Liturgie- en preeksuggesties. 5 oktober 2014 Wereldmissiedag van de kinderen

Transcriptie

1 Liturgie- en preeksuggesties 5 oktober 2014 Wereldmissiedag van de kinderen 1

2 Wereldmissiedag van de kinderen 5 oktober 2014 Inleiding In deze brochure vindt u suggesties voor een gezinsviering en een kinderwoorddienst in het weekeinde van 4 en 5 oktober. Er is gekozen om geen complete viering uit te schrijven, doch suggesties voor enkele onderdelen mee te geven. Op deze manier kunt u het gemakkelijk inpassen in de plaatselijke gebruiken van uw parochie. Deze brochure is ook te downloaden van onze website, in een pdfbestand. Als u de brochure in een word-bestand wilt hebben, kunt u een sturen aan: m.baijens@missio.nl 1. Myanmar: De vlam van het geloof doorgeven In Wereldmissiemaand besteedt MISSIO dit jaar aandacht aan de katholieke Kerk in Myanmar (Birma). De katholieke Kerk is er in geslaagd om in de jaren van militaire dictatuur de vlam van het geloof brandende te houden en door te geven aan de volgende generatie. Een halve eeuw lang was Myanmar afgesloten van de buitenwereld en leed de bevolking onder de dictatuur van het leger dat in 1962 de macht greep. Sinds 2011 stelt het land zich open en worden stappen gezet naar een democratie met meer vrijheden voor de bevolking. Veel etnische groeperingen hebben tijdens de militaire dictatuur milities opgericht en strijden tot op heden voor autonomie. Spanningen tussen de groepen onderling leiden steeds vaker tot gewelddadige conflicten. Het gevolg is dat veel mensen op de vlucht zijn voor het geweld en hun toevlucht zoeken in opvangkampen. Katholieke scholen en ziekenhuizen werden door de militaire regering onteigend en buitenlandse missionarissen het land uitgezet. Het was verboden kerken te bouwen en het christelijk geloof te verkondigen. Kerkdiensten werden gecontroleerd door de staat. Nu ervaren katholieke gelovigen een grotere vrijheid om hun geloof te beleven. Het onderwijsniveau is laag. Goed opgeleide burgers werden door de militairen gezien als een bedreiging. De Kerk maakt zich sterk voor goed onderwijs en organiseert, als aanvulling op de matige staatsscholen, zomerkampen. Daar wordt volgens moderne pedagogische inzichten onderwijs gegeven. Leven in vrijheid moet men leren. 2. MISSIO en Wereldmissiedag van de kinderen MISSIO is het katholieke solidariteitsfonds van de wereldkerk. MISSIO Nederland is onderdeel van de internationale Pauselijke Missiewerken en steunt wereldwijd kinderen in nood, het pastorale werk van parochies en bisdommen en de opleiding van priesters, diakens, pastorale werkers en catechisten. 2 3

3 Wereldmissiedag van de kinderen heeft als motto: kinderen helpen kinderen. Het doel is kinderen ervan bewust maken dat zij zelf iets kunnen bijdragen aan een betere wereld. Dat is niet alleen iets voor volwassenen of rijke mensen. Alle kinderen ter wereld in de katholieke Kerk zamelen geld in, ook de zogenaamd arme kinderen in Afrika en Azië. Het gaat niet om de hoeveelheid die je geeft, maar om de intentie: vanuit je hart iets voor anderen over hebben. Dat is solidariteit. Iedereen kan meedoen. 3. Jesaja 5,1-7 Het lied van de wijngaard Wij hebben de aarde van God gekregen om er iets moois van te maken. De aarde is als een wijngaard die God gemaakt heeft. Hij verwacht op een gegeven moment vruchten te zien, de oogst van de planten. Maar in plaats van prachtige rijpe druiven zijn er slechts wilde bessen. Wij mensen zijn als de pachters van de wijngaard. We hebben iets gekregen dat we moeten bewerken, verzorgen en bewaren. Het lied van de wijngaard dat zo mooi begint, eindigt in mineur. Er is geen recht geschied, alleen maar onrecht. En het ergste is nog wel dat alles voor ons is klaar gemaakt. Er is een wijnpers, er is een wachttoren. Wij hoeven alleen maar te oogsten. Wij hebben de wereld gekregen als een gave en een opgave. Het is onze opdracht die wereld leefbaar te maken en te houden. Elke dag opnieuw, in grote daden en kleine. Het is onze eigen verantwoordelijkheid om een rechtvaardige wereld te scheppen, waar kinderen niet meer van honger sterven, waar mensen niet meer onderdrukt of vervolgd worden vanwege hun opvattingen. 4. Symbool Een zeer passend symbool bij het thema van Wereldmissiemaand is het symbool van het licht. Het is voor kinderen (en volwassenen) een aansprekend symbool. Het doorgeven van de vlam van het geloof kun je letterlijk uitbeelden. Je steekt een kaars aan en vervolgens steek je met dit lichtje de volgende kaars aan, en de volgende. Het wordt letterlijk lichter en warmer. In meer symbolische zin: mensen worden blij en gelukkig. En een lichtje kan je ook troosten als je verdrietig bent. Je wordt warm van binnen. Voor ons is Jezus het Licht. Zoals je het vlammetje van de kaars door kunt geven aan een ander, zo kun je ook doorgeven dat je gelooft in Jezus. Door verhalen over Jezus te vertellen aan andere mensen wordt onze wereld lichter. U kunt vlammetjes van papier maken waarop de kinderen (en volwassenen) een wens schrijven om onze wereld mooier en lichter te maken. U verzamelt alle vlammetjes: dit is wat wij samen door willen geven. Meer informatie over Myanmar kunt u vinden op onze websites: en en in de Informatiefolder die speciaal voor Wereldmissiemaand gemaakt is. Voor de kinderen is er een speciale Kinderkrant. Beide zijn gratis verkrijgbaar bij Missio: tel , missio@missio.nl. 4 5

4 Elementen voor een gezinsviering Openingswoord Vandaag vieren wij Wereldmissiedag van de kinderen. Waar wij ook wonen op deze wereldbol, in Nederland, India, China, Afrika, alle mensen horen bij elkaar. God heeft ons de wereld gegeven om er iets moois van te maken. Maar dat lukt niet altijd. Er zijn kinderen die honger lijden, kinderen die moeten werken en niet naar school kunnen om te leren, kinderen die geen thuis meer hebben en op straat moeten leven. In deze viering zijn wij bijzonder verbonden met de kinderen in Myanmar, een land in Azië. Heel lang was dit land afgesloten van de rest van de wereld. De bevolking werd onderdrukt door het leger. Nu is er wel meer vrijheid. Maar veel ouders en kinderen zijn nog op de vlucht voor het geweld en leven in een vluchtelingenkamp. Daarom denken wij in deze viering op Wereldmissiedag van de kinderen speciaal aan de kinderen in Myanmar. Openingsgebed wij vieren met elkaar Wereldmissiedag van de kinderen. Helpt U ons er een fijne viering van te maken. Zodat we ons hier thuis voelen bij elkaar, moeders en vaders, meisjes en jongens, opa s en oma s. Wij zijn verbonden met alle kinderen op de hele wereld. Wij willen speciaal denken aan de kinderen die het moeilijk hebben, hier in ons eigen land, en kinderen in Myanmar. Wij bidden U: open ons hart naar U, opdat de verhalen uit de bijbel, over Jezus en over de kinderen in Myanmar vandaag kunnen klinken. Lezingen Jesaja 5,1-7 Matteüs 21,33-43 Geloofsbelijdenis Wij geloven in God, die alles gemaakt heeft. Hij heeft ons gegeven waar we goed in zijn maar we mogen er ook zijn met al onze fouten en wat we allemaal niet kunnen. Wij geloven in Jezus van Nazareth, die ons geleerd heeft wat je moet doen om goed met elkaar samen te leven. Die zegt dat we niet gauw op moeten geven als het even niet lukt en tegenzit, we geloven dat het goede zal overwinnen. Wij geloven in de Heilige Geest, die mensen helpt om stap voor stap op weg te gaan naar Gods Rijk van vrede. Wij geloven in een wereld waar mensen elkaar geen pijn en verdriet meer doen, een wereld waar liefde is die nieuw leven mogelijk maakt. Amen. 6 7

5 Voorbede Wij bidden voor alle kinderen dichtbij en ver weg. Wij zijn allemaal kinderen van U. In het bijzonder bidden wij vandaag voor de kinderen in Myanmar. Wij bidden voor alle mensen, groot en klein die hun huis moeten verlaten omdat ze niet genoeg hebben om te overleven of omdat ze met geweld verjaagd worden. Laat hen een nieuw thuis en een nieuwe bestaansgrond vinden. Wij bidden voor alle mensen, groot en klein, die niet naar school kunnen gaan. Geef hen de kracht te blijven strijden voor het recht op onderwijs en goede scholen. Wij bidden voor alle kinderen in Myanmar. Geef hen ouders die van hen houden, goede leerkrachten en een mooie toekomst. Wij bidden voor alle leiders in de wereld en in de kerk. Dat zij al het mogelijke doen om een einde te maken aan armoede, ziekte en oorlog. Zodat de wereld een fijne plek wordt voor iedereen. Zend uw goede Geest om hen daarbij te helpen. Aankondiging van de collecte De collecte van deze zondag is voor MISSIO, Wereldmissiedag van de kinderen. De opbrengst gaat dit jaar met name naar kinderen in Myanmar. Met onze bijdrage ondersteunen we de parochies daar. Mensen van de parochies zorgen dat kinderen naar school kunnen gaan, dat ze genoeg te eten hebben. Graag uw steun voor dit belangrijke werk. Tip U kunt bij deze collecte de spaarzakjes voor de kinderen uitdelen en ze op Missiezondag 19 oktober weer laten inleveren bij de collecte. Eucharistisch tafelgebed U kunt vandaag het Eucharistisch Gebed voor liturgie met kinderen en jongeren bidden. (Eucharistisch Gebed VIII, IX of X) Slotgebed laat ons nu gesterkt door deze viering uiteen gaan en vol levensvreugde de taken die U ons heeft toebedacht, vervullen. Laat ons nooit die mensen vergeten, die lijden onder grote armoede en ongerechtigheid, zoals ook veel mensen in Myanmar. Mogen onze gebeden en gaven van vandaag bijdragen aan een verbetering van hun leven. 8 9

6 Extra gebeden God zegene en behoede u op al uw wegen. In naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Amen. Tip Aan het eind van de viering kunt u de Kinderkrant van Missio uitdelen aan de kinderen. Maak van mij een regenboog Maak van mij een regenboog met al die mooie kleuren waarin U, God, voor iedereen uw licht breekt na de regen. Maak van mij een regenboog, symbool van betere tijden, die na iedere storm op zee uw licht kan laten schijnen. Is het waar, Heer, dat U ook vandaag de dag nog graag kijkt naar de zee, naar de wind en naar het licht? Is het toeval dat het vogels zijn, bloemen en ook kinderen waarnaar uw aandacht gaat? Maar zeker weet ik ook dat U niet minder oog hebt voor wat mensen onophoudelijk doen die delen in uw schepping. Als ik kon, zou ik ieder kind een globe geven of een wereldkaart, om hun een wijde blik te geven en hart voor ieder volk en ras. Is het waar, Heer, dat U de regenboog als vredesteken aan de hemel plaatst, als teken van verzoening tussen U en alle mensen? 10 11

7 Geef ons opnieuw zo n duidelijk teken dat de wereldbevolking wakker schudt. Maak, dat de rijken van deze aarde de waanzin inzien van oorlog en de armoede van zovelen als een schandaal voor hen en voor hun kinderen. Bisschop Helder Camara, Brazilië Uit: Jan Brock, Geef ons heden ons dagelijks brood; Bidden met de armen Vredeswens Alleen de rijst die we samen delen, voedt. Alleen het water dat we samen drinken, lest onze dorst. Alleen de strijd die we samen voeren, brengt bevrijding. Alleen de kleuren die we samen delen, zullen schitteren. Alleen de woorden die we samen vinden, zijn verstaanbaar. Alleen de weg die we samen gaan, heeft een doel. Alleen het doel dat we samen stellen, is bereikbaar. Alleen de vrede die we zelf maken, wordt wereldwijd. Gebed Open onze oren, zodat wij de woorden horen die vertellen van uw liefde. Open ons hart, zodat de zorgen en noden van onze medemensen ons kunnen raken. Open onze handen, zodat we ze kunnen uitstrekken om vrede te sluiten. Open onze mond, zodat we kunnen vertellen over uw daden en verhalen. Open onze ogen, zodat we in de verte kunnen kijken en in onze medemensen onze zusters en broeders zien. Gebed voor de vrede God, wij bidden voor alle mensen die lijden. Elke dag sterven duizenden mensen. De oorzaken zijn oorlog, hongersnood en natuurrampen. Kinderen zijn zonder familie. Ze hebben honger en dorst. Families vluchten, om een plek te vinden waar ze beschermd zijn. Help ons, God, een wereld te bouwen, waarin iedereen goed kan leven

8 Een wereld, waarin iedereen als een roos kan bloeien. Een wereld, waarin niemand meer huilt en geen oorlog meer is. Een wereld, waarin iedereen in vrede met elkaar danst en zingt. Kindergebed uit Senegal Ik wil zijn zoals het water Heer, ik wil zijn zoals het water, dat in de rivieren beweegt, door het oerwoud stroomt, de velden bevrucht, overal leven brengt. Heer, ik wil zijn zoals het water, dat met alle zeeën in verbinding staat en ons leert, alle mensen aan te nemen als broers en zussen, als kinderen van dezelfde Vader. Amen. Kindergebed uit Thailand Kinderwoorddienst Vooraf: aankleding van de ruimte U kunt een kijktafel maken, die laat zien dat het vandaag Wereldmissiedag van de kinderen is. En dat het gaat over alle kinderen van de hele wereld. U kunt de poster van Missio ophangen, met daarbij een grote wereldkaart. U zet er een waxinelichtje bij en een spaarpotje met het spaarzakje van Missio. Leg er ook de Kinderkrant van Missio bij. Als verwijzing naar de lezingen en in verband met de verwerking ervan kunt u een druiventros neerleggen. 1. Opening U gaat met de kinderen bij of rond de kijktafel staan en laat de kinderen vertellen wat ze zien. U vertelt daarbij dat het vandaag Wereldmissiedag van de kinderen is. Wij denken dan aan alle kinderen van de hele wereld, dichtbij en ver weg. U kunt een tekst over Myanmar voorlezen uit de Kinderkrant van Missio. U steekt het waxinelichtje aan en bidt het volgende gebed: wij vieren met elkaar Wereldmissiedag van de kinderen. Wij voelen ons verbonden met alle kinderen op de hele wereld. Wij denken speciaal aan de kinderen die het moeilijk hebben, hier in ons eigen land en in Myanmar. Wij bidden U: help ons om er samen een mooie wereld van te maken. Uit: Klaus Vellguth, Bunt wie Gottes Regenbogen; Kindergebete aus aller Welt

9 2a. Bijbelverhaal om voor te lezen Het lied van de wijngaard (Jesaja 5,1-7) Mijn vriend heeft een wijngaard op een vruchtbare helling. Hij spitte hem om, verwijderde de stenen en beplantte hem. Hij bouwde een wachttoren en kapte ook een wijnpers uit. Nu verwachtte hij dat hij veel zoete druiven zou krijgen, Maar er kwamen alleen maar wilde bessen. Wat kon Hij nog voor zijn wijngaard doen? Ik zal het vertellen: Ik haal de omheining weg, zodat hij kaal wordt gevreten. Zijn muren maak ik kapot, zodat hij wordt vertrapt. Een wildernis maak ik er van. Ik doe er niets meer aan. Distels en doorns groeien hoog op. En ik verbied de wolken hem regen te geven. 2b. Eigentijds verhaal Hendrien Maat: De reis naar het beloofde land; overleven in een vluchtelingenkamp op de grens Birma-Thailand. Dit verhaal vertelt over de jongen Htoo Eh, die al meer dan tien jaar in een vluchtelingenkamp woont. U kunt dit verhaal vinden in het boek Veelkleurig licht; verhalen uit het wereldwijde christendom Samenstelling Marita Nijenhuis Uitgave van Kwintessens NZV Uitgevers, ISBN Verwerking bij het bijbelverhaal 3a. Kleuters Speelliedje (op de melodie van Witte zwanen, zwarte zwanen) Groene druiven, blauwe druiven Wie gaat er mee in de wijngaard fuiven. De wijngaard is gesloten Niemand mag er komen. Is er dan geen mens in het land Die hem open maken kan Laat doorgaan, laat doorgaan Het feest moet altijd doorgaan. Twee kinderen maken een poortje. De andere kinderen lopen in een lange sliert al zingend onder het poortje door. Bij de wijngaard is gesloten wordt het poortje gesloten. De kinderen doen hun handen naar beneden. Bij laat doorgaan gaan de handen weer omhoog. Bij het laatste doorgaan wordt een kind gevangen tussen de armen van de kinderen die de poort vormen. Wie gevangen is, krijgt een druifje. Een slinger van kinderen Maak met elkaar een grote slinger van kinderen. Daarvoor heb je nodig: stroken gekleurd papier, schaar, stiften of kleurpotloden en plakband. Neem een strook papier en vouw deze in harmonicavorm op. Op de bovenkant, aan de zijde van de vouw, tekent u de helft van een eenvoudige mensen/kinderfiguur. De kinderen knippen deze figuur uit en als ze de strook papier uitvouwen heeft ieder kind een slinger van kinderen. Zorg ervoor dat de strook lang genoeg is voor zo n vijf figuurtjes. Laat de kinderen deze figuurtjes intekenen en kleuren. Daarna plakt u alle slingers aan elkaar tot één grote slinger van kinderen die de hele wereld representeren

10 3b. Oudere kinderen Laat de kinderen vertellen hoe wij samen de wereld mooier kunnen maken. Gebruik het beeld van de wijngaard. Welke vruchten groeien er in onze wijngaard? Welke vruchten willen wij oogsten? Laat de kinderen de antwoorden vervolgens op een uitgeknipte papieren druif schrijven of tekenen. Van alle papieren druiven wordt aan het eind een mooie druiventros gemaakt. teksten: Missio Nederland, M.Baijens / Missio Oostenrijk foto s: Missio Oostenrijk, Beig, Zerche 4. Afsluiting / gebed U gaat met de kinderen weer bij de kijktafel staan en legt de papieren druiventros erbij. U sluit af met een kort gebed: dank U wel voor alle mensen, groot en klein, die samen met U onze wereld mooier maken. Amen. Tip Aan het eind van de kinderwoorddienst kunt u de Kinderkrant van Missio uitdelen aan de kinderen. Deze (gratis) Kinderkrant kunt u bestellen bij Missio in Den Haag, telefoon en missio@missio.nl 18 19

11 4. Parochievrijwilligers helpen DE 7 SPEERPUNTEN VAN MISSIO Missio richt zich op een zevental activiteiten. Net als de kleuren van de regenboog geven die activiteiten meer kleur aan het leven van parochies wereldwijd. 1. Kind in nood 2. Scholing 3. Pastorale vorming 5. Parochiegemeenschap opbouwen Postbus AC Den Haag T E missio@missio.nl F Hun kerk steunen 7. Onze kerk inspireren