Onderzoek Migratie Snoekbaars
|
|
- Nina van Wijk
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Onderzoek Migratie Snoekbaars
2
3 1 Inleiding 1.1 Doel en vraagstellingen Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in het migratiegedrag van snoekbaars in het Benedenrivierengebied van Rijn en Maas en eventuele uitspoeling naar zee, gedurende minimaal één geheel jaar. Na het instellen van de Kier kan het onderzoek herhaald worden om inzicht te krijgen in wat dit nieuwe beheerscenario betekent voor de migratie van snoekbaars in het Benedenrivierengebied en de uitspoeling naar zee. Het onderzoek maakt het mogelijk om antwoord te krijgen op de volgende deelvraagstellingen: 1). Over welke afstanden migreren snoekbaarzen in het Benedenrivierengebied? 2). Heeft deze migratie een seizoenaal patroon? 3). Wat is de home range van de populatie en is sprake van gescheiden populaties in het Benedenrivierengebied vergeleken met meer stroomopwaarts op de rivieren? 4). Welke aantallen snoekbaarzen worden teruggevangen door beroeps- en sportvisserij? 5). Wat is de omvang van de uitspoeling van snoekbaars onder het normale regime van bediening van de Haringvlietsluizen? 6). Vermindert de uitspoeling van snoekbaars (en dus ook andere vis) door het toepassen van de het Kier regime? 7). Is snoekbaars (en dus ook ander vis), na uitspoeling, in staat terug te keren naar het Haringvliet? a) onder het normale regime? b) onder het Kier regiem? Alleen een visstandbemonstering geeft te weinig inzicht in de dynamiek van de snoekbaars in tijd en ruimte. Daarvoor is aanvullend onderzoek nodig. Om met name de migratie, maar ook de eventueel resulterende uitspoeling van snoekbaars te onderzoeken, is gekozen voor het NEDAP Trail telemetriesysteem. Bij dit systeem worden vissen voorzien van een transponder (zender). Als deze getransponderde vissen detectiestations op de rivieren passeren, wordt dit geregistreerd. Aan de hand van de verzamelde detecties op de stations kan inzicht worden verkregen in de routes waarlangs snoekbaarzen migreren in het Benedenrivierengebied en of deze eventueel uitspoelen bij de Haringvlietdam als gevolg van grote afvoeren. In eerder onderzoek van de OVB is gebleken dat in de winterperiode bij hoge afvoeren tot tonnen vis per dag kunnen uitspoelen (Kemper, 1997). Snoekbaars spoelt zelfs in die mate uit dat er op sommige dagen wel tot drie kotters aan de buitenzijde van het Haringvlietdam er op vissen. Dit laatste heeft een duidelijke relatie met de toekomstige Kier. De verwachting is dat snoekbaars (maar natuurlijk ook andere vissoorten) als gevolg van dit beheerscenario minder gevoelig zijn voor uitspoeling, omdat zij beter in staat zijn de overgang naar het zoute water waar te nemen. Tevens is het waarschijnlijk dat zij, zelfs als ze al zijn uitgespoeld, in staat zijn via de geopende deuren terug te keren. De aanwezigheid van de stations 21 en 22 in de Haringvlietdam (zie afbeelding 1) maakt het mogelijk dit op detailniveau waar te nemen.
4 1.2 Belanghebbenden bij het onderzoek Vanuit meerdere partijen is belangstelling voor de resultaten van het onderzoek. Het onderzoek wordt uitgevoerd vanuit een samenwerkingsverband tussen Rijkswaterstaat Zuid-Holland vanuit het project De Kier, de Federatie Zuidwest Nederland en Sportvisserij Nederland. Het project zal worden uitgevoerd door Visadvies. Sportvisserij Nederland coördineert samen met het NKS (Nederlands Kampioenschap Snoekbaarsvissen) en de BVSV (Belangen Vereniging Snoekbaars Vissers) en de Federatie Zuidwest Nederland de wedstrijddagen, de terugvangdagen en de gehele communicatie van het project, Rijkswaterstaat, RIZA stelt het meetnet van detectiestations ter beschikking en de menskracht om de data te verzamelen. Bovendien levert RWS een ponton om de merkacties op uit te voeren. 1.3 Uitgevoerd vooronderzoek Voordat de migratie van snoekbaars gevolgd kan worden, is het noodzakelijk om inzicht te hebben in de overleving van snoekbaars na het implanteren van transponders. Hiertoe is in 2006 een nieuw onderzoek uitgevoerd op het Viskweekcentrum Valkenswaard (Caldenhoven & Vriese, 2006). Gedurende 3 maanden werd een groep van 15 snoekbaarzen geïmplanteerd met een transponder en een controle groep van eveneens 15 dieren gevolgd, waarbij werd gekeken naar overleving, groei en eventueel transponderverlies. In totaal was er een sterfte van 3 snoekbaarzen (één met transponder en twee zonder). Tevens werden 2 transponders gevonden in de bekkens waarin de snoekbaarzen waren opgeslagen. Voor wat betreft groei waren er geen verschillen tussen de groep geïmplanteerd met transponders en de controlegroep. De genezing van de operatie was voorspoedig. De resultaten van het experiment zijn van dien aard dat deze geen belemmering vormen voor het migratie onderzoek. Wel moet rekening gehouden worden met enig verlies aan transponders.
5 2 Uitvoering van het experiment 2.1 Inleiding Deens onderzoek (Koed et al., 2000) laat zien dat snoekbaars in een riviersysteem zich in het najaar verplaatst naar de meer benedenstroomse delen van het systeem. In het voorjaar vertoont snoekbaars een stroomopwaartse migratie. Ook in andere buitenlands onderzoek is aangetoond dat snoekbaars over langere afstanden migreert en kwetsbaar kan zijn voor overbevissing wanneer de snoekbaars bovenstrooms en de snoekbaars benedenstrooms als twee aparte bestanden worden beheerd (Saulamo & Thoressen, 2005). Een dergelijke situatie zou zich in Nederland ook voor kunnen doen met de snoekbaars in het Benedenrivierengebied. Daarnaast loopt snoekbaars in het Haringvliet ook nog eens het risico te worden uitgespoeld naar zee waarbij in de huidige situatie waarschijnlijk geen terugkeer meer mogelijk is. Beheer volgens de Kier zou hierin verandering kunnen brengen. 2.2 Aanpak van het experiment In 2007 zal een praktijkproef in het Benedenrivierengebied worden uitgevoerd. Het gaat om het migratiegedrag van de snoekbaarzen die voorkomen in het Haringvliet enerzijds en snoekbaarzen in de Oude Maas anderzijds. Hier worden, middels de inzet van de sportvisserijsector (zie hoofdstuk 3), snoekbaarzen gevangen en voorzien van transponders en/of een uitwendig merkje (Floyd-tag). Er worden in totaal 150 snoekbaarzen voorzien van een transponder (75 stuks per locatie). De groep snoekbaars met transponders die wordt teruggezet in de Oude Maas, weet zich omringd door de stations 5, 6, 7, 8 en 14 (zie figuur 1 en tabel 1). De snoekbaars op het Haringvliet zal worden gevangen en teruggezet in de nabijheid van de Haringvlietdam om het effect van uitspoeling in beeld te kunnen brengen. Tevens kunnen door deze aanpak relatief kleinschalige migraties in beeld worden gebracht op de Oude Maas en wat grootschaliger (stroomopwaartse) migraties in het Haringvliet (registraties op stations 5, 6, 8, 10 en 11 en wellicht verder). Stroomafwaarts kan detectie plaatsvinden op de stations 21 en 22. Om een nog meer dekkend netwerk van terugmeldingen te krijgen, zullen alle gevangen snoekbaarzen (zie hoofdstuk 3) worden voorzien van een uitwendig merk (Floy-tag). Verwacht wordt tussen de 500 en 1000 snoekbaarzen te kunnen merken met een Floyd-tag. Gezien de omvang van het gebied en de intensiteit van de sport- en beroepsvisserij wordt verwacht dat het rendement van terugvangsten aanzienlijk kan zijn. Communicatie hierover is noodzakelijk. Gegevens van het telemetriesysteem zullen worden verkregen van het RIZA. Start van het onderzoek is in juni. Naar verwachting zijn de vissen dan minder kwetsbaar. De looptijd is minimaal 1 jaar. Op deze manier wordt een beeld verkregen van de migratie in de zomer, het najaar, de winter en voorjaarsperiode. Daar de transponders 2 jaar meegaan, zal de uiteindelijke periode van het onderzoek tot maximaal 2 jaar kunnen zijn.
6 Figuur 1. Ligging van de detectiestations en de locaties waar de vissen gemerkt zullen worden. Haringvliet, Hellevoetsluis Oude Maas, Heerjansdam
7 Tabel 1. Namen en locaties van de detectiestations. Detectiestation Rivier(tak) of meer Locatie Start datum 2 IJssel Kampen Spui Zuidland Dordtsche Kil s-gravendeel De Noord Alblasserdam Beneden Merwede Boven Hardinxveld Lek Nieuwegein Waal Vuren Bergsche Maas Capelse Veer (Dussen) Grensmaas Stevensweert Rijn Xanten (BRD) Oude Maas Spijkenisse Roer St. Odiliënberg Sieg Menden (BRD) IJsselmeer Den Oever IJsselmeer Kornwerderzand Maas Sambeek Maas Balgoij Maas Afferden Maas Sambeek beneden stuw Haringvliet Stellendam zuid Haringvliet Stellendam noord Maas Borgharen Maas Itteren K4 Maas Linne wkc R2 Maas Linne vistrap Maas Linne dorp K2 Maas Alphen wkc R1 Maas Alphen vistrap Maas Lith dorp Nederrijn Arnhem Nederrijn Maurik Nederrijn Hagestein Foto 1: Floyd-tag
8
9 3 Inzet van de sportvisserijsector Wedstrijddagen om vis te merken Er zullen in het project ongeveer 140 vrijwilligers vanuit de sportvisserij (NKS en BVSV) ingezet worden om de snoekbaarzen te vangen voor het merken. Er zullen twee grootste wedstrijddagen worden georganiseerd in juni, één op het Haringvliet vanuit Hellvoetsluis (10 juni), één op de Oude Maas, vanuit Heerjansdam (24 juni). De wedstrijd zal meetellen voor het NKS en het is de bedoeling dat extra prijzen beschikbaar komen voor de boten die de meeste vis aanleveren die dag. Rijkswaterstaat heeft toegezegd om een ponton beschikbaar te stellen waarop de vissen kunnen worden opgeslagen en kunnen worden gemerkt. De kans om de sportvisserij neer te zetten als een betrokken, positieve en coöperatieve sector die investeert in kennis en mede daardoor een waardig gesprekspartner is. Voor de extra prijzen voor de twee wedstrijddagen worden sponsors gezocht. Uiteraard zal aan beide evenementen volop aandacht worden besteed in de bij Sportvisserij Nederland beschikbare media. Monitoring Naast de waarneming via de detectiestations zullen er ook veel snoekbaarzen met een (kleur)merk en/of transponder worden waargenomen. Snoekbaarsvissers die deze vissen vangen dienen deze zo snel mogelijk levend terug te zetten op de plek waar ze zijn gevangen en de gegevens op het (kleur)merk en de lengte van de vis door te geven aan de organisatie. Snoekbaarzen die onverhoopt worden meegenomen voor consumptie dienen ook te worden geregistreerd. De eventueel aangetroffen transponder dient te worden teruggezonden naar de organisatie. Snoekbaarsvissers kunnen ook actief worden ingezet om op gemerkte snoekbaarzen te vissen en zo gericht verblijfsinformatie te verzamelen. Om dit vorm te geven is onlangs al een oproep geplaatst in Het Visblad. De mogelijkheid bestaat om een website(gedeelte) voor dit onderzoek in te richten. Hier kunnen vissers maar ook andere partijen lezen over het onderzoek en de vorderingen. In de regio Zuid-west Nederland zijn ongeveer sportvissers die of lid zijn van een HSV dan wel een kleine vispas hebben. Deze mensen worden gevraagd om hun vangsten van gemerkte snoekbaarzen te melden. Om de meldingen te stimuleren zal Sportvisserij Nederland een prijzenpakketje samenstellen met kleinere prijzen. Daarnaast zullen enkele grotere prijzen worden verloot. Hiervoor worden sponsors gezocht. Wedstrijddagen, terugvangsten Gedurende het 18 maanden durende project wordt een nog nader te bepalen aantal zogenaamde terugvangdagen georganiseerd. Op deze dagen wordt gericht geprobeerd om gemerkte snoekbaarzen te vangen. De locaties van deze dagen zullen worden bepaald aan de hand van de kennis die wordt opgedaan over eventuele migratie van de gemerkte snoekbaarzen. Voor deze terugvangdagen zijn sponsors nodig voor de organisatie en prijzen.
Onderzoek Migratie Snoekbaars
Onderzoek Migratie Snoekbaars 1 Inleiding 1.1 Doel en vraagstellingen Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in het migratiegedrag van snoekbaars in het Benedenrivierengebied van Rijn en
Nadere informatieSnoekbaars Sander lucioperca L.
Snoekbaars Sander lucioperca L. Toine Aarts Kennis & Informatie Vis van het jaar 2007 Belangrijke vissoort Sportvisserij Beroepsvisserij VBC s en visplannen Stroperij KRW Inhoud Wettelijke status Taxonomie
Nadere informatieMigratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas
Migratie van salmoniden naar het binnenwater met nadruk op de intrek via de Haringvlietsluizen en de vervolgmigratie op de Maas Tim Vriese (ATKB) In opdracht van : Harriet Bakker (ZN) Inhoudelijk begeleider:
Nadere informatieMerken salmoniden Haringvliet 2006
Merken salmoniden Haringvliet 2006 VA2006_25 24 november 2006 Door: Ir. F.T. Vriese & J.C.A. Merkx Statuspagina Statuspagina Titel Merken salmoniden Haringvliet 2006 Samenstelling VisAdvies BV Vondellaan
Nadere informatieSterfte van migrerende zalmsmolts bij de stuw en waterkrachtcentrale
Sterfte van migrerende zalmsmolts bij de stuw en waterkrachtcentrale Linne. Rapport: VA2010_18 Opgesteld in opdracht van: Rijkswaterstaat Limburg Juli 2010 door: Kemper Jan H., I.L.Y Spierts & H. Vis Statuspagina
Nadere informatieSnoekbaars en ecologisch herstel
Verslag 15 e bijeenkomst Vissennetwerk, 4 oktober 2007 te Breda Snoekbaars en ecologisch herstel Deze bijeenkomst van het Vissennetwerk, dit maal gezamenlijk met de bijeenkomst van het Platform Ecologisch
Nadere informatieVismigratie Vismonitoring in grote rivieren
Vismigratie Vismonitoring in grote rivieren Welke ruimte heeft vis nodig? Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek Nederlands Animal Instituut Sciences voor Visserijonderzoek Group Oktober
Nadere informatieOnderzoek naar het migratiegedrag van de Atlantische steur (Acipenser sturio) in de Rijn
Onderzoek naar het migratiegedrag van de Atlantische steur (Acipenser sturio) in de Rijn Rapport: VA2011_43 Opgesteld in opdracht van: Sportvisserij Nederland November 2012 door: Vis H. & Q.A.A. de Bruijn
Nadere informatie4.5 Riviervis. Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO
4.5 Erwin Winter en Joep de Leeuw, RIVO (erwin.winter@wur.nl) De toestand van veel riviervissen is verbeterd sinds het dieptepunt in de jaren zeventig, maar de visstand is nog ver verwijderd van de situatie
Nadere informatieActuele ontwikkelingen Kier Haringvliet en trek van salmoniden. André Breukelaar. Rijkswaterstaat
Actuele ontwikkelingen Kier Haringvliet en trek van salmoniden André Breukelaar Haringvlietdam 2 Haringvlietsluizen 3 opening (m 2 ) Vergelijking LPH 84 HOPv4 750 LPH'84 ebopening 600 HOPv4 ebopening HOPv4
Nadere informatieDocument over visgeleiding bij waterkrachtcentrales in Nederland in het riviersysteem van Rijn en Maas
Groene stroom en visbescherming Document over visgeleiding bij waterkrachtcentrales in Nederland in het riviersysteem van Rijn en Maas Inleiding Dit document geeft zicht op de opwekking van elektriciteit
Nadere informatieTelemetrisch onderzoek naar de migratie van brasem in de Maas, 2009/2010
Telemetrisch onderzoek naar de migratie van brasem in de Maas, 2009/2010 Rapport: VA2009_28 Opgesteld in opdracht van: RWS Limburg RWS Waterdienst juli, 2010 definitief door: Vis H. & I.L.Y. Spierts Statuspagina
Nadere informatieMigratiemogelijkheden voor trekvissen, 2018
Indicator 19 april 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of
Nadere informatieOnderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas
Onderzoek naar visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Maas Harriet Bakker Studiedag Benelux 30 april 2015 Indeling Waterkracht in de Maas en vissterfte Beleid en politiek Studie effectiviteit
Nadere informatieEen visie op de sportvisserij, de visstand en het visserijbeheer op de grote rivieren
Een visie op de sportvisserij, de visstand en het visserijbeheer op de grote rivieren Presentatie Visie Zilveren Stromen Programma: 14:30 Opening 14:35 Op weg naar Zilveren Stromen 14:40 Inhoudelijke toelichting
Nadere informatiePassieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C094/08 1 van 8
Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2008 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink & H.V. Winter Rapport C094/08 Vestiging IJmuiden
Nadere informatieBathse spuikanaal zuid (Volkerak-Zoommeer)
Bathse spuikanaal zuid (Volkerak-Zoommeer) 1 mei 1987 Aanvang metingen Gemiddelde etmaalwaarden Datum Afvoer kenmerkende waarden periode 27 jan 1988 120 Hoogste (periode 1988...1990) 14 Gemiddelde (periode
Nadere informatieRapport Hengelvangstregistraties Volkerak-Zoommeer en kanalen
Rapport Hengelvangstregistraties 2017 Volkerak-Zoommeer en kanalen Inleiding Op het Volkerak-Zoommeer wordt gevist door zowel sport- als beroepsvissers. Sportvisserij Zuidwest Nederland heeft een machtiging
Nadere informatieJan Kemper (VisAdvies) Sterfte zalmsmolts en schieraal bij stroomafwaartse migratie over stuw en WKC Linne
Vissennetwerkbijeenkomst 10 maart 2011, te Linne Thema Vis, Waterkrachtcentrales, gemalen en koelwater. Aantal deelnemers: 81 Presentaties: Openingswoord door Willie van Emmerik. Inmiddels is het de 29
Nadere informatieMigratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik door vissen in de Itterbeek. Arthur de Bruin
Migratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik door vissen in de Itterbeek Arthur de Bruin Deelonderzoeken 1. Migratie temporele nevengeul 2. Habitatgebruik vissen Itterbeek Itterbeek Schouwsmolen
Nadere informatie1) Bijsluiter betrekkingslijnen 2013_2014 geldigheidsbereik 1 november oktober 2014
1) Bijsluiter betrekkingslijnen 2013_2014 geldigheidsbereik 1 november 2013-31 oktober 2014 Document 1 van 4 1) "Bijsluiter betrekkingslijnen 2013_2014" 2) "Betrekkingslijnen Maas versie 2013_2014" 3)
Nadere informatieIMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november Rapportnummer C140/09 1 van 9
Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2009 O.A. van Keeken, J.A.M. Wiegerinck, J. van Willigen, H.J. Westerink, H.V. Winter & H. Heessen Rapport C140/09 IMARES
Nadere informatieVismonitoring in grote rivieren
IMARES, Wageningen UR Vismigratie in laag Nederland Wetenschap: ecologische effecten Erwin Winter Vismigratie en beleid (EU richtlijnen) Natuurbeheer Habitatrichtlijn/Natura 2000 Gebiedsbescherming Soortbescherming:
Nadere informatieHINDERNISSEN VOOR DE VISTREK IN DE MAAS VAN DE MONDING TOT DE CHIERS Knelpunten in rood en toegangen naar leefgebieden in groen
HINDERNISSEN VOOR DE VISTREK IN DE MAAS VAN DE MONDING TOT DE CHIERS HINDERNISSEN VOOR DE VISTREK IN DE MAAS VAN DE MONDING TOT DE CHIERS Knelpunten in rood en toegangen naar leefgebieden in groen (1)
Nadere informatieSamen werken aan waterkwaliteit. Voor schoon, voldoende en veilig water
Samen werken aan waterkwaliteit Voor schoon, voldoende en veilig water D D Maatregelenkaart KRW E E N Z D E Leeuwarden Groningen E E W A IJSSELMEER Z Alkmaar KETELMEER ZWARTE WATER MARKER MEER NOORDZEEKANAAL
Nadere informatieVISPASSAGES IN HET BEHEERSGEBIED VAN WATERSCHAP REGGE EN DINKEL
VISPASSAGES IN HET BEHEERSGEBIED VAN WATERSCHAP REGGE EN DINKEL TYPEN, LOCATIES EN MONITORING VAN DE VISOPTREK VISPASSAGE OVERWATER Gertie Schmidt Waterschap Regge en Dinkel, afd. BOA oktober VISPASSAGES
Nadere informatieedna als alternatief voor de Passieve Vismonitoring
edna als alternatief voor de Passieve Vismonitoring De toepassing van de edna methode in stromend water Wouter Patberg - 9 april 2015 - Vissennetwerk Inleiding edna de edna methode in een notendop e staat
Nadere informatieHet effect van waterkrachtcentrales op migrerende paling
9 tijdschrift Het effect van waterkrachtcentrales op migrerende paling Jan Kemper De vooruitzichten voor de Europese aal zijn somber. Vooral het aanbod van jonge glasaal op de kust neemt jaarlijks af.
Nadere informatieVismigratie via de vispassage bij Grave, voorjaar 2007
Vismigratie via de vispassage bij Grave, voorjaar 27 Rapport: VA27_15 Opgesteld in opdracht van: Rijkswaterstaat, RIZA A.W. Breukelaar Oktober, 27 Definitieve versie door: M.C. de Lange & J.C.A. Merkx
Nadere informatieweek mei 2012 C
Steur terug in Nederland Opgave 1: Ze groeien als kool Steuren zijn vooral bekend om de kaviaar, de met zout behandelde onbevruchte eitjes van het vrouwtje. De Atlantische steur (Acipenser sturio) brengt
Nadere informatieMigratiemogelijkheden voor trekvissen, 2015
Indicator 16 juni 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen vanuit zee of
Nadere informatieVestiging IJmuiden Vestiging Yerseke Vestiging Texel Postbus 68 Postbus 77 Postbus 167
Wageningen IMARES Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies Vestiging IJmuiden Vestiging Yerseke Vestiging Texel Postbus 68 Postbus 77 Postbus 167 1970 AB IJmuiden 4400 AB Yerseke 1790 AD Den
Nadere informatieKarperproject Noord-Willemskanaal Onderzoek naar de verspreiding van karpers in een groot boezemkanaal
Karperproject Noord-Willemskanaal Onderzoek naar de verspreiding van karpers in een groot boezemkanaal Peter Paul Schollema Vissennetwerk 25 November 2016 Aanleiding De Hengelsportfederatie Groningen-Drenthe
Nadere informatieDeltaprogramma Bijlage A. Samenhang in het watersysteem
Deltaprogramma 2013 Bijlage A Samenhang in het watersysteem 2 Deltaprogramma 2013 Bijlage A Bijlage A Samenhang in het watersysteem Het hoofdwatersysteem van Eijsden en Lobith tot aan zee Het rivierwater
Nadere informatieComeback van de Europese meerval
onderzoek en beheer Comeback van de Europese meerval Het gaat de goede kant uit met de Europese meerval. Uit het toenemende aantal vangstmeldingen van de afgelopen jaren blijkt dat de populatie van deze
Nadere informatieRIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK
RIJKSINSTITUUT VOOR VISSERIJONDERZOEK Haringkade 1 - Postbus 68-1970 AB IJmuiden - Tel.: +31 2550 64646 Afdeling: Kust- en Binnenvisserij Rapport: BINVIS 92-05 Monitoring van glasaal in enkele Zuidhollandse
Nadere informatieMigratiemogelijkheden voor trekvissen
Indicator 15 juli 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Trekvissen kunnen slechts weinig
Nadere informatieDe Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn. André Breukelaar.
De Kier, opening van de Haringvlietdam een belangrijke verbetering voor de ecologische status van de Rijn André Breukelaar RWS Kierbesluit juni 2000 Haringvlietsluizen -bij voldoende Rijnafvoerook bij
Nadere informatieWatermanagement en het stuwensemble Nederrijn en Lek. Voldoende zoetwater, bevaarbare rivieren
Watermanagement en het stuwensemble Nederrijn en Lek Voldoende zoetwater, bevaarbare rivieren Rijkswaterstaat beheert de grote rivieren in Nederland. Het stuwensemble Nederrijn en Lek speelt hierin een
Nadere informatieRapport Hengelvangst registratie 2011 SNOEKBAARS. Volkerak Zoommeer Bathse Spuikanaal Schelde-Rijnkanaal
Rapport Hengelvangst registratie 211 SNOEKBAARS Volkerak Zoommeer Bathse Spuikanaal Schelde-Rijnkanaal Rapport hengelvangstregistratie 211 snoekbaars, juni 212 blad 1 van 11 Inhouds opgave Onderwerp blz
Nadere informatieInnovatief visonderzoek: Tussen fuik en digitaal.
f visonderzoek: Tussen fuik en digitaal. Technieken: theorie, praktijk en toekomst door Igor L.Y. Spierts, en Jan H. Kemper VisAdvies BV, Twentehaven 5, 3433 PT Nieuwegein www.visadvies.nl VisAdvies Kiem
Nadere informatieVismonitoring in grote rivieren
Optrekmogelijkheden en habitatgebruik van de rivierprik in Nederland Vismonitoring in grote rivieren Erwin Winter & Ben Griffioen Erwin Winter Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek IMARES, Wageningen
Nadere informatieMet DNA visstand monitoren op de grote rivieren
Met DNA visstand monitoren op de grote rivieren Wouter Patberg (Koeman en Bijkerk), Jan Warmink (Sylphium molecular ecology), Hans Ruiter (Rijkswaterstaat), Bart Wullings, Edwin Kardinaal (KWR Watercycle
Nadere informatieVisserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaalonderzoek Kinderdijk
Visserij Service Nederland sterk in viswerk Glasaalonderzoek Kinderdijk Onderzoek aanbod glas- en pootaal met glasaaldetector Rapport VSN 2016.06 In opdracht van Waterschap Rivierenland 19 juli 2016 Glasaalonderzoek
Nadere informatieVoorstel bijvangstenregeling
Voorstel bijvangstenregeling 2017-2018 Opgesteld voor: Algemene Ledenvergadering Sportvisserij Fryslân Opgesteld namens: Algemeen Bestuur Opgesteld door: Kantoor Onderwerp: Bijvangstenregeling 2017-2018
Nadere informatieDe migratie van zeeforel in Nederland
De migratie van zeeforel in Nederland A. bij de Vaate & A.W. Breukelaar Met medewerking van: G. de Laak T. Vriese Organisatie ter Verbetering van de Binnenvisserij, Nieuwegein C. Dijkers AquaSense, Amsterdam
Nadere informatieRapport Hengelvangst registratie 2013 SNOEKBAARS. met registratie van bijvangsten. SNOEK en BAARS
Rapport Hengelvangst registratie 213 SNOEKBAARS Vollkerak Zoommeer Batthse Spuiikanaall Schellde-Riijjnkanaall met registratie van bijvangsten SNOEK en BAARS Rapport hengelvangstregistratie 213 snoekbaars,
Nadere informatieEindverslag. De glasaalcollector, een innovatieve maatregel voor monitoring en herstel van de glasaalintrek: pilotgebied Delfland.
Eindverslag De glasaalcollector, een innovatieve maatregel voor monitoring en herstel van de glasaalintrek: pilotgebied Delfland. Rapport: VA2008_41 Opgesteld in opdracht van: Ministerie van LNV Januari
Nadere informatiev a n b r o n t o t m o n d i n g
V i s m i g r a t i e... v a n b r o n t o t m o n d i n g vrije vismigratie van bron tot monding De Noordzee werd ooit geroemd vanwege zijn rijke visstand. Steden werden gesticht en de visserij floreerde.
Nadere informatiePILOT studie edna grote rivieren
PILOT studie edna grote rivieren Een verkenning van edna methodiek in grote rivieren Nieuwe Waterweg, Haringvliet, Maas (Belfeld) en Rijn (Lobith) A.B. Griffioen (WMR), K. van Bochove (DATURA) Februari
Nadere informatieNoord-Zuidrelaties Rijn-Maasmonding. Onderdeel van de Systeemanalyse Rijn-Maasmonding
Noord-Zuidrelaties Rijn-Maasmonding Onderdeel van de Systeemanalyse Rijn-Maasmonding Ymkje Huismans - Kennisdag Zoetwater 8 november 2016 Gebiedsbeschrijving Enige open verbinding met zee Hollandsche IJssel
Nadere informatieOnderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: 24-6-2013 Kenmerk: 20121066/not02 Status: Definitief Opsteller: J.
Aan: P.C. Jol Onderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: 24-6-2013 Kenmerk: 20121066/not02 Status: Definitief Opsteller: J. Hop Inleiding Omstreeks begin mei 2013 is de
Nadere informatieMONITORING VAN VISMIGRATIEVOORZIENINGEN VOORJAAR 2012
MONITORING VAN VISMIGRATIEVOORZIENINGEN VOORJAAR 2012 WATERSCHAP AA EN MAAS 20 september 2012 076534150:0.7 - Definitief C01012.100177.0100 5 Waterschap Aa en Maas Hevelpassage Kaweise Loop 5.1 KAWEISE
Nadere informatieVerslag Vissennetwerk 19 mei 2016 Thema: Het Haringvliet, de Kier en vismigratie
Verslag Vissennetwerk 19 mei 2016 Thema: Het Haringvliet, de Kier en vismigratie Locatie: Schip De Zeeland - Haringvliet Dagvoorzitter: Marc de Rooy (Ministerie van Infrastructuur & Milieu/ Expertgroep
Nadere informatieVissen op reis. Over de problemen van migrerende vissen
Vissen op reis Over de problemen van migrerende vissen Migrerende vissen Net als bij vogels zijn er ook vissen die trekken. Zalmen, zeeforellen, houtingen en een aantal andere soorten groeien op in zee,
Nadere informatieGeautomatiseerde monitoring van vismigratie door de vispassage bij de Bieberg (NB), 2006
Geautomatiseerde monitoring van vismigratie door de vispassage bij de Bieberg (NB), 2006 Rapport: VA2006_09 Opgesteld in opdracht van: Waterschap Brabantse Delta Augustus 2006 door: M.C. de Lange & M.J.
Nadere informatieRapport Hengelvangstregistratie 2016 SNOEKBAARS. met registratie van bijvangsten. SNOEK en BAARS
Rapport Hengelvangstregistratie SNOEKBAARS met registratie van bijvangsten SNOEK en BAARS Rapport hengelvangstregistratie snoekbaars blad 1 van 11 Inhoudsopgave Onderwerp blz Inleiding 3 Deelnemers aan
Nadere informatieEvaluatie SKP Oude IJssel
Evaluatie SKP Oude IJssel Resultaten monitoring SKP dat in 2014 is gerealiseerd door de Hengelsport Federatie Midden Nederland 1 Inhoud 1. Aanleiding 3 2. Achtergronden project 3 3. Uitwerking project
Nadere informatieRapport Hengelvangst registratie 2012 SNOEKBAARS. met registratie van bijvangsten. SNOEK en BAARS
Rapport Hengelvangst registratie 212 SNOEKBAARS Vollkerak Zoommeer Batthse Spuiikanaall Schellde-Riijjnkanaall met registratie van bijvangsten SNOEK en BAARS Rapport hengelvangstregistratie 212 snoekbaars,
Nadere informatieWaar komt het water vandaan
Waar komt het water vandaan Veiligheidssituatie van Nederland Staat van de Delta Waar komt het rivierwater vandaan Inleiding Het water in Nederland komt voor het grootste deel uit de rivieren de Rijn en
Nadere informatieIMARES Wageningen UR. Evaluatie van de vistrappen in de Nederrijn Lek. Rapportnummer C064/10 1 van 38. dr. ir. H.V. Winter.
Evaluatie van de vistrappen in de Nederrijn Lek dr. ir. H.V. Winter Rapport C064/10 IMARES Wageningen UR (IMARES institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) Opdrachtgever: Rijkswaterstaat Dienst
Nadere informatieOnderzoek naar de visdichtheid in de Twentekanalen m.b.v. sonar
Onderzoek naar de visdichtheid in de Twentekanalen m.b.v. sonar december 2006 Versie 1 door: Kemper Jan H. Statuspagina Titel Onderzoek naar de visdichtheid in de Twentekanalen m.b.v. sonar Samenstelling:
Nadere informatieFederatie Groningen Drenthe
Federatie Groningen Drenthe Kantoor: Transportweg 13, 9482,WN Tynaarlo Tel: 0592-542890. e-mail: hsfgron-dren@vissen.nl website: www.vissen.nl. Raadpleeg de site voor het meest actuele nieuws omtrent voorwaarden,
Nadere informatieAnalyse Laagste Laagwaterstanden in jachthaven WSV De Engel, De Steeg
Analyse Laagste Laagwaterstanden in jachthaven WSV De Engel, De Steeg Inleiding In 2015 is er een ongekend lange periode van extreem laagwater geweest in de Rijn, IJssel en de Neder-Rijn en Lek. In de
Nadere informatieVismigratie onder het kanaal
Vismigratie onder het kanaal Is de langste en diepste onderleider van Nederland vispasseerbaar? Door Hendry Vis VisAdvies B.V. Monitoring vispassages in Nederland Compilatie monitoringsresultaten door
Nadere informatieHet verzoek om bijzondere waarnemingen is verstuurd aan de waterschappen zoals weergegeven in tabel 1. Waterschap Reactie Waarnemingen
agendapunt 6 ENW-T-11-13 Aan: ENW-Techniek Van: H. van Hemert - STOWA Betreft: Waarnemingen Hoogwater2011 Datum: 11 maart 2011 Projectnummer: 474.020 Kenmerk: 20110xxx Situatie Naar aanleiding van enkele
Nadere informatieHabitatrichtlijn Bijlage II (inwerkingtreding 1994). In zee valt de Zalm niet onder de werking van Bijlage II.
Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Zalm (Salmo salar) (H1106) 1.
Nadere informatieVismonitoring Grote Kreek Ouwerkerk. Terugvangproef bot en tarbot 2018
Vismonitoring Grote Kreek Ouwerkerk Terugvangproef bot en tarbot 2018 Vismonitoring Grote Kreek Ouwerkerk Terugvangproef bot en tarbot 2018 In opdracht van: Sportvisserij Zuidwest Nederland Uitgevoerd
Nadere informatieSportvisserij MidWest Nederland
Sportvisserij MidWest Nederland 1 Vis redden, wanneer grijp je in? Vissers zijn oren en ogen in het veld Er zijn tal van situaties die voor vissterfte kunnen zorgen, een snelle melding kan omvang van een
Nadere informatieRapport Hengelvangstregistratie 2009 SNOEKBAARS. Volkerak Zoommeer Bathse Spuikanaal Schelde-Rijnkanaal
Sportvisserij Zuidwest Nederland Rapport Hengelvangstregistratie 2009 SNOEKBAARS Volkerak Zoommeer Bathse Spuikanaal Schelde-Rijnkanaal Rapport hengelvangstregistratie 2009 snoekbaars, mei 2010 blad 1
Nadere informatieAFLEIDINGEN HYDROMORFOLOGIE RIJKSWATEREN
AFLEIDINGEN HYDROMORFOLOGIE RIJKSWATEREN RIJKSWATERSTAAT DATA ICT DIENST 22 december 2011 075742699:0.5 - Definitief C01012.100103.0100 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Werkwijze
Nadere informatieMigratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik van vissen in de Itterbeek
Migratie door een temporele nevengeul en habitatgebruik van vissen in de Itterbeek In opdracht van Waterschap Peel en Maasvallei December 2011 STICHTING RAVON POSTBUS 1413 6501 BK NIJMEGEN www.ravon.nl
Nadere informatieBiotamonitoring door RWS
Biotamonitoring door RWS Andrea Houben RWS WVL RWS Monitoring MWTL waterkwantiteit Waterkwaliteit chemie, biologie en afval Bodemhoogte Projecten Waterkwaliteitsbewaking 2 14 February 2014 Water management
Nadere informatieZoet-zout Nieuwsbrief over zoet-zoutvraagstukken
Zoet-zout Nieuwsbrief over zoet-zoutvraagstukken Nummer 2 2008 Colofon De Nieuwsbrief Zoet-Zout is een uitgave van Rijkswaterstaat Waterdienst, Platform zoet-zoutovergangen. De nieuwsbrief heeft als doel
Nadere informatieMIDDEN NEDERLAND IN DEZE BIJLAGE:
MIDDEN NEDERLAND IN DEZE BIJLAGE: >> VISSEN ACHTER DE LANGSDAM >> TERUGVANGSTEN UITGEZETTE KARPERS >> JEUGDDAG 2017: VEEL VIS EN VREUGDE >> MEERVAL MELDINGEN IN MIDDEN NEDERLAND >> ONDERZOEK VISPASSAGE
Nadere informatieToetsingskader voor waterkrachtcentrales in Nederlandse Rijkswateren 1
Toetsingskader voor waterkrachtcentrales in Nederlandse Rijkswateren 1 1 Dit toetsingskader is gebaseerd op het rapport 'Voorstel voor een toetsingskader voor waterkrachtcentrales (WKC s) in Nederlandse
Nadere informatieWitte steenkool. met een rood randje. Sportvisserij wil garantie voor visgeleiding bij waterkrachtcentrales
Witte steenkool met een rood randje Sportvisserij wil garantie voor visgeleiding bij waterkrachtcentrales Er is veel aandacht voor duurzame, groene energie. Naast wind en zon wordt daarbij ook gekeken
Nadere informatieVisserij op het Volkerak-Zoommeer. Samenwerking sport- en beroepsvisserij Emiel Derks
Visserij op het Volkerak-Zoommeer Samenwerking sport- en beroepsvisserij Emiel Derks 2 Inhoud presentatie Beschrijving Volkerak- Zoommeer Huidige sport- en beroepsvisserij Samenwerking en huidige afspraken
Nadere informatieBeheer van stuwen en waterkrachtcentrales vanuit het oogpunt van de Kaderrichtlijn Water. Tom Buijse Rijkswaterstaat RIZA
Beheer van stuwen en waterkrachtcentrales vanuit het oogpunt van de Kaderrichtlijn Water Tom Buijse Rijkswaterstaat RIZA Waterkracht en scheepvaart Milieuvriendelijke energiebron (geen CO2 uitstoot) en
Nadere informatieWaterboekje 2016-2018
Waterboekje 2016-2018 In deze viswateren, behorend bij de VISpas van Onder Ons mag gevist worden met twee hengels en alle wettelijke toegestane aassoorten, tenzij anders aangegeven bij de wateren. Dit
Nadere informatieDeharde wind die dwars over de lissel
Kleine snoekbaars ligt vaak wat dieper, de grotere exemplaren vaak wat ondieper Deharde wind die dwars over de lissel staat, maakt het lastig om de boot precies op de stek te positioneren. Maar zodra dit
Nadere informatieMonitoring Natuurverbinding Hoorneboeg & Zwaluwenberg
Monitoring Natuurverbinding Hoorneboeg & Zwaluwenberg Versie: december 2016 Uitwerpsel van de boommarter die voornamelijk uit lijsterbessen bestaan Inhoud 1. Inleiding 2. BBC interview 3. Natuurbrug Hoorneboeg
Nadere informatieUitzetten en onttrekken van aal en schubvis
Combinatie van Beroepsvissers Uitzetten en onttrekken van aal en schubvis Visie vanuit de beroepsbinnenvisserij Arjan Heinen Uitzet van glasaal en pootaal Al meer dan 100 jaar onderdeel van de beroepsbinnenvisserij
Nadere informatieIMARES Wageningen UR. Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2012
Passieve vismonitoring zoete Rijkswateren: Voortgangsrapportage april november 2012 O.A. van Keeken, M. de Graaf, J.A.M. Wiegerinck, & E. Kuijs Rapportnummer C157/12 IMARES Wageningen UR (IMARES - Institute
Nadere informatieAchterwaartse Verzilting Rijn-Maasmonding
Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq Achterwaartse Verzilting Rijn-Maasmonding RIZA werkdocument 26.65X Auteur: Ronald Struijk Rotterdam, maart 26 Ministerie van Verkeer en Waterstaat opq Ministerie
Nadere informatieVisinventarisatie in Lek en uiterwaarden rondom de stuw van Hagestein. Roon Bakels en Willie van Emmerik RAVON Utrecht september 2005
Visinventarisatie in Lek en uiterwaarden rondom de stuw van Hagestein Roon Bakels en Willie van Emmerik RAVON Utrecht september 2005 Door de centrale ligging in ons land is de provincie Utrecht bij uitstek
Nadere informatieNevengeulen als kraamkamer voor vis Onderzoeksresultaten
Nevengeulen als kraamkamer voor vis Onderzoeksresultaten 2000-2010 Martijn Schiphouwer (i.p.v. Jan Kranenbarg) Vreugderijkerwaard, 18-10-2012 Opbouw presentatie 1. ON-onderzoek 2009: nevengeulen & uiterwaardwateren
Nadere informatieVAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET
VAN AAL TOT ZALM TUSSEN ZOUT EN ZOET EEN BESCHOUWING OVER DE VISSTAND IN HARINGVLIET, HOLLANDS DIEP EN GOEREESCHE GAT TUSSEN 1870-1970 Vissennetwerk 19 mei 2016 J. Quak Opbouw Inleiding Bronnen Data en
Nadere informatieEcologische monitoring
Ecologische monitoring Op dit deel van de website staan de monitoringsgegevens die Eco-Niche heeft verzameld voor de jaarlijkse ecologische monitoring van de Meeslouwerplas. Gegevens over vissen, vogels,
Nadere informatieOplossingen voor vismigratie bij gemalen
Wat te doen voor vismigratie bij gemalen Tim Vriese 11 november 2009 Rotterdam vriese@visadvies.nl Wat te doen Zijn er wel oplossingen Hmm. Beperkt! Da s niet zo gek. Jaartal 1300 Graaf van Jülich: Alle
Nadere informatieProvinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van de monding van de Terkleppebeek te Geraardsbergen
Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek Visstandsonderzoek van de monding van de Terkleppebeek te Geraardsbergen 1 Wijze van citeren: Boets P., Dillen A., Malfroid D., Poelman E. (2017). Visstandsonderzoek
Nadere informatieViswater De Steeg te Grubbenvorst
Viswater De Steeg te Grubbenvorst Algemene beschrijving Coördinaten: Grootte: Max. diepte: Gem. breedte: Watertype: Opgenomen in: Naam HSV/HSF: Plaats HSV/HSF: 1.426621370604366, 6.13034060478222 1, ha
Nadere informatieUitkomsten enquête over de Noordzee visbestanden 2011
Uitkomsten enquête over de Noordzee visbestanden 2011 Inger Wilms, Pvis. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van de Noordzee enquête die afgelopen zomer gehouden is onder Noordzee vissers uit België,
Nadere informatieVismigratie Afsluitdijk
Vismigratie Afsluitdijk Ben Griffioen Erwin Winter, Olvin van Keeken, Betty van Os, Marco Lohman, Tjerk en Marinus van Malsen (WON 1),Tomasz Zawadovski, Svenja Schönlau Diadrome vis intrek via afsluitdijk
Nadere informatie't Vletgoor te Holten
Sportvisserij Oost Nederland 't Vletgoor te Holten Inrichtingswensen voor de stadsvijver in Holten Mark Kouwenhoven 23-2-2015 Inhoud 1 't Vletgoor Algemeen... 1 2 't Vletgoor en de HSV... 2 2.1 Vissen
Nadere informatieVissen in de Ardennen
Vissen in de Ardennen Inleiding Bent u van plan om uw hengels mee te nemen op vakantie? Hier volgen enkele praktische tips die u kunnen helpen om uw favoriete sport in alle rust te beoefenen. Zoals in
Nadere informatie19. Verzilting: (Paragraaf 5.3/5.4 + achtergronddocument)
Betreft Verduidelijking van effecten van Verdieping NWW Project P797 Van HydroLogic Aan Havenbedrijf Rotterdam Datum 08-03-2016 1 Inleiding Rijkswaterstaat heeft, als Bevoegd Gezag voor de ontgrondingvergunning
Nadere informatieONDERZOEK NAAR DE PASSEERBAARHEID VAN SIFONS.
ONDERZOEK NAAR DE PASSEERBAARHEID VAN SIFONS. 14 januari 1998 Uitgevoerd in opdracht van Dienst Weg- en Waterbouwkunde Project RWS/OVB 1997-45 Bibliografische referentie: Kemper Jan H., 1997. Onderzoek
Nadere informatieNATIONALE AAL MANAGEMENTSPLANNEN BINNEN DE EU
NATIONALE AAL MANAGEMENTSPLANNEN BINNEN DE EU De paling, een mythe waarover nog maar weinig bekend is. Een inventarisatie februari 2011 Pagina 1 van 8 NEDERLAND Door de aanwezigheid van te weinig data,
Nadere informatieEuropese meerval (Silurus glanis) in de Westeinderplassen
Europese meerval (Silurus glanis) in de Westeinderplassen Aanwezigheid van een bijzondere veenreus Bart Schaub; Hoogheemraadschap van Rijnland Martin Hoorweg; Sportvisserij Nederland Samen met Gerrit van
Nadere informatie