Nederlandse norm. NEN 8005 (nl) Nederlandse invulling van NEN-EN 206-1: Beton - Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit

Transcriptie

1 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN 8005 (nl) Nederlandse invulling van NEN-EN 206-1: Beton - Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit Dutch supplement to NEN-EN 206-1: Concrete - Part 1: Specification, performance, production and conformity Vervangt NEN 8005:2007 2e Ontw.; NEN 8005:2004 ICS ; februari 2008

2 Normcommissie "Beton" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

3 Inhoud Voorwoord Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Normatieve invullingen van en toelichtingen op paragrafen van NEN-EN Bijlage A (informatief) Keuzeschema beoordeling chemische agressiviteit Bijlage B (normatief) Afnamecontrole Bibliografie

4 Voorwoord Deze norm geeft naast een normatieve invulling van een aantal paragrafen van NEN-EN Beton Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit, een toelichting op een aantal paragrafen daarvan. In hoofdstuk 3 zijn de normatieve teksten gegeven als invulling van die bepalingen van NEN-EN waarin is aangegeven dat de desbetreffende nationale normen mogen worden toegepast als invulling van de desbetreffende tekst van NEN-EN (zie in dit verband ook de inleiding van NEN-EN 206-1). Daarbij is gebruikgemaakt van de normen vermeld in hoofdstuk 2. Waar een toelichting op de tekst van NEN-EN is gegeven, of waar een opmerking is gemaakt, is gebruikgemaakt van de normen en andere publicaties vermeld in de bibliografie. De reden voor de huidige herziening van de norm is het verschijnen van de geharmoniseerde Europese norm EN 450-1, die als NEN-EN Vliegas voor beton Deel 1: Definitie, specificaties en conformiteitscriteria is gepubliceerd. Dit heeft geleid tot het aanpassen van de tekst van Daarnaast is de eis ten aanzien van het elektrochemisch onderzoek voor hulpstoffen volgens tabel 1 van NEN 3532, in de vorige versie van de norm, vervangen door een verwijzing naar hoofdstuk 5 van NEN-EN Nieuw is het onderdeel afnamecontrole (facultatief) in het kader van conformiteitscontrole en conformiteitscriteria, met bijbehorende bijlage B. Van dit onderdeel kan worden gebruikgemaakt indien niet onder certificaat wordt geleverd. Ook is een enkele precisering in de bestaande tekst aangebracht. In het kader van het Bouwbesluit 2003 is vooralsnog NEN 8005:2004 van kracht, in samenhang met NEN-EN 206-1:2001 en de daarbij behorende wijzigingsbladen A1:2004 en A2:2005. Via een wijzigingsregeling op de Regeling Bouwbesluit 2003 zal worden bekendgemaakt wanneer de voorliggende versie van NEN 8005 in het kader van de bouwregelgeving van kracht zal zijn. Tot dat moment wordt de normgebruiker aanbevolen om, bij toepassing van NEN-EN in samenhang met de voorliggende versie van de norm, zich er terdege van te vergewissen of toepassing door de contractpartners of de bevoegde overheidsinstanties wordt geaccepteerd. Bijlage A is informatief. Bijlage B is normatief in geval van afnamecontrole. De commissie die deze norm heeft opgesteld, heeft naast de status van NEN-normcommissie tevens de status van voorschriftencommissie 12 Beton van de Stichting Civieltechnisch Centrum Uitvoering Research en Regelgeving CUR. Met deze combinatie willen NEN en CUR, in het belang van alle bouwpartijen, optimale onderlinge afstemming bevorderen van de activiteiten van beide organisaties. 2

5 Nederlandse invulling van NEN-EN 206-1: Beton Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft normatieve bepalingen voor die aspecten die bij de samenstelling van beton volgens NEN-EN nationaal mogen worden geregeld. Daarnaast worden bepaalde paragrafen van NEN-EN van een toelichting voorzien. De norm is bedoeld te worden toegepast in samenhang met NEN-EN 206-1, bij de samenstelling van beton volgens NEN-EN Normatieve verwijzingen Deze norm bevat door directe of indirecte verwijzing bepalingen uit andere normen. De directe verwijzingen zijn op passende plaatsen in de tekst aangehaald. Van de aangehaalde normen geldt de versie die is vermeld in hoofdstuk 4 van NEN 2000 Datering en onderlinge samenhang van normen ten behoeve van de bouwregelgeving. 1) In NEN 2000 is tevens aangegeven naar welke hoofdstukken of paragrafen van de betreffende normen direct is verwezen. Latere wijzigingen of correcties van bovenbedoelde normen zijn alleen mede geldig bij toepassing van de onderhavige norm als deze in hoofdstuk 4 van NEN 2000 zijn vermeld. OPMERKING 1 NEN 2000 is in het bijzonder van belang bij toepassing van de onderhavige norm via het Bouwbesluit 2003 en wordt in samenhang met de Regeling Bouwbesluit 2003 regelmatig geactualiseerd, zodat ondubbelzinnig vastligt naar welke (delen van) normen het Bouwbesluit 2003 verwijst. Actualiseren zal plaatsvinden door publicatie van een complete nieuwe versie van NEN 2000 of van een wijzigingsblad daarop. OPMERKING 2 In de bibliografie is een overzicht gegeven van de titels van de normen en andere publicaties waarnaar alleen ter informatie is verwezen. OPMERKING 3 Hierna is een overzicht gegeven van de titels van de (normatief) aangehaalde normen zoals deze op het moment van publicatie van de onderhavige norm luiden. Bij latere herzieningen van deze normen kan de titel daarvan zijn of worden gewijzigd. De titels van de geldende versies zijn in hoofdstuk 4 van NEN 2000 weergegeven. NEN 2000 Datering en onderlinge samenhang van normen ten behoeve van de bouwregelgeving NEN 2560 Controlezeven Draadzeven, plaatzeven en geëlektroformeerde plaatzeven met ronde en vierkante gaten NEN 2560/A1 Wijzigingsblad A1 op NEN 2560 NEN 3550 Gewone cementsoorten volgens NEN-EN 197-1, met aanvullende speciale eigenschappen Definities en eisen NEN 5905 Nederlandse aanvulling op NEN-EN "Toeslagmateriaal voor beton" NEN-EN Cement Deel 1: Samenstelling, specificatie en conformiteitscriteria voor gewone cementsoorten NEN-EN 197-1/A1 NEN-EN 197-1/A3 Wijzigingsblad A1 op NEN-EN Wijzigingsblad A3 op NEN-EN NEN-EN Beton Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit NEN-EN 206-1/A1 Wijzigingsblad A1 op NEN-EN NEN-EN 206-1/A2 Wijzigingsblad A2 op NEN-EN ) De Regeling Bouwbesluit 2003 wijst NEN 2000 gedateerd aan als de norm waarin de geldende versie is vastgelegd van de tweedelijns-, derdelijns- en verderelijnsnormen die, op enig in de Regeling Bouwbesluit 2003 bepaald moment, krachtens het Bouwbesluit 2003, krachtens de Regeling Bouwbesluit 2003 en krachtens het Besluit indieningsvereisten aanvraag bouwvergunning zijn aangewezen. 3

6 NEN-EN NEN-EN NEN-EN NEN-EN NEN-EN NEN-EN NEN-EN Vliegas voor beton Deel 1: Definitie, specificaties en conformiteitscriteria Hulpstoffen voor beton, mortel en injectiemortel Deel 1: Gemeenschappelijke eisen Beproeving van betonspecie Deel 1: Monsterneming Beproeving van verhard beton Deel 1: Vorm, afmetingen en verdere eisen voor proefstukken en mallen Beproeving van verhard beton Deel 3: Druksterkte van proefstukken Toeslagmateriaal voor beton Metrologische aspecten van niet-automatische weeginstrumenten 3 Normatieve invullingen van en toelichtingen op paragrafen van NEN-EN De in dit hoofdstuk opgenomen teksten hebben betrekking op de paragrafen van NEN-EN 206-1, vermeld in de linkermarge. 4 Indeling in klassen 4.1, Tabel 1, onderdeel 6 Chemische aantasting OPMERKING 1 De indeling van zeewater kan worden gemaakt op basis van de hieronder vermelde gemiddelde samenstelling van het Nederlandse zeewater: gemiddeld gehalte aan sulfaat SO 2-4 : 2780 mg/l; gemiddeld gehalte aan magnesium Mg 2+ : 1330 mg/l. Zie ook voetnoot d in tabel E. OPMERKING 2 Voor de situaties aangeduid in de opmerking (in NEN-EN 206-1) kan met behulp van bijlage A een aanwijzing worden verkregen voor de mogelijk van toepassing te verklaren milieuklasse. 4.2 Betonspecie Consistentieklassen OPMERKING De vereiste verwerkbaarheid van de betonspecie kan worden overeengekomen door het aangeven van een consistentieklasse, die kan worden ontleend aan tabel A. Tabel A Indeling in consistentieklassen Consistentie Verdichtingsmaat Zetmaat Schudmaat Klasse c [-] Klasse h [mm] Klasse Droog C0 1,46 d + 1 d 2 2 [mm] Aardvochtig C1 1,45 1,26 S1 (10 40) F1 ( 340) Half plastisch C2 (1,25 1,11) S F2 ( ) Plastisch C3 (1,10 1,04) S F3 ( ) Zeer plastisch S4 ( ) F Vloeibaar S5 ( 220) F Zeer vloeibaar F6 ( 630) 4

7 Tenzij een meetmethode vooraf is overeengekomen, worden voor de desbetreffende consistentieklassen de volgende meetmethoden als maatgevend aanbevolen: consistenties droog en aardvochtig consistenties half plastisch en plastisch : verdichtingsmaat volgens NEN-EN (klassen C0 en C1); : zetmaat volgens NEN-EN (klassen S2 en S3); consistenties zeer plastisch en vloeibaar : schudmaat volgens NEN-EN (klassen F4 en F5); consistentie zeer vloeibaar : vloeimaat volgens bijlage A van CUR-Aanbeveling 93 (klasse F6) 2). 4.3 Verhard beton Druksterkteklassen OPMERKING Van de in de tabellen 7 en 8 van NEN-EN genoemde sterkteklassen worden onder de Nederlandse omstandigheden de sterkteklassen volgens tabel B gebruikelijk gehanteerd. Tabel B Gebruikelijk gehanteerde sterkteklassen a Normaalbeton en zwaarbeton Lichtbeton C12/15 LC12/13 C20/25 LC20/22 C28/35 a LC30/33 C35/45 LC40/44 C45/55 LC50/55 C53/65 a LC60/66 C60/75 LC70/77 C70/85 LC80/88 C80/95 C90/105 C100/115 Deze aanduidingen wijken af van de in tabel 7 van NEN-EN gebruikte aanduidingen C30/37 en C55/67. 5 Eisen gesteld aan het beton en controlemethoden 5.1 Basiseisen gesteld aan de grondstoffen Toeslagmaterialen Als betongranulaat en menggranulaat komen uitsluitend in aanmerking de betongranulaten en menggranulaten die voldoen aan NEN-EN en aan de desbetreffende bepalingen van NEN ) Zeer vloeibaar beton met een schudmaat 630 mm is niet per definitie zelfverdichtend beton. 5

8 5.1.5 Hulpstoffen Voor hulpstoffen wordt verwezen naar hoofdstuk 5 van NEN-EN Basiseisen gesteld aan de betonsamenstelling Keuze van het cement Van de in tabel 1 van NEN-EN genoemde cementen is het gebruik van de volgende cementen zonder meer toegelaten: CEM I (portlandcement); CEM II/A-S en CEM II/B-S (portlandslakcementen); CEM II/A-V en CEM II/B-V (portlandvliegascementen); CEM II/B-T (portlandleisteencement); CEM III/A en CEM III/B (hoogovencementen). OPMERKING Bij gebruik van de overige in NEN-EN genoemde cementen wordt voor het aantonen van de geschiktheid daarvan voor een specifieke toepassing gewezen op CUR-Aanbeveling 48. Voor cementen met aanvullende speciale eigenschappen (HS-cement) mag van NEN 3550 gebruik worden gemaakt Gebruik van toeslagmateriaal Weerstand tegen alkali-silicareactie OPMERKING Bij gebruik van CUR-Aanbeveling 89 wordt geacht aan het in de normtekst van NEN-EN gestelde te zijn voldaan Gebruik van vulstoffen Algemeen Van de in NEN-EN genoemde poederkoolvliegassen is het gebruik van de volgende poederkoolvliegassen zonder meer toegelaten als type-ii-vulstof in beton dat voldoet aan NEN-EN 206-1: poederkoolvliegassen behorend tot categorie N volgens (fijnheid) van NEN-EN 450-1; poederkoolvliegassen behorend tot categorie A volgens (gloeiverlies) van NEN-EN Bij gebruik van poederkoolvliegassen behorend tot categorie S volgens (fijnheid) van NEN-EN en van poederkoolvliegassen behorend tot categorie B of categorie C volgens (gloeiverlies) van NEN-EN moet de geschiktheid daarvan vooraf zijn aangetoond. Bovendien moet de wijze waarop de geschiktheid wordt aangetoond, vooraf zijn overeengekomen. Bij gebruik van deze poederkoolvliegassen als type-ii-vulstof in beton dat voldoet aan NEN-EN moet dit eveneens vooraf zijn overeengekomen. Poederkoolvliegassen die niet onder de werking van NEN-EN vallen zijn uitsluitend toegelaten als type-ii-vulstof, indien de geschiktheid voor gebruik in beton dat voldoet aan NEN-EN is aangetoond. OPMERKING 1 Indien voor bedoelde poederkoolvliegassen een European Technical Approval op basis van CUAP 03.01/34 is afgegeven of indien is gebruikgemaakt van CUR-Aanbeveling 94, wordt geacht aan het in de normtekst gestelde te zijn voldaan. 6

9 OPMERKING 2 (betreft OPMERKING 2 in NEN-EN 206-1) In Nederland kan aan een combinatie van hoogovencement en poederkoolvliegas een bindmiddelfunctie worden toegekend aan de poederkoolvliegas conform van NEN-EN Daarbij wordt onder de water-bindmiddelfactor verstaan de massaverhouding tussen het effectieve watergehalte en het (cement + k poederkoolvliegas)-gehalte. OPMERKING 3 (betreft OPMERKING 2 in NEN-EN 206-1) In Nederland is het concept voor de gelijkwaardige prestatie van de combinatie van cement en poederkoolvliegas als bindmiddel in beton uitgewerkt in de nationale BRL 1802, en het concept voor de gelijkwaardige prestatie van de combinatie van portlandcement en gemalen gegranuleerde hoogovenslak als bindmiddel in beton in de nationale BRL k-waardeconcept voor poederkoolvliegas die aan EN voldoet In Nederland is voor beton dat cement CEM III/A en/of CEM III/B en poederkoolvliegas met een bindmiddelfunctie bevat, een k-waarde voor de poederkoolvliegas toegelaten van 0,2 voor alle sterkteklassen van het cement en in alle milieuklassen. Bij een combinatie van cementen kan de k-waarde van deze combinatie worden bepaald uit rechtlijnige interpolatie tussen de k-waarden op basis van de massaverhoudingen van de cementen. Het bovenstaande geldt voor zowel poederkoolvliegassen die aan NEN-EN voldoen, als poederkoolvliegassen die niet onder de werking van NEN-EN vallen maar waarvan de geschiktheid voor gebruik in beton dat voldoet aan NEN-EN is aangetoond (zie ) Gehalte aan chloriden Bij het toetsen van het maximumgehalte aan chloriden bij beton met voorgerekt staal moet klasse Cl 0,20 worden aangehouden; bij beton met wapening, ingestorte metalen en nagerekt staal moet klasse Cl 0,40 worden aanhouden Temperatuur van de betonspecie OPMERKING 1 Voor het nemen van de juiste maatregelen bij lage buitentemperaturen kan voor de verschillende weerfasen gebruik worden gemaakt van 12.5 van NEN OPMERKING 2 Ook als de maximumtemperatuur van de betonspecie moet worden vastgelegd, kan van NEN 6722 gebruik worden gemaakt. 5.3 Eisen behorend bij de milieuklassen Grenswaarden voor de betonsamenstelling Minimumcement-/bindmiddelgehalte Het beton moet zoveel cement/bindmiddel bevatten dat, bij de gekozen korrelgrootteverdeling van het toeslagmateriaal en de verlangde consistentie, de vereiste sterkte en duurzaamheid worden bereikt. Vervanging grof toeslagmateriaal In beton met toeslagmaterialen als bedoeld in van NEN-EN mag het natuurlijke harde dichte grove toeslagmateriaal voor ten hoogste 20 % (volumepercentage) door betongranulaat, metselwerkgranulaat, grof licht toeslagmateriaal of een combinatie daarvan zijn vervangen, zij het dat ten hoogste 10 % (volumepercentage) van de totale hoeveelheid natuurlijk hard dicht grof toeslagmateriaal door metselwerkgranulaat, grof licht toeslagmateriaal of een combinatie daarvan mag zijn vervangen. OPMERKING Voor metselwerkgranulaat kan CUR-Aanbeveling 5 worden geraadpleegd. Minimaal vereiste hoeveelheid fijn materiaal Het betonmengsel moet ten minste de hoeveelheid fijn materiaal volgens tabel C bevatten. Onder fijn materiaal wordt materiaal kleiner dan 250 µm verstaan, te weten: cement, toeslagmateriaal dat de zeef 250 µm volgens NEN 2560 passeert en toegevoegde vulstoffen. 7

10 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft Ja, ik bestel NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft T (015) F (015) ex. NEN 8005:2008 nl Nederlandse invulling van NEN-EN 206-1: Beton - Deel 1: Specificatie, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: (015) klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2016, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon (015) , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: Normalisatie: de wereld op één lijn. preview