Vzw Boeren op een Kruispunt Perceptie =/= Realiteit. Project Uitzicht door inzicht

Transcriptie

1 Vzw Boeren op een Kruispunt Perceptie =/= Realiteit. Project Uitzicht door inzicht Riccy Focke mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 1

2 Vzw Boeren op een Kruispunt Idee van Minister en Cera Opgericht door BB, ABS, KVLV Gestart 1 februari 2007 Werkgebied Vlaanderen : gezinnen 6 vaste medewerkers 7 freelance psychologen (200dd) 30 vrijwilligers 2

3 Communicatie over boeren in nood (niet over BoeK) Website (600 pagina s/ 1,000,000 bezoekers). Nieuwsbrief via . (50) Mailings (erfbetreders en 2000 abonnees) Facebookpagina (400 likes) 530 vergaderingen in 7 jaar tijd. Media: radio, tv, krant, tijdschriften,. 3

4 Aanpak: begrip en actie We nemen de last serieus en beschuldigen niet. We zoeken mogelijkheden binnen de beperkingen Financieel, sociaal, geestelijke gezondheidszorg, lichamelijke problemen, familiale problemen Bereiden ondersteuning van boekhouder, consulent, huisarts en sociaal huis voor 4

5 Vaststelling 1 (bron Meitelling) Stoppers : >65 jaar <65 jaar: % <65 jaar: % <65 jaar: % <65 jaar: <35 j 204 6% Waar zijn die terecht gekomen? Met/tegen goesting? Ontslagvergoeding? Psychosociale begeleiding? Starters : 953 (412 deeltijds / 44% >45 jaar oud) 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 5

6 Vaststelling 2 (bron gemeentestatistieken.be) Aantal boeren en tuinders per gemeente Gemeente per jaar Sint-Truiden 721 -> Beveren 628 -> Poperinge 667 -> Kortenaken 329 -> Hoogstraten 683 -> mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 6

7 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 9

8 Vaststelling 3 (bron AMS-BoeK) Boeren op een Kruispunt bezocht 5% van alle bedrijven in Vlaanderen (meitelling) Vooral bij grotere bedrijven >20% van glastuinbouwbedrijven > 1 ha 11% van de zeugenbedrijven > 250 z 9% van de vleesvarkensbedrijven > 1500 VV 8% van de kalver bedrijven > 500 kal 6% van de leghennenbedrijven > lh 6% van de melkveebedrijven > 80 mk 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 10

9 Noodzakelijke competenties geraken niet in één hoofd Hard werken (2500/3000 u vs 1700 u) Efficiënt kunnen werken Goede administratie Goed financieel beheer Goede teelt technische kennis Motiverend personeelsbeheer. Mecanicien, Bouwvakker, Elektricien, ICT-er. Maatschappelijke opdrachten : dierwelzijn en milieu Sterk samenhangend gezin 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 11

10 1.B. Gemiddeld gezinsbudget

11 Onevenwicht: voorbeelden. Intensieve veehouderij: 1500 ton x 100 euro = euro Glastuinbouw: 1 ha verwarmen Euro Melkveehouderij: l x 0.15 = Euro 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 14 14

12 Vandaag Melkveehouderij: superheffing: banken weten nog niet hoe ze dit gaan bekijken/financieren Varkenshouderij: als een slachthuis valt, gaan er veel meevallen Groenten: Tomaten (wkk) Witloof (35ct) Prei 6ct Aardappelen: druk naar beneden. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 15

13 Te weinig inkomen voor gezin. Let op met gemiddelde cijfers. 50% heeft minder dan gemiddelde Indien gemiddeld / 5000 uur = 5 / uur. Indien gemiddeld / 5000 uur = 7 / uur, Indien vrouw buitenhuis gaat werken, moet ze dan het werk van de man subsidiëren? Onbegrijpelijk? Veel mensen leven met de opstapeling van onbetaalde facturen. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 16

14 Steekproef van landbouwmonitoringsnetwerk (AMS) 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 17

15 Je gaat niet onderuit door één probleem, maar door een complex van problemen. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 18

16 Psychosociaal Psychologen Contactarmoede Overspannen worden Inter-relationele problemen Stress Minderwaardigheid Angstgevoelens Te weinig zelfvertrouwen Rugklachten Hartklachten Maagklachten Vermoeidheid geen motivatie meer=> 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? Bedrijfseconomisch Bedrijfsanalisten Betalingsachterstand Geen aanvaardbaar gezinsinkomen Geen verzekering betaald Sociaal statuut niet in orde Administratieve problemen, die leiden tot inkomensverlies Veel technische tegenslagen Geen vervangingsinvesteringen Interen op eigen vermogen Geen zicht op vermogen Geen zicht op rendabiliteit Geen zicht op markt Overschot/tekort aan arbeid <= geen toekomstvisie 19

17 Uitzicht door inzicht : faillissementspreventie SBB, Innovatiesteunpunt, Boeren op een kruispunt SWOT als ondernemer Provinciale vergaderingen Provinciale roadshows Bedrijfs- en ondernemersscans Voor alle bedrijven die nog kansen hebben. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 21

18 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 22

19 Uitdrukkelijke vraag Zoveel mogelijk boeren en tuinders inspireren om zich in te schrijven in dit project. Open voor alle boeren en tuinders in Vlaanderen Eerste 200 scans zijn gratis. Enkel vraag naar lidmaatschap SBB, ISP, BB om snel aan informatie te geraken. Dit is een ideale voorbereiding voor een investerings/kredietdossier. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 23

20 Prijsinformatie is een ramp Steeds nieuwe initiatieven (Overheid, BB, ABS, ) Steeds andere referenties Steeds nieuwe toeslagen of kortingen Varkenshouders moeten weten dat er ieder jaar 2 /big en 2ct/kg vv bijkomt. Anders hebben ze te weinig. Alleen de keiharde onderhandelaars (de leeuwen) krijgen waar ze recht op hebben. Vb : 7500 euro biggen x 4 euro : 30,000 euro. Onderhandelde prijzen heronderhandelen tot je krijgt wat je wil, is voor deze leeuwen het motto. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 24

21 Administratie is voor een deel onhaalbaar Wie geen dienstverleners kan inkopen, is een vogel voor de kat. Daarvoor is er voldoende inkomen nodig. Met een uurloon van <10 euro per uur is het moeilijk om in te kopen. Lidmaatschap van een landbouwsyndicaat is levensnoodzakelijk. Je verdient je lidgeld snel terug. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 25

22 Bewijs: Vb: CKC & suikerbietengeld Vb: IKM factuur niet betaald: melkt in de put Vb: wie kan de mestbankaangiftes zelf invullen? Vb: bedrijf 100% premies kwijt door sanitelfoutjes Zeer veel opluchting wanneer de controle voorbij is. (Facebook) Vroeger hadden we stress door natuur en weer, nu krijgen we stress van administratie en de banken. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 26

23 Geestelijke gezondheidszorg Depressie / burn out / conflicten Aangeleerde hulpeloosheid Zelfmoorden en zelfmoorddreigingen Veel drempels door managers van CAW en CGGZ opgelegd. Positief: Mobiele teams en eerstelijnszorg psycholoog. Complexe maatschappij: veel mensen kunnen niet meer mee Reglementitis en over-administratie. Onrealistische verwachtingen van het leven : relatie (Flair) en bedrijf 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 27

24 Eenzaamheid 33% van de boeren en tuinders is vrijgezel, gescheiden of weduwe/weduwnaar. Hoe trek je een dode zeug uit de stal? Misbruiken Geestelijke gezondheidsprobleem Boeren en tuinders moeten terug leren investeren in sociaal kapitaal in plaats van in industrieel kapitaal. Verenigingsleven, familieleven. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 28

25 Steeds meer scheidingen Huwelijksvermogensrecht vs bankrecht. Eigen vermogen inbreng man inbreng vrouw : gemeenschappelijk verdiend vermogen => op te delen. De bank en de fiscus houdt de koppels samen. We doen deze bemiddelingen niet meer/steeds minder: telkens komt er wel een consultant achter om iets nieuws te verkopen. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 29

26 Veel bedrijven zijn te koop / onverkoopbaar. Maar de vraagprijs wordt bepaald door de uitstaande schulden Men bouwt liever nieuw dan bestaande bedrijven te kopen zeugen / vleesvarkens / Vleesveebedrijven Bedrijf dat 20 jaar niet investeerde, ligt veel beter in de markt dan recente bedrijven. Veel boeren hebben nog nooit iets verkocht in hun leven en zijn voor de verkoop van hun bedrijf afhankelijk van bemiddelaars/makelaars Wij zijn geen makelaars : we vragen de mensen om hun verkoopintenties door te geven op landbouwwebsites, boekhouders, leveranciers en afnemers. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 30

27 Afschrijftempo bedrijven. In industrie schrijft men zeer snel af: zie KBO (afschrijvingen vs materiele activa : 6 jaar? ) 4-5 nieuwe zuivelfabrieken: hoe snel gaan ze afgeschreven worden? Dit bepaalt hun capaciteit om een goede melkprijs te geven. In landbouw: machines te snel afgeschreven gebouwen te traag afgeschreven 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 31

28 Vergunningen remmen ondernemerschap Zijn duur Vleesvarkensstal van 1000 dieren kostte 300,000 euro plus 30,000 voor de aanvraag van de bouw- en milieuvergunning. Grondwaterwinning kost 2000 euro voor de aanvraag zelf. Kan dat niet eenvoudiger? Kunnen we ambtenarenloketten krijgen, die de aanvraag invullen, voor mensen die een laag inkomen hebben? 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 32

29 Let op met innovatie Eerste mestverwerkingsinstallaties Biogasinstallaties / WKK op palmolie / WKK op gas Soja in onze streek? (Mais is ook jaren veredeld). Zelfs als 80% van de innovaties lukt (?), wie heeft dan ook voor de sociale gevolgen van de mislukking Innovatie is voor de sterke bedrijven en families met geld: voorlopen op de wet, technische problemen nalopen, financieel plan steeds aanpassen en veel geld inpompen (wat de bank niet meer wil) 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 33

30 Blijf op de hoogte Nieuwsbrief met alle tips Gratis nummer Gratis ondersteuning op de hoeve zelf. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 38

31 Stop de beschuldiging. Het is de kwetsbaarheid die ons bindt Als ze het niet doen, wie dan? Op zoek naar vrijwilligers, die willen zorgen voor eigen familie, vrienden en collega s. 1 mei 2014 Waar zijn ze mee bezig? 39