Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren Duaal. Hogeschool Saxion Next

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren Duaal Hogeschool Saxion Next

2 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren Duaal CROHO nr Hogeschool Saxion Next Hobéon Certificering BV 27 maart 2008 Auditteam: Drs. G.J. Stoltenborg Drs. S.J. Veltman S.J. Hiemstra Mr. J.A. Frederik CMC J.C.S. van Rijn Secretaris: Drs. T. Knoester

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 27 maart Bevindingen en beoordeling 7 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 7 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 7 Facet 1.2. Niveau Bachelor 10 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 12 Onderwerp 2: Programma 14 Facet 2.1. Eisen HBO 14 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 16 Facet 2.3. Samenhang Programma 18 Facet 2.4. Studielast 20 Facet 2.5. Instroom 22 Facet 2.6. Duur 24 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 25 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 27 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 29 Facet 3.1. Eisen HBO 29 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 32 Onderwerp 4: Voorzieningen 34 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 34 Facet 4.2. Studiebegeleiding 35 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 37 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 37 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 39 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 40 Onderwerp 6: Resultaten 42 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 42 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, duaal Integraal oordeel/ advies aan NVAO 47 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 27 maart 2008

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling De Hogeschool Saxion Next verzorgt de HBO bachelor opleidingen Bank en Verzekeren, duaal. Het onderhavige rapport heeft betrekking op Bank en Verzekeren, duaal, crohonummer De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door het Kwaliteitsrapport van de opleiding Bank en Verzekeren, duaal van Hogeschool Saxion Next Karakteristiek van de opleiding De duale opleiding Bank en Verzekeren van Hogeschool Saxion Next wordt in samenwerking met de partners AEGON en opleidingsinstituut NIBE SVV verzorgd. De opleiding is gebaseerd op een situatie van werkend leren in duale vorm en is momenteel gericht op de medewerkers van AEGON. Momenteel is de samenwerking als volgt vormgegeven. Hogeschool Saxion Next bezit als aangewezen instelling de licentie Bachelor Bank en Verzekeren en heeft ervaring met het in de markt zetten van opleidingen in samenwerking met partners. AEGON kent sinds 2003 de AEGON Pensioenacademie als expertcentrum dat diverse doelgroepen binnen AEGON traint, opleidt en ondersteunt op het gebied van pensioenkennis. De binnen AEGON aangeboden opleidingsspecialisatie Pensioen Professional heeft als basis gediend voor de opleiding Bank en Verzekeringen van Hogeschool Saxion Next. NIBE SVV is binnen de branche een bekend opleidingsinstituut en levert modulen en leerstraten met vakinhoudelijke content voor de opleiding Bank en Verzekeren. In het kader van de versterking van het draagvlak vonden Hogeschool Saxion Next en de door haar ingestelde Raad van Advies van de opleiding het wenselijk om verbreding van de opleiding tot meer dan pensioenen door te zetten naar een duale opleiding Bank en Verzekeren, die door meerdere specialisatiemogelijkheden haar naam recht doet. Door de grotere instroom die dit oplevert, wordt het draagvlak voor de opleiding vergroot. Onder aankomend studenten is behoefte aan een HBO-opleiding Bank en Verzekeren, met name bij duale studenten met MBO-niveau of vergelijkbaar die reeds in de praktijk veel kennis en ervaring hebben opgedaan. De HBO-opleiding verbreedt de competenties van studenten, daar waar men in de praktijk gedurende de loopbaan met name op de kenniscomponent breed geschoold is en reeds kundig is. De interne en externe mobiliteit van duale studenten neemt door de opleiding toe. Studenten en werkgever blijken de verbreding in competenties door de HBO-scholing als een uitstekende aanvulling op de reeds verworven competenties te ervaren. Zowel AEGON als NIBE SVV omschrijven de HBO Bachelor als een gat in de markt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 1

5 De hogeschool is inmiddels in gesprek met NIBE SVV over het verder in de markt zetten van de brede opleiding Bank en Verzekeren voor meerdere doelgroepen. Ten tijde van de audit wordt de huidige samenwerking tussen de samenwerkingspartners geëvalueerd en worden ten aanzien van de verder samenwerking tussen Hogeschool Saxion Next, AEGON en NIBE SVV nieuwe afspraken geformuleerd. Over de vormgeving en de mate van de nieuwe samenwerking wordt dus nog gesproken, waarbij de hogeschool aangeeft de HBO-bachelor met de beoogde partner (i.c. NIBE SVV) in dezelfde opbouw en samenhang ook voor andere doelgroepen dan de medewerkers van AEGON in de markt te kunnen zetten Visitatierapport De opleiding Bank en Verzekeren is nog niet eerder gevisiteerd. Er is daarom geen voorgaand visitatierapport beschikbaar Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader. Het betreft een unieke opleiding, voor de opleiding bestaat geen landelijk beroepsprofiel. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door Hogeschool Saxion Next opleiding Bank en Verzekeren aangeleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitsrapport van de opleiding; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Jaarverslag 2007 en Jaarplan 2008 Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 2

6 - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Op basis van de door Hogeschool Saxion Next opleiding Bank en Verzekeren aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten twee externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Bank en Verzekeren, één student, één lead auditor, één auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzicht CV s van (gast)docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modulen, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; verslagen en beoordelingen in de vorm van een portfolio ; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten de samenwerkingsovereenkomst Saxion Next-Aegon Nederland N.V (ondertekend maart 2008) de Business Case AEGON-academy Bank en Verzekeringen (versie 1.0) Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma/de opleidingsprogramma s en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 27 maart 2008 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 3

7 Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp ten minste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige ten minste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 EC s) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 4

8 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Drs. G.J. Stoltenborg Drs S.J. Veltman Vakdeskundige adviseur Float Opleidingspartners S.J. Hiemstra Werkvelddeskundige sales manager Mr. J.A. Frederik CMC Deskundige onderwijs J. C.S. van Rijn Student Bedrijfseconomie Haagse Hogeschool Secretaris: Drs. T. Knoester secretaris Hobéon Certificering Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Bank en Verzekeren noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De werkvelddeskundige Drs. S.J. Veltman en vakdeskundige S.J. Hiemstra hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heren Veltman en Hiemstra hebben op grond van zijn/hun ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan Bank- en verzekeren professionals op HBO-niveau. De heer Frederik heeft in zijn vorige en huidige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBO-opleidingen gesteld worden. Hij heeft zich als deskundige onderwijs vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. De heer Van Rijn is 4 e jaars student aan de HBO-opleiding Bedrijfseconomie aan de Haagse Hogeschool. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 5

9 Programma visitatie 27 maart 2008 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 6

10 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De opleiding Bank en Verzekeren van Hogeschool Saxion Next wordt samen met partners verzorgd. De opleiding Bank en Verzekeren is gebaseerd op een situatie van werkend leren in duale vorm en is momenteel gericht op de medewerkers van AEGON. AEGON betrekt daarbij producten van het opleidingsinstituut NIBE SVV. NIBE SVV is binnen de branche een bekende content leverancier van producten en leerstraten. Voor deze opleiding is aangesloten bij de door de HBO-Raad vastgestelde tien generieke HBO-bachelor kwalificaties, en de landelijke domeincompetenties HEO, waaruit de domeinen Business Administration en Commerce van toepassing zijn en het HBO-bachelor niveau zoals dat is vastgelegd in de Dublin Descriptoren. Het profiel van de opleiding is daarmee gebaseerd op een combinatie van de Bachelor of Commerce en Bachelor of Business Administration en tevens baseert de opleiding de propedeuse op de eisen van de Wet Financieel Toezicht (WFT). De opleiding volgt de ontwikkelingen van de beroepspraktijk maar heeft geen zitting in het landelijk HBOoverleg, daar het een niet bekostigde opleiding betreft. Hoofddoelstelling De opleiding leidt op tot het beroep dat bekend staat als bank- en verzekeringsprofessional in ruime zin. In artikel 3 lid 01 van de OER, beschrijft de opleiding haar doel als volgt: Met de opleiding wordt beoogd dat de afgestudeerde vakvolwassen is in het vakgebied van de zakelijke en/of particuliere financiële dienstverlening. De binnen AEGON aangeboden opleidingsspecialisatie Pensioen Professional heeft als pilot gediend voor de duale opleiding Bank en Verzekeringen. Inmiddels is besloten de opleiding te verbreden naar de specialisaties Adviseur bankaire zakelijke dienstverlening, Financieel Planner en Adviseur Employee Benefits. De opleiding spiegelt de opleidingseisen aan de eisen het Register Pensioenadviseurs (RPA), het diploma NEFEB A (SEFD) en het examen van de Federatie van Financieel Planners (FFP). Studenten worden niet verplicht om het bij hun specialisatie behorende examens te halen, maar zij worden tijdens de opleiding wel op deze examens voorbereid. De afgestudeerden van de opleiding kunnen in een breed beroepenveld terechtkomen: diverse financiële instellingen (Banken, verzekeringsmaatschappijen, assurantietussenpersonen e.d.), grote multinationals met een professionele HRM-afdeling en financiële afdeling, overheden, koepelorganisaties. De opleiding stelt dat de specialisaties aansluiten bij de eisen van het beroepenveld. De opleiding heeft haar visie op de opleiding vastgelegd in het document Visie op het beroepsprofiel en kenmerkt zich in een drietal kernwoorden: Resultaatgerichtheid, professionaliteit en klantgerichtheid. De opleiding heeft de Visie op het beroepsprofiel besproken met de Raad van Advies (zie onder) en met Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 7

11 individuele personen uit het landelijke en regionale beroepsveld. Het beroepsprofiel van de opleiding is vertaald in rolclusters (zie facet 2.2.) die relevant zijn in de praktijk van Bank en Verzekeren namelijk klantenservices, accountmanagement en management. Deze rolclusters zijn breed herkenbaar in het beroepenveld. Het abstractie niveau is hoog in het rolcluster teneinde de overeenkomsten in verantwoordelijkheden en het daarbij behorend gedrag van de originele functies in het rolcluster weer te kunnen geven. Het rolcluster vormt de basis voor de competenties: de combinaties van kennis, vaardigheden en gedrag die nodig zijn om binnen een bepaald rolcluster de doelstellingen te realiseren en die bepalend zijn voor succesvol functioneren in dat rolcluster. De opbouw en systematiek van de rolclusters is ontwikkeld op basis van verschillende interviews en panelsessies met functiehouders, leidinggevenden, HRM-medewerkers en marktinput vanuit een externe consultancy bureau. Het auditteam heeft kennis genomen van het door de opleiding opgestelde document Visie op het beroepsprofiel en is van mening dat deze aantoonbaar in samenspraak met professionals uit het werkveld is opgesteld. Op basis van de documentatie heeft het auditteam kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties werkvelddekkend zijn. Raad van Advies en Beroepenveldcommissie Alle opleidingen die vallen onder de verantwoordelijkheid van Hogeschool Saxion Next kennen een Raad van Advies, die één maal per jaar met de opleiding op strategisch niveau spreekt over de doelstellingen, de positionering van de opleiding en nieuwe ontwikkelingen in het veld. Bij de start van een nieuwe opleiding en bij een curriculumwijziging heeft de opleiding vaker contact met de Raad van Advies. De Raad van Advies adviseert de directie van Hogeschool Saxion Next op strategisch niveau over ontwikkelingen in het werkveld en beroep van de opleiding. De benoemingstermijn van de leden is 4 jaar; met de mogelijkheid van herbenoeming. (Reglement Raad van Advies Hogeschool Saxion Next, 2006). De samenstelling van de Raad van Advies is als volgt: drs. B. Seeman RA, Directeur NIBE SVV; mr. H.M. Kappelle, Bijzonder hoogleraar fiscaal recht Vrije Universiteit, directeur fiscaal adviesbureau Aegon; T. Burggraaf MPL, Opleidingsmanager Mercer, coördinator internationaal pensioen netwerk voor Intermediairs; drs H.J. Herbert, Adjunct directeur Verbond van Verzekeraars; B. Velt, Directeur faculteit Finance Economie en Management Saxion Hogeschool. Allen zijn benoemd voor de 1 e termijn. De Raad is in 2007/2008 twee maal bijeengeweest. Belangrijkste zaken waarover is gesproken waren: de visie op het beroepenveld, de rollenclusters en de opleidingcompetenties. Het auditteam heeft kennis genomen van de verslagen van de bijeenkomsten van de Raad van Advies en constateert dat met de Raad is gesproken over het beroepsprofiel en het curriculum. De Raad is samengesteld uit relevante vertegenwoordigers uit de sector. Daarnaast heeft elke opleiding een eigen Beroepenveldcommissie, die bestaat uit minimaal drie leden en die minimaal drie maal per studiejaar bijeenkomt. Met deze commissie wordt op operationeel niveau o.a. gesproken over de eindkwalificaties, de aansluiting bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden, de mate waarin ze voldoen aan de eisen die het beroepenveld stelt aan het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het specifieke beroep of spectrum van beroepen en de ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan, die nopen tot veranderingen. De beroepenveldcommissie van de opleiding Bank en Verzekeren is kort voor de audit ingesteld en was nog niet bij elkaar geweest. In de beroepenveldcommissie nemen plaats dhr H. Brouwer (afgestudeerde van de opleiding), manager pensioenafdeling Aegon, J.G.P. Goorhuis, algemeen directeur Rabobank Achterhoek- Oost en J. Zwaansdijk, accountmanager Nibe SVV voor verzekeraars. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 8

12 Marktpositie Het auditteam heeft zich ook verdiept in de marktpositie van de opleiding. Onder aankomend studenten is behoefte aan een HBO-opleiding Bank en Verzekeren, met name duale studenten met MBO-niveau of vergelijkbaar die reeds in de praktijk veel kennis en ervaring hebben opgedaan maar niet over een HBOdiploma beschikken. De HBO-opleiding verbreedt de competenties van studenten, daar waar men in de praktijk gedurende de loopbaan met name op de kenniscomponent breed geschoold is en reeds kundig is. Zowel studenten als werkgevers blijken de verbreding in competenties middels de HBO-scholing als een uitstekende aanvulling te ervaren. Op grond van Elders Verworven Competenties (EVC) kunnen studenten in de nabije toekomst voor een verkort traject in aanmerking komen. Er zijn twee afgestudeerden van de opleiding Bank en Verzekeren. De daadwerkelijke omvang van de markt is echter gezien het huidige interne karakter van de opleiding nog niet vast stellen. Bij de opleiding zijn in de jaren 2002 tot en met 2007 in totaal 23 studenten ingestroomd. In het jaar 2007 is geen nieuwe groep gestart. De instroom is gedaald van 10 studenten in 2002, tot 9 studenten in 2004 en 4 studenten in Het auditteam is van mening dat er buiten AEGON markt is voor een brede opleiding Bank en Verzekeren op HBO-bachelor niveau. Internationale oriëntatie Tijdens de audit wordt aangeven dat de opleiding zich sterk internationaal oriënteert. Dit komt mede doordat AEGON een internationale beursgenoteerde onderneming is. In het kader van internationale contacten en/of aandacht voor internationale ontwikkelingen, nemen alle studenten tijdens hun opleiding deel aan een excursie naar Brussel. In Brussel zijn ontmoetingen met internationale netwerken uit het beroepenveld en met terzake deskundige parlementariërs. Een vereiste voor het verkrijgen van de studiepunten is dat zij actief deelnemen aan de gesprekken. Gedurende de opleiding wordt buitenlandse literatuur gebruikt waarmee ook een internationaal vergelijkend element aan de studie wordt toegevoegd. Bovendien kent de opleiding de onderdelen Business English en Intercultureel Management. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Bank en Verzekeren als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding zijn direct gerelateerd aan de begintermen van de beroepspraktijk; de eindkwalificaties zijn vertaald in competenties. de opleiding besteedt op een adequate wijze aandacht aan de internationale oriëntatie van de studenten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 9

13 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen De opleiding baseert de eindkwalificaties op de door de HBO-Raad vastgestelde tien generieke HBObachelor kwalificaties, de landelijke domeincompetenties HEO, waaruit de domeinen Business Administration en Commerce van toepassing zijn en het HBO-bachelor niveau zoals dat is vastgelegd in de Dublin Descriptoren. De opleidingscompetenties zijn opgenomen in een matrix en op een zodanige wijze beschreven dat duidelijk herkenbaar is dat ze een concrete uitwerking zijn van het bachelorniveau zoals vastgelegd in de Dublin Descriptoren. Belangrijke opleidingsdocumenten waar het gaat om de doelstellingen van de opleiding zijn de visie op het beroepenveld, het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties. Deze liggen vast in afzonderlijke documenten (Leerplan en modulebeschrijvingen) en worden opgenomen in de digitale leeromgeving van de opleiding en beschreven op de website. De opleiding heeft het HBO-bachelor niveau per competentie uitgewerkt. In aansluiting op de Dublin Descriptoren onderscheidt de opleiding de volgende niveaus waarop iemand een competentie kan beheersen: 1.a Kennis 1.b Inzicht (begrip) 2. Toepassing van kennis en inzicht (begrip) 3. Oordeelsvorming 4. Communicatie 5. Leervaardigheid De betekenis van deze niveaus vertaalt de opleiding als volgt: 1.a Kennis De student heeft weet van de materie en kan de feiten, theorieën en modellen correct reproduceren. Je kunt merken dat hij de stof goed geleerd heeft. De opleiding wil van sommige kennis dat de student deze paraat en foutloos beheerst. Bijvoorbeeld de instrumenten van de marketing mix. 1.b Inzicht (begrip) De student doorziet de materie. Hij ziet verbanden, kan de implicaties van de aangeboden theorie bevatten, snapt hoe een formule in elkaar zit, kan de achtergronden van ontwikkelingen en standen van zaken m.b.t. de materie begrijpen, bijvoorbeeld verschillen van inzicht tussen deskundigen over de materie of hoe de bedenker van een theorie op het idee gekomen is. 2. Toepassing De student kan kennis en inzicht (begrip) toepassen in beroepsmatige contexten. De student kan desgevraagd de theorie toepassen op een gegeven situatie en de cognitieve of fysieke handelingen Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 10

14 uitvoeren die daarbij horen. Bijvoorbeeld het uitvoeren van een berekening met behulp van een formule of het maken van een communicatieplan voor een evenement. 3. Oordeelsvorming Bij oordeelsvorming gaat het erom of de student zelf een denkproces kan starten, waarin hij zich vragen stelt, gegevens verzamelt en uit zijn theoretische bagage put, om aldus tot een afgewogen oordeel te komen, waarin verschillendsoortige overwegingen voor zover relevant worden meegenomen (sociaal maatschappelijk, wetenschappelijk, ethisch, commercieel). Bijvoorbeeld een advies geven over het te voeren beleid naar aanleiding van SWOT-analyse. 4. Communicatie Het beheersingsniveau communicatie houdt in dat de student een theorie of vaardigheid voldoende beheerst om deze te kunnen communiceren met gelijken, leidinggevenden, onderschikten en/of derden. Denk aan ergens instructie over geven, de materie aan leken uit kunnen leggen, of iets wat in lekentaal een heel verhaal is, in kernachtig jargon samenvatten voor een professional. 5. Leervaardigheid Het niveau van leervaardigheid bij een competentie houdt in dat de student gewoontes heeft ontwikkeld waardoor hij bij blijft op dit deel van het vakgebied, of in staat is zich zelfstandig (nieuwe) kennis eigen te maken over de desbetreffende competentie. Bijvoorbeeld zelfstandig ontwikkelingen bijhouden op het vakgebied marketing op basis van een zelf gemaakte POP. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd en is van mening dat deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor zoals weergegeven in de zogeheten Dublin Descriptoren. Daarbij heeft de opleiding de Dublin Descriptoren adequaat vertaald naar het programma en de onderwijsvormen hierop afgestemd. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Bank en Verzekeren als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties van de opleiding bevatten alle elementen waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben; de opleiding heeft met de recent samengestelde competentiematrix de Dublin Descriptoren uitgewerkt naar leerdoelen en eindtermen; de opleiding heeft de Dublin Descriptoren adequaat vertaald naar het programma; de onderwijsvormen zijn efficiënt voor het realiseren van de Dublin Descriptoren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 11

15 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds. Hoger Onderwijs De opleiding baseert zich bij het vormgeven van het profiel op een combinatie van de Bachelor of Commerce en Bachelor of Business Administration. De specialisatie Pensioenen sluit aan op het examen van het Register Pensioen Adviseurs RPA, de specialisatie Financieel Planner bij de eisen van de Federatie Financieel Planners FFP, de specialisatie Employee Benefits bij het examen NEFEB A. De opleiding stelt in het kwaliteitsrapport dat de opleiding aansluit bij de eisen van vakgenoten en de beroepspraktijk en het auditteam onderschrijft dit. De eindkwalificaties en beroepsprofielen zijn in samenspraak met het relevante beroepenveld tot stand gekomen. Beroepsonderwijs Bij de opleiding Bank en Verzekeren is het onderwijs gemodelleerd naar de ontwikkeling van de loopbaan binnen een financiële instelling vanaf Mbo/Havo niveau: Propedeuse: junior medewerker, uitvoerende processen Klantenservice. Bachelor 1 (in de toekomst: Associate Degree): werkt toe naar accountmanager die zelfstandig klanten uit het MKB kan behartigen en processen van de klantenservice kan coördineren. Bachelor 2 (in de toekomst: Bachelor): ervaren medewerker die ook grootbedrijf en complexe MKB klanten behartigt en leidinggevende, innoverende en/of specialistische taken vervult. Interactie met de beroepspraktijk is een essentieel kenmerk van een Hbo-opleiding. Een deel van het programma bestaat dan ook uit praktijk in het beroepenveld. Alle studenten van de duale opleiding zijn werkzaam in het beroepenveld. Dat ze in die beroepspraktijk de gelegenheid krijgen te leren wat ze moeten leren en dat ook doen, is geborgd doordat de gesprekscyclus en de adviserende rol die de opleidingsmanager heeft naar de leidinggevenden, vanuit diens andere rol als opleidingsadviseur binnen AEGON. Daarbij wordt in een onderwijsarbeidsovereenkomst en duaal werkplan per periode vastgelegd, welke werkzaamheden en andere leerkansen in een bepaalde periode deel uitmaken van de werksituatie van de student. De opleiding heeft haar visie op de opleiding vastgelegd in de Visie op het beroepsprofiel. De visie op het beroepsprofiel is besproken met de Examencommissie en docenten. Het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zijn besproken met de Raad van Advies en met actoren uit het beroepenveld. De opleiding heeft de relatie tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de opleidingscompetenties uitgewerkt en vastgelegd in het leerplan van de opleiding en de betreffende modulewijzers. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één of meerdere van de vijf Dublin Descriptoren. Het auditteam is van mening dat de opleiding Bank en Verzekeringen aansluit bij de eisen van de beroepspraktijk en een beroepsopleiding op HBO-niveau is. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 12

16 Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van de opleiding. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Ook is het programma van de opleiding zodanig ontwikkeld dat het aansluit bij de beginnende beroepsbeoefenaar (zie facet 2.5). Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding Bank en Verzekeren als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft de relatie tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de opleidingscompetenties uitgewerkt en vastgelegd in het leerplan van de opleiding en de betreffende modulewijzers. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één of meerdere van de vijf Dublin Descriptoren. Het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zijn in samenspraak met professionals uit het werkveld opgesteld en sluiten aan bij de eisen die door vakgenoten en beroepspraktijk worden gesteld aan het betreffende domein. SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding als voldoende. Het door de opleiding opgestelde beroepsprofiel en de Visie op het beroepsprofiel zijn in samenspraak met professionals uit het werkveld opgesteld. Op basis van de documentatie heeft het auditteam kunnen vaststellen dat de eindkwalificaties werkvelddekkend zijn. De Raad van Advies is samengesteld uit voor het beroepenveld relevante personen. De Beroepenveldcommissie is in oprichting. De Raad van Advies en Beroepenveldcommissie zijn betrokken bij het opstellen en de validering van de eindkwalificaties. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 13

17 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen De opleiding Bank en Verzekeren is modulair opgebouwd en heeft elke module opgenomen in een modulewijzer waarin het didactisch concept is opgenomen. Kennisontwikkeling in de module vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met het beroepenveld en/of (toegepast) onderzoek. Het didactisch model van de opleiding laat zien hoe de opleidingscompetenties daadwerkelijk tot op het niveau van beroepsvaardigheden ontwikkeld worden. De opeenvolgende modulen van het leerplan laten de student op een steeds hoger niveau de verworven kennis toepassen, met werkvormen die passen bij de aard van de leerdoelen, in een context die in toenemende mate overeenkomt met de complexiteit van het beroepenveld en verantwoordelijkheden die overeenkomen met de eisen van een HBO-beroepsbeoefenaar. De docenten hebben goede contacten met de beroepspraktijk omdat zij daarin veelal zelf werkzaam zijn. In het personeelsplan is een overzicht opgenomen van de aanwezige expertise bij het docententeam. Onder de docenten zijn relatief veel WO-afgestudeerden. Het auditteam vindt dit voor de kwaliteit van de opleiding een goede zaak. Door het duale karakter van de opleiding staan de studenten in direct contact met de beroepspraktijk zodat de lesstof direct in de praktijk toegepast wordt. Indien de student niet over een relevante werkplek beschikt, wordt door de opleidingscoach bemiddeld tot het verkrijgen van een werkplek die wel betreffende praktijkervaring kan bieden. Dat ze in die beroepspraktijk de gelegenheid krijgen te leren wat nodig is en dat ook uitvoeren, is geborgd doordat de gesprekscyclus en de adviserende rol die de opleidingsmanager heeft naar de leidinggevenden. Daarbij wordt in een onderwijs-arbeidsovereenkomst in een duaal werkplan per periode vastgelegd welke werkzaamheden en andere leerkansen in een bepaalde periode deel uitmaken van de werksituatie van de student. Het auditteam heeft kennis genomen van het ontwikkelde studiemateriaal, de leeromgeving, het docententeam en de gastdocenten. Het auditteam is van oordeel dat de kennisontwikkeling van de studenten plaats vindt binnen de setting van en in een goede interactie met de beroepspraktijk. Het auditteam heeft tijdens het bezoek kennis genomen van de gebruikte vakliteratuur en is van mening dat deze relevant is voor het werkveld en minstens van HBO-niveau is. In elke modulewijzer is een kopje actuele ontwikkelingen opgenomen. Het programma is in overleg met de Raad van Advies (zie facet 1.1) opgesteld. De opleiding geeft in haar jaarverslag 2007 aan op welke wijze zij omgaat met de suggesties van de Raad van Advies. Het auditteam is Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 14

18 op basis hiervan van mening dat deze een structurele en relevante relatie met het werkveld borgt. Het auditteam heeft kennis genomen van de samenstelling en het functioneren van de Raad van Advies. Verder heeft het auditteam kennis genomen van het didactisch model, de uitwerking hiervan in het curriculum, de samenstelling van het docententeam en de wijze waarop de actuele praktijk aan bod komt binnen de opleiding. Het auditteam is basis van deze informatie van mening dat de opleiding aantoonbare verbanden onderhoudt met de actuele ontwikkelingen in het vakgebied. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: Op basis van de gebruikte literatuur, het studiemateriaal, de leeromgeving, het docententeam en de gastdocenten constateert het auditteam dat de kennisontwikkeling van de studenten plaatsvindt in een goede interactie met de beroepspraktijk. De opleiding heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied door middel van het didactisch model, de uitwerking hiervan in het curriculum, de samenstelling van het docententeam en de wijze waarop de actuele praktijk aan bod komt binnen de opleiding. Het opleidingsprogramma voorziet in werkvormen waarmee de studenten worden getraind in specifieke beroepsvaardigheden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 15

19 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen Op hogeschoolniveau is een instructieformat vastgesteld op basis waarvan nieuwe en bestaande opleidingen hun modulen kunnen beschrijven. De hogeschool streeft daarmee naar modulewijzers die uitgaan van een zelfde stramien met een zelfde indeling en een vaste (huis)stijl. In elke modulewijzer heeft de opleiding een inleiding en verantwoording opgenomen van de module en de betreffende opleidingscompetenties, de leerdoelen en de criteria, de te hanteren toetsvormen en de wijze van beoordelen, de studiebelasting, de organisatie van de lessen en de te gebruiken literatuur. De opleiding Bank en Verzekeren heeft de modulen binnen dit format beschreven. In elke modulewijzer wordt aangegeven aan welke opleidingscompetentie(s) de module bijdraagt. Deze modulewijzers maken deel uit van de portal van de opleiding. De opleiding heeft via een matrix inzichtelijk gemaakt hoe de relatie is tussen eindkwalificaties en de leerdoelen van de respectievelijke programmaonderdelen. Ook heeft zij beschreven in welke modulen welke competenties aan bod komen. In de modulewijzers is een kopje leerdoelen opgenomen. Hierin staan de leerdoelen uitgebreid omschreven en een passage waaruit de studenten kunnen afleiden wat de opleiding per leerdoel van hen verwacht. De opleiding was tot 2007 flexibel en modulair opgebouwd. Het programma is geleidelijk naar 240 EC s toegegroeid. Mede omdat in 2007 de eerste twee studenten afstudeerden, was het van belang om het leerplan wel compleet in beeld te hebben en te verifiëren of de leeractiviteiten en toetsing het benodigde HBO-niveau bereikt. Nadere beschouwing leerde dat het programma zeker 240 EC s heeft omvat, dat de aangeboden leeractiviteiten ook de gelegenheid boden om zich tot Hbo-niveau te ontwikkelen, maar dat de wijze van toetsing tot dan toe niet waarborgde dat studenten die leermogelijkheden over de volle breedte hadden benut. Van de eerste studenten is geverifieerd dat zij het volledige programma hadden doorlopen zoals dat er had gelegen. Dit heeft het inzicht opgeleverd dat de opleiding moest gaan werken met een EVC-traject en een portfolio dat gedurende de gehele opleiding door de student gevuld wordt. Het opleidingsprogramma is inmiddels opgebouwd in drie stadia en een afstudeerperiode. Deze stadia en het afstuderen zijn verdeeld over een periode van 4,5 jaren. Tussen de verschillende stadia worden studenten getest middels een integratieve toets op kennis en vaardigheden, waarbij zij moeten aantonen over de benodigde competenties te beschikken. Deze integratieve toets heeft de kenmerken van een business case die met een panel van relevante actoren uit de praktijk wordt uitgevoerd aan de hand van voorop vastgestelde criteria. De case is zodanig opgezet dat deze een goed inzicht geeft van het functioneren van de student bij een case in de praktijk. Het onderwijs is gemodelleerd naar de ontwikkeling van de loopbaan binnen een financiële instelling vanaf Mbo/Havo niveau: Propedeuse: junior medewerker, uitvoerende processen Klantenservice. Bachelor 1 (in de toekomst: Associate Degree): werkt toe naar accountmanager die zelfstandig klanten Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 16

20 uit het MKB kan behartigen en processen van de klantenservice kan coördineren. Bachelor 2 (in de toekomst: Bachelor): ervaren medewerker die ook grootbedrijf en complexe MKB klanten behartigt en leidinggevende, innoverende en/of specialistische taken vervult. De rollenclusters die de opleiding gebruikt voor de horizontale afstemming van de modulen vormen een afspiegeling van de doorsnee loopbaanontwikkeling in 4 tot 5 jaar vanaf klantenservice naar operationeel manager, innovator of manager van complexe accounts. Het rolcluster vormt de basis voor de competenties: de combinaties van kennis, vaardigheden en gedrag die nodig zijn om binnen een bepaald rolcluster de doelstellingen te realiseren en die bepalend zijn voor succesvol functioneren in dat rolcluster. De doelstellingen waar het dan om gaat, alsmede de betreffende Dublin Descriptoren vormen het uitgangspunt voor de geformuleerde resultaatgebieden. Na de Propedeuse is de student Startbekwaam. Hij moet dan korte adviezen kunnen geven, op basis van harde cijfers zaken kunnen narekenen en conclusies kunnen trekken of iets wel of niet goed is, wel of niet is toegestaan en dergelijke activiteiten. Na de Associate Degree (AD) is de student Vakbekwaam. Hij moet dan kennis kunnen integreren, multidisciplinair kunnen schakelen, analysegesprekken kunnen vormgeven en kunnen voeren en aan de hand van een gegeven checklist vooronderzoek kunnen doen. Hij moet zelf gegevens verzamelen en analyseren, bepalen met wie hij wil praten, bepalen of alle benodigde gegevens aanwezig zijn en dergelijke activiteiten. Studenten krijgen tijdens de bachelorfase na de AD zelf expliciet didactische scholing in het kader van de training presenteren en de training coaching en mentoring, zodat ze hun eigen leren en dat van hun (toekomstige) medewerkers en klanten bewust kunnen bevorderen. Het komt voor dat zij daarna als student-assistent lessen verzorgen voor propedeuse studenten binnen de gebieden waar ze door hun eigen werk het meest vertrouwd mee zijn of dat zij een rol als mentor vervullen van junior collega s. Op dat moment is hij vakvolwassen. De opleiding bewaakt de inhoud van het programma en past modulen op basis van studentenevaluaties na elke uitvoering waar nodig aan en doet hiervan verslag in het jaarverslag. Het auditteam heeft kennis genomen van het programma en constateert dat de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen goed zijn geconcretiseerd in termen van leerdoelen als onderdeel van het programma. Ook biedt de inhoud van het programma de studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het auditteam is van mening dat de inzet van de tussentijdse integratieve toets en het portfolio van de student als instrument daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet van de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: De eindkwalificaties van de opleiding zijn in het programma voldoende geconcretiseerd in termen van leerdoelen. Het programma is in samenhang modulair opgebouwd en biedt studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. De opleiding zet voldoende instrumenten in (waaronder de integratieve toets en het portfolio) om de relatie tussen doelstellingen en inhoud van het programma te waarborgen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 17

21 Facet 2.3. Samenhang Programma Criterium Het facet Samenhang Programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen De opleiding Bank en Verzekeren is ingedeeld in leergebieden die een doorlopende lijn vormen. Deze modulen zijn qua inhoud op elkaar afgestemd, zodat voor elke module de benodigde voorkennis aanwezig is en er sprake is van een toenemende complexiteit. In elke modulewijzer staat een paragraaf over de relatie van de module tot voorafgaande en volgende modulen. Per opleidingsfase zijn de opdrachten die in de werkpraktijk moeten worden uitgevoerd voor de verschillende modulen gericht op eenzelfde aspect van de beroepspraktijk. De duale studenten voeren in de praktijk van hun werk opdrachten uit voor de modulen. De rollenclusters die de opleiding gebruikt voor de horizontale afstemming van de modulen vormen een afspiegeling van de doorsnee loopbaanontwikkeling in 4 tot 5 jaar vanaf klantenservice naar operationeel manager, innovator of manager van complexe accounts. Horizontale samenhang In elke modulewijzer wordt aandacht besteed aan de relatie van de module met andere modulen die in dezelfde periode plaatsvinden De opleiding zorgt hiervoor door altijd in samenhang aandacht te besteden aan vaktechniek, commerciële en communicatieve vaardigheden, administratie en software, algemene vorming en persoonlijke ontwikkeling. Deze inhouden zijn op elkaar afgestemd doordat ze op hetzelfde rollencluster betrekking hebben. In de propedeuse gaat het dan over klantenservice en uitvoering, in de Associate Degree fase over accountmanagement en coördineren en in de afstudeerfase gaat het om innovatie en (project)management. De horizontale samenhang borgt de opleiding als volgt. Het docententeam heeft de inhoud van jaar 2 en 3 van de opleiding ingedeeld naar de fase waar elk onderdeel het meeste bij hoort, in de vorm van rollenclusters. De docenten van de desbetreffende modulen kunnen daardoor beter samenwerken, het onderwijs laten aansluiten bij de integrale opdracht van dat moment, en daarbij kansen benutten die zich voordoen in de praktijk. Het auditteam heeft kennis genomen van de horizontale samenhang en de uitwerking hiervan in het curriculum. Het auditteam is van mening dat dit model een goede basis biedt voor de opbouw van het curriculum van de opleiding Bank en Verzekeren omdat hierin de fasering van het werk in de beroepspraktijk op een natuurlijke manier richting geeft aan de opleiding. Verticale samenhang De opleiding kent drie stadia en een afstudeerperiode. Deze stadia en het afstuderen zijn verdeeld over een periode van 4,5 jaren. Het onderwijs is gemodelleerd naar de ontwikkeling van de loopbaan binnen een financiële instelling vanaf Mbo/Havo niveau. De opeenvolgende modulen van het leerplan laten de student op een steeds hoger niveau de verworven kennis toepassen, met werkvormen die passen bij de aard van de leerdoelen, in een context die in toenemende mate overeenkomt met de complexiteit van het beroepenveld en verantwoordelijkheden die in toenemende mate overeenkomen met de eisen van een HBOberoepsbeoefenaar. Zo n 25% van het opleidingsprogramma wordt uitgevoerd in de beroepspraktijk. Gedurende de opleiding werkt de student aan een portfolio. Middels het portfolio kan de opleiding o.a. bewaken of de student zijn bekwaamheid in een voldoende diversiteit aan contexten aantoont, bijvoorbeeld qua resultaatgebied, kerntaken, type afdeling of organisatie, categorie klanten en dergelijke. Behalve de honorering van Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Bank en Verzekeren, Hogeschool Saxion Next 18