CHRONOLOGISCH OVERZICHT VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF SAMEN WERKEN

Transcriptie

1 CHRONOLOGISCH OVERZICHT VANUIT HISTORISCH PERSPECTIEF SAMEN WERKEN Programma grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland

2

3 VOORWOORD Geachte lezer, Dit document beschrijft in chronologische volgorde de ontstaansgeschiedenis en ontwikkelingen van het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland (afgekort tot GBO-SO). Daarnaast worden enkele specifieke onderwerpen toegelicht. In 2014 start het programma met het eerste project: de ontwikkeling van het landelijke Specialisme Technische Hulpverlening. Inmiddels, drie jaar later, heeft het programma ruim vier projecten en twintig deelprojecten onder haar hoede. En er volgen er nog meer. Bijna alle regio s zijn vertegenwoordigd in de verschillende klankbord-, werk- en projectgroepen. Een beweging die alleen nog maar verder zal groeien en waarin samenwerking met elkaar en andere partijen de kracht is. Samen grensverleggend. Mede namens het programmateam GBO-SO, Max Krisman Programmamanager GBO-SO

4

5 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 3 1 Inleiding 6 2 Chronologisch overzicht Enkele specifieke onderwerpen 14 Bestuurlijk traject 14 Expertregio s 14 Grootschalig Brandweer Optreden (GBO) 14 Programmaorganisatie 14 Blauwdruk 15 Van project naar beheer 15 Communicatie 15 Documenten 19 Bijlage Communicatieprogramma

6 1 INLEIDING De basis voor het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland werd gelegd met het project Specialisme Optreden op Maat (SOM). In de periode is met hulp van verschillende werkgroepen, bestaande uit vakspecialisten uit de brandweerwereld, het rapport SOM opgesteld. Het rapport beschrijft in totaal acht brandweerspecialismen (vijf primair en drie ondersteunend). Belangrijke aanleiding voor SOM was de opvolging van de leidraad brandweercompagnie. In mei 2012, na oplevering van het rapport SOM, startte de nieuw aangestelde projectleider Specialistisch Optreden met de opdracht om het rapport SOM te implementeren bij de brandweer in Nederland. Dit was de eerste stap van wat uiteindelijk het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland zou worden. Het programma in vogelvlucht Het doel van het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland is tweeledig: het implementeren van de interregionale samenwerking bij grootschalige inzet. En het ontwikkelen van landelijke specialismen voor complexe incidenten die zelden voorkomen, maar waarvan de impact op de samenleving groot is wanneer het toch gebeurt. Krachten bundelen en grenzen verleggen Een incident houdt zich niet aan regio- of landsgrenzen. Daarom is het noodzakelijk dat de brandweer bij grootschalige en complexe incidenten samenwerkt en haar expertise en slagkracht kan uitbreiden. De ontwikkeling van specialistisch brandweeroptreden op landelijk niveau is het antwoord op complexe incidenten die zich zelden voordoen. Gezamenlijk ontwikkelen we landelijke specialismen, gebaseerd op de vier kerntaken van de brandweer. Het inmiddels gerealiseerde Specialisme Technische Hulpverlening (STH), het Specialisme Natuurbrandbeheersing (NBB) en het Specialisme Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (SIBGS). Ook voor logistiek ontwikkelt de brandweer met ondersteuning van het IFV landelijke samenwerking bij grootschalige en specialistische inzetten. Door samen en slimmer het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden te organiseren, kan de brandweer efficiënter en effectiever optreden wanneer deze incidenten zich daadwerkelijk voordoen. 6

7 2 CHRONOLOGISCH OVERZICHT 2012 Visie Grootschalig Brandweeroptreden (GBO) vastgesteld in de Raad Regionaal Commandanten (RRC) (mei 2012) Onder leiding van het netwerk Materieel van Brandweer Nederland is de visie GBO ontwikkeld en vastgesteld in de RRC (mei 2012). Er worden geen afspraken gemaakt over implementatie van de visie en de koppeling met het project Specialistisch Optreden op Maat (SOM). Rapport SOM gereed en ter besluitvorming aangeboden aan RRC (sept. 2012) Het project SOM levert omstreeks mei 2012 het concept-rapport SOM op. Dit rapport wordt in september 2012 als richtinggevend document vastgesteld in de RRC. Reden hiervoor is dat een uitgewerkte visie op specialistisch brandweeroptreden nog ontbreekt. De RRC geeft opdracht tot het ontwikkelen van een visie op specialistisch brandweeroptreden, waarbij een koppeling wordt gemaakt met de toekomst van de brandweer: Brandweer over morgen Visie Specialistisch Optreden Brandweer Nederland vastgesteld door Raad van Brandweer Commandanten (RBC; mei 2013) De visie Specialistisch Optreden Brandweer Nederland (SO) is begin 2013 ontwikkeld in nauwe samenwerking met een achttal commandanten uit de RBC (voorheen RRB). Met het vaststellen van de visie SO geeft de RBC in mei 2013 opdracht tot implementatie van deze visie. Combinatie visie GBO en visie SO in het programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden Brandweer Nederland (eind 2013) Gezien de relatie in het kader van interregionaal optreden wordt het ontwikkel- en implementatietraject van de visies GBO en SO samengevoegd en ondergebracht bij het landelijke programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland. Een stuurgroep, gemandateerd door de RBC, begeleidt het programma Project Implementatie visie GBO De projectleider GBO start begin 2014 met de opdracht om het implementatietraject van de visie GBO te begeleiden. De projectleider is geselecteerd uit een werving- en selectietraject bij de veiligheidsregio s. De projectleider zoekt het overleg met betrokkenen in de PRIB-districten. Ontwikkeling blauwdruk Vormgeven grootschalig en specialistisch optreden De projectleider Specialistisch Optreden start in het tweede kwartaal Er wordt een blauwdruk voor het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden ontwikkeld. Het accent ligt hierbij op vier thema s: Risicogericht, Samen, Slimmer en Regie. Kort samengevat: We brengen de risico s in kaart en stellen vast welke we landelijk (specialistisch), interregionaal (grootschalig) en regionaal (basisbrandweerzorg) het hoofd gaan bieden. Op basis hiervan kan de RBC regie voeren en bijsturen op de risicogerichte doelen. De twee thema s Samen en Slimmer staan voor het gezamenlijk oppakken en uitwerken van het grootschalig brandweeroptreden en het opbouwen van de landelijke specialismen. 7

8 Sinds 1 juni 2016 is het landelijke specialisme Technische Hulpverlening (STH) operationeel. In het eerste jaar is STH ruim tien keer gealarmeerd. Hun eerste inzet hadden zij al op 3 juni 2016 op Urk. Bewoners van een appartementencomplex in Veendam worden op 19 april 17 ruw gewekt. Een explosie in een van de appartementen op de bovenste etage zorgt voor een ravage. Onduidelijk is of er slachtoffers zijn. De brandweer roept de hulp in van STH. De teams Noord en Oost zijn ter plaatse. 8

9 Samen werken en slim gebruik maken van bestaande initiatieven en netwerken. De kennis en expertise worden verbonden aan de te ontwikkelen specialismen via organisatienetwerken. De vier thema s vormen de basis voor het vormgeven van het grootschalig en specialistisch brandweeroptreden. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat GBO en SO gekoppeld zijn aan de vier kerntaken van de brandweer: Brandbestrijding, Technische Hulpverlening, Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen en Waterongevallenbestrijding. Het onderdeel Logistiek wordt als ondersteunend proces toegevoegd. Start project Implementatie Specialisme Technische Hulpverlening (STH) (definitie/ ontwerpfase) In de tweede helft van 2014 start het project Implementatie Specialisme Technische Hulpverlening. De directeur Incidentbestrijding van Veiligheidsregio Hollands Midden is projectleider en wordt door het programmateam ondersteund. Afgevaardigden uit de vijf regio s: Hollands Midden (coördinerend regio), Fryslân, IJsselland, Midden- en West-Brabant en Gelderland-Zuid vormen samen de projectgroep Bestuurlijk traject GBO-SO, gezamenlijke notitie IFV en Brandweer Nederland (eerste verkenning) In overleg met de stuurgroep wordt afgesproken om de route naar het bestuurlijk traject in de tweede helft van 2015 vorm te geven. Dit nadat de RBC akkoord heeft gegeven op de blauwdruk en de invulling hiervan (concretisering resultaat koppeling financiering). De directeur IFV besluit op basis van de ontwikkelingen zijn bestuurlijk portefeuillehouder te informeren. Dit betekent dat parallel hieraan - langs de lijn van de brandweer - de bestuurlijk portefeuillehouder geïnformeerd dient te worden. Project Ontwikkeling en implementatie STH, realisatie/implementatiefase (medio 2015) De opzet van het specialisme krijgt vorm. Belangrijk onderdeel is de risicoanalyse op de incidentscenario s. Deze geeft nieuwe inzichten op bijvoorbeeld het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen. De landelijke werving en selectie van de specialisten start met een campagne. Project Implementatie visie GBO Door een combinatie van factoren is de implementatie van de visie GBO onvoldoende geëffectueerd. Project Visieontwikkeling Natuurbrandbeheersing (Definitiefase) De projectleider Visieontwikkeling Natuurbrandbeheersing wordt gedetacheerd bij het IFV en start zijn werkzaamheden Bestuurlijk traject GBO-SO, proces besluitvorming (besluit oktober 2016) Op verzoek van de bestuurlijk portefeuillehouder van het IFV wordt de tekst van het concept bestuurlijk akkoord aangevuld en wordt onder meer de relatie met het programma Informatievoorziening beschreven. Het bestuur van het IFV wil tevens een (geconcretiseerd) plan voor de besteding van de middelen voordat besloten wordt deze beschikbaar te stellen. Op basis van de dan bekende informatie over de kerntaken en de koppeling met GBO en SO wordt een gedetailleerde uitwerking opgenomen in het bestuurlijk akkoord. Ook wordt een gedetailleerde tijdsplanning uitgewerkt. 9

10 De behandeling en besluitvorming van het bestuurlijk akkoord GBO-SO stond gepland voor de mei- vergadering van het Veiligheidsberaad (VB). Echter door andere punten op de agenda wordt besloten de besluitvorming door te schuiven naar de oktobervergadering van het VB. Op 27 oktober 2016 stellen het Algemeen Bestuur IFV en het Veiligheidsberaad het bestuurlijk akkoord GBO-SO vast. Het bestuurlijk traject heeft daarmee 18 maanden geduurd. Wel is doorgewerkt aan de doelstellingen van het programma. Zij het dat ten aanzien van nieuwe initiatieven, zoals Logistiek & Ondersteuning, er geen concrete stappen kunnen worden gezet. Project Specialisme Technische Hulpverlening (Implementatie/Nazorg) De werving- en selectie is afgerond en de initiële opleiding van de specialisten gestart. De werving van de kandidaten wordt landelijk ondersteund vanuit het programmateam waarbij de veiligheidsregio s zelf de selectie voor hun rekening nemen. Uit zo n 300 sollicitanten worden 150 kandidaten geselecteerd voor de vijf STHteams, verdeeld over de vier teamrollen. Op 1 juni 2016 is het specialisme Technische Hulpverlening operationeel (officieus). Belangrijk om te vermelden is de landelijke alarmering van de STH-teams via meldkamer Brandweer Haaglanden. Deze staat in verbinding met het CVD-piket van Hollands Midden als coördinerend regio. Al twee dagen later is de vuurdoop van het Specialisme Technische Hulpverlening wanneer de teams van Fryslân (team Noord) en IJsselland (team Oost) worden gealarmeerd en ingezet bij een incident op Urk (gasexplosie; 3 juni 2016). bij de intensivering van de samenwerking tussen de veiligheidsregio s. Project Logistiek & Ondersteuning In de loop van 2016 start het project Logistiek & Ondersteuning. De projectleider, geselecteerd na een werving- en selectietraject, wordt gedetacheerd bij het IFV. Het project richt zich op het vormgeven van de logistieke samenwerking tussen de brandweerregio s in Nederland voor de schaalniveaus grootschalig en specialistisch brandweeroptreden. Het accent ligt op het ontwikkelen van een visie logistieke samenwerking, aangevuld met enkele deelprojecten die op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. In 2016 wordt het projectplan Logistiek & Ondersteuning ontwikkeld en afgestemd. Project Natuurbrandbeheersing (Ontwerpfase) De visie Natuurbrandbeheersing (NBB) is gereed en door de RBC vastgesteld. Nu de visie is vastgesteld kan gestart worden met het ontwikkelen van het projectplan voor de implementatie van de visie. Er worden drie thema s benoemd: Informatievoorziening, Specialismen en Organisatie. Onder deze drie thema s vallen zowel de reeds lopende als nieuw op te zetten deelprojecten. De officiële installatie van het STH vindt plaats op 9 december John Berends, bestuurlijk portefeuillehouder Brandweer in het Veiligheidsberaad, verricht de openingshandeling en spreekt lovend over de stappen die gezet worden 10

11 Een van de doelen van het project Logistiek & Ondersteuning is het landelijk organiseren van materieel en middelen bij grootschalige en specialistische inzetten. Het te ontwikkelen landelijke specialisme Fire Bucket Operations is een van de deelprojecten van Natuurbrandbeheersing. 11

12 Het deelproject Natuurbrandverspreidingsmodel is een informatiebron voor de regio s bij het bestrijden en voorkomen van een onbeheersbare natuurbrand Project Natuurbrandbeheersing (Realisatiefase) Op 16 maart 2017 stelt de Stuurgroep GBO-SO het projectplan Natuurbrandbeheersing vast. Er vindt een personele wisseling plaats. De projectleider wordt projectsecretaris. Er treedt een nieuwe projectleider aan. Vanaf juni starten de volgende deelprojecten: Informatievoorziening Satellietdata en vegetatiekaarten Delen GEO-informatie Natuurbrandverspreidingsmodel Risico Index Natuurbrand (RIN) Specialismen Voorbranden Team Brandonderzoek Natuurbrand (TBO) Fire Bucket Operations (FBO) Vuistregels Gebiedsgerichte aanpak Organisatie Communicatie met publiek: Project Logistiek & Ondersteuning (Realisatiefase) Op 16 maart 2017 behandelt de Stuurgroep GBO- SO het projectplan Logistiek & Ondersteuning en stelt tevens de projectopdracht vast, waarbij de volgende deelprojecten worden benoemd. Landelijke vliegorganisatie RPAS Dit deelproject bundelt de ervaringen van twee regio s met het vliegen met drones. Het deelproject levert de volgende resultaten op: een landelijke vliegorganisatie voor de brandweer, een handboek Vliegen met drones en vastgesteld door de civiele luchtvaartautoriteiten. En als derde resultaat: ontwikkelen van een opleiding. Om alle regio s te informeren over de laatste ontwikkelingen organiseerde de projectgroep op 8 september 2017 een seminar. Op deze goed bezochte bijeenkomst ondertekenden tevens Defensie, Nationale Politie en Brandweer Nederland een intentieverklaring voor verdere samenwerking. 12

13 In 2017 wordt het project Specialismen Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen ondergebracht bij het programma. Standaardiseren van de logistieke coördinatie Doel van dit deelproject is het opleveren van een advies voor een eenduidige handelswijze en structuur bij de logistieke en ondersteunende processen bij grootschalige incidenten. Landelijke databank voor materieel en middelen Met de landelijke databank wordt gerealiseerd dat de brandweer bij grootschalig en specialistisch optreden beschikt over actuele informatie over de beschikbaarheid van logistieke middelen en materieel. Mobiele WIFI-opstelpunten Het organiseren van landelijke wifi-opstelpunten zodat incidentinformatie ook beschikbaar is op plaatsen met een beperkt wifi-bereik. Visie Logistiek & Ondersteuning De visie is ontwikkeld en wordt in het najaar van 2017 aangeboden aan de RBC. Inmiddels zijn alle deelprojecten gestart met de uitwerking en uitvoering. Met name vanuit de visieontwikkeling zullen er in 2018 aanvullende gerichte activiteiten worden ontplooid om de visie te verwezenlijken, zoals: vergroten eigenaarschap, minder voorraad en opslag, proactieve informatievoorziening L&O en een landelijke logistieke organisatie. Project Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) (Ontwerpfase) Er is een projectleider en een projectsecretaris aangesteld. De projectsecretaris is voor 24 uur per week gedetacheerd bij het IFV. Het conceptprojectplan wordt 15 november 2017 aangeboden aan de Stuurgroep GBO-SO. Specialisme Technische Hulpverlening (Operationele / beheerfase) Het project implementatie Specialisme Technische Hulpverlening is per 31 december 2016 beëindigd en valt per datum binnen de beheerfase. Het IFV ondersteunt deze beheerfase. Inmiddels is STH al tien keer gealarmeerd (periode juni 2016-juni 2017). Een en ander is opgenomen in een jaarverslag en folder over STH. Ook is de uitvoering opgepakt van de restonderwerpen uit de projectfase, waaronder de modificatie van de uitrustingen en de oriëntatie en implementatie van het optreden bij spoorincidenten. Voor STH is een format ontwikkeld voor de algehele regie op een landelijk specialisme en op de interregionale samenwerking IFV Brandweer Nederland. Vraag en aanbod worden gekoppeld en geborgd middels de rollen van de coördinerend regio en de netwerkregisseur bij het IFV. 13

14 3 ENKELE SPECIFIEKE ONDERWERPEN Bestuurlijk traject In voorgaand chronologisch overzicht is aangegeven dat het bestuurlijk traject, de periode van ontwikkeling tot het besluit in oktober 2016, geruime tijd in beslag heeft genomen. Het was de wens van de brandweer om het bestuurlijke traject te starten nadat de ontwerpfase (blauwdrukontwikkeling en toepassing) binnen het programma was afgerond. Gedachte hierbij was om eerst een inhoudelijk beeld van de opzet te ontwikkelen en hierop het bestuurlijk akkoord te halen. Op verzoek van de bestuurlijk portefeuillehouder van het IFV zijn inhoudelijke details aan het bestuurlijk akkoord toegevoegd. Een en ander heeft de beleidscontext en het algehele draagvlak voor het programma GBO SO versterkt. De verwachting is dat in 2018 de voortgang en eventuele bijstellingen gerapporteerd kunnen worden aan het dagelijks bestuur van het IFV. Expertregio s Onder regie van het ministerie van Veiligheid en Justitie startte medio een pilot expertregio s. Doel van de pilot was het onderzoeken van de doorontwikkeling van het aspect kenniscentrum ten aanzien van een specifiek risicogebied binnen een veiligheidsregio. Gedachte was, dat op deze wijze een efficiënte en effectieve samenwerking op het gebied van kennisontwikkeling en -deling binnen de 25 veiligheidsregio s tot stand zou komen. Destijds startten de veiligheidsregio s Rotterdam-Rijnmond en Noord- en Oost-Gelderland als pilot-expertregio s voor de kennisaspecten Industriële brandbestrijding en Natuurbrandbeheersing. Het ministerie ziet een relatie tussen initiatieven op het terrein van de ingezette beleidslijn expertregio s en het programma GBO-SO. Het gedachtengoed van de pilot expertregio s is voor een deel opgegaan in het programma GBO-SO. Grootschalig Brandweeroptreden (GBO) In 2014 is gestart met het onderdeel GBO. Gedachte hierbij was dat de visie GBO, vastgesteld in 2012, op eenduidige wijze zou worden geïmplementeerd. Tijdens de consultatieronde van de veiligheidsregio s bleek dat de implementatie van de visie op verschillende manieren is opgepakt. Bij het vaststellen van de visie GBO zijn geen afspraken gemaakt over de implementatie. Medio 2014, twee jaar na de vaststelling van de visie GBO, werd duidelijk dat een eenduidige implementatie van de visie GBO een moeilijke opgaaf zou worden. Op verzoek van de stuurgroep is de wijze waarop de visie GBO is geïmplementeerd in de veiligheidsregio s onderzocht middels een enquête. De resultaten daarvan staan in het rapport enquête GBO en is aangeboden aan het Programma Incidentbestrijding Brandweer Nederland (PRIB). Op aangeven van de stuurgroep is hierop volgend een minimumvariant gedefinieerd: één basispeloton per veiligheidsregio. Deze variant is in september 2016 in de RBC-vergadering vastgesteld. De programmamanager GBO-SO zal, onder verantwoordelijkheid van de PRIB en in overleg met de regio s in 2018 een geactualiseerde versie van de visie GBO opleveren. Programmaorganisatie Zoals al eerder vermeld, werd in 2013 besloten om de implementatie van de visie GBO en de visie SO onder te brengen bij het programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden brandweer Nederland. Via een werving- en selectieprocedure, ondersteund door het IFV, zijn de meeste vacatures voor projectleiders vanuit de veiligheidsregio s vervuld. De ondersteuning van de projecten gebeurt met hulp van een beleidsmedewerker en een projectsecretaris. Beiden zijn verbonden aan meerdere projecten binnen het programma. De programmamanager is onder meer verantwoordelijk voor het programmamanagement (waaronder capaciteit) en wordt ondersteund door een programmasecretaris. Het programmateam voert het programma uit onder aansturing en toezicht van de stuurgroep GBO-SO. Bij 14

15 de start van het programma in 2013 is de stuurgroep samengesteld uit een vertegenwoordiging van de programmaraden Incidentbestrijding, Bedrijfsvoering van Brandweer Nederland en het IFV. Vanaf 2017 is de samenstelling van de stuurgroep gewijzigd. Naast de vertegenwoordigers voor het IFV dragen leden van de stuurgroep als portefeuillehouder voor de afzonderlijke specialismen (per kerntaak) verantwoording vanuit de RBC. Vormgeven aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland Blauwdruk De blauwdruk Vormgeven aan Grootschalig en Specialistisch optreden is de onderlegger voor het programma en geeft antwoord op het waarom van grootschalig en specialistisch brandweeroptreden en hoe de brandweer deze ontwikkeling wil realiseren. De gewenste situatie voor de organisatie van grootschalig- en specialistisch optreden van de brandweer in Nederland is opgehangen aan de vier thema s Risicogericht, Samen, Slimmer en Regie. Per kerntaak wordt de toepassing op maat uitgewerkt. Van project naar beheer Met de afronding van de afzonderlijke projecten start de beheerfase van de resultaten die zijn ontwikkeld binnen het desbetreffende project. Het project Implementatie Specialisme Technische Hulpverlening is het eerste voorbeeld waarbij tijdens het project de voorbereiding voor de beheerfase is gestart. In dit programma is sprake van gefaseerde oplevering vanuit de projecten. Gekozen is om tot einde van het volledige programma de afzonderlijke beheerfasen (inclusief de doorontwikkelopdrachten) onder de programmastructuur inhoudelijk te blijven coördineren en regisseren. De beheerbudgetten behoren niet meer tot de programmaverantwoordelijkheid. Centraal in de beheerfase staat de coördinerend regio, voor STH is dit Veiligheidsregio Hollands Midden. Deze regio vervult de rol van opdrachtnemer voor het specialisme ten overstaan van de RBC-Brandweer Nederland als opdrachtgever. Bij het uitvoeren van deze rol ondersteunt het IFV de coördinerende regio. De ondersteuning richt zich hierbij onder andere op het netwerkmanagement en het contracteren van dienstverleners (intern IFV en extern). Op basis van de normbegroting wordt jaarlijks een werkbegroting opgemaakt in samenwerking met de coördinerend regio en betrokken dienstverleners. Een voorbeeld hiervan is invulling van het vakbekwaamheidsprogramma. De Academie voor Talent en Leiderschap en de Brandweeracademie verzorgen het programma. De inhoudelijke behoeftestelling wordt bepaald door de coördinerend regio waarbij vanuit het netwerk de betrokken dienstverlener wordt gecontracteerd en het benodigde budget beschikbaar wordt gesteld. Communicatie De communicatie van het programma en de onderdelen hierin zijn vanaf de start van het programma een speerpunt geweest. De communicatie rond het programma is vormgegeven in overleg met de afdeling communicatie van brandweer Nederland en IFV. Het 15

16 accent in de communicatie is in de voorbije jaren verschoven van focus op het programma naar het resultaat van de projecten. De communicatie rond de implementatie van het specialisme technische hulpverlening staat hiervoor model. De vijf STH-regio s vervullen hierin zelf een belangrijke rol (ambassadeur) en beschikken over een toolkit om de communicatie/informatievoorziening naar de buurregio s vorm te geven. In 2017 zijn voor de projecten Logistiek & Ondersteuning en Natuurbrandbeheersing animaties gerealiseerd die door de (deel)projectleiders gebruikt worden bij het informeren van hun eigen netwerken en stakeholders zoals bijvoorbeeld de natuurbeheerders. Ook zijn voor alle lopende deelprojecten webpagina s en factsheets ontwikkeld. Op 8 september is een seminar Vliegen met drones georganiseerd om alle regio s bij te praten over de laatste ontwikkelingen. Verder heeft het programma een prima bijdrage kunnen leveren aan het Brandweercongres De workshop over het programma trok twee keer veel belangstelling, evenals de stand. Ook op de Netwerkdag van het PRIB is het programma onder de aandacht gebracht. Verder is vanuit het project NBB bijdragen geleverd aan een seminar over satellietdata en een landelijke bijeenkomst voor natuurbeheerders. In bijlage 1 staat een overzicht van alle ontplooide communicatie activiteiten beschreven. 16

17 In 2018 levert het programma een geactualiseerde visie Grootschalig Brandweeroptreden op.

18 Organogram stuurgroep GBO-SO 2017 Anton Slofstra Voorzitter stuurgroep programma GBO-SO Jolanda Trijselaar Portefeuille Logistiek & Ondersteuning IJle Stelstra IFV Paul Verlaan Portefeuille Natuurbrandbeheersing Frank van der Aart IFV Hans Zuidijk Portefeuille IBGS Dennis van Zanten Portefeuille STH Organogram programmateam, projecten en deelprojecten GBO-SO 2017 Organogram programmateam, projecten en deelprojecten 2017 Max Krisman Programmamanager Gerrit Tichelaar Programmasecretaris Wesley Vos Projectondersteuner Ada Kraft Communicatieadviseur Eveline de Rooij Beleidsondersteuner Henk Jonker (IFV) Netwerkregisseur STH Bryan Visser (RR) Projectleider Logistiek Albert-Jan van Maren (GM) Projectleider Natuurbrandbeheersing Marcel Verspeek (MWB) Projectleider Incidentbestrijding gevaarlijke stoffen (IBGS) Max Krisman Projectleider GBO Adrie van der Plas (HM) Coördinerend regio STH Wilbert Kleijer (MWB) Drones Robbert Sardjoe (GM) WIFI-opstelpunten Ester Willemsen (IFV) Projectsecretaris NBB Jan Jacobs (VRU) Projectsecretaris IBGS Chiel Polman Ondersteuner GBO Karsten Sebastian (IFV) hergebruik HAB s Martin Kolders (VRZHZ) databank Nienke Brouwer (IFV) GEO-Data en NBVM Wim Verboon (GM) RIN Ruben Sinselmeijer (IJsselland) Inrichtingsplan L&O Frank Lutke Schipholt (VNOG) Logistiek & Coördinatie Arnoud Buiting (VNOG) Voorbranden Klaas Noorland (VNOG) Gebiedsgerichte aanpak Christiaan Velthausz (VNOG) FBO Jan Piet Zijp (GM) TBO Natuurbrand Allard Schimmel (GM) Communicatie natuurbrandrisico Henk Schuijn (Frys) Vuistregels 18

19 DOCUMENTEN De RBC heeft de volgende documenten die van belang zijn voor het programma vastgesteld. 1 Rapport SOM voorloper programma Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden brandweer Nederland 2 Visie Grootschalig brandweeroptreden (GBO) 3 Visie Specialistisch optreden (SO) 4 Blauwdruk Vormgeven aan Grootschalig en Specialistisch optreden Brandweer Nederland 5 Notitie (incl. oplegger) AB IFV/VB Grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland 6 Visie Incidentbestrijding gevaarlijke stoffen (IBGS) 7 Visie Natuurbrandbeheersing (NBB) 8 Organisatieplan Specialisme Technische Hulpverlening (STH) 9 Programmaplan 2017 Samen werken aan Grootschalig en Specialistisch optreden brandweer Nederland 10 Organogrammen stuurgroep en programmateam per april Werkbegroting programma GBO SO 2017 Bijlagen 1 Communicatieprogramma

20 Communicatieprogramma BIJLAGE De eerste communicatieactiviteit voor het Programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland was het ontwikkelen van een factsheet voor de RBC (eind 2013). Nadat de RBC vaststelt dat beide projecten: GBO en SO onder het programma vallen is een communicatieplan opgesteld en vastgesteld door de stuurgroep. De communicatie is in deze periode gericht op bestuurlijk en strategisch niveau. In 2014 staan we voor het eerst met het programma op een netwerkbijeenkomst Infomarkt van de PRIB. Met flyers over grootschalig brandweeroptreden en specialistisch optreden informeren de projectleiders de deelnemers over de ontwikkeling van het programma en de onderliggende projecten. De webpagina s op Brandweer Nederland over het programma en de onderliggende projecten GBO en SO worden gerealiseerd met een eigen pagina voor het specialisme Technische Hulpverlening. Verschillende documenten, waaronder de beide visies worden ontwikkeld en geplaatst. Idem een filmpje over het waarom van het programma. Voorzitter Anton Slofstra informeert de RBC, het IFV en Brandweercommissie via factsheets en presentaties over de ontwikkelingen. Ook Brand en Brandweer plaatst artikelen over het programma en de start van het project STH Met de realisatie van de blauwdruk komt het programma in een volgende fase: het informeren en meenemen van de stakeholders en het betrekken van de doelgroepen bij de ontwikkelingen. Gekozen wordt om voor het programma een aantal samenhangende middelen te ontwikkelen en in te zetten met een tweeledig doel: duidelijk maken waar het programma voor staat (risicogericht, samen, slim, regie) en wat er gebeurt als je landelijk samenwerkt: een beweging van een eerste kring tot meerdere kringen (met als voorbeeld ontwikkeling STH en de samenwerking en betrokkenheid hierin vanuit het veld). In samenwerking met een communicatiebureau wordt een aantal middelen ontwikkeld: een Prezi over de blauwdruk (waarom, hoe en wat en gericht op de vier thema s), en andere middelen zoals een praatplaat (geschiedenis, heden en toekomst), een folder en een eigen Facebookpagina. Ook wordt al het materiaal geplaatst (en onderhouden) op de website van Brandweer Nederland (eigen pagina s) en gebruikt bij onder andere het bezoeken van regio s en (thema)sessies voor de RBC-leden. Al het informatiemateriaal is overgedragen aan Brandweer Nederland. Tegelijkertijd wordt ook gecommuniceerd (eigen communicatieplan met planning en werkgroep) over de vorderingen van STH. Onder andere via Brand en Brandweer, de website van Brandweer Nederland, de Brandweerkrant en via de eigen regio s (werkbezoeken, presentaties, gezamenlijke open dagen en trainingen). Op de website worden alle ontwikkelde communicatiemiddelen geplaatst (van flyers tot filmpjes; een toolkit). Ook de Facebookpagina werd ingezet bij de werving, selectie en resultaten en trekt daarmee veel bezoekers. De eerste kennismaking voor een breder publiek ( we maken de kring groter ) is het Brandweercongres waar we als team staan met een workshop Een specialist in het CoPI en met een STH-container waarbij de projectleden uitleg geven over het specialisme. In het najaar van 2016 stemt de stuurgroep in met het nieuwe communicatieplan. De belangrijkste verandering hierin is de kanteling in de communicatie van programma naar projecten en de resultaten ervan. Alle (deel)projectplannen zijn (en worden) voorzien van een communicatieparagraaf (kernboodschap, doelgroepen). Waarbij de belangrijkste uitgangspunten zijn: altijd communiceren dat het onderdeel is van het 20

21 programma en dat de communicatie loopt via alle kanalen van Brandweer Nederland. Ook dit jaar presenteren we ons op het brandweercongres met aandacht voor de twee te ontwikkelen projecten Logistiek & Ondersteuning (waaronder de drones) en Natuurbrandbeheersing. Ook een STH-team was aanwezig met een oefening. In Brand en Brandweer verschenen artikelen over de projecten. Het eerste landelijke specialisme - het STH - is op 9 december officieel van start gegaan. Al eerder besteden landelijke media aandacht aan dit specialisme (bij inzet Urk, en later bij een werkbezoek waar ook het STH wordt gedemonstreerd). De officiële start wordt gedaan door bestuurlijk portefeuillehouder John Berends. Voor deze bijeenkomst worden twee films ontwikkeld, waarbij de afsluitende film gaat over het programma en de onderliggende specialismen. Ook hier weer veel aandacht via de bestaande kanalen als Brand en Brandweer, de brandweerkrant, de website en Facebook (inmiddels 1406 vaste volgers, en de bereikte personen variëren van (drones items) tot bijna bereikte personen bij het eerste filmpje van de oefening STH) intentieverklaring voor intensievere samenwerking op dit dossier door Defensie, Nationale Politie en Brandweer Nederland. Voor de (deel)projectplannen zijn communicatieparagrafen ontwikkeld om zo de (onderliggende) samenhang te bewaken. Omdat er nu steeds meer deelprojecten komen, zijn op de viadesk-pagina van het programma alle communicatiemiddelen geplaatst en worden op alle uitingen verwezen naar de website en Facebook (meest toegankelijke en laagdrempelige kanaal voor de brandweermensen). Waar nodig zijn eigen communicatiemiddelen ontwikkeld zoals de inmiddels gerealiseerde animaties voor Logistiek & Ondersteuning en Natuurbrandbeheersing, webpagina s en factsheets om zo de communicatie naar de regio s te versterken met als overkoepelende paraplu het programma. Voor IBGS zal na vaststellen van het projectplan een animatie worden ontwikkeld. Het programma heeft een goede bijdrage kunnen leveren aan het Brandweercongres De workshop over het programma trok twee keer veel belangstelling, evenals de stand. Ook op de Netwerkdag PRIB kreeg het programma aandacht. Bijna alle regio s zijn nu verbonden aan het programma door deelname aan klankbord-, werken projectgroepen. De projectplannen voor NBB en Logistiek & Ondersteuning zijn vastgesteld en geplaatst op de eigen webpagina s van Brandweer Nederland. Dit geldt ook voor alle deelprojecten. Voor wat betreft de drones: deze krijgt, dankzij een artikel in Brand en Brandweer en een bericht op de website van Brand en Brandweer uitgebreid aandacht in de landelijke media. Op 8 september is er opnieuw landelijke aandacht door het Seminar Vliegen met drones. Doel van het seminar is tweeledig: het informeren van alle regio s over de actuele stand van zaken betreffende het project. En daarbij het ondertekenen van een 21

22 Samen werken Programma grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland Doel van het programma (GBO-SO) Kennis & Expertise netwerken Landelijke specialismen Samenwerking met elkaar en met derden Dit leveren we op: Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) Bron bestrijden door schuiminzet Specialistische bronbestrijdingsteams brandweer (gaspakken) Complexe incidenten bestrijden door samenwerken met externen Grootschalige ontsmetting In beeld brengen effectgebied Kenniscentrum IBGS Landelijk specialisme IBGS Natuurbrandbeheersing (NBB) GEO-data: informatie over gebied voorkomt erger Profijt van satellietdata voor vegetatiekaarten Inzicht in brandontwikkeling met het Natuurbrandverspreidingsmodel Vuur met vuur bedwingen Communicatie: Natuurbrandrisico.nl Risico Index Natuurbranden Gebiedsgerichte aanpak Vuistregels bij natuurbranden Specialistisch team Voorbranden Specialistisch team Brandonderzoek Specialistisch team helikopterblussing (Fire Bucket Operations) Logistiek & Ondersteuning (L&O) Visie op Logistiek & Ondersteuning Landelijke databank Mobiele Wifi-opstelpunten Inzet Drones voor de Brandweer 1 Brandweervliegorganisatie Logistiek & coördinatie GBO-SO Landelijke logistieke organisatie Proactieve informatievoorziening L&O Vergroten eigenaarschap Minder voorraad en opslag Specialisme Technische Hulpverlening (STH) 140 collega s die in te zetten zijn als specialist TH Vijf teams 24/7 Snel specialistisch technisch team Bijzonder technisch materieel 1 doel: veilig redden van slachtoffers 5 regio s met landelijke dekking Binnen één jaar al tien keer gealarmeerd Vier kerntaken: stabiliseren van werkomgeving lokaliseren van slachtoffers creëren van toegang redden van slachtoffers De banner bij de stand van GBO-SO op het Brandweercongres En dat is nog maar het begin! Doe je ook mee?

23 Meer informatie Dit document wordt jaarlijks aangepast en aangevuld met de laatste ontwikkelingen binnen het programma. Actuele informatie over alle (deel)projecten van het programma Samen werken aan grootschalig en specialistisch optreden Brandweer Nederland is te vinden op: November

24