Adviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, deeltijd. Hogeschool NTI
|
|
- Regina Claes
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Adviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, deeltijd Hogeschool NTI
2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, deeltijd Crohonummer: Hogeschool NTI Hobéon Certificering BV September 2008 Auditteam: Drs. R.B. van der Herberg Dr. J. Bruinsma Mevr. M.J.W. van Kerkhof Mr. J.A. Frederik, CMC Secretaris: Mr. F.A.M. Hendriks
3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de hogeschool en de opleiding Centrale audit hogeschool NTI 1.5. Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 14 december 2007 en 25 juli BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 9 9 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 9 Facet 1.2. Niveau Bachelor 13 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Onderwerp 2: Programma Facet 2.1. Eisen HBO 18 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 22 Facet 2.3. Samenhang Programma 24 Facet 2.4. Studielast 26 Facet 2.5. Instroom 29 Facet 2.6. Duur 31 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 32 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 34 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 37 Facet 3.1. Eisen HBO 37 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 39 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 41 Onderwerp 4: Voorzieningen 44 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 44 Facet 4.2. Studiebegeleiding 46 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 48 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 48 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 50 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 52 Onderwerp 6: Resultaten 54 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 54 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bacheloropleiding BI deeltijd/afstandsonderwijs Integraal oordeel/ advies aan NVAO 60 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 14 december 2007 Bijlage III: Programma visitatie 25 juli 2008
4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bacheloropleiding Bereik van de beoordeling Hogeschool NTI verzorgt een groot aantal HBO bacheloropleidingen. Het onderhavige rapport heeft betrekking op de HBO bacheloropleiding Bedrijfskundige informatica aangeboden in deeltijdvariant (crohonummer: 34404) De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Bedrijfskundige Informatica (hierna: opleiding BI) en de aanvulling op de Management Review d.d. 1 juni 2008 (zie nader paragraaf hieronder) Karakteristiek van de hogeschool en de opleiding Hogeschool NTI maakt onderdeel uit van het Cengage Learning (voorheen Thomson Learning), een aanbieder van afstandonderwijs en sinds collegejaar een aangewezen instelling conform artikel 6.9 van de WHW. Studenten die ingeschreven zijn bij Hogeschool NTI hebben een bewuste keuze gemaakt tussen contactonderwijs en afstandsonderwijs. Veel studenten van Hogeschool NTI zijn werkzaam in de beroepspraktijk en hebben een voorkeur voor afstandsonderwijs, de studie is dan gemakkelijker te combineren met een (fulltime) werkkring. Relatief veel instromende studenten zijn zogenaamde tweede kans studenten. Deze studenten hebben veelal in het verleden een voltijd dagopleiding gestaakt of zijn direct gaan werken, maar voelen nu de noodzaak om alsnog een beroepsopleiding op HBO niveau af te ronden. Het voordeel van afstandsonderwijs voor studenten is volgens Hogeschool NTI, en volgens de studenten die het auditteam heeft gesproken, dat ze zelf hun studietempo, studiemoment en studieplaats kunnen bepalen en daarmee direct invloed op hun studieduur kunnen uitoefenen. De contacten die een student met zijn studiebegeleiders heeft, bieden hem constant de mogelijkheid om op een tijdstip dat hem past zijn studie te volgen. In de visie van Hogeschool NTI is het onderwijs flexibel ingericht via het onderwijskundige concept van blended learning. Studenten kunnen door middel van dit concept studeren op hun eigen manier. Hogeschool NTI wil haar visie uitdragen met nadrukkelijke aandacht voor de volgende vijf kenmerken: 1. Blended learning: een mix van onderwijsvormen die het leerproces van de student kan ondersteunen en stimuleren. De mix bestaat uit zelfstudie, contactmomenten en e-learning. 2. Flexibel: Hogeschool NTI faciliteert studenten in de mate van begeleiding, in- en uitstroom, studietempo en de leerweg zelf kunnen bepalen. 3. Financieel aantrekkelijk: Hogeschool NTI biedt HBO opleidingen aan tegen een financieel aantrekkelijke prijs. 4. Waardevol: Hogeschool NTI biedt geaccrediteerde en door het bedrijfsleven erkende opleidingen aan. 5. Doorgroeien: Hogeschool NTI heeft speciale aandacht voor het faciliteren van doorstroom. Voor HBOstudenten gaat het voornamelijk om de doorstroom naar de arbeidsmarkt. In de toekomst moeten studenten steeds meer kunnen doorstromen naar post HBO- of Masteropleidingen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 1 1
5 Dat de behoefte aan afstandsonderwijs groot is en daarmee niet meer weg te denken uit het huidige (hoger) onderwijsbestel mag mede blijken uit een constante groei van het aantal studenten aan Hogeschool NTI. Op dit moment zijn circa studenten ingeschreven, waarvan ongeveer 170 studenten voor de opleiding BI. In de afgelopen jaren heeft Hogeschool NTI als instelling geleidelijk een verandering ondergaan van schriftelijk cursorisch onderwijs naar afstandsonderwijs Geschiedenis van de opleiding BI: de opleiding BI maakte onderdeel uit van het pakket aan opleidingen waarvoor in 2000 een samenwerkingsovereenkomst is aangegaan met Dutch Delta Business School. De samenwerkingspartner verzorgde de onderwijskundige invulling van de opleidingen en Hogeschool NTI verzorgde de organisatorische en logistieke zaken met betrekking tot de opleidingen. Hogeschool NTI heeft in 2002/2003 een eigen licentie aangevraagd voor de opleiding BI en heeft in 2004 een aantal onderwijskundige taken overgenomen. Sinds eind 2005 is Hogeschool NTI geheel verantwoordelijk voor alle aangeboden opleidingen. Deze opleidingen en het daarbij horende concept zijn inmiddels aangepast aan het onderwijskundige uitgangspunten van Hogeschool NTI. Daar waar in het verleden de opleidingen voornamelijk via zelfstudie werden aangeboden, is het didactisch concept blended learning ingevoerd (zie voorts facet 2.7 hieronder) De opleiding BI is een HBO bacheloropleiding. Het programma wordt in het informatiemateriaal gepositioneerd als driejarige deeltijdopleiding. Deze drie jaren zijn echter exclusief de afstudeerfase, daarmee duurt de opleiding feitelijk dus langer dan drie jaar. De opleiding kan gedurende maximaal zes jaren worden gevolgd. De student betaalt over de eventuele uitloop van de studieduur (tussen het 3 e en 6 e studiejaar) geen collegegeld. Na zes studiejaren krijgt de student de mogelijkheid om studietijd bij te kopen. De reden dat Hogeschool NTI heeft gekozen voor een driejarig aanbod, ligt in het feit dat het onderwijsconcept van de hogeschool, deeltijdonderwijs door middel van blended learning, niet gebonden is aan schooljaren. De student kan elk moment instromen en gedurende het gehele jaar door middel van zelfstudie, begeleiding door middel van e-learning en contactmomenten, studeren. Daarnaast zijn al veel studenten werkzaam in de beroepspraktijk, waardoor het programma en de afstudeerfase (het lopen van stage en het schrijven van de scriptie) relatief efficiënt kan worden doorlopen (het zogenaamde concurrencybeginsel). De opleidingen van Hogeschool NTI kenmerken zich als brede opleidingen, waarbij rekening wordt gehouden met de doelgroep van de hogeschool, dat wil zeggen studenten die reeds werkzaam zijn in de (beroeps)praktijk en door middel van de opleiding zich verder willen ontwikkelen in hun carrière. De opleiding BI is gedefinieerd aan de hand van een tweetal hoofdthema s te weten bedrijfskunde en informatica. Kernbegrippen voor de opleiding BI van Hogeschool NTI zijn: brede professionalisering, brede inzetbaarheid en proactief en reactief denken en handelen. De afgestudeerde van de opleiding is een generalist die toegerust is in het analyseren en oplossen van ICT vraagstukken. Essentie is bedenken, organiseren en realiseren. Het BI curriculum wordt gekenmerkt door breedte met (beperkte) verdieping. Enerzijds dienen de afgestudeerden een overzicht te hebben van het brede werkveld van een BI er met als centrale kennisdomeinen bedrijfsprocessen en ICT, anderzijds is ter onderscheiding van andere opleidingen in Nederland voor (beperkte) verdieping gekozen. Hierbij kiest Hogeschool NTI in overleg met de beroepenveldcommissie en de kerndocenten voor drie kennisdomeinen en daaraan gekoppelde competenties. 1. Business en ICT Alignment 2. Verandermanagement 3. Trends in ICT Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 2 2
6 De opleiding wordt, gelijk alle door Hogeschool NTI aangeboden HBO- bacheloropleidingen, aangestuurd door de business unit manager. De hogeschool werkt bij haar opleiding met relatief kleine docententeams aangestuurd door een (opleidingsspecifieke) hoofddocent. Deze stuurt het team vakdocenten voor de opleiding aan en is betrokken bij de ontwikkeling van lesmateriaal. De vakdocenten voeren het grootste deel van het onderwijs uit en zijn verantwoordelijk voor de inhoudelijke begeleiding van studenten. De procesmatige begeleiding is ondergebracht bij (niet opleidingspecifieke) mentoren. De hogeschool heeft in juni 2007 een nieuwe hoofddocent voor de opleiding BI aangesteld. Deze functionaris wordt vanaf oktober 2007 ondersteund door het externe adviesbureau Boersma IMC. De belangrijkste taak van de hoofddocent (naast zijn reguliere taken) en de extern adviseur is het ontwikkelen van een nieuw curriculum en de implementatie van dit curriculum per 1 januari Centrale audit hogeschool NTI In toenemende mate voeren hogescholen op het centrale niveau (College van bestuur en diensten), dan wel op het midden-niveau (faculteiten, instituten of clusters van verwante opleidingen), gezamenlijk beleid en ontwikkelen instrumenten om een kwalitatief voldoende uitvoering van dit beleid te waarborgen. Dat kan er toe leiden dat ook bij de beoordeling in het kader van de accreditatie winst kan worden behaald, zowel in de vorm van vergroting van de samenhang binnen de instelling, de efficiency van het accreditatietraject als de met de interne en externe kwaliteitszorg gemoeide kosten. Op 12 juni 2007 heeft Hobéon Certificering een centrale audit uitgevoerd bij Hogeschool NTI, waarbij het auditteam de volgende vragen aan de orde heeft gesteld: Is het beleid dat de hogeschool voert op de verschillende beleidsterreinen accreditatiewaardig? Ofwel: is het beleid zodanig uitgewerkt dat het bij voldoende implementatie ook leidt tot een voldoende beoordeling in het kader van de accreditatie? Werkt het kwaliteitsmanagementsysteem binnen de hogeschool adequaat? Ofwel: werkt de PDCA-cyclus binnen de instelling aantoonbaar? Wat wordt op de centraal niveau al voldoende en aantoonbaar geborgd, zodat dit niet meer iedere keer (anders dan steekproefsgewijze) beoordeeld behoeft te worden bij de accreditatieonderzoeken van de afzonderlijke opleidingen of clusters van verwante opleidingen? De centrale audit werd verricht door dhr. R.J.M. van der Hoorn als lead-auditor, dhr. W.L.M. Blomen als onderwijsauditor, mevr. J.M.J. Boon als deskundige afstandsonderwijs en mevr. E.R.J. Rijnen en mevr. D.P.M. de Koning als secretaris. In onderhavig adviesrapport zijn de resultaten van de centrale audit verwerkt. De bevindingen van het auditteam naar aanleiding van de centrale audit zijn aangevuld met het oordeel over de specifieke uitwerking op opleidingsniveau. Daar waar gesproken wordt over de hogeschool of Hogeschool NTI betreft het veelal opmerkingen van het panel uit de centrale audit of een validatie van centraal beleid door het auditteam van de opleiding BI. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 3 3
7 1.5. Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de opleidingsvariant deeltijd- / afstandsonderwijs is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvariant geldt het volgende: De opleiding heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling ten minste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld (zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). In 2007 is, mede op basis van het in 2004 door HBO-I stichting vastgestelde landelijk profiel van het domein bachelor of ICT, een beroepsprofiel vastgesteld voor de door Hogeschool NTI aangeboden opleiding BI. Met het Hogeschool NTI BI beroepsprofiel is aangesloten op dit bestaande, landelijk overeengekomen en gevalideerd profiel. Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een bachelor of ICT opleiding op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding BI aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review (november 2007); Aanvulling op de Management Review (mei 2008); Verbeterplan stage- en afstuderen Hogeschool NTI 2007; Evaluatie enquêteresultaten HEAO Bedrijfskundige Informatica 2007; Verbeterplan voor de opleiding bedrijfskundige informatica studiejaar (mei 2008); NTI Opleidingsprofiel HEAO Bedrijfskundige Informatica (versie 2007 en versie mei 2008); NTI Beroepsprofiel HEAO Bedrijfskundige Informatica (versie 2007 en versie mei 2008); (Herziene) curriculum NTI HEAO Bedrijfskundige informatica (mei 2008); Onderwijs- en examenregeling opleiding NTI Bedrijfskundige informatica d.d. 1 augustus 2007; Diverse studiehandleidingen en modulewijzers; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt; - interne organisatie; - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen; - stages; - toetsing en beoordeling; - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid; - studiebegeleiding; - onderwijsrendement. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 4 4
8 Op basis van de door de opleiding aangeleverde (additionele) documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie. 1 De visitatie is uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten twee externe onafhankelijke deskundigen met expertise op het bedrijfskundige, onderwijskundige en informatica domein, één student, één lead-auditor vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, examencommissie, beroepenveldcommissie, docenten en studenten) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de (her)visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: een reglement en overzicht van de samenstelling van de beroepenveldcommissie waarmee de opleiding overleg voert en verslagen van gevoerd overleg; overzicht CV s van (gast)docenten; verslagen van docentevaluaties; een drietal dossiers met vrijstellingen voor de stageperiode, detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; diverse (concept) eindverslagen van studenten. Op vrijdag 14 december 2007 heeft het auditteam vastgesteld dat er (nog) geen oordeel kon worden uitgesproken over de accreditatiewaardigheid van de opleiding. Het team heeft geconstateerd dat Hogeschool NTI belangrijke stappen heeft gezet richting een goede opleiding Bedrijfskundige Informatica. De effecten van ingezette verbetermaatregelen waren echter deels nog niet meetbaar. In het bijzonder bleken recente verbeteracties en enkele verbeteracties uit het verleden (op basis van STO en evaluaties van examens) niet systematisch beschreven. Hierdoor was de onderlinge samenhang van de verschillende aspecten en de monitoring van de effecten van de acties onduidelijk en kon de borging van de verbeteracties niet worden vastgesteld. Verder heeft het auditteam niet kunnen spreken met een representatieve selectie van studenten en konden erg weinig tussenproducten van studenten c.q. afstudeerwerken worden ingezien. De opleiding heeft per brief d.d. 20 december 2007 van het auditteam een nadere precisering van de terugkoppeling ontvangen. In deze brief werd de opleiding de mogelijkheid geboden een integraal verbeterplan op te stellen en additionele documentatie aan te leveren op basis waarvan het auditteam een uitspraak zou kunnen doen over de accreditatiewaardigheid van de opleiding. Hogeschool NTI heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Een tweede additionele audit heeft plaatsgevonden op 25 juli Tijdens deze audit heeft een delegatie van het auditteam, bestaande uit de lead-auditor, een externe 1 Visitatie heeft op 14 december 2007 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 5 5
9 deskundige en de secretaris nogmaals gesproken met een aantal geledingen. De overige leden van het auditteam hebben voorafgaand aan de audit kennis kunnen nemen van de door de opleiding aangeleverde documentatie en afstudeerwerkstukken. Voorafgaand aan en na afloop van de audit heeft het auditteam zich op basis van tussenproducten c.q. afstudeerwerkstukken een oordeel kunnen vormen over het gerealiseerd niveau. De (concept) afstudeerverslagen geven het uiteindelijke kwaliteitsniveau van de opleiding weer en zijn door het auditteam in detail beoordeeld. Aldus had het auditteam, na toezending van additionele documentatie en een hervisitatie, voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp ten minste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige ten minste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 6 6
10 Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: Drs. R.B. van der Herberg lead-auditor Mr. J.A. Frederik CMC onderwijsauditor en vakdeskundige Dr. J. Bruinsma vak- en werkvelddeskundige Mevr. M.J.W. van Kerkhof - student Mr. F.A.M. Hendriks secretaris Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Bedrijfskundige Informatica noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer Van der Herberg fungeerde als voorzitter en lead-auditor. Hij leidt audits in het kader van accreditatie binnen verschillende domeinen. Daarenboven was hij in het verleden ook als secretaris betrokken bij audittrajecten. Hij heeft ruime ervaring in het hoger- en voortgezet onderwijs op tal van beleidsterreinen. De vak- en werkvelddeskundigen Frederik en Bruinsma hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De externe deskundigen hebben op grond van hun ervaring en positie in het vakgebied en werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals met een afgeronde opleiding Bedrijfskundige Informatica. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 7 7
11 De heer Frederik is tevens als onderwijsauditor opgetreden en heeft zich daarom ook gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft in zijn vorige en huidige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen in het algemeen en de opleiding BI in het bijzonder, gesteld worden. Mevrouw Van Kerkhof maakte als studentlid deel uit van het auditteam. Zij heeft zich tijdens de audit vooral gericht op de studeerbaarheid van het programma, de studielast, toegankelijkheid, de (informatie) voorzieningen en de aansluiting van de opleiding op de instroom. Mevrouw Van Kerkhof was ten tijde van de audit medio december deeltijdstudent aan de bacheloropleiding ICT van de Hogeschool Utrecht en is werkzaam als researchmedewerker bij stichting NIVEL. Thans heeft zij deze opleiding succesvol afgerond en is werkzaam bij Toppen Onderzoek & Beleid. De heer Hendriks is (onderwijs)jurist en is voor deze audit opgetreden als secretaris van het auditteam. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten en studenten. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II Programma visitatie 14 december 2007 en 25 juli 2008 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 8 8
12 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Algemeen Bij alle opleidingen zijn de eisen die de beroepspraktijk stelt aan de beginnende beroepsbeoefenaar voor Hogeschool NTI leidend voor de vormgeving van een opleiding. Deze eisen worden vastgelegd in het beroepsprofiel. Met betrekking tot het opstellen van een beroepsprofiel hanteert Hogeschool NTI de volgende uitgangspunten: het beroepsprofiel moet breed gedragen worden. Dit betekent dat landelijke beroepsprofielen het uitgangspunt zijn voor het Hogeschool NTI-profiel; de beroepspraktijk wordt betrokken bij het opstellen van het Hogeschool NTI-beroepsprofiel. Dit betekent dat de hogeschool beroepenveldcommissies heeft geïnstalleerd voor het opstellen van het profiel; het Hogeschool NTI-beroepsprofiel houdt rekening met de doelgroep van de hogeschool. Aangezien veel studenten al werkzaam zijn in de (beroeps)praktijk, dient het beroepsprofiel zowel rekening te houden met de al opgedane ervaring als de mogelijkheid te bieden om studenten een brede opleiding te laten volgen, passend in hun verdere ontwikkeling in de praktijk Het Hogeschool NTI-beroepsprofiel is de basis voor de curriculumcommissie c.q. een vertegenwoordiging van docenten om het opleidingsprofiel vorm te geven. Het opleidingsprofiel beschrijft de werkvelden van de afgestudeerden, de kerncompetenties, de kerntaken en de kernopgaven In 2006/2007 zijn voor alle opleidingen beroepenveldcommissies gevormd. Conform het reglement zijn daarvoor externe deskundigen benaderd met een ruime blik en ervaring in het desbetreffende vakgebied, alsmede, daar waar mogelijk, alumni van de betreffende opleiding De beroepenveldcommissie geeft gevraagd en ongevraagd advies over: de actualiteit en juistheid van het beroepsprofiel gegeven de ontwikkelingen in de beroepspraktijk; de aansluiting tussen het beroepsprofiel en het daarop gebaseerde opleidingsprofiel en het curriculum van de opleiding; de aansluiting van de opleiding op de eisen van de beroepspraktijk. De BVC komt minimaal één keer per jaar samen. Bij een opleiding in ontwikkeling of bij substantiële veranderingen is dat minimaal twee keer per jaar Daarnaast onderhoudt Hogeschool NTI contact met het beroepenveld via evaluaties en input van docenten en via studenten die veelal werkzaam zijn in de beroepspraktijk. Ook is de hogeschool bezig met de eerste aanzet voor een alumnibeleid. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 9 9
13 Opleiding Bedrijfskundige Informatica Beroepenveldcommissie De opleiding BI heeft een beroepenveldcommissie. In deze in 2007 opgerichte, commissie hebben vijf vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk zitting. Sedert haar oprichting is de beroepenveldcommissie viermaal bij elkaar gekomen. Belangrijkste activiteit van de commissie was het geven van werkveldinhoudelijke input bij het opstellen van het beroepsprofiel, opleidingsprofiel en verbeterplan van de BI opleiding. Dit is overeenkomstig het streven van de opleiding om alle belangrijke documenten voor te leggen of te laten valideren door de beroepenveldcommissie. Tijdens de audit in december 2007 heeft het auditteam gesproken met vertegenwoordigers van de beroepenveldcommissie. Het auditteam is positief over de samenstelling van de commissie, ziet haar tevens als een goede ideeëngenerator voor de opleiding en waardeert het feit dat de beroepenveldcommissie aantoonbaar betrokken is bij de verdere (door) ontwikkeling van de opleiding. Deze betrokkenheid komt onder meer tot uiting doordat de vergaderfrequentie hoger ligt dan bij andere Hogeschool NTI opleidingen en dat voortgang van de implementatie van het verbeterplan is geagendeerd bij de beroepenveldcommissie. Beroepsprofiel In 2007 is, mede op basis van het in 2004 door HBO-I vastgestelde landelijk profiel van het domein bachelor of ICT, een beroepsprofiel vastgesteld voor de door Hogeschool NTI aangeboden opleiding BI. Het Hogeschool NTI BI beroepsprofiel is aangesloten op dit bestaande, landelijk overeengekomen en gevalideerd profiel. Het beroepsprofiel is vormgegeven in samenspraak met de beroepenveldcommissie. De commissie heeft door middel gerichte brainstormsessies een belangrijke adviserende en validerende rol bij de ontwikkeling en actualisering van het profiel in 2007, zo heeft het auditteam op basis van aanwezige documenten en gesprekken met de commissie kunnen vaststellen. Het beroepsprofiel van de opleiding BI bestaat uit enerzijds het beroepsbeeld en anderzijds de eindkwalificaties die de afgestudeerde beheerst. Het beroepsbeeld bestaat uit drie onderdelen: de inhoud van het beroep, het beroep in de toekomst en de Hogeschool NTI-visie op het beroep. Naar aanleiding van de visitatie medio december 2007 heeft de beroepenveldcommissie in januari 2008, in samenspraak met de hoofddocent, de extern adviseur en de kerndocenten van de opleiding, zich uitdrukkelijk uitgesproken ten faveure voor de aanscherping van het beroepsprofiel met de aandachtsgebieden Business en ICT-Alignment, Verandermanagement en Trends in ICT. Met deze aandachtspunten onderscheidt het Hogeschool NTI profiel zich van het landelijk erkende beroepsprofiel. In de begin 2008 geredigeerde versie komen de specifieke functies, taken en competenties van de NTI BI er duidelijker naar voren. In juni 2008 is het aangepaste beroepsprofiel goedgekeurd door de beroepenveldcommissie Studenten die de opleiding Bedrijfskundige Informatica hebben gevolgd zijn gekwalificeerd om als beginnend beroepsbeoefenaar op bachelorniveau werkzaam te zijn als generalistische en breed inzetbare functionarissen in de profit, non-profit en overheidsector. De opleiding onderscheidt mede op advies van de BVC, in het beroepsprofiel drie hoofdwerkvelden voor de HBO BI er te weten: de leverancierskant (software, hardware, ontwikkelaars); de klantkant (ondersteuning van businessprocessen); Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 10 10
14 consultancy (producten, advies en diensten naar zowel klant- als leverancierskant). Functies en taken van een afgestudeerde BI er zouden kunnen zijn: Informatieanalist, Verandermanager, informatiemanager, IT beheerder, IT manager, business analist, business intelligence officer, functioneel applicatiebeheerder, functioneel applicatietester, servicemanager, adviseur bij IT-trajecten en IT consultant. Opleidingsprofiel Aan de hand van het beroepsprofiel is het opleidingsprofiel vormgegeven. Het opleidingsprofiel legt het verband tussen de te verwerven beroepscompetenties en de diverse onderwijseenheden van de opleiding BI. Daarnaast geeft het opleidingsprofiel aan waar in de opleiding de diverse Dublin Descriptoren naar voren komen alsmede het te behalen eindniveau van de onderwijseenheden. Er is vervolgens beoordeeld hoe de beroepscompetenties aansluiten op de Dublin Descriptoren. Tevens is een eerste aanzet gegeven tot het opstellen van een competentieprofiel. Tijdens de audit in december 2007 heeft het auditteam een opleidingsprofiel ingezien. Dit profiel sloot naar mening van het auditteam niet goed aan op het beroepsprofiel. Het opleidingsprofiel is begin 2008 voorgelegd aan de beroepenveldcommissie. De commissie heeft de opleiding enkele suggesties meegegeven. In 2008 is, indachtig de kritiek van het auditteam en de suggesties van de beroepenveldcommissie, een aangepaste versie van het opleidingsprofiel opgesteld. Het aangepaste profiel is in juni 2008 door de beroepenveldcommissie geaccordeerd. Het nieuwe profiel sluit naar de mening van het auditteam aan bij het beroepsprofiel. De commissie is betrokken bij het verder uitwerken van de beroepscompetenties in het opleidingsprofiel en speelt daarmee een duidelijke rol in het borgen van de aansluiting van het beroeps- en opleidingsprofiel op de door het werkveld geformuleerde eisen en wensen met betrekking tot de eindkwalificaties. Mede doordat het beroepsprofiel wordt opgesteld in samenspraak met het werkveld vindt er een inhoudelijke legitimering van het opleidingsprogramma plaats. Ook wordt door middel van een in de nabije toekomst uit te voeren werkveldtevredenheidsonderzoek onderzocht of de geformuleerde en behaalde beroepscompetenties van de afgestudeerden aansluiten op het werkveld. Opleidingscompetenties Hogeschool NTI heeft ervoor gekozen om gebruik te maken van de competenties vervat in het landelijk vastgestelde beroepsprofiel voor de bachelor of ICT en dit aan te vullen met een drietal NTI opleidingspecifieke competenties. Hogeschool NTI onderscheidt vijf, door HBO-I landelijk vastgestelde en gevalideerde, specifieke domeincompetenties voor de bachelor of ICT te weten analyseren, adviseren, ontwerpen, realiseren en beheren. Hieraan voegt Hogeschool NTI een drietal specifieke (domein) beroepscompetenties van de NTI BI afgestudeerde aan toe, te weten: 1. Trendwatching Het ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en helpen bij de ontwikkeling van relaties, netwerken en ketens. 2. Alignment Het afstemmen van de informatiestrategie op de organisatiestrategie en leveren van gemotiveerde adviezen aan het business management vanuit een ICT invalhoek ten behoeve van de organisatiestrategie. 3. Veranderingen managen Het initiëren, ontwikkelen, aansturen, implementeren en evalueren van veranderingsprocessen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 11 11
15 Het auditteam wijst de opleiding erop dat de toegevoegde beroepscompetenties Alignment en Trendwatching geen competenties zijn in de zin van bekwaamheden, vaardigheden en kennis, zoals door de HBO-I stichting beschreven. In feite zijn Alignment en Trendwatching actuele kennisgebieden waar de competenties van de BI-er gebruikt kunnen worden. In de uitwerking bij de moduleopbouw blijkt dat er op de juiste manier aandacht aan gegeven wordt, maar niet als competentie. Het auditteam adviseert de opleiding de terminologie aan te passen, overigens is het auditteam van mening dat de genoemde toevoegingen de opleiding verrijken Internationale component: Tijdens de audit in december 2007 is het auditteam gebleken dat de opleiding nog onvoldoende zicht heeft op de internationale component van de opleiding BI. Gezien het ontwikkelstadium van de opleiding geeft men er de voorkeur aan de ontwikkelcapaciteit ter zake vooreerst elders in te zetten. Het auditteam kan zich vinden in deze redenering. Desalniettemin wijst het auditteam erop dat de afgestudeerde HBO BI er in de beroepspraktijk: in internationale organisaties werkzaam kan zijn; vreemde talen moet kunnen beheersen; bekend is met cultuurverschillen en omgangsvormen; het hoofd kan bieden tegen de snelle ontwikkelingen en globalisering in de sector. De opleiding heeft aangegeven bij de verdere ontwikkeling van het nieuwe curriculum aan deze punten aandacht te besteden, te beginnen met het invoeren van Engelstalige literatuur. Oordeel: voldoende Het auditteam komt tot dit oordeel op grond van de volgende observaties: Hogeschool NTI beschikt over een NTI-beroepsprofiel dat is opgesteld aan de hand van het landelijke beroepsprofiel en aan de hand van de domeincompetenties van de HBO-raad. Dit NTI-beroepsprofiel is de basis geweest voor een opleidingsprofiel. De opleiding BI kent een recent samengestelde beroepenveldcommissie welke een actieve rol speelt in de ontwikkeling van de opleiding. Het auditteam ziet in de commissie een goede ideeëngenerator. Zowel het beroepsprofiel als het opleidingsprofiel zijn in 2008, mede op basis van kritiek en suggesties van het auditteam en de beroepenveldcommissie herzien. Het auditteam stelt vast dat Hogeschool NTI een goede externe oriëntatie heeft, inspelend op de verschillende markten. De hogeschool volgt aantoonbaar en nauwgezet de ontwikkeling in het beroepenveld, zij het dat er in de toekomst meer aandacht besteed zal worden aan de internationale component. Tussen dit beroepenveld en de hogeschool is er sprake van een goede en heldere interactie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 12 12
16 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen In het opleidingsprofiel is aansluiting gezocht met de zogenaamde Dublin Descriptoren. In het opleidingsprofiel worden de Dublin Descriptoren, de generieke HBO-competenties, de HBO ICT domeincompetenties en NTI BI competenties onderling gerelateerd. In het opleidingsprofiel wordt ook een koppeling gelegd tussen modules en beroepscompetenties enerzijds en modules en kerntaken anderzijds. De dimensies van de Dublin Descriptoren Kennis en inzicht De eindkwalificaties waarop de opleiding zich richt, zijn zodanig dat zij niet verworven kunnen worden zonder gedegen kennis en inzicht in bijvoorbeeld: Beheer van informatiesystemen; Bedrijfsstatistiek; Informatiekunde; Object oriented programming; Financieel management; Projectmanagement; Operations management; Informatiestrategie en business Alignment; Outsourcing van ICT. In de competentiematrix van de opleiding wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan een tweetal beroepscompetenties te weten analyseren en adviseren. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Toepassen kennis en inzicht Toepassen van kennis en inzicht blijkend uit (bijvoorbeeld) het opstellen / ontwerpen van /in staat zijn tot: het analyseren van processen, problemen, vragen en knelpunten in (complexe) situaties in (internationale) organisaties; effectief om te gaan met de componenten bedenken (strategie, tactisch plan), realiseren (concept, middelen), implementeren en organiseren ; de invalshoeken vanuit de optiek van ICT en informatievoorziening enerzijds en bedrijfskundige invalshoeken anderzijds te combineren bij het oplossen van managementvraagstukken; toepassings- en oplossingsgericht te werken, waarbij hij/zij tevens inzicht heeft in de financiële en juridische randvoorwaarden; strategie, context en content te analyseren, te bepalen, respectievelijk te formuleren, te beoordelen, een middelenmatrix op te stellen, keuzes te maken en medewerkers respectievelijk management te adviseren. In de competentiematrix van de opleiding wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan de competenties adviseren, ontwerpen, realiseren, Alignment en veranderingen managen. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptor uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 13 13
17 Oordeelsvorming Zowel de generieke HBO-competenties als de beroepsspecifieke (deel) competenties behelzen het hele spectrum van probleemanalyse, methodisch en reflectief denken en handelen, besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid. De daarmee verband houdende vaardigheden zijn expliciet gericht op het maken van keuzen. Dit vooronderstelt, dat de student in staat is problemen (in een ICT kader) te analyseren en mogelijke oplossingsstrategieën tegen elkaar af te wegen, te adviseren, uit te (laten) voeren en daarna te evalueren. Gezien zijn schakelpositie (Alignment) in een bedrijf, heeft hij/zij voldoende besef van diverse belangen en trends. In de competentiematrix wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan de competenties beheren, Trendwatching, Alignment en veranderingen managen (zie echter ook de opmerking bij ). Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Communicatie Communicatie blijkend uit (bijvoorbeeld): Het kunnen toepassen van de Nederlandse en/of Engelse taal; Het kunnen functioneren als professional in een team; Het verantwoording afleggen aan leidinggevenden; Het kunnen aansturen en coachen van medewerkers bij dagelijkse werkzaamheden; Het onderhouden van (externe) contacten met instellingen, relaties en bedrijven. In de competentiematrix van de opleiding wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan de competenties analyseren, adviseren, beheren, Alignment en veranderingen managen. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Leervaardigheden Voor de opleiding geldt, dat de te verwerven competenties een aantal metavaardigheden van de studenten veronderstellen die expliciet op het eigen leren zijn gericht opdat de student in staat is (i) zich tijdens de beroepsuitoefening verder te professionaliseren en (ii) vervolgstudies op een hoger niveau te doorlopen. De afgestudeerde NTI BI er is breed inzetbaar als schakel en generalist bij ondermeer grote bedrijven en heeft het vermogen zijn eigen beroepsuitoefening voortdurend te professionaliseren en kan in veel uiteenlopende beroepssituaties functioneren. Hij kan veranderingen in organisaties invoeren en hierbij als manager optreden. In de competentiematrix van de verschillende opleidingen wordt deze dimensie van de Dublin Descriptoren expliciet gekoppeld aan de competentie analyseren, adviseren en veranderingen managen. Daarmee laat de opleiding zien, dat zij deze Dublin Descriptoren uitdrukkelijk als referentie heeft gehanteerd. Oordeel: voldoende Het auditteam komt tot dit oordeel op grond van de volgende observaties: Met betrekking tot het opleidingsprofiel is aansluiting gezocht met de zogenaamde Dublin Descriptoren. In het opleidingsprofiel van de opleidingen heeft Hogeschool NTI een vergelijking gemaakt tussen de Dublin Descriptoren, de generieke HBO-competenties, de domeincompetenties en de NTI BI competenties. De eindkwalificaties van de opleidingen voldoen aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de vijf Dublin Descriptoren. De eindkwalificaties zijn aantoonbaar verankerd in het programma van de opleiding BI. De competenties Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 14 14
18 zijn rechtstreeks in verband gebracht met het opleidingsprogramma en de individuele modules. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 15 15
19 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de opleiding BI beschrijven een hoog niveau van beroepsuitoefening en sluiten aantoonbaar aan bij de beschrijving van het bachelorniveau in de Dublin Descriptoren. Daarmee is aangegeven dat de opleiding gerekend wordt tot het hoger onderwijs. De eindkwalificaties zijn dezelfde als de beroepscompetenties van de opleiding. De eindkwalificaties zijn conform Dublin Descriptoren voor de bachelor. De opleidingscompetenties zijn een concrete invulling van de door de HBO-raad opgestelde tien generieke bachelor HBO-kwalificaties. De wijze waarop de opleiding de Dublin Descriptoren heeft uitgewerkt en in het programma heeft opgenomen, is als voldoende beoordeeld (zie facet 1.2.) Beroepsonderwijs De competenties van de opleiding zijn geformuleerd in termen van beroepscompetenties die aantoonbaar (zie facet 1.1.) in samenspraak met het beroepenveld zijn opgesteld en door dat beroepenveld zijn gevalideerd (via de beroepenveldcommissies). Daarmee is op het niveau van opleidingsdoelstellingen de oriëntatie op de relevante werkvelden geborgd. De wijze waarop de opleiding de beroepscompetenties in samenspraak met het beroepenveld heeft uitgewerkt, beoordeelde het auditteam reeds als voldoende (zie facet 1.1.) Oordeel: voldoende Het auditteam komt tot dit oordeel op grond van de volgende observaties: De eindcompetenties van de opleiding BI voldoen aan het niveau Bachelor, zoals weergegeven in de Dublin Descriptoren en de HBO-generieke kwalificaties. De opleiding baseert zich op het landelijk opgestelde beroeps- en opleidingsprofiel. De eindkwalificaties van de opleidingen corresponderen met de kerntaken van een (beginnend) beroepsbeoefenaar. Het beroepsprofiel en de daarmee samenhangende beroepscompetenties van de opleiding zijn afgestemd met de beroepenveldcommissie. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt voor de opleiding BI het Onderwerp Doelstellingen Opleiding als voldoende. Hogeschool NTI vult de vraag naar flexibele onderwijsconcepten op concrete wijze in. De opleiding heeft op basis van het landelijk vastgestelde beroeps- en opleidingsprofiel eigen Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 16 16
20 opleidingscompetenties uitgewerkt. Aan deze competenties hebben zij specifieke taakgebieden en kerntaken gekoppeld. De eindcompetenties van de opleidingen voldoen aan het niveau Bachelor en corresponderen met de kerntaken van een (beginnend) beroepsbeoefenaar. De opleiding BI volgt de ontwikkelingen in het beroepenveld via contacten met de beroepenveldcommissie. Deze commissie is actief betrokken bij het vormgeven van het beroeps- en opleidingsprofiel van de opleiding en de implementatie van verbeterbeleid. 17 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding BI, Hogeschool NTI 17
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management, Economie en Recht, deeltijd. Hogeschool NTI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management, Economie en Recht, deeltijd Hogeschool NTI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Personeelsmanagement deeltijd - afstandsonderwijs. Hogeschool NTI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Personeelsmanagement deeltijd - afstandsonderwijs Hogeschool NTI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communicatie deeltijd - afstandsonderwijs. Hogeschool NTI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communicatie deeltijd - afstandsonderwijs Hogeschool NTI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleidingen Social Work CMV en SPH deeltijd - afstandsonderwijs. Hogeschool NTI
Adviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleidingen Social Work CMV en SPH deeltijd - afstandsonderwijs Hogeschool NTI Adviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleidingen Social Work
Nadere informatieAccreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase
Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst
Nadere informatieBedrijfseconomie, Commerciële Economie, Small Business en Retailmanagement
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfseconomie, deeltijd Commerciële Economie, deeltijd Small Business en Retailmanagement, deeltijd Hogeschool NTI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag
Nadere informatieBesluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe
College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool
Nadere informatieAdviesrapport Toets Nieuwe Opleiding Accreditatie HBO bachelor opleiding. Informatica deeltijd. Hogeschool E3
Adviesrapport Toets Nieuwe Opleiding Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica deeltijd Hogeschool E3 Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Lifestyle Adviseur voltijd - deeltijd. Hogeschool Hanzesteden
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Lifestyle Adviseur voltijd - deeltijd Hogeschool Hanzesteden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E
Nadere informatieTeamscan op accreditatiewaardigheid
Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat
Nadere informatieBesluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool
College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van
Nadere informatieBesluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM
College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica voltijd. Hogeschool Leiden
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica voltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding. Bedrijfskunde deeltijd. Hogeschool NOVI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfskunde deeltijd Hogeschool NOVI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd. Hogeschool NOVI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd Hogeschool NOVI Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd CROHO nr. 30100 Hogeschool
Nadere informatieAdviesrapport Toets nieuwe opleiding Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijke Werk en Dienstverlening deeltijd, afstandsonderwijs
Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport Toets nieuwe opleiding Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijke Werk en
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bio-Informatica voltijd. Hogeschool Leiden
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bio-Informatica voltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Adviesrapport
Nadere informatieConcept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs
Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Ondernemerschap Voltijd-deeltijd-duaal. Hogeschool Saxion Next
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Ondernemerschap Voltijd-deeltijd-duaal Hogeschool Saxion Next Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatie en communicatie technologie deeltijd. Hogeschool NOVI
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatie en communicatie technologie deeltijd Hogeschool NOVI Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieHandreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland
Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in Zorg en Maatschappelijke Dienstverlening deeltijd.
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in Zorg en Maatschappelijke Dienstverlening deeltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870
Nadere informatieRapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie voltijd en deeltijd Saxion Hogeschool IJselland Instituut Ruimtelijke Ordening en Milieu Rapport ten behoeve
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool
NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober
Nadere informatieBesluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV
College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd - duaal. De Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd - duaal De Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E
Nadere informatieBesluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP
Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor
Nadere informatieBesluit. Raad van bestuur. Saxion Hogescholen. Postbus KB ENSCHEDE
Raad van bestuur Saxion Hogescholen Postbus 70000 7500 KB ENSCHEDE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Informatiedienstverlening
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd. Hogeschool Leiden
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd - duaal
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Technische Vervoerskunde voltijd - duaal School of Agriculture & Technology Hogeschool INHOLLAND Delft Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communication & Multimedia Design voltijd - deeltijd - duaal. De Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communication & Multimedia Design voltijd - deeltijd - duaal De Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66
Nadere informatieluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool
m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31
Nadere informatieRapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Algemene Operationele Technologie Voltijd Deeltijd - Duaal Hogeschool van Utrecht Faculteit Natuur en Techniek Instituut voor Innovatie, Industrie
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd. Hogeschool Leiden
Adviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd Hogeschool Leiden Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica deeltijd
Adviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica deeltijd Hogeschool voor Management en Documentaire Informatievoorziening Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070)
Nadere informatieRichtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen
Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal juridische dienstverlening Voltijd en deeltijd. Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal juridische dienstverlening Voltijd en deeltijd Saxion Hogeschool Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Integrale Veiligheidskunde voltijd en deeltijd. Saxion Hogeschool, Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Integrale Veiligheidskunde voltijd en deeltijd Saxion Hogeschool, Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding VORMGEVING. ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem, Enschede, Zwolle
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding VORMGEVING ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem, Enschede, Zwolle Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding VORMGEVING voltijd - deeltijd CROHO:
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd - deeltijd - duaal. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd - deeltijd - duaal Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg - deeltijd - Hogeschool INHOLLAND
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg - deeltijd - Hogeschool INHOLLAND Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl Adviesrapport
Nadere informatieRapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Personeel & Arbeid P&A, voltijd en deeltijd
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Personeel & Arbeid P&A, voltijd en deeltijd Haagse Hogeschool Afdeling Management & Human Resources Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo
Nadere informatieBesluit. College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN
College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit datum 19 januari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde ons kenmerk NVAO/20050113/CT
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd deeltijd - duaal. Saxion Hogeschool Deventer
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Hoger Hotelonderwijs voltijd deeltijd - duaal Saxion Hogeschool Deventer Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd. Hogeschool Saxion Next
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Archeologisch Onderzoeksassistent voltijd Hogeschool Saxion Next Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd. Saxion Hogescholen
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd Saxion Hogescholen Adviesrapport ten behoeve van Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding voor Management, Economie en Recht voltijd - deeltijd - compact. Saxion
Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding voor Management, Economie en Recht voltijd - deeltijd - compact Saxion Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Farmaceutisch Consulent deeltijd. Hogeschool Saxion Next
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Farmaceutisch Consulent deeltijd Hogeschool Saxion Next Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bestuurskunde/ Overheidsmanagement voltijd - deeltijd. Saxion
Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bestuurskunde/ Overheidsmanagement voltijd - deeltijd Saxion Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement voltijd - deeltijd - duaal. De Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bestuurskunde/Overheidsmanagement voltijd - deeltijd - duaal De Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870
Nadere informatiePEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014
PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde voltijd. Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde voltijd Saxion Hogeschool Enschede Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bouwtechnische bedrijfskunde voltijd
Nadere informatieBachelor of Business Administration (MER opleiding)
Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd - deeltijd - duaal. Hogeschool INHOLLAND
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd - deeltijd - duaal Hogeschool INHOLLAND Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Journalistiek voltijd. INHOLLAND Select Studies
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Journalistiek voltijd INHOLLAND Select Studies Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieBEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER
BEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER 1. INLEIDING Het certificeringsonderzoek voor de aanbieders van opleidingen voor tourmanager heeft de vorm van
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Industrieel Product Ontwerpen voltijd. Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Industrieel Product Ontwerpen voltijd Saxion Hogeschool Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieBesluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM
College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg deeltijd voltijd/duaal. Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Management in de Zorg deeltijd voltijd/duaal Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Economie voltijd. Hogeschool van Amsterdam
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Economie voltijd Hogeschool van Amsterdam Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool
,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Accountancy voltijd. Saxion Hogescholen, locatie Deventer
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Accountancy voltijd Saxion Hogescholen, locatie Deventer Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde voltijd - deeltijd. Hogeschool van Amsterdam
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bouwtechnische Bedrijfskunde voltijd - deeltijd Hogeschool van Amsterdam Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communicatie voltijd - deeltijd. Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Communicatie voltijd - deeltijd Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Integrale Veiligheidskunde voltijd - deeltijd. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Integrale Veiligheidskunde voltijd - deeltijd Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Accountancy voltijd en deeltijd. Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Accountancy voltijd en deeltijd Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfswiskunde voltijd. De Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bedrijfswiskunde voltijd De Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding SPD Bedrijfsadministratie deeltijd. Hogeschool Saxion Next / Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding SPD Bedrijfsadministratie deeltijd Hogeschool Saxion Next / Saxion Hogeschool Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd / deeltijd. Haagse Hogeschool / TH Rijswijk
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening voltijd / deeltijd Haagse Hogeschool / TH Rijswijk Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070)
Nadere informatieSaxion Hogeschool IJselland Instituut Informatica en Informatiemanagement
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Bedrijfskundige Informatica voltijd en deeltijd (Croho 34404) En Informatiedienstverlening en -management voltijd en deeltijd (Croho 34649) Saxion
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO postinitiële Master opleiding Managing Human Resources deeltijd. Hogeschool Saxion, Deventer
Adviesrapport Accreditatie HBO postinitiële Master opleiding Managing Human Resources deeltijd Hogeschool Saxion, Deventer Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Scheepsbouwkunde Voltijd. Hogeschool INHOLLAND
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Scheepsbouwkunde Voltijd Hogeschool INHOLLAND Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieBesluit. College van bestuur. Hanzehogeschool Groningen. Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN
College van bestuur Hanzehogeschool Groningen Postbus 30030 9700 RM GRONINGEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd. Hogeschool van Amsterdam
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voltijd - deeltijd Hogeschool van Amsterdam Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica voltijd. Saxion Hogescholen
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica voltijd Saxion Hogescholen Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Informatica voltijd CROHO nr.34479 Saxion Hogescholen Hobéon Certificering
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bedrijfswiskunde voltijd. Hogeschool INHolland
Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Bedrijfswiskunde voltijd Hogeschool INHolland Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Informatica voltijd - deeltijd - duaal. Haagse Hogeschool
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Informatica voltijd - deeltijd - duaal Haagse Hogeschool Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieRapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Facility Management voltijd, deeltijd en duaal
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Facility Management voltijd, deeltijd en duaal Saxion Hogeschool IJselland Instituut Hospitality & Facility Management Rapport ten behoeve van
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd. Hogeschool van Amsterdam
Adviesrapport Accreditatie HBO bacheloropleiding HBO-Rechten voltijd - deeltijd Hogeschool van Amsterdam Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleiding Bedrijfskunde deeltijd duaal. Nationale Handels Academie
Adviesrapport Toets Nieuwe Opleiding HBO Bachelor opleiding Bedrijfskunde deeltijd duaal Nationale Handels Academie Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieBijlage A Competenties van de opleiding
Bijlage A Competenties van de opleiding A.1 Curriculum opleiding Werktuigbouwkunde Bouwstenen Stenden Hogeschool heeft de strategische keuze gemaakt om al haar opleidingen op te bouwen met behulp van (deels
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Natuurkunde voltijd. Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Natuurkunde voltijd Saxion Hogeschool Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieBesluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP
Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor
Nadere informatieOntwerpkaders: Leeruitkomsten. Versie 1.0/ november Ontwerpkaders: Leeruitkomsten/versie 1.0/november
Ontwerpkaders: Leeruitkomsten Versie 1.0/ november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd. Hogeschool Leiden Cluster Management & Bedrijf
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool Leiden Cluster Management & Bedrijf Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Personeel & Arbeid
Nadere informatie{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.
{nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29
Nadere informatieRapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Facility Management FM voltijd en deeltijd. Haagse Hogeschool
Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Facility Management FM voltijd en deeltijd Haagse Hogeschool Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Facility Management
Nadere informatieBesluit. College van Bestuur van de. Hogeschool INHOLLAND. Postbus CN DEN HAAG
College van Bestuur van de Hogeschool INHOLLAND Postbus 95597 2509 CN DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van de aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Facility
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding. Logistiek en Economie voltijd. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Logistiek en Economie voltijd Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Management, Economie en Recht voltijd - deeltijd - duaal. Hogeschool INHolland
Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Management, Economie en Recht voltijd - deeltijd - duaal Hogeschool INHolland Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding DOCENT BEELDENDE KUNST EN VORMGEVING. ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem, Zwolle
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding DOCENT BEELDENDE KUNST EN VORMGEVING ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem, Zwolle Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding DOCENT BEELDENDE
Nadere informatieManagement & Organisatie
Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Commerciële Textielkunde voltijd. Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Technische Commerciële Textielkunde voltijd Saxion Hogeschool Enschede Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl
Nadere informatieAdviesrapport accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie voltijd Cluster Zorg en Welzijn Hogeschool Leiden
Adviesrapport accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie voltijd Cluster Zorg en Welzijn Hogeschool Leiden Adviesrapport accreditatie HBO bachelor opleiding Fysiotherapie voltijd Cluster Zorg en
Nadere informatieBreakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie
Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen
Nadere informatieAdviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming voltijd - deeltijd - duaal. Hogeschool Utrecht
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming voltijd - deeltijd - duaal Hogeschool Utrecht Scheveningseweg 46 2517 KV Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66
Nadere informatie2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport
Hogeschool Dirksen B.V. De heer D. van der Mark, directeur Postbus 3090 6802 DB ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor
Nadere informatieInstituut Life Science & Technology Saxion Hogeschool Enschede
Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Chemie,Chemische Technologie, Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek, voltijd Instituut Life Science & Technology Saxion Hogeschool Enschede Adviesrapport
Nadere informatie