Trammelant. Schoolbrochure

Transcriptie

1 Trammelant Schoolbrochure

2 V.U. Jacques Lesire - Grotehondstraat Antwerpen

3 Inhoud De tram heeft altijd voorrang 5 Waarom heeft de tram voorrang op het zebrapad? 6 Hoe remt een tram? 7 Altijd voorrang? 7 Remafstand en reactiesnelheid 8 Opdracht: Remproef 9 Kort en bondig 10 Fotostrip: de gevaren van de tram 11 Opdracht: Wat is veilig? 19

4

5 De tram heeft altijd voorrang De tram is een veilig, goedkoop en milieuvriendelijk vervoermiddel. Helaas gebeuren er af en toe ernstige ongevallen met voetgangers of andere zwakke weggebruikers. Oorzaak van veel van die ongevallen is verstrooidheid of onwetendheid van de zwakke weggebruiker. Veel voetgangers zijn er bijvoorbeeld van overtuigd dat ze bij het oversteken altijd voorrang hebben op andere weggebruikers, ook op de tram. Dat is een hardnekkig misverstand. Een tram kan niet uitwijken en ook niet zomaar onmiddellijk stoppen. Daarom geven de verkeersregels de trambestuurder altijd voorrang. De tram heeft zelfs voorrang op voetgangers op een zebrapad dat de tramsporen kruist. Een zebrapad over sporen geeft in feite een misleidend veilig gevoel. Daarom schildert de wegbeheerder meer en meer een dambordmotief op oversteekplaatsen over tramsporen. Probleem is echter dat veel voetgangers geen onderscheid maken tussen zebra of dambord. Voetgangers mogen zich slechts voorzichtig op de sporen begeven en moeten goed opletten voor naderende voertuigen. Je moet als voetganger voorrang verlenen aan trams die te dicht genaderd zijn. Hou dus rekening met de afstand tot en de snelheid van de trams. Als je al op het zebrapad bent wanneer de tram komt aangereden, moet je de sporen onmiddellijk vrijmaken. Ook bestuurders moeten zich zo snel mogelijk van de sporen verwijderen. 5

6 Waarom heeft de tram voorrang op het zebrapad? Omdat de tram op sporen rijdt. Afhankelijk van het type weegt een lege tram 17 tot 40 ton. Zo n berg staal kan niet zomaar stoppen. Hij heeft een grotere remafstand nodig en kan niet uitwijken voor obstakels. Bovendien vervoert de tram reizigers die gewond kunnen raken bij een plots remmanoeuvre. Dus wanneer je een tram ziet komen, laat hem dan door, ook al sta je aan een zebrapad. Daarna kan je rustig oversteken. 6 DE LIJN

7 Hoe remt een tram? Wanneer een tram afstevent op een botsing, denken de omstanders soms dat hij niet of nauwelijks remt. Dat lijkt echter alleen maar zo. Doordat een tram een spoorvoertuig is, gaat zijn neus bij het remmen niet naar beneden (in tegenstelling tot die van een auto). Bij een noodremming worden drie krachtige remsystemen ingezet: elektrische remmen op de motoren, trommel- of schijfremmen op de wielen en magnetische remmen op de sporen. Daarnaast strooit een remmende tram dan ook nog zand op de sporen om meer wrijving te creëren (tussen de wielen en de sporen), waardoor de remafstand verkleint. Ondanks zijn krachtige remmen heeft een spoorvoertuig door zijn gewicht en het remmen van staal op staal een langere remafstand dan een auto. Altijd voorrang? Trambestuurders hebben ook plichten. Zij moeten voorrang verlenen aan prioritaire voertuigen, zoals brandweerwagens, ziekenwagens en politiewagens. Bovendien moeten ze vertragen en desnoods stoppen bij gevaar of bij een verkeersopstopping. Ze hebben dus zoals iedereen de plicht om voorzichtig te zijn. Een tram heeft ook geen voorrang op plaatsen waar verkeerslichten of een politieagent de voorrang regelen. Maar let op wanneer je aan een kruispunt bij groen licht rechtdoor wilt stappen of rijden: dan moet je toch voorrang geven aan de tram die links van je rijdt en naar rechts afdraait, of aan een tram die uit de tegenovergestelde richting komt en voor je neus naar links afdraait. DE LIJN

8 Remafstand Een auto, één ton zwaar, die 30 km/uur rijdt, heeft 4,5 meter afstand nodig om te remmen. Een tram (tot 40 ton) heeft 39 meter nodig om tot stilstand te komen. Bij 50 km/uur zijn de remafstanden respectievelijk al 26 meter en 94 meter! Deze remafstanden zijn gemiddelden, gemeten bij droog wegdek en op vlak terrein. Bij regen, sneeuw of bladeren op de sporen is de remafstand nog groter. Ze houden rekening met een reactietijd van één seconde. Reactiesnelheid Om een ongeluk te voorkomen, moet een tram soms een noodstop maken. Bij een noodstop staat de tram niet meteen stil. De tijd die het kost om te stoppen is afhankelijk van de reactiesnelheid van de trambestuurder en de remweg van de tram zelf. De reactiesnelheid is de tijd tussen het moment dat de trambestuurder iets ziet gebeuren en het moment dat hij het rempedaal intrapt. De remweg is de afstand die de tram aflegt tussen de start van het remmen en het moment dat de tram volledig stilstaat. 8

9 OPDRACHT Remproef Met deze proef voel je het verschil tussen het afremmen van lichte en zware voertuigen. Wat heb je nodig? - een kruiwagen, steekkarretje of winkelwagen - een aantal zware boeken, tegels of bakstenen - een kegel, plastic fles of iets dergelijks - meetlint Doe deze proef op het schoolplein of in de turnzaal. af- Stap 1 Trek twee lijnen. Zorg dat de stand tussen de lijnen minstens drie meter is. Stap 2 Plaats de kegel op 30 cm van de achterste lijn. Stap 3 Pak de lege wagen en duw de wagen in hoog tempo tussen de lijnen. Pas als je over de tweede lijn bent, breng je de wagen tot stilstand. Meet de afstand tussen het voorste wiel en de kegel. Noteer de uitkomst. Stap 4 Herhaal stap 3, maar nu met een wagen gevuld met zware voorwerpen. Afstand in mm Lichte wagen mm Zware wagen mm Schrap wat niet past: Hoe zwaarder de wagen, hoe kleiner/groter de remafstand. 9

10 LIJN 1 9 DE Kort en bondig De tram heeft altijd voorrang, ook op het zebrapad. Hou rekening met zijn remafstand. Een tram kan niet meteen stoppen. Bij regen, sneeuw of bladeren op de sporen is de remafstand nog groter. Kijk goed uit! De nieuwste trams zijn zeer geluidsarm. Dus niet alleen luisteren maar ook goed uitkijken! Trams kunnen uit verschillende richtingen komen en snel op elkaar volgen; zeker tijdens de spits. Kijk goed uit als je achter een tram wilt oversteken. Pas ook op voor andere weggebruikers, zoals auto s. Gebruik de trambeddingen nooit; niet om te parkeren, niet om te kletsen en ook niet om de hond uit te laten. Laat kinderen nooit onbegeleid een tramspoor oversteken. Nog een paar algemene aandachtspunten: Tijdens het oversteken praten met een vriend(in), naar muziek luisteren of bellen met de gsm leidt de aandacht af. Achter een tram oversteken of onvoldoende uitkijken omdat je de omgeving goed kent, is ook gevaarlijk. 10

11 gevaar 1 Tine heeft wel aandacht voor haar sms je. Had ze dat ook maar voor de tram die van de andere kant kwam. GEVAAR Tine loopt achter de tram langs. Ze heeft niet bedacht dat van de andere kant ook een tram kan komen en stapt er zo pal voor. De trambestuurder ziet haar pas op het laatste moment. Dan is het al te laat. Bedenk dat er op beide sporen trams rijden. Als je niet kunt zien of er van de andere kant een tram aan komt, wacht dan liever even met oversteken.

12 gevaar 2 De muziek op de koptelefoon van Kasper staat erg hard. Helaas is de klap met de tram nog harder. GEVAAR Kasper gaat helemaal op in zijn muziek. Daarbij ziet hij weinig door de kap van zijn trui op zijn hoofd. De tram komt daardoor als een verrassing. Een verrassing die hij nog maar net kan navertellen. Een beetje bijblijven met de laatste beats hoort erbij. Maar pas op dat je je niet helemaal afsluit voor de wereld om je heen.

13 gevaar 3 GEVAAR Zit best lekker zo n hekje, vindt Bert. Totdat hij aan zijn rugzak wordt meegesleept door voorbijrijdend verkeer. De hekjes bij de tramhaltes zijn niet gemaakt om op te zitten. Een spiegel van een voorbijrijdende bus of vrachtwagen kan blijven haken aan een uitstekende rugzak. Voor je het weet word je een stuk meegesleept.

14 gevaar 4 Tim wil vlak voor de tram langslopen, met het risico dat de trambestuurder hem letterlijk over het hoofd ziet. Gelukkig loopt het deze keer goed af... GEVAAR De trambestuurder zit hoog. Daardoor kan hij het verkeer goed in de gaten houden. Maar als iemand vlak voor de tram oversteekt, is hij of zij soms niet goed te zien. Als je voor een tram oversteekt, let dan goed op of de trambestuurder jou goed kan zien. Als je geen oogcontact kan maken, wacht dan tot de tram voorbij is gereden.

15 gevaar 5 GEVAAR Nathalie voelt zich opgejaagd door de tram. Daardoor gaat ze slingeren en valt ze bijna. Op sommige plekken is helaas geen apart fietspad. Je fietst dan op dezelfde plek als waar de tram rijdt. Als de tram achter je rijdt, kun je je misschien opgejaagd voelen. Dat is nergens voor nodig, want de trambestuurder ziet je en houdt rekening met je. Kijk dus naar de weg en het verkeer voor je. De trambestuurder let wel op jou.

16 gevaar 6 Als een duveltje uit een doosje kwam Kevin achter de heg vandaan. Het werd de schrik van zijn leven. GEVAAR Ren nooit zomaar, en zeker niet zonder te kijken, de trambaan op. Een trambestuurder kan dan niet op tijd remmen. Een tram heeft namelijk een erg lange remweg. Liever een lekke bal dan een vreselijk ongeluk, toch? Bedenk bovendien dat een illegaal paadje door mensen gemaakt, meestal erg onveilig is. Steek over via een officiële overweg.

17 gevaar 7 GEVAAR Stoeien op het perron is niet slim. Als je plotseling op de trambaan valt kan de trambestuurder niet meer op tijd remmen. gevaar 8 GEVAAR Eva fietst tegen het verkeer in. Dat is gevaarlijk, omdat de trambestuurder dit niet altijd verwacht. Daardoor heeft de trambestuurder je misschien niet op tijd in de gaten en remt hij niet op tijd.

18 Kruispunt 1

19 OPDRACHT Wat is veilig? Je ziet hier drie keer hetzelfde kruispunt. Maar het gebruik van borden, stoplichten en tekens op de weg verschilt per kruispunt. Je gaat de veiligheid van deze kruispunten bekijken. Voor de veiligheid zijn de volgende punten belangrijk: Weet elke weggebruiker wat hij hier moet/mag? Kunnen alle weggebruikers het kruispunt goed overzien? Kijk goed naar de kruispunten op de volgende pagina s en beantwoord dan de volgende vragen. Kruispunt 1 Is er een zebrapad aanwezig? Is er een apart fietspad? Zijn er stoplichten? ja/nee ja/nee ja/nee Welke verkeersborden zie je, en wat is hun betekenis? Schrijf op hoe de situatie is voor de verschillende weggebruikers. Gebruik duidelijk of onduidelijk. Geef bij onduidelijk aan waarom je dat vindt. duidelijk/onduidelijk Indien onduidelijk, waarom? Automobilist Fietser Voetganger Trambestuurder 19

20 Kruispunt 2

21 Kruispunt 2 Is er een zebrapad aanwezig? Is er een apart fietspad? Zijn er stoplichten? ja/nee ja/nee ja/nee Welke verkeersborden zie je, en wat is hun betekenis? Schrijf op hoe de situatie is voor de verschillende weggebruikers. Gebruik duidelijk of onduidelijk. Geef bij onduidelijk aan waarom je dat vindt. duidelijk/onduidelijk Indien onduidelijk, waarom? Automobilist Fietser Voetganger Trambestuurder 21

22 Kruispunt 3

23 Kruispunt 3 Is er een zebrapad aanwezig? Is er een apart fietspad? Zijn er stoplichten? ja/nee ja/nee ja/nee Welke verkeersborden zie je, en wat is hun betekenis? Schrijf op hoe de situatie is voor de verschillende weggebruikers. Gebruik duidelijk of onduidelijk. Geef bij onduidelijk aan waarom je dat vindt. duidelijk/onduidelijk Indien onduidelijk, waarom? Automobilist Fietser Voetganger Trambestuurder Kijk nu goed naar de antwoorden bij de drie kruispunten. Welk kruispunt vind je het veiligst? Ik kies kruispunt, omdat 23

24 Welkom bij De Lijn Enkele tips voor een vlotte en veilige reis Kom vijf minuten voor vertrek naar je halte. Scan of toon je vervoerbewijs bij iedere opstap. Slimme reizigers kopen een vervoerbewijs in een voorverkooppunt of via hun gsm (sms of app). Wees hoffelijk en bied je zitplaats aan aan wie die meer nodig heeft. Koop je een biljet op de bus? Graag met gepast geld, onze chauffeur heeft weinig wisselgeld. Een vraag voor de chauffeur? Onze chauffeur houdt zijn focus graag op de rijbaan. Blijf voor je veiligheid ook achter de rode streep/vlak. Nadert je bus of tram? Steek even je hand op en hou alvast je vervoerbewijs klaar. Hou je van propere voertuigen? Neem je afval mee en wacht met eten of drinken tot na de rit. In de bus stap je vooraan in. Als je rookt, rookt iedereen mee. Doe het daarom niet in de bus, tram of in het schuilhuisje. Neem je de tram? Laat andere reizigers eerst uitstappen, zo kun je zelf vlotter instappen. Onze chauffeur kan rustig stoppen als je tijdig je halte aanvraagt. Als je doorschuift, kan iedereen mee. Hou de doorgang en de deuren wel vrij. Camerabewaking is altijd mogelijk en is er voor je veiligheid.