Hof van Cassatie van België

Transcriptie

1 12 MAART 2015 C F/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. C F 1. VIVIUM nv, 2. ZURICH INSURANCE PLC, vennootschap naar Iers recht, Mr. Huguette Geinger, advocaat bij het Hof van Cassatie, tegen 1. J.-L. J., 2. S. S., Mr. Bruno Maes, advocaat bij het Hof van Cassatie, 3. B. V., 4. C. F., Mr. Michèle Grégoire, advocaat bij het Hof van Cassatie, 5. EUROMAF, ASSURANCE DES INGÉNIEURS ET ARCHITECTES EUROPÉENS, vennootschap naar Frans recht, Mr. François T Kint, advocaat bij het Hof van Cassatie.

2 12 MAART 2015 C F/2 I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen de arresten van het hof van beroep te Luik van 27 september 2012 en 28 februari Advocaat-generaal André Henkes heeft op 21 januari 2015 een schriftelijke conclusie neergelegd ter griffie. Het Hof heeft bij arrest van 19 februari 2015 de zaak verdaagd naar de rechtszitting van vandaag om te onderzoeken in hoeverre het cassatieberoep, dat is ingesteld door de vennootschap naar Iers recht Zurich Insurance PLC, ontvankelijk is. Afdelingsvoorzitter Christian Storck heeft verslag uitgebracht en advocaatgeneraal André Henkes heeft geconcludeerd. II. CASSATIEMIDDELEN De eiseressen voeren twee middelen aan, waarvan het eerste gesteld is als volgt. Geschonden wettelijke bepalingen - De artikelen 779, 782, 782bis, 785 en 1042 van het Gerechtelijk Wetboek. Aangevochten beslissingen Het bestreden arrest van 27 september 2012 stelt enerzijds vast dat de raadsman van de [eerste eiseres] opmerkt dat de [tweede eiseres] in de zaak optreedt als verzekeraar alle risico s bouwplaats van de naamloze vennootschap Delta Concept Group en beslist dat de [eerste eiseres] het stuk moet neerleggen waaruit blijkt dat de [tweede] in de rechten en verplichtingen betreffende het litigieuze dossier is getreden. Dat arrest stelt anderzijds vast dat de [eerste eiseres] meent slechts ten hoogste gehouden te zijn tot het bedrag van de werkzaamheden, zodat haar financiële tegemoetkoming beperkt is tot het maximumbedrag van ,99 euro, vermeerderd met ,49 euro voor de opruim- en sloopkosten, en beslist dat de verzekeringsovereenkomst in de bijzondere voorwaarden geenszins vermeldt dat het maximumbedrag van de vergoeding gelijk is aan de waarde van de werkzaamheden, zoals zij is bepaald in de aangifte van bouwplaats van de onderneming, en dat de algemene voorwaarden niet zijn overgelegd. Het arrest beveelt vervolgens de heropening van het debat opdat de [eerste en de tweede eiseres] kunnen aantonen welke vennootschap houder is van de rechten en verplichtingen betreffende de litigieuze overeenkomst en [zij] de algemene voorwaarden van de verzekeringsovereenkomst alle risico s bouwplaats die met de vennootschap Delta Concept

3 12 MAART 2015 C F/3 Group werd gesloten of elk aanhangsel betreffende de dekkingsbeperking kunnen overleggen. Het arrest vermeldt, op de achtste en laatste bladzijde, dat aldus werd gevonnist en beraadslaagd door de twintigste kamer van het hof van beroep, alwaar zitting hielden voorzitter C. D. en de raadsheren É. D. en B. W., en dat het werd uitgesproken op de openbare zitting van 27 september 2012 door voorzitter C. D., met bijstand van griffier O. T. Dat arrest is ondertekend door voorzitter C.D., raadsheer É.D. en griffier O.T. Grieven Artikel 779 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat het vonnis enkel door het voorgeschreven aantal rechters kan worden gewezen en dat dezen alle zittingen over de zaak bijgewoond moeten hebben. Artikel 782, eerste lid, van dat wetboek, zoals gewijzigd door de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand, bepaalt dat het vonnis vóór de uitspraak wordt ondertekend door de rechters die het hebben gewezen en door de griffier. Artikel 785, eerste lid, van hetzelfde wetboek bepaalt dat, indien de voorzitter of een van de rechters in de onmogelijkheid verkeert om het vonnis te ondertekenen, de griffier daarvan melding maakt onderaan op de akte en de beslissing geldig is met de handtekening van de overige rechters die ze hebben uitgesproken. Krachtens artikel 782bis van het Gerechtelijk Wetboek, in dat wetboek ingevoegd door de wet van 26 april 2007, wordt het vonnis uitgesproken door de voorzitter van de kamer die het heeft gewezen, zelfs in afwezigheid van de andere rechters. Uit de parlementaire voorbereiding van die wet blijkt dat de wetgever de door artikel 782bis aan de uitspraak van het vonnis aangebrachte versoepeling afhankelijk heeft gemaakt van de voorwaarde dat het vonnis ondertekend wordt door alle rechters die het hebben gewezen. Krachtens artikel 1042 van het Gerechtelijk Wetboek zijn de artikelen 779, 782bis en 785 van dat wetboek ook van toepassing in hoger beroep. Het arrest stelt vast dat aldus werd gevonnist en uitgesproken door de twintigste kamer van het hof van beroep, alwaar zitting hielden voorzitter C. D. en de raadsheren É. D. en B. W. Dat arrest is enkel ondertekend door voorzitter C.D., raadsheer É.D. en griffier O.T., zonder dat de onmogelijkheid voor raadsheer B.W. om het arrest te ondertekenen wordt verantwoord overeenkomstig artikel 785 van het Gerechtelijk Wetboek. Het ontbreken van de handtekening van raadsheer B.W. leidt tot de nietigheid van het arrest (schending van de artikelen 779, 782, 782bis, 785 en 1042 van het Gerechtelijk Wetboek).

4 12 MAART 2015 C F/4 III. BESLISSING VAN HET HOF Beoordeling Over de ontvankelijkheid van het cassatieberoep, in zoverre het is ingesteld door de vennootschap naar Iers recht Zurich Insurance PLC: In de regel kan niemand cassatieberoep instellen indien hij niet in dezelfde hoedanigheid in de zaak betrokken was voor de rechter die de bestreden beslissing heeft gewezen. Uit de stukken van de rechtspleging blijkt dat het bestreden arrest van 28 februari 2013 is gewezen in de zaak van de naamloze vennootschap Zurich, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te Brussel, Lloyd Georgelaan 7, die in haar conclusie na het eerste bestreden arrest, waarin zij verklaarde vrijwillig tussen te komen en het geding over te nemen van de naamloze vennootschap Vivium, erop heeft gewezen dat zij in de kruispuntbank van de ondernemingen is ingeschreven onder nummer Het cassatieberoep is ingesteld door de vennootschap naar Iers recht Zurich Insurance PLC, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te Dublin (Ierland), die in de kruispuntbank van de ondernemingen is ingeschreven onder nummer en die in België een filiaal heeft dat gevestigd is te Brussel, Lloyd Georgelaan, 7. De omstandigheid dat de rechten en verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomst die de aansprakelijkheid dekken van de gefailleerde vennootschap, die door de derde verweerder wordt vertegenwoordigd, vóór de hervatting van het geding, van het Belgische filiaal van de vennootschap naar Zwitsers recht Zurich Verzekeringsmaatschappij zijn overgedragen aan het Belgische filiaal naar Iers recht Zurich Insurance Ireland Ltd, thans Zurich Insurance PLC, geeft laatstgenoemde niet de hoedanigheid om cassatieberoep in te stellen tegen arresten die zijn gewezen in de zaak van een andere vennootschap Zurich en van de vennootschap van wie zij het geding heeft hervat. In zoverre is het cassatieberoep niet ontvankelijk.

5 12 MAART 2015 C F/5 Overige punten van het cassatieberoep Eerste middel Luidens artikel 782, eerste lid, Gerechtelijk Wetboek wordt het vonnis vóór de uitspraak ondertekend door de rechters die het hebben gewezen en door de griffier. Artikel 785, eerste lid, van dat wetboek bepaalt dat, indien de voorzitter of een van de rechters in de onmogelijkheid verkeert om het vonnis te ondertekenen, de griffier daarvan melding maakt onderaan op de akte en dat de beslissing geldig is met de handtekening van de overige rechters die ze hebben uitgesproken. Krachtens artikel 782bis, eerste lid, van hetzelfde wetboek wordt het vonnis uitgesproken door de voorzitter van de kamer die het heeft gewezen, zelfs in afwezigheid van de andere rechters. Artikel 788, eerste lid, van dat wetboek, zoals het te dezen van toepassing is, bepaalt dat de procureur-generaal zich elke maand de processen-verbaal van de zittingen doet overleggen en nagaat of aan de voorgaande bepalingen voldaan is en dat hij in geval van verzuim, naar gelang van het geval, dat verzuim kan doen herstellen dan wel bericht ervan kan geven aan de eerste kamer van het hof van beroep, die op de schriftelijke conclusie van de procureur-generaal één van de rechters die deze zittingen hebben bijgewoond, kan machtigen om de akten of processen-verbaal te ondertekenen. Hoewel uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 26 april 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek met het oog op het bestrijden van de gerechtelijke achterstand blijkt dat de wetgever de door artikel 782bis aan de uitspraak aangebrachte versoepeling afhankelijk heeft gemaakt van de eis dat het vonnis ondertekend moet worden door alle rechters die het vonnis hebben gewezen, ontzegt die wet, die het voormelde artikel 788 niet heeft opgeheven, de procureurgeneraal de bevoegdheid niet om het ontbreken van de handtekening van een rechter die de zittingen heeft bijgewoond en het vonnis heeft gewezen, door die rechter te doen herstellen.

6 12 MAART 2015 C F/6 Hieruit volgt dat het ontbreken van de handtekening van een rechter in een vonnis kan worden hersteld na de uitspraak van het vonnis, overeenkomstig artikel 788 van het Gerechtelijk Wetboek. Het bestreden arrest van 27 september 2012 stelt vast dat het arrest aldus werd gevonnist en beraadslaagd door de twintigste kamer van het hof van beroep te Luik, alwaar zitting hielden voorzitter C. D. en de raadsheren É. D. en B. W. Dat arrest is ondertekend door die drie magistraten, met de vermelding dat de handtekening van raadsheer B. W. op de minuut van 8 november 2012 werd aangebracht op de vorderingen van eerste advocaat-generaal C. H. van 26 oktober 2012 aan de hoofdgriffier van het hof van beroep. Het middel kan niet worden aangenomen. Dictum Het Hof, Verwerpt het cassatieberoep. Veroordeelt de eiseressen tot de kosten. Aldus geoordeeld door het Hof van Cassatie, eerste kamer, te Brussel, door de afdelingsvoorzitters Christian Storck en Albert Fettweis, de raadsheren Martine Regout, Marie-Claire Ernotte en Sabine Geubel, en in openbare terechtzitting van 12 maart 2015 uitgesproken door afdelingsvoorzitter Christian Storck, in aanwezigheid van advocaat-generaal André Henkes, met bijstand van griffier Patricia De Wadripont. Vertaling opgemaakt onder toezicht van afdelingsvoorzitter Eric Dirix en overgeschreven met assistentie van griffier Kristel Vanden Bossche. De griffier, De afdelingsvoorzitter,