Overzicht van 15 jaar mestanalyse door de Bodemkundige Dienst van België

Transcriptie

1 Wat u altijd wilde weten over mest Overzicht van 15 jaar mestanalyse door de Bodemkundige Dienst van België Gino Coppens

2 Een beetje historiek... In de Middeleeuwen kende men de waarde van dierlijke, menselijke en plantaardige restproducten voor de plantengroei. sinds jaren 1930: mest als onderzoeksobject voor de plantenvoeding sinds eind 1992: mestanalyse BDB voor de landbouwpraktijk

3 Van staalname tot bemestingswaarde staalname analyse bemestingswaarde

4 Staalname drijfmest

5 Staalname drijfmest verticale heterogeniteit Samenstelling van vleesvarkensdrijfmest (in kg/1000 l) op verschillende dieptes in de mestkelder Diepte (cm t.o.v. keldervloer) KELDER 1 Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO cm cm cm cm Gewogen gemiddelde stalen Staal over volledige diepte cm KELDER cm cm cm cm Gewogen gemiddelde stalen Staal over volledige diepte cm

6 Staalname vaste mest

7 Analysemethodiek

8 Analyse- en adviesverslag naam van de partij: type product: KOESTAL RUDERDRIJFMEST Ontledingsuitslagen (in kg per 1000 l product) Analyse-uitslag Beoordeling Gemiddelde samenstelling (1) ph 8.1 Droge gemiddelde samenstelling 85.7 Organische gemiddelde samenstelling 63.7 Totale stik 6.69 tamelijk hoog 5.2 Minerale stik 3.04 gemiddelde samenstelling 2.9 Fosfor (P 2 O 5 ) 1.82 gemiddelde samenstelling 1.5 Kalium (K 2 O) 4.25 gemiddelde samenstelling 4.8 atrium (a 2 O) 0.52 tamelijk laag 0.7 Calcium (CaO) 1.63 gemiddelde samenstelling 1.5 Magnesium (MgO) 0.85 gemiddelde samenstelling 1.0 (1) De gemiddelde samenstelling op basis van recente ontledingen van de Bodemkundige Dienst van België werd als basis genomen voor de beoordeling. C/-verhouding (=0.58 x organische / totale ) = 5.0 Dichtheid (kg/l) = 1.04

9 Expertsysteem BEMORGEX De kennis over de werkingscoëfficiënten van de nutriënten in dierlijke mest die de Bodemkundige Dienst op proefvelden heeft verzameld samen met gegevens uit de literatuur, zijn geïntegreerd in het expertsysteem BEMORGEX. Overzicht van de voonaamste proefveldlocaties van de Bodemkundige Dienst van België in de periode met gebruik van dierlijke mest

10 Samenstelling en bemestingswaarde Stik () Minerale fractie (H 4 + ) m Snelle omzetting tot nitraat in dierlijke mest e Binnen één jaar omgezet Organische fractie (org-) r Later omgezet De stikbemestingswaarde is sterk afhankelijk van tijdstip en bodemtype De werkzame stikaanbreng op akkerland van 34 m 3 runderdrijfmest met 5 kg totale per 1000 l verschilt sterk naargelang het bodemtype en het toedieningstijdstip. De totale aanbreng is 170 kg /ha maar de werkzame aanbreng is daar slechts een gedeelte van. Bij voorjaarstoediening in maart bedraagt de werkzame aanbreng gemiddeld 100 kg /ha maar bij najaarstoediening ligt deze veel lager voor het groeiseizoen dat erop volgt. In dit voorbeeld wordt uitgegaan van mestinjectie. tijdstip toediening zand zandleem leem klei september februari maart

11 Samenstelling en bemestingswaarde Organische Aanbreng aan effectieve organische Het gedeelte van de organische in een mest dat niet afbreekt binnen het jaar na toedienen, wordt de effectieve organische genoemd. Dit gedeelte draagt bij tot de humusfractie in de bodem. Organische mest Effectieve organische in kg/ton Runderdrijfmest 30 Varkensdrijfmest 20 Zeugendrijfmest 10 Runderstalmest 80 Leghennenmest 125 Braadkippenmest 180 Champost 125 Groencompost 160 GFT-compost 200

12 Rundvee statistieken samenstelling variatie evolutie

13 Rundvee Type mest Eenheid ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO RUDVEE Rundergier kg/1000 l Runderdrijfmest kg/1000 l Kalverdrijfmest kg/1000 l Runderstalmest kg/1000 kg Bron: Bodemkundige Dienst van België

14 Runderdrijfmest Samenstelling en variatie in kg/1000 l voor runderdrijfmest (praktijkstalen BDB ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%)

15 Aantal stalen (%) Runderdrijfmest Histogram totale 20% F r e k w e n t i e v e r d e l i n g 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Totale in kg/1000 l

16 Runderstalmest Samenstelling en variatie voor runderstalmest in kg/1000 kg (praktijkstalen BDB ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%)

17 Aantal stalen (%) Runderstalmest Histogram K 2 O 14% Frekwentieverdeling 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Kalium (K 2 O) in kg/1000 kg

18 Varkens statistieken samenstelling variatie evolutie

19 Varkens Type mest Eenheid ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO VARKES Varkensgier kg/1000 l Varkensdrijfmest geen brijbakken Varkensdrijfmest brijbakken kg/1000 l kg/1000 l Zeugendrijfmest kg/1000 l Biggendrijfmest (biggenopfok) Dunne fractie varkensdrijfmest Effluent na biologie kg/1000 l kg/1000 l kg/1000 l Varkensstalmest kg/1000 kg Bron: Bodemkundige Dienst van België

20 Varkensdrijfmest Samenstelling en variatie voor varkensdrijfmest in kg/1000 l (praktijkstalen BDB ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%) (alle voedersystemen samen)

21 Aantal stalen (%) Varkensdrijfmest Histogram P 2 O 5 18% F r e k w e n t i e v e r d e l i n g 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Fosfor (P 2 O 5 ) in kg/1000 l

22 Fosfor (P2O5) in kg/1000 l Varkensdrijfmest Droge - fosfor (P 2 O 5 ) 16 VARKESDRIJFMEST Droge in kg/1000 l

23 Varkensdrijfmest evolutie Evolutie van de gemiddelde samenstelling voor vleesvarkensdrijfmest in kg/1000 l (praktijkstalen BDB ) Periode Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde

24 Varkensdrijfmest effect P-arme voeders Effect van gebruik van fosforarm voeder, in kg/1000 l (praktijkstalen BDB ) Periode Statistiek ph Droge Org. Stof Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO stalen zonder gebruik van fosforarm voeder gemiddelde stalen met gebruik van fosforarm voeder gemiddelde

25 Varkensdrijfmest effect brijbakkenvoeding Gemiddelde samenstelling voor vleesvarkensdrijfmest in kg/1000 l bij gebruik van brijbakkenvoeding (praktijkstalen BDB ) Periode Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO 2003 gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde Gemiddelde samenstelling voor vleesvarkensdrijfmest in kg/1000 l bij gebruik van andere voedersystemen (praktijkstalen BDB ) Periode Statistiek ph Droge Org. Stof Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO 2003 gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde gemiddelde

26 Pluimvee statistieken samenstelling variatie evolutie

27 Pluimvee Type mest Eenheid ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO PLUIMVEE Braadkippenmest kg/1000 kg Leghennenmest kg/1000 kg Opfokpoeljenmest kg/1000 kg Moederdierenmest kg/1000 kg Kalkoenenmest kg/1000 kg Kippendrijfmest kg/1000 l Bron: Bodemkundige Dienst van België

28 Braadkippenmest Samenstelling en variatie voor braadkippenmest in kg/1000 kg (praktijkstalen BDB ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%)

29 Aantal stalen (%) Braadkippenmest Histogram totale 14% F r e k w e n t i e v e r d e l i n g 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Totale in kg/1000 kg

30 Leghennenmest Samenstelling en variatie voor leghennenmest bij kooihuisvesting in kg/1000 kg: - voor de groep stalen met DS% < 50% (periode ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%) voor de groep stalen met DS% 50% (periode ) Statistiek ph Droge Org. Totale Minerale P 2 O 5 K 2 O MgO a 2 O CaO gemiddelde stdafw Q1 (25%) Q2 (50%) Q3 (75%)

31 Aantal stalen (%) Aantal stalen (%) F r e k w e n t i e v e r d e l i n g Leghennenmest Histogram P 2 O 5 12% Histogram droge (DS) 12% 10% F r e k w e n t i e v e r d e l i n g 8% 10% 6% 4% 8% 2% 0% 6% Droge in kg/1000 kg 4% 2% 0% Fosfor (P 2 O 5 ) in kg/1000 kg

32 De mestwegwijzer geeft u achtergrondinformatie over: staalname analyse bemestingswaarde met per mestsoort een samenvatting van de analyseresultaten: via beschrijvende statistieken en grafieken samenstelling variatie evolutie