Politieke communicatie

Transcriptie

1 masteropleiding Politieke communicatie faculteit politieke en sociale wetenschappen 2009

2 Colofon Redactie Vormgeving Fotografie Departement studentgerichte diensten en de faculteiten Ann Engelen (kaft) An Devaux, Sebastian Houston (binnenwerk) Jan Crab Deze brochure is met grote zorg samengesteld. Studieprogramma s veranderen echter voortdurend. Het is daarom mogelijk dat het aanbod van opleidingsonderdelen van de verschillende studierichtingen enigszins afwijkt van de informatie in deze brochure. 2

3 Inhoud Voorwoord Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? Politieke communicatie binnen de Universiteit Antwerpen Over Politieke Communicatie Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Vereiste voorkennis Stage Loopbaanperspectieven Studieprogramma Masterproef Vakbeschrijvingen Studeren in het buitenland Onderwijs en examens Studieadvies - en studentenbegeleiding Nuttige websites Adviescomité master politieke communicatie Visitatierapport Politieke Communicatie Meer info?

4 Voorwoord Misschien is dit je eerste kennismaking met de Universiteit Antwerpen. Misschien heb je reeds enkele jaren geleden de weg naar onze universiteit gevonden en hier je bacheloropleiding voltooid. In elk geval word je masterstudent, en wil je informatie over de masteropleidingen die wij aanbieden. Het boekje dat je nu ter hand neemt, brengt je al een hele stap vooruit in je keuzeproces. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met studenten. Vanaf zijn de masteropleidingen gestart die aansluiten op de academische bachelor opleidingen. Binnen de associatie wordt de samenwerking bevorderd met de Plantijnhogeschool, de Karel de Grote Hogeschool, de Artesis Hogeschool en de Hogere Zeevaartschool. Tijdens je masteropleiding wordt de kennis die je opdeed tijdens je bacheloropleiding verder uitgediept. De Universiteit Antwerpen stelt alles in het werk om je studietijd aangenaam te maken en de kwaliteit van de opleiding op topniveau te houden. Onze opleidingen worden regelmatig bijgestuurd en aangepast aan maatschappelijke en wetenschappelijke evoluties. We nodigen je alvast uit op onze infodagen (21 maart en 25 april 2009) of op de infomarkt (9 september 2009). Welkom bij de Universiteit Antwerpen! Prof. dr. Alain Verschoren Rector Universiteit Antwerpen 4

5 Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? STUDENTGERICHTHEID De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent onder andere dat je zoveel mogelijk college volgt in kleine groepen, hetgeen een vlotte interactie mogelijk maakt. De kleine afstand tussen studenten en het docentencorps zorgt ervoor dat je bij je profs terecht kan met allerlei vragen en problemen. De vlotte communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard; dit biedt ook nieuwe kansen voor een interactief onderwijssysteem. Studenten worden bovendien ook uitgenodigd om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn zij vertegenwoordigd. Tenslotte is de Universiteit Antwerpen bekend voor haar goede studentenbegeleiding en - ondersteuning, waarbij wordt ingespeeld op de individuele noden van alle studenten. INNOVERENDE ACADEMISCHE OPLEIDINGEN De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen aan, waarbij de opleidingen zowel oog hebben voor theorie als voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek, dat ook internationale faam geniet. De academische ivoren toren werd echter reeds lang geleden gesloopt: academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Bij je studie aan de Universiteit Antwerpen staat niet zozeer het memoriseren van feitenkennis centraal: je verwerft relevante kennis en vaardigheden die je nodig hebt om beroepsrelevante opdrachten en problemen op te lossen. De BaMa-structuur werd gezien als een kans tot vernieuwing en verbetering. Nieuwe opleidingen werden ingevoerd, keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen verruimd. INFRASTRUCTUUR Voor haar onderwijs beschikt de Universiteit Antwerpen over de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste les- en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en meerdere studielandschappen. In alle publieke ruimten (bibliotheken, cafetaria s, aula s) zijn er hotspots waar je draadloos kan surfen met je eigen laptop. De laatste jaren werd grootschalig geïnvesteerd in nieuwe gebouwen om het toenemend aantal studenten op te vangen en hen een aangename leeromgeving aan te bieden. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit, met meer dan studenten, verspreid over vier campussen en zeven faculteiten. De campussen Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken liggen aan de stadsrand, in een groene omgeving. De campussen Middelheim en Groenenborger grenzen aan het openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst Middelheim en het Nachtegalenpark. Studeer je op de campus Drie Eiken? Dan kan je volop genieten van de groene oase van Fort VI 5

6 en de mooie vijvers rondom de campus. De Stadscampus, met zijn kern van prachtig gerenoveerde 16de-eeuwse gebouwen, ligt in hartje Antwerpen. VORMING De Universiteit Antwerpen wil niet alleen opleidingen aanbieden, maar ook een brede vorming. Ze wil jonge mensen laten opgroeien tot professionelen met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit in haar curricula, personeel en studenten. ANTWERPEN Tenslotte kies je voor de stad Antwerpen. Studeren is meer dan met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad. Antwerpen is, naast een universiteitsstad, een bruisende metropool met een uniek cultuurhistorisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, clubs, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur,... Kortom: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten graag wegzinken. Speciaal voor de lancering van de nieuwe huisstijl van de Universiteit Antwerpen, schreef Pieter Embrechts een lied U Aan het woord. In deze brochure vertellen wij graag over onze universiteit, daarna is het woord aan A! Politieke communicatie binnen de Universiteit Antwerpen De Universiteit Antwerpen heeft zeven faculteiten: Farmaceutische, biomedische en diergeneeskundige wetenschappen, Geneeskunde, Letteren en wijsbegeerte, Politieke en sociale wetenschappen, Rechten, Toegepaste economische wetenschappen, Wetenschappen. Politieke Communicatie is een opleiding binnen de faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen. Andere masteropleidingen binnen deze faculteit zijn: Communicatiewetenschappen Filmstudies en de visuele cultuur Vergelijkende en Europese Politiek Milieukunde Sociaal Werk Sociologie 6

7 Over Politieke Communicatie De Master Politieke Communicatie ligt op de grens tussen Politieke Wetenschappen en Communicatiewetenschappen. In deze opleiding bestuderen we de moderne politieke communicatiedynamiek. De nadruk ligt op de interactie tussen politiek, media en publiek in de 21ste eeuw. Van deze drie actoren massamedia, politiek en publiek brengen we de wederzijdse wisselwerking en de machtsrelaties in kaart, proberen deze wetenschappelijk te verklaren en te onderzoeken. We doen een poging om de politieke macht van media echt te meten en tastbaar te maken. Er wordt concreet empirisch onderzoek verricht naar bijvoorbeeld politieke perceptie, politieke websites en political consulting. De master vertrekt vanuit wetenschappelijk uitdagende vaststellingen. Een theoretische fundering is noodzakelijk om de praktijk te verklaren. Binnen de opleidingsonder delen worden steeds bruggen geslagen tussen wetenschap en praktijk. Je leert niet alleen over, maar ook hoe je zelf kan participeren. Je krijgt bijvoorbeeld zelf mediatraining. Vernieuwend is dat de hele opleiding politieke communicatie georganiseerd wordt door een samenwerking tussen communicatie-wetenschappers en politieke wetenschappers. De master situeert zich op het snijpunt van verschillende tradities wat een boeiende mix oplevert van communicatiewetenschappen, politieke wetenschap en andere disciplines. Nieuw is ook de trimesteriële en dus niet semesteriële opbouw! De opleidings onderdelen worden georganiseerd in volledig gescheiden trimesters. Gevolg hiervan is dat de evaluatie steeds afgerond wordt op het einde van ieder trimester. De Master Politieke Communicatie is een unieke opleiding in Vlaanderen en Nederland. In de meeste opleidingen politieke of communicatie- wetenschappen staat er wel een vak politieke communicatie op het programma (bijvoorbeeld politieke marketing of persuasieve communicatie ). Maar je vindt nergens zo n intens vakkenpakket. Enkele belangrijke personen uit het brede veld van de politieke communicatie hebben hun expliciete steun toegezegd aan deze masteropleiding. Hun adviserende medewerking zorgt ervoor dat deze opleiding voldoende voeling houdt met de praktijk. Politiek Media Publiek 7

8 Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Het programma spreekt studenten aan die na hun bacheloropleiding een grondige studie van de politieke communicatie willen maken. Het gaat om een wetenschappelijke interdisciplinaire opleiding die aanknoopt bij de praktijk. De opleiding is sterk gericht op de actualiteit, maar ook historische ontwikkelingen komen aan bod. PRINCIPES INSTROOM Bachelors (en masters) PSW hebben vrije toegang tot de master Politieke Communicatie (=Sociologie, Politieke Wetenschappen, Communicatie Wetenschappen, Sociaaleconomische Wetenschappen, schakeljaren voor alle masters PSW) Andere academische bachelors (en masters) die kennis hebben van alledrie de basispijlers van de MA PC (= Politieke Wetenschappen, Communicatiewetenschappen, Statistiek/methode) mogen ook rechtstreeks instromen. Academische bachelors (en masters) die kennis hebben van één of twee van de drie basispijlers van de MA PC mogen rechtstreeks instromen mits het volgen van één tot drie extra complementerende vakken (6, 12 of 18 studiepunten - uit voorbereidings- of schakelprogramma) tijdens het masterjaar. Indien er geen voorkennis is van één van deze drie pijlers moet een voorbereidingsjaar worden gevolgd (60 studiepunten). Professionele bachelors (=korte hogeschoolopleidingen) moeten steeds een volledig schakeljaar volgen (steeds 60 studiepunten). Elke aanvraag wordt individueel bekeken en beoordeeld. Bovenstaande principes vormen daarbij de leidraad. Met uitzondering van de PSW Bachelors (en masters) vullen studenten verplicht een aanmeldingsformulier in dat zij kunnen downloaden van de site www. politiekecommunicatie.be. De opleidingsvoorzitter(s) completeren dit met hun studieprogramma. Met dit formulier kunnen studenten zich aanbieden bij de inschrijvingsdienst. VRIJSTELLINGEN Er worden GEEN vrijstellingen gegeven in het programma van de Master Politieke Communicatie; elke student volgt een programma van 60 studiepunten. Studenten kiezen 4 van de 5 basisvakken. Indien ze daarvan reeds twee vakken gevolgd hebben, kunnen ze een bijkomende literatuuropdracht krijgen of in het eerste semester een ander vak volgen uit het voor bereidingsprogramma (bijvoorbeeld het BA-vak Media, Rhetoric & Democracy). 8

9 SCHAKEL- EN VOORBEREIDINGSJAAR Basisvakken worden bij overlapping met de voorkennis vervangen door complementaire vakken uit de lijst keuzevakken. Vakkenoverzicht BASISVAKKEN: Inleiding tot de communicatiewetenschap 6 Inleiding tot de politicologie 6 Inleiding tot het recht 6 Psychologie 6 METHODENVAKKEN Kwantitatieve onderzoeksmethoden 6 Kwalitatieve onderzoeksmethoden 6 Statistiek I 6 Statistiek II 6 KEUZEVAKKEN (2 UIT 5) Vraagstukken internationale politiek 6 Politieke Sociologie 6 Media, Rhetoric and Democracy 6 Mediarecht en Media-ethiek 6 Nader te bepalen keuzevak 6 SP Vereiste voorkennis Politieke wetenschappen, communicatiewetenschappen en methoden vormen de pijlers van de master. Stage Vanaf bestaat voor studenten die dat expliciet wensen de mogelijkheid om een stage te volgen. De stage is niet verplicht en kan in de plaats komen van één van beide seminaries die de studenten PC in het tweede trimester moeten volgen. Ze wordt gehono reerd met 6 studiepunten, net zoals die seminaries. Door de stage kunnen de studenten Politieke Communicatie meer praktische vaardigheden leren. Die optie past hele maal in het competentiegericht en studentgecentreerd onderwijs dat de Universiteit Antwerpen voorstaat. De Universiteit Antwerpen heeft als officiële politiek dat het onderwijs niet langer uitsluitend in het teken staat van klassieke 9

10 kennis overdracht, maar dat integendeel werk wordt gemaakt van leeromgevingen waarin de studenten worden uitgedaagd om de opgedane kennis, vaardigheden en attitudes, geïntegreerd toe te passen. Het mag duidelijk zijn dat de opleiding Politieke Communicatie zich situeert in een specifieke maatschappelijke sector en beroepenveld waardoor het mogelijk moet zijn om studenten op bijzonder relevante en toepasselijke stageplaatsen te krijgen. Loopbaanperspectieven Een belangrijke vraag is natuurlijk welke beroepen aansluiten op de Master Politieke Communicatie. Hoewel deze master als universitair diploma een toegangsticket is voor een hele waaier beroepen, is deze opleiding een voorbereiding op een aantal specifieke beroepsvelden: persverantwoordelijke of woordvoerder voor een politieke partij, sociale organisatie of NGO persattaché op een ministerie of een kabinet overheidsvoorlichter of informatie-ambtenaar politiek journalist of journalist in het algemeen opiniepeiler of onderzoeker in een surveyorganisatie onderzoeker in de politieke en de communicatiewetenschappen docent politieke communicatie voor het volwassenenonderwijs en voor het middenveld beleidsmedewerker voor een middenveldorganisatie politiek lobbyist communicatieconsultant voor overheden, organisaties of partijen Studieprogramma De inhoud van de Master Politieke Communicatie is logisch georganiseerd. De eerste maanden worden gespendeerd aan hoorcolleges waarin theorie aan praktijk voorbeelden wordt gekoppeld. Vervolgens wordt in groep onderzoek gedaan. Tijdens de laatste maanden krijg je als student de kans om helemaal zelf, weliswaar onder deskundige begeleiding, een onderzoek naar politieke communicatie te voeren. Deze drie onderdelen worden in gescheiden tijdsblokken georganiseerd: Het eerste trimester wordt - het verplichte praktijkseminarie Mediatraining uitgezonderd - alleen gebruikt voor een intensief pakket basisvakken. De examens worden in december georganiseerd, wat inhoudt dat je als student onbezorgd van de kerstvakantie kan genieten. Het tweede trimester wordt gebruikt voor seminaries. Je begint ook al te werken aan je masterthesis. Het derde trimester wordt volledig vrijgehouden voor zelfstandig werk aan de masterthesis 10

11 Hoorcolleges (september - december): 4 te kiezen uit: Media en politiek 6 Politieke psychologie 6 Overheidscommunicatie 6 Politieke marketing 6 Publieke opinie 6 Praktijkseminarie (september-december): verplicht te volgen: Mediatraining 6 Seminaries (januari - maart): 2 te kiezen uit: Media en politiek 6 Politieke psychologie 6 New media and politics 6 Publieke opinie 6 Seminaries (januari - maart): 2 verplicht te volgen: Onderzoeksopzet & methoden in pol. com. 1 3 Onderzoeksopzet & methoden in pol. com. 2 3 Masterproef Masterthesis 15 TOTAAL 60 Masterproef De masterproef in de Politieke Communicatie is het sluitstuk van de opleiding. Je toont aan het vakgebied te beheersen, in staat te zijn zelfstandig wetenschappelijk onderzoek uit te voeren, en wetenschappelijke kennis te kunnen toepassen. De onderwerpen mogen zelf gekozen worden, maar ze moeten wel voortkomen uit een beperkte lijst van onderwerpen die aansluiten bij de seminaries die gevolgd worden, of er minstens goed bij aansluiten. Dat laat toe pas laat op het jaar een definitief onderwerp vast te leggen juist omdat heel wat bagage meegegeven wordt. Een foute keuze wordt zo onmogelijk. Dat geeft ook de mogelijkheid om aan collectieve thesisbegeleiding te doen door het organiseren van sessies waarin samen rond naburige onderwerpen wordt gewerkt. De uitwerking van het onderwerp houdt grote vrijheid in. Je wordt aangemoedigd zelf empirisch onderzoek te doen op basis van eigen dataverzameling of op basis van gepubliceerde primaire bronnen. Het maken van een literatuurstudie is enkel mogelijk wanneer het om een onontgonnen terrein gaat waarover onderzoeksliteratuur bij elkaar 11

12 wordt gebracht. Het is immers de bedoeling dat de in de masterthesis aan te tonen dat je de gangbare sociaal-wetenschappelijke onderzoeksmethoden zo goed beheerst dat je deze zelfstandig kan toepassen. De thesis wordt opgesteld volgens alle regels van de kunst, zowel inhoudelijk als formeel. Afgestudeerden dienen er immers toe in staat te zijn om een wetenschappelijk verslag of eindrapport af te leveren. De thesis staat voor 15 studiepunten en wordt overwegend beoordeeld op basis van de volgende criteria: originaliteit, volledigheid, wetenschappelijke kwaliteit, politieke, wetenschappelijke en maatschappelijke relevantie, stijl, relevantie in relatie tot het beroepenveld. PRAKTISCH De deadline voor het indienen van het formulier met het voorgestelde onderwerp en de voorgestelde promotor (die het formulier ook moet ondertekenen!) is half januari, die voor het indienen van de thesis half juni. Thesissen worden door de promotor intensief begeleid en sommige docenten richten hiertoe thesiscolloquia in. 15 SP (1/4de totaal) 3de trimester exclusief: Paasvakantie tot half juni Omvang ± woorden Twee soorten verdediging: Individueel: student + promotor + beoordelaar (15/20) Collectief: alle studenten + alle docenten (5/20) + Prijs voor Beste Scriptie in Politieke Communicatie (adviescomité) Thesissen indienen zowel op papier als elektronisch (online) Vakbeschrijvingen MEDIA & POLITIEK 12 In dit hoorcollege staat de idee van de impact van de massamedia op het politieke proces centraal. In welke mate determineren de media de politiek? Het vak focust zich op het politieke macroproces, beschouwt de media als een politieke actor naast vele andere politieke actoren (politieke partijen, regering, parlement ) en hanteert een politicologisch perspectief. Er is internationaal nogal wat onderzoek gebeurd inzake dit bijzonder centrale vraagstuk in de politieke communicatie. Naast andere, gaat het ondermeer om thema s zoals politieke agendasetting, aard en impact van verkiezingscampagnes, media en straatmobilisatie, de verhoudingen tussen politici en nieuwsmakers, etc.

13 In dit college wordt in methodologisch opzicht vooral aandacht besteed aan de institutionele/strategische en contextuele analyse. Het perspectief van de cursus Media & Politiek komt expliciet aan bod in het gelijknamige seminarie. In dit opleidingsonderdeel wordt aandacht besteed aan de journalistiek en de manier waarop media en journalisten functioneren. Het perspectief vinden we eveneens terug in Onderzoeks opzet & methoden in politieke communicatie I met name waar het gaat over experimenten. POLITIEKE PSYCHOLOGIE Het hoorcollege Politieke psychologie geeft een brede inleiding in het gebied van de politieke psychologie, de wetenschappelijke studie van het verband tussen politieke en psychologische processen. Het begrijpen van de psychologische wortels van politiek gedrag is vandaag meer dan ooit belangrijk. In de voorbije halve eeuw gebeurde enorm veel interessant onderzoek met psychologische analyses van belangrijke politieke fenomenen als internationale conflicten of verkiezingen. In de cursus worden klassieke topics besproken als persoonlijkheid en politiek, persuasieve communicatie en internationale politieke besluitvorming, maar ook moderne topics als kinderen en politiek, emotie en politiek, en politiek impressiemanagement. De cursus is sterk internationaal gericht. Het politieke psychologie perspectief van de cursus komt ook aan bod in het gelijknamige seminarie. In dit opleidingsonderdeel wordt aandacht besteed aan politieke propaganda en aan strategische politieke communicatie. Het perspectief vinden we eveneens terug in Onderzoeksopzet & methoden in politieke communicatie I met name waar het gaat over inhouds-en discoursanalyse. PUBLIEKE OPINIE Het hoorcollege Publieke Opinie richt zich op de rol van de publieke opinie in de hedendaagse samenleving. In eerste instantie worden de verschillende betekenissen besproken die aan deze notie worden gegeven en dit vanuit een politiek- historisch perspectief. De onderscheiden conceptualiseringen worden telkens in verband gebracht met de methoden die men gebruikt om publieke opinies te meten. In tweede instantie wordt ingegaan op de wijze waarop opinies gevormd en gestructureerd worden. Voorts wordt toegelicht welke dynamieken aanleiding geven tot de verandering van een aantal concrete sociaal-politieke opinies. Bij dit alles wordt veel aandacht besteed aan de achterliggende waardeoriëntaties (autoritarisme, individualisme en individualisering, (post)materialisme, etc.). Tot slot wordt ook ingegaan op de cruciale vraag hoe en wanneer opinies zich vertalen in politiek gedrag. In methodologisch opzicht sluiten bij dit hoorcollege het gelijknamige seminar aan en Onderzoeksopzet & methoden in politieke communicatie II. 13

14 POLITIEKE MARKETING Politieke marketing is een multidisciplinair onderzoeksdomein waarin theorieën en inzichten vanuit politieke wetenschappen, strategische communicatie en marketing worden toegepast binnen een politieke context. Politieke campagnes bevatten steeds meer elementen die hun oorsprong vinden in commerciële marketing, zoals: imago, positionering, targeting en branding. Een tendens naar politieke systemen in verregaande mate gedreven door marketingstrategieën wordt daarbij verondersteld. De individuele stemkeuze blijkt niet langer een loutere kwestie van ideologische overtuiging of gewoonte. Tijdens de hoorcolleges gaan we op zoek naar de validiteit van deze veronderstellingen en confronteren we theoretische inzichten vanuit politieke wetenschappen, communicatiewetenschappen en marketing. De cursus benadert het veld van de politieke marketing tegen de achtergrond van persuasieve strategische communicatie, professionalisering en personalisering van de politiek. Ook de ethische vragen - die veelvuldig bij politieke marketing applicaties worden geplaatst - worden kritisch beantwoord. Leiden deze marketing gestuurde evoluties tot een verarming van de politiek of kan politieke marketing net een oplossing bieden voor de zogenaamde verkleutering van de politiek. Deze cursus heeft een sterke internationale focus. Zowel de behandelde literatuur als de onderzochte cases hebben een sterk Angelsaksische invalshoek. OVERHEIDSCOMMUNICATIE In dit hoorcollege maken studenten kennis met de theorie en praktijk van de overheidscommunicatie en social profitcommunicatie. In het eerste (en meest uitgebreide deel) van de cursus wordt aandacht besteed aan overheidscommunicatie. Eerst wordt het ruimere kader rond overheidscommunicatie geschetst (wat is overheidscommunicatie?, hoe is overheidscommunicatie over de tijd geëvolueerd?, op welke manier is de overheidscommunicatie gereguleerd?, en welke vormen van overheidscommunicatie bestaan er?). Nadien wordt dieper ingegaan op specifieke vormen van overheids communicatie: corporate communicatie, crisiscommunicatie, pers- en publieksvoorlichting, e-government, en place marketing communicatie. Ten slotte wordt de organisatie en praktijk van overheids communicatie in België belicht. In het tweede deel van de cursus wordt ingegaan op de specifieke karakteristieken van non-profit-organisaties (buiten de overheid) en de gevolgen daarvan voor de communicatie activiteiten van deze organisaties. 14

15 ONDERZOEKSOPZET & METHODEN IN POLITIEKE COMMUNICATIE I EN II De instromende studenten communicatiewetenschappen en politieke wetenschappen hebben al wat methodologische vooropleiding genoten, maar een specifieke toepassing op politieke communicatie stelt aparte eisen. Met Onderzoeksopzet & methoden in Politieke Communicatie I en II wordt een verplicht apart methodologisch vak in de master Politieke Communicatie aangeboden. Dit gebeurt onder de vorm van twee kleine seminaries. In politieke communicatie- onderzoek wordt al lang gewerkt met inhoudsanalyse en publieksonderzoek. Comparatief onderzoek heeft met de internationalisering aan belang gewonnen. Nieuwere onderzoeksmethoden als experimenten, discours- analyse, focusgroepen en elite- interviews maakten hun intrede op het terrein van de politieke communicatie. Deel I schetst eerst het design van politiek- communicatiewetenschappelijk onderzoek. Het gaat hier om het uitkristalliseren van de vraagstelling, het bepalen van de afhankelijke en eventueel onafhankelijke variabelen, het beslissen over een onderzoeksmethode, het operationaliseren van variabelen... Dan komt de empirische fase van de onderzoekscyclus in beeld. Een keur aan empirische methoden van politieke communicatie passeert de revue: de politieke inhouds- en discoursanalyse, surveys, elite- interviews Welke methode is geschreven op het lijf van welke politieke communicatie- vraagstelling? Echt praktisch nemen we daarna in deel II voor het politieke- communicatielandschap de problematiek van de meting onder de loep. Veel variabelen die de politieke praktijk bepalen (en de verkiezingsuitslag!) zijn natuurlijk niet direct waarneembaar. Hoe werk je bijvoorbeeld met datasets? Dit specifieke methodenseminar leert je, kortom, om je kennis van politieke communicatie wetenschappelijk en onderzoeksmatig in te zetten (thesis, onderzoeksrapport, artikel). SEMINARIE MEDIA EN POLITIEK In het seminarie Media & Politiek wordt telkens een ander onderwerp onderzoeksmatig aangepakt. De studenten worden betrokken bij een lopend onderzoeksproject. De onderwerpen variëren van jaar tot jaar en sluiten aan bij het hoorcollege Media & Politiek waarin de politieke impactsvraag van de media centraal staat. De diversiteit aan onderwerpen die momenteel in de onderzoeksgroep Media, Middenveld en Politiek (M2P) aan de orde zijn, garandeert een jaarlijkse onderzoeksgerichte invulling. Indien er zich een jaar geen lopend onderzoek aanbiedt, zou kunnen gedacht worden aan een weerkerend praktijkseminarie waarin een bepaalde techniek wordt ingeoefend (vb. het analyseren van politieke websites). 15

16 SEMINARIE POLITIEKE PSYCHOLOGIE 16 In het seminarie Politieke Psychologie leren studenten om zelfstandig actuele cases van politieke psychologie te onderzoeken. Zij worden ingeschakeld in een of meer bij voorkeur internationaal comparatieve onderzoeksprojecten en raken op deze wijze vertrouwd met gangbare methoden en technieken voor de analyse van psychologische aspecten van politieke communicatie. Het praktijkgedeelte van het seminarie koppelt terug naar de expertise die studenten verworven hebben tijdens de cursus politieke psychologie. In deze cursus die internationaal gericht is, staat de psychologische dimensie van politiek centraal. Het seminarie richt de theoretische focus vooral op politieke propaganda en strategische politieke communicatie, dat binnen de politieke psychologie een centraal aandachtsgebied is. Studenten worden aangemoedigd om hun verbeelding te gebruiken over de politieke implicaties van de inzichten uit het hoorcollege. Zij sluiten het seminarie af met een presentatie en een eigen onderzoekspaper. SEMINARIE PUBLIEKE OPINIE In het seminarie Publieke Opinie wordt een doorgedreven studie ondernomen van internationaal vergelijkende literatuur inzake een op voorhand bepaalde en jaarlijks te veranderen thematiek (vb. de politieke vervreemding, de generatiekloof, individualisering, extreem-rechtse opinies...). Daarnaast wordt ook veel aandacht besteed aan het exploreren van de bestaande dataarchieven met het oog op secundaire analyses. SEMINARIE NEW MEDIA & POLITICS The objective of the seminar New Media and Politics is to acquaint students with theoretical and methodological developments in the field of the new media studies as well as to discuss the key topics and relevant research and analysis. In this respect the course will focus on the three biggest issues of the new media use versus conventional political participation (namely, the use of the new media in governmental, political parties and elections activities). Such use will be contrasted with the use of the new media in civil (new, non-conventional and contentious) activities. Additionally, the course will approach the problems of terrorism, use of new media for political propaganda (including use of cartoons, posters, slogans and symbols) differences between traditional and new media as well as differences in the new media use across different political cultures and world s regions. The course will begin by introducing different definitions and theoretical approaches to new media studies. Special attention will be paid to the linkages between new media

17 theories and democratic theory. The final meeting will be devoted to the applied methods of the new media analysis, including both qualitative and quantitative approaches to the new media content analysis, audience research as well as to the major techniques of new media-based types of analysis (online survey, opinion poll, etc.). The major focus of the course is on the Internet but relevance of other new media will be approached whenever relevant and possible. SEMINARIE MEDIATRAINING Na het volgen van het seminarie zijn de studenten in staat zijn om een eenvoudige professionele journalistieke tekst te maken, en hebben zij zowel voor als achter de micro en de camera een elementaire vakkennis opgebouwd. Bovendien weten de studenten hoe ze onderwerpen in de media kunnen brengen, hoe een journalistiek artikel is opgebouwd en waar ze moeten op letten indien ze voor micro of camera worden geïnterviewd. Dit seminarie besteedt aandacht aan het opstellen van schriftelijke, journalistieke teksten en aan micro- en cameratraining zowel wat de zender- als de ontvangerskant betreft. Na een algemene inleiding over het medialandschap, de journalistiek, de nieuws waarde, het opstellen van een journalistiek bericht en alle aspecten van het gebruik voor en achter de camera, zijn er praktische oefeningen zowel achter de computer, waar geleerd wordt om zich verschillende journalistieke genres eigen te maken, als achter de camera waar geleerd wordt hoe zich te gedragen en uit te spreken. Studeren in het buitenland De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan de Europese uitwisselingsprogramma s zoals ERASMUS. Elk jaar studeert een aanzienlijk grote groep studenten één semester aan een buitenlandse universiteit. In het kader van het ERASMUS-programma heeft de Universiteit Antwerpen samenwerkings akkoorden gesloten met heel wat universiteiten in West- en Centraal Europa. Maar de Universiteit Antwerpen kijkt verder dan Europa. Op bilaterale basis (buiten het kader van ERASMUS) werden wereldwijd uitwisselingsprogramma s uitgewerkt. In het kader van Internationale Ontwikkelingssamenwerking kan je met een beurs een aantal maanden in een ontwikkelingsland studeren. Je studieperiode aan één van de buitenlandse partneruniversiteiten wordt erkend als onderdeel van je studie aan de Universiteit Antwerpen. Meer info op 17

18 18

19 Onderwijs en examens MASTER IN BAMA In heel Europa werd het BaMa-systeem ingevoerd, na het ondertekenen van het Bologna-akkoord. Alle bestaande opleidingen in het hoger onderwijs werden omgevormd tot academische en professionele bachelor- en masteropleidingen. Meer informatie over het BaMa-systeem vind je op In Vlaanderen zijn alle masteropleidingen academisch. Elke masteropleiding aan de Universiteit Antwerpen heeft specifieke toelatingsvoorwaarden. In elk geval heb je een professioneel of een academisch bachelordiploma behaald, als je inschrijft voor een masteropleiding. Afhankelijk van het diploma dat je reeds op zak hebt, kan je ofwel rechtstreeks instromen in een masteropleiding, ofwel eerst een schakelprogramma (na een professionele bacheloropleiding) of een voorbereidingsprogramma (na een academische bacheloropleiding) doorlopen. Visueel kunnen we dit als volgt voorstellen: Academische Bachelor Academische Master Academische Bachelor voorbereidingsprogramma Academische Master Professionele Bachelor schakel Academische Master SEMESTERSYSTEEM EN EXAMENS Aan de Universiteit Antwerpen wordt het semestersysteem gehanteerd. Het academiejaar wordt opgesplitst in twee delen, die elk afgesloten worden door een examenperiode. Deze twee examenperiodes (in januari en juni) vormen samen de eerste zittijd. In de tweede zittijd worden alle examens hernomen waarvoor je minder dan 10/20 behaalde. Voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je slaagt, behaal je credits. Het examenreglement wordt elk jaar kritisch geëvalueerd en aangepast, in samenspraak met studentenvertegenwoordigers. Het volledige reglement kan je raadplegen op Studieadvies - en studentenbegeleiding ALGEMENE STUDIE- EN STUDENTENBEGELEIDING Tijdens het academiejaar kan je terecht bij de dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding, zowel met studie- als met persoonlijke problemen. Zowel groepsactiviteiten als individuele begeleiding zijn volledig gratis. Afspraken met de begeleiders van deze dienst kan je maken via het Studenten Informatie Punt (STIP). 19

20 STUDIEKEUZE De dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding geeft je advies over je studiekeuze, eventueel heroriëntatie en helpt je bij alle keuzemomenten van het begin van je studieloopbaan tot bij het afstuderen. De dienst werkt ook mee aan het Trampolineproject dat heroriëntatie beoogt wanneer blijkt dat de gekozen richting voor jou minder geschikt zou zijn. STUDIEVAARDIGHEDEN EN STUDIEPLANNING Een masteropleiding vraagt een nieuwe studieaanpak: het aandeel zelfstudie wordt groter, presentaties maken deel uit van de meeste programma s, de masterthesis moet worden voorbereid, Wie hulp wil bij het uitwerken van een geschikte studieaanpak, kan gebruik maken van het aanbod aan groepstrainingen en individuele begeleiding.. PSYCHOSOCIALE BEGELEIDING Ook wanneer je last hebt om je te concentreren, twijfelt aan je studiekeuze, kampt met examenangst of persoonlijke problemen zoals het afspringen van een relatie, ernstige ziekte in je onmiddellijke omgeving... kan je een afspraak maken met een studentenbegeleider. Indien nodig wordt een individuele begeleiding opgestart, of word je doorverwezen naar gepaste trainingen in kleine groepjes. Dit gebeurt steeds op vrijwillige basis. Het aanbod aan individuele, groepsgerichte en digitale begeleiding wordt in het begin van elk semester bekend gemaakt in alle mogelijke publicaties voor studenten. Je vindt ook heel wat informatie op de website of BEGELEIDING VAN STUDENTEN MET SPECIFIEKE NODEN: AANVRAGEN BIJZONDERE FACILITEITEN Studenten met functiebeperkingen (fysische handicap of chronische ziekte, leerstoornis zoals dyslexie, ADHD, psychische problemen...) of met bijzondere vragen omwille van sport op topniveau of kunstbeoefening kunnen via de Dienst voor studieadvies en studentenbegeleiding bijzondere faciliteiten voor onderwijs en/of examens aanvragen. Dit is voorzien in het Onderwijs- en examenreglement van de Universiteit Antwerpen. Na het indienen van je aanvraag, word je uitgenodigd voor een intakegesprek met een studentenbegeleider. In onderling overleg worden de nodige afspraken gemaakt. Als je dossier helemaal in orde is en voorzien van de nodige attestering zal de dienst je dossier ter goedkeuring voorleggen aan de rector. Vervolgens kunnen bepaalde faciliteiten toegekend worden. 20