Voordracht aan Provinciale Staten. van Gedeputeerde Staten. Provinciale waterregelgeving. 1 Ontwerpbesluit. Provinciale Staten van Zuid-Holland,

Transcriptie

1 Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Onderwerp Provinciale waterregelgeving 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op: Artikel 145 van de Provinciewet; Besluiten: 1. Vast te stellen: a. het wijzigingsbesluit Waterverordening Zuid-Holland, met toelichting; b. het wijzigingsbesluit Waterverordening Rijnland, met toelichting en twee kaarten; c. het wijzigingsbesluit Waterverordening hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, met toelichting en kaart; d. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, met toelichting; e. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het hoogheemraadschap van Delfland, met toelichting; f. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het waterschap Hollandse Delta, met toelichting; g. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het hoogheemraadschap van Rijnland, met toelichting; h. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het hoogheemraadschap van Amstel Gooi en Vecht, met toelichting en kaart; i. het wijzigingsbesluit Reglement van bestuur voor het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden met toelichting. 2. De onder 1 genoemde besluiten overeenkomstig de daaraan te stellen vereisten te publiceren, c.q. bekend te maken. Den Haag, 28 januari 2015 Provinciale Staten van Zuid-Holland, griffier, voorzitter, Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 1 van 7

2 2 Toelichting Korte voorgeschiedenis De provinciale waterregelgeving wordt gevormd door waterschapsreglementen en waterverordeningen. waterschapsreglementen zijn gebaseerd op de Waterschapswet. De taak en bevoegdheden van het waterschapsbestuur zijn hierin vastgelegd. waterschapsverordeningen zijn gebaseerd op de Waterwet. Hierin zijn algemene regels opgenomen over provincie brede onderwerpen zoals het regionaal waterplan en het grondwater. Verder zijn instructieregels opgenomen voor het watersysteembeheer van de waterschappen. De huidige waterschapsreglementen en waterverordeningen zijn in december 2009 door provinciale staten vastgesteld. Er is aanleiding om de provinciale waterregelgeving te herzien. In de provincie Zuid-Holland liggen zeven waterschappen. De provinciale waterregelgeving is voor deze waterschappen in diverse waterverordeningen en reglementen vastgelegd. Voor de waterschappen die geheel zijn gelegen in de provincie Zuid-Holland zijn de instructieregels voor het watersysteembeheer opgenomen in de Waterverordening Zuid-Holland. Voor de waterschappen die in meerdere provincies zijn gelegen zijn waterverordeningen en reglementen bij gemeenschappelijk besluit van de betreffende Staten vastgesteld. Hierdoor is de regelgeving voor deze interprovinciale waterschappen voor het gehele waterschapsgebied gelijkluidend. Wijzigingsbesluiten: Bevoegdheid tot wijziging Waterschap Verordening/Reglement PS Zuid-Holland Hollandse Delta, Delfland, van Waterverordening Zuid-Holland, Schieland en de Krimpenerwaard Reglement Hollandse Delta, Reglement Delfland, Reglement van Schieland en de Krimpenerwaard PS Zuid-Holland en PS Rijnland Waterverordening Rijnland en Reglement Noord-Holland van Rijnland PS Utrecht en PS Zuid-De Stichtse Rijnlanden Waterverordening HDSR en Reglement Holland HDSR PS Noord-Holland, PS Amstel Gooi en Vecht Reglement AGV Zuid-Holland en PS Utrecht De wijzigingsbesluiten zijn (grotendeels) identiek en met de andere provincies afgestemd. NB: Er is geen noodzaak tot wijziging van de Waterverordening AGV en de Waterverordening Rivierenland. Het reglement voor Rivierenland wordt wel gewijzigd. Omdat in het reglement van Rivierenland is bepaald dat wijzigingen van beperkte strekking door Provinciale Staten van Gelderland kunnen worden vastgesteld is het niet nodig dat dit wijzigingsbesluit mede door Zuid- Holland wordt vastgesteld. Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 2 van 7

3 Inhoudelijke toelichting De aanleiding voor aanpassing van de provinciale regelgeving is gelegen in de volgende redenen: 1. Juridische verankering van de afspraken uit de Wateragenda Zuid-Holland (vastgesteld door PS 27 juni 2012, nr 6495) voor de onderwerpen bescherming tegen wateroverlast en het peilbesluitenproces. 2. Het toezicht van de provincie op de waterschappen is zich meer gaan richten op een procesmatig toezicht. In plaats van het toezien op individuele besluiten worden jaarlijkse voortgangsgesprekken gevoerd. Dit maakt het mogelijk om een aantal instructieregels te schrappen. 3. Een aantal wetstechnische aanpassingen worden doorgevoerd. 4.. In het reglement van AGV en het reglement van De Stichtse Rijnlanden wordt de vaarwegentaak geschrapt. Afgesproken is dat deze taak door de verschillende provincies in de vaarwegenverordening wordt opgenomen. 5. Tot slot worden bij Rijnland en bij De Stichtse Rijnlanden een aantal regionale waterkeringen geschrapt. De inhoudelijke wijzigingen op een rijtje: 1. Bescherming tegen wateroverlast: normering wateroverlast In de Waterverordening Zuid-Holland en de Waterverordening Rijnland zijn wateroverlastnormen opgenomen. Om te beoordelen of het regionale watersysteem aan de normen uit de waterverordening voldoet maken de waterschappen gebruik van watersysteemtoetsingen. In deze toetsing worden de knelpunten in het watersysteem bepaald met behulp van gebiedskennis, modellen en neerslagreeksen die gebaseerd zijn op KNMI-scenario s (huidige klimaat en toekomstig klimaat in 2050). Deze toetsing wordt in een gebiedsproces, samen met derden, omgezet naar gebiedsspecifieke maatregelen, waarbij gezocht wordt naar een maatschappelijk acceptabele kostenbaten-verhouding. Bij de totstandkoming van de verordeningen in 2009 was de verwachting dat de waterschappen in staat zouden zijn om tegen redelijke kosten de wateroverlastopgaven uit te voeren. Voor een groot deel van het gebied is deze verwachting uitgekomen. Momenteel voldoet ongeveer 95 % van het gebied aan de in de verordening opgenomen normen. Dit hoge percentage is bereikt door de uitvoering van vele maatregelen, zoals de verbreding van watergangen, verbeteren van gemalen en lokale oplossingen zoals de aanleg van waterpleinen in verstedelijkte gebieden. De resterende wateropgaven (ongeveer 5 % van het gebied) liggen in dichtbebouwd/verhard gebied of veenweide gebieden. In de dichtbebouwde gebieden is de ruimte om maatregelen te treffen schaars en zijn de maatschappelijke kosten om de maatregelen uit te voeren hoog. In veenweidegebieden vindt bodemdaling plaats. Hierdoor is de drooglegging vanuit historisch perspectief klein en de technische mogelijkheden om wateroverlast te voorkomen zijn gering. De schade die door inundatie ontstaat ligt in veenweidegebieden vaak een factor tien lager dan de kosten van de fysieke maatregelen om aan de normering uit de verordening te voldoen. Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 3 van 7

4 Er is behoefte aan een doelmatigheidsslag. Daarom worden de volgende wijzigingen voorgesteld: Het treffen van maatregelen om grasland buiten het groeiseizoen aan de wateroverlastnorm te laten voldoen is niet doelmatig. Daarom wordt voorgesteld om de graslandnorm alleen buiten het groeiseizoen te laten gelden. Het is niet kosteneffectief om maatregelen te treffen voor de lagere delen van het grasland, bijvoorbeeld langs sloten. Daarom wordt voorgesteld om het maaiveldcriterium voor grasland op te hogen. Het maaiveldcriterium is het deel van het peilgebied dat buiten beschouwing kan blijven bij de toetsing. In de Waterverordening Rijnland wordt voor de drooggemaakte polder aan de westzijde te Aarlanderveen, in verband met de specifieke kwaliteit en cultuurhistorische karakter van het gebied, een gebiedsspecifieke norm voorgesteld. De verwachting is dat in 2017, zodra de gebiedsprocessen zijn afgerond, voor nog een beperkt aantal gebieden gebiedsspecifieke normen moeten worden opgenomen in de verordening. Vastgelegd wordt in de verordening dat het watersysteem in 2027 op orde moet zijn. Om de resterende wateroverlastopgaven te realiseren zijn de waterschappen afhankelijk van gebiedsprocessen en de synergie met andere overheden. Het kost de nodige tijd om via een maatschappelijk acceptabele fasering van investeringen het watersysteem op orde te brengen. In het Nationaal Bestuursakkoord Water is afgesproken dat de waterschappen het watersysteem in 2015 op orde hebben. Er zijn echter een aantal uitzonderingssituaties benoemd waarin uitstel verleend kan worden tot uiterlijk Van deze mogelijkheid wordt thans gebruik gemaakt. De monitoring van de voortgang van de uitvoering van de wateroverlastopgaven maakt onderdeel uit van de jaarlijkse voortgangsrapportages. Ook nemen de waterschappen in de beheerplannen een meerjarenplanning van de wateroverlastopgaven op en wordt halverwege de planperiode een MID term review opgesteld door de waterschappen. Provinciale Staten worden aan de hand van de meerjarenplanning en de MID term review iedere drie jaar geïnformeerd over de voortgang. Voor de waterschappen Rivierenland, Amstel Gooi en Vecht en De Stichtse Rijnlanden is er (vooralsnog) geen noodzaak tot aanpassing van de verordening omdat deze waterschappen tegen redelijke kosten de wateropgaven kunnen realiseren. 2. Peilbesluitenproces In de verordeningen is voorgeschreven dat het waterschap iedere tien jaar een peilbesluit moet herzien (met de mogelijkheid om één keer voor vijf jaar vrijstelling van deze verplichting aan gedeputeerde staten te vragen). De termijn van tien jaar zegt niet veel over de actualiteit van de peilbesluiten. De provincie wil meer op doelen sturen en minder op werkwijzen. Het uiteindelijke doel is dat er actuele peilbesluiten moeten zijn, die zijn toegesneden op alle functies en belangen in het gebied. Bij veranderende omstandigheden, waardoor gewijzigde eisen aan het waterbeheer worden gesteld, moet het waterschap het peilbesluit actualiseren. Dit kan dus zowel langer als korter zijn dan tien jaar. De normbepaling, iedere tien jaar een peilbesluit herzien wordt in de Waterverordening Zuid-Holland en de Waterverordening Rijnland vervangen door de doelbepaling, zorgdragen voor een actueel peilbesluit. Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 4 van 7

5 Er zijn procesafspraken gemaakt met de waterschappen: bij provinciale belangen, zoals veenbodemdaling natuur en archeologie, wordt de provincie aan de voorkant van het peilbesluitenproces betrokken. De actualiteit van de peilbesluiten maakt ook onderdeel uit van de jaarlijkse voortgangsgesprekken. De doelbepaling voor de peilbesluiten gaat voor Rijnland (voorlopig) alleen gelden voor de peilbesluiten die volledig zijn gelegen op het grondgebied van Zuid-Holland. Ongeveer 75 % van de peilbesluiten liggen in Zuid-Holland. De provincie Noord-Holland heeft nog geen procesafspraken met Rijnland opgesteld en wil daarom vasthouden aan de herzieningstermijn van tien jaar. De verwachting is dat bij de eerstvolgende wijziging van de verordening (2017) Noord-Holland ook procesafspraken met Rijnland heeft opgesteld en dat de doelbepaling voor het gehele gebied van Rijnland kan gaan gelden. De nu gekozen constructie (alleen een doelbepaling in Zuid-Holland) is voor Rijnland goed werkbaar. Voor Amstel Gooi en Vecht, De Stichtse Rijnlanden en Rivierenland is wijziging van de regelgeving voor de peilbesluiten niet mogelijk omdat de trekkende provincie heeft aangegeven dat de nieuwe doelbepaling niet past binnen hun sturingsfilosofie. 3. Meer procesmatig toezicht in plaats van toezicht op individuele besluiten Een aantal instructieregels worden geschrapt omdat deze niet meer passen binnen de sturingsfilosofie waarbij de provincie minder toetst op individuele besluiten en meer toetst op de doelen. Uit de reglementen worden een aantal meldplichten van besluiten geschrapt (ontwerpkeur, peilbesluiten en leggers). Uit de waterverordening wordt de instructieregel voor de regulering van de grondwateronttrekkingen en grondwaterinfiltraties geschrapt. 4. Wetstechnische wijzigingen Het gaat hierbij om wijzingen die noodzakelijk zijn in verband met gewijzigde wetgeving of het gaat om overbodig geworden bepalingen die geschrapt kunnen worden. De procedurevoorschriften voor de Adviescommissie schade grondwater worden geschrapt omdat deze al zijn opgenomen in het instellingsbesluit van de Adviescommissie. De voorbereidingsprocedure voor tussentijdse wijzigingen van het regionaal waterplan voor de functie zwemwater wordt vastgelegd in de verordening. In de Waterwet is de goedkeuring door gedeputeerde staten van het beheerplan van de waterschappen geschrapt. De verordening wordt hierop aangepast. De procedure voor de voorbereiding van de leggerwijzigingen wordt versimpeld. De waterschapsreglementen worden aangepast aan de nieuwe regio-indeling van de Wet op de Kamer van Koophandel. Het tijdstip van benoeming van het dagelijks bestuur van het waterschap wordt geschrapt uit de reglementen omdat dit al in de Waterschapswet uitputtend is geregeld. In het reglement wordt, op verzoek van de waterschappen, de mogelijkheid opgenomen dat het waterschap het onderhoud aan waterstaatswerken kan neerleggen bij een derde. Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 5 van 7

6 In het reglement van Rijnland wordt geregeld dat de waterstaatswerken die in beheer zijn bij de gemeenten Oegstgeest en Wassenaar in beheer overgaan naar het waterschap op een nader te bepalen datum.. In het reglement van AGV en het reglement van De Stichtse Rijnlanden wordt de vaarwegentaak geschrapt. Afgesproken is dat de provincies deze taak vastleggen in de vaarwegenverordening. 5. Wijziging van de kaart voor de regionale waterkeringen voor Rijnland en De Stichtse Rijnlanden Bij de waterschappen Rijnland en De Stichtse Rijnlanden is er reden om de kaart voor de regionale waterkeringen te wijzigen. Bij Rijnland wordt één waterkering van de kaart geschrapt. De waterkering heeft zijn functie verloren omdat de betreffende polder onder water wordt gezet in verband met de realisatie van waterberging. Bij de Stichtse Rijnlanden worden een aantal waterkeringen langs voorboezems van de kaart geschrapt. De waterkeringen hebben hun waterkerende functie verloren omdat de voorboezems afsluitbaar zijn gemaakt. Voor een verdere inhoudelijke toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij de diverse wijzigingsbesluiten. Nota van Beantwoording Het ontwerp van de wijzigingsbesluiten is, volgens de voorschriften uit afdeling 3:4 van de Algemene wet bestuursrecht, gedurende zes weken ter inzage gelegd. Er zijn zes inspraakreacties ontvangen. In de nota van beantwoording wordt ingegaan op de inspraakreacties. Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat mag het kosten? De afspraken uit de Wateragenda Zuid- Holland worden (juridisch) verankerd in de provinciale waterregelgeving. Tevens worden een aantal wijzigingen van ondergeschikt belang meegenomen. De verordeningen en reglementen zijn kaderstellend voor de waterschappen. De proviciale regelgeving wordt geactualiseerd. Het vaststellen van de actualisatie van de regelgeving vergt enige apparaatslasten. Den Haag, 28 januari 2015 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, voorzitter, mw. drs. J.A.M. Hilgersom drs. J. Smit Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 6 van 7

7 Voordracht aan Provinciale Staten - Provinciale waterregelgeving Pagina 7 van 7