3. JAAROVERZICHT KERNCIJFERS Enkele kerngrafieken en kerncijfers Belangrijke conclusies 3

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "3. JAAROVERZICHT 2010 1 4. KERNCIJFERS 2010 2. 4.1. Enkele kerngrafieken en kerncijfers 2. 4.2. Belangrijke conclusies 3"

Transcriptie

1

2 1. INHOUD 1. INHOUD 2. WOORD VOORAF 3. JAAROVERZICHT KERNCIJFERS Enkele kerngrafieken en kerncijfers Belangrijke conclusies 3 5. GEDETAILLEERDE WEERGAVE VAN DE PRESTATIES IN De huidige Waarborgregeling De vroegere Waarborgregelingen De garantieregeling Risicokapitaal BELANGRIJKSTE REALISATIES EN EVOLUTIES IN Wijzigingen aan het wetgevend kader 24

3 HET WAARBORGBEHEERTEAM Christel De Goeyse Liesbet De Koster Alex De Ridder Danny Goetschalckx Els Lamberts Greta Leeten Christ ll Mattens Edwin Melckenbeeck Martine Mertens Eric Ramaekers Kevin Van de Velde Daphne Van Lancker Karolien Vanstraelen Carine Van Yper Renate Verhoeven

4 2. WOORD VOORAF Sinds haar introductie in 2005 is het gebruik van de Waarborgregeling van PMV jaarlijks toegenomen. Ingevolge de financiële crisis is de faciliterende kracht van het instrument nog sterker tot uiting gekomen. In 2009 verdubbelde de productie en in 2010 werd een nog hoger bedrag aan waarborgen toegestaan. Ook in 2010 dienden financieringsdossiers immers met veel zekerheden te worden onderbouwd teneinde goedkeuring te verkrijgen vanwege de kredietverschaffers. Dankzij de Waarborgregeling konden heel wat investeringsprojecten en -activiteiten dan toch financiering vinden, terwijl dat anders niet het geval zou geweest zijn. Eind 2010 genoten de ondernemers al meer dan keer van de Waarborgregeling, voor een totaalbedrag van 666 miljoen euro. Dankzij die waarborgen konden zij bankkredieten krijgen voor in totaal ongeveer 1,1 miljard euro. Zonder die garantie hadden zij die kredieten ongetwijfeld nooit gekregen. Voor veel van de bedrijfsleiders was het anders wellicht onmogelijk om hun zaak op te starten of verder te doen groeien. De kredieten die dankzij de Waarborgregeling werden verstrekt, hebben op hun beurt voor meer dan 1,5 miljard euro investeringen mogelijk gemaakt. Dat betekent dat voor elke euro waarborg maar liefst 2,26 euro investeringen worden gerealiseerd. Dat wijst op de aanzienlijke hefboomwerking van de Waarborgregeling. Bovendien hebben de doorgevoerde versoepeling en verruiming van het toepassingsgebied van de Waarborgregeling in het licht van de crisis duidelijk hun nut bewezen. Terwijl in 2009 de productie meer dan verdubbelde tot 205 miljoen euro, werd in 2010 dit bedrag nog overschreden en stond Waarborgbeheer nv in totaal 215 miljoen euro aan waarborgen toe. Het aantal gewaarborgde dossiers groeide met 11,6 %, van in 2009 tot in Het aandeel van de startende ondernemingen steeg in 2010 verder naar 44% van het totaal verbruikte waarborgbedrag en 49% van het totaal aantal verbintenissen. Dat wijst erop dat zij steeds vlotter hun weg vinden naar de Waarborgregeling als een hulpmiddel bij het verkrijgen van een startlening, zelfs in tijden van crisis werd ook gekenmerkt door een sterke toename van het aantal afgeroepen waarborgen en van de te betalen tussenkomsten door Waarborgbeheer nv tot 27 miljoen euro. Dit is enerzijds te wijten aan de impact van de economische crisis, ook en vooral op grote dossiers, maar anderzijds ook aan de stijging van de uitstaande portefeuille aan waarborgen, die met de sterke productiegroei van de voorbije jaren veel omvangrijker geworden is. Desalniettemin onderzoekt het team van Waarborgbeheer enkele actiemogelijkheden om in de toekomst het uitbetalingspercentage te kunnen beperken. Bovendien wordt alles in het werk gesteld om een aantal herstelmaatregelen ook na afloop van de crisis een structureel karakter te geven. Dat kan de efficiëntie en doeltreffendheid van de Waarborgregeling op continue wijze ten goede komen. Het Waarborgbeheerteam

5

6 3. JAAROVERZICHT 2010 januari februari-maart Start Urgentiebesluit ter Publicatie oproep 10 Publicatie verlenging geldigheidsperiode oproep 11 Roadshows met Agentschap Ondernemen Start project Groene Waarborg juli augustus-september Evaluatie verbruik oproep 11 april mei-juni Toekenning waarborgen oproep 12 Evaluatie verbruik oproep 10 & 11 Lunchcauserie Deelname Startersdag Unizo Presentatie Bulgaarse delegatie oktober november-december Seminarie AECM Managing the recovery Oplevering Studie Idea Consult Evaluatie verbruik oproep 10 & 11 1

7 4. KERNCIJFERS Enkele kerngrafieken en kerncijfers Aantal waarborghouders Aantal oproepen 1 4 Opgenomen waarborgen Totaal mogelijk gemaakte kredieten Totaal mogelijk gemaakte investeringen Aantal kredieten Gemiddeld waarborgpercentage 60,98% 60,97% Gemiddeld hefboomeffect 2,32 2,23 Gemiddelde duur van de waarborg 4,96 5,19 Premieopbrengst Betaalde tussenkomsten Ontvangen recuperaties

8 Huidige bruto uitbetalingspercentages per sector: 4.2. Belangrijke conclusies Na een grote stijging in 2009, kent het totaal toegekende waarborgbedrag in 2010 een lichte stijging van 5,87%. Het aantal verbintenissen daarentegen stijgt met 11,57%. Terwijl de gevraagde waarborgpercentages in 2010 een gelijkaardig niveau vertonen als die percentages in 2009, stijgen de investeringen met 10%. Omdat de investeringen een hogere stijging kennen dan die van de toegekende waarborgen en de gevraagde waarborgpercentages ongeveer gelijk blijven, lijken de waarborghouders ten tijde van de financiële crisis een hogere eigen inbreng te vragen. De Waarborgregeling blijft een belangrijk instrument voor starters. In 2010 is het aandeel van de starters betreffende het aantal verbintenissen gestegen tot 49%. Voor het toegekend waarborgbedrag bedraagt dit aandeel 44%. De Waarborgregeling komt dus effectief tegemoet aan het tekort aan waarborgen bij starters. Daar waar in 2009 de impact van de financiële crisis nog vrij beperkt was op de verliesfinanciering van de Waarborgregeling, werd die impact duidelijk vanaf het eerste kwartaal van 2010 door een significante stijging van vooral het bedrag aan uitbetalingen. Terwijl in ,9 miljoen euro werd uitbetaald, werd in 2010 in totaal 26,9 miljoen euro uitbetaald. Die verhoogde uitbetalingen zijn enerzijds een gevolg van de financiële crisis en de stijging van het aantal faillissementen in Vlaanderen in 2009 en Anderzijds zorgt het stijgende volume aan onder de waarborg gebrachte verbintenissen voor een stijging van de uitbetaalde tussenkomsten. 3

9 4

10 5. GEDETAILLEERDE WEERGAVE VAN DE PRESTATIES IN 2010 In een eerste hoofdstuk worden de kerncijfers van de huidige Waarborgregeling, die van start gegaan is op 29 juni 2005, weergegeven. Vervolgens worden ook de cijfergegevens weergegeven van de vroegere Waarborgregelingen en de Garantieregeling Risicokapitaal De huidige Waarborgregeling Analyse van de productiecijfers In dit hoofdstuk worden de productiecijfers van de Waarborgregeling uitvoerig geanalyseerd. Daarbij wordt enkel rekening gehouden met die verbintenissen waarvoor een premie betaald werd en die bijgevolg onder de waarborg gebracht werden. De productiecijfers van de voorgaande jaren verschillen lichtjes van de productiecijfers weergegeven in de vorige jaarverslagen. Dit is het gevolg van het niet doorgaan van bepaalde investeringen, waardoor de verbintenissen doorgehaald werden en de premie werd teruggestort. Eerst wordt de totale jaarlijkse productie van de Waarborgregeling in detail weergegeven. In een volgend luik wordt gekeken naar het aandeel van de starters binnen de totale productie. Daarna worden de productiecijfers uitgesplitst over de verschillende sectoren en regio s en wordt een opdeling gemaakt naargelang de grootte van de kredieten. a) Jaarlijkse waarborgbedragen versus aantal verbintenissen De bovenstaande figuur geeft per productiejaar het totaal verbruikte waarborgbedrag en het aantal onder de waarborg gebrachte verbintenissen weer. Sinds 2008 kent zowel het gerealiseerd waarborgbedrag als het aantal verbintenissen een sterke stijging. Die stijgingen zijn het gevolg van de financiële crisis enerzijds en de publicatie van de urgentiebesluiten (zie punt 6.1), waardoor het toepassingsgebied van de Waarborgregeling werd uitgebreid, anderzijds. Met behulp van de Waarborgregeling kunnen de waarborghouders immers voor een groot aantal kredieten de risico s afwentelen op het Vlaamse Gewest wat vooral in de crisisperiode zeer interessant is. Sinds 2006 bedraagt het jaarlijkse groeipercentage van het waarborgbedrag ongeveer 30%. Voor het aantal verbintenissen, bedraagt dit percentage 16%. Daarnaast merken we op dat tijdens de crisis meer kredieten voor bedrijfskapitaal onder de waarborg werden gebracht. In 2009 en 2010 had 24 à 25% van de verbintenissen 5

11 betrekking op bedrijfskapitaal terwijl dat percentage in 2008 slechts 10% bedroeg. In de toekomst verwacht Waarborgbeheer nv een stagnering of een lichte jaarlijkse daling van zowel het totale waarborgbedrag als het aantal verbintenissen. Aan de hand van de bovenstaande figuur stellen we vast dat de stijging van het aantal verbintenissen in 2010 lichtjes hoger ligt dan de stijging van het waarborgbedrag. Daardoor treedt er een lichte daling op van het gemiddeld waarborgbedrag per onder de waarborg gebrachte verbintenis. De evolutie van dit gemiddelde sinds 2008 wordt hieronder weergegeven Gemiddeld waarborgbedrag per verbintenis Het gemiddeld waarborgbedrag dat per verbintenis gerealiseerd wordt, is sinds 2008 gedaald van euro tot euro in Ook hier kan de financiële crisis een mogelijke invloed gehad hebben doordat tijdens de crisis enkel de noodzakelijke kleinere en vervangingsinvesteringen worden uitgevoerd. Sinds de publicatie van het tweede Urgentiebesluit, kunnen niet alleen verbintenissen aangaande kleine of middelgrote ondernemingen (kmo), maar ook verbintenissen aangaande grote ondernemingen onder de waarborg gebracht worden. In de onderstaande tabel wordt de productie van 2010 per doelgroep opgedeeld. Daarbij wordt per doelgroep tevens een onderscheid gemaakt naargelang het type verbintenis, zijnde een leasingovereenkomst, een verbintenis die werd aangegaan ten gevolge van hinder openbare werken en de verbintenissen onder de gewone regeling. kmo Waarborgbedrag Aantal verbintenissen Gewone regeling , Openbare Werken ,00 6 Leasing ,50 5 grote ondernemingen Gewone regeling ,00 25 Leasing ,00 1 Van de totale productie van 2010 hadden 26 verbintenissen betrekking op een overeenkomst met een grote onderneming. Die verbintenissen hebben een waarborgbedrag van ongeveer 6,4 miljoen euro gerealiseerd. In 2010 werden 6 verbintenissen aangaande een leasingovereenkomst voor een totaal van 1,4 miljoen euro onder de waarborg gebracht. Met uitzondering van één verbintenis, hebben alle leasingovereenkomsten betrekking op kleine of middelgrote ondernemingen. Daarnaast werd voor euro gebruik gemaakt van de regeling openbare werken. 6

12 b) De jaarlijkse krediet- en investeringsbedragen In de bovenstaande figuur worden de krediet- en investeringsbedragen weergegeven. Uit de relatie tussen het waarborgbedrag en het daardoor gerealiseerd kredietbedrag blijkt dat het gemiddeld waarborgpercentage in 2008 ongeveer 56% bedroeg. Sinds 2009 ligt dit gemiddelde rond 61%. In tegenstelling tot de stijging van het gemiddelde waarborgpercentage, is de duur van de waarborg sinds 2008 gedaald van 5,91 jaar in 2008 naar 4,96 jaar in Voor de kredieten, toegestaan sinds 2009, wordt dus een hogere dekkingsgraad voor een kortere duur aangevraagd. Op die manier hebben de waarborghouders gedurende de crisis meer zekerheden zonder de kosten voor de ondernemers te verhogen en wordt enkel een tussenkomst van het Vlaamse Gewest gevraagd voor de meest risicovolle jaren van een krediet Gemiddeld waarborgpercentage 55,69% 60,97% 60,98% Gemiddeld hefboomeffect 2,40 2,23 2,32 Gemiddelde duur van de waarborg 5,91 5,19 4,96 De bovenstaande tabel geeft tevens de grootte weer van de investering die gerealiseerd wordt met een waarborgbedrag van 1 euro. De relatie tussen de waarborg en de investering wordt ook wel het hefboomeffect genoemd. Sinds de start van de regeling bedraagt het gemiddelde hefboomeffect 2,26. Dit betekent dat met euro aan waarborgen euro aan investeringen gerealiseerd worden. 7

13 c) Het aandeel van de starters De Waarborgregeling wil ook een waardevol instrument zijn voor startende ondernemers in Vlaanderen en hen ondersteunen in hun vraag naar financiering. In het kader van de Waarborgregeling wordt een starter gedefinieerd als iedere zelfstandige en/of vennootschap die nog niet langer dan drie volledige kalenderjaren is ingeschreven bij de Kruispuntbank van ondernemingen. In de bovenstaande figuur wordt per productiejaar het totaal verbruikte waarborgbedrag en het aantal onder de waarborg gebrachte verbintenissen van zowel de starters als de niet-starters weergegeven. Terwijl de jaarlijks gerealiseerde waarborgbedragen van de starters ieder jaar gestegen zijn, is het gerealiseerd waarborgbedrag van de niet-starters in 2010 voor een eerste keer gedaald. In 2010 werd een waarborgbedrag voor de starters gerealiseerd van ongeveer 94 miljoen euro, zijnde 15,6 miljoen meer dan in Het waarborgbedrag aangaande niet-starters bedroeg in miljoen euro, terwijl dat het jaar ervoor 124,8 miljoen euro was. Het aandeel van de starters in het totale waarborgbedrag is in 2010 bijgevolg gestegen van 39% naar 44%. Het aantal verbintenissen dat zowel de starters als de niet-starters gerealiseerd hebben, ligt in 2010 hoger dan het aantal verbintenissen van Zowel voor het waarborgbedrag als het aantal verbintenissen van de starters bedraagt de procentuele stijging in 2010 ongeveer 19%. Bijgevolg is het gemiddelde waarborgbedrag, per verbintenis aangevraagd door starters, niet sterk gewijzigd. Voor de niet-starters daarentegen is het verbruikte waarborgbedrag in 2010 gedaald met 3%, terwijl het aantal verbintenissen gestegen is met 5%. Bijgevolg kent het gemiddelde waarborgbedrag voor niet-starters een daling van euro in 2009 naar euro in In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van enkele kerncijfers van zowel de starters als de niet-starters. Uit die tabel kunnen we afleiden dat de starters grotere investeringen realiseren waarbij door de financiële instellingen een grotere eigen inbreng wordt gevraagd dan bij de niet-starters. 8

14 Kerncijfers starters versus niet-starters: Gemiddeld waarborgbedrag per verbintenis starters niet-starters Totaal kredietbedrag starters niet-starters Gemiddeld waarborgpercentage starters 58,45% 61,84% 62,93% niet-starters 54,38% 60,44% 59,54% Totaal investeringsbedrag starters niet-starters Gemiddeld hefboomeffect starters 2,41 2,33 2,38 niet-starters 2,40 2,16 2,28 Gemiddelde duur van de waarborg starters 6,12 5,31 5,14 niet-starters 5,70 5,09 4,79 In de onderstaande figuur wordt voor de verschillende productiejaren het aandeel van de starters weergegeven in het totale waarborgbedrag en het totale aantal verbintenissen. In 2010 is het aandeel van de starters voor beide parameters gestegen. In de onderstaande grafiek nemen de starters, de groep van ondernemers die traditioneel het meeste nood heeft aan bijkomende waarborgen, in % van het waarborgbedrag en 49% van het aantal verbintenissen voor hun rekening. De Waarborgregeling komt dus effectief tegemoet aan het tekort aan waarborgen bij starters. 9

15 d) Indeling per activiteitensector In deze paragraaf worden alle verbintenissen die in 2010 onder de waarborg gebracht werden ingedeeld volgens de sector waartoe ze behoren. Om een inzicht te verkrijgen welke nacebelcodes tot welke sector behoren, wordt in de bijlage 2 een overzicht gegeven van de belangrijkste nacebelcodes per sector. De bovenstaande figuur maakt een indeling volgens het waarborgbedrag. In 2010 vonden voornamelijk investeringen plaats in de industrie, de vrije beroepen, de groothandel, het bank- en verzekeringswezen en de kleinhandel. Die sectoren realiseren namelijk elk tussen de 10 à 16% van het gebruikt waarborgbedrag in Daarna volgen de bouwnijverheid en de horeca met elk 7%. De overige sectoren realiseren elk minder dan 6% van het totaal gerealiseerd waarborgbedrag. Gerealiseerd waarborgbedrag en procentueel aandeel per sector: mio % mio % mio % Industrie 9,5 9,45% 21,5 10,57% 34,1 15,82% Vrije beroepen 8,0 7,98% 28,5 14,01% 28,7 13,34% Groothandel 6,0 6,00% 26,7 13,09% 26,9 12,51% Bank- en verzekeringswezen 5,9 5,88% 23,5 11,55% 24,3 11,30% Kleinhandel 10,3 10,25% 20,3 9,95% 22,7 10,51% Bouwnijverheid 3,5 3,50% 14,5 7,12% 16,1 7,49% Horeca 7,1 7,07% 16,4 8,07% 15,4 7,13% Vervoer en opslag 35,6 35,54% 13,8 6,80% 12,1 5,63% Overige diensten 4,3 4,34% 9,7 4,75% 8,8 4,10% Automobielsector 1,4 1,37% 6,8 3,34% 8,6 4,01% Informatie en communicatie 3,4 3,44% 10,8 5,30% 7,9 3,67% Adm. & ondersteunende diensten 2,9 2,86% 7,0 3,44% 7,9 3,66% Kunst, amusement en recreatie 2,3 2,32% 4,1 2,02% 1,8 0,84% Totaal 100,1 100,00% 203,5 100,00% 215,5 100,00% 10

16 In vergelijking met de voorgaande jaren, zien we sinds 2008 een sterke daling van het gerealiseerd waarborgbedrag door de sector vervoer en opslag. Tot de sector vervoer en opslag behoren de ondernemingen die zowel vervoer over de weg als vervoer over het water voor derden uitvoeren. Op basis van gesprekken met enkele waarborghouders is die daling het gevolg van de moeilijkheden die de scheepvaartsector momenteel kent waardoor nog weinig kredieten binnen die sector worden toegekend. Die daling heeft tot gevolg dat het aandeel van de industriesector, de vrije beroepen, de groothandel, de sector bank- en verzekeringswezen en de bouwnijverheid sterk gestegen zijn. e) Indeling volgens grootte kredieten In de onderstaande grafiek worden de verbintenissen die sinds 2008 onder de waarborg gebracht werden, opgedeeld naargelang de grootte van het kredietbedrag per verbintenis. Uit die figuur blijkt dat er zich in 2010 geen grote verschuivingen qua grootte van kredieten heeft voorgedaan. In 2010 heeft ongeveer 82% van het aantal verbintenissen een kredietbedrag lager dan euro. Het aandeel van de micro-kredieten, met een kredietbedrag beneden de euro, bedraagt in 2010 ongeveer 18% van de productie. f) Regionale spreiding volgens investeringsplaats In de onderstaande figuur wordt sinds 2008 weergegeven in welke regio s de grootste productie gerealiseerd werd. Van alle verbintenissen die in 2010 onder de waarborg gebracht zijn, werd het grootste waarborgbedrag gerealiseerd in Antwerpen. Ook de provincies West- en Oost-Vlaanderen scoren goed. In Antwerpen vond 30% van de investeringen plaats, in Oost- en West-Vlaanderen 21%. Het aandeel van de historisch minder scorende provincies, zijnde Vlaams-Brabant en Limburg, ligt in 2010 voor iedere provincie rond de 13 à 14%. In vergelijking met 2009, zien we geen sterke verschuivingen tussen de provincies. Ook de regionale spreiding van het aantal verbintenissen kent geen sterke wijzigingen. 11

17 Analyse van de afroepgegevens Aantal afgeroepen verbintenissen: Aantal afroepen Aantal afgeroepen verbintenissen Totaal In 2006 had Waarborgbeheer nv de eerste 7 afroepen ontvangen. Die afroepen hadden betrekking op 8 verbintenissen. In 2007 en 2008 werd dat aantal verhoogd met 27 en 72 nieuwe afroepen, of 36 en 98 nieuwe verbintenissen. In 2009 had Waarborgbeheer nv 105 nieuwe afroepen met betrekking tot 139 verbintenissen ontvangen. In 2010 heeft de stijgende trend zich doorgezet met 138 nieuwe afroepen. Die afroepen hadden betrekking op 185 verbintenissen. Die stijgende trend is logisch omwille van de stijging van de portefeuille aan dossiers. 12

18 Opzeggingspercentage op basis van aantal verbintenissen: Toegestane productie Totale productie Afgeroepen verbintenissen Opzeggingspercentage ,23% ,79% ,91% ,30% ,68% ,36% Totaal ,35% In de bovenstaande tabel wordt per productiejaar het opzeggingspercentage weergegeven in functie van het aantal verbintenissen. Dit percentage wordt berekend door de verhouding te nemen tussen het aantal afgeroepen verbintenissen toegestaan in dat productiejaar en het totale aantal verbintenissen verleend in dat productiejaar. Die tabel zal de volgende jaren verder aangevuld worden zodat een duidelijk beeld zal bekomen worden over het totale opzeggingspercentage en de spreiding ervan in de tijd. Op 31 december 2010 werd van het aantal verbintenissen toegestaan tussen 2005 en 2008 gemiddeld 16% afgeroepen. Van de verbintenissen toegestaan in 2009 werd 4,68% opgezegd en voor 2010 bedraagt dit percentage slechts 0,36%. De lage opzeggingspercentages voor 2009 en 2010 zijn logisch aangezien de verbintenissen toegestaan in 2009 en 2010 maximaal 2 jaar lopende zijn; die percentages zullen in de komende jaren verder stijgen. Indien we het totaal aan afgeroepen verbintenissen vergelijken met de totale toegestane productie, zien we dat per 31 december 2010 al ongeveer 8% van het totaal aantal verbintenissen werd opgezegd. Omwille van de reeds eerder gemelde reden, zal dit percentage in de toekomst nog verder stijgen. In de onderstaande tabel, werden de bovenvermelde afgeroepen verbintenissen gerelateerd aan het jaar van toestaan, waardoor een inschatting wordt gemaakt van het verwachte gemiddelde opzeggingspercentage, op basis van aantal verbintenissen, over de volledige duurtijd van een krediet. Gemiddeld opzeggingspercentage op basis van aantal verbintenissen: Per 31/12/2010 Per 31/12/2009 Opzeggings% Cumulatief % Opzeggings% Cumulatief % binnen 0 tot 1 jaar na toekenning 0,43% 0,43% 0,46% 0,46% binnen 1 tot 2 jaar na toekenning 4,63% 5,06% 5,01% 5,47% binnen 2 tot 3 jaar na toekenning 6,50% 11,56% 5,20% 10,68% binnen 3 tot 4 jaar na toekenning 4,21% 15,77% 4,68% 15,35% binnen 4 tot 5 jaar na toekenning 2,63% 18,40% 2,03% 17,39% binnen 5 tot 6 jaar na toekenning 2,03% 20,44% - - Per eind 2010 werd een gemiddeld opzeggingspercentage gerealiseerd van ongeveer 18% binnen 5 jaar na het toestaan van een krediet. Per eind 2009, bedroeg dit percentage 17%. 13

19 a) Uitbetaalde tussenkomst bruto-verliespercentage In de bovenstaande figuur wordt zowel het aantal boekingen als de uitbetaalde tussenkomsten weergegeven. Omdat in dit onderdeel geen rekening wordt gehouden met de ontvangen premies en recuperaties, betreffen de uitbetaalde tussenkomsten bruto bedragen. Vorig jaar zijn de uitbetalingen sterk gestegen, namelijk van 7 miljoen euro in 2009 naar 27 miljoen euro in Enerzijds is die stijging het logische gevolg van de stijging van de portefeuille aan lopende waarborgen. Anderzijds heeft, ten gevolge van de financiële crisis, in 2010 in het Vlaamse Gewest de sterke stijging van het aantal faillissementen zich doorgezet, wat een belangrijke impact heeft gehad op het aantal opzeggingen en de uitbetaalde tussenkomsten door het Vlaamse Gewest. 14

20 Naar aanleiding van de bovenvermelde stijgingen werden de cijfergegevens van de bruto uitbetalingen opgedeeld per sector. De grafiek op de vorige bladzijde geeft per 31 december 2010 voor iedere sector een overzicht van de toegekende waarborgen en de bruto uitbetaalde tussenkomsten. Daarnaast wordt per sector het voorlopige gemiddelde bruto uitbetalingspercentage berekend door het bedrag aan uitbetaalde tussenkomsten tot en met 31 december 2010 te delen door het toegekende waarborgbedrag voor die sector tot en met 31 december Per 31 december 2010 bedraagt dit percentage voor alle sectoren samen ongeveer 6%. Dit betekent dat Waarborgbeheer nv per 31 december 2010 voor iedere 100 euro aan waarborgen die zij toekent, 6 euro heeft uitbetaald. Omdat de eerste waarborgen pas werden toegekend in 2005, zal dit percentage in de toekomst verder stijgen en is dit momenteel een loutere momentopname. De sector vervoer en opslag kent per 31 december 2010 het hoogste uitbetalingspercentage zijnde bijna 11%. Dit betekent dat een toegekend waarborgbedrag van 100 euro binnen die sector geleid heeft tot een uitbetaling van 11 euro. Hiertoe behoort de binnenscheepvaart die, zoals enkele waarborghouders reeds eerder aangegeven hadden, heel sterk te lijden heeft gehad onder de crisis. Hoewel de uitbetaalde tussenkomsten voor de administratieve en ondersteunende diensten slechts 2 miljoen euro bedragen, vertoont die sector, rekening houdende met de toegekende waarborgen, een gelijkaardig hoog uitbetalingspercentage. Tot die sector behoren voornamelijk ondernemingen die verhuur en leasing aanbieden aan andere ondernemers en arbeidsbureaus. Zowel de horeca als de kleinhandel vertonen een uitbetaalde tussenkomst van 5 miljoen euro, wat voor de horeca resulteert in een gemiddeld uitbetalingspercentage van 9%. Voor de kleinhandel bedraagt dit percentage 7%. Ook die sectoren hebben een uitbetalingspercentage boven het gemiddelde. De sectoren van bank- en verzekeringswezen, informatie en communicatie en de vrije beroepen scoren daarentegen zeer goed met een uitbetalingspercentage van 1 à 3%. Wanneer we de sectoren bekijken die per 31 december 2010 de grootste waarborgbedragen gerealiseerd hebben, zien we dat de sector met het hoogste aandeel in de productie, zijnde de sector vervoer en opslag, tevens het hoogste uitbetalingspercentage realiseert. Terwijl de kleinhandel, de groothandel, de industrie en de vrije beroepen elk 10 à 11% van de totale productie realiseren, verschillen hun uitbetalingspercentages sterk. Zo heeft de kleinhandel een uitbetalingspercentage van 7%, terwijl de industrie en de groothandel uitbetalingspercentages van 4 à 5% realiseren. Van de productie aangaande de vrije beroepen, werd daarentegen maar 1,28% uitbetaald. Bruto-uitbetalingspercentages: Toegestaan in Uitbetaald in Totaal ,41 0,00% 0,00% 1,68% 3,70% 0,43% 3,87% 9,67% ,35 //// 0,06% 1,71% 4,03% 2,68% 3,92% 12,40% ,06 //// //// 0,00% 1,99% 2,93% 10,64% 15,55% ,23 //// //// //// 0,08% 2,23% 9,37% 11,68% ,19 //// //// //// //// 0,32% 3,09% 3,41% ,73 //// //// //// //// //// 0,09% 0,09% Zoals eerder vermeld, bedraagt het huidige uitbetalingspercentage voor alle sectoren samen ongeveer 6%. Omdat dit percentage in de toekomst nog verder zal stijgen, wordt in de bovenstaande tabel per productiejaar en jaar van uitbetaling de brutouitbetalingspercentages in matrixvorm weergegeven. Dit percentage wordt berekend door de verhouding te nemen tussen de uitbetaalde tussenkomsten van de afgeroepen verbintenissen toegestaan in één productiejaar en het totale waarborgbedrag verleend in dat productiejaar. Aangezien de volgende jaren nog afroepen zullen volgen van 15

21 verbintenissen toegestaan in de productiejaren tot en met 2010, zullen die uitbetalingspercentages jaarlijks stijgen. De bovenstaande tabel toont duidelijk de impact van de financiële crisis in Zo zijn de bruto-uitbetalingspercentages van 2010 een veelvoud van de bruto-uitbetalingspercentages van Bijvoorbeeld: in 2010 werd ongeveer 11% uitbetaald voor kredieten die 3 à 4 jaar geleden werden toegekend, terwijl dit percentage in ,68% bedroeg. Op basis van de bovenstaande tabel, kunnen we per jaar na toestaan van de waarborg de gemiddelde bruto-uitbetalingspercentages berekenen. In de onderstaande tabel worden zowel de gemiddelde bruto-uitbetalingspercentages per eind 2009 als per eind 2010 weergegeven. Op die manier wordt de impact van de crisis nog duidelijker. Per eind 2009 werd namelijk een gemiddeld uitbetalingspercentage van ongeveer 9% binnen 5 jaar na toestaan van een krediet gerealiseerd. Per eind 2010 bedraagt dit percentage 19%. Vermits de uitbetalingspercentages van 2010 ons eerder uitzonderlijk lijken, zou het weinig zinvol zijn de gemiddelde uitbetalingspercentages per eind 2010 te veralgemenen. Gemiddelde uitbetalingspercentages uitbetaald 0 tot 1 jaar na toekenning uitbetaald 1 tot 2 jaar na toekenning uitbetaald 2 tot 3 jaar na toekenning uitbetaald 3 tot 4 jaar na toekenning uitbetaald 4 tot 5 jaar na toekenning uitbetaald 5 tot 6 jaar na toekenning 31/12/ /12/2009 Uitbetalings% Cumul Uitbetalings% Cumul 0,14% 0,14% 0,17% 0,17% 2,46% 2,60% 1,94% 2,11% 5,75% 8,35% 3,28% 5,39% 6,97% 15,32% 2,83% 8,22% 3,41% 18,73% 0,43% 8,65% 3,87% 22,60% - - b) Ontvangsten netto-verliespercentage In de bovenstaande figuur wordt een overzicht gegeven van de recuperaties die Waarborgbeheer nv van 2005 tot en met 2010 ontvangen heeft. Omdat de meeste uitbetalingen van afgeroepen dossiers pas vanaf 2007 gebeurd zijn, werden in 2005 en 2006 nog geen recuperaties ontvangen. In 2007 heeft Waarborgbeheer nv een totaalbedrag van euro aan recuperaties ontvangen. In 2008 en 2009 bedroeg het bedrag aan recuperaties telkens ongeveer 1 miljoen euro. Omdat het totaal aantal uitbetaalde tussenkomsten in tussentijd sterk gestegen is, heeft Waarborgbeheer nv in 2010 ongeveer 4 miljoen euro aan recuperaties ontvangen. 16

22 5.2. De vroegere Waarborgregelingen In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan de vroegere Waarborgregelingen. Via die regelingen konden financiële instellingen hun kredieten na voorafgaandelijke analyse en akkoord van het Vlaams Waarborgfonds, laten indekken door het Vlaamse Gewest. Omdat de productie van die Waarborgregelingen werd stopgezet medio 2005, wordt in dit hoofdstuk enkel de evolutie van de opzeggingen en het opzeggingspercentage besproken, om vervolgens de uitbetalingen en ontvangsten naar aanleiding van die opzeggingen te bespreken Aandeel en evolutie van de opgezegde kredieten a) Opzeggingen i. Rechtstreekse waarborgen Opzeggingen aantal KS (*) Gerealiseerd risico Waarborgbeheer nv bij opzegging (in ) Risico bij opzegging ten opzichte van portefeuille 4,20% 3,00% 3,22% 4,48% 1,77% 3,17% (*) KS = aantal kredietschijven In de periode noteren we een daling van het aantal opzeggingen. In 2006 en 2009 is de daling zelfs bijzonder sterk. De opzeggingen zijn de afgelopen 10 jaar nog nooit zo laag geweest als voor de periode Die daling kan verklaard worden door de vermindering van de relevante productiekorf en de maturiteit van de productiekorf. De meeste opzeggingen gebeuren in het tweede tot het vijfde of zesde jaar na toestaan van een krediet. Onder de vroegere Waarborgregeling kon een waarborg aangevraagd en toegekend worden tot en met juni Met uitzondering van 2010, volgt het gerealiseerd risico van Waarborgbeheer nv, uitgedrukt in absolute cijfers, de trend van het aantal opzeggingen. In 2010 noteren we een stijging van het gerealiseerd risico van Waarborgbeheer nv terwijl het aantal opzeggingen is gedaald in vergelijking met het boekjaar Dit is te wijten aan vier tussenkomsten groter dan euro die werden opgezegd. 17

23 De grafiek op de vorige bladzijde geeft enerzijds de cijfers van bovenvermelde tabel weer en anderzijds werd een prognose opgemaakt voor de volgende jaren, gebaseerd op de historische cijfers en de gemiddelde opzeggingsspreiding die we in het verleden gekend hebben. Aangezien er sinds eind juni 2005 geen nieuwe voedingsbodem meer is voor de opzeggingen, voorzien we een voortdurend neerwaartse trend voor de prognosecijfers daar de meeste opzeggingen gebeuren in het tweede tot het vijfde of zesde jaar na toestaan van een krediet. A B C D E F G Nettoproductie Oorspronkelijke Toename Nettoverlies= = toegestane borg WB voor % van D-% uitbetalingen waarborgen opgezegde D = C / B t.o.v. minus recuperaties WB (excl. kredieten in B opzeggingspercentage kredieten in B vorig jaar voor de opgezegde annulaties) ** Jaar van productie % G= F / B nettoverlies -percentage , ,79 30,51% 0,00% n.b. n.b , ,13 25,71% 0,00% n.b. n.b , ,33 21,28% 0,00% n.b. n.b , ,50 26,63% 0,62% n.b. n.b , ,54 19,03% 0,00% 3.312,06 9,42% , ,48 13,98% 0,29% 1.606,54 6,21% , ,05 18,71% 0,55% 2.474,40 10,52% , ,81 12,43% 1,33% 1.713,74 6,27% , ,06 19,22% 3,60% 1.881,92 6,32% 2005(1/2) , ,75 11,13% 0,29% 1.117,96 5,26% Cijfers worden weergegeven in *: 2005 was het laatste productiejaar voor de Waarborgregeling 1993 (tot eind juni 2005) **: zonder premieontvangsten In de bovenstaande tabel wordt de verhouding weergegeven van de opgezegde kredieten met Waarborgbeheer nv (WB) en de geleden nettoverliezen van die kredieten ten opzichte van de rechtstreekse nettoproductie per jaar van goedkeuring. D-kolom: dit percentage is de fractie van de aanvankelijk totale toegestane waarborg voor een bepaald productiejaar waarvoor tijdens de daaropvolgende jaren de betreffende kredieten zijn opgezegd. Het betreft dus een opzeggingspercentage van kredieten met waarborg voor een welbepaald productiejaar. E-kolom: hier staat de verhoging van het opzeggingspercentage ten opzichte van het vorige jaar. Bijvoorbeeld: eind 2009 was het opzeggingspercentage betreffende de productie 2003 nog 11,10%. Eind 2010 is dit percentage gestegen tot 12,43% en is de toename van dit percentage dus 1,33%. Uit die kolom kunnen wij ook aflezen voor welke onderliggende productiejaren er opzeggingen gebeurden in het jaar F-kolom: voor de opgezegde kredieten moet Waarborgbeheer nv tussenkomen in het verlies. In die kolom staat het nettoresultaat van elk productiejaar. Dit zijn enerzijds alle uitgaven door Waarborgbeheer nv, zijnde de tussenkomsten in kapitaal, intresten, erelonen en kosten, en anderzijds alle ontvangsten (exclusief de ontvangen premies), zijnde alle recuperaties die naar aanleiding van die tussenkomsten in het verlies van het desbetreffende jaar doorgestort worden naar Waarborgbeheer nv en de ontvangen stortingen naar aanleiding van het opstellen van een afrekening. G-kolom: dit percentage is het nettoverliespercentage van een bepaald productiejaar. Dit is de verhouding van het nettoverlies (zie F-kolom, cijfer zonder rekening te houden met premieontvangsten) ten aanzien van de oorspronkelijke nettoproductie waarbinnen de inmiddels opgezegde kredieten gewaarborgd werden. 18

24 Het opzeggingspercentage neemt jaarlijks toe door de bijkomende opzeggingen van dat jaar. Aangezien het aantal opzeggingen voor het boekjaar 2010 beperkt was zien we geen grote schommelingen in de opzeggingspercentages. De economische crisis vertaalt zich niet in een stijging van het aantal opzeggingen. Als we het nettoverlies vergelijken met de oorspronkelijke tussenkomst bij toestaan van die opgezegde kredieten, stellen wij vast dat het nettoverlies schommelt rond 47% van de oorspronkelijke tussenkomst bij toestaan. Door de jaarlijkse evolutie van het opzeggingspercentage op te volgen over de productiejaren , kunnen we besluiten dat de meeste opzeggingen gebeuren in de eerste vijf of zes jaar na de toekenning van een krediet. Ongeveer 90% van de opzeggingen met betrekking tot kredieten van een bepaald productiejaar gebeurt in de eerste zes jaar. Na een kredietduur van elf jaar zijn er geen opzeggingen meer. De vermelde opzeggingspercentages stijgen geleidelijk en kennen een hoogtepunt in het derde jaar. Nadien neemt het percentage geleidelijk terug af. Vanaf het zevende jaar zien wij een forse daling. Uit de bovenstaande grafiek mogen wij dus afleiden dat er vanaf 2011 nog een minimaal aantal dossiers zullen opgezegd worden. ii. Herverzekeringen Opzeggingen aantal KS (*) (*) KS = kredietschijven Bij de herverzekeringen zien we dezelfde tendens als bij de rechtstreekse waarborgen. In 2008 kenden de opzeggingen een sterke daling welke verdergezet werd in de volgende jaren. Die dalende trend kan deels verklaard worden door de vermindering van de relevante productiekorf. b) Uitbetalingen / ontvangsten De statistische gegevens in dit onderdeel zijn de cijfers gebaseerd op datum van acceptatie, zijnde de datum van beslissing van Waarborgbeheer nv. Die datum verschilt van de boekingsdatum, zijnde de datum waarop de boekhouding gebaseerd is. De statistische cijfers komen dan ook niet 100% overeen met de boekhoudkundige cijfers omdat er verschillen kunnen ontstaan einde boekjaar, waar de twee data niet noodzakelijk in hetzelfde boekjaar vallen. 19

25 i. Uitbetalingen De uitbetalingen omvatten provisies, aanvullende tussenkomsten, kosten en erelonen. We stellen vast dat het aantal uitbetalingen lichtjes daalt terwijl het bedrag van de uitbetalingen fors stijgt in vergelijking met het boekjaar Dit is het gevolg van de uitbetaling in het boekjaar 2010 van vier tussenkomsten groter dan euro. In 2009 werd slechts één tussenkomst groter dan euro uitbetaald. Verwacht wordt dat ondanks de financiële crisis de uitbetalingen in de volgende jaren zullen dalen aangezien er sinds eind juni 2005 geen nieuwe kredieten meer werden toegestaan in deze regeling. ii. Ontvangsten Bij de ontvangsten maken we een onderscheid tussen enerzijds de rechtstreeks door de waarborghouders doorgestorte gedeelten van de recuperaties waarop Waarborgbeheer nv recht heeft, en anderzijds de extra stortingen naar aanleiding van het opstellen van een 20

26 afrekening. Voor de recuperaties geven we weer of de recuperatie binnen dan wel na 2 jaar na opzegging doorgestort wordt. De ontvangsten van de verschillende jaren hebben grotendeels betrekking op kredieten die meer dan 2 jaar opgezegd zijn. Het gemiddelde bedrag per recuperatie dat Waarborgbeheer nv binnen 2 jaar na opzegging ontvangt, is een veelvoud van het gemiddelde bedrag per recuperatie dat nadien ontvangen wordt. Een verklaring is dat de sterke waarborgen meestal binnen twee jaar na opzegging worden uitgewonnen. In 2010 stellen we een verdere daling vast van de ontvangsten. Dit is een logisch gevolg van de daling van de uitbetalingen. Aangezien er sinds eind juni 2005 geen nieuwe kredieten meer werden toegestaan in deze regeling, wordt verwacht dat de recuperaties in navolging van de opzeggingen en uitbetalingen zullen dalen in de toekomst De garantieregeling Risicokapitaal Activiteit Via de garantieregeling Risicokapitaal kunnen erkende investeringsmaatschappijen venture capitalists een waarborg ter indekking van de mogelijke verliezen op hun participaties in Vlaamse kmo s aanvragen. Sinds het programmadecreet van 23 december 2005 kunnen onder die garantieregeling sinds 1 januari 2006 geen nieuwe verliesgaranties meer ingediend worden. De waarborgen die op grond van de regeling vóór de inwerkingtreding van het programmadecreet werden toegekend, blijven geldig De participatiemaatschappijen (PM) Op 31 december 2010 had slechts één participatiemaatschappij nog één waarborg lopen en dat voor een waarborgbedrag van ongeveer euro Evolutie van de gewaarborgde risicokapitaaldossiers In de onderstaande tabel wordt per productiejaar weergegeven hoeveel waarborgen door Waarborgbeheer nv toegekend werden. Daarnaast geeft die tabel voor de toegestane waarborgen per productiejaar het geïnvesteerde bedrag door de participatiemaatschappij, het gewaarborgde risicokapitaal en het uitbetaalde provisiebedrag weer. Zoals hierboven vermeld heeft Waarborgbeheer nv per 31 december 2010 slechts één gewaarborgde participatie ten belope van een waarborgbedrag van ongeveer euro. Als voor die participatie een provisie aangevraagd zou worden, zou Waarborgbeheer nv ,50 euro moeten uitbetalen. 21

27 Geïnvesteerd in Gewaarborgd in Uitbetaalde Jaar Aantal lopend jaar lopend jaar provisies , , , , ,96 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0,00 0,00 Totaal , , ,04 22

28 23

29 6. BELANGRIJKSTE REALISATIES EN EVOLUTIES IN Wijzigingen aan het wetgevend kader In het najaar van 2008 werd ook Vlaanderen geconfronteerd met de wereldwijde economische en financiële crisis. In overleg met de Vlaamse Regering heeft Waarborgbeheer nv onmiddellijk het bestaande instrumentarium geëvalueerd en aangepast of uitgebreid om waar nodig een antwoord te bieden op de crisis. Ten gevolge daarvan werden volgende drie urgentiebesluiten gepubliceerd: - het eerste urgentiebesluit, gepubliceerd op 21 november 2008, waardoor de voorwaarden van de Waarborgregeling voor kmo s versoepeld werden. Die versoepeling hield een verhoging van de euro-grens naar euro in en de afschaffing van de 1/3-regel betreffende liquide middelen en de verplicht te vestigen zekerheden; - het tweede urgentiebesluit, Urgentiebesluit bis, waarmee de Waarborgregeling uitgebreid werd naar de grote ondernemingen; - het derde urgentiebesluit, Urgentiebesluit ter, dat op 21 december 2009 werd gepubliceerd. Dit besluit breidde de Waarborgregeling uit voor overbruggingsfinanciering. De urgentiebesluiten houden op van kracht te zijn op de dag waarop het besluit van de Vlaamse Regering van 7 november 2008 betreffende erkenning van een financiële crisis en tot afwijking van de waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen, overeenkomstig artikel 7 van het voormelde besluit, ophoudt te bestaan. In de onderliggende paragrafen worden de effecten van de drie urgentiebesluiten nader onderzocht Het eerste Urgentiebesluit Het eerste Urgentiebesluit, waarbij de voorwaarden van de Waarborgregeling voor kmo s versoepeld werden, trad in werking op 21 november Hoewel het nog vrij vroeg is om de effecten van bovenstaande wijzigingen te meten, kunnen we toch al enkele vaststellingen doen. De afschaffing van de beperking op bedrijfskapitaal, opgenomen in het eerste Urgentiebesluit, heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Zo werden in 2009 en 2010 meer kredieten voor bedrijfskapitaal onder de waarborg gebracht, namelijk 24 à 25% van het totale aantal verbintenissen. Terwijl dit percentage in 2008 slechts 10% bedroeg. Door het optrekken van de grens van het automatisch waarborgsysteem van euro naar euro is het procentuele aandeel van de dossiers tussen en euro gestegen van 0,85% in 2008 naar ongeveer 6% zowel in 2009 als in Omdat het effect van de afschaffing van de verplichte zekerheden niet meetbaar is, zijn er hiervoor geen cijfergegevens beschikbaar. Bovendien zijn de waarborghouders verplicht hun eigen procedures te volgen en dezelfde waarborgen te vestigen als voor kredieten zonder tussenkomst van het Vlaamse Gewest. Een aantal waarborghouders geeft wel aan dat het afgelopen jaar hun procedures op het vlak van waarborgvestiging versoepeld zijn mede onder invloed van nieuwe wetgeving die de kredietnemer sterk beschermt. 24

30 Overzicht meetbare effecten van het eerste Urgentiebesluit: Bedrijfskapitaal-aantal Bedrijfskapitaal-bedrag Dossiers tussen en aantal Dossiers tussen en percentage aantal 0,85% 6,09% 5,82% Dossiers tussen en bedrag Dossiers tussen en percentage bedrag 4,18% 23,53% 23,30% Het tweede Urgentiebesluit Aangezien de financiële crisis niet enkel gevolgen had voor de kredietverstrekking naar kmo s toe, werd de Waarborgregeling tevens uitgebreid naar grote ondernemingen middels de lancering van een tweede Urgentiebesluit dat op 6 maart 2009 definitief werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Op 1 juli 2009 werd het tweede Urgentiebesluit, waardoor de Waarborgregeling werd uitgebreid naar de grote ondernemingen, van kracht. In hoofdstuk a) werd reeds gemeld dat in 2010 slechts voor 26 verbintenissen aangaande grote ondernemingen een beroep werd gedaan op de Waarborgregeling. Die verbintenissen hebben betrekking op 23 grote ondernemingen. In 2009 bedroeg het aantal verbintenissen 15 voor 13 ondernemingen. Voor de grote ondernemingen wordt dus slechts sporadisch beroep gedaan op de Waarborgregeling. Dit werd eerder al gemeld door de waarborghouders zelf omdat het maximale waarborgbedrag van 1,5 miljoen euro te beperkt is voor grote ondernemingen. Niettemin blijft die verruiming waardevol, te meer daar een studie werd opgestart met het oog op een eventuele verhoging van het maximale waarborgbedrag binnen het bestaande Europese kader Het derde Urgentiebesluit Via de generieke Waarborgregeling kan enkel een waarborg worden verkregen voor nieuwe investeringen en nieuw bedrijfskapitaal, zodat slechts in beperkte mate overbruggings- en schuldfinanciering wordt toegelaten. Na overleg met een aantal waarborghouders bleek dat zowel kmo s als grote ondernemingen naar aanleiding van de financiële crisis een tekort aan liquiditeiten hadden, waardoor ze niet konden voldoen aan de afbetalingen van hun bestaande kredieten en verplichtingen. Een tijdelijke uitbreiding van de Waarborgregeling voor onder andere overbruggingsfinancieringen, wedersamenstelling bedrijfskapitaal en uitstel van kapitaalaflossingen, aan de hand van Urgentiebesluit ter, kwam tegemoet aan de noden van de kmo s en grote ondernemingen. Het Urgentiebesluit ter werd goedgekeurd door de Vlaamse regering op 16/10/2009. Het besluit houdt op van kracht te zijn op de dag waarop het besluit van de Vlaamse Regering van 7 november 2008 betreffende erkenning van een financiële crisis en tot afwijking van de waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen, overeenkomstig artikel 7 van het voormelde besluit, ophoudt te bestaan. Aanmeldingen onder Urgentiebesluit ter kunnen vanaf 1 januari 2010 onder oproep 10 en 11 onder de waarborg worden gebracht. 25

31 De onderstaande vormen van overbruggingsfinanciering zijn nu mogelijk: - een verlenging of verhoging van een bestaande lijn die op vervaldag komt; - vervanging van een reeds onder de waarborg gebracht krediet om krediet-technische reden waarbij de oorspronkelijke risicoverdeling, looptijd van de waarborg en waarborgbedrag gelijk blijft; - verlenging van de looptijd van de waarborg van een reeds onder de waarborg gebracht krediet, waarbij de looptijd van het krediet wordt verlengd; - nieuw krediet voor bedrijfskapitaal of wedersamenstelling van bedrijfskapitaal; - overname van een niet-opgezegd krediet van een andere financiële instelling; - een volledig of gedeeltelijk uitstel van kapitaal, waarbij de looptijd van het krediet wordt verlengd; - een verlenging of verhoging van een bestaande lijn die op vervaldag komt binnen een aanmeldingstermijn van 3 maanden en die niet onder de waarborg is gebracht. Voor alle categorieën werd als voorwaarde gesteld dat de waarborghouder een extra risico op de onderneming dient te nemen. Het louter verschuiven van het risico van de waarborghouder naar het Vlaamse Gewest wordt bijgevolg uitgesloten. Bovendien dient de onderneming voor de start van de financiële crisis een gezonde onderneming te zijn. Concreet betekent dit dat de onderneming op datum van 1 juli 2008 geen achterstanden van meer dan 1 maand mocht hebben voor de lopende verplichtingen bij dezelfde financiële instelling. Na een eerder trage start van dit urgentiebesluit, zien we vooral in het tweede en derde kwartaal van 2010 veel aanvragen. Alle aanvragen hebben een zeer hoog risicoprofiel aangezien het ondernemingen betreft die ofwel problemen ondervinden met het terugbetalen van bestaande kredieten, ofwel een tekort aan bedrijfskapitaal hebben. In totaal werden 148 verbintenissen voor een bedrag van euro aangemeld onder Urgentiebesluit ter. 26

ACTIVITEITENVERSLAG 2014

ACTIVITEITENVERSLAG 2014 ACTIVITEITENVERSLAG 2014 Waarborgen De beste saus voor een verteerbaar krediet 22 mei 2015 Waarborgbeheer nv Activiteitenverslag 2014 Foto 1: Raad van bestuur van Waarborgbeheer nv Van links naar rechts:

Nadere informatie

ACTIVITEITENVERSLAG 2015

ACTIVITEITENVERSLAG 2015 ACTIVITEITENVERSLAG 2015 Waarborgen tot 1,5 miljoen euro voor ondernemingen 13 mei 2016 Waarborgbeheer nv Activiteitenverslag 2015 Foto 1: Raad van bestuur van Waarborgbeheer nv Van links naar rechts:

Nadere informatie

nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Waarborgregeling - Stand van zaken

nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Waarborgregeling - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 241 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 januari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Waarborgregeling - Stand van zaken De Waarborgregeling

Nadere informatie

Informatie voor financiële instellingen

Informatie voor financiële instellingen Informatie voor financiële Hoe werkt de Waarborgregeling? Figuur 1: mechanisme oproep Op voorstel van Waarborgbeheer nv doet de Vlaamse minister van Economie een oproep om te achterhalen welke financiële

Nadere informatie

PMV Vitamines voor Vlaamse Ondernemingen WORKSHOP ITB 22 OKTOBER 2010

PMV Vitamines voor Vlaamse Ondernemingen WORKSHOP ITB 22 OKTOBER 2010 PMV Vitamines voor Vlaamse Ondernemingen WORKSHOP ITB 22 OKTOBER 2010 PMV: positie onder de Vlaamse investeringsmaatschappijen PUBLIEK & INSTITUTIONELEN VLAAMSE GEWEST 100% 100% 100% VPM LRM 73% 27% GIMV

Nadere informatie

1 van 5. Concrete voorbeelden. Voorbeeld 1: juffrouw Evita. Voorbeeld 2: de heer Tom Poes. Waarborgregeling Concrete voorbeelden

1 van 5. Concrete voorbeelden. Voorbeeld 1: juffrouw Evita. Voorbeeld 2: de heer Tom Poes. Waarborgregeling Concrete voorbeelden Concrete voorbeelden Voorbeeld 1: juffrouw Evita Juffrouw Evita werkte een aantal jaren als hulp in een krantenzaak maar nu wil ze eindelijk op eigen benen staan. Zij heeft een dagbladhandel op het oog

Nadere informatie

In augustus 2013 kwam een nieuwe wijziging. Het bedrag van euro werd verhoogd tot euro.

In augustus 2013 kwam een nieuwe wijziging. Het bedrag van euro werd verhoogd tot euro. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 579 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 13 juni aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Winwinlening - Stand van zaken De winwinlening werd in 2006

Nadere informatie

FINANCIERINGEN PMV WEEK VAN DE BEDRIJFSOVERDRACHT 26 OKTOBER 2015

FINANCIERINGEN PMV WEEK VAN DE BEDRIJFSOVERDRACHT 26 OKTOBER 2015 FINANCIERINGEN PMV WEEK VAN DE BEDRIJFSOVERDRACHT 26 OKTOBER 2015 PLAATS VAN PMV IN HET VLAAMSE INVESTERINGSLANDSCHAP PUBLIEK & INSTITUTIONELE INVESTEERDERS VLAAMS GEWEST 100 % 100 % 100 % 2 VPM LRM GIMV

Nadere informatie

ONTWERP VAN DECREET. tot wijziging van het decreet van 6 februari 2004 betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen

ONTWERP VAN DECREET. tot wijziging van het decreet van 6 februari 2004 betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen Zitting 2008-2009 22 januari 2009 ONTWERP VAN DECREET tot wijziging van het decreet van 6 februari 2004 betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen AMENDEMENT Zie: 1984 (2008-2009)

Nadere informatie

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Monitoring Rapport: Mei 212 Jan van Nispen Inleiding De start van de financiële crisis ligt nu al enkele jaren achter ons, maar in 211 voelden we nog steeds de

Nadere informatie

FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE SPORT VLAANDEREN OKTOBER 2018

FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE SPORT VLAANDEREN OKTOBER 2018 FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE SPORT VLAANDEREN OKTOBER 2018 PLAATS VAN PMV IN HET VLAAMSE INVESTERINGSLANDSCHAP PUBLIEK & INSTITUTIONELE INVESTEERDERS VLAAMS GEWEST VLAAMS GEWEST 100 % 100 % 100 % VPM

Nadere informatie

nr. 372 van DANIËLLE VANWESENBEECK datum: 7 maart 2018 aan PHILIPPE MUYTERS Winwinleningen - Stand van zaken

nr. 372 van DANIËLLE VANWESENBEECK datum: 7 maart 2018 aan PHILIPPE MUYTERS Winwinleningen - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 372 van DANIËLLE VANWESENBEECK datum: 7 maart 2018 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Winwinleningen - Stand van zaken De Winwinlening is

Nadere informatie

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Monitoring Rapport: Januari 2012 Jan van Nispen Inleiding Sinds 2008 zijn woorden zoals crisis, financieringsproblemen, waarborgen en bailouts niet meer uit de

Nadere informatie

FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE FORUM FOR THE FUTURE 23 NOVEMBER 2017

FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE FORUM FOR THE FUTURE 23 NOVEMBER 2017 FINANCIERINGEN PMV/Z PRESENTATIE FORUM FOR THE FUTURE 23 NOVEMBER 2017 PLAATS VAN PMV IN HET VLAAMSE INVESTERINGSLANDSCHAP PUBLIEK & INSTITUTIONELE INVESTEERDERS VLAAMS GEWEST VLAAMS GEWEST 100 % 100 %

Nadere informatie

1 van 7. Externe FAQ voor de waarborghouders

1 van 7. Externe FAQ voor de waarborghouders Externe FAQ voor de waarborghouders 1 van 7 Wat is een onderneming in het kader van de Waarborgregeling?... 2 Zijn vzw s toegelaten?... 2 Wat is een onderneming in moeilijkheden in het kader van de generieke

Nadere informatie

1. Hoeveel bedraagt de totale beheersvergoeding die PMV ontvangt? Graag een overzicht per jaar voor de periode

1. Hoeveel bedraagt de totale beheersvergoeding die PMV ontvangt? Graag een overzicht per jaar voor de periode SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 399 van GÜLER TURAN datum: 27 februari 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Vlaams Participatiefonds - Activiteiten Ingevolge de zesde

Nadere informatie

JAARVERSLAG IMPULSKREDIETEN 2013

JAARVERSLAG IMPULSKREDIETEN 2013 JAARVERSLAG IMPULSKREDIETEN 2013 1 Inhoudsopgave INLEIDING... 3 1. Resultaten in 2013... 5 2. Concrete cijfers 2013: Profiel van de kredietaanvrager en kredietnemer... 5 3. Doelstellingen 2014... 27 Bijlage

Nadere informatie

Vennootschappen onderworpen aan de vennootschapsbijdrage

Vennootschappen onderworpen aan de vennootschapsbijdrage Vennootschappen onderworpen aan de vennootschapsbijdrage Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (2001), Statistiek van de aangesloten vennootschappen jaar 2000, 68 p. Begin juni

Nadere informatie

Aantal startende ondernemingen stagneert nog altijd

Aantal startende ondernemingen stagneert nog altijd Aantal startende ondernemingen stagneert nog altijd Naar aanleiding van de Vlaamse Startersdag van 22 april 2004 publiceerde UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, voor het eerst de Startersatlas.

Nadere informatie

1.1 Aantal levend geborenen dat bij geboorte woont in het Vlaamse Gewest sinds 2001

1.1 Aantal levend geborenen dat bij geboorte woont in het Vlaamse Gewest sinds 2001 Bijlage bij het persbericht dd. 08/06/15: 1 Vrouwen krijgen hun kinderen in toenemende mate na hun dertigste verjaardag 1. Het geboortecijfer volgens Kind en Gezin 67 875 geboorten in 2014, daling van

Nadere informatie

Geregistreerde* winwinleningen - overname Bedrag Winwinlening Aantal Winwinleningen

Geregistreerde* winwinleningen - overname Bedrag Winwinlening Aantal Winwinleningen overzicht instrumentarium Gigarant (periode 2011 2015): 11 van de 177 aanvragen (6%) hadden betrekking op en overname of overdracht. Daarvan werden er 7 goedgekeurd, dat is 16% van de 45 goedgekeurde dossiers.

Nadere informatie

ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING

ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING / Archief cijfers ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING Vlaams Gewest 2013 / 5.01.2016 5.01.2016 Zorgzwaarte in de thuisverpleging 1/11 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op juli 2015

Nadere informatie

Hypothecaire kredietverlening blijft op peil, ondanks afwachtende houding van de Vlaamse koper

Hypothecaire kredietverlening blijft op peil, ondanks afwachtende houding van de Vlaamse koper Persbericht Hypothecaire kredietverlening blijft op peil, ondanks afwachtende houding van de Vlaamse koper Brussel, 2 mei 2018 In het eerste trimester van 2018 werden er bijna 60.000 hypothecaire kredietovereenkomsten

Nadere informatie

De regionale impact van de economische crisis

De regionale impact van de economische crisis De regionale impact van de economische crisis Damiaan Persyn Vives Beleidspaper 11 Juli 2009 VIVES Naamsestraat 61 bus 3510 3000 Leuven - Belgium Tel: +32 16 32 42 22 www.econ.kuleuven.be/vives De regionale

Nadere informatie

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding

Jaarverslag Herplaatsingsfonds. 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Jaarverslag Herplaatsingsfonds 1.1 Aanvragen voor outplacementbegeleiding Het Herplaatsingsfonds financiert de outplacementbegeleiding van alle ontslagen werknemers tewerkgesteld in bedrijven in het Vlaamse

Nadere informatie

a) Hoeveel aanvraagdossiers werden in de periode 2009-2014 jaarlijks ingediend voor de Innovatiemezzanine? Over hoeveel ondernemingen gaat het?

a) Hoeveel aanvraagdossiers werden in de periode 2009-2014 jaarlijks ingediend voor de Innovatiemezzanine? Over hoeveel ondernemingen gaat het? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 702 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ datum: 7 juli 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Participatiemaatschappij Vlaanderen - Innovatiemezzanine

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%.

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. STUDIE Faillissementen 1 december 2016 Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding

Nadere informatie

De vrouwen hebben dan ook een grotere kans op werkloosheid (0,39) dan de mannen uit de onderzoekspopulatie (0,29).

De vrouwen hebben dan ook een grotere kans op werkloosheid (0,39) dan de mannen uit de onderzoekspopulatie (0,29). In het kader van het onderzoek kreeg de RVA de vraag om op basis van de door het VFSIPH opgestelde lijst van Rijksregisternummers na te gaan welke personen op 30 juni 1997 als werkloze ingeschreven waren.

Nadere informatie

Sectoranalyse Horeca 2012

Sectoranalyse Horeca 2012 HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2012 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen 2013 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie

Nadere informatie

Sectoranalyse Horeca 2014

Sectoranalyse Horeca 2014 HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2014 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen Omzet en investeringen 2014 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca

Nadere informatie

Januari 2013. Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren?

Januari 2013. Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren? Januari 2013 Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren? Analyse uitgevoerd voor het Observatorium Krediet en Schuldenlast Duvivier

Nadere informatie

11/7/2011. Vitamines voor de Vlaamse economie. www.pmv.eu

11/7/2011. Vitamines voor de Vlaamse economie. www.pmv.eu Vitamines voor de Vlaamse economie www.pmv.eu Vitamines voor ondernemers Ondernemersbeurs Unizo 26 oktober 2011 1 PMV: positie onder de Vlaamse investeringsmaatschappijen PUBLIEK & INSTITUTIONELEN VLAAMSE

Nadere informatie

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Juli - september 2015

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Juli - september 2015 Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Juli - september 2015 n 26 T/3 www.notaris.be VASTGOEDACTIVITEIT IN BELGIË 99,8 101 102,1 102,6 106,4 106,8 101,7 103,4 105,9 94,1 94,9 102,8 98,9

Nadere informatie

Het Participatiefonds Vlaanderen biedt vanaf 1 juli 2014 volgende kredietformules aan:

Het Participatiefonds Vlaanderen biedt vanaf 1 juli 2014 volgende kredietformules aan: SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 244 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 15 januari aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Participatiefonds Vlaanderen - Starteo ParticipatieMaatschappij

Nadere informatie

Hoe staan deze cijfers ten opzichte van de cijfers van vorige jaren? Wat is hier volgens de minister een mogelijke verklaring voor?

Hoe staan deze cijfers ten opzichte van de cijfers van vorige jaren? Wat is hier volgens de minister een mogelijke verklaring voor? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 222 van VALERIE TAELDEMAN datum: 6 januari 2016 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN,

Nadere informatie

SECTORANALYSE HORECA 2015

SECTORANALYSE HORECA 2015 Rapport 2015 106 Pag. SECTORANALYSE HORECA 2015 Ondernemingen 2015 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum voor

Nadere informatie

Cijfermateriaal basisregistratie

Cijfermateriaal basisregistratie Cijfermateriaal basisregistratie 2007-2009 Mei 2010 1. Inleiding In dit rapport wordt het cijfermateriaal met betrekking tot budgethulpverlening en schuldhulpverlening gepresenteerd dat door de erkende

Nadere informatie

Werkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen

Werkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen De impact van de economische crisis in West Limburg Werkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen MEI 2009 1. Werkloosheid 1.1 Niet werkende werkzoekenden Een eerste indicator die de economische

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4

Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4 Graydon kwartaal monitor incl Kwartaal 4 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 8 Starters per branche 9 Opheffingen per branche 1 Faillissementen per branche 11 Netto-Groei

Nadere informatie

Arbeidsmarktbarometer Onderwijs

Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs December 29 VLAAMS MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VORMING AGENTSCHAP VOOR ONDERWIJSDIENSTEN (AgODi) Arbeidsmarktbarometer Onderwijs december

Nadere informatie

De jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA

De jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA De jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA Vooraf Door de aanbevelingen van de Europese Unie is de aandacht momenteel vooral gericht op de werkgelegenheidsgraad van de oudere uitkeringstrekkers.

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4

Graydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4 Graydon kwartaal monitor incl Kwartaal 4 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 6 Starters per branche 7 Opheffingen per branche 8 Faillissementen per branche 9 Netto-Groei

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen mei 2016

STUDIE Faillissementen mei 2016 STUDIE Faillissementen mei 2016 Maand mei: faillissementen stijgen +4,1%. Stijging vooral binnen de horeca Cumul 2016: -12,3% Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon

Nadere informatie

... Graydon studie. Faillissementen. oktober 2017

... Graydon studie. Faillissementen. oktober 2017 Graydon studie Faillissementen oktober 2017 3 november 2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De

Nadere informatie

Helft zorgverzekerden komt niet rond

Helft zorgverzekerden komt niet rond Bijlage perstekst Helft zorgverzekerden komt niet rond 1. Het belang van de zorgverzekering Het HIVA onderzoek (2008) 1 bevestigt het nut van de Vlaamse zorgverzekering. Voor zorgerkenden maakt het wel

Nadere informatie

Barometer kinesitherapie 2013

Barometer kinesitherapie 2013 Barometer kinesitherapie 2013 Ingevolge de nomenclatuurhervorming van 2002, lag het uitgavenniveau voor kinesitherapie in 2003 op het laagste niveau sinds 1991. Vanaf 2004 beginnen de uitgaven opnieuw

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2018

Graydon Kwartaalmonitor Q3 2018 Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud De economie zit duidelijk in de lift. Na eerdere positieve berichten over de groeiende omvang van het Nederlandse bedrijfsleven, blijkt ook uit deze Graydon

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter

Nadere informatie

De inflatie zakte in juni nog tot 1,5 punten. De daaropvolgende maanden steeg de inflatie tot 2,0 in augustus (Bron: NBB).

De inflatie zakte in juni nog tot 1,5 punten. De daaropvolgende maanden steeg de inflatie tot 2,0 in augustus (Bron: NBB). NOTARISBAROMETER VASTGOED WWW.NOTARIS.BE T3 2017 Barometer 34 MACRO-ECONOMISCH Het consumentenvertrouwen trekt sinds juli terug aan, de indicator stijgt van -2 in juni naar 2 in juli en bereikte hiermee

Nadere informatie

Zowel Gigarant als Waarborgbeheer NV behoren tot de consolidatieperimeter van de Vlaamse overheid.

Zowel Gigarant als Waarborgbeheer NV behoren tot de consolidatieperimeter van de Vlaamse overheid. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 683 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ datum: 25 juni 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Gigarant en Waarborgbeheer - Waarborgen De Vlaamse

Nadere informatie

De aanvrager van de renovatiepremie moet voldoen aan een aantal voorwaarden m.b.t.: - inkomen; - woning; - eigendom; - facturen; - aantal aanvragen.

De aanvrager van de renovatiepremie moet voldoen aan een aantal voorwaarden m.b.t.: - inkomen; - woning; - eigendom; - facturen; - aantal aanvragen. VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE KANSEN EN ARMOEDEBESTRIJDING Vraag

Nadere informatie

1. Voorstelling Agentschap Ondernemen 2. Financieringsinstrumenten via overheid 3. Steunmaatregelen 4. Contact. Agentschap Ondernemen

1. Voorstelling Agentschap Ondernemen 2. Financieringsinstrumenten via overheid 3. Steunmaatregelen 4. Contact. Agentschap Ondernemen FINANCIERINGS- EN STEUNMAATREGELEN VOOR STARTENDE ONDERNEMINGEN STARTERSDAG UNIZO 18 mei 2011 Agentschap Ondernemen Ondernemingen actief informeren en adviseren over overheidsmaatregelen en stimuli, complementair

Nadere informatie

Bijlage I: Woningmarktcijfers 4 e kwartaal 2007

Bijlage I: Woningmarktcijfers 4 e kwartaal 2007 Bijlage I: Woningmarktcijfers 4 e kwartaal 2007 De prijs van de gemiddelde verkochte woning stijgt met 1,2% in het 4 e kwartaal van 2007. De stijging van de prijs per m 2 is met 0,3% veel lager. De stijging

Nadere informatie

... Graydon studie. Faillissementen. Oktober 2018

... Graydon studie. Faillissementen. Oktober 2018 Graydon studie Faillissementen Oktober 2018 5 november 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De

Nadere informatie

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Oktober - december 2014 n 20 T/1 5 jaar www.notaris.be VASTGOEDACTIVITEIT IN BELGIË 99,2 99,8 101 102,1 102,6 106,4 106,8 101,7 102,8 94,1 94,9 98,9

Nadere informatie

notarisbarometer 2012 : meer vastgoedtransacties in België Vastgoedactiviteit in België www.notaris.be 106,4 106,8 101,6 99,2 100 99,2 99,8

notarisbarometer 2012 : meer vastgoedtransacties in België Vastgoedactiviteit in België www.notaris.be 106,4 106,8 101,6 99,2 100 99,2 99,8 notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D E n 15 Oktober - december Trimester 4 - Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen De familie

Nadere informatie

nr. 46 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 14 oktober 2014 aan PHILIPPE MUYTERS Dienstencheques - Gebruikers

nr. 46 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 14 oktober 2014 aan PHILIPPE MUYTERS Dienstencheques - Gebruikers SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 46 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 14 oktober 2014 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Dienstencheques - Gebruikers De dienstencheque (DC),

Nadere informatie

Eerste helft 2018 & Q Graydon kwartaal monitor

Eerste helft 2018 & Q Graydon kwartaal monitor Eerste helft & Q2 Graydon kwartaal monitor Eerste helft & Q2 1 Eerste helft & Q2 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Faillissementen per branche 23 Opheffingen per branche 24 Netto-groei per branche 25 Overzicht

Nadere informatie

PMV: positie onder de Vlaamse investeringsmaatschappijen

PMV: positie onder de Vlaamse investeringsmaatschappijen PMV: positie onder de Vlaamse investeringsmaatschappijen PUBLIEK & INSTITUTIONELEN VLAAMSE GEWEST 100% 100% 100% VPM LRM 73% 27% GIMV 50% 50% XL-FONDS 2009 1 Missie Stuwkracht geven aan projecten die belangrijk

Nadere informatie

Arbeidsmarktbarometer Onderwijs

Arbeidsmarktbarometer Onderwijs R A P P O RT Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs december 2009 Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) Koning Albert II-laan

Nadere informatie

NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN, NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 18 van het ministerieel

Nadere informatie

FINANCIERINGS- EN STEUNMAATREGELEN VOOR STARTENDE ONDERNEMINGEN STARTERSDAG UNIZO. 18 mei 2011

FINANCIERINGS- EN STEUNMAATREGELEN VOOR STARTENDE ONDERNEMINGEN STARTERSDAG UNIZO. 18 mei 2011 FINANCIERINGS- EN STEUNMAATREGELEN VOOR STARTENDE ONDERNEMINGEN STARTERSDAG UNIZO 18 mei 2011 1. Voorstelling Agentschap Ondernemen 2. Financieringsinstrumenten via overheid 3. Steunmaatregelen 4. Contact

Nadere informatie

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015 Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015 VKW Limburg en UNIZO-Limburg houden vinger aan de pols van de Limburgse economie Wat is de POL? Online bevraging bij Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders Op

Nadere informatie

BRUPART : nieuwe producten

BRUPART : nieuwe producten BRUPART : nieuwe producten I. Inleiding Als gevolg van de zesde staatshervorming is het federale Participatiefonds sinds 01 juli 2014 in vereffening. In het kader van een overeenkomst van gedelegeerde

Nadere informatie

EVOLUTIE VAN DE MARKT

EVOLUTIE VAN DE MARKT Notarisbarometer VASTGOED www.notaris.be 2016 Barometer 31 VASTGOEDACTIVITEIT IN 106,4 106,8 101,7 103,4 105,9 102,8 98,9 101,4 99,2 105,0 105,3 104,7 115,4 112,1 111,8 118,0 116,1 127,0 124,7 127,9 115,8

Nadere informatie

nr. 508 van GRETE REMEN datum: 13 april 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Project Maak werk van je zaak - Stand van zaken

nr. 508 van GRETE REMEN datum: 13 april 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Project Maak werk van je zaak - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 508 van GRETE REMEN datum: 13 april 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Project Maak werk van je zaak - Stand van zaken Syntra, VDAB

Nadere informatie

Hoog ziekteverzuim in Limburg

Hoog ziekteverzuim in Limburg PERSBERICHT Hoog ziekteverzuim in Limburg Limburgse werknemers zijn meest ziek in vergelijking met andere Vlaamse provincies Hasselt, 24 november 2016 Limburgse werknemers hebben het meest aantal ziekte-uren

Nadere informatie

30 3 DE TRIMESTER 2016

30 3 DE TRIMESTER 2016 Verantwoordelijke uitgever: Erik Van Tricht, Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, Bergstraat, 30-34 - 1000 Notarisbarometer Vastgoed VASTGOEDACTIVITEIT IN T/3 Juli - september 2016 n 30 3

Nadere informatie

Regionale verdeling van de notariële vastgoedindex

Regionale verdeling van de notariële vastgoedindex notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D E n 9 April - juni Trimester 2 - Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen De familie A Vastgoedactiviteit

Nadere informatie

VERSLAG. van het Rekenhof. over de controle van de rekeningen 2004-2005 van Gimvindus nv

VERSLAG. van het Rekenhof. over de controle van de rekeningen 2004-2005 van Gimvindus nv Stuk 37-K (2007-2008) Nr. 1 Zitting 2007-2008 8 augustus 2008 VERSLAG van het Rekenhof over de controle van de rekeningen 2004-2005 van Gimvindus nv 4596 REK Stuk 37-K (2007-2008) Nr. 1 2 3 Stuk 37-K (2007-2008)

Nadere informatie

Dossier regionale luchthavens. 0. Aanleiding:

Dossier regionale luchthavens. 0. Aanleiding: Dossier regionale luchthavens 0. Aanleiding: In 2004 presenteerde het Vlaams Forum Luchtvaart een rapport en aanbevelingen aan de Vlaamse regering over de luchtvaart in Vlaanderen [2]. Belangrijk onderdeel

Nadere informatie

EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012

EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 Versie februari 2013 EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 1. PROCEDURES... 2 1.1 Aantal ingediende startverklaringen...

Nadere informatie

UNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06

UNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06 UNIZO KMO-BAROMETER UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer en andere KMO-statistieken zie: www.unizo.be/statistieken

Nadere informatie

Bios2 Thema in de kijker Publieksbereik

Bios2 Thema in de kijker Publieksbereik Bios2 Thema in de kijker Publieksbereik Bios2 thema reeks 2011 1 Het agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen verzamelt via de rapporteringstool Bios2 al geruime tijd cijfermateriaal

Nadere informatie

Ontwikkeling leerlingaantallen

Ontwikkeling leerlingaantallen Ontwikkeling leerlingaantallen Elk jaar wordt op 1 oktober het leerlingaantal van elke basisschool geregistreerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (). Op basis van deze leerlingtelling wordt de bekostiging

Nadere informatie

Orderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau

Orderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau jun-11 sep-11 dec-11 mrt-12 jun-12 sep-12 dec-12 mrt-13 jun-13 sep-13 dec-13 mrt-14 jun-14 sep-14 dec-14 mrt-15 jun-15 sep-15 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 mrt-17 jun-17 Perscontact Frederik Bronckaerts

Nadere informatie

Kredietverlening aan zelfstandigen en ondernemingen - Stand van zaken

Kredietverlening aan zelfstandigen en ondernemingen - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 751 van WILLEM-FREDERIK SCHILTZ datum: 31 augustus 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Kredietverlening aan zelfstandigen en ondernemingen

Nadere informatie

... Graydon studie. Faillissementen. November 2017

... Graydon studie. Faillissementen. November 2017 ... Graydon studie Faillissementen November 2017 1 december 2017 [Typ hier] [Typ hier] [Typ hier] Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure

Nadere informatie

Hoog aantal vastgoedtransacties in het afgelopen trimester. De vastgoedmarkt herpakt zich na een relatief rustige maand maart

Hoog aantal vastgoedtransacties in het afgelopen trimester. De vastgoedmarkt herpakt zich na een relatief rustige maand maart I. Vastgoedactiviteit in België Hoog aantal vastgoedtransacties in het afgelopen trimester De vastgoedmarkt herpakt zich na een relatief rustige maand maart In het 2de trimester van 2013 waren er in ons

Nadere informatie

ONDERFINANCIERING HOGER ONDERWIJS IN KAART

ONDERFINANCIERING HOGER ONDERWIJS IN KAART 2016-04-13 ONDERFINANCIERING HOGER ONDERWIJS IN KAART Inleiding In wat volgt wordt een overzicht gegeven van de besparingsmaatregelen tijdens deze legislatuur op de werkingstoelagen en op de sociale toelagen,

Nadere informatie

nr. 587 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 15 juni 2016 aan PHILIPPE MUYTERS Participatiefonds Vlaanderen - Kmo-cofinanciering

nr. 587 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 15 juni 2016 aan PHILIPPE MUYTERS Participatiefonds Vlaanderen - Kmo-cofinanciering SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 587 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 15 juni 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Participatiefonds Vlaanderen - Kmo-cofinanciering Het Participatiefonds

Nadere informatie

EVOLUTIE VAN DE MARKT

EVOLUTIE VAN DE MARKT Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Oktober - december n 27 T/4 www.notaris.be VASTGOEDACTIVITEIT IN BELGIË 101 102,1 102,6 106,4 106,8 101,7 103,4 105,9 94,9 102,8 98,9 101,4 99,2 105,0

Nadere informatie

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen

Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Analyse van de vooraanmeldingen voor de lerarenopleidingen Aanmelding voor opleidingen tot vo docent steeds vroeger, pabo trekt steeds minder late aanmelders juni 2009 Inleiding Om de (toekomstige) leraartekorten

Nadere informatie

PMV, uw gids in bedrijfsfinanciering. Waarborgen. De beste manier om uw bankier te overtuigen. Informatiebrochure voor ondernemers

PMV, uw gids in bedrijfsfinanciering. Waarborgen. De beste manier om uw bankier te overtuigen. Informatiebrochure voor ondernemers PMV, uw gids in bedrijfsfinanciering Waarborgen De beste manier om uw bankier te overtuigen Informatiebrochure voor ondernemers Als ondernemer stapt u voor de financiering van uw investeringen doorgaans

Nadere informatie

MAXIMALE RENTABILITEITSOPPERVLAKTEN VOOR DE PERIODE 25/11/ /11/2022

MAXIMALE RENTABILITEITSOPPERVLAKTEN VOOR DE PERIODE 25/11/ /11/2022 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// MAXIMALE RENTABILITEITSOPPERVLAKTEN VOOR

Nadere informatie

Grondwaterstandindicator freatisch grondwater Oktober 2013

Grondwaterstandindicator freatisch grondwater Oktober 2013 Grondwaterstandindicator freatisch grondwater Oktober 2013 De grondwaterstandindicator geeft een beeld van de huidige stijghoogte van het grondwater ten opzichte van het verleden. De analyse van de stijghoogtegegevens

Nadere informatie

3.4 Financieel verslag

3.4 Financieel verslag 3.4 Financieel verslag Verplichte Ziekteverzekering (VP) Afsluiting 2012 2011 Het RIZIV heeft op het moment van de redactie van dit jaarverslag de rekeningen van de verplichte verzekering met betrekking

Nadere informatie

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018 Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018 VKW Limburg en UNIZO Limburg houden de vinger aan de pols van de Limburgse economie POL Themabevraging januari 2018 Outlook 2018 1 Evaluatie 2017 volgens sector

Nadere informatie

Januari Evolutie van de gegevens 2013 van de Centrale voor Kredieten:

Januari Evolutie van de gegevens 2013 van de Centrale voor Kredieten: Januari 2014 Evolutie van de gegevens 2013 van de Centrale voor Kredieten: Een licht herstel van het consumentenkrediet, maar steeds meer wanbetalingen Analyse uitgevoerd voor het Observatorium Krediet

Nadere informatie

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de voorwaarden waaronder investeringssubsidies kunnen worden toegekend aan toeristische logiezen

Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de voorwaarden waaronder investeringssubsidies kunnen worden toegekend aan toeristische logiezen Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de voorwaarden waaronder investeringssubsidies kunnen worden toegekend aan toeristische logiezen DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 18 juli

Nadere informatie

Record aan hypothecair krediet in 2017

Record aan hypothecair krediet in 2017 Persbericht Record aan hypothecair krediet in 2017 Brussel, 29 januari 2018 In 2017 werden er bijna 243.000 hypothecaire kredietovereenkomsten afgesloten voor een totaalbedrag van 31 miljard EUR (exclusief

Nadere informatie

Om de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB

Om de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB 1 Om de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB (Nationale Bank van België) hebben gepubliceerd. Ondernemingen

Nadere informatie

FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN

FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN Juli 2014 Statistisch verslag van de arbeidsongevallen van 2013 - Privésector 1 Aanpassing van de formule van de gevolgen van arbeidsongevallen 1.1 EVOLUTIE IN DE OVERDRACHT

Nadere informatie

Winwinlening De Vlaamse Cooreman-Declercq voor KMO s: reeds 98,4 mio leningen

Winwinlening De Vlaamse Cooreman-Declercq voor KMO s: reeds 98,4 mio leningen PERSMEDEDELING VAN HET KABINET VAN DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW EN PLATTELANDSBELEID Woensdag 9 januari 2013 Winwinlening De

Nadere informatie

De beroepsbevolking in de grensregio s van Nederland en Vlaanderen: grote verschillen aan weerszijden van de grens

De beroepsbevolking in de grensregio s van Nederland en Vlaanderen: grote verschillen aan weerszijden van de grens De beroepsbevolking in de grensregio s van Nederland en Vlaanderen: grote verschillen aan weerszijden van de grens Bierings, H., Schmitt, J., van der Valk, J., Vanderbiesen, W., & Goutsmet, D. (2017).

Nadere informatie

ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING

ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING / Archief cijfers ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING Vlaams Gewest 2016 / 5.07.2018 5.07.2018 Zorgzwaarte in de thuisverpleging 1/10 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers juli 2018 door:

Nadere informatie

R A P P O R T Nr. 67 ------------------------------- RAPPORT BETREFFENDE HET TIJDSKREDIET - JAARLIJKSE EVALUATIE

R A P P O R T Nr. 67 ------------------------------- RAPPORT BETREFFENDE HET TIJDSKREDIET - JAARLIJKSE EVALUATIE R A P P O R T Nr. 67 ------------------------------- RAPPORT BETREFFENDE HET TIJDSKREDIET - JAARLIJKSE EVALUATIE ---------------- 9 november 2005 1.984-1 Blijde Inkomstlaan, 17-21 - 1040 Brussel Tel: 02

Nadere informatie

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen

Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen Verantwoordelijke uitgever: Erik Van Tricht, Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, Bergstraat, 30-34 - 1000 Brussel Notarisbarometer Vastgoed - familie - vennootschappen VASTGOEDACTIVITEIT

Nadere informatie

Banken verlenen recordaantal kredieten aan ondernemingen

Banken verlenen recordaantal kredieten aan ondernemingen Jürgen de Witte Banken verlenen recordaantal kredieten aan ondernemingen Anne-Mie Ooghe Senior Officer Corporate Banking bij Febelfin Het uitstaande volume kredieten aan ondernemingen bereikte in januari

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. - DEFINITIES. Voor de toepassing van dit besluit wordt met de term "gemeente" ook een brandweerintercommunale bedoeld.

HOOFDSTUK 1. - DEFINITIES. Voor de toepassing van dit besluit wordt met de term gemeente ook een brandweerintercommunale bedoeld. KONINKLIJK BESLUIT VAN 19 APRIL 2014 TOT BEPALING VAN DE VERDEELSLEUTEL VAN DE BIJKOMENDE FEDERALE DOTATIE AAN DE PREZONES EN AAN DE HULPVERLENINGSZONES. 1 (B.S. 25.06.2014) en erratum B.S. 26.02.2015

Nadere informatie