Slotwijziging 2017 Provincie Gelderland

Transcriptie

1 Bijlage bij Statenbrief zaaknummer Slotwijziging 2017 Provincie Gelderland donderdag 14 december :00 Bezoekadres: Markt 11, 6811 CG ARNHEM Postadres: Postbus 9090, 6800 GX ARNHEM Telefoon: (026) Website:

2 Inhoudsopgave Aanbieding Slotwijziging 1 Beleidsmatige en financiële actualisatie 3 Beleidsmatige actualisatie 3 Financiële actualisatie 3 Ontwikkelingen begroting 6 Moties en toezeggingen 9 Kerntaken 9 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer 11 2 Milieu, energie en klimaat 18 3 Vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden 23 4 Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer 30 5 Regionale economie 37 6 Cultuur en erfgoed 44 7 Kwaliteit van het openbaar bestuur 49 Mens en middelen 54 Algemene dekkingsmiddelen en overige 59 Overige onderwerpen 63 Ontwikkeling EMU saldo 64 Beschikbaarstellingen 66 Subsidiegrondslagen 68 Versterken vestigingsklimaat campus Wageningen 74 Regeling functioneel gebruik erfgoed 75 Bijlage 1 Voortgang regeling functioneel gebruik erfgoed I-1 Ondertekend besluit Slotwijziging 2017 (PS ) II-1 Statenbrief Slotwijziging 2017 (PS ) III-1 Vervolgvoorstel Slotwijziging 2017 (PS ) IV-1 Statenbrief Vervolgvoorstel Slotwijziging 2017 (PS ) V-1 donderdag 14 december 2017

3 Aanbieding Slotwijziging Hierbij ontvangen uw Staten de Slotwijziging In de cyclus van plannen, sturen en verantwoorden wordt in deze Slotwijziging de begroting van het huidige jaar waar nodig voor de laatste keer dit jaar bijgesteld. De Slotwijziging 2017 wordt u digitaal aangeboden op de Begrotingscyclus Gelderland. In deze Slotwijziging treft u de volgende vaste onderdelen aan: -Het deel 'Beleidsmatige en financiële actualisatie' geeft een schets van actuele ontwikkelingen, onder andere een actualisatie van de algemene middelen van de provincie. -Het deel 'Ontwikkelingen begroting' richt zich op het lopende begrotingsjaar Hierin zijn uiteraard de standaard onderdelen opgenomen zoals de reactie op moties en toezeggingen (indien van toepassing), en de bijstelling van de begroting 2017 per kerntaak. -Het deel 'Overige onderwerpen' richt zich op een aantal overige onderwerpen om uw Staten te informeren of te laten besluiten. In dit onderdeel treft u onder andere de ontwikkeling van het EMU-saldo, reserveringen, subsidiegrondslagen, beschikbaarstellingen, versterken vestigingsklimaat campus Wageningen en de voortgang en stand van zaken met betrekking tot de Regeling functioneel gebruik erfgoed aan. Ter informatie hebben wij hieronder voor het kalenderjaar 2017 de verschillende Planning en Control momenten voor 2017 weergegeven. Naast de genoemde bijstellingen van de begroting 2017 in juni, september en december kunnen gedurende het jaar ook begrotingswijzigingen bij overige Statenvoorstellen worden voorgesteld. De momenten in juni, september en december worden echter gebruikt om de Begroting integraal te herijken. donderdag 14 december 2017 Pagina 1 van 76

4 donderdag 14 december 2017 Pagina 2 van 76

5 Beleidsmatige en financiële actualisatie In dit hoofdstuk nemen wij voor uw Staten onderwerpen op die beleidsmatig van inhoud zijn en een toelichting behoeven. Tevens bevat dit hoofdstuk de actualisatie van de algemene middelen van onze provincie. Beleidsmatige actualisatie Er zijn op dit moment geen actuele beleidsmatige onderwerpen waar wij uw Staten over informeren. Zodra dit het geval is zullen wij daar in ons eerstvolgende Planning en Control document (Voorjaarsnota 2018) op terug komen. Financiële actualisatie De algemene middelen van de provincie bestaan uit het volgende: -Het begrotingssaldo (structureel perspectief) -De vrij programmeerbare ruimte in de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige (incidenteel perspectief). In deze Slotwijziging staat een positieve bedrag in de vrij programmeerbare ruimte van de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige. Deze middelen gebruiken wij om het 'nog te zoeken bedrag' van de Midterm review in te vullen en is daarmee niet aanwendbaar voor nieuw beleid. Het nog te zoeken bedrag van de Midterm review heeft een omvang van 63 miljoen. Onderstaand worden het begrotingssaldo en de vrij programmeerbare ruimte in de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige nader toegelicht. Begrotingssaldo Het begrotingssaldo is het verschil tussen de geraamde baten en geraamde lasten en daarmee geeft het een prognose van het jaarrekeningresultaat. Het begrotingssaldo is het geraamde overschot of tekort van enig jaar. In de Najaarsnota 2017 is het begrotingssaldo voor het jaar 2017 voor de laatste maal geactualiseerd. In deze Slotwijziging actualiseren wij het begrotingssaldo voor het begrotingsjaar 2017 voor de laatste keer. Wij geven, zoals gebruikelijk, het begrotingssaldo weer in miljoenen, afgerond op één decimaal. Hiermee bieden wij uw Staten op een inzichtelijke en globale wijze inzicht in de mutatie van onze financiële positie. De concrete bedragen zijn echter leidend, deze maken ook deel uit van de individuele kerntaken, zoals deze in het onderdeel "Ontwikkelingen begroting" zijn weergegeven. In het besluit worden uw Staten expliciet gevraagd deze mutaties vast te stellen, door begrotingswijziging 11 vast te stellen. Structurele begrotingssaldo Begrotingssaldo Slotwijziging 2017 (bedragen x 1 miljoen) 2017 donderdag 14 december 2017 Pagina 3 van 76

6 Begrotingssaldo na Najaarsnota ,0 1 Provinciefonds 1,5 2 Begrotingssaldo overbrengen naar vrij programmeerbare ruimte -1,5 Begrotingssaldo na Slotwijziging ,0 Toelichting per onderdeel 1) Provinciefonds Het accres wordt bij elke circulaire van het Provinciefonds meerjarig bijgesteld. De omvang van dit accres is afhankelijk van de mutatie in de bruto gecorrigeerde rijksuitgaven (samen de trap op en samen de trap af). In de septembercirculaire 2017 is het accres naar beneden bijgesteld. Een overschot uit het BTW-compensatiefonds dat is toegevoegd aan de uitkering uit het Provinciefonds compenseert ruimschoots de daling van het accres waardoor de baten stijgen met 1,5 miljoen. 2) Begrotingssaldo overbrengen naar vrij programmeerbare ruimte Voor de jaarschijf 2017 romen wij het positieve begrotingssaldo van 1,5 miljoen af en brengen wij deze middelen naar de vrij programmeerbare ruimte van de reserve van Algemene dekkingsmiddelen en overige. Van daaruit worden deze middelen gebruikt om het 'nog te zoeken bedrag' van de Midterm review in te vullen en is daarmee niet aanwendbaar voor nieuw beleid. Vrij programmeerbare ruimte reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige In het onderdeel 'Algemene dekkingsmiddelen en overige' ramen en verantwoorden wij onder andere de ontvangsten van het vermogensbeheer en het dividend. Deze voegen wij toe aan de reserve van onderdeel Algemene dekkingsmiddelen en overige in de zogenoemde 'vrij programmeerbare ruimte'. Vanuit deze positie voeden wij de kerntaken met middelen. De vrij programmeerbare ruimte zijn incidenteel beschikbare middelen en geven dan ook het incidentele perspectief weer. Deze middelen gebruiken wij om het 'nog te zoeken bedrag' van 63 miljoen uit de Midterm review in te vullen. Het is daarmee niet aanwendbaar voor nieuw beleid. Vrij programmeerbare ruimte Slotwijziging 2017 (bedragen x 1 miljoen) 2017 Vrij programmeerbare ruimte na Najaarsnota ,4 1) Vaststelling subsidies/vrijval budgetten 7,5 2) Vrijval MKB Kredietfaciliteit Gelderland 11,0 3) Overbrengen begrotingssaldo 1,5 donderdag 14 december 2017 Pagina 4 van 76

7 Vrij programmeerbare ruimte na Slotwijziging ,4 Toelichting per onderdeel 1) Vaststelling subsidies/vrijval budgetten Het vaststellen en afwikkelen van subsidies is net zoals het actualiseren van begrotingsbudgetten een continue proces. Vanuit het oude coalitieakkoord hebben wij een aantal subsidies afgewikkeld en vastgesteld ( 5,4 miljoen). Uw Staten moeten hierbij denken aan subsidies onder andere op het gebied van diverse mobiliteitsprojecten, cultuur, Gelderland Sport! en economie. Tevens vallen er in deze Slotwijziging diverse kleine budgetten vrij voor een totaalbedrag van 2,1 miljoen. Deze lagere vaststellingen en vrijval laten wij ten gunste komen van de vrij programmeerbare ruimte reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige. 2) Vrijval MKB Kredietfaciliteit Gelderland (MKG) In 2009 hebben uw Staten een bedrag van 25 miljoen als eerste tranche beschikbaar gesteld voor de MKB Kredietfaciliteit Gelderland (MKG). Via dit fonds konden bedrijven die in de kern gezond waren maar door de economische crisis tijdelijke problemen ervoeren, een achtergestelde lening aanvragen. Met de zekerheden die het fonds aan deze bedrijven bood, konden banken en/of private investeerders met minder risico het desbetreffende bedrijf van krediet voorzien. Leningen zijn verstrekt in de periode 2010 tot en met Er is veelvuldig gebruik gemaakt van dit fonds. Aangezien het hierbij om een tijdelijke (crisis)regeling ging, is bij de start van dit fonds afgesproken dat de resterende middelen van de eerste tranche eind 2017 aan de provincie worden terugbetaald. In de Najaarsnota 2017 hebben wij aangegeven dat we deze vrijval verwachten maar dat we die op dat moment nog niet konden kwantificeren. Er is nu sprake van een vrijval vanuit dit fonds van 11 miljoen. Met deze terugbetaling is het MKG nog niet afgerond. Zo is de tweede tranche van 11 miljoen nog in beheer bij Topfonds Gelderland. Deze zal eind 2020 afgerekend worden waarmee op dat moment het MKG helemaal afgerond is. 3) Overbrengen begrotingssaldo Het begrotingssaldo in deze Slotwijziging laat een positief saldo zien. Conform hetgeen gebruikelijk brengen wij dit saldo naar de "vrij programmeerbare ruimte reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige". Deze middelen gebruiken wij om het 'nog te zoeken bedrag' van de Midterm review in te vullen en is daarmee niet aanwendbaar voor nieuw beleid. donderdag 14 december 2017 Pagina 5 van 76

8 Ontwikkelingen begroting In de Slotwijziging sturen wij de begroting van het lopende jaar voor de laatste maal bij. In de Begroting 2017 zijn de doelen en prestatielevering voor 2017 ingeschat en in de Voorjaarsnota en Najaarsnota zijn deze bijgesteld. De Najaarsnota 2017 is opgemaakt in augustus van dit jaar. We zijn nu een aantal maanden verder en kunnen op basis van nieuwe informatie beter inschatten welke prestaties nog in 2017 geleverd gaan worden. In deze Slotwijziging wordt in dat kader het totaal van de lasten verlaagd met 19 miljoen en worden de baten verhoogd met 33 miljoen. Vanaf de Voorjaarsnota 2017 hebben wij de term 'prestatielevering' expliciet onder uw aandacht gebracht. Dit is de levering van een goed of dienst, of de uitbetaling van een subsidie. Op basis van boekhoudkundige voorschriften mogen wij in de Jaarstukken enkel kosten verantwoorden voor zover er een 'prestatielevering' heeft plaatsgevonden. In de Begroting, Voorjaarsnota, Najaarsnota en Slotwijziging proberen wij de prestatielevering in te schatten. Daarbij is aangegeven dat het maken van zo'n inschatting soms lastig is. Bijvoorbeeld omdat we door procedures niet precies weten of wij het goed of de dienst nog in dit boekjaar geleverd kunnen krijgen. In deze Slotwijziging zien we dit terug. In kerntaak 6 Cultuur en erfgoed worden bijvoorbeeld de lasten verlaagd met 2,8 miljoen, omdat er in 2017 wel beschikkingen worden verleend voor de regeling Functioneel Gebruik Erfgoed, maar een deel van de bevoorschotting en vaststelling van de subsidie plaats vindt in 2018 en volgende jaren. Of omdat we niet precies weten of partijen een aanvraag voor onze subsidies zullen indienen. In deze Slotwijziging zien we dit ook terug. In kerntaak 4 Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer worden de lasten verlaagd met 6,1 miljoen omdat subsidieaanvragen (van onder andere Spoorzone Ede en Maaslijn) niet tijdig zijn ingediend. Daarnaast gaan in diezelfde kerntaak de lasten met 2,4 miljoen omlaag omdat de subsidievaststelling voor de OV Terminal Arnhem Centraal-fase 2 niet meer in 2017 zal plaatsvinden. De stukken zijn nog niet volledig aangeleverd. Begroten is een inschatting maken op basis van aannames. En in de raming zitten dan per definitie onzekerheden. Vanaf de Voorjaarsnota namen wij u meer mee in de onzekerheden in de ramingen. Bij deze Slotwijziging is nu in diverse gevallen duidelijk of subsidieaanvragen en verzoeken tot het vaststellen van een subsidie tijdig zijn ingediend zodat ze nog in 2017 tot uitbetaling komen. Dit en diverse andere aanpassingen van de begroting in deze Slotwijziging zijn in de Voorjaarsnota of Najaarsnota ook als risico toegelicht. De Slotwijziging blijft een raming en daarmee zijn er nog steeds onzekerheden richting Jaarstukken Deze staan onder het kopje 'Onzekerheden in de raming' bij de kerntaken vermeld. Bovenstaand zijn enkele voorbeelden van de mutaties in deze Slotwijziging genoemd. De volledige toelichting van de mutaties per kerntaak zijn opgenomen in het onderdeel Kerntaken van deze Slotwijziging. donderdag 14 december 2017 Pagina 6 van 76

11 Moties en toezeggingen Vanuit de behandeling met uw Staten van eerdere Planning en Control documenten zijn er geen moties of toezeggingen waar wij op terug zouden komen in deze Slotwijziging. In de Voorjaarsnota 2018 zullen wij ingaan op aangenomen moties en gedane toezeggingen bij de behandeling van de Begroting Kerntaken In de hierna volgende kerntaken hebben wij de wijzigingen voor de begroting 2017 opgenomen. Alle wijzigingen bij elkaar genomen vormen begrotingswijziging 11. Het begroten van prestaties en financiën per definitie omgeven door een aantal onzekerheden. Vooral op het vlak van subsidieverlening is het lastig inschatten in hoeverre opengestelde plafonds ook daadwerkelijk worden benut. En hoe de afrekening van subsidies uit afgelopen jaren uitvalt. Deze onzekerheid omtrent de subsidies doet zich in vrijwel alle kerntaken voor. De overige belangrijke onzekerheden lichten we per kerntaak toe. Met het opnemen van onzekerheden continueren wij de lijn die in de Voorjaarsnota 2017 is ingeslagen. Bij alle kerntaken hebben wij een drietal financiële tabellen opgenomen: 1. Ontwikkeling en dekking lasten; deze tabel laat zien op welke wijze de lasten van de kerntaak worden gedekt. Wij onderscheiden 3 dekkingsbronnen: -Reserves -Bijdragen van derden -Algemene middelen Onderstaand treft u deze tabel op concernniveau aan. 2. Lasten per plandoel; deze tabel geeft per kerntaak weer hoe het totaal van de lasten verdeeld is over de diverse plandoelen van die kerntaak. In het begrotingsonderdeel "Algemene dekkingsmiddelen en overige" is een tabel weergegeven waar de baten zijn uitgesplitst. Naar onze mening doet dat meer recht aan de eigenschappen van het betreffende onderdeel dan een overzicht waarin wij de lasten uitsplitsen. 3. Financiële verandering; deze tabel laat per kerntaak de totale verandering van deze begrotingswijziging in lasten, baten, dotaties en ontrekkingen zien. Waardoor de tabel een inzicht geeft in de standen voor en na deze begrotingswijziging. Ontwikkeling en dekking lasten op concernniveau donderdag 14 december 2017 Pagina 9 van 76

13 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -SteenGoed Benutten -Bevorderen ruimtelijke kwaliteit en wonen naar behoefte -Doorontwikkelen en programmeren van de zes Gebiedsopgaven -Realiseren van fysieke resultaten met behoud/versterking van de ruimtelijke kwaliteit -Schoon en voldoende water en veilig tegen overstroming -Leefbaarheid vergroten door de samenhang in de samenleving te bevorderen -Sociaal profiel Steengoed benutten Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? donderdag 14 december 2017 Pagina 11 van 76

14 De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 stijgen met 0,3 miljoen. Dit is een gevolg van een paar kleine aanpassingen in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. Bevorderen ruimtelijke kwaliteit en wonen naar behoefte Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017, net als de financiële middelen. Doorontwikkelen en programmeren van de zes Gebiedsopgaven Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 1,6 miljoen en de baten stijgen met een totaal bedrag van 0,3 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. Een beoogde subsidieverlening aan de gemeente Nijmegen "Vergroenen Oostelijke Waalkade" veroorzaakt vooral de daling van de lasten. De verwachting is dat deze subsidieaanvraag niet meer in 2017 ontvangen wordt. De oorzaak is een noodzakelijke aanpassing van het ontwerpplan ten behoeve van het stroomgebied van de Waal die niet voorzien was. Een bijdrage van het Rijk "Prijzengeld Veluwe als mooiste natuurgebied" veroorzaakt vooral de stijging van de baten. De Veluwe heeft de tweede prijs gewonnen in de verkiezing van het mooiste natuurgebied van Nederland. De verwachting is dat het Rijk deze bijdrage in december via een decentralisatie uitkering in het provinciefonds voldoet. Realiseren van fysieke resultaten met behoud/versterking van de ruimtelijke kwaliteit Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen wijzigingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. donderdag 14 december 2017 Pagina 12 van 76

15 Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk, net als de lasten. Een bijdrage van het Rijk van 1,7 miljoen " voor MIRT verkenning hoogwatergeul Varik - Heesselt " veroorzaakt de stijging van de baten. Deze bijdrage is in september via een decentralisatie uitkering in het provinciefonds voldaan en wordt nu op de begroting gebracht. Schoon en voldoende water en veilig tegen overstroming Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 1,3 miljoen en de baten stijgen met een totaal bedrag van 0,7 miljoen. De dekking in de reserves verandert mee. De jaarlijkse bijdrage aan de Waterschappen is dit jaar niet helemaal nodig. De door de waterschappen gehanteerde risicoreserveringen waren niet nodig. Het restant 0,4 miljoen van dit jaar voegen we toe aan de algemene middelen. De Regeling "Zoetwater Oost Nederland" heeft in 2017 minder aanvragen opgeleverd dan verwacht, deze komen in toekomstige jaren. De lasten dalen met 0,3 miljoen. Voor hoogwaterveiligheid was de verwachting was dat de Voorkeurstrategie Rivieren dit jaar zou worden geactualiseerd. Dit is mede door de langdurige kabinetsformatie doorgeschoven naar Verkenningsopdrachten die naar aanleiding hiervan zouden plaatsvinden schuiven daarmee ook naar een later moment. De lasten dalen met 0,4 miljoen. Een bijdrage van het Rijk van 0,7 miljoen aan hoogwaterveiligheid veroorzaakt de stijging van de baten. Deze bijdrage is in september via een decentralisatie uitkering in het provinciefonds voldaan en wordt nu op de begroting gebracht. De lasten voor klimaatadaptatie dalen met 0,2 miljoen. Vooral grondaankopen, die op vrijwillige basis plaatsvinden, worden later gerealiseerd dan gedacht. Leefbaarheid vergroten door de samenhang in de samenleving te bevorderen Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk evenals de financiën. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk net als de financiële middelen. Sociaal profiel donderdag 14 december 2017 Pagina 13 van 76

16 Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 stijgen met een totaal bedrag van 0,4 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. Een aantal subsidievaststellingen van in de periode verleende subsidies zorgt voor de uitbetaling van het restant bedrag. Onzekerheden in de raming Voor deze kerntaak zijn op dit moment geen onzekerheden in de ramingen bekend. donderdag 14 december 2017 Pagina 14 van 76

20 2 Milieu, energie en klimaat Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -Een goede leefomgevingskwaliteit in Gelderland -Een energieneutraal Gelderland Een goede leefomgevingskwaliteit in Gelderland Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 nemen met 1,2 miljoen af. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. We stellen de verwachte lasten voor het Versnellingsplan asbestdaken met 0,5 miljoen naar beneden bij. Met de Voorjaarsnota 2017 zijn hiervoor middelen beschikbaar gesteld. donderdag 14 december 2017 Pagina 18 van 76

21 Vanaf dat moment kon de uitvoering van het Versnellingsplan starten, met het samenstellen van een projectteam en het starten van projecten. De ontwikkeling van projecten is mede afhankelijk van externe partijen en dat betekent dat we het tempo niet altijd in eigen hand hebben. De lasten voor dergelijke projecten volgen vanaf Daarnaast is de afwikkeling van een meerjarige subsidie aan de gemeente Wageningen vertraagd. Doordat de vaststelling van de verleende subsidie voor de bodemsanering van Rustenburg niet in 2017 maar in 2018 plaatsvindt, wordt een bedrag van 0,2 miljoen een jaar doorgeschoven. Hetzelfde geldt voor de uitvoering van de projecten vanuit het Regionaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (RSL) waarvoor 0,1 miljoen wordt overgeheveld. Met het actualiseren van het bestedingsritme van de saneringsprojecten is besloten de lasten daarvoor met 0,3 miljoen te verlagen. De voortgang van de uitvoering van saneringen is afhankelijk van diverse factoren zoals vergunningprocedures. Ook het bestedingsritme van enkele structurele budgetten is herijkt. Omdat niet wordt verwacht dat alle structurele middelen voor griffierechten, advies-, publicatie- en advertentiekosten nodig zullen zijn voegen we 0,2 miljoen toe aan de algemene middelen. Tegelijkertijd verhogen we het budget voor de subsidieregeling die aan het werken aan een gezonde toplaag is gekoppeld ( 0,5 miljoen). Het subsidieplafond van deze regeling was snel uitgeput. Om die reden is het subsidieplafond verhoogd. Nu brengen we ook de hiervoor benodigde middelen naar de begroting. Een energieneutraal Gelderland Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 nemen met 4,3 miljoen af. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. Voor de uitvoering van werkzaamheden die niet tot een specifieke cluster toe te rekenen zijn is een afzonderlijk budget aanwezig. Deze middelen zijn niet allemaal nodig gebleken wat leidt tot een verlaging van de lasten met 0,2 miljoen. Daarnaast zal de subsidieregeling Stimulering energiebesparing bedrijven per 1 januari 2018 worden opengesteld. Er zal daarmee in een later stadium een beroep worden gedaan op de 0,3 miljoen die hiervoor in 2017 was gereserveerd. Ook de lasten voor de subsidieregeling Handhaving energiebesparing bedrijven zullen later volgen dan begroot, wat betekent dat een bedrag van 0,1 miljoen naar 2018 wordt overgeheveld. De provincie zal bijdragen aan het seismisch onderzoek t.b.v. de ultradiepe geothermie. Het blijkt dat de uitvoering langer op zich laat wachten dan voorzien, waardoor de bijdrage vanuit het programma Energietransitie van 0,3 miljoen ook pas in 2018 zal volgen. De geplande bijdrage vanuit het plandoel Een goede leefomgevingskwaliteit in Gelderland zal daarom eveneens niet in 2017 volgen. Ook hier leidt dit tot een bijstelling van de lasten met 0,3 miljoen. Daarnaast loopt de subsidieregeling Lokale hernieuwbare energieprojecten en participatie minder snel dan verwacht en wordt 0,2 miljoen doorgeschoven naar het volgend jaar. Verder zal de subsidie Gelderland voor Innovaties waarschijnlijk dit jaar niet meer worden vastgesteld. De volledige restantverplichting van 0,5 miljoen wordt om die reden van de begroting 2017 gehaald. Om lokale energiecoöperaties te ondersteunen bij de financiering van de ontwikkelkosten bij grootschalige energieprojecten start per 1 januari 2018 een nieuwe regeling. In het onderdeel Beschikbaarstellingen vragen we om de benodigde 1,3 miljoen beschikbaar te stellen. Wij voegen deze middelen dan toe aan de hiervoor ingestelde geblokkeerde reserve welke onderdeel uitmaakt van het begrotingsprogramma Algemene dekkingsmiddelen en Overige. Ook voegen wij 0,65 miljoen toe aan een geblokkeerde reserve om een renteloze lening aan het waterschap Rijn en IJssel te dekken. Uw Staten heeft reeds besloten (PS ) deze middelen aan het waterschap beschikbaar te willen stellen voor een project waarbij alginaat wordt geproduceerd bij waterzuivering. donderdag 14 december 2017 Pagina 19 van 76

22 Tot slot worden de lasten van het lopende Europese programma EFRO OP Oost met 2,8 miljoen verlaagd. Daarmee wordt de begroting aangepast aan de verwachte realisatie over geheel De hoeveelheid declaraties die worden ingediend nemen toe, maar de beoordeling is vanwege de Europese regelgeving een ingrijpend proces. Onzekerheden in de raming Voor deze kerntaak zijn op dit moment geen onzekerheden in de ramingen bekend. donderdag 14 december 2017 Pagina 20 van 76

25 3 Vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -Aanleg nieuwe natuur en herstelmaatregelen natuur en landschap -Beheren en beschermen -Natuur en samenleving -Toerisme en recreatie -Versterken land- en tuinbouw: het landelijk gebied economisch en sociaal vitaal houden -Breedband Aanleg nieuwe natuur en herstelmaatregelen natuur en landschap Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. donderdag 14 december 2017 Pagina 23 van 76

26 Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaalbedrag van 3,5 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. Daarnaast stijgen de baten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van 0,6 miljoen. In de Najaarsnota 2017 hebben we aangegeven een onzekerheid te zien met betrekking tot functieverandering. Wij zien nu dat we minder subsidieaanvragen voor functiewijziging hebben ontvangen. Daarentegen hebben wij meer subsidieaanvragen ontvangen voor aankoop van gronden in het Gelderse Natuur Netwerk (GNN). Deze twee regelingen dienen hetzelfde doel, namelijk gronden beschikbaar krijgen voor omvorming tot natuur. We verlagen de lasten met 1,7 miljoen. Wij verlagen de lasten op inrichten nieuwe natuur met 1,0 miljoen. Uit de Voortgangsrapportages (VGR's) van de grote terreinbeheerders en waterschappen blijkt dat de geplande realisatie op verleende opdrachten en subsidies vertraagd is naar latere jaren. In de Najaarsnota 2017 hebben we dit reeds als onzekerheid in de raming aangegeven. Ook met betrekking tot ontsnipperen van natuur hebben we in de Najaarsnota 2017 aangegeven een onzekerheid in de raming te zien. We verlagen nu de lasten met 0,6 miljoen. Het voortraject en het aanbestedingstraject van de ecoducten verloopt langer dan verwacht door onder andere de complexiteit van de aanbesteding. Daarnaast hebben wij diverse kleine aanpassing in de begroting 2017 gedaan, waardoor wij de lasten met 0,2 miljoen verlagen. In de Voorjaarsnota 2017 hebben wij u geïnformeerd dat wij gestart zijn met het ontbinden van overeenkomsten op pachtrechten, die wij bij het Natuurpact hebben verkregen. De afkoop van de pachtrechten heeft geresulteerd in een extra opbrengst. Daarom verhogen we de baten met 0,9 miljoen. Daarnaast hebben wij diverse kleine aanpassing in de begroting 2017 gedaan, waardoor wij de baten met 0,3 miljoen verlagen. Beheren en beschermen Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 veranderen niet, daarentegen dalen de baten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van 0,2 miljoen. Wij hebben een lagere uitkering uit het Provinciefonds ontvangen voor agrarisch natuurbeheer als gevolg van een correctie. Deze correctie heeft betrekking op de transitie naar een collectief stelsel. Natuur en samenleving Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? donderdag 14 december 2017 Pagina 24 van 76

27 De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaalbedrag van 0,4 miljoen en de baten nemen met 2,6 miljoen toe. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. In dit plandoel wikkelen wij onder andere de oude projecten uit de oude ILG/PMJP-periode af (PS ). Niet alle geraamde verplichtingen zijn dit jaar afgewikkeld en deze zullen in latere jaren tot realisatie leiden. De toename in de baten van 2,6 miljoen is toe te wijzen aan de contante afrekening van overbedeling van landeigenaren in het landinrichtingsproject Land van Maas en Waal (PS ). Toerisme en recreatie Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,2 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties van reeds beschikte subsidieprojecten. Dit betreft met name het subsidieproject Gelderland voor Innovaties. De vaststelling van de subsidie zal naar verwachting in 2018 plaatsvinden. De dekking in de reserves verandert mee. Versterken land- en tuinbouw: het landelijk gebied economisch en sociaal vitaal houden Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 1,8 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de verwachte prestaties voor De dekking in de baten en reserves verandert mee. We ramen de ontvangst van 1,1 miljoen vanwege een lagere subsidievaststelling bij het subsidieproject Herstructurering Glastuinbouw Huissen-Angeren. De looptijd van dit subsidieproject was In de Slotwijziging 2016 hebben wij deze lagere vaststelling aangekondigd. Mede vanwege de crisis bleef het gerealiseerde volume aan investeringen achter bij het aangevraagde volume aan investeringen. Onlangs heeft vaststelling van dit project plaatsgevonden. Daarnaast begroten we 0,3 miljoen minder voor het Plattelandsontwikkelingsprogramma POP3. Subsidie-aanvragers kunnen - onder voorwaarden - één keer per jaar gemaakte kosten declareren om zo de subsidie (deels) te ontvangen. We merken dat we tot nu toe minder declaraties ontvangen dan we geraamd hebben. In de aanname dat deze lijn voortzet, ramen we de lasten af. Ook stellen we de begroting voor de projecten vanuit de Agenda Vitaal Platteland met 0,2 miljoen naar beneden bij. Een subsidie-aanvraag is later ontvangen dan verwacht en zal in 2018 tot last komen. Verder zijn er enkele verschuivingen in te leveren prestaties over de looptijd van het project. donderdag 14 december 2017 Pagina 25 van 76

28 Breedband Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk evenals de financiën. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk net als de financiële middelen. Onzekerheden in de raming Voor deze kerntaak zijn op dit moment geen onzekerheden in de ramingen bekend. donderdag 14 december 2017 Pagina 26 van 76

32 4 Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -In stand houden en verbeteren van de kwaliteit van het (fysieke) netwerk -Versterken van de (sociale en economische) bereikbaarheid in de drie stedelijke netwerken -Versterken en benutten van de grootste (inter)nationale verbindingen -Ontsluiten van (basis)voorzieningen buiten de drie stedelijke netwerken In stand houden en verbeteren van de kwaliteit van het (fysieke) netwerk Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? donderdag 14 december 2017 Pagina 30 van 76

33 Voor dit plandoel dalen de lasten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van per saldo 4,7 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. In het kader van trajectmanagement worden op dit moment 22 trajecten verkend, zijn 49 projecten in voorbereiding, 24 in uitvoering en 20 in nazorg. Deze projecten worden gemonitord en indien noodzakelijk worden de budgetten in meerjarig kader geactualiseerd. Ten opzichte van de Najaarsnota worden de lasten van deze projecten voor het jaar 2017 per saldo met 2,2 miljoen verhoogd. Deze wijziging is de optelsom van wijzigingen in de voortgang van alle projecten waarbij wij constateren dat de uitvoering van meerdere projecten positief verloopt en daardoor projecten eerder gereed zijn. Onderstaand wordt ingegaan op enkele voorbeelden hiervan. Bij het project N302 Harderwijk - Kootwijk/A1 wordt gebruik gemaakt van een prefab rotonde. Het was onzeker of de uitvoering van deze pilot in 2017 zou plaatsvinden. De aanbestedingsprocedure is echter succesvol verlopen en de uitvoering heeft inmiddels plaatsgevonden. Daarom worden de lasten voor 2017 verhoogd met 0,5 miljoen. Ook de projecten N225 Wageningen - Renkum (A50) en N346 Zutphen (N348) Lochem verlopen voorspoedig zodat de lasten voor 2017 met 1,3 miljoen worden verhoogd. In verband met de afronding van het project N322 Rossum - (N831) Beneden Leeuwen in 2017 worden de lasten voor 2017 verhoogd met 0,6 miljoen Voor het verbeteren van de bestaande spoorinfrastructuur wordt de begroting 2017 met 0,3 miljoen naar beneden bijgesteld. Dit betreft budget voor de kwaliteitsverbetering Arnhem - Winterswijk. Deze middelen worden doorgeschoven naar De oorzaak hiervoor is dat de besluitvorming door de gemeente Winterswijk langer duurt dan was voorzien. Er moet worden besloten welke spoorwegovergang wordt afgesloten en dit wil de gemeente Winterswijk eerst met de inwoners overleggen. In de Najaarsnota 2017 hebben wij aangegeven een risico te zien in het tijdig indienen van subsidieaanvragen door de gemeenten Culemborg, Ede, Arnhem en Harderwijk voor Verblijf OV-voorzieningen. Inmiddels is duidelijk dat deze subsidieaanvragen niet tijdig zijn ingediend om dit jaar nog beschikt te kunnen worden. Daarom wordt er een bedrag van 1 miljoen doorgeschoven naar Ook zal de subsidievaststelling voor de OV Terminal Arnhem Centraal-fase 2 (busstation) niet meer in 2017 plaatsvinden. De stukken die nodig zijn voor de vaststelling van de subsidie zoals eindafrekening en accountantsverklaring, zijn nog niet volledig aangeleverd door de gemeente Arnhem. De begroting 2017 wordt hierdoor met 2,4 miljoen naar beneden bijgesteld en de middelen worden doorgeschoven naar De lasten bij de concessies voor het Openbaar Vervoer zullen naar verwachting 3,0 miljoen lager uitvallen dan oorspronkelijk begroot. Dit komt door de afrekening van de (diesel)kosten van het regionaal openbaar vervoer over Omdat brandstof een belangrijke kostenpost is in het openbaar vervoer en de brandstofprijzen aanzienlijk kunnen schommelen is in alle concessies gekozen voor een afrekening op basis van de diesel index. Hiermee ligt het risico voor de ontwikkeling van de brandstofprijzen weliswaar bij de Provincie, maar wordt voorkomen dat vervoerders bij hun inschrijving te grote risico s incalculeren en niet realistische aanbiedingen doen. De brandstofindex van 2016 is vastgesteld op -0,11%, waar uitgegaan was van een stijging van 2,19%. In de Najaarsnota 2017 hebben wij aangegeven dat het nog onzeker was of de factuur van het ministerie van I&M tijdig zou binnen komen inzake onze bijdrage voor de Valleilijn planstudie robuustheid verhogende maatregel (RVM1). Inmiddels is hierover duidelijkheid en gaan we over tot afrekening van dit project. Tevens zijn we met het ministerie van I&M tot overeenstemming gekomen voor afrekening van onze bijdrage voor het project Arnhem-Doetinchem realisatie dubbelspoor Wehl. De begroting 2017 wordt voor deze projecten in totaal met 1,9 miljoen naar boven bijgesteld, waarvan 0,8 miljoen in dit plandoel (zie ook plandoel Versterken van de (sociale en economische) bereikbaarheid in de drie stedelijke netwerken). Daarnaast is de verwachte lastneming voor 2017 van een aantal subsidies voor het stimuleren van het reizen buiten de spits, met de fiets of het openbaar vervoer aangepast. Het betreft onder andere subsidies die verstrekt zijn in het kader van Velocity 2017 en snelfietsroute (SFR) F12 Zevenaar. Deze zijn als meerjarige subsidie verleend waardoor een deel van de bevoorschotting niet in 2017 plaatsvindt maar in latere jaren. De begroting 2017 wordt op basis van deze lastneming met circa 1,1 miljoen naar beneden bijgesteld. Naast bovenstaande wijzigingen zijn er diverse kleine aanpassingen waarbij het budget voor de lasten voor 2017 in totaal met circa 0,1 miljoen wordt verhoogd. Versterken van de (sociale en economische) bereikbaarheid in de drie stedelijke netwerken Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? donderdag 14 december 2017 Pagina 31 van 76

34 De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? Voor dit plandoel dalen de lasten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van 6,9 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. Voor het verbeteren van het regionaal spoor is voor een aantal projecten de prestatielevering in 2017 sterk afhankelijk van de subsidieaanvraag van derden. Bij deze Slotwijziging betreft het onder andere de projecten Spoorzone Ede ( 2,0 miljoen, gemeente Ede) en Maaslijn ( 3,6 miljoen, provincie Limburg). Inmiddels is duidelijk dat deze subsidieaanvragen niet tijdig zijn ingediend om dit jaar nog beschikt te kunnen worden. Daarom wordt er een bedrag van 5,6 miljoen doorgeschoven naar Inzake het project Rijksweg Elst Noord is er een subsidie in meerjarig kader verstrekt waardoor een deel van de bevoorschotting niet in 2017 plaatsvindt maar in latere jaren. De begroting 2017 wordt op basis van deze lastneming met circa 1,7 miljoen naar beneden bijgesteld. In de Najaarsnota 2017 hebben wij aangegeven dat het nog onzeker was of de factuur van het ministerie van I&M tijdig zou binnen komen inzake onze bijdrage voor de Valleilijn planstudie robuustheid verhogende maatregel (RVM1). Inmiddels is hierover duidelijkheid en gaan we over tot afrekening van dit project. Tevens zijn we met het ministerie van I&M tot overeenstemming gekomen voor afrekening van onze bijdrage voor het project Arnhem-Doetinchem realisatie dubbelspoor Wehl. De begroting 2017 wordt voor deze projecten in totaal met 1,9 miljoen naar boven bijgesteld, waarvan met 1,1 miljoen in dit plandoel (zie ook plandoel In stand houden en verbeteren van de kwaliteit van het (fysieke) netwerk). Daarnaast is de verwachte lastneming inzake Basismobiliteit stedelijk gebied 2017 aangepast. In de samenwerkingsovereenkomsten basismobiliteit is met de Gelderse regio s afgesproken dat zij jaarlijks een taakstellend budget ontvangen voor de uitvoering. De vervoersproductie is in 2017 lager dan ingeschat waardoor de uitgaven voor dit vervoer lager zijn dan het reeds ter beschikking gestelde bedrag. Het restant bedrag zal worden ingezet voor het aanvragen van een subsidie conform de bestuurlijke afspraken over de besteding van onbenutte middelen. Hiervoor moeten de regio s Food Valley, Stedendriehoek en Arnhem-Nijmegen nog een bestedingsplan opstellen en een subsidieaanvraag indienen. De begroting 2017 wordt op basis hiervan met 0,8 miljoen naar beneden bijgesteld en de middelen worden doorgeschoven naar Naast bovenstaande wijzigingen zijn er diverse kleine aanpassingen waarbij het budget voor de lasten voor 2017 in totaal met circa 0,1 miljoen wordt verhoogd. Versterken en benutten van de grootste (inter)nationale verbindingen Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? Voor dit plandoel dalen de lasten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van 1,3 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. De aanpassingen die bij deze Slotwijziging worden gedaan hebben betrekking op programma Logistiek & Goederenvervoer. Meerdere in ontwikkeling zijnde projecten worden met geplande middelen met een omvang van een bedrag van 1,3 miljoen doorgeschoven naar Vanuit de doorontwikkeling Logistics Valley wordt onder coördinatie van Oost NL met ondernemers hiervoor nog dit jaar een programma opgesteld. De gezamenlijke inzet daarop heeft later dan voorzien vorm gekregen. Ontsluiten van (basis)voorzieningen buiten de drie stedelijke netwerken donderdag 14 december 2017 Pagina 32 van 76

35 Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? Voor dit plandoel dalen de lasten in de begroting 2017 met een totaalbedrag van 0,5 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de baten en reserves verandert mee. De aanpassingen die bij deze Slotwijziging worden gedaan hebben onder andere betrekking op de N348 Jodendijk. Voor dit project moeten gronden worden aangekocht. Deze grondverwerving duurt langer dan verwacht en zal wellicht leiden tot onteigening. Hierdoor wordt de begroting in 2017 met 0,3 miljoen naar beneden bijgesteld en worden deze middelen voor de grondverwerving doorgeschoven naar Daarnaast is de verwachte lastneming inzake Basismobiliteit stedelijk gebied 2017 aangepast. In de samenwerkingsovereenkomsten basismobiliteit is met de Gelderse regio s afgesproken dat zij jaarlijks een taakstellend budget ontvangen voor de uitvoering. De vervoersproductie is in 2017 lager dan ingeschat waardoor de uitgaven voor dit vervoer lager zijn dan het reeds ter beschikking gestelde bedrag. Het restant bedrag zal worden ingezet voor het aanvragen van een subsidie conform de bestuurlijke afspraken over de besteding van onbenutte middelen. Hiervoor moeten de regio s Achterhoek, Rivierenland en Noord-Veluwe nog een bestedingsplan opstellen. De begroting 2017 wordt op basis hiervan met 0,2 miljoen naar beneden bijgesteld en de middelen worden doorgeschoven naar Onzekerheden in de raming Plandoel In stand houden en verbeteren van de kwaliteit van het (fysieke) netwerk Voor het verbeteren van de bestaande spoorinfrastructuur zijn voor het project Spoorverdubbeling Zevenaar Didam middelen opgenomen in de begroting 2017 ad 3,3 miljoen. Dit project wordt door ProRail uitgevoerd. Wij gaan er vooralsnog vanuit dat de prestatie in 2017 wordt geleverd en passen het budget dan ook niet aan. Bij de Jaarstukken 2017 zal blijken in hoeverre de prestatie daadwerkelijk geleverd is. Plandoel Versterken van de (sociale en economische) bereikbaarheid in de drie stedelijke netwerken Voor het project Beter Benutten Vervolg zijn in de Begroting 2017 middelen opgenomen voor uitvoering gebiedsplannen ad 3,6 miljoen. Voor de uitvoering hiervan zal de gemeente Nijmegen een subsidie aanvraag indienen. Het is nog onzeker of deze subsidie aanvraag juist, tijdig en volledig wordt ingediend om nog dit jaar beschikt te kunnen worden. Wij gaan er vooralsnog vanuit dat de subsidie dit jaar zal worden beschikt. Bij de Jaarstukken 2017 zal blijken in hoeverre dit daadwerkelijk is gebeurd. Investeringen Ten opzichte van de Najaarsnota 2017 zijn er geen wijzigingen in de investeringskredieten. donderdag 14 december 2017 Pagina 33 van 76

39 5 Regionale economie Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -Versterken MKB breed -Versterken werklocaties -Versterken partnerschap en uitvoering beleid -Maximaliseren benutten Europese programma s -Versterken buitenlandse betrekkingen en lobby -Met sport bijdragen aan een aantrekkelijk Gelderland -Organiseren Giro evenement Versterken MKB breed Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? donderdag 14 december 2017 Pagina 37 van 76

40 De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,1 miljoen. Dit is het gevolg van meerdere aanpassingen in de verwachte prestaties. De dekking in de baten en in de reserves verandert mee. Daarnaast is er, zoals aangekondigd in de Najaarsnota 2017, een baat van 11,0 miljoen geraamd in verband met een terugbetaling van de eerste tranche van MKB Kredietfaciliteit Gelderland. Deze middelen zijn toegevoegd aan de algemene middelen. In 2017 zijn er nog enkele posten afgewikkeld van het Europese programma GO EFRO We brengen hiervoor nu 4,0 miljoen op de begroting. Ten aanzien van het lopende Europese programma EFRO OP Oost stellen we de begroting met 2,0 miljoen neerwaarts bij tot 9,0 miljoen. In de eerste helft van 2017 ontvingen we nauwelijks declaraties. Inmiddels hebben we meerdere declaraties ontvangen. Het toetsen van de declaraties aan de Europese regelgeving is een nauwgezet en tijdrovend proces. We verwachten dat de deze raming van 9,0 miljoen voor 2017 reëel is. Verder ramen we de begroting met 1,6 miljoen af in verband met ritmeverschuivingen van meerjarige subsidieverplichtingen. Dit betreft voor 1,3 miljoen het subsidieproject Gelderland voor Innovaties. Naar verwachting ontvangen we het verzoek tot vaststelling in Dan zijn er nog diverse kleine verschuivingen van het budget tussen 2017 en 2018 om de prestaties aan het juiste boekjaar toe te rekenen. In totaal verlagen we hierom het budget met bijna 0,5 miljoen. Versterken werklocaties Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,7 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. De aframing heeft met name betrekking op meerjarige subsidieverplichtingen. Eén subsidieproject heeft om uitstel verzocht en wordt waarschijnlijk in 2018 afgerond ( 0,4 miljoen). Ook is er een subsidieproject die onlangs lager is vastgesteld ( 0,2 miljoen). Versterken partnerschap en uitvoering beleid Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? donderdag 14 december 2017 Pagina 38 van 76

41 De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,3 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. Bij Najaarsnota 2017 is 2,0 miljoen beschikbaar gesteld voor het opstellen van ontwikkelprogramma s met bijbehorende financieringsprogramma s voor majeure opgaven voor de periode tot Zoals op dat moment aangegeven wilden we daarmee starten in 2017, maar waren de totale kosten hiervoor nog niet bekend. We hebben 0,4 miljoen op de begroting gebracht. In 2017 blijken er zo goed als voldoende middelen beschikbaar te zijn voor deze opdrachten. We ramen de begroting daarom met 0,3 miljoen af. Maximaliseren benutten Europese programma s Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van afgerond 0,1 miljoen. Dit is een gevolg van een paar kleine aanpassingen in de verwachte prestaties. De dekking in de reserves en in de baten verandert mee. Versterken buitenlandse betrekkingen en lobby Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk evenals de financiën. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk net als de financiële middelen. Met sport bijdragen aan een aantrekkelijk Gelderland Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,2 miljoen. Dit is het gevolg van een aanpassing in de verwachte prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. Voor de economische kracht van Sport stelden wij bij Voorjaarsnota 2017 de raming naar beneden bij op basis van de verwachtingen van dat moment. Naar aanleiding van de op dit donderdag 14 december 2017 Pagina 39 van 76

42 moment lopende subsidieaanvragen stijgen de lasten met bijna 0,2 miljoen. Vanwege een aanpassing van de subsidieregeling open clubs en vitale sportparken verlaagden wij bij Najaarsnota 2017 de lasten voor de maatschappelijke kracht van sport tot het niveau van de lopende lopende subsidie-aanvragen. Enkele van deze aanvragers hebben inmiddels aangegeven hun aanvraag aan te passen en deze onder de gewijzigde regeling in te dienen. We verlenen de aanvragen hierdoor niet meer in 2017 en daarom verlagen we de lasten met 0,2 miljoen. Voor de sportieve kracht van excellente prestaties dalen de lasten met ruim 0,1 miljoen. Dit komt door dat we een lager aantal subsidieaanvragen hebben ontvangen dan verwacht voor het doorlopend traject van talentonwikkeling in Gelderland. Organiseren Giro evenement Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? Het evenement heeft in 2016 plaatsgevonden en daarmee is het doel behaald. De afwikkeling van het evenement heeft inmiddels ook plaatsgevonden. Er worden geen financiële gevolgen geraamd voor Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? Er worden geen prestaties of financiële gevolgen geraamd voor dit plandoel. Het evenement heeft reeds plaatsvonden en is financieel afgewikkeld. Onzekerheden in de raming Voor deze kerntaak zijn op dit moment geen onzekerheden in de ramingen bekend. donderdag 14 december 2017 Pagina 40 van 76

46 6 Cultuur en erfgoed Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent als plandoel: -Wij versterken het maken van cultuur, ontwikkelen van erfgoed en de beleving van cultuur en erfgoed Wij versterken het maken van cultuur, ontwikkelen van erfgoed en de beleving van cultuur en erfgoed Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten in de begroting dalen met een totaalbedrag van 7,0 miljoen. Dit is een gevolg van een aanpassing in de te leveren prestaties. De dekking in de reserves verandert mee. De bedoeling was dat de cofinancieringsmiddelen van het Rijk voor de restauratie van de Eusebiuskerk voor 95% zou worden bevoorschot in Gezien de de bevoorschotting het ritme van de voortgang van de restauratie volgt, wordt er in miljoen bevoorschot in plaats van 3,8 miljoen. Daarnaast ramen we de begroting met 1,4 miljoen af omdat de vaststelling van enkele subsidies toch niet in 2017 plaatsvindt (onder andere Weeshuis Hessenberg Nijmegen, Molen Winterwijk, Steenfabriek Randwijk en gemeente donderdag 14 december 2017 Pagina 44 van 76

47 Nijmegen instandhouding monumenten). Tot eind september was er de mogelijkheid om een aanvraag in te sturen voor de subsidieregeling Functioneel Gebruik Erfgoed. Hierna kon worden begonnen met de beoordeling van de subsidie aanvragen, de verlening van de subsidies en werd grotendeels duidelijk wat de activiteitenplanning zou zijn. We ramen de begroting 2017 met 2,8 miljoen af omdat de beschikkingen wel in 2017 worden verleend maar een deel van de bevoorschotting en vaststelling van de subsidie in 2018 en volgende jaren plaats vindt. Voor het nieuwe Cultuurprogramma Beleef het mee! is 2017 het eerste jaar. Er zijn nieuwe subsidieregelingen waarvan de sluitingstermijn in het laatste kwartaal van 2017 liggen zoals de subsidieregeling cultuur en erfgoedparticipatie. Dit betekent dan ook dat de subsidieverlening niet in 2017 meer zal kunnen plaatsvinden maar begin 2018 ( 0,1 miljoen). Verder is het de bedoeling dat in 2017 nog een aantal opdrachten rondom erfgoed en de erfgoedmonitor worden verstrekt. Een opdracht voor de erfgoedmonitor verstrekken we in samenwerking met andere provincies. De afstemming met andere provincies om te komen tot een juiste opdrachtformulering kost meer tijd dan verwacht. We verwachten deze opdracht eind 2017 te kunnen verstrekken. De onderliggende activiteiten zullen in 2018 worden uitgevoerd. We verlagen de begroting 2017 daarom met 0,5 miljoen omdat uitbetaling en afwikkeling van in 2017 aangegane opdrachten niet in 2017 zullen plaatsvinden. Onzekerheden in de raming In de begroting 2017 is 0,7 miljoen opgenomen voor de subsidieregeling voor cultuur- en erfgoedpacten. Hoewel bekend is dat een aantal gemeenten een aanvraag in voorbereiding hebben, is het onzeker of dit budget volledig wordt besteed in De samenwerking tussen de gemeenten om tot een gezamenlijke aanvraag te komen lijkt meer te kosten dan van tevoren was ingeschat. donderdag 14 december 2017 Pagina 45 van 76

51 7 Kwaliteit van het openbaar bestuur Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor deze kerntaak als laatste opgenomen. Plandoelen Deze kerntaak kent de volgende plandoelen: -Strategie, kennis en innovatie -Sterk provinciaal bestuur -Sterk bestuur in Gelderland -Toezicht lokale overheden Strategie, kennis en innovatie Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk, evenals de financiën. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? donderdag 14 december 2017 Pagina 49 van 76

52 De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk, net als de financiële middelen. Sterk provinciaal bestuur Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De lasten van dit plandoel nemen enerzijds met 0,2 miljoen toe ten laste van de reserve Kwaliteit van het openbaar bestuur. Deze middelen worden ingezet bij het programma Weerbare Overheid voor het opstellen van regionale Gelderse ondermijningsbeelden. Anderzijds nemen de lasten van dit plandoel met 0,3 miljoen af voornamelijk door een negatieve bijstelling van de bijdrage aan het IPO op basis van bijgestelde begroting 2017 van het IPO. Deze middelen voegen we toe aan de algemene middelen. Sterk bestuur in Gelderland Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? Er zijn geen veranderingen in de doelen en effecten voor dit plandoel. Er is enkel sprake van een minimale verandering in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van Najaarsnota 2017 nagenoeg gelijk, net als de financiële middelen. Toezicht lokale overheden Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk, evenals de financiën. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? De prestaties voor dit plandoel blijven ten opzichte van de Najaarsnota 2017 gelijk, net als de financiële middelen. Onzekerheden in de raming Voor deze kerntaak zijn op dit moment geen onzekerheden in de ramingen bekend. donderdag 14 december 2017 Pagina 50 van 76

56 Mens en middelen Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen hiervan zijn. Voor een aantal prestaties en financiële gevolgen is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. Deze voorstellen vindt u hieronder. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden voor dit onderdeel als laatste opgenomen. Plandoelen Dit onderdeel kent het volgende plandoel: -Mens en Middelen Mens en middelen Wat verandert er aan de doelen en/of effecten? De doelen en effecten voor dit plandoel blijven gelijk ten opzichte van de Najaarsnota. Er zijn alleen veranderingen in het bestedingsritme van de financiële middelen. Wat gaan we dit jaar meer, minder of anders aan prestaties leveren en welke financiële gevolgen heeft dit? In het vervolgvoorstel van de Najaarsnota 2017 (PS ) hebben wij uw Staten meegenomen in enkele onzekerheden in de raming met betrekking tot Mens en middelen. Daarbij gaven we aan dat we vanwege onvoorziene kosten verwachten dat wij in de Slotwijziging 2017 zullen voorstellen om de lasten van Mens en middelen te verhogen. Dat voorstel doen we hierbij, we stellen voor de lasten in de begroting 2017 te verhogen met een totaalbedrag van 16,1 miljoen. Dit wordt voor een bedrag van 1,4 miljoen veroorzaakt door de besteding van gelden voor decentrale arbeidsvoorwaarden naar besluit van het Georganiseerd Overleg. Daarnaast heeft de verhoging voornamelijk te maken met de inzet van middelen voor Het Gelders Huis. De toename in lasten wordt gedekt door baten uit de verkoop van Marktstate en een onttrekking uit de reserve Mens en Middelen. Tijdens de bouwvoorbereidingen en verdere detaillering van het ontwerp werd duidelijk dat, anders dan aanvankelijk werd verwacht, het onmogelijk was het Huis der Provincie tijdens de verbouwing open te houden. Daarmee ontstond de unieke situatie dat het Huis der Provincie anderhalf jaar lang helemaal leeg was. Van deze unieke situatie hebben we gebruik gemaakt door werk met werk te maken. De verwachte toekomstige investeringen in bijvoorbeeld audiovisuele middelen, aanpassingen aan de statenzaal en aanvullende ICT-voorzieningen zijn naar voren gehaald. De ICT-investeringen, naar verwachting 2,35 miljoen, bestaande uit audiovisuele middelen ( 1,6 miljoen) en middelen voor het beveiligingsnetwerk ( 0,75 miljoen), zullen conform de Uitvoeringsregeling Financiële Verordening Gelderland 2016 worden afgeschreven. Eerder hebben wij u al geïnformeerd over het aantreffen van asbest (PS ) en de inschatting van de bijbehorende kosten van 6 miljoen voor het asbestveilig maken van het gebouw. Gedurende het werk bleek dat er meer en op andere plaatsen dan kon worden verwacht asbest werd aangetroffen, waardoor de kosten hoger zullen uitvallen, mede omdat er ook meer herstelwerkzaamheden benodigd waren. De inschatting van de extra kosten bedraagt op dit moment tussen de 2 en 4 miljoen. Dit betekent echter wel dat we hierdoor in de toekomst bij verbouwingen geen hogere kosten voor asbest meer hoeven maken. In combinatie met het vorenstaande is waar mogelijk uitgesteld onderhoud naar voren gehaald of zijn aanvullende werkzaamheden uitgevoerd vanuit efficiency-oogpunt. Hier hebben we maximaal gebruik gemaakt door te doen wat er moest gebeuren, hetgeen ten goede is gekomen aan de toekomstbestendigheid en duurzaamheid van ons gebouw. Een laatste aspect betreft de verkoop van ons gebouw Marktstate. De verkoopopbrengst van 6 miljoen weegt nagenoeg op tegen de boekwaarde van (begin 2017) waardoor er per saldo een nadeel (verlies) optreedt van De administratieve afwikkeling van de verkoop vindt bij deze Slotwijziging plaats. donderdag 14 december 2017 Pagina 54 van 76

57 De dekking van deze uitgaven vindt plaats binnen het totaal van de middelen waarover wij met uw Staten afspraken hebben gemaakt voor deze collegeperiode. Daarbij hebben wij met uw Staten afgesproken ons maximaal in te spannen om tegenvallers op te vangen binnen deze beschikbaar gestelde middelen. Teneinde dit mogelijk te maken zullen wij scherp blijven sturen op de inzet van de middelen en waar nodig keuzes maken en deze aan u voor leggen. Zo nodig komen wij bij de Voorjaarsnota 2018 terug op de verwachte totale inzet van de middelen richting het einde van deze collegeperiode. Onzekerheden in de raming De bedragen bij deze Slotwijziging nog zijn gebaseerd op enkele inschattingen, omdat een aantal activiteiten nog niet volledig is afgerond (bijvoorbeeld de sloop van Prinsenhof B en het vormgeven van de buitenruimte). In de Jaarstukken 2017 zullen wij uw Staten informeren over de besteding van het investeringskrediet van 43,3 miljoen. Investeringen Zoals bovenstaand aangegeven is een aantal later in tijd geplande investeringen naar voren gehaald doordat de unieke situatie zich voordeed dat het Huis der Provincie anderhalf jaar lang helemaal leeg was. Het gaat daarbij om: het grondig onder handen nemen van de Statenzaal en de audiovisuele middelen in lijn te brengen met de rest van de upgrade. Deze naar voren gehaalde investeringen bedragen 1,6 miljoen het scheiden van het kantoornetwerk en het beveiligingsnetwerk in het kader van de veiligheid. Ook al hebben we een goed beveiligd kantoornetwerk, er blijven altijd risico s. Nu het beveiligingsnetwerk een gesloten, eigen omgeving is geworden, zijn de risico s hiervoor aanzienlijk verkleint. Dit vraagt een aanvullende investering van 0,75 miljoen. Wij vragen uw Staten om een investeringskrediet van 2,35 miljoen beschikbaar te stellen, waarvan 1,6 miljoen voor audiovisuele middelen en 0,75 miljoen voor het beveiligingsnetwerk. De afschrijvingslasten behorende bij deze investeringen komen ten laste van Mens en middelen. donderdag 14 december 2017 Pagina 55 van 76

61 Algemene dekkingsmiddelen en overige Via de verschillende activiteiten in onze kerntaken (en daarbinnen de plandoelen) streven wij naar een hogere kwaliteit van de leefomgeving. In de Begroting 2017 is per plandoel aangegeven welke prestaties wij in 2017 willen halen en wat de financiële gevolgen zijn. In dit begrotingsprogramma zijn de algemene dekkingsmiddelen en overige opgenomen. Gedurende het jaar kunnen er ontwikkelingen zijn in de algemene dekkingsmiddelen. Ook zijn er ontwikkelingen in de kerntaken die financiële gevolgen hebben voor dit begrotingsprogramma. Deze gevolgen worden hieronder toegelicht. Tenslotte zijn de meest belangrijke onzekerheden in de ramingen voor dit onderdeel als laatste opgenomen. De lasten in de begroting 2017 dalen met een totaal bedrag van 0,1 miljoen. De baten stijgen met 6,9 miljoen. De dotaties aan de reserves stijgen met 21,9 miljoen. Hieronder lichten we deze mutaties toe. Provinciefonds Zoals aangegeven in de Najaarsnota 2017 is de septembercirculaire over het Provinciefonds gepubliceerd. Hierdoor stijgen de baten met 1,5 miljoen. Het accres wordt bij elke circulaire van het Provinciefonds meerjarig bijgesteld. De omvang van dit accres is afhankelijk van de mutatie in de bruto gecorrigeerde rijksuitgaven (samen de trap op en samen de trap af). In de septembercirculaire 2017 is het accres naar beneden bijgesteld. Een overschot uit het BTW-compensatiefonds dat is toegevoegd aan de uitkering uit het Provinciefonds compenseert ruimschoots de daling van het accres waardoor de baten stijgen. De eerstvolgende bijstelling volgt in de decembercirculaire De decembercirculaire heeft doorgaans een beperkte strekking. Een eventuele mutatie wordt meegenomen in de Jaarstukken MKB Kredietfaciliteit Gelderland De dotaties stijgen met 11,0 miljoen in verband met een baat in kerntaak 5 Regionale economie. Het gaat om de terugbetaling van de eerste tranche van het fonds MKB Kredietfaciliteit Gelderland (zie ook kerntaak 5 Regionale economie en onderdeel Financiële actualisatie). Dotaties aan geblokkeerde reserves We voegen 1,3 miljoen toe aan de geblokkeerde reserve Voorfinanciering ontwikkelkosten energietransitie binnen de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige. Deze reserve dient als risicoreserve voor de regeling Voorfinanciering ontwikkelkosten. Middels deze regeling voorfinancieren we ontwikkelkosten van grootschalige energieprojecten. Inhoudelijke toelichting wordt gegeven in kerntaak 2 Milieu, energie en klimaat en het onderdeel Beschikbaarstellingen. Daarnaast voegen we 0,7 miljoen toe aan de geblokkeerde reserve Lening Waterschap Rijn en IJssel binnen de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige. De reserve dient als risicoreserve voor een renteloze lening aan het Waterschap Rijn en IJssel betreffende het Alginaat-project. Inhoudelijke toelichting wordt gegeven in kerntaak 2 Milieu, energie en klimaat. Vrijval diverse subsidies Het vaststellen en afrekenen van subsidies is een continue proces. Regelmatig ontstaat hierbij vrijval, zo ook in deze slotwijziging. De vrijval ontstaat in diverse kerntaken waardoor de baten stijgen met 5,4 miljoen en de dotaties aan het vrij besteedbare deel van de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige stijgen met 9,0 miljoen. De dotaties stijgen met een hoger bedrag dan de baten door toevoegen van de vrijval aan de algemene middelen (zie ook onderdeel Financiële actualisatie). Onzekerheden in de raming Zoals ook in de Najaarsnota 2017 toegelicht bevat dit begrotingsonderdeel een aantal terugkerende onzekerheden van de baten. De onzekerheden hebben vooral betrekking op de donderdag 14 december 2017 Pagina 59 van 76

62 uitkering uit het Provinciefonds, de opcentenheffing motorrijtuigenbelasting en de rentebaten. Daarnaast wordt in de reserve van dit begrotingsonderdeel middelen gereserveerd om risico's af te dekken. Periodiek herijken wij de risico's. donderdag 14 december 2017 Pagina 60 van 76

65 Overige onderwerpen Bij de overige onderwerpen zijn passages opgenomen om uw Staten te informeren of om van uw Staten een besluit te vragen. Om te beginnen nemen wij in dit onderdeel van de Slotwijziging informatie op met betrekking tot het EMU saldo. Vervolgens nemen wij de onderwerpen reserveringen, beschikbaarstellingen en subsidiegrondslagen indien nodig op. In deze Slotwijziging is ook het onderwerp Regeling functioneel gebruik erfgoed opgenomen. Behoudens de Jaarstukken komen in elk Planning en Control document reserveringen, beschikbaarstellingen en subsidiegrondslagen aan de orde. Hieronder duiden we deze. In het coalitieakkoord 'Ruimte voor Gelderland', de Midterm review en vorige coalitieperioden hebben uw Staten middelen bestemd. Vaak gaat het daarbij om een 'bestedingsrichting' en verwacht u van ons een voorstel voor een specifiekere uitwerking van deze richting. Deze uitwerking nemen wij doorgaans op in de Planning & Control documenten. Hiervoor kennen wij verschillende fases: -via reserveringen stellen wij uw Staten voor om algemene middelen aan een kerntaak toe te wijzen óf nog te programmeren middelen van een kerntaak toe te wijzen aan doelen. Hiervoor zijn nog geen concrete uitvoeringsplannen aanwezig om de doelen te realiseren. In deze Slotwijziging hebben wij geen reserveringen opgenomen -via beschikbaarstellingen stellen wij uw Staten voor om (delen van) de reserveringen om te zetten in concrete uitvoering om doelen te realiseren. Een beschikbaarstelling is voor ons de legitimatie om concrete (meerjarige) verplichtingen aan te gaan -het uitvoeren van de verplichting. Eén van de instrumenten die wij daarvoor hebben is de begrotingssubsidie. Hiermee stellen wij u voor om een specifieke partner een subsidie te verlenen voor een specifiek doel. Met een begrotingssubsidie zijn wij in staat om maatwerk te leveren. Bij maatwerk is dit instrument efficiënter dan een subsidieregeling. Om subsidies te kunnen uitbetalen is een grondslag noodzakelijk. Daar waar deze grondslag niet uit een door uw Staten vastgestelde regeling te herleiden valt, stellen wij u voor om direct over een grondslag te besluiten. donderdag 14 december 2017 Pagina 63 van 76

66 Ontwikkeling EMU saldo Sinds de Begroting 2013 hebben wij voor uw Staten een extra (niet verplichte) paragraaf opgenomen met aanvullende informatie over het EMU-saldo. Beheersing van het EMUsaldo is van belang voor houdbare overheidsfinanciën en de provincies hebben afspraken met de Rijksoverheid over de invulling van ieders verantwoordelijkheid in deze. Ook in 2017 nemen wij in de verschillende Planning en Control documenten de paragraaf EMU-saldo op. Verschil tussen baten/lasten stelsel en berekening EMU-saldo Het EMU-saldo wordt berekend op transactiebasis, deze berekeningswijze is in grote mate vergelijkbaar met het kasstelsel zoals dat voor het Rijk van toepassing is. De lagere overheden, waaronder de provincies, voeren echter een administratie op basis van het baten/lastenstelsel. Dit stelsel wordt voor de provincies voorgeschreven op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). Het EMU-saldo kan worden berekend uit het exploitatiesaldo van het baten/lastenstelsel door enkele posten, afhankelijk van de kasmutatie, erbij te tellen dan wel eraf te trekken. Referentiewaarde Vanaf 2004 bestaan er afspraken tussen de Rijksoverheid en de lokale overheden over de beheersing van het EMU-saldo. De meest recente afspraak is van januari 2013 in het Financieel Akkoord waarin aan de decentrale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) een EMU-ruimte van 0,5% BBP is toegestaan voor de jaren 2013, 2014 en Voor de jaren 2016 en 2017 is een daling van de EMU-ruimte voorzien tot 0,4% resp. 0,3%. Eind 2016 is in bestuurlijk overleg afgesproken dat voor 2017 inderdaad een EMUruimte van 0,3% BBP wordt aangehouden voor decentrale overheden. Deze tekortruimte is niet nader verdeeld over gemeenten, provincies en waterschappen waardoor er voor 2017 geen formeel vastgestelde referentiewaarden zijn op het niveau van individuele provincies, gemeenten en waterschappen. Actuele ontwikkelingen Er zijn op dit moment geen nieuwe actuele ontwikkelingen te melden. Zodra dit wel het geval is zullen wij uiteraard uw Staten in de volgende Planning en Control documenten hierover informeren. Berekening EMU saldo De berekening van het EMU saldo laat zien dat wij in 2017 naar verwachting voor circa 25,5 miljoen aan ruimte niet gebruiken. Berekening EMU-saldo (bedragen x 1.000) Omschrijving Telling Begroting Voorjaarsnota Najaarsnota Slotwijziging Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves +/ donderdag 14 december 2017 Pagina 64 van 76

67 Afschrijvingen tlv de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Lasten op balanspost Voorzieningen voor zover deze transacties met derden betreffen +/ / / / Subtotaal Referentiewaarde conform circulaire n.b. n.b. n.b. n.b. EMU-saldo n.b. n.b. n.b. n.b. donderdag 14 december 2017 Pagina 65 van 76

68 Beschikbaarstellingen Kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer SteenGoed Benutten Het plandoel Steengoed benutten richt zich op verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Wij stellen voor beschikbaar te stellen voor een viertal begrotingssubsidies die hier aan bijdragen. In het onderdeel Subsidiegrondslagen worden de vier begrotingssubsidies verder toegelicht. Verder willen we beschikbaar stellen als bijdrage aan de verplaatsing open overslag van handelsauto s en oud ijzer van Vijverterrein in Tiel. Dit terrein wordt op deze manier vrijgemaakt voor woningbouw en draagt op deze manier bij aan de doelen van Steengoed benutten. In het onderdeel Subsidiegrondslagen, kerntaak 5 Regionale economie, wordt dit verder toegelicht. Deze middelen kunnen gedekt worden uit coalitieakkoordmiddelen. Procesondersteuning SteenGoed Benutten Om de samenleving te kunnen helpen bij het maken van haabare plannen is de regeling SteenGoed Benutten Procesondersteuning opgesteld. Wij stellen uw staten voor om 0,7 miljoen beschikbaar te stellen. Deze middelen kunnen gedekt worden uit coalitieakkoordmiddelen. Kerntaak 2 Milieu, energie en klimaat Voorfinanciering ontwikkelkosten energieprojecten De afgelopen periode hebben we voor het plandoel Een energieneutraal Gelderland een nieuwe subsidieregeling Voorfinanciering Ontwikkelkosten ontwikkeld. Deze nieuwe regeling maakt het mogelijk om subsidie aan te vragen voor de kosten van de ruimtelijke voorbereiding van een windpark of zonnepark, de technische voorbereiding daarvan en de kosten van projectleiding, marketing en communicatie. Deze regeling treedt in werking op 1 januari De bestaande subsidieregeling Lokale hernieuwbare energieprojecten en participatie biedt de mogelijkheid van een subsidie voor kleinschalige energieprojecten welke relatief eenvoudig ruimtelijk inpasbaar zijn. De ontwikkeling van grootschalige lokale duurzame energieprojecten zoals windparken en zonnevelden vereisen daarentegen een kostbare en tijdrovende ruimtelijke, technische en communicatieve voorbereiding. Er zijn op dit moment meerdere grootschalige lokale initiatieven voor zonne- en windparken in Gelderland bekend die aanlopen tegen hoge voorbereidings- en plankosten. Omdat lokale coöperaties niet of nauwelijks over eigen vermogen beschikken, moeten zij alle kosten financieren. Tegelijk zijn de onzekerheden dusdanig groot dat banken en andere investeerders in deze fase niet in willen stappen. Om lokale energiecoöperaties in staat te stellen ook dergelijke grootschalige energieprojecten te ontwikkelen is de regeling Voorfinanciering ontwikkelkosten ontwikkeld. Uw Staten zijn reeds in mei 2017 geïnformeerd over de ontwikkeling van deze subsidieregeling (PS ). Om de middelen revolverend in te kunnen zetten is er sprake van een subsidie onder leningsvoorwaarden. Wij vragen uw Staten hiervoor 1,3 miljoen beschikbaar te stellen. Daarmee ontstaat de mogelijkheid om voor 1,0 miljoen aan leningen uit te zetten. De overige 0,3 miljoen dient als dekking voor eventuele mis te lopen rente-inkomsten voor het geval initiatieven niet worden gerealiseerd. Omdat de Kadernota Risicomanagement en Weerstandsvermogen (PS ) voorschrijft dat leningen dienen te worden afgedekt door een geblokkeerde reserve ter hoogte van het totale bedrag van de lening, zal met uw instemmen 1,3 miljoen aan een bij de Algemene dekkingsmiddelen en Overige ondergebrachte geblokkeerde reserve worden toegevoegd. Deze middelen zijn afkomstig uit de reserve van het programma Energietransitie. Kerntaak 5 Regionale economie donderdag 14 december 2017 Pagina 66 van 76

69 Jeugdsportfonds Bij Midterm review zijn er middelen gereserveerd voor het Jeugdcultuurfonds Gelderland en het Jeugdsportfonds Gelderland. Wij willen het mogelijk maken dat deze twee fondsen in de eerste helft van 2018 hun activiteiten kunnen continueren. Op deze manier blijft sport en cultuur toegankelijk voor alle jeugd. Wij stellen uw Staten dan ook voor om bij Slotwijziging beschikbaar te stellen voor het plandoel Met sport bijdragen aan een aantrekkelijk Gelderland uit de in de Midterm review gereserveerde middelen voor kerntaak 5 Regionale economie (zie ook beschikbaarstelling kerntaak 6 Cultuur en erfgoed en het onderdeel Subsidiegrondslagen). Kerntaak 6 Cultuur en erfgoed Functioneel Gebruik Erfgoed Bij Midterm review zijn versnellingsmiddelen gereserveerd voor Cultuur en erfgoed. Op basis van de vooroverleggen en signalen van monumenteigenaren verwachten we begin 2018 veel aanvragen voor de regeling Functioneel Gebruik Erfgoed. De inschatting is dat het beschikbare jaarbudget van 6 miljoen binnen korte tijd uitgeput zal zijn, waardoor goede en kansrijke projecten afgewezen zouden moeten worden. We stellen uw Staten bij Slotwijziging voor om nu 4 miljoen uit de MTR-middelen aanvullend beschikbaar te stellen. Op het moment dat subsidies verleend worden, hebben we zicht op moment van prestatielevering en zullen we de middelen (in meerjarig kader) op de begroting plaatsen. Jeugdcultuurfonds Bij Midterm review zijn er middelen gereserveerd voor het Jeugdcultuurfonds Gelderland en het Jeugdsportfonds Gelderland. Wij willen het mogelijk maken dat deze twee fondsen in de eerste helft van 2018 hun activiteiten kunnen continueren. Op deze manier blijft sport en cultuur toegankelijk voor alle jeugd. Wij stellen uw Staten dan ook voor om bij Slotwijziging beschikbaar te stellen voor kerntaak 6 Cultuur en erfgoed uit de in de Midterm review gereserveerde middelen voor deze kerntaak (zie ook beschikbaarstelling kerntaak 5 Regionale economie en het onderdeel Subsidiegrondslagen). donderdag 14 december 2017 Pagina 67 van 76

70 Subsidiegrondslagen Kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer Centrumontwikkeling Winterswijk In Winterswijk is er sprake van structurele leegstand die de leefbaarheid en economische vitaliteit in een aantal gebieden rondom het centrum onder druk zet. De opgave voor het centrum is dusdanig met elkaar verweven dat alleen een samenhangende aanpak helpt. Stedelijke kavelruil is hierin een beproeft instrument gebleken. Deze integrale benadering heeft voor drie gebieden (RaadhuisPark, Zonnebrink en voormalig Belastingkantoor) geleid tot een uitvoeringsgereed programma waarin leegstaand vastgoed wordt getransformeerd, incourant vastgoed gesloopt en openbare ruimte wordt heringericht. Over een vierde gebied (aanloopstraat Het Weurden) zijn we nog in gesprek. Op dit moment wordt de markt betrokken in de planvorming. Omdat er nog geen definitief plan is, zijn de financiële consequenties voor dit gebied nog niet bekend. Ons voorstel voor een begrotingssubsidie heeft dan ook betrekking op de deelgebieden welke op dit moment uitvoeringsgereed zijn. In het gebied RaadhuisPark wordt de openbare ruimte volledig heringericht en worden leegstaande gebouwen getransformeerd, waaronder het voormalig poppodium Eucalypta, het Raadhuis en een aantal voormalige bankgebouwen. In het gebied Zonnebrink worden onder meer een leegstaand monumentaal schoolgebouw en een verlaten sportterrein op een duurzame wijze getransformeerd. Er wordt bijvoorbeeld een energieopwekkend parkeerterrein gerealiseerd. Het voormalig Belastingkantoor wordt gesloopt, waarna het gebied wordt heringericht voor natuurontwikkeling en als verblijfsgebied voor buurtbewoners. Hiermee wordt tevens een bijdrage geleverd aan het vergroten van de leefbaarheid en het tegengaan van hittestress in de bestaande woonwijk (klimaatadaptatie). De subsidie wordt ingezet voor de herinrichting van de openbare ruimte in de genoemde gebieden en vormt daarmee geen staatssteun. De gemeente Winterswijk levert een gelijke financiële bijdrage. Tevens wordt door derden mee geïnvesteerd in de transformatie van leegstaand vastgoed of het slopen van vastgoed. Hiermee overstijgt de totale investering in deze gebieden de 10 miljoen. Ook wordt als gevolg van de gebiedstransformaties een verdere spin-off van private investeringen verwacht. Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie aan de gemeente Winterswijk van in totaal Het bedrag wordt gedekt uit de beschikbaar gestelde middelen voor het ontwikkelprogramma SteenGoed Benutten binnen kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer. De maatregelen worden uitgevoerd in de periode Vrijkomende agrarische bebouwing De gemeenten in de regio Foodvalley en de regio Amersfoort werken samen in de zoektocht naar structurele oplossingen voor vrijkomende agrarische bebouwing. Ten behoeve van dit thema werken de gemeenten samen in gebiedscoöperatie O-gen, een publiek-privaat samenwerkingsverband. O-gen heeft het programma Vrijkomende Agrarische Bebouwing opgesteld, waarin verschillende programmalijnen samenkomen: -scherp krijgen van de kwantitatieve opgave: hoe kunnen de adviezen uit het onderzoek naar de kwantitatieve opgave, uitgevoerd door Alterra in 2016, worden opgepakt -nieuwe kleinschalige experimenten: begeleiden van experimenten op die nieuwe locaties met een complexe situatie, bijvoorbeeld ruimtelijke kwaliteit, eigenaarschap of economische mogelijkheden -opzetten van een VAB-loket: ontzorgen stoppende ondernemers en ervoor zorgdragen dat slooplocaties goed ingepast worden opgeleverd -herijking van het functieveranderingsbeleid -een gebiedsmakelaar: volgen ontwikkelingen bij bedrijven en koppelen aan doelen en mogelijkheden van publieke partijen -nieuwe financiële instrumentaria ontwikkelen om VAB-problematiek ook op de langere termijn aan te pakken donderdag 14 december 2017 Pagina 68 van 76

71 -kennis delen, zowel binnen de regio als Gelderland breed. De bovenstaande activiteiten hebben als doel om de ruimtelijke kwaliteit van de regio te versterken. Uit de eerste scan blijkt dat het gaat om lokale activiteiten die geen grensoverschrijdend effect hebben. Er is er geen sprake van staatsteun. De totale projectomvang is Een deel van de activiteiten zijn in 2017 uitgevoerd en gefinancierd door andere partijen. Wij stellen uw Staten voor om de grondslag vast te stellen voor een subsidie aan gebiedscoöperatie O-gen van vanuit SteenGoed Benutten. Uit de middelen van Vitaal Platteland is eerder ter beschikking gesteld (PS ). De subsidie is bedoeld als bijdrage aan de activiteiten van 2018 en 2019 van het programma Vrijkomende Agrarische Bebouwing De overige kosten worden gefinancierd door onder andere provincie Utrecht, regio Food Valley en de deelnemende gemeenten. Het bedrag dekken wij uit de reeds beschikbaar gestelde middelen binnen ontwikkelprogramma SteenGoed Benutten, kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer. Gele Rijders Plein Het Gele Rijders in Plein is al jaren een plek in het centrum van Arnhem met weinig reuring en veel winkelleegstand. De afgelopen periode zijn transformatieplannen uitgewerkt waardoor het Gele Rijders plein weer een vitale plek in de binnenstad gaat worden. De levendigheid aan de westzijde van het plein wordt versterkt en aan de oostzijde van het plein wordt een sfeervol plein gerealiseerd waar het prettig wonen, werken en verblijven is. Er wordt een transformatie in gang gezet van detailhandel naar wonen, werken en verblijven. Dit vraagt ingrepen van vastgoedeigenaren, maar vraagt ook om een sterke kwalitatieve impuls in de openbare ruimte. Een deel van AKU-fontein wordt gerestaureerd en krijgt waarschijnlijk ook een functie als ijsbaan. De pergola achter de fontein wordt gedemonteerd en er komt een onderzoek naar een nieuwe pleinafscheiding waar onderdelen en/of inhoudelijke verwijzing naar de pergola in terugkomen. Ook wordt de fietsenstalling verplaatst en verdiept aangelegd. Daarnaast wordt het plein vergroend en heringericht waardoor er een prettige verblijfsplek ontstaat. Op 1 maart j.l hebben uw Staten een reservering van 1,5 miljoen gemaakt vanuit het programma SteenGoed Benutten voor bruisende binnensteden aan de rivier (PS ). Het bedrag is bedoeld voor twee verschillende projecten in het centrum van Arnhem: het Gele Rijders Plein en het Korenkwartier. Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie aan de gemeente Arnhem van maximaal voor de transformatie van het Gele Rijders Plein. Het bedrag dekken wij vanuit de middelen voor het ontwikkelprogramma SteenGoed Benutten binnen kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer. De subsidie wordt gekoppeld aan de herinrichting van de openbare ruimte die voor iedereen toegankelijk is en restauratie van het monument. Subsidie voor dergelijke activiteiten is op grond van staatssteunregels toegestaan. De overige kosten worden gedekt door de gemeente en naar verwachting ook door marktpartijen. Tevens wordt door derden geïnvesteerd in de transformatie van vastgoed rondom het plein. Als gevolg van de gebiedstransformaties wordt een verdere spin-off van private investeringen in het gebied rondom het Gele Rijders Plein verwacht. Uitvoering is voorzien in de periode Korenkwartier De Korenmarkt en omgeving (Korenkwartier) is van oudsher hét uitgaansgebied van Arnhem. De laatste jaren gaat de uitstraling en het imago van het gebied achteruit. Het gebied heeft diverse problemen, variërend van een gebrekkige uitstraling en eenzijdig aanbod tot veiligheidsproblemen en leegstand. Daarnaast wordt de potentie van dit karaktervolle en historische deel van het centrum niet ten volle benut. Een verdere achteruitgang van het gebied is onwenselijk. Een stevige aanpak, gericht op verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, veiligheid en economische vitaliteit is noodzakelijk. De aanpak is onder meer gericht op de transformatie en herbestemming van de monumentale Korenbeurs. Daarnaast wordt de Varkensstraat de komende tien jaar uit het horecaconcentratiegebied gehaald en getransformeerd naar een straat met een mix van wonen, daghoreca, cultuur en leisure. Ook gaat er een matchmaker aan de slag met als doel om transformatie van panden in de aanloopstraten en nieuwe horecaconcepten te stimuleren. Op 1 februari j.l hebben Provinciale Staten een reservering van 1,5 miljoen gemaakt vanuit het programma SteenGoed Benutten voor bruisende binnensteden aan de rivier (PS ). Het bedrag is bedoeld voor twee verschillende projecten in het centrum van Arnhem: het Gele Rijders Plein en het Korenkwartier. donderdag 14 december 2017 Pagina 69 van 76

72 Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie aan de gemeente Arnhem van maximaal 0,5 miljoen voor de transformatie en revitalisering van het Korenkwartier. De subsidie wordt gekoppeld aan de transformatie en herbestemming van de Korenbeurs (gemeentelijk monument) en de matchmaker. Subsidie voor dit soort activiteiten is op grond van staatssteunregels toegestaan. Met de subsidie voor de matchmaker zal de gemeente conform haar inkoopbeleid iemand inhuren. De gemeente Arnhem heeft een bedrag van 2 miljoen beschikbaar gesteld. Het bedrag dekken wij vanuit de middelen voor het ontwikkelprogramma SteenGoed Benutten binnen kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer. Transformatie en herbestemming van de Korenbeurs en de inzet van de matchmaker zal worden gerealiseerd in de periode Kerntaak 4 Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer Impuls fietsparkeren bij stations Binnen de beschikbare middelen van kerntaak 4 Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer is geld bestemd om een impuls te geven aan fiets- en autoparkeren bij stations en bushaltes aan het vastnet. Het doel is te zorgen voor goede en voldoende parkeergelegenheid voor fiets en auto bij deze locaties. Daardoor wordt een reis met het openbaar vervoer nog aantrekkelijker voor de reiziger. Uw Staten worden gevraagd om in dit kader de grondslag vast te stellen voor vijf subsidies voor fietsparkeren bij stations: -Gemeente Arnhem, voor het geschikt maken van de ruimte voor uitbreiding van fietsklemmen bij station Arnhem-Velperpoort -Gemeente Harderwijk, voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Harderwijk -Gemeente Ede, voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Ede/Wageningen -Gemeente Culemborg, voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Culemborg -Gemeente Apeldoorn, voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Apeldoorn Snelfietsroute Arnhem-Dieren Samen met de gemeenten Rheden en Arnhem, de Fietserbond en Rijkswaterstaat werken we aan de realisatie van een snelfietsroute tussen Arnhem en Dieren. Op deze as ligt een directe fietsverbinding parallel aan de voormalige provinciale weg. Vooral in de bebouwde kom van Velp en Arnhem loopt deze fietsroute erg dicht langs de weg waar veel auto's, bussen en trolleys rijden en dat maakt de huidige route niet aantrekkelijk. De snelfietsroute moet de reistijd verkorten, het comfort vergroten en de verkeersveiligheid van de fietsers verbeteren. Uw Staten worden gevraagd de grondslag vast te stellen voor subsidies te verlenen voor twee deeltrajecten van deze snelfietsroute: -Gemeente Arnhem, een maximale subsidie van voor het deel Merwedestraat-Amerstraat -Gemeente Rheden, een maximale subsidie van voor het deel Zuider Parallelweg in Velp Snelfietsroute F12 (Arnhem-Zevenaar) Samen met de gemeenten Westervoort, Arnhem, Duiven en Zevenaar, de Fietsersbond en Rijkswaterstaat werken we aan de realisatie van een snelfietsroute tussen Arnhem en de bedrijventerreinen van Duiven en Zevenaar. Binnen de beschikbare middelen voor deze snelfietsroute worden uw Staten gevraagd de grondslag vast te stellen voor de subsidie te verlenen voor een deeltraject: -Gemeente Westervoort, een maximale subsidie van voor het deel Hamersestraat-brug over de Rivierweg donderdag 14 december 2017 Pagina 70 van 76

73 Kerntaak 5 Regionale economie Verplaatsing op en overslag van handelsauto s en oud ijzer van Vijverterrein in Tiel In de gemeente Tiel is sprake van een ruimtelijk ongewenste ontwikkeling op een gesaneerde stortplaats, ook wel het Vijverterrein genoemd. Autodemontage bedrijf Reuvers gebruikt het terrein voor de open overslag van handelsauto s en oud ijzer. Door het verhuizen van de bedrijfsactiviteiten van Reuvers wordt overlast gevende situatie opgelost, wordt de bouw van 42 woningen mogelijk gemaakt en wordt een langslepend juridisch conflict beëindigd. De totale kosten die met de verplaatsing van autodemontage bedrijf Reuvers van het Vijverterrein zijn gemoeid bedragen 3,5 miloen. Om het project te realiseren is een overheidsbijdrage van nodig. De gemeente Tiel neemt hiervan voor haar rekening en verzoekt de provincie Gelderland om een bijdrage van 0,5 miljoen Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie van 0,5 miljoen aan de gemeente Tiel voor de herontwikkeling van het Vijverterrein en dit bedrag voor 0,25 miljoen te dekken vanuit de beschikbare middelen voor het ontwikkelprogramma SteenGoed Benutten binnen kerntaak 1 Duurzame ruimtelijke ontwikkeling en waterbeheer en voor 0,25 miljoen te dekken vanuit de beschikbare middelen binnen kerntaak 5 Regionale Economie, plandoel versterken werklocaties. Sportservicepunt Uniek Sporten Het stimuleren van sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking is één van de doelstellingen van het programma Gelderland Sport Voor mensen met een beperking heeft sport een belangrijke meerwaarde: goed om gezond en fit te blijven en, misschien belangrijker nog, goed voor spanning, ontspanning, plezier en sociale contacten was voor sporters met een verstandelijke beperking een belangrijk jaar. In de regio Nijmegen (Nijmegen, Wijchen, Heumen en Groesbeek) werden de Special Olympics Nationale Spelen (SONS2016) gehouden, georganiseerd door de Stichting SONS2016. Aan dit evenement deden meer dan sporters mee. Daarnaast waren er ongeveer begeleiders, vrijwilligers en een grote groep supporters. Na de organisatie van het SONS2016 is de eerste stap richting uitwerking van de legacy ( nalatenschap ) gezet: het opzetten van het sportservicepunt Uniek Sporten regio Nijmegen. Voor een verdere uitwerking van de legacy richt het servicepunt zich de komende jaren op het verbeteren van het sportaanbod en het versterken van de samenwerking tussen verschillende partijen in deze regio op het gebied van aangepast sporten. Het servicepunt zal sportaanbieders en andere gemeenten stimuleren nieuw aanbod te realiseren. De activiteiten die voortkomen uit deze legacy worden ook ondersteund door de gemeente Nijmegen, Wijchen en Berg en Dal. Met haar activiteiten past het servicepunt Uniek Sporten goed in het Gelders Sportakkoord en sluit het aan op het Gelders Jaar van het aangepast sporten, dat voor 2018 staat geprogrammeerd. Wij stellen uw Staten voor om de grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Nijmegen ten behoeve van Uniek Sporten (regio Nijmegen) met een bedrag van maximaal De subsidie wordt ingezet in het kader van de legacy van SONS2016 voor activiteiten gericht op het vergroten van het sportaanbod voor mensen met een verstandelijke beperking, het verbeteren van de beeldvorming rondom deze doelgroep en het versterken van de samenwerking tussen verschillende partijen. Het bedrag wordt gedekt uit de beschikbare middelen in kerntaak 5 Regionale Economie, plandoel Met sport bijdragen aan een aantrekkelijk Gelderland. Jeugdsportfonds Voor het bereikbaar maken van sport en cultuur voor alle jeugd hebben wij in de afgelopen jaren het Gelders jeugdsportfonds en het Gelders jeugdcultuurfonds ondersteund. Om de donderdag 14 december 2017 Pagina 71 van 76

74 brede toegankelijkheid voor de jeugd van cultuurproducties, cultuurinstellingen, en sportvoorzieningen te stimuleren is in de Midterm review besloten hiervoor middelen te reserveren voor de periode We willen de huidige werkzaamheden van beide stichtingen continueren en gelijktijdig een plan maken zodat straks nog meer kinderen kunnen sporten en met cultuur mee kunnen doen. Daarbij blijven we in gesprek met beide stichtingen en betrekken we in het plan de samenhang tussen de verschillende lokale en nationale initiatieven. In de Voorjaarsnota 2018 komen we met een voorstel bij uw Staten terug. Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie aan de Stichting Jeugdsportfonds Gelderland van maximaal voor de continuering van hun activiteiten. De activiteiten zijn gericht op het stimuleren van het gebruik van voorzieningen op het gebied van sport en bewegen door kinderen, de ondersteuning van onder andere intermediairs en de samenwerking tussen verschillende partijen voor de periode van 1 januari 2018 tot 1 juli In het kader van subsidieverlening wordt op staatssteun getoetst. Het bedrag dekken wij vanuit de in deze Slotwijziging beschikbaar gestelde middelen aan het plandoel Met sport bijdragen aan een aantrekkelijke Gelderland (zie ook onderdeel Beschikbaarstellingen). Intrekken subsidiegrondslag Stichting Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 In de Slotwijziging 2016 (PS ) hebben uw Staten een bedrag van 0,1 miljoen beschikbaar gesteld voor een noodkrediet in 2017 aan de Stichting Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 ten behoeve van de continuïteit van de stichting. Dit was naar verwachting nodig om inhoudelijke aanpassingen te realiseren, om een gezonde financiële huishouding te borgen en om over voldoende liquiditeit te beschikken zodat de stichting haar activiteiten rond de herdenking van de bevrijding van Nederland kan blijven organiseren. Door de verbeterde financiële positie van de stichting heeft de stichting uiteindelijk dit krediet niet hoeven aan te spreken. Wij stellen uw Staten dan ook voor om deze subsidiegrondslag in te trekken. De vrijkomende middelen zullen binnen kerntaak 3, Vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden (plandoel Toerisme en Recreatie) opnieuw ingezet worden. Kerntaak 6 Cultuur en erfgoed Jeugdcultuurfonds Voor het bereikbaar maken van sport en cultuur voor alle jeugd hebben wij in de afgelopen jaren het Gelders jeugdsportfonds en het Gelders jeugdcultuurfonds ondersteund. Om de brede toegankelijkheid voor de jeugd van cultuurproducties, cultuurinstellingen, en sportvoorzieningen te stimuleren is in de Midterm review besloten hiervoor middelen te reserveren voor de periode We willen de huidige werkzaamheden van beide stichtingen continueren en gelijktijdig een plan maken zodat straks nog meer kinderen kunnen sporten en met cultuur mee kunnen doen. Daarbij blijven we in gesprek met beide stichtingen en betrekken we in het plan de samenhang tussen de verschillende lokale en nationale initiatieven. In de Voorjaarsnota 2018 komen we met een voorstel bij uw Staten terug. Wij stellen uw Staten voor om een grondslag vast te stellen voor een subsidie aan de Stichting Jeugdcultuurfonds Gelderland van maximaal voor de continuering van hun activiteiten. De activiteiten zijn gericht op het stimuleren van het gebruik van voorzieningen op het gebied van cultuur en cultuureducatie door kinderen, de ondersteuning van onder andere intermediairs en de samenwerking tussen verschillende partijen voor de periode van 1 januari 2018 tot 1 juli In het kader van subsidieverlening wordt op staatssteun getoetst. Het bedrag dekken wij vanuit de in deze Slotwijziging beschikbaar gestelde middelen aan kerntaak 6 Cultuur en erfgoed (zie ook onderdeel Beschikbaarstellingen). Erfgoedfestival Gelderland Grensland In het vervolgvoorstel van de Najaarsnota hebben wij een subsidiegrondslag voor het erfgoedfestival Gelderland Grensland opgenomen. In deze grondslag moet exacter geformuleerd worden dat de subsidie ter beschikking wordt gesteld aan de subsidieontvanger de Coöperatie Erfgoed Gelderland. Daarnaast willen we in deze grondslag ook donderdag 14 december 2017 Pagina 72 van 76

75 vermelden dat het jaarlijkse subsidiebedrag van 2019 naar voren wordt gehaald. In deze Slotwijziging willen we dit expliciet opnemen door de tekst van het vervolgvoorstel van de Najaarsnota te vervangen door: Voor het in 2018 te organiseren erfgoedfestival Gelderland Grensland, willen we in deze Slotwijziging naast de subsidies voor de jaren 2017 en 2018 (van per jaar) eenmalig een bedrag van beschikbaar stellen aan de Coöperatie Erfgoed Gelderland, gedekt uit de middelen voor participatie ( ) en cultuur- en erfgoedpachten ( ). Daarnaast verzoeken wij uw Staten om het jaarlijkse subsidiebedrag van 2019 ( ) naar voren te halen en ter beschikking te stellen in Biennale Gelderland De Biennale Gelderland is een samenwerking tussen het Museum Valkhof en het Museum Arnhem. In de Voorjaarsnota is de subsidiegrondslag vastgesteld waarbij museum het Valkhof als penvoerder en begunstigde is opgenomen. Gezien de ontwikkelingen bij het Valkhof stellen de musea gezamenlijk voor dat museum Arnhem de coördinerende rol bij de volgende editie heeft. In deze Slotwijziging stellen wij dan ook voor om de begunstigde te wijzigen in museum Arnhem als begunstigde. donderdag 14 december 2017 Pagina 73 van 76

76 Versterken vestigingsklimaat campus Wageningen Tijdens de behandeling van de Begroting 2018 hebben wij aangegeven u te informeren over een tijdelijke financiële bijdrage aan Liander voor de bouw van een schakelstation op de Wageningen Campus. Door de komst en interesse van grote spelers op het gebied van voeding en gezondheid, hebben wij de urgentie gevoeld om het huidige vestigingsklimaat op de campus zo optimaal mogelijk in te richten. Echter het schakelstation is maar een onderdeel van onze integrale aanpak rond campussen en die van Wageningen campus in het bijzonder. In dezelfde Begroting heeft u ook een voorstel kunnen lezen voor een bijdrage aan het versterken van het innovatie-ecosysteem Wageningen Campus/Food Valley. Beide voorstellen maken dan ook deel uit van hetzelfde grotere geheel: zorgen voor een toekomstvaste Wageningen Campus waar een excellent kennis- en innovatieklimaat floreert en op deze manier aantrekkelijk blijft voor de vestiging van nieuwe innovatieve bedrijven. Het is ons duidelijk geworden dat het opnemen van deze twee onderdelen in de Begroting zonder een goede presentatie van het grote geheel - kan leiden tot eventuele onduidelijkheden. Daarom reiken wij u eind eerste kwartaal 2018 een Statenbrief aan waarin wij weergeven hoe wij deze ontwikkelingen - mede geplaatst in de context rondom staatssteun - zien en hoe bovenstaande bijdragen alsmede toekomstige bijdragen daar hun plaats in hebben. donderdag 14 december 2017 Pagina 74 van 76

77 Regeling functioneel gebruik erfgoed Sinds 1 januari 2017 is de subsidieregeling Functioneel Gebruik Erfgoed opengesteld. Dit in het kader van het Beleidsprogramma Beleef het Mee! Uw Staten hebben verzocht om op de hoogte gesteld te worden van de stand van zaken en voortgang met betrekking tot deze regeling. Wij informeren uw Staten in deze Slotwijziging middels een bijlage 1 Voortgang regeling functioneel gebruik erfgoed over de voortgang en stand van zaken met betrekking tot de regeling Functioneel Gebruik Erfgoed. donderdag 14 december 2017 Pagina 75 van 76

79 Bijlage: Bijlage 1 Voortgang regeling functioneel gebruik erfgoed

80 Bijlage 1 Voortgang regeling functioneel gebruik erfgoed Sinds 1 januari 2017 is de subsidieregeling Functioneel Gebruik Erfgoed opengesteld. Dit in het kader van het Beleidsprogramma Beleef het Mee! Uw Staten hebben verzocht om op de hoogte gesteld te worden van de stand van zaken en voortgang met betrekking tot deze regeling. Wij informeren uw Staten middels deze bijlage bij de Slotwijziging 2017 over de voortgang en stand van zaken met betrekking tot de regeling Functioneel Gebruik Erfgoed. Doel van Beleef het Mee is het leveren van een bijdrage aan een bloeiend cultuur-en erfgoedklimaat in Gelderland. Onderdeel van dit bloeiende klimaat is het Gelderse monumentale erfgoed, zowel het gebouwde, het historisch-landschappelijke als het archeologische. De regeling Functioneel Gebruik Erfgoed is bedoeld om de beleving, instandhouding, bescherming en verduurzaming van ons erfgoed te ondersteunen en te bevorderen. Alle Gelderse rijks- en gemeentelijke monumenten -behalve de categorie Woonhuizen- kunnen in aanmerking komen voor deze regeling. In de praktijk betreft het bij gebouwde monumenten restauratie, eventueel in combinatie met verduurzaming en/of herbestemming van monumenten. Dit zijn vaak grotere en kostbare ingrepen. Bij monumentale groenstructuren en archeologische sites betreft het vaak herstel en beter beleefbaar maken. Subsidie voor onderhoud van monumenten is uitgesloten. Naast deze regeling is er de regeling Instandhouding gemeentelijke monumenten. Die regeling verleent subsidies aan gemeenten die daarmee op hun beurt eigenaren van gemeentelijke monumenten onderhoudssubsidie verlenen. Dit zijn relatief kleine subsidiebedragen voor b.v. schilderwerk, kleine reparaties e.d. In tegenstelling tot de voorgaande programmaperiode is niet gekozen voor een tenderregeling maar voor een wachtrij-regeling ( wie het eerst komt, het eerst maalt ). Dit om tegemoet te komen aan breed geuite wensen van continue openstelling en een behoefte aan beoordeling van aanvragen op hun eigen kwaliteiten, dus niet in onderlinge vergelijking met andere aanvragen zoals bij een tendersysteem. Inhoud van de regeling Aanvragen kunnen jaarlijks tussen 1 januari en 1 oktober worden ingediend en worden in behandeling genomen zolang het subsidieplafond nog niet bereikt is. De sluitingstermijn van 1 oktober is gekozen zodat de ingediende aanvragen nog voor eind van hetzelfde boekjaar kunnen worden beschikt. De regeling kent 2 categorieën van aanvragen: - Onderzoeksaanvragen, in voorbereiding op fysieke maatregelen. Deze onderzoeken variëren van waarden stellende onderzoeken (waar zitten de monumentale kwaliteiten in een erfgoed?), haalbaarheidsstudies (zijn de plannen voor een nieuwe functie voldoende economisch exploitabel?), tot energiescans (welke energetische maatregelen passen optimaal bij de mogelijkheden en beperkingen van het erfgoed?). Ook innovatieve onderzoeken, zowel qua inhoud als procesaanpak kunnen in aanmerking komen. - Uitvoeringsaanvragen. Deze aanvragen betreffen de restauratie van monumenten, eventueel in combinatie met energetische verduurzaming en herbestemming. Ook herstel van monumentale groenstructuren en archeologische sites vallen hieronder. Het subsidiebudget voor de regeling bedroeg bij aanvang per jaar. Hiervan is voor de categorie Onderzoeksaanvragen en voor de categorie Uitvoeringsprojecten. I-1

81 Periode januari tot juli 2017 Binnen 24 uur na openstelling was deze regeling al ruim overtekend met ingediende aanvragen. Dit kwam deels omdat in de vorige programmaperiode alle subsidiemiddelen in het eerste jaar waren toebedeeld aan partners. Hierdoor was het de afgelopen jaren niet mogelijk om nieuwe aanvragen in te dienen wat resulteerde in een groot aantal initiatieven die klaar stonden om een aanvraag in te dienen. Daarnaast is de opgave om het Gelders erfgoed te herstellen en bij de tijd te houden aanzienlijk. Gelderland kent ruim rijksmonumenten, inclusief Woonhuizen, en staat daarmee in de top-3 van Nederland. Van deze monumenten verkeert 15% - ofwel bijna in aantal - in matige tot slechte staat (peiljaar 2015). Het aantal en de staat van de veel grotere groep gemeentelijke monumenten wordt op dit moment geïnventariseerd. De resultaten zullen in de loop van 2018 beschikbaar komen. In voorbereiding op eventuele aanvragen hebben ruim 80 vooroverleggen plaatsgevonden. Deze hebben als doel potentiële aanvragers te adviseren of indiening van een aanvraag al of niet zinvol is. Daarnaast is vooroverleg bedoeld om potentiële aanvragers uitleg te geven over de regeling en de eisen die gesteld worden aan een goede aanvraag. Binnen het beschikbare subsidieplafond van ,- zijn 50 uitvoeringsaanvragen ingediend en 13 onderzoeksaanvragen. Hiervan konden 18 uitvoeringsprojecten en 10 onderzoeksprojecten binnen het beschikbare budget, omdat ze inhoudelijk goed waren. Negen uitvoeringsaanvragen en twee onderzoeksaanvragen werden op ambtelijk advies door de aanvragers ingetrokken. Dit omdat ze inhoudelijk onvoldoende waren of niet voldeden aan de voorwaarden van de regeling. Een onderzoeksaanvraag is nog in behandeling. Op het moment dat het subsidieplafond van bereikt was konden de op dat moment ingediende en nog op beoordeling wachtende 23 uitvoeringsaanvragen niet meer in behandeling genomen worden. De 10 verleende onderzoeksaanvragen konden binnen het hiervoor beschikbare budget van gehonoreerd worden. De uitvoeringsaanvragen geven het volgende beeld: - ca. 30% van alle aanvragen betreft landgoederen, ook ca 30% betreft religieus erfgoed, ca 10 % molens en 10% verdedigingswerken. De overige 20% is divers. Opvallend is dat industrieel erfgoed ontbreekt en dat de categorie verdedigingswerken met 10% behoorlijk vertegenwoordigd is; - de meeste aanvragen komen uit de Stedendriehoek, ca 25%, gevolgd door Rivierenland en Veluwe met elk ca 20%, Achterhoek ca 15% en Arnhem- Nijmegen en Food Valley met elk ca. 10%; - de verhouding tussen het in totaal verleende subsidiebedrag en de totale investering (multiplier) lag bij de gehonoreerde aanvragen op 1 : 2,4. De ingediende onderzoeksaanvragen geven een divers beeld aan onderwerpen. De gehonoreerde projecten variëren van haalbaarheidsstudies, waarden stellende studies tot duurzaamheids-onderzoeken. Periode juli-sept 2017 Met ingang van 4 juli 2017 is het subsidieplafond voor de regeling met de extra beschikbare Midterm review-middelen verhoogd ( ). Hiervan is voor de categorie uitvoeringsaanvragen en voor de categorie onderzoeksaanvragen. Op 21 september 2017 waren 31 uitvoeringsaanvragen ingediend dit is inclusief de 23 nog liggende aanvragen uit de 1 e helft van en 5 onderzoeksaanvragen. De beoordelingen zijn in volle gang. Vijf aanvragen zijn inmiddels verleend, een aanvraag is ingetrokken. Eerste inschatting is dat een groot aantal van de inhoudelijk goede aanvragen binnen het subsidieplafond gehonoreerd kunnen worden. Op 1 januari 2018 gaat de aangepaste regeling weer open en is er weer een jaarlijks subsidieplafond van ,- beschikbaar. Voor het jaar 2018 wordt de regeling met incidenteel verhoogd tot een totaal van voor het jaar I-2

82 Leerlingwerkplaatsen Tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota 2017 heeft u gevraagd naar de wijze waarop leerlingwerkplaatsen in de regeling zijn opgenomen. Dit is een van de criteria waaraan getoetst wordt bij de beoordeling. In de regeling is toepassing van leerlingwerkplaatsen als verplichting opgenomen. Wij monitoren het aantal leerlingwerkplaatsen in de gesubsidieerde projecten. Tot slot De regeling voldoet aan de verwachtingen wat betreft de gewenste flexibiliteit. Op enkele onderdelen is aanpassing van de regeling niettemin wenselijk. Wij hebben de regeling m.i.v hierop aangepast. Het betreft: verhoging van het maximumsubsidiebedrag per aanvrager per jaar van naar Dit omdat gebleken is dat voor grotere uitvoeringsprojecten en voor partijen die meer projecten op korte termijn kunnen en willen uitvoeren het huidige maximumbedrag onvoldoende soelaas biedt, met als gevolg gedwongen fasering, vertraging, het niet-realiseren van projecten tekstuele harmonisatie met de geldende Europese staatssteunregelgeving. I-3

83 Besluitvormingsdocument: Ondertekend besluit Slotwijziging 2017 (PS )

84 Provinciale Staten Vergadering d.d. 13 december 2017 Besluit nr. PS PROVINCIALE STATEN VAN GELDERLAND Gezien het voorstel van Gedeputeerde Staten betreffende de vaststelling van de Slotwijziging 2017; Gelet op het artikel 196 van de Provinciewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten; Gelet op artikel 4:23, derde lid, aanhef en onder c van de Algemene wet bestuursrecht; BESLUITEN T.a.v. de Slotwijziging De Slotwijziging 2017 inclusief bijlagen vast te stellen Waar in begrepen: T.a.v. het hoofdstuk Ontwikkelingen begroting; onderdeel Kerntaken 2. Vast te stellen wijziging 11 van de begroting 2017 T.a.v. het hoofdstuk Overige onderwerpen; beschikbaarstellingen 3. SteenGoed Benutten Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen voor de centrumontwikkeling Winterswijk ( ,-), vrijkomende agrarische bebouwing ( ,-), Gele Rijders Plein ( ,-), Korenkwartier ( ,-) en verplaatsing open overslag van handelsauto s en oud ijzer van Vijverterrein in Tiel ( ,-). 4. Procesondersteuning SteenGoed Benutten Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen voor de regeling SteenGoed Benutten Procesondersteuning om de samenleving te kunnen helpen bij het maken van haalbare plannen. 5. Voorfinanciering ontwikkelkosten energieprojecten Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen voor de regeling Voorfinanciering ontwikkelkosten om lokale energiecoöperaties in staat te stellen grootschalige energieprojecten te ontwikkelen. 6. Jeugdsportfonds Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen om het mogelijk te maken dat het Jeugdsportfonds in de eerste helft van 2018 haar activiteiten kan continueren. 7. Functioneel Gebruik Erfgoed Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen voor de regeling Functioneel Gebruik Erfgoed omdat het de inschatting is dat het beschikbare jaarbudget van 6 miljoen binnen korte tijd uitgeput zal zijn. 8. Jeugdcultuurfonds Een bedrag van ,- beschikbaar te stellen om het mogelijk te maken dat het Jeugdcultuurfonds in de eerste helft van 2018 haar activiteiten kan continueren. II-1

85 T.a.v. het hoofdstuk Overige onderwerpen; subsidiegrondslagen 9. Centrumontwikkeling Winterswijk De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van gemeente Winterswijk met een bedrag van ,- voor de ontwikkeling van het centrum. 10. Vrijkomende agrarische bebouwing De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van gebiedscoöperatie O-gen met een bedrag van ,- voor het programma Vrijkomende Agrarische Bebouwing. 11. Gele Rijders Plein De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Arnhem met een bedrag van maximaal ,- voor de transformatie van het Gele Rijders Plein. 12. Korenkwartier De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Arnhem met een bedrag van ,- voor de transformatie en revitalisering van het Korenkwartier. 13. Impuls fietsparkeren bij stations De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van: a. De gemeente Arnhem met een bedrag van ,- voor het geschikt maken van de ruimte voor uitbreiding van fietsklemmen bij station Arnhem-Velperpoort. b. De gemeente Harderwijk met een bedrag van ,- voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Harderwijk. c. De gemeente Ede met een bedrag van ,- voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Ede/Wageningen. d. De gemeente Culemborg met een bedrag van ,- voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Culemborg. e. De gemeente Apeldoorn met een bedrag van ,- voor een bijdrage aan de introductie en de exploitatie van de eerste 24 uur gratis stallen in de fietsenstalling bij station Apeldoorn. 14. Snelfietsroute Arnhem-Dieren De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van: a. De gemeente Arnhem met een bedrag van maximaal ,- voor het deel Merwedestraat-Amerstraat van de snelfietsroute. b. De gemeente Rheden met een bedrag van maximaal ,- voor het deel Zuider Parallelweg in Velp van de snelfietsroute. 15. Snelfietsroute F12 (Arnhem-Zevenaar) De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Westervoort met een bedrag van maximaal ,- voor het deel Hamersestraat-brug over de Rivierweg van de snelfietsroute. 16. Verplaatsing op en overslag van handelsauto s en oud ijzer van Vijverterrein in Tiel De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Tiel met een bedrag van ,- voor de herontwikkeling van het Vijverterrein. 2 II-2

86 17. Sportservicepunt Uniek Sporten De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de gemeente Nijmegen met een bedrag van ,- ten behoeve van Uniek Sporten (regio Nijmegen). 18. Jeugdsportfonds De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de Stichting Jeugdsportfonds Gelderland met een bedrag van ,- voor de continuering van de activiteiten voor de periode van 1 januari 2018 tot 1 juli De activiteiten zijn gericht op het stimuleren van het gebruik van voorzieningen op het gebied van sport en bewegen door kinderen, de ondersteuning van onder andere intermediairs en de samenwerking tussen verschillende partijen. 19. Intrekken subsidiegrondslag Stichting Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Besluit PS I nummer 6 intrekken. De daarmee vrijkomende middelen van ,- binnen kerntaak 3 Vitaal platteland, natuurbeheer en ontwikkeling natuurgebieden terug laten vallen. 20. Jeugdcultuurfonds De grondslag vast te stellen voor het subsidiëren van de Stichting Jeugdcultuurfonds Gelderland met een bedrag van ,- voor de continuering van de activiteiten voor de periode van 1 januari 2018 tot 1 juli De activiteiten zijn gericht op het stimuleren van het gebruik van voorzieningen op het gebied van cultuur en cultuureducatie door kinderen, de ondersteuning van onder andere intermediairs en de samenwerking tussen verschillende partijen. 21. Erfgoedfestival Gelderland Grensland a. Intrekken besluit PS nummer 17. b. De grondslag vast stellen voor het subsidiëren van de Coöperatie Erfgoed Gelderland met een bedrag van maximaal ,- ten behoeve van het in 2018 te organiseren erfgoedfestival. c. Het jaarlijkse subsidiebedrag van groot ,-, jaarschijf 2019, een jaar naar voren te halen en ter beschikking te stellen in het jaar 2018 aan de Coöperatie Erfgoed Gelderland. 22. Biënnale Gelderland In het besluit beslispunt 42 Valkhof museum (Biënnale Gelderland) wijzigen in Museum Arnhem (Biënnale Gelderland) (wijziging subsidieontvanger). T.a.v. het vervolgvoorstel behorende bij de Slotwijziging CROW-KpVV a. Subsidie te verstrekken ad ,- aan CROW voor de uitvoering van het KpVV jaarprogramma b. Aan deze subsidie de volgende voorwaarden te verbinden: i. Voorafgaande aan een subsidievaststelling wordt een beschikking tot subsidieverlening gegeven. ii. De subsidie wordt vastgesteld op basis van de werkelijke baten en lasten van de activiteiten waarvoor de subsidie is verleend. iii. Bij het verstrekken van de subsidie worden de volgende verplichtingen opgelegd: iv. De aanvraag om vaststelling gaat vergezeld van een financieel verslag en een activiteitenverslag. Artikel 4:80 Algemene wet bestuursrecht is van overeenkomstige toepassing. 3 II-3

87 v. Indien de subsidieontvanger ingevolge een wettelijk voorschrift verplicht is tot het opstellen van een jaarrekening, kan hij in plaats van het financieel verslag de jaarrekening overleggen indien op grond daarvan de werkelijke kosten en opbrengsten van de gesubsidieerde activiteit kenbaar zijn. vi. Het financieel verslag onderscheidenlijk de jaarrekening is voorzien van een accountantsverklaring. c. De algemene subsidieverordening Gelderland 2016 is niet van toepassing. d. Aan Gedeputeerde Staten de bevoegdheid te delegeren tot het verstrekken van de onder a genoemde subsidie, alsmede alle besluiten te nemen en handelingen te verrichten die daaraan dienstbaar zijn. Algemeen 24. Bovengenoemde subsidiebesluiten aan te merken als deel uitmakende van de provinciale begroting, overeenkomstig artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene wet bestuursrecht. Arnhem, 13 december zaaknummer Provinciale Staten van Gelderland voorzitter griffier 4 II-4

88

89 Besluitvormingsdocument: Statenbrief Slotwijziging 2017 (PS )

90 STATENBRIEF Onderwerp: Slotwijziging 2017 Portefeuillehouder: Jan Markink Kerntaak/plandoel: P&C cyclus Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: Te besluiten conform het ontwerpbesluit Over de inhoud van deze brief te overleggen De inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen (informatieplicht) HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 1 Inhoud voorstel (beoogd resultaat/doel) Hierbij bieden wij u de Slotwijziging 2017 aan. De Slotwijziging maakt deel uit van de zogenaamde Planning en Control cyclus. Met behulp van deze cyclus plant, stuurt en verantwoord ons college en uw Staten de activiteiten en middelen om de provinciale doelstellingen te realiseren. De documenten van deze cyclus, waaronder deze Slotwijziging 2017, worden u op een digitale wijze aangeboden via de link Begrotingscyclus ( De Slotwijziging bestaat uit drie onderdelen: Beleidsmatige en financiële actualisatie Ontwikkelingen begroting (2017) Overige onderwerpen Hiermee volgt deze Slotwijziging de gebruikelijke structuur van de P&C documenten. In het onderdeel Beleidsmatige en financiële actualisatie is de financiële actualisatie opgenomen. Wij stellen het begrotingssaldo voor 2017 bij naar aanleiding van de septembercirculaire van het provinciefonds. Het begrotingssaldo is het verschil tussen de geraamde baten en geraamde lasten en geeft daarmee een prognose van het jaarrekeningresultaat van Het begrotingssaldo 2017 komt voor afroming uit op 1,5 miljoen. Wij stellen uw Staten voor om dit positieve begrotingssaldo toe te voegen aan de vrij programmeerbare ruimte in de reserve Algemene dekkingsmiddelen en overige. Naast het begrotingssaldo wordt de vrij programmeerbare ruimte aangevuld door diverse vastgestelde subsidies ( 5,4 miljoen) en vrijgevallen exploitatie budgetten ( 2,1 miljoen). Zoals in de Najaarsnota 2017 aangekondigd, hebben we nu de vrijval van de MKB Kredietfaciliteit Gelderland verwerkt, het betreft een bedrag van 11 miljoen. Het saldo van de vrij programmeerbare ruimte komt voor 2017 op 28,4 miljoen. We gebruiken deze middelen voor het nog te zoeken bedrag van 63 miljoen uit de Midterm review. Het ziet ernaar uit dat we bij Voorjaarsnota 2018 dit bedrag kunnen invullen. In het onderdeel Ontwikkelingen begroting hebben wij voorstellen betreffende de lopende begroting opgenomen en bij de kerntaken zelf geven wij zoals gebruikelijk op plandoel niveau een meer gedetailleerde analyse van de verschillen. In totaal wordt voorgesteld de lasten te verlagen met een bedrag van 19 miljoen. Hierin zit een stijging van Mens en Middelen van 16,1 miljoen voor onder andere asbest, naar voren gehaalde investeringen en decentrale arbeidsvoorwaarden. Inlichtingen bij: mw. M. Zinger, telefoonnummer (026) adres: post@gelderland.nl III-1

91 Verder worden budgetten verlaagd omdat bijvoorbeeld subsidieaanvragen en aanvragen tot vaststelling van subsidies niet (tijdig of volledig) binnen zijn gekomen. Hierdoor schuift de prestatielevering door naar De verlaging van de lasten zijn dan ook vooral een verschuiving van lasten naar een volgend begrotingsjaar, de gestelde doelen zullen gerealiseerd worden zij het op een later tijdstip. De baten stijgen met 33 miljoen. Dit bestaat onder andere uit de bovengenoemde MKB Kredietfaciliteit Gelderland van 11 miljoen, de bovengenoemde vastgestelde subsidies van 5,4 miljoen en de verkoopopbrengst van Marktstate van 6 miljoen. In het laatste onderdeel Overige onderwerpen hebben wij een aantal onderwerpen opgenomen om uw Staten te informeren of te laten besluiten. Het gaat hier om de ontwikkeling van het EMU-saldo, beschikbaarstellingen, subsidiegrondslagen, versterken vestigingsklimaat campus Wageningen en de voortgang en stand van zaken met betrekking tot de Regeling functioneel gebruik erfgoed. 2 Aanleiding Op grond van art. 4 lid 3 van de Financiële verordening Gelderland 2016 bieden wij uw Staten ten behoeve van uw december vergadering van het lopende jaar een Slotwijziging aan. 3 Bestaand beleid c.q. kader Het verschijnen van een Slotwijziging is een provinciale aangelegenheid en wordt geregeld in de Financiële verordening Gelderland Er is geen andere verplichting, bijvoorbeeld uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) of de Provinciewet, om een Slotwijziging op te stellen. De Slotwijziging raakt beleidsinhoudelijk gezien diverse beleidsterreinen (kerntaken/plandoelen) en is gebaseerd op meerdere wetten, verordeningen, etc. Deze nemen wij hier niet allemaal afzonderlijk op. 4 Argumenten/afwegingen/risico's In de Slotwijzigingen zijn diverse (beleidsmatige en financiële) afwegingen opgenomen. De afwegingen en argumenten hebben wij bij de verschillende elementen uitvoerig weergegeven zodat uw Staten in de gelegenheid worden gesteld om over deze afwegingen te kunnen besluiten. Vele van de afwegingen vallen onder het budgetrecht van uw Staten. 5 Financiële consequenties Zie de punten onder Inhoud voorstel 6 Proces en evaluatie Uw Staten behandelen op 29 november de Slotwijziging 2017 in de commissie ABF. Vervolgens besluiten uw Staten op woensdag 13 december over het voorstel. Arnhem, 14 november zaaknummer Gedeputeerde Staten van Gelderland C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris Bijlagen: Ontwerpbesluit Begrotingswijziging Notitie Slotwijziging III-2

92

93 Besluitvormingsdocument: Vervolgvoorstel Slotwijziging 2017 (PS )

94 Bijlage bij Statenbrief Zaaknummer Vervolgvoorstel bij de Slotwijziging 2017 Provincie Gelderland Bezoekadres: Markt 11, 6811 CG ARNHEM Postadres: Postbus 9090, 6800 GX ARNHEM Telefoon: (026) Fax: (026) Website: IV-1

Nog meer weergeven