NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS ALTENA

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS ALTENA"

Transcriptie

1 NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS ALTENA Haalbaarheidsonderzoek en voorstel voor organisatie 31 oktober 2012 Economisch Platform Altena Dhr. R. (Robin) Groen, Detailhandel Altena Dhr. A. (Ad) van Berchum, Scheepsvaart Altena Dhr. C. (Kees) de Jong, Infra Altena Dhr. C. (Kees) Timmer, Bedrijventerreinen Altena Dhr. E. (Egbert) Lichtenberg,!GO Dhr. M. (Michael) Bakker, REWIN Dhr. H.P.M. (Eric) Hamburg, Kamer van Koophandel Dhr. J. (Jack) de Crom, Regio West-Brabant Dhr. A. (Ad) Huijsman, Buro Altena Dhr. W. den Ouden, Avans Hogeschool Dhr. M. (Marc) van Tussenbroek, DaVinci College Gorinchem Dhr. J. (Joost) Snoek, ZLTO Altena-Biesbosch Dhr. B. (Bas) de Peuter, Wethouder EZ gemeente Woudrichem Dhr. W. (Wim) de Jong, Wethouder EZ gemeente Werkendam Mevr. L. (Loes) Lijmbach, Wethouder EZ gemeente Aalburg Onderzoek en penvoering Jeroen Bos (Blaauwberg) Etienne Lieben (Breinwijzer)

2 Voorwoord en verantwoording Het initiatief voor een onderzoek naar een Ondernemersfonds Altena komt van het Economisch Platform Altena. Het Economisch Platform Altena bestaat uit ondernemers, de wethouders EZ van de drie gemeenten, de Kamer van Koophandel Brabant, vertegenwoordigers van onderwijs, landbouw en verdere spelers op het gebied van de regionale economie. Het platform werkt aan de plannen voor 'overmorgen': het regionaal bedrijventerrein, ontwikkeling van de maritieme sector, samenwerking met onderwijs, toerisme en recreatie, et cetera. Het platform zoekt naar samenwerking en naar middelen. We hebben op dat gebied al veel bereikt. Economie is in de afgelopen tien jaar een serieus punt geworden op de politieke agenda in de regio. Op economisch vlak werken de drie gemeenten, de ondernemers en non-profit instellingen in het land van Heusden en Altena al geruime tijd samen. Niet alles gaat daarin gemakkelijk. Een belangrijk voorbeeld daarvan is het organiseren van de ondernemers. Komend jaar staat ons daarin ook een - landelijk opgelegde - verandering te wachten. Vanaf januari 2013 zal de Kamer van Koophandel worden gereorganiseerd en zal het werk van de KvK in en voor onze regio worden ingeperkt. Binnen het Economisch Platform Altena is de vraag gesteld: hoe daarna de belangen van ondernemers goed te vertegenwoordigen? In de afgelopen maanden is onderzocht hoe ondernemers en regio ook in de toekomst goed met elkaar kunnen blijven werken. Dit heeft het Economisch Platform Altena op het spoor gezet van een regionaal ondernemersfonds. Met zo n fonds zijn ondernemers nog beter in staat om met eigen middelen hun gemeenschappelijke belangen te realiseren. Het zijn tenslotte de ondernemers zelf die weten welke activiteiten bijdragen aan het ondernemersklimaat in hun omgeving. Het ondernemersfonds is dus voor en door de ondernemers. De grondslag voor de voeding van het fonds is de WOZ-waarde van de niet-woning. Dit wordt over het algemeen gezien als een eerlijke grondslag, omdat de omvang van de onroerende zaak mede staat voor het belang in de omgeving. De drie gemeenten faciliteren de inning middels de OZB-niet-woningen. De opbrengst vloeit één op één terug in de kas van het op te richten Ondernemersfonds Altena. Het grote voordeel is dat iedereen mee doet. De gemeente faciliteert daarmee het fonds, maar het wordt bestuurd door de ondernemers die het geld opbrengen. Het ondernemersfonds is er voor en door ondernemers. Er is onderzocht of er voldoende draagvlak in ondernemend Altena is voor een dergelijk fonds. En wat dan een goede organisatie en werkwijze voor het fonds zou kunnen zijn. Voor het onderzoek zijn verschillende activiteiten uitgevoerd in de periode juli - oktober 2012: 2

3 er zijn op basis van eerder verstrekte schriftelijke informatie gesprekken gevoerd met alle bestaande ondernemersverenigingen in het Land van Heusden en Altena en met een aantal grote bedrijven en instellingen, zowel profit als non-profit op 18 september is het onderzoek toegelicht tijdens een raadsinformatieavond in Altena Business Magazine en Het Kontakt zijn informatieartikelen geplaatst over het onderzoek naar het Ondernemersfonds; het Brabants Dagblad en BN De stem hebben in oktober aandacht besteed aan het fonds er is een website geopend ( er is een informatieavond georganiseerd op 22 oktober, bezocht door circa zestig ondernemers. Het verslag van het onderzoek vindt u in dit rapport. Hoofdstuk 1 gaat nader in op de aanleiding voor het haalbaarheidsonderzoek naar een Ondernemersfonds Altena en behandelt de belangrijkste kenmerken van het ondernemersfonds. In hoofdstuk 2 is het verslag van het draagvlak aan de orde. Hoofdstuk 3 behandelt tenslotte de voorgenomen organisatie van het Ondernemersfonds Altena. In bijlage 1 is een nadere achtergrond van de werking van een ondernemersfonds te vinden. Bijlage 2 bevat de respondentenlijst. 3

4 Samenvatting In het Land van Heusden en Altena werken ondernemersverenigingen en gemeenten sinds enkele jaren nadrukkelijk aan verbetering van het regionaal ondernemersklimaat. Het regionaal actieprogramma heeft laten zien dat die gezamenlijke aanpak werkt. Zo n regionale aanpak is ook nodig om de economische kracht van de regio verder te versterken. Met de grootschalige maritieme activiteiten, veel zelfstandig ondernemers, een grote agri-food sector en veel transport en logistiek is het Land van Heusden en Altena een economisch dynamische regio. Tegen de trend in is er hier ook nog ontwikkelruimte gekomen en heeft de provincie ruimte geboden om bedrijventerreinen nog uit te breiden. En er zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet in het beter op de economische kaart zetten van recreatie en toerisme. Maar die stappen vooruit komen er niet vanzelf. Daar is een goede regionale organisatie en belangenbehartiging van ondernemers voor nodig. Een concreet en urgent voorbeeld is het regionaal oppakken van parkmanagement op de bedrijventerreinen in Altena. Daar is veel steun voor en iedereen ziet het belang. Maar op dit moment kan er echter te weinig private bijdrage op worden gemobiliseerd. En dan dreigt het te stokken. Daarmee zou een belangrijke voorwaarde voor een verdere verbetering van het ondernemersklimaat niet worden ingevuld. Om economisch goed voorbereid te zijn op de komende jaren, is het nodig het ondernemersklimaat verder te versterken. Een Ondernemersfonds Altena kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren, volgens veel respondenten in dit onderzoek. Goede ideeën zijn er genoeg, het komt aan op organisatiekracht. Het Economisch Platform Altena stelt in dit rapport voor tot een regionaal werkend Ondernemersfonds Altena te komen, over de drie gemeenten heen. Economie houdt zich immers niet aan gemeentegrenzen. Bovendien zien we veel gedeelde belangen op economisch terreinen tussen ondernemers in de private en publieke sector op regionaal niveau. Tenslotte ontstaat er op die manier via het Ondernemersfonds Altena mogelijk ook meer samenhang in de vertegenwoordiging van ondernemers in de regio. Waarom een ondernemersfonds? In navolging van een reeks andere gemeenten, heeft het Economisch Platform Altena het initiatief genomen voor een onderzoek naar de oprichting van een ondernemersfonds. Met zo n fonds zijn ondernemers in staat om eigen initiatieven ter bevordering van het ondernemersklimaat te verwezenlijken. Een goede en niet-vrijblijvende financiële grondslag voor de behartiging van gemeenschappelijke belangen is hierbij van belang. Alle ondernemers doen mee en de problemen van financiering van gemeenschappelijke voorzieningen zijn opgelost. 4

5 Met alle ondernemers bedoelen we niet alleen de winkels en de bedrijven op de industrieterreinen, maar ook de agrarische en de publieke sector (scholen, sport, cultuur en zorg). Het doel is bestaande collectieve ondernemersactiviteiten duurzaam te funderen en te zorgen voor verbreding van samenwerking. Daarmee zal het ondernemersfonds het ondernemersklimaat in de regio verder versterken. Dat is nodig omdat: bestedingspatronen van consumenten verschuiven (internet, beleving) en dat meer inspanningen van winkelgebieden vergt het aantal free riders toeneemt (ondernemers en instellingen die niet meebetalen aan collectieve arrangementen, maar er wel van meeprofiteren) er meer concurrentie tussen steden en regio s komt op zachte vestigingsvoorwaarden als veiligheid, een inspirerende bedrijfsomgeving en organiserend vermogen steeds nadrukkelijker vragen aan het bedrijfsleven mede verantwoordelijkheid te nemen voor omgeving (niet alleen fysiek, maar bijvoorbeeld ook onderwijs-arbeidsmarkt). In het onderzoek is een aantal concrete activiteiten voor een ondernemersfonds in het Land van Altena naar voren gekomen. Het gaat deels om nieuwe activiteiten (parkmanagement op de bedrijventerreinen), deels om een betere fundering en continuïteit van bestaande activiteiten (promotie binnen de kernen). De voorbeelden zijn niet uitputtend: het is tenslotte aan de verschillende verengingen en anderen om in het Ondernemersfonds te komen tot goede activiteiten naar eigen inzicht. Dat vergt wellicht wat ontwikkeltijd. Het gaat momenteel om: parkmanagement en veiligheid op de bedrijventerreinen (verder) ontwikkelen winkelcentrummanagement funderen, versterken en ontwikkelen (promotie)activiteiten (zoals pruuve maor, visbakfestijn, braderieën, decemberactiviteiten, 7 dorpenomloop, candlelight shopping) ontwikkelen leerprojecten Scheepsgroep en beroepsonderwijs stimuleren deelname technisch beroepsonderwijs en verdiepen stage- en andere contacten tussen individuele bedrijven en voortgezet en beroepsonderwijs stimuleren van meerdaags verblijfstoerisme in de regio activiteiten uit de Kanskaart Altena en het Aalburgs manifest gezamenlijke inkoop afvalverwerking kennisdeling (bijvoorbeeld op het gebied van centrummanagement en andere collectieve ondernemerszaken) overleg met de gemeente en vertegenwoordiging van het bedrijfsleven. Veel activiteiten worden nu op vrijwillige basis en via contributies gefinancierd. Wanneer het fonds er is, wordt het draagvlak voor de financiering sterk verbreed (iedereen doet mee) en kan de vrijwillige bijdrage (bijvoorbeeld aan contributies) indien men dat wil worden teruggebracht. Er is immers een structurele financiering voorhanden. 5

6 Hoe werkt het? Alle ondernemers die bijdragen aan het ondernemersfonds, kunnen ook meebeslissen over de bestedingen. Het fonds is er voor en door ondernemers. Via een democratische verenigingsstructuur kunnen ondernemers meebeslissen over plannen en projecten die het ondernemersklimaat in de directe bedrijfsomgeving versterken, zonder beperkende regels en met de politiek op afstand. Het is dus aan de ondernemers zelf om - in onderling overleg - te bepalen hoe het geld besteed wordt. Voor de werkorganisatie sluit het Ondernemersfonds Altena zoveel mogelijk aan bij de bestaande structuur. Dat betekent bijvoorbeeld ook dat bestaande ondernemersverenigingen kunnen besluiten om de huidige contributie te verlagen, omdat er nu een ander financieringsmodel voor activiteiten voorhanden is. Maar het is uiteraard aan de ondernemers en verenigingen zelf om daarover te besluiten als het fonds er daadwerkelijk is. Het fonds wordt gevoed via een bijdrage op basis van de WOZ. De opbrengst vloeit één op één terug in de kas van het op te richten Ondernemersfonds Altena. De drie gemeenten faciliteren het ondernemersfonds via de inning van de OZB. Het voorstel is te komen tot een bijdrage van 50 per WOZ-waarde. In totaal kan het Ondernemersfonds Altena dan jaarlijks beschikken over circa Organisatie en trekkingsrechten Hoofdstuk 3 bevat een organisatieplan voor het fonds. Uitgangspunt daarbij is dat de praktische uitwerking van het fonds zo dicht mogelijk in de ondernemersomgeving ligt, met een minimum aan administratie en een eenduidige en transparante verantwoording. Huidige verenigingen zullen daarmee de trekkingsgerechtigden worden van het fonds. Er wordt daarom een centrale Stichting Ondernemersfonds Altena voorgesteld, met een onafhankelijk, driehoofdig bestuur. Dat bestuur zorgt voor een goede procesmatige invulling van het Ondernemersfonds, maar heeft geen inhoudelijke bemoeienis met de activiteiten die de verenigingen vervolgens willen organiseren. De werkgebieden van het fonds krijgen vervolgens trekkingsrechten uit het fonds naar rato van hun inbreng op basis van de WOZ-waarde. Schematisch ziet dit er als volgt uit: 6

7 Ook binnen de werkgebieden is het zaak dat de verschillende terreinen, winkelgebieden et cetera activiteiten kunnen bekostigen naar rato van hun inbreng op basis van de WOZwaarde. Het voorstel voor de werkgebieden in Altena is dan als volgt, met per gebied de indicatie van de opbrengst van het Ondernemersfonds bij een bijdrage van 50 per WOZ-waarde (op basis van WOZ-waardering 2012). Werkgebied Voorstel voor trekkingsgerechtigde Bedrijventerreinen Overkoepelende vereniging voor parkmanagement (met als leden OV Bagijnhof, OV De Alm en OV Bruine Kilhaven) Maritiem (Beatrixhaven) OV Scheepsgroep Kernen (detailhandel, horeca, OV Hank, OV Sleeuwijk, OV DES, OV Aalburg, overige lokaal georiënteerde nonprofit, kantoren, et cetera) OV De Linden, OV Den Alm, OV Rijswijk, OV Woudrichem, OV Almkerk Voortgezet en beroepsonderwijs Gezamenlijk overleg Corporaties, zorg en welzijn Gezamenlijk overleg Horeca en toerisme Ntb (wellicht KHN of VVV) Agrarische sector ZLTO Altena- Biesbosch Totaal Non-substitutie Een belangrijke spelregel is dat de gemeente niet zal proberen om publieke taken bij het ondernemersfonds onder te brengen: het non-substitutiebeginsel. Her en der wordt in discussies over ondernemersfondsen de vrees geuit dat de komst van een fonds voor de gemeente een alibi kan zijn om zelf te korten op gemeentelijke taken, met name in de sfeer van onderhoud. De praktijk in ondernemersfondsgemeenten is anders. Er zijn veel voorbeelden van terreinen beschikbaar waar de gemeente de eigen inspanningen juist ging intensiveren. Omdat het lokale ondernemerschap beter georganiseerd wordt en over een eigen financiële positie beschikt, ontstaat de mogelijkheid samen meer te doen aan de kwaliteit van de omgeving. Overigens is het ook in praktische zin niet te verwachten dat de gemeente taken zal willen afwentelen op het fonds. Daarvoor is het eenvoudigweg te klein. Niettemin is het zaak om het beginsel van non-substitutie vast te leggen. Voldoende draagvlak voor een driejarig experiment Het Economisch Platform Altena heeft als stuurgroep de taak op zich genomen een haalbaarheidsonderzoek te laten uitvoeren naar het draagvlak voor een Ondernemersfonds Altena. We denken dat de komst van een Ondernemersfonds Altena 7

8 een belangrijke bijdrage zal leveren aan het ondernemersklimaat in de gemeenten Woudrinchem, Werkendam en Aalburg. Het Economisch Platform Altena is voorstander van een driejarig experiment met een Ondernemersfonds Altena en ziet daarvoor voldoende draagvlak onder ondernemers in het Land van Heusden en Altena. Dat draagvlak staat nader beschreven in hoofdstuk 2 van dit rapport. Ondernemersfonds per 1 januari 2013 Via de drie gemeentebesturen wil Economisch Platform Altena de drie gemeenteraden dan ook vragen de komst van het Ondernemersfonds Altena per 1 januari 2013 mogelijk te maken. Ondernemers kunnen dan samen nog beter vorm geven aan collectieve promotie voor hun winkelgebied, aan schone en veilige bedrijventerreinen, aan een goede relatie met het onderwijs en nog veel meer. Niet alleen door middel van projecten, maar ook door een betere organisatie van ondernemers en door sterkere netwerken van het bedrijfsleven met onderwijs, de agrarische sector, sport, zorg en cultuur. 8

9 INHOUDSOPGAVE 1. Urgentie en aanpak 1.1 Meer bereiken door een sterkere ondernemersorganisatie 1.2 Een ondernemersfonds als versterking van het organiserend vermogen 1.3 Achtergrond 1.4 De beschikbare instrumenten: reclameheffing, BIZ en WOZ-fonds 2. Draagvlak 2.1 Waarom zoeken naar een breed draagvlak? 2.2 Wat is draagvlak? 2.3 Verslag van het draagvlak 3. Organisatie en werkgebieden 3.1 De governance in grote lijnen 3.2 Stichting Ondernemersfonds Altena 3.3 Trekkingsrechtsystematiek en indeling in werkgebieden 3.4 Evaluatie van het fonds Bijlage 1 Hoe werkt een Ondernemersfonds? B.1 Ondernemer is iedereen die OZB niet-woningen betaalt B.2 Een fonds is voor en door ondernemers B.3 Bestedingsvrijheid B.4 Non-substitutie en samenwerking met de gemeente B.5 Transparantie en democratie B.6 Een fonds is een instrument, geen doel B.7 Tarief: balans tussen opbrengst en draagkracht B.8 De OZB als fiscaal instrument en het ondernemersfonds B.9 De btw Bijlage 2 Respondenten 9

10 1. URGENTIE EN AANPAK VAN HET HAALBAARHEIDSONDERZOEK 1.1 Meer bereiken door een sterkere ondernemersorganisatie In het Land van Heusden en Altena werken ondernemersverenigingen en gemeenten sinds enkele jaren nadrukkelijk aan verbetering van het regionaal ondernemersklimaat. Het regionaal actieprogramma heeft laten zien dat die gezamenlijke aanpak werkt. Zo n regionale aanpak is ook nodig om de economische kracht van de regio verder te versterken. Met de activiteiten op het gebied van de industrie voor de binnenvaart, veel zelfstandig ondernemers, een grote agri-food sector en veel transport en logistiek is het Land van Heusden en Altena een economisch dynamische regio. Tegen de trend in is er hier ook nog ontwikkelruimte gekomen en heeft de provincie ruimte geboden om bedrijventerreinen nog uit te breiden. En er zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet in het beter op de economische kaart zetten van recreatie en toerisme. Maar die stappen vooruit komen er niet vanzelf. Daar is een goede regionale organisatie en belangenbehartiging van ondernemers voor nodig. Een concreet en urgent voorbeeld is het regionaal oppakken van parkmanagement op de bedrijventerreinen in Altena. Daar is veel steun voor en iedereen ziet het belang. Maar op dit moment kan er echter te weinig private bijdrage op worden gemobiliseerd. En dan dreigt het te stokken. Daarmee zou een belangrijke voorwaarde voor een verdere verbetering van het ondernemersklimaat niet worden ingevuld. Om economisch goed voorbereid te zijn op de komende jaren, is het nodig het ondernemersklimaat verder te versterken. Een Ondernemersfonds Altena kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren, volgens veel respondenten in dit onderzoek. Goede ideeën zijn er genoeg, het komt aan op organisatiekracht. Het Economisch Platform Altena stelt in dit rapport voor tot een regionaal werkend Ondernemersfonds Altena te komen, over de drie gemeenten heen. Economie houdt zich immers niet aan gemeentegrenzen. Bovendien zien we veel gedeelde belangen op economisch terreinen tussen ondernemers in de private en publieke sector op regionaal niveau. Tenslotte ontstaat er op die manier via het Ondernemersfonds Altena mogelijk ook meer samenhang in de vertegenwoordiging van het bedrijfsleven in de regio. In het onderzoek is een aantal concrete activiteiten voor het ondernemersfonds naar voren gekomen. Het gaat deels om nieuwe activiteiten (parkmanagement op de bedrijventerreinen), deels om een betere fundering en continuïteit van bestaande activiteiten (promotie binnen de kernen). De voorbeelden zijn niet uitputtend: het is tenslotte aan de verschillende verengingen en anderen om in het Ondernemersfonds te komen tot goede activiteiten naar eigen inzicht. Dat vergt wellicht wat ontwikkeltijd. 10

11 Het gaat momenteel om: parkmanagement en veiligheid op de bedrijventerreinen (verder) ontwikkelen winkelcentrummanagement funderen, versterken en ontwikkelen (promotie)activiteiten (zoals pruuve maor, visbakfestijn, braderieën, decemberactiviteiten, 7 dorpenomloop, candlelight shopping) ontwikkelen leerprojecten Scheepsgroep en beroepsonderwijs stimuleren deelname technisch beroepsonderwijs en verdiepen stage- en andere contacten tussen individuele bedrijven en voortgezet en beroepsonderwijs stimuleren van meerdaags verblijfstoerisme in de regio activiteiten uit de Kanskaart Altena en het Aalburgs manifest gezamenlijke inkoop afvalverwerking kennisdeling (bijvoorbeeld op het gebied van centrummanagement en andere collectieve ondernemerszaken) overleg met de gemeente en vertegenwoordiging van het bedrijfsleven. 1.2 Een ondernemersfonds als versterking van het organiserend vermogen Het wordt voor de ontwikkeling van de regionale en lokale economie steeds belangrijker dat het ondernemerschap goed georganiseerd is. Bedrijven staan in toenemende mate voor de opgave om een gezamenlijke verantwoordelijkheid te dragen voor een veilige, schone en goed onderhouden omgeving, voor mobiliteit en bereikbaarheid, voor goede promotie, voor een goed acquisitieklimaat, goede relaties met het onderwijs en voor talloze andere zaken. De bestaande netwerken van ondernemers bieden onvoldoende instrumentarium om deze verantwoordelijkheden te dragen. Ze zijn te vrijblijvend en missen structurele financiering. Naast de financiering hebben we gemerkt dat de bestaande verenigingen ook nieuwe zuurstof nodig hebben. Veelal zijn het dezelfde mensen die steeds weer op pad gaan voor de goede zaak. Dat is op den duur niet houdbaar. Het belang om samen iets te doen is er wel, maar stimulering lijkt welkom. Er is een nieuwe, structurele basis nodig voor de behartiging van de lokale collectieve belangen van ondernemers en voor versterking van hun onderhandelingspositie en hun organiserend vermogen. In Altena wordt daarom nu gediscussieerd over de komst van een ondernemersfonds dat regiobreed werkt. Via een systeem van trekkingsrechten komt het geld weer terug bij de gebieden of sectoren die het hebben opgebracht. Die gebieden zijn vervolgens volledig vrij in het kiezen van hun eigen bestedingen, mits de besluiten maar democratisch en transparant genomen worden. De voorkeur gaat uit naar het uitoefenen van trekkingsrecht door een vereniging van ondernemers, waarbij iedereen die OZB voor niet-woningen betaalt, als ondernemer geldt. Dus ook de eigenaren van het vastgoed en ook de non-profit (onderwijs, zorg, sport, cultuur). Het mes snijdt aan twee kanten: enerzijds is er dan geld voor de behartiging van collectieve belangen, anderzijds is er nu een prikkel om een goede organisatie op te bouwen. Deze constructie is voor het eerst in Leiden in 2005 opgezet en wordt inmiddels in een reeks gemeenten gevolgd. Tabel 1.1 vat de belangrijkste kenmerken van een ondernemersfonds samen. 11

12 Tabel 1.1 De belangrijkste punten van het ondernemersfonds samengevat Principe Voor en door ondernemers: gemeente faciliteert. Besteding aan collectieve belangen, waarbij alles wat de ondernemers in de verenigingen zelf hun collectieve belang noemen, in aanmerking komt. Bestedingen zijn vervolgens geheel vrij: promotie, veiligheid, sparen voor investeringen, park- en centrummanagement, lobby, alles mag. Alleen vormeis: democratische besluitvorming (vereniging). Gebiedsgerichte organisatie (met eventueel sectorale accenten): het ingebrachte geld is direct in eigen bedrijfsomgeving (bedrijventerrein, winkelgebied, et cetera) te besteden. Techniek Bijdrage op basis van WOZ-waarde, gemeenten stellen OZB-instrument (niet-woningen) beschikbaar voor inning Geldt voor de hele gemeente (in dit geval de drie gemeenten) Geldt voor gebruikers en eigenaren (volgens huidige verhoudng in OZB-tarieven) Geen wettelijke voorschriften of beperkingen Geen heffingskosten Geen gevoeligheid voor bezwaar (want raad stelt tarieven vast en bezwaar kan alleen tegen de individuele WOZ-bepaling) Maximale bestedingsvrijheid Centrale beheersstichting voor administratie Trekkingsrechtensystematiek: geen herverdeling geld uit het fonds, maar trekkingsrecht - hoogte is gerelateerd aan opbrengst in gebied, voorwaarde is democratische structuur Experiment voor drie jaar, daarna evaluatie Draagvlak Draagvlakpeiling is een kwestie van afspraken tussen initiatiefnemers en gemeente, een uitvoerig openbaar debat en een zorgvuldig proces, uitmondend in uitspraken van (besturen van) verengingen en individuele belanghebbenden Daarvoor zijn argumenten en meningen gevraagd aan de bestaande verenigingen, grotere betalers en de individuele ondernemers Geen metingen, enquêtes of referenda (tenzij verenigingen dat intern willen organiseren voor wat betreft bepaling van hun eigen standpunt dat is hun eigen keus) want gemeenteraad is beslissingsbevoegd Financiën Het voorstel is in Altena te komen tot een bijdrage van 50 per WOZ-waarde Zo ontstaat een fonds van circa per jaar 1.3 Achtergrond Een ondernemersfonds is een relatief nieuwe gedachte, maar het is tegelijkertijd een tried and trusted aanpak. Na de pionier Leiden in 2005 is er in het land een reeks ondernemersfondsen ontstaan die allemaal doen waar ze voor bedoeld zijn: ondernemers in staat stellen zelf regie te voeren in hun bedrijfsomgeving, zorgen voor vrij inzetbare gelden voor de behartiging van gezamenlijke belangen, eerlijk verdelen van de lasten en nieuwe kansen scheppen voor gezamenlijk ondernemerschap. 12

13 De problemen waar ondernemersfondsen een antwoord op zijn, zijn al veel ouder. Het is al decennia lang een echte uitdaging aan het worden om ondernemers een verantwoordelijkheid te laten dragen voor hun lokale vestigingsomgeving. De organisatiegraad is vaak laag, er is een permanente zoektocht naar financiële middelen, er wordt roofbouw gepleegd op een handjevol vrijwilligers, er zijn tal van freeriding bedrijven die wel profiteren van collectieve afspraken maar geen energie of geld steken in het organiseren daarvan. Laten we opsommen waar veel lokale ondernemersorganisaties voor komen te staan. Eerst een paar praktisch zaken: lokale verenigingen kampen met een gebrek aan trekkers en zien om zich heen steeds meer free riders; zij zoeken meerder enthousiaste deelnemers en een constante inkomstenbron om gezamenlijke activiteiten uit te bekostigen op zich goede, up-to-date bedrijventerreinen kunnen zich vaak geen parkmanagement en andere beheersvormen permitteren de maatschappelijk-economische trend om werkgebieden te verduurzamen, is onontkoombaar; maar tegelijkertijd niet goed te realiseren zonder goed georganiseerde samenwerking tussen bedrijven de beveiliging van terreinen is vaak suboptimaal en duur, omdat bedrijven niet tot oplossingen komen die alleen collectief te regelen zijn de financiering van collectieve activiteiten is elk jaar weer een gevecht ondernemers die verantwoordelijkheid nemen, zich organiseren, collectieve acties op zich nemen en het overleg met de gemeente verzorgen, raken ontmoedigd omdat er geen slagkracht is en omdat het gesprek vaak stuk loopt op gebrek aan middelen - iets abstractere onderwerpen als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bedrijven voor hun vestigingsomgeving, onderzoek- en lobbytaken en allianties tussen sectoren, komen vaak niet eens aan de orde het gezamenlijk inkopen van goederen en diensten van beveiliging en afvalmanagement tot personeelsbeleid en mobiliteit is een manier om de bedrijfskosten flink te reduceren; niet-samenwerken kost geld. Er zijn ook andere, meer abstracte signalen dat het anders moet. Er is steeds meer sprake van concurrentie tussen steden en regio s. Regio s en gemeenten staan met elkaar in een competitieverhouding om het binden van koopkracht en in het werven van inwoners, bezoekers en bedrijven. De concurrentiekracht wordt niet meer alleen bepaald door ruimte, bereikbaarheid en (jongeren)huisvesting, maar in toenemende mate ook door de interne organisatie, de kwaliteit van de voorzieningen, de transparantie van de relaties tussen economie overheid en onderwijs, de toegankelijkheid van de zorg en de woningmarkt en de interne verbindingen. Het verschil tussen publieke en commerciële sector is aan het vervagen. Voorheen strikt publieke instellingen als scholen, welzijnsorganisaties, organisaties voor zorg, cultuur en sport, gaan zich steeds meer gedragen als ondernemingen die een aantal belangen gemeenschappelijk hebben met hun collega s uit de commerciële sectoren. 13

14 De overheid is een bredere, maatschappelijke verantwoordelijkheid van de ondernemers gaan verlangen. Ondernemers worden geacht mededrager te zijn van cultuur, gezondheidsbeleid, arbeidsmarktbeleid en onderwijs. Zelfs een klassieke kerntaak van de overheid als het veiligheidsbeleid is geen echt monopolie meer. Ook dat moet gebeuren op basis van deling van verantwoordelijkheden. Langzamerhand is de conclusie in beeld gekomen dat een oplossing voor het verschil tussen draaglast en draagkracht van de lokale ondernemers zo groot is geworden, dat vrijblijvende regelingen niet meer volstaan. Er zijn oplossingen nodig die een zekere continuïteit waarborgen, structuur bieden en professionalisering mogelijk maken. 1.4 De beschikbare instrumenten: reclameheffing, BIZ en WOZ-fonds De praktijk is in zekere zin aan de leer vooraf gegaan. Er zijn, zonder al te veel discussies, goede collectieve oplossingen ontstaan. Zo wordt er geen nieuw bedrijventerrein meer ontsloten zonder dat er in de koop- of pachtovereenkomst verplichte afspraken zijn opgenomen over participatie van bedrijven in collectieve arrangementen zoals onderhoud, beveiliging en energiehuishouding. Winkelcentra met één grote eigenaar (vaak een institutionele belegger) werken vaak met een verplichte opslag op de huur om gezamenlijk beheer en promotie van het centrum te betalen. En de ambulante handel betaalt her en der ook een toeslag op de marktgelden (ook een publieke heffing). Dat laatste is een grappige paradox: de vrije jongens van de lokale economie, de markthandelaren, die vrijwillig een extra last betalen; maar de ratio is helder: een markt is in hoge mate afhankelijk van promotie en beheer en daar is een gezamenlijke kas voor nodig. In veel gevallen is echter een privaatrechtelijke oplossing voor de bundeling van collectieve belangen van ondernemers niet haalbaar: het eigendom is te versplinterd, het ontbreekt aan organiserend vermogen, er zijn geen aanspreekbare partijen, enzovoort. Dan komen publieke regelingen in beeld, waaronder een Ondernemersfonds. Er zijn op dit moment drie methodes in beeld om collectieve acties ook collectief te laten financieren. We benoemen ze in het kort. Reclamebelasting Reclamebelasting wordt alleen betaald door de gebruikers van een reclamevoerend pand. Buiten de winkelgebieden werkt de reclamebelasting niet. De reclamebelasting is lang geleden in het leven geroepen om gemeentebesturen een instrument te geven ter beteugeling van wildgroei van reclame in het straatbeeld. De belasting is nu aan een tweede leven begonnen als grondslag voor collectieve belangenbehartiging. 14

15 De experimentele BIZ Sinds enkele jaren is er een wettelijke regeling om tot een gebiedsgerichte businesstax te komen, de zogenaamde BIZ (Bedrijven Investeringszone). De regeling had een proefstatus en de mogelijkheid tot aanvragen van een BIZ liep op 1 januari 2012 af. Kenmerk van de BIZ is zijn gebiedsgerichtheid: een BIZ kan tot op postcodeniveau bepaald worden en binnen dat gebied kunnen zelfs weer sectorale uitzonderingen gemaakt worden. Er zijn in de proefperiode van de regeling bij gevolg veel kleine BIZ-gebieden tot stand gekomen. De hoogte van de heffing wordt gerelateerd aan de WOZ-waarde. De BIZ wordt alleen betaald door de huurders van zakelijk onroerend goed. Alleen bij leegstand wordt de heffing verlegd naar de eigenaar. De regeling stelde complexe, getalsmatige draagvlakeisen, vast te leggen via een schriftelijke stemming onder de gebruikers van de panden (het huurdersdeel van de WOZ). De toegestane bestedingen in de BIZ-gebieden zijn beperkt tot schoon, heel en veilig in de openbare ruimte en in het verlengde van de taken van de gemeente. Ondernemersfonds op WOZ-basis De derde optie is een fonds op basis van een bijdrage met de WOZ-waarde als grondslag. De mogelijkheid om de OZB als inningsinstrument daarvoor te gebruiken is in Leiden in 2005 als eerste toegepast. De aanpak is in deze notitie beschreven. In de voorkeur voor deze variant in Altena speelden mee: de ontwikkelruimte; het fonds legt bestedingen niet vast, maar verschaft de mogelijkheden aan de georganiseerde ondernemers om flexibel mee te sturen het integrale karakter; het fonds brengt alle economische actoren in dezelfde werkstructuur onder, zodat ze veel gemakkelijker tot belangenbundeling komen het beginsel voor en door ondernemers het fonds is eenvoudig in de aansturing, is niet gevoelig voor beroep en bezwaar, gaat niet gepaard met innings- of perceptiekosten en vergt geen gemeentelijke regels. De drie gemeenten in Altena zijn niet de eerste gemeenten waar ondernemers de haalbaarheid van een WOZ-ondernemersfonds onderzoeken. Een kleine twintig gemeenten zijn het Land van Heusden en Altena voorgegaan in het daadwerkelijk oprichten van zo n fonds. Het gaat om een heel diverse groep (tabel 1.2). 15

16 Tabel 1.2 Een aantal van de WOZ-fondsen in het land Assen Delft Gouda Groningen Leeuwarden Leiden Lisse Meppel Pijnacker-Nootdorp Utrecht De early adopters (Leiden, Gouda, Lisse, Leeuwarden) zijn door hun experimenteerperiode van drie jaar heen en hebben evaluaties achter de rug, in het geval van Leiden zelfs al twee keer. De opbrengsten van die evaluaties zijn over de hele linie positief. Waar bij de start van die fondsen nog aarzelingen over draagvlak en effectiviteit bestonden, blijken die na de experimenteertijd te zijn verdwenen. 16

17 2. Draagvlak 2.1 Waarom zoeken naar een breed draagvlak? Aan een Ondernemersfonds Altena betaalt iedereen mee aan collectieve belangen en activiteiten in de eigen ondernemersomgeving. Bovendien is de steun van de gemeenteraden nodig om de komst van het fonds mogelijk te maken. De drie gemeenten stellen immers de OZB op niet-woningen als inningsmiddel ter beschikking. Daarmee is de komst van het fonds formeel geen zaak van de ondernemers, maar van de gemeenteraad. Het ligt in de rede dat de gemeenteraden van de initiatiefnemers van het fonds - in dit geval het Economisch Platform Altena - vragen dat ze met een vertrouwenwekkend voorstel komt, dat op een breed draagvlak kan rekenen onder ondernemend Altena: het moet duidelijk zijn dat er in ondernemend Altena veel mensen zijn die zo n fonds nodig hebben en er kansen in zien. 2.2 Wat is draagvlak? In de politiek is er draagvlak wanneer bij een stemming de helft plus één zich voor een standpunt uitspreekt. In de economie is dat lastiger. De helft plus één van de ondernemers? Maar hoe ga je dan om met de enorme verschillen in omvang tussen ondernemingen, van de eenmanszaak op parttimebasis tot een grote onderneming met duizenden arbeidsplaatsen? De helft plus één van de omzet, de personeelsomvang, de toegevoegde waarde of de onroerend goed waarde dan? Het proberen te vangen van draagvlak in ondernemend Altena in een stemming leidt niet tot een bevredigende oplossing. De komst van een fonds is een zakelijke propositie van ondernemers aan andere ondernemers. Daarbij hoort draagvlak en het is uiteindelijk aan de gemeenteraad om te beoordelen of dat draagvlak er in voldoende mate is. In het voorjaar van 2012 is voor dit haalbaarheidsonderzoek uiteengezet hoe het Economisch Platform Altena wil omgaan met het draagvlak. Ten eerste moet er brede steun zijn onder de reeds georganiseerde ondernemers, de verenigingen. Daarmee worden niet alle ondernemers bereikt, omdat niet iedereen de moeite neemt om lid te worden van een vereniging en deel te nemen aan het overleg. Maar het is redelijk dat de politiek de stem van de reeds georganiseerden in dit geval zwaarder waardeert, om gezag toe te kennen aan de bedrijven die de verantwoordelijkheid voor hun omgeving al nemen. Het zijn allemaal vrijwilligers, die soms tegen de klippen op proberen samenhang en kwaliteit toe te voegen aan hun omgeving. Het fonds is er om die mensen te steunen. 17

18 Er wordt ten tweede gezocht naar steun onder de stakeholders, de grotere betalers. Het gaat daarbij niet alleen om het gegeven dat zij in absolute bedragen toch een behoorlijke som aan het fonds bijdragen. Het gaat er ook om dat grote bedrijven belangrijk zijn in hun omgeving. Hun belangen en ambities moeten in het ondernemersfonds goed tot articulatie komen. Er zijn ten derde publicitaire uitingen gedaan om ook niet-georganiseerden te bereiken en in staat te stellen aan de discussie over het fonds deel te nemen. Er zijn artikelen geplaatst in het Altena Business Magazine en in Het Kontakt, er is een website geopend en er is een informatieavond georganiseerd op 22 oktober Naar de mening van het Economisch Platform Altena heeft elke ondernemer zo redelijkerwijs de mogelijkheid gehad zich te informeren over de plannen voor het ondernemersfonds, zich in de discussie te mengen en zo aan het draagvlakonderzoek een bijdrage te leveren. Deze drie routes gezamenlijk leiden niet tot een geharnast ja of nee, maar tot een genuanceerd beeld. Er zullen altijd ondernemers zijn die nergens aan mee willen doen. Omgekeerd zullen er voorhoedespelers zijn met al uitgewerkte ideeën over hoe een fonds moet gaan werken. Door draagvlak op te vatten als een kwalitatief proces, worden die nuances zichtbaar, komen voorwaarden en prioriteiten in beeld. Daarnaast er is een beeld van waar het enthousiasme zit, waar zorgen over zijn, waar al voldoende organiserend vermogen aanwezig is om snel te kunnen starten en waar nog geruime tijd ondersteuning nodig is. Met deze route heeft het Economisch Platform Altena in beginsel gekozen voor een zware route. Zij willen immers een breed draagvlak zien naar aanleiding van haar uitgebreide discussie- en informatieronde. Dat hoeft geen volledig draagvlak te zijn, maar het moet wel duidelijk zijn dat de komst van het fonds voor een duidelijke meerderheid van ondernemend Altena welkom is. Met deze route is ook gekozen voor een relatief hoog tempo. Dat heeft als reden dat vanwege de noodzakelijke besluitvorming in de gemeenteraden het fonds alleen per 1 januari kan starten. Uitstel betekent dus gelijk een jaar uitstel. Dat acht het Economisch Platform niet wenselijk. Enerzijds omdat dan concrete collectieve actie onder druk komt te staan (zoals het voorgenomen parkmanagement op de bedrijventerreinen), anderzijds omdat een jaar uitstel het organiserend vermogen in de regio onnodig lang nog verder onder druk zou zetten. Een invoering van het Ondernemersfonds Altena per 1 januari 2013 betekent overigens niet dat alles dan ook organisatorisch dichtgetimmerd moet zijn. Er moet duidelijkheid zijn over het draagvlak en vertrouwen in een goede organisatie en in nuttige bestedingsdoelen. Dit rapport moet dat laten zien. Maar de gedetailleerde uitwerking van de organisatie vindt in de eerste maanden van 2013 plaats. Dit rapport doet daarvoor in hoofdstuk 3 ook een voorstel. 18

19 2.3 Verslag van het draagvlak De ondernemersverenigingen Onder de ondernemersverenigingen op de bedrijventerreinen en in de kernen is er brede steun voor het Ondernemersfonds Altena. Het land van Heusden en Altena kent een dekkend netwerk van ondernemersverenigingen (wat op zich de behoefte aan collectieve actie al aangeeft). Bijlage 2 geeft de gesprekspartners voor dit onderzoek weer. Alle verenigingen hebben gematigd positief tot positief gereageerd op de plannen voor het fonds. Alleen OV Hank is enigszins terughoudend, maar wil geen blokkades opwerpen. 1 De structurele basis voor financiering en het feit dat alle ondernemingen mee doen (tegengaan van free-riderschap) worden met name als winstpunten gezien. Ook zijn er veel projecten genoemd die via het fonds kunnen worden gerealiseerd. Dat hier ook projecten bijzitten die in de huidige verenigingen al georganiseerd worden, geeft de inpasbaarheid van het fonds weer. We hebben - ondanks de brede steun - wel een zekere afwachtendheid geconstateerd. Die heeft voor een belangrijk deel te maken met de recente ervaringen rond de SOVA. Diezelfde ervaringen brengen veel van de ondernemersverenigingen tot het pleidooi het ondernemersfonds vooral in te zetten voor lokale activiteiten. Daarbij worden veel voorbeelden van activiteiten genoemd, die via het fonds kunnen worden bekostigd: schoon, heel en veilig op de bedrijventerreinen veiligheid (slagbomen, tegengaan straatraces, camera s) parkeerruimte pruuve maor visbakfestijn braderieën diverse decemberactiviteiten (Sinterklaas, kerst en oud-nieuw) gezamenlijke inkoop afvalverwerking kennisdeling (bijvoorbeeld op het gebied van centrummanagement en andere collectieve ondernemerszaken) stimuleren deelname technisch beroepsonderwijs (voorlichting, stages, leeropdrachten) 7 dorpenomloop uitbreiden tot een soort acht van Chaam voor vrouwen Combinatie Bloemen en Auto s het Aalburgs manifest collectieve inspraak op detailhandelsvisie 1 De kritiek van OV Hank (35 leden) ziet niet in de eerste plaats bij het financiële aspect (al heeft men moeite met het feit dat ondernemers zonder eigendom of gebruik vastgoed niet bijdragen), maar bij de organisatie (wie hoort waarbij in het fonds, waar liggen de grenzen van de werkgebieden). Het voorstel in hoofdstuk 3 van dit rapport komt daaraan tegemoet. 19

20 recreatie en toerisme versterken, door bijvoorbeeld het meerdaags verblijf te promoten redenen geven aan jongeren om terug te komen en jongerenhuisvesting (promotie) overleg met de gemeente en vertegenwoordiging van het bedrijfsleven. Veel activiteiten worden nu op vrijwillige basis en via contributies gefinancierd. Wanneer het fonds er is, wordt het draagvlak voor de financiering sterk verbreed (iedereen doet mee) en kan de vrijwillige bijdrage (bijvoorbeeld aan contributies) indien men dat wil worden teruggebracht. Er is immers een structurele financiering voorhanden. De ambitie om parkmanagement op de bedrijventerreinen te realiseren is een mooi voorbeeld van de noodzaak van een regionale organisatie om lokaal activiteiten mogelijk te maken tevens de trouvaille van het Ondernemersfonds Altena. Voor de afzonderlijke terreinen blijkt het lastig om parkmanagement te organiseren. Gezamenlijk is dat gemakkelijker, omdat er dan een groter budget is, dat toereikend is om te voorzien in een goede organisatie, danwel het aantrekken van een parkmanager. Die parkmanager (of organisatie) verdeeld vervolgens zijn of haar inzet en budget naar rato van het aandeel in het Ondernemersfonds van het betreffende terrein. Parkmanagement is zo regionaal georganiseerd - met in dit geval kwaliteits- en efficiency voordelen - maar wordt lokaal uitgevoerd. De gebiedsoverstijgende ondernemersverenigingen Bedrijvenkring Altena (BKA) en de Koninklijke Horeca Nederland (KHN), afdeling Altena zijn positief over de komst van het fonds. Voor de BKA is een belangrijk argument dat de beschikbaarheid van middelen een goede basis kan zijn voor de ontwikkeling van ideeën. De KHN is groot voorstander van de komst van het fonds en wil een actieve rol spelen. Zij onderstreept het belang van een gemeente op afstand van het fonds (zoals eerder gesteld is dat ook een randvoorwaarde van het fonds). Tenslotte zien streekorganisaties als de VVV Altena Biesbosch en de (kwartiermaker van de) Streekalliantie veel kansen in de komst van het fonds. Ook zij zoeken naar productieve samenwerkingsverbanden met ondernemers en juichen een beter organiserend vermogen in de regio dan ook toe. Ook de Kamer van Koophandel Brabant is als medeinitiatiefnemer uiteraard voorstander van de komst van het fonds. Agrarische sector ZLTO Altena-Biesbosch is niet positief over de mogelijke komst van het Ondernemersfonds Altena. Het bestuur van ZLTO Altena-Biesbosch gaf in de gesprekken binnen het Economisch Platform weliswaar aan begrip te hebben voor de wens vanuit bijvoorbeeld de bedrijventerreinen en de winkelgebieden, maar ziet voor zichzelf geen voordelen of mogelijkheden binnen het fonds. Aan de positie van ZLTO Altena-Biesbosch valt recht te doen door de agrarische sector een aparte positie binnen het fonds te geven, zoals bijvoorbeeld ook voor de bedrijventerreinen. Dat is helemaal in de geest van het fonds, dat er immers is om dichtbij huis collectieve activiteiten mogelijk te maken. Het geld dat in dit geval de agrarische sector opbrengt, staat dezelfde agrarische sector ook weer ter beschikking. In 20

21 hoofdstuk 3 wordt deze werkstructuur verder uitgewerkt. ZLTO Altena-Biesbosch kan bijvoorbeeld dan besluiten om de contributie voor haar leden te verlagen en te vervangen door de inkomsten uit het fonds. Zo is er van lastenverzwaring voor de leden geen sprake. In de loop van november 2012 wordt het gesprek met ZLTO voortgezet, zowel met de afdeling Altena-Biesbosch als met het ondersteunend bureau in Den Bosch. Grote werkgevers en eigenaren De tweede geleding in het draagvlakonderzoek betreft de grote werkgevers en vastgoedeigenaren in de regio, zowel in de commerciële, als de non-profitsectoren (zie bijlage 2 voor de respondentenlijst). Een aantal grote werkgevers en eigenaren is vertegenwoordig in de diverse ondernemersverenigingen (zie hierboven) het Economisch Platform Altena, waaronder de gemeentebesturen. Zij zijn - mits er draagvlak is onder ondernemend Altena - voorstander van de komst van het fonds. Hetzelfde geldt voor de overige individuele instellingen in het Economisch Platform Altena met een vestiging in de regio (!GO, REWIN, DaVinci College). We lopen de andere grote werkgevers en eigenaren die in het kader van dit onderzoek zijn gesproken kort langs. De woningcorporaties zijn van vanuit de aard van hun werk gericht op een goed georganiseerde werk- en leefomgeving en werken in Altena al samen. De diverse gemeenteoverstijgende dossiers worden onderling afgestemd. Zij steunen de komst van het fonds en willen actief participeren, maar vragen zich nog wel af of zij niet onevenredig veel bijdragen. Door een apart trekkingsrecht voor de samenhangende gebieden corporaties, zorg en welzijn (zie paragraaf 3.3) is daaraan recht te doen. De bijdrage blijft dan immers - in collectieve vorm - voor de sector beschikbaar. Onder een aantal grote bedrijven is er - voor zover zij zich niet via één van de ondernemersverenigingen hebben uitgesproken - een mix van steun en afwachtendheid. Het onderwijs komen we in meerdere vormen tegen. Het basisonderwijs kan een waardevolle partner zijn in lokale ambities die met het fonds zijn te realiseren. Het basisonderwijs neemt tegelijk een bijzondere positie in, omdat de OZB voldaan wordt door de gemeenten. Het basisonderwijs krijgt er dus een actief platform voor contacten met ondernemers en andere instellingen bij, zonder dat dit op hun begroting drukt. In het voortgezet onderwijs ligt de situatie anders, omdat in een aantal gevallen de scholen zelf eigenaar zijn van de gebouwen en derhalve zelf de OZB voldoen. Vanuit het voortgezet onderwijs in Altena is er duidelijk steun voor het fonds. Men ziet veel mogelijkheden (samenwerking met het bedrijfsleven, bijvoorbeeld op het gebied van techniekonderwijs) en wil graag een actieve rol spelen in het fonds. Met name het Willem van Oranjecollege - landelijk ook een voorloper als het gaat om onderwijsvernieuwing en ondernemerschap in het onderwijs - ziet het fonds als een welkome aanvulling op hun activiteiten. 21

22 Reacties van niet-georganiseerden Een aantal niet-georganiseerde ondernemers heeft zich op de informatieavond van 22 oktober uitgesproken over de plannen. Reacties buiten deze avond om zijn er niet geweest. De informatieavond van 22 oktober is goed bezocht (50 ondernemers hebben zich geregistreerd, zie bijlage 2). Daaronder (bestuurs)leden van ondernemersverenigingen, maar ook niet-aangesloten ondernemers. Enkele aanwezigen spraken zich uit tegen de komst van het fonds. Argumenten waren lastenverzwaring en vrees voor onduidelijkheid over de bestedingen (wie beslist, wat is de rol van de gemeente). Elders in dit rapport wordt op deze punten ook ingegaan. Een grote meerderheid was op 22 oktober positief gestemd. 22

23 3. Organisatie en werkgebieden Dit hoofdstuk behandelt de organisatorische aspecten van het Ondernemersfonds Altena. Achtereenvolgens: de governance in grote lijnen bestuursstructuur taken en samenstelling bestuur fondsmanagement trekkingsrechtsystematiek en indeling in werkgebieden evaluatie van het fonds. 3.1 De governance in grote lijnen Het fonds financiert de omgevingsambities die ondernemers gezamenlijk formuleren. Het verschaft de ondernemers een financiële positie, maar vult die niet voor hen in. De vlag moet steeds door de ondernemers en hun verenigingen geplant worden, niet door het fonds. Bij zo n rol hoort een bescheiden en servicegerichte opstelling. Het fonds gaat niet op de stoel van de publieke en private ondernemers zitten, neemt geen politieke standpunten in en is terughoudend met het voeren van een eigen communicatiestrategie. Het fonds kan later - als ondernemend Altena dat wil - natuurlijk wel een nadrukkelijker rol gaan spelen in bijvoorbeeld een regionale lobby, maar hoe ver zo n meer zichtbare rol gaat, is aan de ondernemers zelf. Het bestuur van het fonds draagt, richting de gemeente, de eindverantwoordelijkheid voor een ordentelijke gang van zaken. Dat betekent dat het bestuur van het fonds alle bewegingen in het fonds moet kunnen zien en kunnen beoordelen en ook moet kunnen ingrijpen in geval van dreigende tekorten, verwaarlozing, non deliveries, enzovoort. Bovendien is zeker in het begin ook opbouwwerk nodig, de verwachtingen zijn hooggespannen, de kritische zin van de ondernemers ook. En terecht. Maar bij zoveel verwachtingen moet het fonds geoutilleerd op pad worden gestuurd. Het fonds heeft een eenvoudige, niet-prominente maar wel effectieve bestuursstructuur nodig. 3.2 Stichting Ondernemersfonds Altena De meest praktische vorm voor het fonds is een centrale stichting. Deze stichting: zorgt voor afspraken met de gemeente (vaststellen budget, convenant) beheert trekkingsrechten neemt geen inhoudelijke beslissingen over bestedingen uit het fonds (daar gaan de trekkingsgerechtigde verenigingen zelf over) 23

Betreft: verzoek tot mogelijk maken Ondernemersfonds Helmond

Betreft: verzoek tot mogelijk maken Ondernemersfonds Helmond Gemeente Helmond T.a.v. het College van B&W Postbus 950 5700 AZ Helmond Betreft: verzoek tot mogelijk maken Ondernemersfonds Helmond Helmond, 18 september 2012 Geacht college, Het wordt voor het ondernemersklimaat

Nadere informatie

Beleid ondernemersfondsen

Beleid ondernemersfondsen Beleid ondernemersfondsen Bijlagen - Brief handelsvereniging Leek-Nietap ingekomen 7 mei 2018 - Advies inzake harmonisatie belastingen en heffingen van 7 juni 2018 Inleiding Ondernemersfondsen zijn fondsen

Nadere informatie

Nieuwegein, 3 juli 2012. Aan de leden van de raad,

Nieuwegein, 3 juli 2012. Aan de leden van de raad, Nieuwegein, 3 juli 2012 Aan de leden van de raad, Sinds een aantal jaren is er veel belangstelling voor het ontwikkelen van een nietvrijblijvende manier om de collectieve belangen van ondernemers te behartigen.

Nadere informatie

4. vast te stellen de verordening tot eerste wijziging van de Verordening medewerker onroerende-zaakbelasti ng 2013.

4. vast te stellen de verordening tot eerste wijziging van de Verordening medewerker onroerende-zaakbelasti ng 2013. voorstel aan de raad gemeente werkendam onderwerp Instellen Ondernemersfonds Altena samenvatting Het Economisch Platform Altena heeft verzocht een Ondernemersfonds Altena in te stellen. Daarvoor is voldoende

Nadere informatie

Ondernemersfonds Laarbeek. 2 juni 2016

Ondernemersfonds Laarbeek. 2 juni 2016 Ondernemersfonds Laarbeek 2 juni 2016 Doel Directe belangenbehartiging voor en door ondernemers. De raad krijgt niet de schuld van belastingverhoging maar bemoeit zich ook niet met de bestedingen en inrichting

Nadere informatie

Raadsvoorstel 123. Gemeenteraad. Vergadering 4 december 2012

Raadsvoorstel 123. Gemeenteraad. Vergadering 4 december 2012 Raadsvoorstel 123 Onderwerp : invoering van een Ondernemersfonds onder gelijktijdige verhoging OZB nietwoningen in Helmond. B&W vergadering : 30 oktober 2012 Dienst / afdeling : SE.EC Aan de gemeenteraad,

Nadere informatie

Geschreven door OVL donderdag 12 november :00 - Laatst aangepast donderdag 12 november :01

Geschreven door OVL donderdag 12 november :00 - Laatst aangepast donderdag 12 november :01 Algemeen Op 21 december 2011 heeft de gemeenteraad van de gemeente Leek ingestemd met een breed gedragen initiatief voor de oprichting van een ondernemersfonds ter behartiging van collectieve belangen

Nadere informatie

Meerjaren beleidsplan Ondernemersfonds Van Leek ( OVL )

Meerjaren beleidsplan Ondernemersfonds Van Leek ( OVL ) Meerjaren beleidsplan 2015 2017 Ondernemersfonds Van Leek ( OVL ) Inleiding De huidige economische situatie vraagt nog meer dan gebruikelijk om aandacht voor de Ondernemers in de meest brede zin van het

Nadere informatie

Ondernemersfondsen. Soorten, maten, voors en tegens. Lichtenvoorde, 10 november 2016 Kjeld Vosjan

Ondernemersfondsen. Soorten, maten, voors en tegens. Lichtenvoorde, 10 november 2016 Kjeld Vosjan Vosjan Management op Maat Ondernemersfondsen Soorten, maten, voors en tegens Lichtenvoorde, 10 november 2016 Kjeld Vosjan Inhoud 1. Aanleiding, waarom zitten we hier? 2. Ondernemersfondsen algemeen 3.

Nadere informatie

Nu een rijke forensenstad. Maar kleine en slecht georganiseerde economie.

Nu een rijke forensenstad. Maar kleine en slecht georganiseerde economie. Factsheet over Ondernemersfonds Leiden Voor: Conferentie IBS Goud waard, Gent, 13 december 2007 Van: Aart van Bochove Werk: directeur beleidsadviesbureau Blaauwberg, www.blaauwberg.nl. Vrije tijd: voorzitter

Nadere informatie

NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS NIEUWEGEIN?

NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS NIEUWEGEIN? NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS NIEUWEGEIN? Argumenten, voorstel en proces Concept, 3 juli 2012 Stuurgroep Ondernemersfonds Nieuwegein Huub van Baal, BiZZp Jos Littel, OKN Dik den Blanken, SMC Philip van Anraad,

Nadere informatie

HAALBAARHEIDSONDERZOEK ONDERNEMERSFONDS HELMOND

HAALBAARHEIDSONDERZOEK ONDERNEMERSFONDS HELMOND HAALBAARHEIDSONDERZOEKONDERNEMERSFONDSHELMOND Eerstefase:grondslageneninitieeldraagvlak(maart mei2012) 29mei2012 InitiatiefgroepOndernemersfondsHelmond FritsRutten(SBH,vz) TimKlompBueters(SBH) HenniedeGooijer(FOH/WijkwinkelmanagementHelmond)

Nadere informatie

Naar een Ondernemersfonds. 22 januari Stefan van Aarle

Naar een Ondernemersfonds. 22 januari Stefan van Aarle Naar een Ondernemersfonds 22 januari 2018 Stefan van Aarle Wie ben ik? Ondernemer Regisseur binnenstad Tilburg Centrummanager Oosterhout Gebiedsregisseur Waalkade Nijmegen Transformatiemanager Winkelcentrum

Nadere informatie

BEDRIJVEN INVESTERINGSZONE (BIZ)

BEDRIJVEN INVESTERINGSZONE (BIZ) BEDRIJVEN INVESTERINGSZONE (BIZ) biz BEDRIJVENINVESTERINGZONE EINDHOVEN VOORWOORD De SOEC (Stichting Ondernemersfonds Eindhoven Centrum) is in 2011 opgericht om het centrum van Eindhoven op een doordachte,

Nadere informatie

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie. 15 mei 2018, Herman Timmermans

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie. 15 mei 2018, Herman Timmermans Stichting CLOK Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie 15 mei 2018, Herman Timmermans www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK CLOK in een notendop PM/CM

Nadere informatie

INFORMATIE BIJEENKOMST

INFORMATIE BIJEENKOMST INFORMATIE BIJEENKOMST OP WEG NAAR EEN ONDERNEMERSFONDS VOOR APELDOORN 9 SEPTEMBER 2013 Inhoud 1. Aanleiding; wat en waarom? 2. Uit de praktijk: Ondernemersfonds Utrecht 3. Stand van zaken Apeldoorn 1.

Nadere informatie

De gemeente Teylingen, hierna te noemen de gemeente vertegenwoordigd door haar burgemeester, mevrouw C.G.J. Breuer.

De gemeente Teylingen, hierna te noemen de gemeente vertegenwoordigd door haar burgemeester, mevrouw C.G.J. Breuer. 1. Convenant inzake Ondernemersfonds Teylingen 1.1 Ondergetekenden, De gemeente Teylingen, hierna te noemen de gemeente vertegenwoordigd door haar burgemeester, mevrouw C.G.J. Breuer. En De Stichting Ondernemersfonds

Nadere informatie

Vragen & antwoorden - BIZ Waarderpolder 2011

Vragen & antwoorden - BIZ Waarderpolder 2011 BIZ WAARDERPOLDER 2011 1. Wat is een BIZ Ondernemersfonds? Een BIZ is een instrument vóór en dóór ondernemers. Op grond van de Experimentenwet Bedrijven Investeringszones (BIZ, 2009) kunnen ondernemers

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst ondernemers Verkenning Ondernemersfondsen. Zevenbergen, Fijnaart en Klundert

Informatiebijeenkomst ondernemers Verkenning Ondernemersfondsen. Zevenbergen, Fijnaart en Klundert Informatiebijeenkomst ondernemers Verkenning Ondernemersfondsen Zevenbergen, Fijnaart en Klundert Aftrap informatiebijeenkomst verkenning ondernemersfondsen Agenda: Pitch namens de ondernemersverenigingen

Nadere informatie

Maak meer mogelijk in de gemeente Zaanstad. Het Ondernemersfonds: Sleutel tot succes?!

Maak meer mogelijk in de gemeente Zaanstad. Het Ondernemersfonds: Sleutel tot succes?! Maak meer mogelijk in de gemeente Zaanstad Het Ondernemersfonds: Sleutel tot succes?! Waarom een ondernemersfonds? Free riders in winkelgebieden en op bedrijventerreinen Vrijwillige bijdragen voor activiteiten

Nadere informatie

BIZ: workshop 9 stappenplan. 24 juni 2013 Linda van der Windt, beleidsadviseur

BIZ: workshop 9 stappenplan. 24 juni 2013 Linda van der Windt, beleidsadviseur BIZ: workshop 9 stappenplan 24 juni 2013 Linda van der Windt, beleidsadviseur BIZ QUIZ a. Groen bordje b. Rood bordje c. Hand opsteken BIZ QUIZ 1. Wat betekent BIZ? a. Bijzonder Ingewikkeld Zonebeheer

Nadere informatie

2. De gemeente Vlaardingen bereid is om uit de algemene middelen een subsidie te verstrekken aan het ondernemersfonds.

2. De gemeente Vlaardingen bereid is om uit de algemene middelen een subsidie te verstrekken aan het ondernemersfonds. CONVENANT ONDERNEMERSFONDS VLAARDINGEN DE ONDERGETEKENDEN: 1. De gemeente Vlaardingen te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door de wethouder economie van de gemeente Vlaardingen R.G. de Vries, bij volmacht

Nadere informatie

1. Te besluiten de Ondernemersfondsen op basis van een reclamebelasting in Hengelo, Vorden en Zelhem voort te zetten;

1. Te besluiten de Ondernemersfondsen op basis van een reclamebelasting in Hengelo, Vorden en Zelhem voort te zetten; Raadsvoorstel Datum : 28-3-2019 Kenmerk Portefeuillehouder Ja Onderwerp : Z72284/Raad-00425 : W.W. Buunk : Evaluatie ondernemersfondsen Geachte leden van de gemeenteraad, Voorstel 1. Te besluiten de Ondernemersfondsen

Nadere informatie

Petitie MKB Hoorn met betrekking tot de ingevoerde reclamebelasting Hoorn ten behoeve van het Lokaal Ondernemersfonds

Petitie MKB Hoorn met betrekking tot de ingevoerde reclamebelasting Hoorn ten behoeve van het Lokaal Ondernemersfonds Petitie MKB Hoorn met betrekking tot de ingevoerde reclamebelasting Hoorn ten behoeve van het Lokaal Ondernemersfonds Hoorn, 25 augustus 2009 MKB Hoorn constateert - Dat de gemeente Hoorn eind mei de aanslagen

Nadere informatie

Consultatiebijeenkomst Ondernemersfonds. Op naar een vitaal economisch Klundert

Consultatiebijeenkomst Ondernemersfonds. Op naar een vitaal economisch Klundert Consultatiebijeenkomst Ondernemersfonds Op naar een vitaal economisch Klundert Programma Consultatiebijeenkomst Ondernemersfonds Opening Waarom een Ondernemersfonds voor Klundert? Het proces tot nu toe

Nadere informatie

HAALBAARHEIDSONDERZOEK ONDERNEMERSFONDS HELMOND

HAALBAARHEIDSONDERZOEK ONDERNEMERSFONDS HELMOND HAALBAARHEIDSONDERZOEK ONDERNEMERSFONDS HELMOND 18 september 2012 Stuurgroep Ondernemersfonds Helmond Wim Kuypers, voorzitter Stichting Bedrijventerreinen Helmond Ad Klaasen, voorzitter FOH/ Wijkwinkelmanagement

Nadere informatie

Ondernemersfonds & Samenwerking HIS VSZ

Ondernemersfonds & Samenwerking HIS VSZ Ondernemersfonds & Samenwerking HIS VSZ Voorstel en besluitvormingsproces Jan van der Linden & Harry de Wit Inhoud Deel 1: Ondernemersfonds Werking BIZ Proces tot nu toe en vervolgproces Werking Ondernemersfonds

Nadere informatie

Kern Voorhout Ondernemersfonds Teylingen

Kern Voorhout Ondernemersfonds Teylingen Kern Voorhout Ondernemersfonds Teylingen INFORMATIE-AVOND TEYLINGEN ONDERNEMERS VERENIGING VOORHOUT 1 8 F E B R U A R I 2 0 1 6 C A F E R E S TA U R A N T B O E R H A V E Agenda 1. Opening, welkom 2. 3.

Nadere informatie

Bijstelling Beleid-/activiteitenplan Centrummanagement Asten 2013 ev.

Bijstelling Beleid-/activiteitenplan Centrummanagement Asten 2013 ev. Bijstelling Beleid-/activiteitenplan Centrummanagement Asten 2013 ev. Augustus 2013. 1 1. Ondernemersfonds. Na enkele jaren met eenmalige bijdragen gewerkt te hebben, is in 2012 door het algemeen bestuur

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. TITEL Verordening reclamebelasting 2011

RAADSVOORSTEL. TITEL Verordening reclamebelasting 2011 RAADSVOORSTEL Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 3686069v4 Aan : Gemeenteraad Datum : 20 april 2011 Portefeuillehouder : Wethouder M.C. Barendregt Wethouder G. Boeve Wethouder J.C. Buijtelaar Agendapunt

Nadere informatie

Geachte heer, mevrouw, Assen, 1 mei 2017

Geachte heer, mevrouw, Assen, 1 mei 2017 Geachte heer, mevrouw, Assen, 1 mei 2017 In de afgelopen weken heeft u van ons, via onze advocaat, brieven ontvangen aangaande het Ondernemersfonds Assen (OFA). De timing, zo vlak voor de opiniërende vergadering

Nadere informatie

Centrummanagement Grave Het Ondernemersfonds. Stefan van Aarle

Centrummanagement Grave Het Ondernemersfonds. Stefan van Aarle Centrummanagement Grave Het Ondernemersfonds Stefan van Aarle De basis: plan van aanpak Vastgesteld juli 2012 Aandacht voor: Projecten Organisatie Financiering Doelstelling Het is samenwerking met de bij

Nadere informatie

Businessplan Ondernemersfonds BedrijvenInvesteringsZone Hartje Gorkum

Businessplan Ondernemersfonds BedrijvenInvesteringsZone Hartje Gorkum 1 Businessplan Ondernemersfonds BedrijvenInvesteringsZone Hartje Gorkum 2 I Inleiding Op 1 januari 2015 is de Wet BedrijvenInvesteringsZones (BiZ) in werking getreden. Deze wet maakt het voor lokale ondernemersorganisaties

Nadere informatie

Het college/de burgemeester wordt verzocht de volgende vragen zo spoedig mogelijk schriftelijk te beantwoorden:

Het college/de burgemeester wordt verzocht de volgende vragen zo spoedig mogelijk schriftelijk te beantwoorden: M O N T F O O R T D66 SCHRIFTELIJKE VRAGEN AAN HET COLLEGE Nr 2015-29 Datum: 17-11-2015 Naam vragensteller: H.P.M. Bezuijen/A.M. van de Poll Vraag gericht aan: College/Portefeuillehouder Onderwerp: Ondernemersfonds

Nadere informatie

Inleiding. Het Veldhovens model

Inleiding. Het Veldhovens model Inleiding In 2011 hebben de gemeente Veldhoven, de Ondernemersvereniging Veldhoven- Dorp en de Kamer van Koophandel Brabant met succes een pilot uitgevoerd om een nieuwe vorm van reclamebelasting te testen.

Nadere informatie

BIZ PLAN. Goor Collectief

BIZ PLAN. Goor Collectief BIZ PLAN Goor Collectief Versie 1.1, 22 oktober 2017 Opgesteld door: Goor Collectief BIZ Plan 2018-2022 Pagina 1 van 10 Centrum van Goor Goor Collectief INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING... 3 2. UITLEG OVER DE

Nadere informatie

Stichting Ondernemersfonds Helmond. Versie

Stichting Ondernemersfonds Helmond. Versie Stichting Ondernemersfonds Helmond Versie 21-03-2017 Wat is het doel Doelstelling van de Stichting Ondernemersfonds Helmond is directe belangenbehartiging middels de kostendekking voor de drie koepelorganisaties:

Nadere informatie

Sportsector Ondernemersfonds Teylingen

Sportsector Ondernemersfonds Teylingen Sportsector Ondernemersfonds Teylingen INFO-BIJEENKOMST SPORTSECTOR ONDERNEMERSFONDS TEYLINGEN 1 9 augustus 2 0 1 5 R KVV Teylingen Agenda 1. Welkom, kennismaking 2. Waarom een Ondernemersfonds 3., organisatie

Nadere informatie

Leiden is een stad vol verrassingen. Naast een roemrijke geschiedenis van wetenschap, vernieuwing en cultuur, heeft het moderne Leiden aantrekkelijke

Leiden is een stad vol verrassingen. Naast een roemrijke geschiedenis van wetenschap, vernieuwing en cultuur, heeft het moderne Leiden aantrekkelijke Leiden is een stad vol verrassingen. Naast een roemrijke geschiedenis van wetenschap, vernieuwing en cultuur, heeft het moderne Leiden aantrekkelijke winkels en een bloeiende kenniseconomie. Met als decor:

Nadere informatie

Samenvatting Plan van Aanpak Centrummanagement Grave. Ondernemersvereniging Graveon

Samenvatting Plan van Aanpak Centrummanagement Grave. Ondernemersvereniging Graveon Samenvatting Plan van Aanpak Centrummanagement Grave Ondernemersvereniging Graveon VOORWOORD Deze visie en plan van aanpak voor de start van Centrummanagement Grave is tot stand gekomen door samenwerking

Nadere informatie

Convenant Vereniging Toeristisch Platform Apeldoorn en Gemeente Apeldoorn

Convenant Vereniging Toeristisch Platform Apeldoorn en Gemeente Apeldoorn Convenant Vereniging Toeristisch Platform Apeldoorn en Gemeente Apeldoorn Ondergetekenden, De Gemeente Apeldoorn, hierna te noemen de gemeente, rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar wethouder M.J.P.

Nadere informatie

Beëdigd Makelaar o.z. / Werklocatieregisseur

Beëdigd Makelaar o.z. / Werklocatieregisseur Edwin Markus Beëdigd Makelaar o.z. / Werklocatieregisseur ProcesbegeleiderExperimentwetBIZ 2009 WC Centrum Barendrecht BT Bijdorp Barendrecht BT Schiebroek Rotterdam Procesbegeleider Wet BIZ 2015 WC West

Nadere informatie

Centrum Management - Plan van Aanpak (2013) 1. Inleiding

Centrum Management - Plan van Aanpak (2013) 1. Inleiding Centrum Management - Plan van Aanpak (2013) 1. Inleiding Deze notitie beschrijft het Plan van Aanpak en stappenplan voor de herinvoering van centrummanagement in Valkenswaard. Achtereenvolgens wordt ingegaan

Nadere informatie

De offerte beschrijft uw verzoek, de visie op de aanpak en het gewenste eindresultaat.

De offerte beschrijft uw verzoek, de visie op de aanpak en het gewenste eindresultaat. StadsKracht Korvelseweg 98 5025 JK TILBURG Datum 6 december 2016 Offertenummer 2016_2511_009 Geachte heer Bosveld, Conform afspraak doet StadsKracht, vertegenwoordigd door Stefan van Aarle, u hierbij een

Nadere informatie

Oprichting van een BIZ op De Trompet

Oprichting van een BIZ op De Trompet Oprichting van een BIZ op De Trompet ParkTrust ParkTrust is een parkmanagement organisatie, gespecialiseerd in o.a. de volgende diensten: 1. Parkmanagement - Operationeel beheer bedrijventerreinen - Collectieve

Nadere informatie

: Opzet detailhandels- en horecabeleid gemeente Boxtel

: Opzet detailhandels- en horecabeleid gemeente Boxtel Notitie : Opzet detailhandels- en horecabeleid gemeente Boxtel Datum : 6 januari 2014 Opdrachtgever : gemeente Boxtel Ter attentie van Projectnummer : A. van Schaaijk : 204x00523 Opgesteld door : Felix

Nadere informatie

BIZ Cruquius projectplan Een initiatief van Stichting Woonboulevard Cruquius

BIZ Cruquius projectplan Een initiatief van Stichting Woonboulevard Cruquius BIZ Cruquius projectplan Een initiatief van Stichting Woonboulevard Cruquius Hoofdstuk: Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Waarom een BIZ voor Cruquius?... 3 Wat gaat de BIZ Cruquius doen?...

Nadere informatie

Evaluatie OndernemersFonds Gouda. 1. Inleiding. 2. Doelstellingen en taken OFG. 3. Werkwijze

Evaluatie OndernemersFonds Gouda. 1. Inleiding. 2. Doelstellingen en taken OFG. 3. Werkwijze Evaluatie OndernemersFonds Gouda 1. Inleiding 2. Doelstellingen en taken OFG 3. Werkwijze 4. Resultaten - doelstellingen en taken - draagvlak - scheiding publieke en private taken 5. Alternatieven voor

Nadere informatie

Wie is de BIZ? In de BIZ werkgroep Ootmarsum zitten de volgende personen (v.l.n.r):

Wie is de BIZ? In de BIZ werkgroep Ootmarsum zitten de volgende personen (v.l.n.r): BIZ Ootmarsum Ootmarsum het stadje dat zo enig en anders is, is een uitspraak die vele van u kennen. Een uitspraak waar we dan ook met z n allen continue hard voor werken. Dat zal ook de komende jaren

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Stichting Ondernemersfonds Helmond

Jaarverslag 2014 Stichting Ondernemersfonds Helmond Jaarverslag 2014 Stichting Ondernemersfonds Helmond Het Ondernemersfonds is per 1 januari 2013 in Helmond ingevoerd in de vorm van een Stichting met een bestuur dat is samengesteld uit de drie hoofdtrekkingsgerechtigden

Nadere informatie

BIZ-plan Bedrijvenpark de Briellaerd

BIZ-plan Bedrijvenpark de Briellaerd BIZ-plan Bedrijvenpark de Briellaerd 2018-2022 Barneveld, 27-05-2017 Opstellers: 1. Bart van de Glind 2. Johan Wagteveld 3. Gilles de Jager 4. Piet van de Beek Redactie: Stichting CLOK Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

BEDRIJVEN INVESTERINGS ZONE (BIZ)

BEDRIJVEN INVESTERINGS ZONE (BIZ) BEDRIJVEN INVESTERINGS ZONE (BIZ) WAT IS EEN BEDRIJVEN INVESTERINGS ZONE? Een bedrijveninvesteringszone is een afgebakend gebied waar ondernemers samen investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1151756 Datum: 27 november 2014 Behandeld door: C.F.J. Mens Afdeling / Team: RO / ROB Onderwerp: Oprichting ondernemersfonds voor de Binnenstad. Samenvatting:

Nadere informatie

Onderwerp Voorstel tot het vaststellen van de Verordening Reclamebelasting Olst Centrum 2019

Onderwerp Voorstel tot het vaststellen van de Verordening Reclamebelasting Olst Centrum 2019 Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 3 december 2018 8 19 november 2018 wethouder A.G.J. Bosch Zaaknummer 10510-2018 Datum

Nadere informatie

Ondernemersfonds Utrecht

Ondernemersfonds Utrecht Simon Fortuyn, penningmeester s?ch?ng Ondernemersfonds Utrecht Kjeld Vosjan, fondsmanager Ondernemersfonds Utrecht Ondernemersfonds Utrecht 19 juni 2013, Apeldoorn INHOUD De aanleiding van het Utrechtse

Nadere informatie

1. Bent u een voorstander van het samen met andere ondernemers opzetten en uitvoeren van gezamenlijke activiteiten? Ja Neutraal Nee Geen mening

1. Bent u een voorstander van het samen met andere ondernemers opzetten en uitvoeren van gezamenlijke activiteiten? Ja Neutraal Nee Geen mening Evaluatie Het Fonds «UniekeCode» De Stad Groningen heeft sinds 2011 een ondernemersfonds. Het Fonds geeft ondernemers de kans om gezamenlijke initiatieven op te zetten die bijdragen aan de economische

Nadere informatie

Olst-Wijhe 21 april 2017 doc. nr.: Nota zienswijzen Detailhandelsvisie Olst-Wijhe

Olst-Wijhe 21 april 2017 doc. nr.: Nota zienswijzen Detailhandelsvisie Olst-Wijhe Olst-Wijhe 21 april 2017 doc. nr.: 17.003816 Nota zienswijzen Detailhandelsvisie Olst-Wijhe 2017-2021 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Zienswijze en beantwoording Nota zienswijzen Detailhandelsvisie 2017-2021

Nadere informatie

C.H. Hartendorp BP TH

C.H. Hartendorp BP TH SAMENVATTING RAADSVOORSTEL CASENUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 10G201406 381501 / 381501 ONDERWERP Verzoek oprichten BI-zone Westermaat. C.H. Hartendorp BP TH AGENDANUMMER BELEIDSPROGRAMMA/BELEIDSLIJN

Nadere informatie

achtergrond FORUM #08/23.04.09

achtergrond FORUM #08/23.04.09 26 Als in de winkel straat de verloedering toeslaat, moet er iets gebeuren. Maar hoe krijg je ondernemers zo gek daarvoor vrij willig meer belasting te betalen? Tekst: Paul Scheer Foto: Jeroen Poortvliet

Nadere informatie

Raadsvoorstel gemeente Coevorden

Raadsvoorstel gemeente Coevorden Raadsvoorstel gemeente Coevorden Datum commissievergadering 11 april 2017 Versie Agendapunt 10 Naam rapporteur Rv.nr. Openbaar Portefeuillehouder Mw. I. Dobben Ja Dhr. J. Zwiers Onderwerp Invoering Bedrijven-investeringszone

Nadere informatie

weer thuis in de stad

weer thuis in de stad weer thuis in de stad Wonen boven winkels Een levendige binnenstad is aantrekkelijk voor bezoekers, levert woongenot voor specieke groepen mensen, is een broedplaats voor kenniseconomie en cultuur en vormt

Nadere informatie

Ondernemersfonds Hengelo

Ondernemersfonds Hengelo Ondernemersfonds Hengelo EVALUATIE ONDERNEMERSFONDSEN HENGELO, VORDEN EN ZELHEM Aanleiding en context: In de raadsvergadering van 7 juli 2016 is besloten een pilot voor een periode van drie jaar te starten

Nadere informatie

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie. telefoon StichtingCLOK

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie.   telefoon StichtingCLOK Stichting CLOK Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK Parkeer24 Jaarcongres 6 april 2017 Thema: In de Versnelling

Nadere informatie

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders Nummer: Datum vergadering: 21-12-2010 Onderwerp: Invoering Bedrijven Investering Zone (BIZ) Centrumgebied Steenwijk Conceptbesluit: besluitvorming aan de raad

Nadere informatie

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009

Onderwerp: evaluatie Stuurgroep Toerisme en Recreatie en planvorming 2009 Agendapunt : Voorstelnummer : Raadsvergadering : 25 november 2008 Naam opsteller : Thea Olivier Informatie op te vragen bij : Thea Olivier Portefeuillehouders : Jan Mesu Onderwerp: evaluatie Stuurgroep

Nadere informatie

Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena

Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena Samenvatting Ondernemersenquête Land van Heusden en Altena 2016 Bedrijvenkring Altena (BKA), Netwerkplatform Ondernemend Altena

Nadere informatie

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie. www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK

Stichting CLOK. Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie. www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK Stichting CLOK Samen bouwen aan een sterke, vitale en duurzame lokale economie www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK Indeling presentatie Gent 12-02-2015 Achtergrond CLOK

Nadere informatie

Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht

Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht Rapportage Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht Uitgevoerd door: ETIN Adviseurs s-hertogenbosch, mei 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 1.1 Populatie

Nadere informatie

Ommen hart van het vechtdal SAMEN WERKEN AAN EEN ECONOMISCH VITAAL CENTRUM VAN OMMEN

Ommen hart van het vechtdal SAMEN WERKEN AAN EEN ECONOMISCH VITAAL CENTRUM VAN OMMEN Ommen hart van het vechtdal SAMEN WERKEN AAN EEN ECONOMISCH VITAAL CENTRUM VAN OMMEN Doelstelling en aanpak tot nu toe Doelen: 1- Oprichten ondernemersfonds in centrum Ommen 2- Samen werken aan sterk en

Nadere informatie

Plan van Aanpak BIZ Vianen

Plan van Aanpak BIZ Vianen Plan van Aanpak BIZ Vianen Plan van Aanpak BIZ Voorstraat Vianen oktober 2011 1 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Als vestingstad met historie, onder de rook van Utrecht, is Vianen trots op haar Voorstraat.

Nadere informatie

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad

DORDRECHT. Aan. de gemeenteraad *P DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 4 december 2012 Begrotingsprogramma

Nadere informatie

Werkplan Centrum XL 2015/2016

Werkplan Centrum XL 2015/2016 Werkplan Centrum XL 2015/2016 Maart 2015, Amsterdam Inleiding: toekomstperspectief Centrum XL Er zijn veel ontwikkelingen gaande in Amsterdam op het gebied van economie, logistiek en duurzaamheid die van

Nadere informatie

Informatieavond reclamebelasting

Informatieavond reclamebelasting Informatieavond reclamebelasting 9 april 2015 2-7-2015 1 Indeling van de avond Openingswoord door wethouder Ricky van den Aker Update over vrij parkeren Toelichting nieuwe reclamebelasting Enkele vragen

Nadere informatie

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Afdeling grondgebied 26-0-205 INLEIDING Voor u ligt het projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen. 2 AANLEIDING PROJECT

Nadere informatie

Het verhogen van het vermogen van het Regionaal Ontwikkelbedrijf (ROB) Land van Heusden en Altena C.V. met een bedrag van 1.080.000 Volgnr.

Het verhogen van het vermogen van het Regionaal Ontwikkelbedrijf (ROB) Land van Heusden en Altena C.V. met een bedrag van 1.080.000 Volgnr. Onderwerp Het verhogen van het vermogen van het Regionaal Ontwikkelbedrijf (ROB) Land van Heusden en Altena C.V. met een bedrag van 1.080.000 Volgnr. 2013-001 Portefeuillehouder wethouder B. de Peuter

Nadere informatie

MISSIE EN VISIE DOCUMENT. de wijk welgelegen. Auteurs: Remko Sietsma (Outing Holland) Bibi Altink (Jong en Klasse)

MISSIE EN VISIE DOCUMENT. de wijk welgelegen. Auteurs: Remko Sietsma (Outing Holland) Bibi Altink (Jong en Klasse) MISSIE EN VISIE DOCUMENT de wijk welgelegen Auteurs: Remko Sietsma (Outing Holland) Bibi Altink (Jong en Klasse) Inhoudsopgave Aanleiding Over het ondernemersfonds Klankbordgroep Over JK creatives Missie

Nadere informatie

Ondernemersfonds Purmerend

Ondernemersfonds Purmerend Ondernemersfonds Purmerend Purmerend, december 2009 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Algemene inleiding 1.1: Aanleiding 1.2: Probleemstelling 1.3: Doelstelling en opbouw notitie Pagina 3 3 3 4 Hoofdstuk 2: Achtergronden

Nadere informatie

Samen zorgen voor een Leefbaar buitengebied in Laarbeek

Samen zorgen voor een Leefbaar buitengebied in Laarbeek Samen zorgen voor een Leefbaar buitengebied in Laarbeek Ondernemersfonds buitengebied, Jaarplan 2019 Door het ZLTO Laarbeek Visie: De visie van het ZLTO Laarbeek is om in samenwerking met andere ondernemers,

Nadere informatie

Gemeente Boxmeer. Nummer: 7k. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer. Boxmeer, 16 oktober 2012

Gemeente Boxmeer. Nummer: 7k. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer. Boxmeer, 16 oktober 2012 Gemeente Boxmeer Onderwerp: Voorstel tot instemming met de invoering van een reclamebelasting en vaststelling van de Verordening reclamebelasting centrum Boxmeer 2013. Nummer: 7k. AAN de Raad van de gemeente

Nadere informatie

Rapport, 6 oktober 2013

Rapport, 6 oktober 2013 ONDERZOE K NAAR ONDERNEMERSFONDS BODE GRAVEN-REEUWI JK Rapport, 6 oktober 2013 KOPIE AANBIEDINGSBRIEF RAPPORT AAN COLLEGE VAN B&W Koepel Ondernemend Bodegraven-Reeuwijk Beursstraat 1a 2411 BA Bodegraven

Nadere informatie

Parkmanagement in groei traject

Parkmanagement in groei traject Parkmanagement in groei traject Leergang PM 2014 Utrecht, 25 maart 2014 www.clok.nl e-mail info@clok.nl telefoon 035-695 41 44 StichtingCLOK Auteur achter, voornaam Levenscyslus bedrijventerrein Programma

Nadere informatie

Bedrijven Investeringszone 23 april 2015 Carlton Oasis Hotel.

Bedrijven Investeringszone 23 april 2015 Carlton Oasis Hotel. Bedrijven Investeringszone 23 april 2015 Carlton Oasis Hotel www.spbs.nl Bedrijven Investeringszone 23 april 2015 www.spbs.nl Bedrijven Investeringszone 23 april 2015 Agenda BIZ- Bijeenkomst 08:00 Ontvangst

Nadere informatie

Hoe krijg ik ruim 1 miljoen etc

Hoe krijg ik ruim 1 miljoen etc Hoe krijg ik ruim 1 miljoen van ondernemers voor verbetering van de binnenstad? Kennisnetwerk centrumontwikkeling In Krimp- en anticipeergebieden 16 april 2015 Winschoten 1 Hoe krijg ik ruim 1 miljoen

Nadere informatie

BIZ PLAN DE HOOGERWERF

BIZ PLAN DE HOOGERWERF BIZ PLAN 2016-2020 DE HOOGERWERF 2 OUD-BEIJERLAND concept 18032015 Ondernemersvereniging De Hoogerwerf Bestuur: Kees Ammerlaan (voorzitter) Erik Klop (penningmeester) Gerard Boender (algemeen bestuurslid)

Nadere informatie

Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe. W ij wonen waar anderen op vakantie gaan. CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025

Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe. W ij wonen waar anderen op vakantie gaan. CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025 Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe W ij wonen waar anderen op vakantie gaan CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025 even voorstellen In onze gemeente wonen ruim 18.500 mensen in

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Deltapoort

Uitvoeringsprogramma Deltapoort Stuurgroep DP/LT 10 juli 2014 Bijlage 6.2 Bestuurlijke trekker: A. Kamsteeg Ambtelijke trekker: Myra Zeldenrust Uitvoeringsprogramma Deltapoort Aansluiting Onderwijs Arbeidsmarkt Conceptversie Myra Zeldenrust

Nadere informatie

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën Een betrouwbare overheid Gemeentelijke samenwerking en financiën 1 Een betrouwbare overheid Bij de ChristenUnie staat de samenleving centraal. Een samenleving die niet het werk is van de overheid maar

Nadere informatie

Portefeuillehouder van der Laan Datum collegebesluit 11 november 2014 Opsteller Marianne de Jeu Registratie. Agendapunt

Portefeuillehouder van der Laan Datum collegebesluit 11 november 2014 Opsteller Marianne de Jeu Registratie. Agendapunt Portefeuillehouder van der Laan Datum collegebesluit 11 november 2014 Opsteller Marianne de Jeu Registratie Agendapunt Onderwerp Gemeentebreed Ondernemersfonds Heerenveen Voorstel 1. Het tarief voor de

Nadere informatie

Presentatie evaluatie RAP

Presentatie evaluatie RAP Presentatie evaluatie RAP Regio Alkmaar PORA Wonen 5 november 2014 Dicky Sijpkens Agenda 1. Achtergrond van de evaluatie 2. Opzet van de evaluatie 3. Algemene bevindingen en verbetervoorstellen 4. Regio

Nadere informatie

BIO Raad Collectieve Beveiliging. Schoon, heel en veilig Ondernemen

BIO Raad Collectieve Beveiliging. Schoon, heel en veilig Ondernemen BIO Raad Collectieve Beveiliging Schoon, heel en veilig Ondernemen Opening door wethouder Peter Verheij Agenda 19.30-19.40 uur Opening en welkomstwoord door wethouder Peter Verheij 19.40-19.50 uur Bas

Nadere informatie

HANDREIKING VOOR DE OPRICHTING VAN EEN ONDERNEMERSFONDS VOOR DE GEMEENTE TEYLINGEN

HANDREIKING VOOR DE OPRICHTING VAN EEN ONDERNEMERSFONDS VOOR DE GEMEENTE TEYLINGEN HANDREIKING VOOR DE OPRICHTING VAN EEN ONDERNEMERSFONDS VOOR DE GEMEENTE TEYLINGEN De Teylingen Ondernemers Vereniging (TOV) heeft een onderzoek naar de vorming van een ondernemersfonds geïnitieerd. Onderstaande

Nadere informatie

Routekaart Energietransitie procesafspraken

Routekaart Energietransitie procesafspraken Routekaart Energietransitie procesafspraken Energiebesparing en transformatie van gebouwde omgeving, mobiliteit, industrie en landbouw & landgebruik Samenwerking met inwoners(initiatieven), ondernemers

Nadere informatie

Intentieverklaring mobiliteitsmanagement Vianen

Intentieverklaring mobiliteitsmanagement Vianen 1. DE PARTIJEN Intentieverklaring mobiliteitsmanagement Vianen 1. Sogeti Nederland BV, gevestigd te Vianen, vertegenwoordigd door René Speelman, Manager Duurzaam Ondernemen. 2. Bosal Nederland BV, gevestigd

Nadere informatie

BIZ bijeenkomst Zoutman 6 september 2011. Samen werken aan een Schoon, Heel en Veilig bedrijventerrein!

BIZ bijeenkomst Zoutman 6 september 2011. Samen werken aan een Schoon, Heel en Veilig bedrijventerrein! BIZ bijeenkomst Zoutman 6 september 2011 Samen werken aan een Schoon, Heel en Veilig bedrijventerrein! 1. Welkom en opening de heer C. Visscher Vereniging Bedrijventerrein Zoutman i.o. wethouder J.C. Goudbeek

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF en uitnodiging. The Olympic Amsterdam INFORMATIEBROCHURE VOOR ONDERNEMERS EN EIGENAREN

NIEUWSBRIEF en uitnodiging. The Olympic Amsterdam INFORMATIEBROCHURE VOOR ONDERNEMERS EN EIGENAREN NIEUWSBRIEF en uitnodiging The Olympic Amsterdam INFORMATIEBROCHURE VOOR ONDERNEMERS EN EIGENAREN JANUARI 2018 NIEUWSBRIEF & SAVE THE DATE KICK-OFF STEMBIJEENKOMST Beste collega, beste ondernemer en vastgoedeigenaar,

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Visiedocument en Activiteitenplan 2013

Visiedocument en Activiteitenplan 2013 Visiedocument en Activiteitenplan 2013 1. Inleiding In Leusden is in september 2006 gestart met het project Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. De Gemeente Leusden, het bedrijfsleven en de maatschappelijke

Nadere informatie

Ondertekening Retaildeal

Ondertekening Retaildeal Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Ondertekening Retaildeal Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder B. van Hees Samenvatting Minister Kamp wil met 50 gemeenten een Retaildeal sluiten, om

Nadere informatie

Het middenbestuur in relatie tot de lokale overheid. Meneer de Voorzitter,

Het middenbestuur in relatie tot de lokale overheid. Meneer de Voorzitter, Het middenbestuur in relatie tot de lokale overheid Meneer de Voorzitter, Graag lever ik een bijdrage aan de discussie over het middenbestuur. Ik zal daarbij ook in gaan op de gevolgen die dat heeft voor

Nadere informatie

BedrijvenInvesteringsZone Binnenstad Oosterhout

BedrijvenInvesteringsZone Binnenstad Oosterhout Bruisende Binnenstad Oosterhout De smaak te pakken BedrijvenInvesteringsZone Binnenstad Oosterhout Het gezamenlijke financieringsmiddel om de aantrekkelijkheid van de Oosterhoutse binnenstad te versterken.

Nadere informatie