Handleiding/Lesopzet niveau C

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Handleiding/Lesopzet niveau C"

Transcriptie

1 Handleiding/Lesopzet niveau C Nieuws Wist u al dat er in de wekelijkse handleiding online suggesties voor extra semantiseringsoefeningen bij de doelwoorden staan? Er is ook een algemene handleiding over woordenschat, te downloaden bij Basismateriaal. Onderwerp: Wolf gezien op de Veluwe Strategie: ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 36: nieuwe dieren en planten ontdekt) Doel: De leerlingen weten dat zij moeilijke woorden uit de context af kunnen leiden of hun voorkennis in kunnen zetten om de betekenis af te leiden. Functioneringsniveau bl: >M8 Sleutelschema: wwwh-schema Extra opdracht: spreekwoorden en uitdrukkingen over wolven Leesles andere tekstsoort: verhalende tekst (sage) Woordenschat (doelwoorden uit de leesteksten): signaleren bevestigen onderdanig de locatie de toeloop gebaat zijn bij vermoedelijk het gemunt hebben op zelden schuw op zijn elfendertigst onderdanig het verband draagvlak creëren het obstakel elimineren schuw het gemunt hebben op het territorium potentieel robuust uit de kluiten gewassen ontnemen restrictief de aversie manen opstrijken magistraal weloverwogen de exploitant Voorbereiding Bereid de les voor op het Lesvoorbereidingsformulier. Lees de opdrachten door en bepaal welke opdrachten u door welke groepjes/leerlingen wilt laten doen. Bereid ook het modelen zo nodig voor. Debatteren Wilt u uw leerlingen laten debatteren? Dan kunt u de volgende stelling(en) gebruiken: 1. Een roedel wolven uit Duitsland moet worden overgeplaatst naar de Veluwe. 2. De wolf in Roodkapje moet vervangen worden door een ander dier (om het imago van de wolf te verbeteren). 3. Boeren moeten wolven neer kunnen schieten met een verdovingsgeweer om hun vee te beschermen. In de bijlage van de algemene handleiding vindt u de handleiding voor Debatteren met Nieuwsbegrip. Op vindt u meer informatie over debatteren in de klas. pagina 1 van 5

2 Lesvoorbereidingsformulier Toelichting: De blauwe blokken geven aan met welke groep(en) u als leerkracht aan het werk bent. Bij Aandachtspunten kunt u zelf opmerkingen noteren voor uw instructie. (5 min) Introductie - Gezamenlijke oriëntatie op het onderwerp en voorkennis ophalen - Benoemen van de strategie ophelderen van onduidelijkheden als lesdoel - Aangeven wie welke opdrachten doen (gebruik schema hiernaast) Opdrachtselectie Opdr. Groep 1 met hulp 1 zonder hulp I II III (5-7 min) Strategie-uitleg en modelen voor groepjes I en II Lees gezamenlijk de uitleg. Model vervolgens het ophelderen van moeilijke woorden bij de inleiding. Bijvoorbeeld: In regel 5 lees ik over een dier dat gesignaleerd is. Dat dier is een wolf. In de titel en in de eerste regel van de inleiding lees ik dat een wolf is gezien. In het woord signaleren kom ik bovendien het woord signaal tegen. Een signaal laat je iets zien. Daarom denk ik dat het woord signaleren ongeveer hetzelfde betekent als zien of opmerken. (7-10 min) Verlengde instructie Groepjes II zelfstandig groepjes I aan de slag met tekst - Begeleiden van actief lezen met extra lezen en opdracht 1 modeling & feedback - Opstarten opdracht 1 met hulp Aandachtspunten leesinstructie & modeling groepjes I en II: Groepjes III zelfstandig aan de slag: tekst actief lezen + geselecteerde opdrachten Aandachtspunten instructie & feedback aan groepjes III: Groepjes I werken zelfstandig verder aan opdracht 1. Feedback & instructie aan groepjes I. Groepjes I maken geselecteerde opdrachten. Feedbackronde langs groepjes II en III. Groepjes II en III: zelfstandig werken aan geselecteerde opdrachten. Feedbackronde langs groepjes II en III. Feedbackronde groepjes I. Groepjes II en III: zelfstandig nakijken/nabespreken opdrachten. Moment van inzet en aandachtspunten overige opdrachten/lesonderdelen & nabespreking: O Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal met kijk- en luistervragen: O Debatteren: O Woordenschatsemantisering: (5 min) Centrale afronding - Blik terug op het lezen van de tekst en de strategietoepassing: welke woorden vonden de leerlingen lastig op te helderen? - Blik terug op de tekstinhoud: wat zijn we te weten gekomen over het onderwerp? Zal de wolf definitief terugkeren in Nederland? pagina 2 van 5

3 Met hulp signaleren = opmerken op zijn elfendertigst = heel erg langzaam uitwerpselen = ontlasting, poep opgetogen zijn over iets = blij en enthousiast zijn over iets schuw = bang om in de buurt van mensen te komen er erg in hebben = iets niet doorhebben schaars = als er van iets minder is dan vroeger Zonder hulp op zijn elfendertigst = heel erg langzaam draagvlak creëren = steun willen krijgen gebaat zijn bij = voordeel hebben van een opmars maken = het snel groter worden zich vestigen = ergens gaan wonen de populatie = groep wezens die in een bepaald gebied voorkomen met lede ogen aanzien = iets met tegenzin zien gebeuren ergens huishouden = veel schade veroorzaken elimineren = laten verwijderen, doden het gemunt hebben op = te pakken willen nemen schaars = als er van iets minder is dan vroeger Wat is er gebeurd? Er is een wolf gezien. Waar is het gebeurd? Op de Veluwe. Wie heeft het gezien? Karin van der Sluis, haar man en haar hond Duke. Waarom is het zo bijzonder? De wolf komt al 150 jaar niet meer in Nederland voor. Hoe is de wolf hier gekomen? Waarschijnlijk is hij via Drenthe of Overijssel Nederland binnengekomen. Hoe wist men dat het om een wolf ging? Experts van Wolven in Nederland en het Lupus Instituut in Duitsland hebben op basis van de foto s van Karin vastgesteld dat het om een wolf ging. pagina 3 van 5

4 Welke maatregelen zijn er genomen? Wat adviseert men om te doen als je een wolf tegenkomt? Terreinbeheerders zijn geïnformeerd en zijn gevraagd naar waarnemingen, zoals sporen, uitwerpselen en camerabeelden. Houd afstand, houd honden aan de lijn en laat de wolf met rust. Voor wie is de opkomst van de wolf een probleem? Voor (boeren met) schapen. 1. Om te voorkomen dat mensen de wolf gaan zoeken en zijn rust verstoren. 2. De wolf neemt een brug om een rivier over te steken, in plaats van te gaan zwemmen. 3. Enerzijds doordat er op wolven werd gejaagd, anderszijds omdat het leefgebied van de wolf steeds kleiner werd door menselijke bebouwing. 4. Dat alleen de eerste fase nog maar beschreven is. Spreekwoord/uitdrukking als hongerige wolven een wolf in schaapskleren Meehuilen met de wolven in het bos. Honger jaagt de wolven uit het bos Betekenis zeer gretig een persoon die zich vriendelijk en onschuldig voordoet, maar die in feite gevaarlijk is zich kritiekloos aansluiten bij een geaccepteerde mening de nood dwingt Terwijl de herders twisten, rooft de wolf het schaap. De wolf bij de schapen in de schaapskooi sluiten. De slapende wolf loopt geen schaap in de muil. door onderlinge ruzie kan men de belangrijke zaken uit het oog verliezen iemand de mogelijkheid geven om veel narigheid te veroorzaken je zult moeten werken om de kosten te betalen pagina 4 van 5

5 De Nieuwsbegripbieb Titels bij week 44 Wolvensaga Recheis, Kathe Vanaf 13 jaar C-boek Een roedel wolven leeft in harmonie met de natuur tot een reusachtige zwarte wolf uit het land Norr Norr alle wolven aan zich probeert te onderwerpen. In de ban van de wolf Charliers, Christine Vanaf 13 jaar C-boek Aan het doodnormale leventje van Esther komt een einde als ze op een avond alleen thuis is en drie mannen het huis binnendringen en haar aanvallen. Ze willen dat ze meedoet aan een experiment waardoor ze kan veranderen in een wolf. Op de website van Jeugdbieb staan leuke filmpjes, apps en interessante websites over het Nieuwsbegriponderwerp. Ga naar: pagina 5 van 5

Handleiding/Lesopzet niveau C

Handleiding/Lesopzet niveau C Handleiding/Lesopzet niveau C Nieuws De les van deze week blijft vanwege de gespreide herfstvakantie twee weken staan. Wist u al dat er in de wekelijkse handleiding online suggesties voor extra semantiseringsoefeningen

Nadere informatie

Handleiding/Lesopzet niveau C

Handleiding/Lesopzet niveau C Handleiding/Lesopzet niveau C Gebruik deze handleiding als lesvoorbereidingsformulier. Onderwerp: Leraren staken Strategie: Verbanden begrijpen Doel: De leerlingen herkennen verbanden en signaalwoorden,

Nadere informatie

Handleiding/Lesopzet niveau C

Handleiding/Lesopzet niveau C Handleiding/Lesopzet niveau C Onderwerp: kinderartsen pleiten voor verbod op energiedrankjes voor kinderen Strategie: verbanden (laatste keer in week 50: 15 miljoenste zwemdiploma uitgereikt) Doel: De

Nadere informatie

Handleiding/Lesopzet niveau AA

Handleiding/Lesopzet niveau AA Handleiding/Lesopzet niveau AA Onderwerp: Eikenprocessierups zorgt voor overlast Strategie: Vragen stellen (laatste keer in week 16: Koningsdag) Doel: De leerlingen oefenen met het stellen van vragen bij

Nadere informatie

Handleiding/Lesopzet niveau AA-Alfa

Handleiding/Lesopzet niveau AA-Alfa Handleiding/Lesopzet niveau AA-Alfa Over niveau AA-Alfa Niveau AA-Alfa van Nieuwsbegrip is een afgeleide van niveau AA en is bedoeld voor specifiek gebruik. U kunt AA- Alfa inzetten bij diverse doelgroepen:

Nadere informatie

Politie waarschuwt voor speelgoedwapens Strategie Doel

Politie waarschuwt voor speelgoedwapens Strategie Doel Handleiding niveau C Debatteren met Nieuwsbegrip In het komende blok van zes lessen vindt u in de handleiding en in de opdrachten aanwijzingen voor het leren debatteren over het Nieuwsbegriponderwerp.

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA Volgende week is er geen aflevering van Nieuwsbegrip, omdat veel scholen dan al meivakantie hebben. Mocht uw school nog niet vrij zijn, dan kunt u de les over 4 en 5 mei eventueel

Nadere informatie

Handleiding niveau C. week 14 4 april 2016 handleiding blokles niveau C

Handleiding niveau C. week 14 4 april 2016 handleiding blokles niveau C Handleiding niveau C Debatteren met Nieuwsbegrip Deze week is de laatste week van de pilot Debatteren met Nieuwsbegrip. In dit blok hebt u aanwijzingen gekregen hoe u met de klas een debat kunt voeren

Nadere informatie

Handleiding niveau. week maart 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 6

Handleiding niveau. week maart 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 6 Handleiding niveau Onderwerp: Dag van het Geluk Strategie: Voorspellen (laatste keer in week 47: Veel boeren hebben geen opvolger) Doel: De leerlingen weten dat hun verwachtingen over de tekst helpen bij

Nadere informatie

Handleiding/Lesopzet niveau C

Handleiding/Lesopzet niveau C Handleiding/Lesopzet niveau C Nieuws Om de vorderingen van de leerlingen te volgen, kunt u om de zes weken de sneltoets informatieve teksten afnemen. U kunt deze week de Sneltoets van blok 2 afnemen, op

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding De blokles Na elke Nieuwsbegripcyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ze maken ook een sleutelschema bij de tekst.

Nadere informatie

Handleiding niveau B. week 6 6 februari 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 7

Handleiding niveau B. week 6 6 februari 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 7 Handleiding niveau B Onderwerp: Freek Vonk gebeten door haai Strategie: Verbanden Doel: De leerlingen kunnen waaromvragen over de tekst beantwoorden door te letten op signaalwoorden. Vaardigheidsniveau

Nadere informatie

Halloween en Sint-Maarten beschrijven

Halloween en Sint-Maarten beschrijven Halloween en Sint-Maarten beschrijven Taalhandeling: Beschrijven Beschrijven ervaarles Schrijftaak: Beschrijven en vergelijken van Halloween en Sintinstructieles oefenles Maarten Lesdoel: Leerlingen oefenen

Nadere informatie

Parijs rouwt (wat brengt een terroristische aanslag teweeg en hoe ga je daarmee om) Strategie

Parijs rouwt (wat brengt een terroristische aanslag teweeg en hoe ga je daarmee om) Strategie Handleiding niveau C Het onderwerp van deze week is door de meeste scholen ingezonden. Mocht u liever de aanslagen in Parijs niet in een les Nieuwsbegrip willen behandelen, dan adviseren we u om een les

Nadere informatie

aan het licht komen preventief overigens mild het virus opheffen regionaal ontsmetten afdoende met enige regelmaat

aan het licht komen preventief overigens mild het virus opheffen regionaal ontsmetten afdoende met enige regelmaat Handleiding niveau B In deze les oefenen de leerlingen het opzoeken van woorden in het woordenboek. Wilt u meer aandacht besteden aan de strategie Ophelderen van onduidelijkheden en het gebruik van het

Nadere informatie

Handleiding niveau B. week maart 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 7

Handleiding niveau B. week maart 2017 handleiding niveau B. pagina 1 van 7 Handleiding niveau B Onderwerp: de Week van het geld 2017 Strategie: Verbanden (laatste keer in week 6: Freek Vonk gebeten door haai) Doel: De leerlingen kunnen vragen over verbanden in de tekst beantwoorden

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA In het bord- en stiftfilmpje over Actief Lezen met Nieuwsbegrip ziet u hoe u uw leerlingen kunt indelen in groepen. Zie: http://www.nieuwsbegrip.nl/overnieuwsbegrip/inhoud-didactiek.

Nadere informatie

Vragen stellen (laatste keer in week 3: Demonstratie in Parijs)

Vragen stellen (laatste keer in week 3: Demonstratie in Parijs) Handleiding niveau A De Nieuwsbegripbieb Wilt u uw leerlingen stimuleren om meer te lezen over het onderwerp van de Nieuwsbegriples van deze week? In samenwerking met Jeugdbieb presenteert Nieuwsbegrip

Nadere informatie

Handleiding niveau D. Lesoverzicht. week 10 7 maart 2016 handleiding niveau D

Handleiding niveau D. Lesoverzicht. week 10 7 maart 2016 handleiding niveau D Handleiding niveau D Debatteren met Nieuwsbegrip In dit blok vindt u aanwijzingen voor een debat over het Nieuwsbegriponderwerp. De leerlingen gebruiken de opgedane kennis actief door deze toe te passen

Nadere informatie

Strategie Relaties en verwijswoorden (laatste keer in week 40: Kinderboekenweek)

Strategie Relaties en verwijswoorden (laatste keer in week 40: Kinderboekenweek) Handleiding niveau B Onderwerp Drones Strategie Relaties en verwijswoorden (laatste keer in week 40: Kinderboekenweek) Sleutelschema www-schema Intelligenties intrapersoonlijke zelfknap) en verbaal-linguïstische

Nadere informatie

NB: Omdat de strategie onduidelijkheden ophelderen is, is er bij deze les geen woordenlijst.

NB: Omdat de strategie onduidelijkheden ophelderen is, is er bij deze les geen woordenlijst. Handleiding niveau B De volgorde van de opdrachten is aangepast. Voortaan vindt u de algemene vragen bij de tekst na de strategieopdracht en het sleutelschema. De nadruk in de les kunt u daardoor meer

Nadere informatie

Strategie Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 48: vogelgriep) Tijdsbalk (sorteren en ordenen)

Strategie Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 48: vogelgriep) Tijdsbalk (sorteren en ordenen) Handleiding niveau C Onderwerp Michiel de Ruyter Strategie Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 48: vogelgriep) Sleutelschema Tijdsbalk (sorteren en ordenen) Intelligenties Visueel-ruimtelijk

Nadere informatie

Google naar Instructieposter, kies daar goede voorbeelden uit (korte en krachtige teksten, afbeeldingen) die u in bij opdracht 2 kunt gebruiken 1.

Google naar Instructieposter, kies daar goede voorbeelden uit (korte en krachtige teksten, afbeeldingen) die u in bij opdracht 2 kunt gebruiken 1. Handleiding Les 1 Deze schrijfles is de derde waarin leerlingen oefenen in het genre instrueren. Het is een oefenles: leerlingen passen de schrijfstrategie KLUNS toe, die trouwens in deze les verkleind

Nadere informatie

Beroepen zoeken in de tekst en daar de betekenis van achterhalen. Clib-niveau 50/7

Beroepen zoeken in de tekst en daar de betekenis van achterhalen. Clib-niveau 50/7 Handleiding niveau B Heeft u het bord- en stiftfilmpje over Actief Lezen met Nieuwsbegrip al eens bekeken? Zie: http://www.nieuwsbegrip.nl/over-nieuwsbegrip/inhoud-didactiek. Onderwerp Expeditie Spitsbergen

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA De afgelopen weken stond het water in veel plaatsen in Nederland hoog. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip er deze week

Nadere informatie

Wat kun je missen en wat niet? (Leven in een opvanghuis) Functioneringsniveau begrijpend lezen M7-E7

Wat kun je missen en wat niet? (Leven in een opvanghuis) Functioneringsniveau begrijpend lezen M7-E7 Onderwerp De Kinderpostzegelactie 2017 Strategie Ophelderen van onduidelijkheden Sleutelschema een getallenschema Extra opdracht Wat kun je missen en wat niet? (Leven in een opvanghuis) Clib-score Functioneringsniveau

Nadere informatie

Grand Départ Utrecht samenvatten (laatste keer in week 20: 10 jaar YouTube) logisch-mathematische intelligentie (rekenknap) Clib-niveau 62/8

Grand Départ Utrecht samenvatten (laatste keer in week 20: 10 jaar YouTube) logisch-mathematische intelligentie (rekenknap) Clib-niveau 62/8 Handleiding niveau B De Nieuwsbegripbieb Achteraan deze handleiding vindt u een lijstje met titels van informatieve en fictieboeken, die aansluiten bij het onderwerp van de Nieuwsbegriples. Op de website

Nadere informatie

relaties/verwijswoorden begrijpen onduidelijkheden ophelderen

relaties/verwijswoorden begrijpen onduidelijkheden ophelderen Handleiding niveau C De blokles Na elke Nieuwsbegripcyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook beantwoorden ze vragen bij een grafiek

Nadere informatie

gesitueerd zijn neerstrijken met recht ijveren traumatisch dientengevolge de infrastructuur de component met verve er is hun alles aan gelegen

gesitueerd zijn neerstrijken met recht ijveren traumatisch dientengevolge de infrastructuur de component met verve er is hun alles aan gelegen Handleiding niveau C Onderwerp Serious Request Strategie Doel Verbanden (laatste keer in week 43: Wintertijd) Verbanden begrijpen door signaalwoorden Sleutelschema www-schema Extra opdracht Een actie bedenken

Nadere informatie

Handleiding niveau AA

Handleiding niveau AA Handleiding niveau AA De Nieuwsbegripbieb Wilt u uw leerlingen stimuleren om meer te lezen over het onderwerp van de Nieuwsbegriples van deze week? In samenwerking met de Jeugdbieb presenteert Nieuwsbegrip

Nadere informatie

In groepjes een mini-onderzoek doen naar gameverslaving Clibniveau 8+ leeftijdscategoriesysteem voor games

In groepjes een mini-onderzoek doen naar gameverslaving Clibniveau 8+ leeftijdscategoriesysteem voor games Handleiding niveau C Onderwerp Gameverslaving Strategie Doel verbanden (laatste keer in week 11: Politie waarschuwt voor speelgoedwapens) De leerlingen gaan op zoek naar de signaalwoorden die passen bij

Nadere informatie

Strategieles Sleutelschema s niveau A

Strategieles Sleutelschema s niveau A Strategieles Sleutelschema s niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je steeds een tekst. Bij de tekst maak je altijd een schema. Dan kun je snel zien waar de tekst over gaat. Zo'n schema

Nadere informatie

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt Logopedie en Nieuwsbegrip Yvet van Noordt Wat beïnvloedt het begrijpend lezen? Levenservaring Kennis van de wereld Kennis van teksten GJLSKJLS;D Taal Mondelinge taalvaardigheid Kennis structuur taal Woordenschat

Nadere informatie

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + + Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend

Nadere informatie

De meerkeuzevragen bij opdracht 2 zijn op dezelfde manier geformuleerd als de vragen in de toetsen van het Cito.

De meerkeuzevragen bij opdracht 2 zijn op dezelfde manier geformuleerd als de vragen in de toetsen van het Cito. Handleiding niveau A De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook maken ze een sleutelschema bij

Nadere informatie

Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op en neem een gratis proeflicentie.

Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op  en neem een gratis proeflicentie. Handleiding niveau A Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op www.nieuwsrekenen.nl en neem een gratis proeflicentie. De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus

Nadere informatie

het protocol delegeren amechtig ontketenen het scenario faciliteren conform de euthanasie de leidraad stroomlijnen

het protocol delegeren amechtig ontketenen het scenario faciliteren conform de euthanasie de leidraad stroomlijnen Handleiding niveau D Lesoverzicht Onderwerp Centrale strategie Leerdoelen waaraan in deze les aandacht wordt besteed Extra opdracht Protocol stranding levende grote walvissen (n.a.v. de gestrande potvissen

Nadere informatie

Handleiding niveau B. week november 2014 handleiding Blokles niveau B

Handleiding niveau B. week november 2014 handleiding Blokles niveau B Handleiding De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook maken ze een sleutelschema bij de tekst.

Nadere informatie

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7

Vragen over de tekst beantwoorden Discussiëren over stellingen Functioneringsniveau begrijpend lezen M7 E7 Nieuwsbegrip Extra Met enige regelmaat ontwikkelt Nieuwsbegrip in opdracht van bedrijven of maatschappelijke organisaties een speciale themales. Bedrijven die ons vragen om zulke lessen te ontwikkelen

Nadere informatie

inhoud De wolf 3 1. Een roofdier 2. Ruiken, horen en zien 3. De roedel 4. De taal van de wolf 5. Wolf en hond 6. Soorten wolven 7.

inhoud De wolf 3 1. Een roofdier 2. Ruiken, horen en zien 3. De roedel 4. De taal van de wolf 5. Wolf en hond 6. Soorten wolven 7. De wolf inhoud De wolf 3 1. Een roofdier 4 2. Ruiken, horen en zien 6 3. De roedel 7 4. De taal van de wolf 9 5. Wolf en hond 10 6. Soorten wolven 11 7. Sprookjes 12 8. Filmpje 13 Pluskaarten 14 Bronnen

Nadere informatie

Wo W l o ven lven in Ned in Ne erlan derla d nd Ze komen eraan!

Wo W l o ven lven in Ned in Ne erlan derla d nd Ze komen eraan! Wolven in Nederland Ze komen eraan! Wolven in Nederland Samenwerkingsverband ARK Natuurontwikkeling Averti Ecologie Free Nature IFAW IVN Jagersvereniging Natuurmonumenten Rewilding Foundation Studio Wolverine

Nadere informatie

voorspellen (laatste keer in week 12: de zonsverduistering)

voorspellen (laatste keer in week 12: de zonsverduistering) Handleiding niveau B De Nieuwsbegripbieb Achteraan deze handleiding vindt u een lijstje met titels van informatieve en fictieboeken, die aansluiten bij het onderwerp van de Nieuwsbegriples. Op de website

Nadere informatie

Handleiding niveau B. week 7 9 februari 2009 handleiding niveau B

Handleiding niveau B. week 7 9 februari 2009 handleiding niveau B Handleiding niveau B Vooraf In Australië woeden op dit moment hevige bosbranden die veel slachtoffers geëist hebben. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt

Nadere informatie

Handleiding niveau A. week 7 14 februari 2011 handleiding Blokles A

Handleiding niveau A. week 7 14 februari 2011 handleiding Blokles A Handleiding niveau A Ooievaars zijn trekvogels, maar steeds meer ooievaars in Nederland. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip er deze week

Nadere informatie

Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne

Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne Deze schrijfles is dit jaar de tweede waarin leerlingen oefenen in het genre verklaren. Het is een instructieles,

Nadere informatie

WOLF. Huilend roofdier

WOLF. Huilend roofdier WOLF Huilend roofdier Wolven hebben vaak een hele slechte naam. Denk maar eens aan de wolf in het verhaal van Roodkapje, die haar oma heeft opgegeten. Of Midas de wolf, die tevergeefs op de drie biggetjes

Nadere informatie

Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne

Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne Handleiding Les 1: Een verklarende tekst schrijven over waarom er onrust is in Oekraïne Deze schrijfles is dit jaar de tweede waarin leerlingen oefenen in het genre verklaren. Het is een instructieles,

Nadere informatie

Pak je tablet, we gaan lezen

Pak je tablet, we gaan lezen Welkom Pak je tablet, we gaan lezen inzet van devices bij begrijpend lezen Presentatie door: Yvet van Noordt Pak je tablet, we gaan lezen de didactische (on)mogelijkheden van de inzet van devices bij begrijpend

Nadere informatie

Werkblad: Gedrag van honden

Werkblad: Gedrag van honden Werkblad: Gedrag van honden Wat ga je doen? Je gaat het gedrag van honden bekijken als ze buiten lopen, op straat of in een park. Wat is het doel? Deel I. Onderzoeken hoe honden zich gedragen. Vragen hierbij

Nadere informatie

week 15 8 april 2013 handleiding niveau A CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam

week 15 8 april 2013 handleiding niveau A CED-Groep - Marije Berding Dwerggras 30, Rotterdam Handleiding niveau A Onderwerp Rijksmuseum eindelijk open Strategie Vragen stellen Sleutelschema Tekstschema Intelligenties Lichamelijk-kinesthetische (beweegknap), en visueelruimtelijke (beeldknap) intelligentie

Nadere informatie

Verklaren hoe planten groeien

Verklaren hoe planten groeien Verklaren hoe planten groeien De Nieuwsbegrip schrijflessen werken met één handleiding voor A en B. Aanwijzingen voor verschillen tussen A en B en voor werken met zwakke en sterke leerlingen vindt u in

Nadere informatie

Omgaan met geld, oorzaken en gevolgen

Omgaan met geld, oorzaken en gevolgen Omgaan met geld, Taalhandeling: Verklaren Verklaren ervaarles Schrijftaak: Flyer maken over omgaan met geld, instructieles oefenles Lesdoel: Leerlingen passen de VOGELSstrategie oefenlesles voor het schrijven

Nadere informatie

Schrijven op het menu

Schrijven op het menu Schrijven op het menu Taalhandeling: Leerlingen kiezen zelf. beschrijven Schrijftaak: Leerlingen kiezen zelf een verklaren tekstsoort. Lesdoel: Strategie van de gekozen schrijftaak goed toepassen instrueren

Nadere informatie

Thema: De watersnoodramp. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen

Thema: De watersnoodramp. Handleiding en opgaven niveau A1. Opgave 1: Samen Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: De watersnoodramp Benodigd materiaal - Voor alle leerlingen een exemplaar van Opgavenblad A1 (zie pagina 6) - Voor alle leerlingen drie exemplaren van Werkblad Stappenplan

Nadere informatie

voorspellen (laatste keer in week 12: zonsverduistering) Naturalistisch (natuurknap): analyseren van overeenkomsten en verschillen Clib-niveau 80/8+

voorspellen (laatste keer in week 12: zonsverduistering) Naturalistisch (natuurknap): analyseren van overeenkomsten en verschillen Clib-niveau 80/8+ Handleiding niveau C Onderwerp Van Goghjaar Strategie voorspellen (laatste keer in week 12: zonsverduistering) Sleutelschema tijdbalk Intelligenties Naturalistisch (natuurknap): analyseren van overeenkomsten

Nadere informatie

Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 49: Doel

Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 49: Doel Handleiding niveau B Onderwerp Zikavirus Strategie Ophelderen van onduidelijkheden (laatste keer in week 49: Doel Klimaattop) De leerlingen gebruiken de woordhulp (incl. het woordenboek) om de betekenis

Nadere informatie

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden

Met hulp: ophelderen van onduidelijkheden 1. Kijk naar de titel, de tussenkopjes en de afbeelding bij de tekst. Waar gaat de tekst over? 2. Bespreek met de klas: wie heeft er thuis een hond? Waar komen deze honden vandaan? Let op: je maakt Opdracht

Nadere informatie

Gehoorschade bij jongeren verbanden (laatste keer in week 14: Max Verstappen)

Gehoorschade bij jongeren verbanden (laatste keer in week 14: Max Verstappen) Handleiding niveau A De Nieuwsbegripbieb Achter aan deze handleiding vindt u een lijstje met titels van informatieve en fictieboeken, die aansluiten bij het onderwerp van de Nieuwsbegriples. De boeken

Nadere informatie

beëdigen het recht terecht kunnen bij de rechten in het geding zijn de taak unaniem melden schenden iets naleven in de gaten

beëdigen het recht terecht kunnen bij de rechten in het geding zijn de taak unaniem melden schenden iets naleven in de gaten Handleiding niveau C Op 31 maart werd door de Tweede Kamer de eerste Kinderombudsman van Nederland beëdigd. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. Daarom besteedt Nieuwsbegrip

Nadere informatie

De Olympische Winterspelen in Sotsji Vragen stellen (laatste keer in week 46, Orkaan Filipijnen) Getallenschema (selecteren en ordenen)

De Olympische Winterspelen in Sotsji Vragen stellen (laatste keer in week 46, Orkaan Filipijnen) Getallenschema (selecteren en ordenen) Handleiding niveau A Onderwerp De Olympische Winterspelen in Sotsji Strategie Vragen stellen (laatste keer in week 46, Orkaan Filipijnen) Sleutelschema Getallenschema (selecteren en ordenen) Intelligenties

Nadere informatie

Voor de extra kijk- en luisteropdracht: voor iedere leerling een kopie van het Stappenplan Luisteren en Kijken (verderop in deze handleiding).

Voor de extra kijk- en luisteropdracht: voor iedere leerling een kopie van het Stappenplan Luisteren en Kijken (verderop in deze handleiding). Handleiding niveau B Vanaf deze week maakt KlasseTV weer wekelijks filmpjes bij de lessen van Nieuwsbegrip. Deze filmpjes zijn een maand lang gratis toegankelijk voor al onze abonnees. Daarna kunt u kiezen

Nadere informatie

de vezel het onderzoek grootschalig de bevinding blijken in kaart brengen het cliché de peiling serveren onder de loep nemen de zuivel uitsluitend

de vezel het onderzoek grootschalig de bevinding blijken in kaart brengen het cliché de peiling serveren onder de loep nemen de zuivel uitsluitend Handleiding niveau C Nederlanders eten te weinig groente en fruit, vis en vezels. Dit bleek uit een grootschalig onderzoek van het RIVM. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen.

Nadere informatie

alle strategieën worden bevraagd in meerkeuzeopdrachten

alle strategieën worden bevraagd in meerkeuzeopdrachten Handleiding niveau A De blokles Na elke Nieuwsbegrip-cyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook beantwoorden ze vragen bij een

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven: het Nieuwsbegripfilmpje bekijken

Waarom ga je schrijven: het Nieuwsbegripfilmpje bekijken Handleiding Les 1 Deze schrijfles is de derde waarin leerlingen oefenen in het genre instrueren. Het is een oefenles: leerlingen passen de schrijfstrategie KLUNS toe, die trouwens in deze les verkleind

Nadere informatie

Instapmodule Niveau A2

Instapmodule Niveau A2 Instapmodule Niveau A2 Instapmodule ter voorbereiding op Nieuwsrekenen in het s(b)o september 2013 www. nieuwsbegrip.nl Gebruikswijzer Inleiding Deze instapmodule is bedoeld als voorbereiding op het Nieuwsrekenen

Nadere informatie

Functioneringsniveau begrijpend lezen M7-E7

Functioneringsniveau begrijpend lezen M7-E7 Extra les! Nieuwsbegrip Extra Met enige regelmaat ontwikkelt Nieuwsbegrip in opdracht van bedrijven of maatschappelijke organisaties een speciale themales. Bedrijven die ons vragen om zulke lessen te ontwikkelen

Nadere informatie

WAAROM EEN SPREEKBEURT OVER DE WOLF?

WAAROM EEN SPREEKBEURT OVER DE WOLF? SPREEKBEURT WOLF 2 SPREEKBEURT WOLF WAAROM EEN SPREEKBEURT OVER DE WOLF? Het kan zijn dat er vandaag of morgen wolven in Nederland gaan wonen. In Duitsland leven er al 250 en in Frankrijk 300. Van daaruit

Nadere informatie

BASISPLAN, PROCESFASENFORMULIER & OBSERVATIEFORMULIER BEELDENDE VORMING. Bloeiende bloemen. Lesvoorbereiding beeldende vorming

BASISPLAN, PROCESFASENFORMULIER & OBSERVATIEFORMULIER BEELDENDE VORMING. Bloeiende bloemen. Lesvoorbereiding beeldende vorming Bloeiende bloemen Lesvoorbereiding beeldende vorming Carlijn Luttikhuizen PEH16DA Basisplan : Les: Groep: Bron/Methode: Datum: Betekenis Wat zijn de inhouden en associatiemogelijkheden? Vorm Met behulp

Nadere informatie

algemene tekstbegripvragen (vragen stellen) onduidelijkheden ophelderen

algemene tekstbegripvragen (vragen stellen) onduidelijkheden ophelderen Handleiding niveau C De blokles Na elke Nieuwsbegripcyclus van vijf weken volgt een blokles in de zesde week. De leerlingen passen in deze les alle strategieën toe. Ook beantwoorden ze vragen bij een grafiek

Nadere informatie

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt Speciale les over auteursrecht tekst niveau AA Thuis films kijken 1 Jij kijkt vast wel eens naar een film. 2 Dat kan in de bioscoop. 3 Maar je kunt films ook thuis bekijken. Op internet. 4 Dat is lekker

Nadere informatie

samenvatten (laatste keer in week 50: Mark Zuckerberg schenkt vermogen aan liefdadigheid) Doel

samenvatten (laatste keer in week 50: Mark Zuckerberg schenkt vermogen aan liefdadigheid) Doel Handleiding niveau C Onderwerp Dierenpark Emmen verhuist Strategie samenvatten (laatste keer in week 50: Mark Zuckerberg schenkt vermogen aan liefdadigheid) Doel De leerlingen leren wat een hoofdgedachte

Nadere informatie

Niveau AA Niveau A Niveau B Niveau C. afstammen van de ploeg de feestvreugde. uitbundig. ontgaan. wedden. een blessure oplopen

Niveau AA Niveau A Niveau B Niveau C. afstammen van de ploeg de feestvreugde. uitbundig. ontgaan. wedden. een blessure oplopen Handleiding niveau A Vooraf Vrijdag 11 juni begint het WK in Zuid-Afrika. Het Nederlands Elftal is inmiddels ook in Zuid-Afrika aangekomen. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te

Nadere informatie

zich afspelen de sanctie het protest aan het roer staan geweld gebruiken je heil zoeken in iets de tegenstander de democratie de chaos

zich afspelen de sanctie het protest aan het roer staan geweld gebruiken je heil zoeken in iets de tegenstander de democratie de chaos Handleiding niveau C De situatie in de Arabische wereld en in het bijzonder Libië, is deze week onderwerp van Nieuwsbegrip. Verschillende scholen hebben aangegeven hierover een tekst te willen. De strategie

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) Voordoen (modelen, hardop denken) De tekst hieronder gebruikt u bij opdracht 3. U doet dan op het bord voor hoe u een gedicht schrijft. Hardopdenktekst Zelf vind ik het best erg voor de mensen in Egypte

Nadere informatie

Veranderingen in Nieuwsbegrip augustus 2019 Toelichting

Veranderingen in Nieuwsbegrip augustus 2019 Toelichting Veranderingen in Nieuwsbegrip augustus 2019 Toelichting Inhoud 1. Indeling per blok... 2 2. Opzet van de basisles... 2 2.1. Actief lezen - globaal... 2 2.2. Actief lezen stap voor stap... 3 2.3. Differentiatie...

Nadere informatie

Handleiding niveau A. Speciale les over auteursrecht - handleiding niveau A

Handleiding niveau A. Speciale les over auteursrecht - handleiding niveau A Handleiding niveau A Dit is een speciale les over auteursrecht, gemaakt in opdracht van de Federatie Auteursrechtbelangen in het kader van de Week van de Mediawijsheid 2015. De les kan echter ook op een

Nadere informatie

Een Nieuwsbegriples heeft een vaste opbouw. Het verloop van de les is als volgt:

Een Nieuwsbegriples heeft een vaste opbouw. Het verloop van de les is als volgt: Handleiding niveau D Voor de niveaus AA t/m C is de aflevering van deze week een blokles. In die lessen is er geen centrale strategieopdracht, maar vragen de opdrachten de toepassing van verschillende

Nadere informatie

kritiek de adem inhouden vroegere kritiek behandelen beschouwen als ondergaan de kop opsteken wereldwijd letterlijk

kritiek de adem inhouden vroegere kritiek behandelen beschouwen als ondergaan de kop opsteken wereldwijd letterlijk Handleiding niveau B Onderwerp Nelson Mandela Strategie Samenvatten Sleutelschema Tijdschema Intelligenties verbaal-linguïstisch (woordknap) Clib-niveau 66/8 Leesles andere tekstsoort Tijdschema. De leerlingen

Nadere informatie

Zintuigenschema (denkactiviteit: beschrijven en beoordelen) Logisch-mathematische intelligentie (rekenknap) Clib-niveau 61/7

Zintuigenschema (denkactiviteit: beschrijven en beoordelen) Logisch-mathematische intelligentie (rekenknap) Clib-niveau 61/7 Handleiding niveau B Onderwerp Schone Lucht Rally 2014 Strategie Vragen stellen Sleutelschema Zintuigenschema (denkactiviteit: beschrijven en beoordelen) Intelligenties Logisch-mathematische intelligentie

Nadere informatie

Kroatië treedt toe tot EU Alle strategieën worden bevraagd in meerkeuzeopdrachten.

Kroatië treedt toe tot EU Alle strategieën worden bevraagd in meerkeuzeopdrachten. Handleiding niveau B Wist u dat Op de nieuwe website worden de woorden van de week aangeboden in de basistekst, voorafgaand aan de woordenschatoefeningen? Zo kunnen de leerlingen de woorden beter plaatsen.

Nadere informatie

Een poster voor een goed doel maken

Een poster voor een goed doel maken Een poster voor een goed doel maken Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Een reclameposter voor maken voor een zelfbedacht goed doel. instructieles oefenles Lesdoel: Leerlingen kunnen

Nadere informatie

Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op en neem een gratis proeflicentie.

Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op  en neem een gratis proeflicentie. Handleiding niveau B Heeft u al kennis gemaakt met Nieuwsrekenen, rekenopdrachten bij Nieuwsbegrip? Kijk op www.nieuwsrekenen.nl en neem een gratis proeflicentie. De les gaat deze week over het Europees

Nadere informatie

Automatisering, oorzaken en gevolgen

Automatisering, oorzaken en gevolgen Automatisering, Taalhandeling: Verklaren Verklaren ervaarles Schrijftaak: Beschrijven van van automatisering instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen de VOGELSstrategie oefenlesles voor het

Nadere informatie