Document Luchtkwaliteit. Nicolet Baas. Concept Commissieplan 2013 voor subcommissie 'Geurmetingen'

Transcriptie

1 Document DOCUMENT COMMISSIE SECRETARIS Luchtkwaliteit Nicolet Baas DATUM Nederlands Normalisatie-instituut NEN Cluster Milieu Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft T (015) F (015) milieu@nen.nl TITEL Concept Commissieplan 2013 voor subcommissie 'Geurmetingen' BIJGAAND WORDT U TOEGEZONDEN: ter kennisneming ter goedkeuring; einddatum: ter commentaar; einddatum: (geen tegenbericht betekent akkoord) (geen tegenbericht betekent akkoord) ter behandeling op komende vergadering: 10 oktober 2012 TOELICHTING

2 CONCEPT Commissieplan 2013 normsubcommissie 'Geurmetingen' Datum ALGEMENE GEGEVENS 1.1 Commissie Geurmetingen 1.2 Werkgebied Normalisatie van meetmethoden op het gebied van geuronderzoek en geurmetingen 1.3 Taakomschrijving en organisatie De normsubcommissie Geurmetingen: valt organisatorisch onder de normcommissie Luchtkwaliteit; voert normalisatiewerk uit dat bij haar belegd wordt door de normcommissie Luchtkwaliteit (zie onderstaande) en stelt onder verantwoordelijkheid van de normcommissie nationale normdocumenten op; wordt gefaciliteerd door NEN (Nederlands Normalisatie-instituut); is verantwoordelijk voor de totstandkoming, de implementatie en de actualisering van nationale methoden voor geurmetingen en -onderzoek. Behoeften kunnen zowel door publiek- als privaatrechtelijke organen naar voren worden gebracht. is verantwoordelijk voor de Nederlandse inbreng bij Europese en mondiale normalisatie op het gebied van geurmetingen en - onderzoek. Hieronder valt het stemmen en leveren van technisch inhoudelijk commentaar op stemdocumenten en het actief inbrengen van nationale normproducten in internationaal kader. geeft technisch advies op Europese en internationale voorstellen voor nieuw werk (NWIP) en de periodiek evaluatie van normen (Systematic review). De betreffende compartimentgerelateerde normcommissie geeft tevens een beleidsmatig advies over deze documenten. Het beleidsmatige advies en het technische advies vormen samen het uiteindelijke Nederlandse standpunt. stelt ter voorbereiding op vergaderingen van internationale commissies en werkgroepen de normsubcommissie gezamenlijk het Nederlandse standpunt vast. De Nederlandse delegatie zal vervolgens het nationaal afgestemde standpunt inbrengen. 1.3 Belang Ontwikkeling van genormaliseerde meetmethoden om de eisen die zijn vastgelegd in wet- en regelgeving objectief te kunnen meten. Relatie met wet- en regelgeving Normalisatieontwikkelingen voor geurmetingen vallen binnen het onderstaande kader van wet- en regelgeving: Geursystematiek in NeR (aanpak voor het opstellen van vergunningsvoorschriften voor het bestrijden van geurhinder) (gebaseerd op ministeriële brief uit 1995); Activiteitenbesluit (herziene versie verwacht in 2012). Wet geurhinder en veehouderij (toetsingskader voor de milieuvergunning geurhinder dierenverblijven) (2007); NTA 9065 Luchtkwaliteit - Geurmetingen - Meten en Rekenen Geur (publicatie in 2012); Handleiding geur: bepalen van het aanvaardbaar hinderniveau van industrie en bedrijven (niet veehouderijen)infomil Praktijkblad L40 serie Meten van luchtemissies (opzetten, uitvoeren en rapporten van geurmetingen) (2009); Verspreidingsmodellen V-stacks (toetsing en berekening van geurbelasting) (2010) 1

3 2 COMMISSIESTRUCTUUR EN RELATIES 2.1 Nationale structuur Commissie Naam 390 Beleidscommissie Milieu Normcommissie Luchtkwaliteit Normsubcommissie Emissiemetingen en Algemene Aspecten Normsubcommissie Geurmetingen Normsubcommissie Werkplek- en Buitenluchtmetingen Werkgroep Asbest in lucht 2.2 Internationale relaties Commissie Naam Binding CEN/TC 264 Air Quality P WG 2 Odours WG 27 Odour impact by field inspection ISO/TC146 Air Quality P SC 6 Indoor Air 2.3 Relaties met derden Naam Platform Geur Werkgroep handleiding Geur 3 COMMISSIESAMENSTELLING Ledenbestand per met concept-stakeholdersindeling Aandachtspunt bij normalisatie in het algemeen is op dit moment de openheid en transparantie van normalisatie. Een van de aandachtspunten daarbij is de indeling van de commissieleden in stakeholdercategorieën, zodat duidelijk is welke stakeholder groepen vertegenwoordigd zijn en welke (nog) niet. O.a. VNO/NCW dringt hierop aan. Om aan deze vraag tegemoet te komen heeft NEN een voorlopige indeling in stakeholderscategorieën gemaakt. Opmerkingen hierbij kunnen in de commissievergadering worden besproken. 2

4 Werkgever (Belanghebbende) Naam Functie Categorie Bureau Blauw Nienke van Kerkhof Lid 1a, 3a, Bureau Veritas Martino Noortman Lid 1a, 3a, DCMR Bianca Milan Lid 2a, 8 Infomil (I&M) Rommy Ytsma Lid 3a, 4a, 10 Provincie Noord-Brabant Theo Visser Lid 1a, 2a, 4a, 8 PRA Odournet Anouk Snik Lid 1a, 3a, Provincie Gelderland Frank te Pas Lid 1a, 2a, 4a, 8 Provincie Limburg Leo Peeters Lid 2a, 4a, 8 SGS Tonnie Boom Lid 1a, 3a, U.C. Technologies Ton Hauzer Lid 1a, 3a, Vopak Nederland Jeroen Broere Lid 2a Witteveen + Bos André van Boheemen Lid 1a, 3a, WUR (I&M) Nico Ogink Lid 4a, 7 ZZP Hugo van Belois Lid 1a, 3a Vacature Voorzitter NEN Johan van 't Bosch Secretaris Indeling categorieën stakeholderanalyse Als hoofdproduct benoemd: meetmethoden voor milieuanalyses Stakeholders Omschrijving 1a Directe gebruikers Eindgebruiker van dienst, proces of product: Degene die de meetmethoden uitvoert: meetbureaus en adviesbureaus, sommige overheden 1b Brancheorganisaties directe gebruikers Als groep, in de vorm van belangenorganisaties. 2a 2b 3a 3b Voorwaarde scheppende organisaties / opdrachtgevers Brancheorganisaties van voorwaarde scheppende partijen Adviserende organisaties Brancheorganisaties van adviserende partijen 4a Uitvoerende / toepassende / dienstverlenende organisaties Organisaties die de voorwaarden bepalen waaraan het product of dienst moet voldoen. Bijv. opdrachtgevers. Industrie en overheid Wetmatige voorwaarden worden door wetgevende instanties bepaald (zie onder 9). Organisaties die andere belanghebbenden inhoudelijk kunnen adviseren (bijv. ingenieursbureaus, adviesbureaus, consultancy). Adviesbureaus en overheid (InfoMil) Productnormalisatie: organisaties die het product gebruiken / toepassen in hun dienstverlening naar de eindgebruiker toe (bijv. aannemer, installateur). Onderzoeksinstellingen, Infomil Dienstennormalisatie: organisaties die een proces of dienst verlenen aan de eindgebruiker (bijv. schuldhulpverlener). 3

5 4b Brancheorganisaties van uitvoerende / dienstverlenende / toepassende partijen 5a Producenten / leveranciers van hoofdproduct Bij productnormalisatie is dit de hoofdproducent / hoofdleverancier. nvt Bij dienstennormalisatie wordt deze categorie niet gebruikt. De rol van producent / leverancier wordt vervuld door de uitvoerende, dienstverlenende organisatie. 5b Brancheorganisaties van producenten / leveranciers van hoofdproduct 6a Producenten / leveranciers van aanhangende producten en diensten Bij productnormalisatie betreft dit producenten / leveranciers van producten die als grondstof, halffabrikaat of rest-/afvalstof in de productketen voorkomen. -Producenten van meet- en monstername apparatuur Bij dienstennormalisatie betreft het de aanbieders van aanvullende diensten. 6b Brancheorganisaties van producenten / leveranciers van aanhangende producten en diensten 7 Onderzoek- en kennisinstellingen Instellingen die zonder direct commercieel belang kennisleverancier zijn of onderzoek verrichten. Bijv. onderwijsinstellingen, laboratoria, onderzoeksinstellingen. WUR 8 Controlerende instanties Bijv. inspectiediensten, certificeringinstellingen. Bevoegde gezagen, RvA 9 Wetgevende instanties Overheden. Ministerie van I&M 10* Bestaande/nieuwe initiatiefnemers 11* Contextbepalers groter geheel Partijen die alternatieve initiatieven ondernemen vergelijkbaar met NEN. (normen, certificatieschema s, richtlijnen etc.). InfoMil, OIML, CROW Organisaties (bijv. stichtingen, platforms) die op generieke wijze betrokken zijn. Platform Luchtkwaliteit, Linkedin Groepen, Schone Lucht voor iedereen, Nederlandse Stichting Luchtkwaliteit, VVM sectie Lucht *Organisaties met generieke of completerende betrokkenheid bij normalisatie in plaats van stakeholders in de enge betekenis van het woord. Laatste evaluatie samenstelling normsubcommissie : 2012 Eerstvolgende evaluatie samenstelling normsubcommissie : PUBLICATIES Een lijst met de gepubliceerde normen die onder beheer van deze commissie vallen, is op verzoek bij NEN verkrijgbaar. 4

6 5 WERKPROGRAMMA, DOELSTELLINGEN EN GEPLANDE ACTIVITEITEN 5.1 Focus 2013 De subcommissie is in 2012 opnieuw opgestart. De verwachting is dat in 2013 alle geplande normontwikkelingsprojecten actief zullen zijn. In 2013 is de focus deels gericht op internationale normalisatie en deels op nationale normalisatie: Internationaal Internationaal ligt de nadruk net als in 2012 op de organisatie van de Nederlandse inbreng in Europese normalisatie: Nederlandse inbreng in de herziening van NEN EN Air quality - Determination of odour concentration by dynamic olfactometry. De herziening wordt uitgevoerd in een werkgroep met een Nederlandse voorzitter en secretariaat van NEN. Om de inbreng vanuit de Nederlandse subcommissie te waarborgen worden ook Nederlandse experts aangemeld voor de werkgroep. Het New work item proposal voor dit project wordt begin 2013 verwacht. Nederlandse inbreng waarborgen in de ontwikkeling van o NEN EN Air quality - Determination of odour in ambient air by using field inspection - Part 1: Grid method; o NEN EN Air quality - Determination of odour in ambient air by using field inspection - Part 2: Plume method; Ook in deze werkgroep zijn Nederlandse experts vertegenwoordigd. Ze zijn ook bij het voortraject van de normen betrokken geweest. De New Work Item proposals worden in de tweede helft van 2012 verwacht. De volgende normdocumenten worden binnen ISO/TC 146 ontwikkeld. De inhoud heeft een link met de subcommissie Geurmetingen, maar ook met de subcommisie Werkplek- en binnenluchtmetingen. Binnen de subcommissie heeft een partij aangegeven nauwe betrokkenheid belangrijk te vinden. Aandachtspunt is naast Nederlandse inbreng ook verkennen of meer partijen bij de normalisatie van deze methoden betrokken willen zijn. ISO/DIS Indoor air - Sensory testing of indoor air ISO/NWIP Interior air of road vehicles - Part 7: Odour determination in interior air of road vehicles and test chamber air of trim components by olfactory measurements Nationaal project In 2012 is besloten NVN 2818 "Geurkwaliteit - Sensorische bepaling van de hedonische waarde van een geur met een olfactometer" te herzien. Een van de onderdelen van de herziening is de overgang van meerere methoden in het normdocument naar één methode. Inmiddels volgen alle bureaus in Nederland dezelfde werkwijze. Validatie is ook een belangrijk aandachtspunt. Nadere uitwerking van het project vindt plaast in het najaar van De herziening start in januari 2013 in een werkgroep onder de normsubcommissie Geurmetingen. 5.2 Meerjarenfocus De meerjarenfocus van de subcommissie is een evenwichtig normenpakket, dat aansluit en goede handvaten biedt voor de huidige geuronderzoekspraktijk. Het pakket bestaat uit zowel Nederlandse als Europese en internationale normen. Belangrijk daarbij is de inbreng van de Nederlandse visie in Europees verband. De huidige normdocumenten (in ontwikkeling) vormen een goede basis voor dit normenpakket. Als eind 2012 NTA 9065 Luchtkwaliteit - Geurmetingen - Meten en Rekenen Geur is gepubliceerd, kan dit document een handvat vormen bij het benoemen van missende onderdelen in het normenpakket en bij het formuleren van wensen voor de toekomst. Aandachtspunt in het werkveld is signalering van aandachtspunten in de bestaande methodieken. Mogelijk brengt de ontwikkeling van NTA 9065 bijvoorbeeld nieuwe vraagstukken aan het licht waarbij normdocumenten een rol zouden kunnen spelen. Een andere aandachtspunt is de commissiesamenstelling en aanvulling door betrokkenheid van andere partijen, bijvoorbeeld uit stakeholdersgroepen die nu mogelijk ondervertegenwoordigd zijn. 5.3 Overzicht workitems Subcommissie Geurmetingen 5

7 Bijlage C geeft een overzicht van alle normen in ontwikkeling en in beheer bij de normsubcommissie geurmetingen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in: Nationaal werk CEN/CENELEC werk ISO/IEC werk 5.4 Overige afspraken In 2013 worden 2 vergaderingen belegd. De subcommissie Geurmetingen zet zich in om inhoudelijke experts te vinden die als vertegenwoordiger kunnen deelnemen aan CEN of ISO werkgroepen indien concreet vorm wordt gegeven aan de invulling van een nieuw Europees of mondiaal onderwerp Zie bijlage A voor de taken en verantwoordelijkheden van de subcommissie. 6 LIDMAATSCHAPPEN VAN WERKGROEPEN 6.1 Lidmaatschappen van Europese werkgroepen Werkgroep Naam Expert CEN/TC 264 Air Quality WG 2 Odours Mw. Milan (DCMR) Mw. WG 27 Odour impact by field inspection Mw. Milan (DCMR) Dhr. Van Belois (ZZP) Dhr. Van Harreveld (PRA Odournet) 6.2 Lidmaatschappen van mondiale werkgroepen Werkgroep Naam Expert ISO/TC 146 Air Quality ISO/TC 146/SC 6 Indoor Air - 7 EVALUATIE EN VOORTGANGSRAPPORTAGE Evaluatie over het voorgaande jaar Een evaluatie en de voortgang van de activiteiten van het commissieplan van het voorgaande jaar is terug te vinden in de jaarrapportage. Deze wordt jaarlijks onder de commissieleden verspreid. De rapportage bevat een aantal onderdelen: Ontwikkelingen binnen diverse deelgebieden van NEN-Milieu. Vetgedrukt staan de aanvullingen ten opzichte van het voorgaande trimester. Lijst van gepubliceerde normontwerpen en normen per deelgebied. Werkprogramma Milieu: status van normen waar actief aan wordt gewerkt. Per trimester worden aanvullingen op de vorige stand van zaken gegeven en nieuwe onderwerpen toegelicht van alle commissies, vallend onder de beleidscommissie 390 Milieu. Het betreft vooral de belangrijkste ontwikkelingen. 6

8 8 BEGROTING EN FINANCIERING 8.1 Begroting Voor de normsubcommissie worden voor de secretariële werkzaamheden in 2013 de onderstaande dagen begroot. Zie bijlage B voor de taken en verantwoordelijkheden van het secretariaat. Activiteiten 2013 Dagen Basisactiviteiten, zoals: 14,5 vergaderingen, ledenbeheer, communicatie, documentenstroom, volgen nationaleen internationale ontwikkelingen en bijwonen internationale vergaderingen Projectactiviteiten, zoals: 4,5 stemmingen ISO/CEN, extra aandacht NEN EN 13725, notities Afdrachte normcommissie 1 Herziening NVN 2818 Hedonische waarde van geur 6 Additionele kosten (reiskosten derden voor deelname aan internationale werkgroepen) worden geschat op EURO 4.000,- (excl. BTW). Begroting 2012 Bedrag 20 dagen à dagen à Additionele kosten Totaal De totale begroting voor deze commissie voor 2013 komt hiermee op EUR ,- (excl. BTW). Naast secretariële werkzaamheden wordt er tijd en geld geïnvesteerd in het normalisatiewerk door de commissieleden. 8.2 Financiering Partij Bedrag Ministerie van I&M (Infomil, 75% WUR) Overige partijen 25 % (12 partijen à 276) Ministerie van I&M NVN % Totaal

9 BIJLAGE A - TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN SUBCOMMISSIE De subcommissie is verantwoordelijk voor de totstandkoming en de actualisering van meetmethoden op het gebied van werkplek-, binnen- en buitenluchtmetingen. De normcommissie Luchtkwaliteit heeft deze taken gedelegeerd aan de subcommissie, maar de normcommissie blijft verantwoordelijk voor de gepubliceerde norm(ontwerp)en. De subcommissie is verantwoordelijk voor de Nederlandse inbreng bij Europese en mondiale normalisatie op het desbetreffende gebied. Dit betreft het stemmen en leveren van commentaar op stemdocumenten en het vaststellen van de Nederlandse standpunten die door Nederlandse delegatieleden worden ingebracht bij vergaderingen van internationale commissies (TC), subcommissies (SC), werkgroepen (WG) of taakgroepen (TG). De subcommissie geeft aan de normcommissie advies over de samenstelling van de Nederlandse delegatie bij vergaderingen van internationale commissies, subcommissies, werkgroepen of taakgroepen. De normcommissie stelt de Nederlandse delegatie vast. De subcommissie geeft aan de normcommissie technisch advies over voorstellen voor nieuw werk (NWIP) en vijfjaarlijkse toetsing van normen (five-year review). De normcommissie is verantwoordelijk voor het uiteindelijke Nederlandse stemadvies, omdat beleidsmatige aspecten een (grote) rol kunnen spelen bij het bepalen van het Nederlandse standpunt hierover. De subcommissie is verantwoordelijk voor het afstemmen en promoten van het Nederlandse standpunt met norm(sub)commissies binnen en buiten het werkgebied. De subcommissie wisselt intern en extern informatie uit over initiatieven die relevant zijn voor het werkterrein van de normsubcommissie. 8

10 BIJLAGE B - TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN SECRETARIAAT Secretariaatsvoering en ondersteuning standaardisatie/normalisatie activiteiten Organisatie normsubcommissievergaderingen. Opstellen agenda (in samenwerking met de voorzitter). Bijwonen vergadering. Verslaglegging vergadering. Contact onderhouden normsubcommissieleden. Verzorgen documentenstroom. Ledenbestand normsubcommissie (administratie en aantrekken nieuwe leden). Bewaken kwaliteitseisen Redactie van (concept)normen (conform NEN-eisen): - normtechnische adviezen; - verwerken werkdocument in NEN-template; - in overleg met deskundige verwerken van commentaar na openbare kritiekronde. Bewaken onderlinge consistentie van samenhangende normen (wetgeving). Communicatie Intern: binnen NEN-Milieu en tussen NEN-Milieu en NEN-clusters voor andere vakgebieden. Extern: informeren en betrekken van relaties. Breed: informeren van belanghebbende partijen. Bevorderen gebruik en implementatie van normen. Coördinatie op nationaal en internationaal niveau Onderhouden netwerk op beleidsmatig en uitvoerend niveau, nationaal en internationaal (CEN, ISO). Overleg en terugkoppeling met financiers. Coördinatie extern; overleg met andere commissies en belanghebbende partijen. Deelname aan CEN- en ISO-werk: Nederlandse inbreng verzorgen door: - commentaar leveren en stemmen; - inbrengen van Nederlandse standpunten bij internationale vergaderingen via Nederlandse delegatieleden of door directe deelname; - overname van CEN- en ISO-normen; - inbrengen van nieuwe Nederlandse initiatieven bij CEN of ISO. 9

11 BIJLAGE C OVERZICHT VAN NORMEN IN BEHEER EN IN ONTWIKKELING C.1 Nationaal werk Normnr Titel Stadium Stand van zaken Actie 2012 Actie subcie* NVN 2818 Geurkwaliteit - Sensorische bepaling van de hedonische waarde van een geur met een olfactometer gepubliceerd Geëvalueerd in 2009: verzoek tot herziening Formeren werkgroep voor start herziening in NTA 9055 NTA 9065 Luchtkwaliteit - Geurmetingen - Elektronische luchtmonitoring - geur (overlast) en veiligheid Luchtkwaliteit - Geurmetingen - Meten en Rekenen Geur Concept Concept In ontwikkeling bij Werkgroep NTA 9055 die onder de normcommissie Geurkwaliteit valt In ontwikkeling bij Werkgroep NTA 9065 die onder de normcommissie Geurkwaliteit valt Wordt gepubliceerd in Beheer wordt daarna belegd bij de subcommissie. Wordt gepubliceerd in Beheer wordt daarna belegd bij de subcommissie. C.2 CEN/CENELEC werk Normnr Titel Stadium Stand van zaken Actie 2012 Actie subcie* NEN-EN Air quality - Determination of odour concentration by dynamic olfactometry SR Periodieke evaluatie met Europese stemdatum 16 juni Herziening : stem systematic review + pwi pwi Air quality - Determination of odour in ambient air by using field inspection - Part 1: Grid method Air quality - Determination of odour in ambient air by using field inspection - Part 1: Plume method *Actie subcie: +: actief volgen: stemmen en commentaar leveren -: niet actief volgen: onthouding stemmen pwi pwi verwacht. Definitief concept voor het New Work Item is gereed. NWIP verwacht in Definitief concept voor het New Work Item is gereed. NWIP verwacht in Stemming NWIP, aanmelden experts (reeds betrokken bij WG) Stemming NWIP, aanmelden experts (reeds betrokken bij WG) C.3 ISO/IEC werk Normnr Titel Stadium Stand van zaken Actie 2012 Actie subcie* ISO Indoor air - Part 28: Determination of odour FDIS FDIS stemming heeft plaatsgevonden Publicatie + emissions from building products using test chambers ISO Indoor air - Sensory testing of indoor air NWIP? : Goedkeuring NWIP? CD stemming?

12 *Actie subcie: +: actief volgen: stemmen en commentaar leveren -: niet actief volgen: onthouding stemmen Gebruikte afkortingen: NEN Nederlandse norm (geaccepteerd door alle belanghebbende partijen via consensusmodel) NPR Nederlandse Praktijkrichtlijn (richtlijn, niet eisen-stellend zoals NEN) NVN Nederlandse VoorNorm NEN-EN Als Nederlandse norm aanvaarde Europese norm, al dan niet vertaald CEN/TR CEN Technical report CEN/TS CEN Technical Specification NEN-EN-ISO ISO-norm die Europees is overgenomen als een EN en als Nederlandse norm is aanvaard NEN-ISO Als Nederlandse norm aanvaarde ISO norm, al dan niet vertaald ISO Internationale norm (niet nationaal overgenomen). Verklaring afkortingen van stadia binnen normontwikkeling (van boven naar beneden is de volgorde van verschijnen) NATIONAAL EUROPEES MONDIAAL Voorstel Voorstel voor nieuw werk pnwi Preliminary New Work Item (voorstel voor nieuw werk) - - NWI New Work Item (geaccepteerd nieuw werk) pwi NP Preliminary Work Item (voorstel voor nieuw werk) New project (geaccepteerd nieuw werk) conc. concept WD Working draft WD Working draft CD Committee Draft Ontw. Normontwerp pren CEN-enquiry (Europees DIS Draft International Standard normontwerp) - - FprEN Formal Vote (drukproef) FDIS Final Draft International Standard (drukproef) NEN Definitieve nationale norm EN Definitieve Europese norm ISO Definitieve internationale norm 11