DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING

Transcriptie

1 DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING Een studie van de omgeving ZAVENTEM - BRUSSEL Arne Willems 1SA2 NE-AA

2 Inhoudstafel Lijst met figuren... 4 Lijst met bijlagen Hoofdstuk 1: Beschrijving van het studiegebied ; Maak kaartuitsneden van je eigen leefomgeving : : : : : ; Selecteer uit je kaart van 1: een gebied van 15x15km ; A4 Uitsnede uit papieren eigen topografische kaart (1:20000) ; Maak een mindmap met de elementen die net benoemt zijn: ; Ga op zoek naar 4 typische kaarten: ; Voeg de Ferrariskaart toe van je leefomgeving: ; Beschrijf in een korte tekst: Hoofdstuk 2: Analyse van de belangrijkste elementen op een topografische kaart ; Coördinaten bepalen van woonplaats ; Declinatie t.o.v. het magnetische noorden voor UTM en Lambertcoördinaten ; Uitsnede van de kaart op schaal 1:20000 bestuderen ; Ga op zoek naar één altimetrische en één planmetrische fiche in jouw buurt Hoofdstuk 3: Analyse van landschap en reliëf m.b.v. de topografische kaart Neem A4- kopie van de kaart 1: Maak op basis hiervan een reliëfkaart Maak op basis van deze reliëfkaart een reliëfmodel Teken m.b.v. één dwarsprofiel en één lengteprofiel van een rivier, heuvelrug naar keuze Maak dezelfde reliëfdoorsneden ook in Google Earth

3 4.3.6 Bereken het verval en het verhang Bereken de hellingsgraad (%) van één helling Hoofdstuk 4: Gesteenten in de eigen leefomgeving Knip uit reclamefolder 2 foto s van natuursteen. Alle plaatsen zijn aangeduid op de Google Earth kaart (bijlage 5) Knip uit reclamefolder 2 foto s van kunststeen Foto eigen woning en 2 historische gebouwen in je eigen leefomgeving Bijlagen

4 Lijst met figuren Figuur 1: Topografische kaart 1: Figuur 2: Topografische kaart 1: Figuur 3: Topografische kaart 1: Figuur 4: Topografische kaart 1: Figuur 5: Topografische kaart 1: Figuur 6: Gebied 15x15km kaart 1: Figuur 7: A4 uitsnede topografische kaart 1: Figuur 8: Ferrariskaart eigen leefomgeving. Figuur 9: Situering Ferrariskaart op kaart 1: Figuur 10 : Sint-Martinuskerk Zaventem. Figuur 11: Weldadigheidsstraat Zaventem. Figuur 12: Reliëfkaart Zaventem. Figuur 13: Lengteprofiel heuvel Zaventem (getekend). Figuur 14: Dwarslijn heuvelrug Zaventem (getekend). Figuur 15: Lengteprofiel heuvel Zaventem. Figuur 16: Dwarslijn heuvelrug Zaventem. Figuur 17: Leisteen in reclamefolder Gamma. Figuur 18: Marmer in reclamefolder Blokker. Figuur 19: Keramische tegel in Hubofolder. Figuur 20: Antracieten tegel. Figuur 21: Eigen woning met bouwmaterialen op aangeduid. 4

5 Lijst met bijlagen Bijlage 1: Kaart geografische streken België. Bijlage 2: Kaart aantal vreemdelingen per gemeente in België. Bijlage 3: Aantal tewerkgestelde personen in België. Bijlage 4: Administratieve kaart van België. Bijlage 5: Google Earth met natuursteen en kunststeen gebieden. Bijlage 6: Helling met top en voet aangeduid op topografische kaart. 5

6 4.1 Hoofdstuk 1: Beschrijving van het studiegebied ; Maak kaartuitsneden van je eigen leefomgeving. 1: Figuur 1: Topografische kaart 1:

7 1: Figuur 2: Topografische kaart 1:

8 1: Figuur 3: Topografische kaart 1:

9 1: Figuur 4: Topografische kaart 1:

10 1: Figuur 5: Topografische kaart 1:

11 ; Selecteer uit je kaart van 1: een gebied van 15x15km. Figuur 6: Gebied 15x15km kaart 1:

12 ; A4 Uitsnede uit papieren eigen topografische kaart (1:20000). Figuur 7: A4 uitsnede topografische kaart 1: ; Maak een mindmap met de elementen die net benoemt zijn: ; Ga op zoek naar 4 typische kaarten: Zie bijlage 1 tot 4. 12

13 Administratieve kaart Akkerbouw Uitwijken Leuven 1. Vruchtbare bodem 2. Leemgrond Gewest: Vlaanderen Provincie: Vlaams-Brabant (centrale ligging) Sint-Pieterskerk Stadhuis Universiteitsbib Echt toeristische trekpleisters Brabantse 3. Leemstreek Arrondissement: Halle- Vilvoorde Abdij Keizersberg Streek Ligging Toerisme Bezienswaardigheden RUIMTE LEEFOMGEVING Sint- Martinuskerk Historische gebouwen Kasteel Ter Meren Luchthaven Kasteel Mariadal Verkeer Bevolking Industrie Brussel Airport: grootste luchthaven van België Sterke bevolkingsgroei Hoog aantal vreemdelingen Vreemdelingen kaart België Industriepark Nossegem Verscheidenheid 3treinstations(halte Zaventem, Zaventem luchthaven &Nossegem) Snelweg A201 Agglomeratie Grote multinationals Voorzieningen voor bedrijven Tewerkstelling (aantal personen) Vlaanderen Onderdeel Vlaamse Ruit Luchthaven ind. 13

14 4.1.3; Voeg de Ferrariskaart toe van je leefomgeving: Figuur 8: Ferrariskaart eigen leefomgeving. Bron: Figuur 9: Situering Ferrariskaart op kaart 1:

15 4.1.4; Beschrijf in een korte tekst: Streek Het studiegebied maakt onderdeel uit van de geografische streek de Brabantse Leemstreek. Ook situeert het gebied zich vlakbij het punt waar drie verschillende geografische streken elkaar ontmoeten, namelijk de Brabantse Leemstreek, de Groentestreek en het Hageland. Deze informatie vinden we terug op de kaart met de geografische steken van België (bijlage 1). Toeristisch In Zaventem zelf zijn een paar oude pittoreske gebouwen te vinden. We hebben de Sint- Martinuskerk, het kasteel Mariadal en het kasteel Ter Meren. Maar echte toeristische trekpleisters zijn dit natuurlijk niet. Om echte toeristische streken te vinden gaan we toch eerder moeten uitwijken naar Leuven en Brussel. Aangezien ik op school zit in Leuven heb ik ervoor gekozen om Leuven te bestuderen. Echte toeristische trekpleisters vinden we vooral in het centrum van Leuven, waar we prachtige historische gebouwen terugvinden waaronder de Sint-Pieterskerk, het stadhuis van Leuven en de universiteitsbibliotheek. Ook de Abdij van Keizersberg, die zich aan de rand van de stad bevindt, kan hierbij gerekend worden. Verkeer Het verkeer in en rond Zaventem is zeer uitgebreid net omdat het eigenlijk een middelpunt is tussen een groot aantal steden. Zo is er in Zaventem een groot knooppunt van een aantal autostrades. In Zaventem zijn ook 3 treinstations (Zaventem, Zaventem Luchthaven en Nossegem). Maar natuurlijk het meest opmerkelijke in Zaventem is de luchthaven. Deze is de grootste van België. Ligging Wat betreft de administratieve situering kan vermeld worden dat het studiegebied volledig binnen het arrondissement Leuven valt, dat het centraal gelegen is in de provincie Vlaams-Brabant en dat het dus deel uitmaakt van het Vlaams Gewest. Deze informatie vinden we in bijlage 4 (de administratieve kaart van België). Door deze ligging zijn er ook een groot aantal vreemdelingen aanwezig in Zaventem (bijlage 2). Industrie: De industrie in Zaventem is zeer groot aanwezig en heeft ook een grote diversiteit. In de deelgemeente Nossegem heeft men een industriepark liggen waar een zeer hoog aantal grote multinationals een vestiging hebben. 15

16 En men heeft natuurlijk in Zaventem ook de gewone handel die moet gedreven worden en waar ook nog een groot aantal jobs voor nodig zijn. Door de aanwezigheid van het grote aantal multinationals zullen er voor de werknemers ook de nodige voorzieningen getroffen worden in de handel. Zo zijn er veel broodjeszaken en restaurants in het centrum. Maar natuurlijk de grootste leveranciers van jobs in Zaventem blijft de luchthaven. En dit aantal blijft ook elk jaar stijgen. Zo is er dit jaar bekend gemaakt dat er de komende 10 jaar nog eens jobs bijkomen. We zien op onze kaart in bijlage 3 dat Zaventem inderdaad een gebied is met veel mensen tewerkgesteld. 16

17 4.2 Hoofdstuk 2: Analyse van de belangrijkste elementen op een topografische kaart ; Coördinaten bepalen van woonplaats. 1) Volgens UTM: X-as: Grote cijfer: 03,54(meting op kaart) kleine cijfer: 6 = X-as = 603,54 km Y-as: Grote cijfer: 37, 62 (meting op kaart) Kleine cijfer: 56 = Y-as = 5637, 62 km UTM-coördinaten = 31U (F)603,54 km E (S) 5637,62 km N 2) Volgens Lambert: X-as: Ons punt ligt tussen 157 km en 158 km. Als we weten dat 5cm op de kaart 1km in werkelijkheid is en we meten dat het punt op 157km en 1,2 cm op de kaart liggen moeten we de simpele vergelijking maken: 5cm 1km 1,2cm 0,24km x-as ligt mijn huis op punt 157,24km. Y-as: Ons punt ligt tussen 174 km en 175 km. We doen nu dezelfde berekening als bij de X-as. 5cm 1km 1,1cm 0,22km Y-as ligt mijn huis op het punt 174,22 km. Lambert-projectie = x-as: 157,24km y-as = 174,22km. 17

18 3) Geografische coördinaten: Noorderbreedte : Woning ligt tussen en 50 53, als we meten op de kaart zien we dat de afstand tussen deze 2 punten 9,2 cm is. We maken dus dezelfde vergelijking zoals bij de Lambertprojectie. 9,2 cm 60 1 cm 6,52 We hebben gemeten dat ons huis tussen de 2 coördinaten op 6,9 cm ligt. 6,9 cm x 6,52 = 44, 98 = 45 Oosterlengte : Woning ligt tussen 4 28 en Afstand tussen deze 2 punten is 5,8cm. 5,8 cm 60 1 cm 10,34 Mijn huis ligt hiertussen op het punt 2,3cm. 2,3 cm x 10,34 = 23,78 = 24 Geografische coördinaten = NB en OL 4.2.2; Declinatie t.o.v. het magnetische noorden voor UTM en Lambertcoördinaten. De magnetische declinatie van onze kaart dateert van 30 juni 1999 en onze afwijking tussen magnetisch veld & geografische noorden (a) = 1 51 deze is veranderlijk met ±7 per jaar. Tussen 1999 en 2015 zitten dus 16 jaren. 7 x 16 jaar = 112 = Dan onze 1 51 (a) 1 52 = -1 UTM = 2 58 (af te lezen op topografische kaar) 1 52 = 1 06 Lambert = =

19 4.2.3; Uitsnede van de kaart op schaal 1:20000 bestuderen. * Duid op de A4-kaart op een gepaste manier je woning aan. (Zie bijlage.) * Berekend de afstand van je woning tot 3 door jou vaak bezochte plaatsen. 1. Afstand tot het jeugdhuis Basement in mijn gemeente. 1,7 cm op de kaart. 5cm op de kaart = 1 km. Afstand = 0,34 km of 340 m. 2. Afstand tot het station van Zaventem. 3,6 cm op de kaart. 5 cm op de kaart = 1 km. Afstand = 0,72km of 720 m. 3. Afstand tot Zavo Secundair (ex-school en stageschool). 3,2 cm op de kaart. 5 cm op de kaart = 1 km. Afstand = 0,64 km of 640 m. * Bereken bij benadering de oppervlakte van een typerend landschapselement. Ik heb gekozen om de oppervlakte van de grootste landingsbaan van de luchthaven in Zaventem te berekenen. We kunnen zien dat deze landingsbaan op onze kaart ongeveer rechthoekig is. De formule voor het berekenen van de oppervlakte van een rechthoek is de lengte x de basis. Lengte = 6,5 cm op kaart, basis = 0,8 cm op kaart. 6,5 cm 1,3 km in werkelijkheid en 0,8 cm 0,16 km. Oppervlakte = 1,3 km x 0,16 km = 0,208 km² 19

20 4.2.4; Ga op zoek naar één altimetrische en één planmetrische fiche in jouw buurt. Planimetrische fiche is de Sint-Martinuskerk in Zaventem. Figuur 10 : Sint-Martinuskerk Zaventem. Altimetrische fiche in mijn buurt: zo een punt vinden we op de Weldadigheidsstraat in het centrum van Zaventem. Figuur 11: Weldadigheidsstraat Zaventem. 20

21 4.3 Hoofdstuk 3: Analyse van landschap en reliëf m.b.v. de topografische kaart Neem A4- kopie van de kaart 1: Zie reliëfmodel Maak op basis hiervan een reliëfkaart. 21

22 Figuur 12: Reliëfkaart Zaventem. 22

23 4.3.3 Maak op basis van deze reliëfkaart een reliëfmodel. Zie reliëfmodel Teken m.b.v. één dwarsprofiel en één lengteprofiel van een rivier, heuvelrug naar keuze. Figuur 13: Lengteprofiel heuvel Zaventem (getekend). Figuur 14: Dwarslijn heuvelrug Zaventem (getekend). 23

24 4.3.5 Maak dezelfde reliëfdoorsneden ook in Google Earth. Figuur 15: Lengteprofiel heuvel Zaventem. Figuur 16: Dwarslijn heuvelrug Zaventem Bereken het verval en het verhang. Verval: absolute hoogteverschil tussen ons maximaal punt (A) en ons minimaal punt (B). A-B= verval. 53m 39m = 12m = verval. Verhang: relatieve hoogteverschil tussen deze 2 punten. Verhang = Hoogteverschil in m / afstand in km. = 12m/0,818km = 14,67 m/km Bereken de hellingsgraad (%) van één helling. Helling aangeduid met voet en top op topografische kaart (bijlage 6). De kaartafstand tussen de voet en de top = 3,2 cm. 6 cm op de kaart komt overeen met 640 m in werkelijkheid. 1 cm 200m. 3,2 cm 640m. Het hoogteverschil bedraagt 15m (van 50m naar 65m). Hellingsgraad = hoogteverschil x 100 / horizontale afstand = = 15m x 100 / 640m = 2,34 % 24

25 4.4 Hoofdstuk 4: Gesteenten in de eigen leefomgeving Knip uit reclamefolder 2 foto s van natuursteen. Alle plaatsen zijn aangeduid op de Google Earth kaart (bijlage 5). Figuur 17: Leisteen in reclamefolder Gamma. Natuursteen : Leisteen. Ontginning: Wordt niet vaak ontgonnen in Belgie. Enkel in Wallonië, een voorbeeld is hiervan Martelange in de provincie Luxemburg. 25

26 Figuur 18: Marmer in reclamefolder Blokker. Natuursteen: marmer. Ontginning: In Belgie hebben we een paar prachtige marmersoorten die ontgonnen worden. Een voorbeeld van zo een plaats is vlak bij Durbuy Knip uit reclamefolder 2 foto s van kunststeen. Figuur 19: Keramische tegel in Hubofolder. Kunststeen: Keramiek Ontginning: Keramiek wordt gemaakt van gebakken klei. In Belgie wordt veel klei ontgonnen. Een voorbeeld van zo een plaats zijn de Kempen. 26

27 Figuur 20: Antracieten tegel. Kunststeen: antraciet. Ontginning: Antraciet is een vorm van steenkool die aan hoge druk en temperatuur blootgestaan heeft en 10 % vluchtige bestanddelen heeft. Een voorbeeld van een plek waar steenkool ontgonnen wordt in België is de streek rond Luik. 27

28 4.4.3 Foto eigen woning en 2 historische gebouwen in je eigen leefomgeving. Figuur 21: Eigen woning met bouwmaterialen op aangeduid. 28

29 Bijlage Bijlage 1: Kaart geografische streken België. Bron: 29

30 Bijlage 2: Kaart aantal vreemdelingen per gemeente in België. Bron: (pagina 10) Bijlage 3: Aantal tewerkgestelde personen in België. Bron: 30

31 Bijlage 4: Administratieve kaart van België. Bron: 31

32 Bijlage 5: Google Earth met natuursteen en kunststeen gebieden. Bijlage 6: Helling met top en voet aangeduid op topografische kaart. 32