Met vergelijkbare consolidatiekring en wisselkoersen gaan de verkopen er met 4,8% op vooruit, met, ondanks de lagere volumes op het einde van het jaar, een verbetering van de prijs/productmixverhouding. Performante en Filteringmineralen De markten van de Performante Mineralen (verf, plastics, inkt, farmaceutische producten, enz.) hebben in de loop van het jaar een terugval door - gemaakt, die in het tweede halfjaar werd versneld door de verslechtering van de bouwmarkten in de voor naamste Europese landen. In Noord-Amerika is de activiteit het hele jaar door ongunstig gebleven, met een nieuwe daling van de nieuwbouw vergeleken met De markten van de Filtering - mineralen zijn over het algemeen stabiel gebleven, hoewel op het einde van het jaar een verslapping van de vraag werd geconstateerd. In de Performante Mineralen werd de herstructurering van het Europees platform voor de productie van kaolien in het tweede halfjaar van 2008 voltooid met de sluiting van de vestiging in Devon (Verenigd Koninkrijk). In de Verenigde Staten werd de aanpassing van de capaciteiten voortgezet. In de Filteringmineralen werd het industrieel plan voor de optimalisatie van de activiteiten in Noord- Amerika afgerond met de modernisering van de vestiging Lompoc (California, Verenigde Staten). In oktober 2008, ten slotte, bood de verwervingen van de ondernemingen King Mountain Minerals Inc en Suzorite Mining Inc, die gespecialiseerd zijn in de extractie en de verwerking van mica, de gelegenheid om het mineralengamma te versterken. Ze kunnen het productaanbod van Performante Mineralen aanvullen (toepassingen voor plastics en verf, onder andere). De industriële investeringen bedragen EUR 47,7 miljoen, tegen EUR 60,2 miljoen in De omzet van de tak Performante en Filtering - mineralen bedraagt EUR 526,5 miljoen, 6,7% lager dan in Die vermindering is voor namelijk te wijten aan het negatief effect van de wisselkoersen (- 5,3%). Met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen zijn de verkopen slechts met 2,6% teruggelopen, waarbij de verbetering van de prijs/productmix het effect van de lagere volumes die vooral in de Performante Mineralen werden genoteerd niet volledig kon compenseren. Papierpigmenten In de Papierpigmenten is de wereldwijde productie van druk- en schrijfpapier over het boekjaar licht achteruitgegaan (- 1,8%), waartoe vooral de vermindering van de productieniveaus in het vierde kwartaal heeft bijgedragen. De productie in Azië/Pacifiek blijft echter stijgen (+ 2,6%). In Europa en Noord-Amerika, waar de voornaamste papier - fabrieken blijven herstructureren, blijft de productie evenwel dalen. GBL Imerys / 31

34 De inspanningen om de kosten in verband met het kaolien voor papier te verminderen, werden het hele jaar voortgezet. Tevens werd de kaolien - productie capaciteit van de Amerikaanse entiteit in Sandersville (Georgia, Verenigde Staten) verminderd in de loop van het derde kwartaal om haar in overeenstemming te brengen met de afnemende vraag. Insgelijks werd beslist om in het Verenigd Koninkrijk de ondersteunende functies te herstructureren en over te gaan tot sluiting van de fabriek van GCC in Salisbury. De industriële investeringen bedragen EUR 63,5 miljoen, tegen EUR 174,7 miljoen in De omzet van de afdeling Papierpigmenten bedraagt EUR 764,4 miljoen, 4,3% lager dan in Met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen, zijn de verkopen stabiel gebleven (- 0,5%), en vertonen ze het samengevoegd effect van de positieve evolutie van de prijs/productmix, die het effect van de in Europa en de Verenigde Staten geboekte lagere volumes compenseert. Materialen & Vuurvaste Steen In de Bouwmaterialen werd de terugval van de activiteit vooral in het tweede halfjaar opgemerkt. Over het volledige jaar is het aantal opgestarte werven ongeveer met 15% teruggelopen. Dankzij de stabiliteit van de dakvernieuwing en het succes op de markt van de bakstenen, noteerden de terracottaproducten een lagere volumedaling dan die van de markt (- 6,8% voor de dakbedekking - producten, - 2% voor de baksteen). De markt van de Vuurvaste Steen deed daaren tegen haar voordeel bij een zeer krachtig activiteitsniveau tot de laatste weken van het jaar, die werden geken - merkt door een afname van de vraag veroorzaakt door de productiestop van sommige klanten, onder meer in de staalproductie. In 2008 werden diverse plannen tot industriële investering, rationalisatie en optimalisering voortgezet. In november 2008 werd met EDF ENR een partnership ondertekend voor de ontwikkeling en de fabricatie van geïntegreerde fotovoltaïsche tegels. De industriële investeringen bedragen EUR 52,0 miljoen tegen EUR 53,2 miljoen in De omzet van de afdeling Materialen & Vuurvaste Steen bedraagt EUR 1.041,4 miljoen, 1,5% hoger dan in Met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen, zijn de verkopen stabiel gebleven (- 0,1%). Financieel verslag De omzet van Imerys bedraagt EUR 3.449,2 miljoen, 1,4% hoger dan in De groei is toe te schrijven aan het positief netto-effect van de consolidatie kringverschil (+ 3,9%), gecompenseerd door een negatief effect van de wisselkoersen (- 3,2%). Met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen, gaat de omzet, na een verbetering van de prijs/productmix - verhouding (+ 4,5%) en een daling van de verkoopvolumes (- 3,7%), er 0,7% op vooruit. Het courante bedrijfsresultaat bedraagt EUR 403,4 miljoen (- 15,7% en - 13,5% met ongewijzigde consolidatiekring en wisselkoersen). Het wordt beïnvloed door: een negatief effect van de wisselkoersen van EUR 18,3 miljoen; een positief netto-effect van de consolidatie - kring van EUR 8,1 miljoen; de verhoging van de prijs/productmix - verhouding ten bedrage van EUR 160,0 miljoen die het negatief effect van de variabele kosten van EUR 159,3 miljoen en de verlaging van de volumes van EUR 79,3 miljoen compenseert; het positief effect van de herstructurerings - plannen op de vaste kosten van EUR 14,5 miljoen. De operationele marge van de groep gaat er over het algemeen met 11,7% op achteruit tegen 14,1% in Het courante nettoresultaat, deel van de groep, bedraagt EUR 267,1 miljoen (- 15,7%). Daarbij werd rekening gehouden met een verbetering van het financieel resultaat, inzonderheid toe te schrijven aan de lagere rentevoet en een verhoging van de werkelijke aanslagvoet tot 27,5% in 2008 tegen 26,0% in Het nettoresultaat, deel van de groep, bedraagt EUR 161,3 miljoen tegen EUR 284,2 miljoen in Het nettoresultaat 2008 omvat een bedrag van EUR - 105,8 miljoen andere bedrijfs - opbrengsten en -kosten na belastingen, ten gevolge van de waardevermindering van industriële activa na de in 2008 doorgevoerde herstructureringen, alsook het waarde vermindering dat werd vastgesteld op de goodwill in de Performante Mineralen in de Verenigde Staten. Na de omvangrijke industriële investeringen van 2007 heeft het programma 2008 een aanzienlijk bedrag besteed aan de ontwikkeling van de groep (EUR 238,1 miljoen tegen EUR 367,0 miljoen in 2007), waarvan EUR 122,1 miljoen bestemd voor het onderhoud van het productieapparaat en EUR 116 miljoen voor de uitbreiding van bepaalde productiecapaciteiten. Imerys beschikt nog steeds over een behoorlijke financiële flexibiliteit. De courante vrije cashflow bedraagt EUR 179,8 miljoen tegen EUR 117,4 miljoen in 2007 en de geconsolideerde financiële nettoschuld is op 31 december 2008 gestegen tot EUR 1.566,1 miljoen tegen EUR 1.343,0 miljoen eind Aan de Algemene Vergadering van de aandeel - houders van 29 april 2009 zal worden voorgesteld om een nettodividend per aandeel van EUR 1,00 uit te keren (47,4% minder dan in 2007), dat op 7 juli 2009 betaalbaar zal worden gesteld. GBL Imerys / 32

35 Gegevens opgemaakt op grond van de IFRS Beursgegevens Aantal uitgegeven aandelen Deelneming van de groep in kapitaal (in %) Deelneming van de groep in stemrechten (in %) Beurskoers Beurskapitalisatie (in miljoen EUR) Courant nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Verwaterd nettoresultaat per aandeel (deel van de groep) Nettodividend per aandeel ,5 26,8 26,4 37,0 34,6 34,4 32,50 56,24 67, ,25 5,00 4,86 2,56 4,49 2,96 1,00 1,90 1,80 Operationele gegevens in miljoen EUR Omzet Courant bedrijfsresultaat Courant nettoresultaat (deel van de groep) Nettoresultaat (deel van de groep) Autofinancieringscapaciteit (1) Industriële investeringen Eigen vermogen (deel van de groep) Nettoschuldenlast Schuldratio (in %) Personeel (in eenheden) (1) Courant bedrijfsresultaat plus nettotoevoegingen aan afschrijvingen en voorzieningen (EBITDA) min belastingen op het courante bedrijfsresultaat Deel in het aangepast netto-actief van GBL 4,9% Bijdrage van Imerys tot het aangepast netto-actief en tot het resultaat van GBL De beurswaardering van de deelneming van 30,5% van GBL in Imerys bedroeg eind 2008 EUR 623 miljoen tegen EUR 950 miljoen een jaar eerder. Spijts een aanvullende investering van om en bij de EUR 100 miljoen, is die evolutie te wijten aan de koersdaling over de periode, met name van EUR 56,24 eind 2007 tot EUR 32,50 eind Het deel van Imerys in het aangepast netto-actief van GBL is opgelopen van 4,8% tot 4,9%. De bijdrage van Imerys tot het nettoresultaat van GBL door vermogensmutatie, bedraagt EUR 46 miljoen tegen EUR 76 miljoen in Die wijziging is toe te schrijven aan de vermindering van het nettoresultaat van Imerys, dat van EUR 284 miljoen in 2007 is teruggelopen tot EUR 161 miljoen in Aantal vertegenwoordigers van GBL in de statutaire organen in 2008: 2 GBL Imerys / 33

36 Suez Environnement is een belangrijke speler wereldwijde die zich uitsluitend bezighoudt met water en afval Financiële informatie over Suez Environnement Eléonore de Larboust Tel.: