verkiezingsprogramma Samen verder in Midden-Drenthe!

Transcriptie

1 verkiezingsprogramma Samen verder in Midden-Drenthe!

2 vastgestelde versie, 27 november 2017 Vooraf Het CDA is een partij die midden tussen de mensen staat. Via de lokale politiek zet het CDA zich in om samen met de inwoners van Midden-Drenthe zaken voor elkaar te krijgen. Het CDA wil een gemeente waar het goed is om te leven, te werken en te wonen. Waar mensen naar elkaar omzien en samen tot veel in staat zijn. Kortom, een gemeente die het waard is om door te geven aan volgende generaties! Dat uitgangspunt past ook bij het christendemocratische gedachtengoed: ruimte voor identiteit, oog voor de samenleving en verantwoorde omgang met de leefomgeving. Het CDA wil de komende jaren graag verder bouwen aan een gemeenschap waarin mensen elkaar kennen, willen meedenken over oplossingen en naar vermogen meewerken aan duurzame ontwikkelingen. Mensen die, om welke reden dan ook, niet mee kunnen doen bieden we de helpende hand. We zetten volop in op een samenleving waarin we naar elkaar omzien en waar mensen met elkaar de schouders eronder zetten. Om onze ideeën te realiseren zijn er vijf kernthema s gekozen: 1. Mensen staan centraal; 2. Ruimte voor iedereen; 3. Zorg voor elkaar; 4. Iedereen doet mee; 5. Duurzame economie. Deze thema s worden in het navolgende verkiezingsprogramma nader uitgewerkt.

3 Inhoudsopgave 1. Mensen staan centraal Ondersteunende overheid Dienstverlenende overheid Lokale eigenheid Ruimte voor iedereen Ruimte voor bedrijven Ruimte in regels Ruimte voor inwoners Zorg voor elkaar Zorg verlenen Zorg voor jongeren Zorg voor ouderen Zorg voor veiligheid Iedereen doet mee Maatschappelijke ondersteuning Welzijn van inwoners Werk voor iedereen Scholing en onderwijs Duurzame economie Lokale economie Agrarische sector Duurzaamheid Gemeentelijke financiën... 9

4 1. Mensen staan centraal De overheid is er voor de mensen en niet andersom. Daarom moet de Midden-Drenthe zoveel mogelijk het beleid laten aansluiten op de wensen van de samenleving en haar inwoners ook betrekken bij het vormgeven van ontwikkelingen en oplossingen. 1.1 Ondersteunende overheid Bij een ondersteunende overheid past een gemeente die dienstbaar en betrouwbaar is en ruimte biedt aan initiatieven. Door samen te werken komen we in beweging. Dat betekent dat samen met de burger op creatieve wijze naar oplossingen wordt gezocht. Bestuurders benaderen initiatieven vanuit een positieve insteek en inwoners denken en doen actief mee. We vinden het belangrijk dat initiatieven die publieke voorzieningen aanbieden en/of een beroep doen op gemeenschapsgeld, representatief zijn en passen in het algemeen belang. De overheid is dienstbaar aan de samenleving. Bij nieuw beleid wordt actief gezocht naar vormen om inwoners te betrekken. Experimenteren op basis van initiatieven wordt mogelijk gemaakt. Activiteiten gericht op binding en ontmoeting tussen inwoners worden gestimuleerd. Er wordt door de gemeente actief meegedacht over mogelijkheden tot realisatie van initiatieven uit de samenleving. De Nederlandse cultuur en haar waarden en tradities staan centraal, maar zonder dat andere in de samenleving levende opvattingen en culturen daarbij uit het oog worden verloren. Goede onderlinge relaties, duidelijke communicatie, verdraagzaamheid en respect staan hoog in het vaandel. De gemeente ondersteunt een actief dorps- en buurtradenbeleid, bijvoorbeeld via organisaties als het Dorpenoverleg Midden-Drenthe (DOM). Initiatieven vanuit dorpen of buurten voor een betere leefomgeving worden gestimuleerd. De gemeente reserveert hiervoor jaarlijks een bedrag. Ook denkt zij actief mee over mogelijkheden in verband met aanpassingen voor duurzaamheid en exploitatiemogelijkheden van dorpshuizen. Organisaties als de Brede Overleggroep Kleine Dorpen (BOKD), die tegen lage kosten een hoog rendement leveren bij de begeleiding van actieve dorps- en bewonersorganisaties en bij de realisering van hun plannen en initiatieven, worden ondersteund. 1.2 Dienstverlenende overheid Bij een dienstverlenende overheid hoort goede en toegankelijke informatievoorziening voor de inwoners. Midden-Drenthe zorgt voor open communicatie en reageert snel op vragen van burgers. Voor een kwalitatief goede dienstverlening is kennis van zaken noodzakelijk. Voor het opdoen van die kennis wordt waar nodig ook buiten de ambtelijke organisatie contact gezocht. De gemeente is bereikbaar en beschikbaar voor iedereen die informatie zoekt of iets wil regelen. De openingstijden en communicatiemiddelen worden zoveel mogelijk afgestemd op de publieke wensen en telefonisch of persoonlijk contact blijven daarbij mogelijk. Formulieren worden getoetst op duidelijkheid en gebruiksgemak zodat informatie laagdrempelig voor inwoners beschikbaar is. Het gebruik van de digitale gemeentelijke nieuwsbrief wordt gestimuleerd. Ook de berichtgeving in de krant blijft een belangrijke vindplaats voor informatie. Het is belangrijk dat een gemeente weet wat er leeft bij de mensen en overleg met inwonersgroepen is daarom belangrijk. Het bestuur moet korte lijnen met de inwoners nastreven en haar houding en gedrag daarop aanpassen. Voor specifieke doelgroepen, zoals ondernemers en verenigingen, willen wij een gericht aanspreekpunt waar deze met hun vragen en ideeën terecht kunnen. 1

5 Wanneer gerichte samenwerking tussen de gemeente en andere overheden of partijen efficiënter en/of beter is, dan wordt die aangegaan. De regie moet daarbij wel bij de gemeente, als vertegenwoordiger van haar inwoners, blijven liggen. 1.3 Lokale eigenheid De samenleving is ook kenbaar in wat inwoners sociaal en cultureel met elkaar willen ondernemen. Geschiedenis, archeologie, monumenten en immaterieel erfgoed dragen bij aan de identiteit van de gemeenschap en kunnen samenbindend werken. Het bewaren van wat waardevol is, is daarom een gezamenlijke opdracht. Cultuureducatie in brede zin is een belangrijk middel om kinderen kennis te laten maken met de lokale cultuur en geschiedenis en daarmee op een goede manier om te gaan. Talent en creativiteit dienen te worden gestimuleerd, bijvoorbeeld in een jeugdcultuurfonds. Bibliotheken zijn onmisbare basisvoorzieningen ter ondersteuning van de persoonlijke ontwikkeling van inwoners. Initiatieven voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden, ontmoeting tussen inwoners en het omgaan met financiën worden ondersteund, om zo de cohesie en weerbaarheid van inwoners te vergroten. Het omgevingsplan biedt kansen om cultureel erfgoed gerichter te beschermen en in het bijzonder eigen gemeentelijke accenten aan te brengen, zoals bij de bescherming van religieus, agrarisch en cultureel erfgoed. Uitgangspunt is maatwerk, met ruimte voor diversiteit en maatschappelijke initiatieven. Lokale verschillen mogen worden uitgedragen en verdienen het te worden bewaard voor het nageslacht. Het is wenselijk om daarbij aansluiting bij provinciale stimuleringsmaatregelen te zoeken. De gemeente is onderdeel van de Drentse samenleving en waardeert het specifieke karakter daarvan in taal, landschap en gebruiken. Regionale samenwerking, bijvoorbeeld via het Drents Landschap of het Drents Cultuurhuis, maakt het mogelijk om lokaal beleid in een breder kader te plaatsen. Bijzondere zaken in de gemeente, zoals het Drents, boerderijtypen en tradities, verdienen extra aandacht om als deel van de Nedersaksische cultuur samen met partners van de gemeente te ondersteunen. 2. Ruimte voor iedereen Een gemeente die haar inwoners centraal stelt, moet hun ruimte bieden en is terughoudend met het stellen van beperkende regels. Waar het kan worden regels losgelaten en waar ze nodig zijn, wijst de gemeente de weg en zorgt voor passende handhaving. Op die manier krijgt iedereen gelijke kansen en is er alle ruimte voor creativiteit en ondernemerschap. Het uitgangspunt is uitzoeken wat er kan in plaats van kijken wat er mag. 2.1 Ruimte voor bedrijven Bij beperkende regels voor ondernemers moet actief en gezamenlijk gezocht worden naar creatieve oplossingen. Mogelijkheden moeten voorop staan en belemmeringen zoveel mogelijk vermeden worden. Midden-Drenthe is er om dingen mogelijk te maken, niet om initiatieven te frustreren. Bedrijven worden zoveel mogelijk aangetrokken en geholpen. Maatschappelijk betrokken en verantwoord ondernemerschap worden gestimuleerd en ondersteund. De gemeente heeft hierin zelf een duidelijke voorbeeldfunctie, bijvoorbeeld bij de aanstelling van gehandicapte herintreders en langdurig werklozen en het duurzaam inkopen van goederen. 2

6 Interactie tussen bedrijven en inwoners, gericht op wederzijds begrip en het oplossen van onderlinge knelpunten, wordt actief ondersteund door de gemeente. Het herinrichten en ontwikkelen van bestaande kernen om daarvan de aantrekkelijkheid te vergroten, behoort aandacht te krijgen en waar mogelijk moet daarbij worden aangesloten op provinciale stimuleringsmaatregelen. 2.2 Ruimte in regels De gemeente streeft maximale vrijheid binnen bestaande regelgeving na en biedt hiermee ruimte en meer vertrouwen voor haar inwoners. Regeldruk en bureaucratie moet worden aangepakt en duidelijke communicatie over de toepassing van regels is vereist. Regels voor subsidie behoren eenvoudig te zijn, met duidelijke kaders voor de aanvrager. Midden- Drenthe stuurt hierbij alleen op resultaten voor haar inwoners, niet op de manier waarop die resultaten moeten worden bereikt. Wanneer toch nieuwe regels nodig zijn, of worden opgelegd, is een proefperiode gewenst, zodat een evaluatie nog tot verbeteringen kan leiden. De toepassing van regels wordt sowieso periodiek geëvalueerd, zoveel mogelijk in samenspel met de inwoners. 2.3 Ruimte voor inwoners Behoeften aan wonen, werken en recreëren moeten zorgvuldig op elkaar worden afgestemd. Experimenteren met het combineren van arbeid, wonen en zorg is belangrijk om de participatiesamenleving te ondersteunen. Een duidelijk, breed gedragen visie op de daarvoor gewenste omstandigheden en infrastructuur is belangrijk. Starters op de woningmarkt moeten voldoende aanbod van geschikte huur- of koopwoningen hebben. Statushouders hebben recht op sociale huurwoningen, maar andere woningzoekenden moeten ook zoveel mogelijk worden bediend. Er moet een visie komen op levensloopbestendige wijken, waar kinderen kunnen opgroeien en ouderen een plek kunnen vinden. Om het voor ouderen financieel mogelijk te maken hun woning levensloopbestendig te maken zodat men langer zelfstandig thuis kan wonen wordt een blijvers lening ingezet. De overheid moet collectief en particulier opdrachtgeverschap steunen. Initiatieven ter vergroting van de leefbaarheid kunnen op medewerking rekenen. Hieronder vallen voorzieningen voor zowel jeugd als ouderen en versterking van het voorzieningenniveau in het buitengebied. Nieuwe kansen worden ondersteund, zoals bijvoorbeeld in een fonds voor advisering over herbestemming van vrijkomende gebouwen. 3. Zorg voor elkaar De noodzakelijke zorg moet voor iedereen beschikbaar en duidelijk bereikbaar zijn en blijven. Midden-Drenthe zorgt voor duidelijke communicatie over waar men voor welke zorg moet zijn. Om de zorg betaalbaar te houden is het nodig dat wordt ingezet op preventie. De gemeente kan door het stimuleren van gezonde levensgewoontes, bijvoorbeeld door hiervoor aandacht te vragen op scholen, de helpende hand bieden. 3.1 Zorg verlenen De gemeente investeert in het vroegtijdig signaleren van problemen en het aanbieden van voorzieningen voor gezonder leven. Wanneer het kan en wenselijk is, moet de zorg zo dicht mogelijk bij huis gerealiseerd worden. Daardoor zijn er minder bijkomende kosten en kunnen inwoners beter 3

7 betrokken worden bij de uitvoering. Samenwerking met huisartsen is wenselijk voor goede zorg. Ook moet worden voorkomen dat verschillende partijen langs elkaar heen werken. Naast nieuwe technologische toepassingen in de zorg, zoals via beeldbellen, op afstand bedienbare apparatuur en robotica, moet ook persoonlijk contact tot het instrumentarium blijven behoren. Vooraf wordt bij een aanvraag of klacht ook de mogelijkheid tot onafhankelijke cliëntondersteuning aangeboden. De gemeente ondersteunt lokale en regionale initiatieven voor de invulling van alledaagse zorg voor ouderen en zieken in hun eigen omgeving. Het ondersteunen van mantelzorgers door respijtzorg, emotionele en praktische hulp, is van groot belang. Jonge mantelzorgers en werkende mantelzorgers verdienen speciale aandacht. Midden-Drenthe ontwikkelt daarvoor mantelzorgbeleid en monitort de effecten ervan. Er moet aandacht zijn voor een tegemoetkomingsregeling voor chronisch zieken en gehandicapten, zodat niemand buiten de boot valt. Wonen en zorg in de directe woonomgeving zijn gewenst. Vergunningen voor flexibele bouwconcepten kunnen door de gemeente voor een bepaalde duur worden uitgegeven, zodat deze na beëindiging van de zorgtaak weer verdwijnen. 3.2 Zorg voor jongeren Ouders zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, maar ook de overheid heeft een taak. Het accent moet liggen op het voorkomen van problemen en vroegtijdige signaleren als er iets misgaat. Het op peil houden van algemene jeugdvoorzieningen zoals de kinderopvang, jeugdgezondheidszorg, scholen, sportclubs en jongerenwerk, speelt daarbij een belangrijke rol. Voor jongeren is het belangrijk om mee te kunnen doen. Daarom moet Midden-Drenthe duidelijk communiceren over ondersteuningsmogelijkheden die er zijn voor jongeren. Armoede onder jongeren moet zoveel mogelijk worden tegengegaan en verdiend blijvende aandacht van de gemeente. Het leren omgaan met financiën, bijvoorbeeld op basisscholen, wordt zoveel mogelijk gestimuleerd De hulpverlening dient via heldere, op elkaar afgestemde en duidelijk gecommuniceerde lijnen te worden ingericht. Het CJG Midden-Drenthe moet haar rol kunnen pakken, waarbij jongeren en ouders worden begeleid en ondersteund. Bij overtreding van de Leerplichtwet wordt schooluitval zoveel mogelijk bestreden, omdat goed onderwijs jongeren betere kansen voor de toekomst biedt. Het sporten van jongeren is gezond en bevordert de teamgeest. Zo wordt overgewicht tegengegaan en leren jongeren zich in te zetten voor elkaar. Jeugdlidmaatschap van sportverenigingen moet worden gestimuleerd door voorlichting en promotie, bijvoorbeeld op scholen. Samen met verenigingen moet de gemeente mogelijkheden om jongeren actief te houden verder ontwikkelen. De publieke ruimte zou vaker directer kunnen worden ingericht op sportbeoefening en in toegankelijke en kwalitatief hoogstaande sportaccommodaties moet worden geïnvesteerd. Het is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen dat ze niet door armoede buitengesloten worden van sport- en cultuuractiviteiten. De gemeente moet bemiddeling op dat terrein, bij voorkeur met behulp van buurtcoaches, ondersteunen met de voor armoedebestrijding beschikbare middelen. Waar mogelijk wordt een gezonde levensstijl bevordert door het tegengaan van roken, alcohol en drugs. Het is van groot belang om hierover met jongeren in gesprek te blijven. 4

8 3.3 Zorg voor ouderen Als gevolg van de vergrijzing en de krimp neemt het aantal ouderen in Midden-Drenthe toe. De maatschappelijke ondersteuning voor ouderen moet gericht zijn op hun specifieke, persoonlijke behoeftes, waarbij zij zelf de regie kunnen houden. Het zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren en maatwerk staan daarbij centraal en de inzet van Wmo-gelden moet hierop aansluiten. Nieuwe initiatieven op het gebied van ouderzorg, waarbij er een nauwe samenwerking is tussen huisartsen en hometeams en waarbij de ouderen duidelijk in beeld worden gebracht, zijn belangrijke ontwikkelingen ter verbetering van de ouderenzorg en dienen door de gemeente te worden ondersteund. Het beleid wat gericht is op ouderen moet overzichtelijk gebundeld op de website van de gemeente te vinden zijn, zodat het duidelijk is waar men recht op heeft en wat er mogelijk is: geef toegankelijke informatie en maak eenvoudige regels. Door ouderenbonden te helpen bij het opzetten van sociale netwerken, sport en cursussen kan vereenzaming worden voorkomen. Het gemeentelijk beleid moet erop gericht zijn om ouderen uit te nodigen hun talenten in te zetten voor algemeen maatschappelijke taken. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij sociale verbanden. Praat niet alleen over, maar vooral ook met ouderen. De Stichting Welzijnswerk Midden-Drenthe, evenals bijvoorbeeld kerken en Humanitas Midden-Drenthe kunnen hierbij helpen. Levensloopbestendig wonen moet aandacht krijgen en houden, in nauwe samenwerking met woningbouwcorporaties. Door ouderen bij het in beeld brengen van wensen te betrekken kan beter op de praktijk worden aangesloten. De gemeente moet planologisch en financieel ondersteuning bieden aan creatieve oplossingen. Ook woongroepen en kangoeroewoningen moeten in de gemeente mogelijk zijn als daar vraag naar is. Lokale en regionale initiatieven waarbij buurten, verenigingen, bedrijven, kerken, etc. met elkaar de alledaagse zorg voor ouderen en zieken in hun eigen omgeving organiseren moeten op steun van de gemeente kunnen rekenen. Het bestrijden van eenzaamheid is een speerpunt van het zorg- en welzijnsbeleid en wordt actief door de gemeente opgepakt. 3.4 Zorg voor veiligheid Midden-Drenthe is de regisseur, in de samenwerking met burgers, politie en justitie, scholen buurtverenigingen, horecaondernemers, winkeliers, etc. Veiligheid hangt ook samen met de verantwoordelijkheid die mensen in hun eigen omgeving willen nemen. Een actieve houding en betrokkenheid van inwoners bij een veilige en leefbare woonomgeving is daarom belangrijk. Goede zichtbaarheid en bereikbaarheid van politie in de buurt is belangrijk voor de veiligheid. Iedereen moet de politie gemakkelijk kunnen vinden en tijdig contact kunnen leggen wanneer dat nodig is. Wijkagenten kunnen als ogen en oren van een buurt aanwezig zijn, maar ook de inzet van Boa s en WhatsApp kunnen het gevoel van veiligheid vergroten. Overlast door alcoholgebruik en vandalisme moeten worden voorkomen. Voorlichting op scholen, strenge controle en maatschappelijke betrokkenheid kunnen daarbij helpen. Bij vernielingen in de openbare ruimte zal de gemeente zoveel mogelijk de kosten op de daders verhalen. De gemeenschappelijke bestuurlijke aanpak van overtredingen door gemeente, politie en justitie, belastingdienst en sociale zaken wordt bepleit. Door het koppelen van bestanden en uitwisselen van informatie (met inachtneming van privacyregels) kunnen overtreders en daders beter en sneller worden opgespoord. 5

9 4. Iedereen doet mee Ieder mens is van waarde en heeft zijn eigen talenten. Iedereen moet daarom zijn steentje bijdragen, want verantwoordelijkheid en solidariteit zijn voor de samenleving onontbeerlijk. Werk en vrijwilligerswerk zijn bij uitstek geschikt om je in te zetten en het gevoel te krijgen dat je erbij hoort. Mensen die zich niet zelf kunnen redden, kunnen op hulp van anderen rekenen. 4.1 Burgerschap De lokale democratie biedt mensen volop kansen om burgerschap te tonen door medezeggenschap, eigenaarschap en ruimte voor initiatieven. Politici moeten meer insteken op een doe-democratie, waarin inwoners als partners bij het opstellen van beleid worden gezien. Juist omdat het belang van een sterke samenleving niet altijd meer een vanzelfsprekend is, willen we een extra inzet om jongeren actief bij de samenleving te betrekken. Voor vergroting van de betrokkenheid van inwoners is een goede bereikbaarheid van alle kernen in Midden-Drenthe van belang. Waar nodig moet gekeken worden naar voorzieningen om de bereikbaarheid te vergroten, bijvoorbeeld wanneer het basisonderwijs ter plaatse wegvalt. 4.2 Maatschappelijke ondersteuning Een belangrijk onderdeel van maatschappelijke ondersteuning zijn aanpassingen van woningen en afspraken met zorgorganisaties over maatwerk bij thuiszorg wanneer algemene voorzieningen niet toereikend zijn. Het jaarlijks uitgeven van een zorgkalender bevordert een goede communicatie van de mogelijkheden. De uitwerking, samen met ervaringsdeskundigen, ondernemers en zorgverleners, van het VN-verdrag voor rechten van mensen met een beperking moet tot een gemeentelijk actieplan voor een inclusieve samenleving leiden. Toegankelijkheid moet de norm zijn, in lijn met het nieuwe Besluit Toegankelijkheid van het ministerie van VWS, onder andere bij sportfaciliteiten. In de bijzondere bijstand is een vangnetregeling voor eigen bijdragen gewenst. Ook is aandacht nodig voor het in beeld brengen van de stapeling van zorgkosten en de invloed van eigen vermogen op de mogelijkheden voor ondersteuning. Een deel van het zorggeld dat de gemeente ter beschikking staat, zou moeten worden gereserveerd voor het op gang helpen van vernieuwende ideeën. 4.3 Welzijn van inwoners Bij armoede gaat het niet alleen om inkomen, maar ook om een mindere betrokkenheid bij de maatschappij. Armoede moet bestreden worden met oog voor de menselijke maat. De gemeente zal samen met betrokkenen moeten kijken wat er nodig is om de situatie te verbeteren. Pas daarna kan met professionele begeleiding gewerkt worden aan oplossingen. Een goed samenspel met Minimaraad en Wmo-raad, evenals duidelijke communicatie met inwoners over de eisen om voor een bijdrage in aanmerking te komen, is vereist. Bij aanbestedingseisen voor gecontracteerde partijen in het kader van de Wmo moet klanttevredenheid een grote rol spelen. 4.4 Werk voor iedereen Werk is vaak een bepalende factor om erbij te horen in de samenleving. Daarom is het goed dat mensen aan het werk zijn of een bijdrage leveren door vrijwilligerswerk of dagbesteding. De in Midden-Drenthe gehuisveste statushouders moeten proactief in aanraking gebracht worden met scholingsmogelijkheden en vrijwilligerswerk, zodat de stap naar betaald werk kleiner wordt. 6

10 De nieuwe lichting gepensioneerden heeft veel in huis en is breed inzetbaar. Door hen actief bij de samenleving betrokken te houden kunnen AOW-gerechtigden hun talenten en kennis voor de gemeenschap inzetten. De gemeente stimuleert dat door gerichte voorlichting en begeleiding. Vrijwilligerswerk vormt de ruggengraat van onze samenleving. Veel maatschappelijke nuttige taken zouden blijven liggen als er geen vrijwilligers zijn die zich inzetten voor de samenleving. Vrijwilligers worden hierin ondersteund door ze inspraak te geven in beleid, voorzieningen te bieden voor deskundigheidsbevordering en door praktische ondersteuning. Het steunpunt Meedoen Midden Drenthe vervult een belangrijke rol rond het vrijwilligerswerk. Het begeleiden van mensen in de bijstand naar nieuw werk blijft van groot belang. De gemeente kan hierin bijvoorbeeld bemiddelen door een vrijwilligerssteunpunt en door zelf het goede voorbeeld te geven. Het ondersteunen van tijdelijk werk kan helpen om nieuwe mogelijkheden te creëren wanneer de werkzaamheden een succes blijken te zijn. Er moeten voldoende werkervaringsplaatsen komen via aanbestedingseisen, ook bij de gemeentelijke organisatie. 4.5 Scholing en onderwijs Scholing vergroot de kansen van iedereen en onderwijs moet daarom in elke vorm toegankelijk zijn. Scholen zijn partners van Midden-Drenthe bij het signaleren, voorkomen en aanpakken van problemen. Daarom wordt ook volop ingezet op het op peil houden van onderwijsvoorzieningen in de gemeente. Multifunctioneel gebruik van schoolgebouwen is belangrijk en moet zoveel mogelijk worden nagestreefd. Bij de keuze van de locatie van de nieuwe samenwerkingsschool voor voortgezet onderwijs in Beilen worden de inwoners betrokken. Wanneer het aantal leerlingen van scholen afneemt, moet er zorg gedragen worden voor blijvende beschikbaarheid van onderwijs dat de door ouders gewenste signatuur heeft. De gemeente ondersteunt initiatieven voor samenwerking die het voorbestaan van onderwijsvoorzieningen mogelijk maken. Midden-Drenthe moet actief beleid voeren ter voorkoming van laaggeletterdheid en initiatieven hiervoor ondersteunen. 5. Duurzame economie Het draaiende houden van de lokale economie is essentieel voor een gemeente waar men wil leven, werken en wonen. Wat de natuur geeft kan ook voor innovatie en nieuwe energie ingezet worden. Tegelijkertijd moet er gezorgd worden dat de natuur intact wordt gelaten en bewaard blijft. Leefbaarheid van de omgeving is onbetaalbaar. Dat geldt dus ook voor het landschap, voor de kleine detailhandel en de boerenbedrijven die vaak al decennia aan een dorp verbonden zijn. 5.1 Lokale economie Grote bedrijven zorgen voor veel werkgelegenheid en de gemeente moet hen daarvoor de ruimte bieden. Een uitnodigend vestigingsklimaat kan bedrijven naar Midden-Drenthe trekken en de daar aanwezige bedrijven binnen Midden-Drenthe houden. Het soepel en creatief omgaan met regels voor de inrichting van de omgeving is de standaard. Bedrijventerreinen moeten goed bereikbaar zijn voor het aan bedrijven gerelateerde verkeer en zijn aangesloten op alle benodigde voorzieningen. Bestaande terreinen worden eerst geherstructureerd voordat er nieuwe worden aangelegd. Om het midden- en kleinbedrijf (MKB) te ondersteunen 7

11 organiseert de gemeente, samen met de ondernemersvereniging, de uitwisseling tussen nieuwe en ervaren ondernemers. Een actief leegstandsbeleid wordt in samenspraak met ondernemers en omgeving vorm gegeven. Het toerisme is een belangrijke sector en verdient aandacht van de gemeente. De toeristenbelasting mag niet verder omhoog zolang het niveau hier boven het gemiddelde van Drenthe ligt. Een goede infrastructuur, marketing en promotie ten behoeve van toerisme moeten deel uitmaken van het gemeentelijk beleid. Daarbij moet een gezonde balans tussen natuur-, landbouw en recreatie worden nagestreefd. Investeren in kunst en cultuur bevordert de aantrekkelijkheid van de gemeente voor toeristen. 5.2 Agrarische sector De leefbaarheid van het platteland hangt nauw samen met de agrarische sector. In het buitengebied is plaats voor boeren, burgers en toeristen. Het specifieke karakter van kernen is het waard om te behouden en bij de herbestemming van bebouwing moet daar rekening mee worden gehouden. De continuïteit van de agrarische bedrijfsvoering, bedrijfseconomische ontplooiing en verduurzaming worden waar mogelijk bevorderd. Bestemmings- en omgevingsplannen moeten ook ruimte bieden voor verandering van functie en onvoorziene, maar gewenste ontwikkelingen mogelijk maken. Er dienen daarom zo weinig mogelijk aanvullende eisen ten opzichte van de landelijke regelgeving in te worden opgenomen. Een gelijk speelveld biedt agrarische ondernemers gelijke kansen in hun bedrijfstak of bij hun teelt en het gemeentelijk beleid moet daar geen afbreuk aan doen. Het verdient aanbeveling bij projecten die ten behoeve van landbouw worden opgestart een onderdeel onderwijs/educatie op te nemen, bijvoorbeeld in samenwerking met het IVN. Projecten die de verbinding tussen landbouw en maatschappij bevorderen worden gestimuleerd. Landbouwers zijn ook groenbeheerders en het door hun beheerde areaal draagt sterk bij aan de omgevingskwaliteit. Ingrepen in het landschap zijn vaak onomkeerbaar en moeten dus zorgvuldig worden overwogen. Bij de teruggave van landbouwgronden aan de natuur wordt de nodige terughoudendheid betracht. Midden-Drenthe moet op verantwoorde wijze omgaan met sloot en bermonderhoud, zodat de invloed van probleemonkruiden op aangrenzende landbouwgronden zoveel mogelijk wordt ingeperkt. Bij het vrijkomen van bebouwing, zoals leegkomende stallen, wordt met de eigenaar actief gekeken naar mogelijkheden voor nieuwe bestemmingen, zoals alternatief gebruik of het realiseren van mogelijkheden voor het opwekken van zonne-energie. Het plaatsen van zonnepanelen op cultuurgrond heeft geen voorkeur. 5.3 Duurzaamheid Met het milieu moet zuinig worden omgesprongen en iedereen heeft ook bij de uitvoering van de Parijse klimaatdoelen een eigen verantwoordelijkheid. De gemeente moet hiervoor beleid ontwikkelen en ook het goede voorbeeld geven. Niet alleen gebruiken, maar ook bewaren is daarbij het uitgangspunt. Duurzaamheid en zuinig gebruik van grondstoffen moet de standaard zijn. Midden-Drenthe streeft ernaar een energieneutrale gemeente te zijn. In het aanbestedingsbeleid van de gemeente houdt duurzaamheid een plaats: zij koopt groene energie in en plaatst, indien mogelijk, LED-armaturen en zonnepanelen. 8

12 Door zelf actief mee te denken over initiatieven over duurzaamheid via Duurzaam Op Eigen Kracht (DOEK) wordt bewustwording en betrokkenheid van inwoners bevorderd. De gemeente streeft inzameling en verwerking van overtollige medicijnen na, in samenwerking met apothekers, artsen, en zorginstellingen. Bewustwording en samenwerking met partners zijn belangrijke factoren in de energietransitie. De gemeente moet een toekomstgerichte energievisie ontwikkelen en investeren in een energieagenda. Daarbij spelen voorlichting, heldere doelstellingen, stimulerende maatregelen en voorzieningen voor inwoners en bedrijven een rol. Behalve zonne- en windenergie moeten nadrukkelijk ook andere vormen, zoals bio- en waterstofgas, betrokken worden bij de energiemix. Een duurzaam energiesysteem moet als vestigingsfactor worden opgenomen. Verduurzaming van het woningbezit wordt nagestreefd. Overleg van de gemeente met de woningcorporaties is hiervoor nodig, evenals aandacht voor duurzaamheid bij nieuwbouw. Dit resulteert in gezonder wonen, lagere energielasten en het maken van aantrekkelijke woonvormen. Energieneutraal bouwen krijgt de voorkeur en Midden-Drenthe ondersteunt dit actief, in aansluiting op provinciale stimuleringsmaatregelen. De energietransitie krijgt volop aandacht bij het formuleren van beleid voor de leefomgeving en inwoners worden daar in een zo vroeg mogelijk stadium bij betrokken. 5.4 Gemeentelijke financiën De inkomsten van Midden-Drenthe bestaan uit belastinggeld, dat meest van rijkswege wordt verstrekt. Dit geld is ook door de inwoners van Midden-Drenthe opgebracht. Daarom moet er zorgvuldig mee worden omgesprongen, overeenkomstig de rol die de gemeente is gegeven. Uitgangspunten hierbij zijn duurzaamheid, transparantie en gematigde lokale lasten. Gemeentelijke uitgaven en investeringen zijn geen doel op zich, maar moeten een duidelijk maatschappelijk doel dienen. Er moet voldoende weerstandsvermogen blijven om, indien daar draagvlak voor bestaat, ook investeringen te doen. De hoogte van leges wordt bepaald door de gemaakte kosten en die kosten moeten door efficiency laag worden gehouden. De aldus gehanteerde tarieven worden bij de heffing ook gemotiveerd. De lasten van de OZB moeten niet meer omhooggaan dan op basis van de inflatie nodig is. De gemeente is terughoudend bij het aankopen van grond en gaat er pas toe over indien marktonderzoek heeft aangetoond dat dit nodig is. Er moet kritisch worden gekeken naar het gemeentelijk onroerend goed, in het bijzonder de opstallen: wat niet meer nodig is, kan afgestoten worden om de kosten van beheer en onderhoud te drukken. Er wordt duidelijk en doelgroepgericht met de inwoners gecommuniceerd over de gemeentelijke financiën en kapitaalsgoederen. Iedereen heeft het recht om te weten waar en waarom er geld wordt uitgegeven en welk bezit er is. Het is aan te bevelen om bij grote investeringen vooraf ook goed te communiceren met inwoners. 9