Handreiking voor gemeenten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Handreiking voor gemeenten"

Transcriptie

1 Project Mantelzorg en Arbeid Gemeente Hof van Twente en Haaksbergen Handreiking voor gemeenten Inhoud Achtergrondinformatie 2 Aanleiding project 4 Doel van het project 4 Werkwijze en resultaten 4 Voorwaarden 6 In de praktijk 7 Aanbevelingen en Contactgegevens 8 De handreiking is de afsluiting van het project Mantelzorg en Arbeid in de gemeenten Haaksbergen en Hof van Twente. Het project heeft van november 2007 tot en met april 2009 plaatsgevonden en werd mede gefinancierd door de provincie Overijssel. De samenwerkende partijen zijn: gemeente Haaksbergen, gemeente Hof van Twente, Platform Mantelzorg Overijssel, Stichting Informele Zorg Twente en de landelijke organisatie Werk & Mantelzorg. Voorwoord Voor u ligt de handreiking Mantelzorg en Arbeid. Een handreiking voor gemeenten die zich binnen hun mantelzorgbeleid specifiek willen richten op de doelgroep mantelzorgers met een betaalde baan. Hierbij gaat het zowel om de bewustwording als om het invoeren van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Deze handreiking is een mooi resultaat van de ervaringen die binnen het project Mantelzorg en Arbeid in de gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen zijn opgedaan. Het uitvoeren van dit project is gebeurd in samenwerking met de Steunpunten Informele Zorg Hof van Twente en Haaksbergen. Het heeft ons geleerd dat de combinatie van mantelzorg en arbeid voor velen een nieuw vraagstuk is. Deze handreiking kan u ondersteuning bieden bij het uitvoeren van uw eigen project Mantelzorg en Arbeid. Wij denken dat wij gezamenlijk de taak hebben om een bewustwordingsproces op gang te brengen. Dat wij steeds weer aandacht moeten vragen voor deze problematiek en ook de werkgevers er bekend mee moeten maken. Zij hebben immers - als een van de eersten - de mogelijkheid de werkende mantelzorger te ondersteunen! Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid levert werkgevers ook veel op. Medewerkers zijn productiever, ze zijn minder vaak ziek en blijven behouden voor de organisatie. Reden te meer om het thema hoog op de agenda te hebben. drs. H.R.M. Knuiman Wethouder Hof van Twente drs. J.G. Noordink Wethouder Haaksbergen 1

2 Achtergrondinformatie Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heeft de gemeente een aantal nieuwe taken. Tot deze nieuwe taken behoort onder andere de ondersteuning van mantelzorgers, dus ook de mantelzorger die een betaalde baan combineert met zorgtaken thuis. Steeds meer mensen combineren mantelzorg met een werkend bestaan. In Nederland zijn er ongeveer mensen die naast hun werk meer dan drie maanden achtereen en/of meer dan acht uur per week zorg verlenen aan hun naaste. Kleine hand- en spandiensten zijn doorgaans wel te combineren met werk. Bij langdurige en intensieve zorg is deze combinatie moeilijker. Het is belangrijk om ook werkgevers bekend te maken met de problematiek van mantelzorgers en de mogelijkheden die zij als werkgever hebben om mantelzorgers te ondersteunen. In veel gevallen is dit heel goed in te passen in (bestaand) personeelsbeleid dat rekening houdt met de werkprivébalans van werknemers. Mantelzorg Mantelzorg is de langdurige, vaak intensieve en onbetaalde zorg voor een chronisch zieke partner, een gehandicapt kind of een hulpbehoevende ouder, vriend of buur. Nederland telt 2,6 miljoen mantelzorgers. Zij zorgen minimaal acht uur per week en/of minimaal drie maanden voor een ander. Circa 70% in de leeftijdsgroep tot 65 jaar combineert dit met een betaalde baan. Mantelzorgers hebben een driedubbele verantwoordelijkheid: voor de zorgbehoevende, hun gezin/vrienden en het werk. Daarnaast is het belangrijk dat zij goed zorgen voor zichzelf! Situatieschets Meer werkende Mantelzorgers In de toekomst zullen er meer werkende mantelzorgers komen. Door vergrijzing zullen mensen meer en langer doorwerken en wordt de zorg voor ouderen door minder mensen geleverd (personeelstekorten in de zorg). Ook is er een trend in Nederland dat (oudere) mensen langer thuis blijven wonen. Mantelzorgers ervaren het betaalde werk buitenshuis vaak als een welkome afleiding. Maar de eisen van het werk en de zorgtaken thuis kunnen daardoor met elkaar op gespannen voet komen te staan en daardoor leiden tot overbelasting van de mantelzorger. Door de Wet maatschappelijke ondersteuning (eigen verantwoordelijkheid van burgers) en bezuinigingen in de AWBZ zal de druk op mantelzorgers worden vergroot. Daarnaast is het overheidsbeleid gericht op de toename van de arbeidsparticipatie van vrouwen en van werknemers boven de 55 jaar: juist die groepen die een groot aandeel hebben in de mantelzorg. Werkgevers 1 op de 8 werknemers in Nederland combineert mantelzorg met een betaalde baan. Gezien bovenstaande ontwikkelingen zal dat aantal in de toekomst groeien. Grote kans dat werkgevers direct of indirect met mantelzorg te maken krijgen. Er zijn slimme, baanbrekende oplossingen nodig om werk en mantelzorg te combineren. Oplossingen waarin het belang van de werkende mantelzorger, van collega s én van de organisatie samen vallen. 2

3 Cijfers Uit: SCP 2009, een overzicht van de steun van en aan mantelzorgers in 2007 Expertisecentrum Mantelzorg 2007, Mantelzorg en arbeid, facts en trends Bijna 12% (1 op de 8) van de werkende bevolking tussen de 25 en 65 jaar zorgt voor een naaste. Zij zorgen gemiddeld 17 uren per week naast hun baan en andere activiteiten. Van de 2,6 miljoen mantelzorgers werkt bijna een vijfde minder dan zij wensen, 3% stopt met werken, 7% gaat korter werken, 5% houdt meer werk af, 3% werkt niet, maar zou dat wel willen. reeds gevoelige en geïnteresseerde bedrijven zijn bereid om stappen te zetten richting mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid (vaak ervaringsdeskundigheid op directie niveau) Het aantal werkende mantelzorgers is van 1991 tot 2003 gestegen van 37% naar 49,7%. De stijging hangt samen met de verhoging van de arbeidsparticipatie van vrouwen. 71% van mantelzorgers tussen combineert mantelzorg met een betaalde baan voelen zich zwaar of overbelast. Vrouwen en oudere werknemers zorgen het meest voor een naaste. Allochtone families verlenen verhoudingsgewijs de meeste zorg in eigen kring. Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid Het loont de moeite om te werken aan mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. Het draagt bij aan een organisatiecultuur waarin werknemers met mantelzorgtaken de mogelijkheid hebben betaald werk met vaak intensieve zorgtaken te combineren. Uit onderzoek blijkt dat: verzuimkosten aanzienlijk verminderen; de productiviteit stijgt en de kwaliteit van de werkzaamheden verbetert; het bedrijf aantrekkelijker wordt voor werknemers; waardevolle werknemers behouden blijven; er minder verloop is waardoor er minder kosten zijn voor o.a. werving en selectie van nieuwe medewerkers; werknemers minder stress en overbelasting ervaren. Sheffield University 2006, i.o.carers UK bedrijven hebben concrete diensten en producten nodig hoe zij mantelzorgvriendelijk beleid kunnen implementeren in het personeelsbeleid van de organisatie (naast procesgericht ook inhoudelijk gericht) mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid als onderdeel van het personeelsbeleid ontwikkelen van beleid voor werkende mantelzorgers die het nu niet zijn, maar morgen kunnen worden 3

4 Aanleiding project Mantelzorg en Arbeid in Twente De gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen willen in het kader van hun mantelzorgbeleid in de Wmo, de positie van de werkende mantelzorger in hun specifieke dubbelrol van werknemer en mantelzorger onder de aandacht brengen bij werkgevers. Zij hebben daartoe Stichting Informele Zorg Twente opdracht gegeven het project uit te voeren. Doel van het project Mantelzorg en Arbeid Werkwijze en resultaten De volgende activiteiten hebben plaats gevonden in de periode van november 2007 tot april 2009: Doel van het project is bedrijven en organisaties in de gemeenten Haaksbergen en Hof van Twente bewust te maken en te informeren over: 1 Positie van mantelzorgers in hun bedrijf en het mogelijke spanningsveld tussen arbeid en zorgtaken thuis; 2 Voordelen van mantelzorgbeleid in het kader van Arbo-wet en preventie van ziekteverzuim; 3 Mogelijkheden van het Steunpunt Mantelzorg in Haaksbergen en Hof van Twente en hun aanbod van diensten voor medewerkers van de bedrijven. vinden van een voorbeeldbedrijf binnen de gemeente, inzetten als voorbeeld en ambassadeur binnen gemeente, olievlek werking gemeente en bedrijven maken gebruik van de deskundigheid van het Steunpunt Mantelzorg 1 Startconferentie voor bedrijven in november 2007 met als doel het thema mantelzorg en arbeid breed onder de aandacht te brengen. De volgende onderwerpen kwamen aan de orde: meer bekendheid over dit fenomeen; economische waarde van mantelzorg; voordelen voor bedrijven van mantelzorgvriendelijk beleid; de situatie van individuele mantelzorgers in bedrijven. Resultaat: De conferentie vond plaats op 15 november 2007 van tot uur, inclusief maaltijd, waardoor de drempel voor vertegenwoordigers van bedrijven zo laag mogelijk werd gemaakt. De gemeente was uitnodigende partij. Uiteindelijk bezochten 25 bedrijven, 4 gemeenten en andere geïnteresseerden de startconferentie. Totaal 75 bezoekers. via de werkgever is een werkende mantelzorger bereikbaar 4

5 voor ontwikkeling van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid binnen bedrijven/organisaties is een positieve en open houding van directie noodzakelijk gemeente en steunpunten ontvangen door het project input voor verdere beleidsontwikkeling op prestatieveld 4 in de Wmo (ondersteuning werkende mantelzorger) 2 Benaderen van bedrijven in de gemeente Haaksbergen en Hof van Twente met als doel bewustmaking van de problematiek, aandacht voor werkende mantelzorgers in hun bedrijf, en bekend maken van het aanbod van de Steunpunten Mantelzorg. De volgende activiteiten zijn uitgevoerd: brief namens gemeente gestuurd naar bedrijven boven de 25 medewerkers met het aanbod voor een verkennend gesprek over mantelzorg en werk en de ondersteuningsmogelijkheden van het Steunpunt Mantelzorg; informatie over het thema mantelzorg en arbeid met algemene landelijke achtergrondinformatie gestuurd; aanwezige bedrijven op startconferentie persoonlijk benaderd op zoek naar bedrijven die een koplopers functie willen vervullen. Resultaat: Er hebben 5 gesprekken bij geïnteresseerde bedrijven plaatsgevonden. 3 Benaderen van Industriële kringen en ondernemersverenigingen met als doel het netwerk gevoelig te maken voor mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid (gerelateerd aan arbo beleid en sociaal beleid en informeren over het aanbod van de Steunpunten Mantelzorg). Uitgevoerde activiteiten: telefonisch benaderen van contactpersonen over mogelijke presentaties op ledenvergaderingen of vermeldingen via nieuwsbrieven, websites; input leveren voor innoverende commissies; samenwerken met de bedrijfscontactambtenaar van gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen. Resultaat: Een presentatie bij een ondernemersvereniging en vermelding in nieuwsbrieven van ondernemersverenigingen. 4 Start implementatie mantelzorgvriendelijk beleid bij 4 organisaties met als doel voorbeelden te ontwikkelen voor overdraagbaarheid naar andere bedrijven en organisaties. Binnen het project in Twente hebben vier organisaties de intentie uitgesproken mantelzorg vriendelijk beleid structureel te willen opnemen in het personeelsbeleid zodat werknemers nu en in de toekomst hun werk met zorgtaken thuis kunnen combineren. De implementatie hiervan maakte deel uit van het project van de gemeenten en werd uitgevoerd door Stichting Informele Zorg Twente in samenwerking met het landelijk bureau Werk&Mantelzorg. De 4 organisaties zijn: een commercieel MKB bedrijf; een onderwijsinstelling; twee gemeenten. Resultaat: Het MKB bedrijf is in november 2008 gestart met een vervolgproject en implementeert mantelzorgvriendelijk beleid. De onderwijsinstelling en beide gemeenten hebben een start gemaakt. 5 Afsluitende conferentie met als doel de projectresultaten te presenteren en andere partijen te motiveren het thema mantelzorg en arbeid op de agenda te zetten. De gemeente nodigden wederom bedrijfsleven, andere gemeenten, belangenorganisaties, steunpunten mantelzorg en raadsleden uit voor de afsluiting van het project. De volgende onderwerpen kwamen aan de orde: presentatie verloop project en rol van gemeenten hierin; voorbeeld van een bedrijf dat mantelzorgvriendelijk beleid implementeert; rol van het lokale Steunpunt Mantelzorg en belang van de landelijke organisatie Werk&Mantelzorg. Resultaat: Op de conferentie werd deze handreiking uitgereikt, die het mogelijk maakt het project in andere gemeenten te starten. Vanuit ervaringen van het project worden aanbevelingen gegeven voor een succesvol verloop. 5

6 Voorwaarden voor een succesvol project Om in de toekomst de positie van de werkende mantelzorger (werknemer die zijn werk met zorgtaken thuis combineert) te versterken en uitval door overbelasting te voorkomen is het belangrijk dat de gemeente, het bedrijfsleven en de Steunpunten Mantelzorg samen werken. In onderstaande tekst staan een aantal mogelijke activiteiten van de drie partijen om vanuit ieders eigen rol en verantwoordelijkheid bij te dragen aan het welslagen van het project. Gemeente zet het thema mantelzorg en arbeid op de Wmo-agenda; schrijft een projectplan met daarbij heldere doelstellingen zowel over het bewustwordingsproces bij werkgevers in het algemeen als ook de mogelijkheid heel specifiek mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid binnen organisaties te ontwikkelen; stelt een projectgroep samen waarin o.a. een steunpunt mantelzorg en een werkgever vertegenwoordigd is; legt contact met werkgevers met als doel kennismaking en bewustwording van het thema mantelzorg en arbeid; zorgt voor kwalitatief goede en structurele ondersteuning van werkende mantelzorgers in de gemeente via de bestaande lokale ondersteuningsstructuur; geeft zelf als werkgever het goede voorbeeld en zorgt zo voor een goede overdraagbaarheid. Het werkt als een katalysator als binnen de gemeente één of meerdere bedrijven als pilot aan de slag gaan met mantelzorgvriendelijk beleid. In dit project zijn de implementatiekosten bij de vier organisaties gefinancieerd door de gemeente, provincie en de landelijke organisatie Werk&Mantelzorg. Steunpunt Mantelzorg is deskundig op het gebied van werk en mantelzorg; heeft een structureel aanbod op ondersteuning werkende mantelzorgers; heeft kennis om bedrijven te adviseren over mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid; biedt eigen diensten en producten aan voor mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid; komt in contact met werkende mantelzorgers in bedrijven (met als doel kennisopbouw over het nodige ondersteuningsaanbod); levert kwalitatief op vraag afgestemde ondersteuning; koppelt deskundigheid over mantelzorg aan HRM deskundigheid. Bedrijven hebben de motivatie om mantelzorgvriendelijk beleid te ontwikkelen in het kader van bijvoorbeeld maatschappelijk betrokken ondernemen, goed werkgeverschap en levensfasengericht personeelsbeleid (werk-privé balans); zien een mogelijke relatie tussen ziekteverzuim en de combinatie van zorg en arbeid; stellen menskracht en financiële middelen beschikbaar om mantelzorg vriendelijk beleid projectmatig te kunnen implementeren; krijgen inzicht over mantelzorgers en diens situatie in eigen bedrijf; laten voor werknemers een klimaat ontstaan waar mantelzorg en arbeid bespreekbaar is; ontwikkelen beleid voor medewerkers die nu geen mantelzorger zijn, maar het morgen kunnen worden. deskundigheid van de landelijke organisatie Werk&Mantelzorg, de inzet van onderzoeksinstrumenten en materialen zoals workshops, campagnematerialen en informatieve brochures. Zie website 6

7 Aandacht voor mantelzorg levert een win-win situatie op, voor werkgever én werknemer. Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid draagt bij aan een organisatiecultuur waarin werknemers met mantelzorgtaken de mogelijkheid hebben betaald werk met zorgtaken te combineren. Uw voordelen zijn in voorafgaande voorbeelden weergegeven. Naast de financiële voordelen, zijn er ook vanuit goed werkgeverschap en maatschappelijke ontwikkelingen argumenten genoeg om met dit thema aan de slag te gaan. Het ontwikkelen van een mantelzorgvriendelijke organisatie begint met bewustwording binnen de gehele organisatie: wat is mantelzorg, wie zijn de collega s met mantelzorgtaken of ben ik zelf mantelzorger? Op vindt u een thermometer waarmee u kan meten hoe mantelzorgvriendelijk uw organisatie is. Na het invullen van deze thermometer krijgt u praktische handvatten hoe u of uw P&Oafdeling kan werken aan een mantelzorgvriendelijke bedrijfscultuur. Deze praktische informatie bestaat onder andere uit een handleiding en middelen voor het uitvoeren van een bewustwordingscampagne, workshops voor leidinggevenden en mantelzorgers en praktische wegwijzers voor leidinggevenden en mantelzorgers. Kijk voor meer informatie op Steunpunten waar mantelzorgers terecht kunnen voor informatie, emotionele en praktische hulp. Inhuren van een mantelzorgmakelaar. U kunt als werkgever een mantelzorgmakelaar inhuren voor het ondersteunen van uw werknemers. Hoofdtaak van een mantelzorgmakelaar is het overnemen van regeltaken die mantelzorgers willen overdragen, waardoor zij minder belast worden. Mantelzorglijn ( ). Mantelzorgers kunnen daar terecht voor informatie, ondersteuning of gewoon een luisterend oor. biedt veel praktische informatie. Het ontwikkelen van een mantelzorgvriendelijke organisatie begint met bewustwording binnen de gehele organisatie. Op onze website vindt u een thermometer waarmee u kan meten hoe mantelzorgvriendelijk uw organisatie is. Na het invullen van deze thermometer krijgt u praktische handvatten hoe uw P&O-afdeling aan de slag kan gaan en dit thema kan inbedden in de organisatie. Deze praktische informatie bestaat onder andere uit een handleiding en middelen voor het uitvoeren van een bewustwordingscampagne, workshops voor leidinggevenden en mantelzorgers en wegwijzers voor diverse doelgroepen. Kijk voor meer informatie op INITIATIEFNEMERS DIT MATERIAAL IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR HET EUROPEES SOCIAAL FONDS EN STICHTING INSTITUUT GAK INITIATIEFNEMERS Gewijzigde 2e druk: sept 2008 DIT MATERIAAL IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR HET EUROPEES SOCIAAL FONDS EN STICHTING INSTITUUT GAK Gewijzigde 2e druk: sept 2008 WERKENDE MANTELZORGERS DIT MATERIAAL IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR HET EUROPEES SOCIAAL FONDS EN STICHTING INSTITUUT GAK Gewijzigde 2 druk: sept 2008 De praktijk bij Unipro met ondersteuning van Stichting Informele Zorg en Werk&Mantelzorg Mantelzorg in beeld bij Unipro: De aanpak bij een specifiek bedrijf in de praktijk Hieronder staan in het kort de stappen beschreven die het bedrijf Unipro tijdens het project genomen heeft. De Stichting Informele Zorg Twente heeft hierin nauw samengewerkt met de landelijke organisatie werk&mantelzorg. Specifieke informatie is te vinden op 1 Analyse Bij de start van het project is gesproken met alle managers om draagvlak te creëren binnen de top van het bedrijf. Organisatiedoelen zijn vastgesteld en Werk&Mantelzorg is gestart met een onderzoek onder alle medewerkers. Dit is een digitale enquête, die beschikbaar is op de website bij instrumenten voor werkgevers. AAN DE SLAG! AAN DE SLAG! INFORMATIE MAAK WERK VAN MANTELZORG! INFORMATIE MAAK WERK VAN MANTELZORG! De enquête is met een brief thuis aangekondigd en onder de aandacht gebracht. Voor het vergroten van de respons is aan het invullen een actie verbonden: elke tiende invuller kreeg een cadeautje. 2 Bewustwording Om de hele organisatie te betrekken bij de ontwikkeling van mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid is een bewustwordingscampagne gestart. Hiervoor zijn posters, kaarten en brochures beschikbaar. Ook de enquête draagt bij aan de bewustwording: Unipro presenteerde de resultaten hiervan aan Managementteam, Ondernemingsraad en leidinggevenden, en tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst aan alle medewerkers. Een boekje met persoonlijke verhalen is uitgereikt, een film met 4 portretten getoond en een informatiepakket vanuit het Steunpunt Mantelzorg aangeboden. Informatie en adressen van Steunpunten Mantelzorg elders in Nederland zijn te vinden op VANZELFSPREKEND 10 interviews over de combinatie van werk en mantelzorg Flexibiliteit moet van twee kanten komen 6 Dit slaat op mij. Ik ben dus een mantelzorger 10 Ik kreeg alle ruimte van mijn werkgever 14 In de praktijk brengen op de werkvloer 18 In overleg met collega s zorgverlof opnemen 22 Stap op iemand af en praat erover! 26 Je krijgt er gemotiveerde werknemers voor terug 30 Evenwicht tussen persoonlijk belang en organisatiebelang 34 Professionele ondersteuning vermindert de druk 38 Ik had er geen minuut van willen missen 42 Interviews & ontwerp: Mediamaal Fotografie: Joost van Velsen MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER 3 Ontwikkeling Een volgende stap in het project is een korte training voor leidinggevende en voor mantelzorgers zelf. Hoe herken ik als leidinggevende medewerkers met mantelzorgtaken; hoe maak ik als mantelzorger bespreekbaar dat ik werk met (zware) zorgtaken combineer. In een lunchbijeenkomst met alle mantelzorgers en ex-mantelzorgers zijn goede voorbeelden en knelpunten besproken, maar ook mogelijke oplossingen voor mantelzorgvriendelijk beleid. Vervolgens zijn in een besluitvormende notitie voor het management onderdelen van beleid geformuleerd die binnen Unipro opgenomen zouden moeten worden. 4 Afronding en borging Opgedane kennis en ervaringen uit het project worden geïmplementeerd in het bestaande personeelsbeleid van Unipro. Het belangrijkste is dat er openheid in de organisatie is ontstaan om over het onderwerp mantelzorg te spreken en er bereidheid is om oplossingen op maat vorm te geven (cultuur). Unipro kiest daarnaast voor opname in functioneringsgesprekken, een pilot met spreekuur van het Steunpunt Mantelzorg binnen het bedrijf, een keer per jaar specifieke aandacht voor het thema (bewustwording), opstellen van beleid waarin afspraken vastgelegd worden en omschreven is hoe de organisatie met werkende mantelzorgers omgaat. 7

8 Samenvattend: aanbevelingen voor een succesvol project In deze handreiking is beschreven hoe de gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen aan de slag zijn gegaan samen met het Steunpunt Mantelzorg om werkende mantelzorgers via bedrijven op te sporen en te ondersteunen. De gemeenten hebben hiermee een impuls gegeven aan hun wettelijke taak mantelzorgers te ondersteunen, toegespitst op de specifieke doelgroep mantelzorgers met een betaalde baan. Deze handreiking kan dienen als inspirerend voorbeeld voor andere gemeenten om hier ook mee aan de slag te gaan. Hieronder worden de aandachtspunten voor een succesvol project nog eens samengevat. 1. Thema vaststellen Het benoemen van het thema mantelzorg en arbeid als onderdeel van het beleid in het kader van de Wmo. 2. Formuleren van een project Het thema verder uitwerken om in de praktijk toe te passen. 3. Samenwerkende partijen Projectgroep samenstellen van samenwerkende partijen, bijvoorbeeld bedrijfscontactambtenaar, welzijnsambtenaar gemeente, steunpunt mantelzorg en sleutelfiguren uit het bedrijfsleven. 4. Korte beschrijving van het project Bedrijven worden geïnformeerd over mantelzorgondersteuning en mogelijkheid mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid te ontwikkelen. 5. Doelstelling van het project a) het algemene doel Het onder de aandacht brengen van de positie van de werkende mantelzorgers in hun specifieke dubbelrol van werknemer en mantelzorger. (bewustwordingsproces) b) specifieke doel De gemeente stimuleert het ontwikkelen van mantelzorgvriendelijk beleid bij een of meerdere bedrijven (als voorbeeldproject) binnen de gemeente. 6. Wat is de werkwijze van het project a) instrumenten om bedrijfsleven te benaderen: conferentie, bestaande contacten, benaderen van industriële kringen en ondernemersverenigingen; b) instrumenten die bedrijven kunnen inzetten: workshops voor leidinggevende en mantelzorgers, bewustwordingscampagne, onderzoek naar mantelzorgers door middel van enquete (deze instrumenten zijn voor een groot deel al beschikbaar en te vinden op 7. Wat kost het project a) De kosten voor het algemene doel (het bewustwordingsproces) is een projectinvestering van ongeveer e 7.500,00. b) De kosten van een implementatietraject bij een bedrijf zijn buiten deze projectbeschrijving gelaten. Deze zijn afhankelijk van de instrumenten die ingezet worden en van de inzet van betrokken partijen. 8. Aanvullende voorwaarden voor een succesvol project a) capaciteit er zijn voldoende (extra) uren beschikbaar voor het uitvoeren van het project, zowel bij de gemeente, het steunpunt en de deelnemende bedrijven; het project heeft voldoende doorloop-tijd van circa 6 maanden tot 1 jaar. b) deskundigheid en expertise op benaderen van bedrijven; begeleiden van bedrijven bij sociale en economische processen; inzetten van Human Resource Management instrumenten; voeren van managementbijeenkomsten; arbeidsvoorwaardenbeleid; mantelzorgondersteuning in het algemeen; begeleiden van individuele mantelzorgers; samenwerken in elkaars belangen. Gemeente Haaksbergen Markt HS Haaksbergen T E gemeente@haaksbergen.nl Gemeente Hof van Twente De Höfte DK Goor T E info@hofvantwente.nl Stichting Informele Zorg Twente Steunpunten Haaksbergen en Hof van Twente Postbus BC Hengelo T E hofvantwente@siztwente.nl PMO, Platform Mantelzorg Overijssel Kievitstraat AP Hengelo T E info@pmo-ov.nl Landelijke organisatie Werk&Mantelzorg John F. Kennedylaan 99 Postbus 179, 3980 CD Bunnik T E info@werkenmantelzorg.nl Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. 8

Transvorm Actueel. Voorkom uitval medewerkers met mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. woensdag 16 september 2015

Transvorm Actueel. Voorkom uitval medewerkers met mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. woensdag 16 september 2015 Transvorm Actueel Voorkom uitval medewerkers met mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid woensdag 16 september 2015 www.transvorm.org Maak Werk van Mantelzorg! Transvorm, 16 september 2015 Jeanet van Lieshout

Nadere informatie

MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende

MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende MANTELZORGERs? EEN DIRECTEUR AAN HET WOORD! 2 Koenraad is directeur en heeft te maken met opdrachtgevers met wie hij een contract heeft.

Nadere informatie

Workshop voor leidinggevenden

Workshop voor leidinggevenden Workshop voor leidinggevenden Baanbrekers combineren werk en mantelzorg Datum, Plaats, Naam 1 Het project Het project Mantelzorg@work is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds

Nadere informatie

De toekomst is NU! Welkom! Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS.

De toekomst is NU! Welkom! Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS. De toekomst is NU! Welkom! 1 Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS. Bavaria Dhr. Peter Schoofs 2 Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos.

Nadere informatie

29 oktober 2015. Lenette van Tienhoven projectleider

29 oktober 2015. Lenette van Tienhoven projectleider 29 oktober 2015 Lenette van Tienhoven projectleider Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerzorg en Qidos Programma Stichting Werk & Mantelzorg

Nadere informatie

Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerzorg en Qidos

Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerzorg en Qidos Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerzorg en Qidos Maak Werk van Mantelzorg! Margreet Woessner, projectmanager Werk&Mantelzorg is een initiatief

Nadere informatie

baan brekers! MAAK WERK VAN MANTELZORG! BAANBREKERS combineren werk en mantelzorg PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende INITIATIEFNEMERS

baan brekers! MAAK WERK VAN MANTELZORG! BAANBREKERS combineren werk en mantelzorg PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende INITIATIEFNEMERS baan brekers! MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende INITIATIEFNEMERS DIT PROJECT IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR BIJDRAGEN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS EN STICHTING INSTITUUT

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 Werk en Mantelzorg. 2 Handreikingen mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. 3 Succesvoorbeeld mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid

Inhoudsopgave. 1 Werk en Mantelzorg. 2 Handreikingen mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid. 3 Succesvoorbeeld mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid Inhoudsopgave 1 Werk en Mantelzorg 2 Handreikingen mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid - Handreiking 1 Flexibilisering - Handreiking 2 Bekendheid en Bespreekbaarheid - Handreiking 3 Rolverdeling mantelzorgvriendelijkpersoneelsbeleid

Nadere informatie

WERKEN ZORGEN SAMEN Shannon Leloux. Werkende mantelzorgers, we zorgen samen dat het werkt

WERKEN ZORGEN SAMEN Shannon Leloux. Werkende mantelzorgers, we zorgen samen dat het werkt WERKEN ZORGEN SAMEN Shannon Leloux Werkende mantelzorgers, we zorgen samen dat het werkt Agenda De werkende mantelzorger Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid Project Werken Zorgen Samen Mantelzorgquiz

Nadere informatie

Maak Werk van Mantelzorg!

Maak Werk van Mantelzorg! Maak Werk van Mantelzorg! Bron: Stichtng Werk en Mantelzorg Aaldert Mellema Bestuurder Zorg CNV Zorg & Welzijn Mantelzorgquiz Hoe staat het met jullie kennis over de combinatie werk en mantelzorg? Vraag

Nadere informatie

Portrettengalerij werkende mantelzorgers in de ziekenhuisbranche Gefinancierd door StAZ en uitgevoerd door Stichting Werk&Mantelzorg

Portrettengalerij werkende mantelzorgers in de ziekenhuisbranche Gefinancierd door StAZ en uitgevoerd door Stichting Werk&Mantelzorg Portrettengalerij werkende mantelzorgers in de ziekenhuisbranche Gefinancierd door StAZ en uitgevoerd door Stichting Werk&Mantelzorg Doorn, juli 2013 1. Inleiding 1.1 Werk&Mantelzorg in de zorgsector Stichting

Nadere informatie

Maak werk van mantelzorg!

Maak werk van mantelzorg! Een stevige cao maakt zich sterk voor 1 op 8 de 1 op de 8 werknemers combineert werk met langdurige zorg voor een naaste. De komende jaren neemt dat aantal toe omdat er een groter beroep wordt gedaan op

Nadere informatie

Feiten en cijfers mantelzorg (en werk) Maak werk van mantelzorg. januari 16

Feiten en cijfers mantelzorg (en werk) Maak werk van mantelzorg. januari 16 Feiten en cijfers mantelzorg (en werk) Maak werk van mantelzorg januari 16 1 Maatschappelijke ontwikkelingen Door de vergrijzing neemt de vraag naar zorg toe. De nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning

Nadere informatie

Manifest. van de mantelzorger

Manifest. van de mantelzorger Manifest van de mantelzorger Manifest van de Mantelzorger Mantelzorgers zijn mensen die onbetaald en vanuit een persoonlijke band zorgen voor een hulpbehoevende oudere, chronische zieke of gehandicapte

Nadere informatie

Mantelzorg. Werken aan een mantelzorg vriendelijke organisatie

Mantelzorg. Werken aan een mantelzorg vriendelijke organisatie Mantelzorg Werken aan een mantelzorg vriendelijke organisatie Mantelzorgbeleid Met mantelzorg-vriendelijk beleid hebben we een lager ziekteverzuim, onderscheiden we ons en zijn we een aantrekkelijke werkgever

Nadere informatie

MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende

MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de leidinggevende MANTELZORGER? ANESTHESIEMEDEWERKER! Herman is anesthesiemedewerker in een ziekenhuis. Thuiswerken is geen optie. Goede afspraken met

Nadere informatie

Benchmark Gemeenten Onderzoek Werk en Mantelzorg. Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS en SZW

Benchmark Gemeenten Onderzoek Werk en Mantelzorg. Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS en SZW Benchmark Gemeenten Onderzoek Werk en Mantelzorg 2017 Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS en SZW Inhoud 1. Inleiding 2. Werk en mantelzorg 3. Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Analyse Onderzoek Werk en Mantelzorg

Analyse Onderzoek Werk en Mantelzorg Analyse 2014-2015 Onderzoek Werk en Mantelzorg Oktober 2015 Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS en SZW Inhoud 1. Inleiding 2. Werk en mantelzorg 3. Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Avonddienst. Onderzoeksrapport: werk in combinatie met mantelzorg. maart/april '12

Avonddienst. Onderzoeksrapport: werk in combinatie met mantelzorg. maart/april '12 Onderzoeksrapport: werk in combinatie met mantelzorg maart/april '12 Copyrights De gebruiker mag de resultaten van deze rapportage kopiëren, verspreiden, tonen en afgeleide werken maken onder de volgende

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Werk en Mantelzorg. mei 17

Feiten en cijfers. Werk en Mantelzorg. mei 17 Feiten en cijfers Werk en Mantelzorg mei 17 1 Maatschappelijke ontwikkelingen Door de vergrijzing neemt de vraag naar zorg toe. Door de toename van de vraag nemen ook de zorgkosten toe. Door de verschuiving

Nadere informatie

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 1 Wat is Mezzo? Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg Visie: Wij maken het mogelijk dat mensen op eigen wijze voor elkaar

Nadere informatie

Benchmark Werk&Mantelzorg Onderzoek

Benchmark Werk&Mantelzorg Onderzoek Benchmark Werk&Mantelzorg Onderzoek Maart 2017 Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo en Qidos. Powered by het Ministerie van VWS en SZW Inhoud 1. Inleiding 2. Werk en mantelzorg 3. Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Werk & Mantelzorg. Zorg dat het werkt!

Werk & Mantelzorg. Zorg dat het werkt! Werk & Mantelzorg Zorg dat het werkt! 1. Inleiding Werk combineren met mantelzorg, het is de normaalste zaak van de wereld! Toch wordt er weinig over gesproken. En daar gaan we met de Werk&Mantelzorg Buzz

Nadere informatie

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,

Nadere informatie

De informatie in bijgaande map geeft u inzicht in uw verantwoordelijkheid en rol. Tevens staan er praktische tips in hoe u dit thema kunt oppakken.

De informatie in bijgaande map geeft u inzicht in uw verantwoordelijkheid en rol. Tevens staan er praktische tips in hoe u dit thema kunt oppakken. werkgever Beste werkgever in Arnhem, De combinatie van werk en intensieve zorgtaken in de privé situatie (ofwel mantelzorger zijn), kan een fikse puzzel zijn. En is een grote aanleiding voor ziekmeldingen

Nadere informatie

Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds en Stichting Instituut GAK

Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds en Stichting Instituut GAK Dit project is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Europees Sociaal Fonds en Stichting Instituut GAK Handleiding project Mantelzorg@work Voorwoord De handleiding Mantelzorg@work is bedoeld voor

Nadere informatie

Mantelzorg en werk steeds lastiger te combineren. Het gevolg: meer verzuim

Mantelzorg en werk steeds lastiger te combineren. Het gevolg: meer verzuim Mantelzorg en werk steeds lastiger te combineren Het gevolg: meer verzuim Het aantal mantelzorgers in de Nederlandse samenleving neemt in hoog tempo toe. Niet alleen omdat mensen steeds ouder worden, maar

Nadere informatie

De gemeente Hoogeveen nodigt u uit

De gemeente Hoogeveen nodigt u uit De gemeente Hoogeveen nodigt u uit Voor een bijeenkomst over: Mantelzorgers en werkgelegenheid Van, Voor en Door Ondernemers Mini conferentie over dit belangrijke onderwerp voor werkgevers Op maandag 7

Nadere informatie

Rapportage Onderzoek Mantelzorg

Rapportage Onderzoek Mantelzorg Rapportage Onderzoek Mantelzorg Westelijke Mijnstreek, september 2015 Inhoudsopgave pagina Inleiding - 1-1. Voorbereiding - 2-2. Bevindingen - 3-3. Conclusie & aanbevelingen - 5-4. Dankwoord - 6 - Inleiding

Nadere informatie

Werkgevers Helpdesk Mantelzorg

Werkgevers Helpdesk Mantelzorg Werkgevers Helpdesk Mantelzorg Bijna een of de vijf werknemers heeft mantelzorgtaken. Dat werkt door in uw organisatie. Praktisch, maar ook financieel. Hoe voorkomt u overbelaste medewerkers ten gevolge

Nadere informatie

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg P a g i n a 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Begrippen 1-2 3. Verschillen tussen mantelzorg en vrijwilligerswerk 2 4. Mantelzorg in Rotterdam 2-3 5. Visie van Fener Zorg op mantelzorg en vrijwilligers

Nadere informatie

Datum 1 april 2019 Betreft Commissiebrief beleidsreactie op SCP rapport commissiebrief reactie op SCP Rapport Werk en Mantelzorg

Datum 1 april 2019 Betreft Commissiebrief beleidsreactie op SCP rapport commissiebrief reactie op SCP Rapport Werk en Mantelzorg > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Mantelzorgers. Mantelzorgen?... Nee hoor, gewoon Liefde!

Mantelzorgers. Mantelzorgen?... Nee hoor, gewoon Liefde! Mantelzorgers Als de alledaagse dingen niet meer vanzelfsprekend zijn, als de regie voeren over je leven een klus blijkt te zijn geworden en het misschien ook lastig is om jezelf te verzorgen, dan is het

Nadere informatie

Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012)

Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012) -1- Projectplan Monitor bevordering arbeidsparticipatie (2009-2012) 1 Aanleiding voor het project Arbeidsparticipatie is een belangrijk onderwerp voor mensen met een chronische ziekte of functiebeperking

Nadere informatie

De informatie in dit pakket zal u hierbij zeker van pas komen. We hopen dat het u inspireert.

De informatie in dit pakket zal u hierbij zeker van pas komen. We hopen dat het u inspireert. werknemer Beste werkende Mantelzorger in Arnhem, Het combineren van intensieve zorg voor familieleden of vrienden met een baan kan een behoorlijke puzzel zijn. Daar willen wij u graag bij ondersteunen.

Nadere informatie

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning Groene Kruis Mantelzorgondersteuning mantelzorgondersteuning midden-limburg Mantelzorgondersteuning Zorgt u langdurig, intensief en onbetaald voor uw hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner,

Nadere informatie

MAAK WERK VAN MANTELZORG!

MAAK WERK VAN MANTELZORG! MAAK WERK VAN MANTELZORG! PRAKTISCHE WEGWIJZER Voor duurzaam inzetbare werknemers Informatie voor werkgever, HR, OR en leidinggevenden in de Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg, Kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Voorstel van wet van de leden Sap en van Gent tot wijziging van de Wet arbeid en zorg (Wet Langdurig Zorgverlof)

Voorstel van wet van de leden Sap en van Gent tot wijziging van de Wet arbeid en zorg (Wet Langdurig Zorgverlof) GL Nr. 2 Voorstel van wet van de leden Sap en van Gent tot wijziging van de Wet arbeid en zorg (Wet Langdurig Zorgverlof) VOORSTEL VAN WET Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses

Nadere informatie

Programma. 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph uur. 2. Presentatie van organisaties uur Pluspunt MEE Activite

Programma. 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph uur. 2. Presentatie van organisaties uur Pluspunt MEE Activite Programma 1. Presentatie onderzoek: Fadoua Achgaph 19.35-19.55 uur 2. Presentatie van organisaties 19.55-20.10 uur Pluspunt MEE Activite 3. Presentatie 20.15-20.20 uur Gemiva Mezzo LVvm 4. Workshops in

Nadere informatie

zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg Waar u thuis bent

zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg Waar u thuis bent zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg 1 Waar u thuis bent 2 Inhoudsopgave Wat is mantelzorg? 4 Met wie kan ik de zorg delen? 4 Mantelzorg en overbelasting 4 Hoe zorg ik goed voor mijzelf? 5 Hoe kan ik de zorg

Nadere informatie

Mantelzorg in Alblasserdam

Mantelzorg in Alblasserdam Mantelzorg in Alblasserdam Mantelzorg: onbetaalde hulp aan familie of bekenden met een (tijdelijke) ziekte of handicap of iemand die thuis verpleegd moet worden. Een mantelzorger heeft een persoonlijke

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 28 april 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 28 april 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340 78

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

ER IS MEER MOGELIJK DAN JE DENKT! PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS

ER IS MEER MOGELIJK DAN JE DENKT! PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS ER IS MEER MOGELIJK DAN JE DENKT! PRAKTISCHE WEGWIJZER MANTELZORGERS Voor de mantelzorger in de Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg, Kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg (VVT) 2 Mantelzorg: nog nooit

Nadere informatie

INTERVIEWVRAGEN Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid

INTERVIEWVRAGEN Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid INTERVIEWVRAGEN Mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid INTERVIEWVRAGEN MANTELZORGVRIENDELIJK PERSONEELSBELEID Korte omschrijving: Dit is een overzicht van mogelijke interviewvragen voor een semi-gestructureerd

Nadere informatie

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning Groene Kruis Mantelzorgondersteuning mantelzorgondersteuning midden-limburg Mantelzorgondersteuning Zorgt u langdurig, intensief en onbetaald voor uw hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner,

Nadere informatie

Mantelzorg: nog nooit van gehoord?

Mantelzorg: nog nooit van gehoord? Mantelzorg: nog nooit van gehoord? Voor veel mensen is het dagelijkse realiteit: het combineren van werk en mantelzorg. Het kan zijn dat een collega mantelzorger is. Je leidinggevende, misschien. Of de

Nadere informatie

EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER

EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER Communicatieplan: EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER Week van de Respijtzorg Noord-Holland 19 25 januari 2009 Inhoudsopgave 1. UITGANGSSITUATIE 3 Week van de Respijtzorg Noord-Holland Doelgroep en doelstelling

Nadere informatie

Mantelzorgers aan het werk Workshop mantelzorgers 7 november 2013 Pauline Geldhof

Mantelzorgers aan het werk Workshop mantelzorgers 7 november 2013 Pauline Geldhof Mantelzorgers aan het werk Workshop mantelzorgers 7 november 2013 Pauline Geldhof Werk&Mantelzorg is een initiatief van Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerzorg en Qidos Programma

Nadere informatie

Informatie voor mantelzorgers in Veenendaal

Informatie voor mantelzorgers in Veenendaal Informatie voor mantelzorgers in Veenendaal 1 Zorgt u meer dan 4 uur per week voor iemand die extra zorg nodig heeft? Duurt deze zorg al langer dan 3 maanden? Doet u dit vanuit een persoonlijke band met

Nadere informatie

ZORGEN VOOR DE ANDER IS ZORGEN VOOR ELKAAR

ZORGEN VOOR DE ANDER IS ZORGEN VOOR ELKAAR ADDENDUM ZORGEN VOOR DE ANDER IS ZORGEN VOOR ELKAAR Het combineren van arbeid en mantelzorg 2011 2014 December 2011 2 Inhoudsopgave Verklaring afkortingen 4 Samenvatting 5 1. Inleiding 6 1.1 Het combineren

Nadere informatie

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de baanbreker. BAANBREKERS combineren werk en mantelzorg

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de baanbreker. BAANBREKERS combineren werk en mantelzorg PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de baanbreker BAANBREKERS combineren werk en mantelzorg Mantelzorg: nog nooit van gehoord? Voor veel mensen is het dagelijkse realiteit: het combineren van werk en mantelzorg.

Nadere informatie

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving Voor veel mensen is het dagelijkse realiteit: het combineren van werk en mantelzorg. Het kan zijn dat een collega mantelzorger is. Je leidinggevende,

Nadere informatie

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving MANTELZORG: NOG NOOIT VAN GEHOORD? PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving Voor veel mensen is het dagelijkse realiteit: het combineren van werk en mantelzorg. Het kan zijn dat een collega

Nadere informatie

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250

De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 gemeente Haarlemmermeer De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Organisatieonderdeel

Nadere informatie

Mantelzorgers in Delft

Mantelzorgers in Delft intensief begrip partner zorgtaken (schoon)ouders overbelasting ondersteuning Januari 2015 Informatie/O&S kind langdurig combineren met werk openheid vriend/kennis Mantelzorgers in Delft Intensief en langdurig

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid ZAB Nederland

Mantelzorgbeleid ZAB Nederland Mantelzorgbeleid ZAB Nederland 1. Inleiding Mantelzorg is een thema dat momenteel veel aandacht krijgt in onze samenleving. Het gaat om zorg die noodzakelijkerwijs langdurig, onbetaald en vanuit een persoonlijke

Nadere informatie

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2014 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. De Mantelzorg Adviesraad... 4 3. PR en communicatie... 4 4. Activiteiten... 4 5. Advisering... 5 6. Deskundigheidsbevordering...

Nadere informatie

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving

PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving PRAKTISCHE WEGWIJZER voor de mantelzorger en zijn omgeving MANTELZORG: NOG NOOIT VAN GEHOORD? Voor veel mensen is het dagelijkse realiteit: het

Nadere informatie

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen,

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen, Zwolle Rapportage Mantelzorg in beeld Resultaten uit onderzoeken onder mantelzorgers 2012 en 2014 De gemeente Zwolle wil de positie van de mantelzorger versterken en hun taak verlichten. Met de komst van

Nadere informatie

Meer informatie Lees de inspirerende verhalen van mantelzorgers en hun (werk)oplossingen op www.mantelzorgportretten.nl

Meer informatie Lees de inspirerende verhalen van mantelzorgers en hun (werk)oplossingen op www.mantelzorgportretten.nl powered by Mezzo & Qidos Meer informatie Lees de inspirerende verhalen van mantelzorgers en hun (werk)oplossingen op www.mantelzorgportretten.nl Kijk op www.werkenmantelzorg.nl voor instrumenten en praktische

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei Mantelzorgbeleid Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei 2016-1 Inleiding De Gouden Leeuw Groep hecht veel waarde aan een goede relatie tussen de cliënt, de mantelzorger en de medewerker(s) van De

Nadere informatie

Werk & Mantelzorg. Jan Anne van Dijk

Werk & Mantelzorg. Jan Anne van Dijk Werk & Mantelzorg Jan Anne van Dijk MantelzorgQuiz WAT IS MANTELZORG? WAT IS MANTELZORG? Mantelzorg is zorg die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt gegeven aan een hulpbehoevende door

Nadere informatie

Richtlijn werk en mantelzorg

Richtlijn werk en mantelzorg Raad voor overleg in de Grafimedia-branche (ROGB) Richtlijn werk en mantelzorg bij Grafimedia cao 2015-2018 1 december 2016 Richtlijn werk en mantelzorg Inleiding Medewerkers met mantelzorgtaken kunnen

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340 78

Nadere informatie

COMMUNICATIEPLAN. Project Sterk in zorg en werk! Mantelzorg bespreekbaar op de werkvloer (15 januari 15 maart 2015)

COMMUNICATIEPLAN. Project Sterk in zorg en werk! Mantelzorg bespreekbaar op de werkvloer (15 januari 15 maart 2015) COMMUNICATIEPLAN Project Sterk in zorg en werk! Mantelzorg bespreekbaar op de werkvloer (15 januari 15 maart 2015) Algemeen Situatiebeschrijving Dit communicatieplan maakt deel uit van het project Sterk

Nadere informatie

Gezond blijven werken, ook met mantelzorg

Gezond blijven werken, ook met mantelzorg Onderzoeken De gegevens in dit leaflet zijn afkomstig uit verschillende onderzoeken: 1. Tussen 2011 en 2013 voerden de Vrije Universiteit in samenwerking met het Expertisecentrum Mantelzorg onderzoek uit

Nadere informatie

Lage drempel voor bespreekbaar maken werk/privé balans

Lage drempel voor bespreekbaar maken werk/privé balans Lage drempel voor bespreekbaar maken werk/privé balans In dit interview lees je hoe Elver - als zorginstelling met ruim 1300 medewerkers - invulling geeft aan zorgvriendelijk werkgeverschap. Bespreekbaar

Nadere informatie

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen Projectplan Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen [Naam organisatie] vindt het belangrijk om alert te zijn op

Nadere informatie

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM MANTELZORGBELEID VIERSTROOM Doel Het doel van deze tekst is een kader beschrijven waarbinnen doelstellingen en randvoorwaarden zijn vastgelegd die de samenwerking met mantelzorgers en ondersteuning van

Nadere informatie

Pluk en plant. Oogsten en planten na 4 jaar vrijwillige inzet en informele zorg in de provincie Gelderland

Pluk en plant. Oogsten en planten na 4 jaar vrijwillige inzet en informele zorg in de provincie Gelderland Pluk en plant Oogsten en planten na 4 jaar vrijwillige inzet en informele zorg in de provincie Gelderland Datum: 20 juni 2012 Tijd: 9.00-13.30 uur Plaats: Huis der Provincie, Arnhem Komt u met ons de oogst

Nadere informatie

Mantelzorg. Figuur 1. Mantelzorg per GGD regio. 2 van 6 Rapport Mantelzorg. Bron: Zorgatlas RIVM

Mantelzorg. Figuur 1. Mantelzorg per GGD regio. 2 van 6 Rapport Mantelzorg. Bron: Zorgatlas RIVM Mantelzorg Op 10 november 2014 is het de Dag van de Mantelzorg. Dit jaar wordt deze dag voor de 16 e maal georganiseerd. De Dag van de Mantelzorg is bedoeld om mantelzorgers in het zonnetje te zetten en

Nadere informatie

Effectief omgaan met mantelzorg

Effectief omgaan met mantelzorg T Effectief omgaan met mantelzorg Programma Welkom, kennismaken en verwachtingen Context werk en mantelzorg Zakelijke rechtvaardiging Vergroten inzetbaarheid door mantelzorgvriendelijke cultuur Interventies

Nadere informatie

In de Gemeente Marum

In de Gemeente Marum In de Gemeente Marum Gezamenlijk Plan van aanpak ondersteuning mantelzorg en vrijwillige thuishulp van de gemeenten Marum, Grootegast en Leek 27 april 2006 Projectbureau WWZ Mw. H.J. Vrijhof J.J. de Jong

Nadere informatie

GESCAND OP 2 7 APR, Page 1 of 3. Zant, Tim j. Van: Ellen Bartels j Gemeente Oostzaan

GESCAND OP 2 7 APR, Page 1 of 3. Zant, Tim j. Van: Ellen Bartels j Gemeente Oostzaan 27-4-2011 GESCAND OP 2 7 APR, 2011 Zant, Tim j. Page 1 of 3 Van: Ellen Bartels [e.bartels@mezzo.nl] j Gemeente Oostzaan Verzonden: dinsdag 26 april 2011 16:07 " ~" ~~" CC- Hanneke VenA/eij; Karin Verbeek;

Nadere informatie

Bij ons bent u thuis!!!

Bij ons bent u thuis!!! Bij ons bent u thuis!!! Datum: November 2015 Status: Definitief Versie 1 1 Samenwerking tussen Informele en formele zorgverleners als gelijkwaardige zorgpartners: Zorggroep Drenthe ziet u als mantelzorger*,

Nadere informatie

Investeren in Sterk naar Werk. Ziek en mondig in de 1 e lijn

Investeren in Sterk naar Werk. Ziek en mondig in de 1 e lijn Investeren in Sterk naar Werk. Ziek en mondig in de 1 e lijn Kerst Zwart, projectleider SnW en directeur Welder 14 april 2010, Zorgverzekeraars Nederland 1 Doel Sterk naar Werk Vergroten (arbeids)participatie

Nadere informatie

Reactie op advies Mantelzorgondersteuning en waardering

Reactie op advies Mantelzorgondersteuning en waardering bericht Ontwikkeling Maatschappelijke Ontwikkeling Retouradres: Postbus 10007, 8000 GA Zwolle Participatieraad Zwolle t.a.v. de heer J. van der Heiden Sassenstraat 33 8011 PB..ZWOLLE Stadskantoor Lübeckplein

Nadere informatie

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case

Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Leeftijdbewust personeelsbeleid De business case Inleiding Binnen de sector ziekenhuizen is leeftijdsbewust personeelsbeleid een relevant thema. De studie RegioMarge 2006, De arbeidsmarkt van verpleegkundigen,

Nadere informatie

van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Jet Bussemaker, tijdens de 4 e Nationale Mantelzorglezing 2009 Rotterdam, 11 juni 2009

van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Jet Bussemaker, tijdens de 4 e Nationale Mantelzorglezing 2009 Rotterdam, 11 juni 2009 Directie Voorlichting en Communicatie Parnassusplein 5 Postbus 20350 2500 EJ Den Haag T 070 340 79 11 T 070 340 60 00 F 070 340 62 92 Hebt u 's avonds of in het weekend dringend een voorlichter nodig,

Nadere informatie

Welkom. Raadsconferentie Gulpen-Wittem 3 oktober 2013. Gertie de Veen en Sonja Vlaming Directeur en mantelzorgconsulent

Welkom. Raadsconferentie Gulpen-Wittem 3 oktober 2013. Gertie de Veen en Sonja Vlaming Directeur en mantelzorgconsulent Welkom Raadsconferentie Gulpen-Wittem 3 oktober 2013 Gertie de Veen en Sonja Vlaming Directeur en mantelzorgconsulent Inhoud presentatie Informatie en kengegevens Steunpunt Mantelzorg De praktijk aan het

Nadere informatie

Tips voor een mantelzorgvriendelijk werkklimaat

Tips voor een mantelzorgvriendelijk werkklimaat Tips voor een mantelzorgvriendelijk werkklimaat Voorwoord Colofon Inhoud Tips mantelzorgvriendelijk werkklimaat Voorwoord 3 Voorwoord Gemiddeld een op de acht werknemers heeft mantelzorgtaken. Ruim de

Nadere informatie

Feiten en cijfers mantelzorg

Feiten en cijfers mantelzorg Feiten en cijfers mantelzorg Hieronder leest u de meest belangrijke feiten en cijfers op het gebied van mantelzorg in Nederland uit het SCP-rapport 'Informele hulp: wie doet er wat?' (2015). Aantal mantelzorgers

Nadere informatie

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2011 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord 2 2. De Mantelzorg Adviesraad 2 3. PR en communicatie 3 4. Activiteiten 3 5. Advisering 3 6. Deskundigheidsbevordering 3 7. Vertegenwoordiging

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Actiepunten gemeenten. Mantelzorgondersteuning en mantelzorgwaardering in het Westerkwartier

Uitvoeringsplan Actiepunten gemeenten. Mantelzorgondersteuning en mantelzorgwaardering in het Westerkwartier Uitvoeringsplan Actiepunten gemeenten Mantelzorgondersteuning en mantelzorgwaardering in het Westerkwartier 2017-2018 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Beleidskader Niveau 1 Ondersteuning vanuit de samenleving...

Nadere informatie

Werkt u al aan mantelzorg?

Werkt u al aan mantelzorg? Werkt u al aan mantelzorg? Tegenwoordig vinden we het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen participeren in de maatschappij. Eén van de manieren om dit te doen is door arbeid te verrichten. Tegelijkertijd

Nadere informatie

Maandelijkse nieuwsbrief Belangenbehartiging ANBO. Hoofdredacteur Margo Brands. Afmelden? Klik hier.

Maandelijkse nieuwsbrief Belangenbehartiging ANBO. Hoofdredacteur Margo Brands. Afmelden? Klik hier. Maandelijkse nieuwsbrief Belangenbehartiging ANBO. Hoofdredacteur Margo Brands. Afmelden? Klik hier. Onderwerpen nieuwsbrief mantelzorg special 2011: Algemeen... 1 10 november: Dag van de mantelzorg...

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 32 855 Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden Nr. 14 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Mantelzorgers in Delft

Mantelzorgers in Delft intensief begrip partner zorgtaken (schoon)ouders overbelasting ondersteuning kind combineren met werk Mei 2016 Advies/O&S langdurig openheid vriend/kennis Mantelzorgers in Delft Intensief en langdurig

Nadere informatie

Steunpunt Mantelzorg Dokkumer-Walden Het bieden van: Informatie (brochures, website, speciale gelegenheden) Advies en begeleiding (individueel) Emotionele steun: Luisterend oor Weg naar steunpunt soms

Nadere informatie

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1 MANTELZORGBELEID Mantelzorgbeleid Pagina 1 Werkgroep Mantelzorg April 2017 Inhoud MANTELZORGBELEID...1 Inleiding...3 1. Wat is mantelzorg...4 3. Uitwerking beleidsuitgangspunten...7 Communicatie en informatie...7

Nadere informatie

Aan de slag Plan van aanpak Naar een meer Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Waterschap..

Aan de slag Plan van aanpak Naar een meer Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Waterschap.. Aan de slag Plan van aanpak Naar een meer Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Waterschap.. Datum Versie Afdeling/auteurs 1. PROJECTDEFINITIE 1.1 Vraagstuk Welke problemen doen zich voor omdat een leeftijdsbewuste

Nadere informatie

Mantelzorgvriendelijk U Centraal

Mantelzorgvriendelijk U Centraal Mantelzorgvriendelijk U Centraal Met ingang van 2016 zal er binnen U Centraal als organisatie meer aandacht komen voor de combinatie van werk en mantelzorg. Dit is niet alleen belangrijk gezien de doelstelling

Nadere informatie

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund?

Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Onderzoeksresultaten Mantelzorgondersteuning in uw gemeente juni 2017 Wordt de mantelzorger lokaal ondersteund? Het Nationaal Mantelzorgpanel is gevraagd of zij bekend zijn met lokale mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

De (on) zichtbare rol van de mantelzorger

De (on) zichtbare rol van de mantelzorger De (on) zichtbare rol van de mantelzorger Even voorstellen Kelly Bekebrede Mantelzorgconsulent Carinova Doelgroep chronisch zieken, palliatief en GGZ Werkzaam bij Carinova sinds 2009 Tot 2009 maatschappelijk

Nadere informatie

Voorwoord. Voortgangsverslag Mantelzorgvriendelijk Weert 2017

Voorwoord. Voortgangsverslag Mantelzorgvriendelijk Weert 2017 1 Voorwoord De komende jaren zal het aantal ouderen in Weert steeds meer toenemen. Dit betekent dat meer mensen in een kwetsbare situatie kunnen komen en meer zorg nodig hebben, ook mantelzorg. Het aantal

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

Werkende mantelzorgers

Werkende mantelzorgers Werkende mantelzorgers Mantelzorgbewust personeelsbeleid en de mantelzorgmakelaar bieden soelaas De schattingen lopen uiteen, maar het aantal mensen dat in Nederland informele zorg - ofwel mantelzorg -

Nadere informatie

Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.

Mats Werkt!   DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats Werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.

Nadere informatie

Mantelzorg bij kleinschalig wonen. Handreiking bij film

Mantelzorg bij kleinschalig wonen. Handreiking bij film Mantelzorg bij kleinschalig wonen Handreiking bij film Colofon Datum: september 2012 Auteurs: Ilse de Bruijn (MOVISIE) en Nienke Blijham (Vilans) Met medewerking van: De Rinnebeek (locatie van zorgorganisatie

Nadere informatie