MEDEWERKER LOGISTIEK MANAGEMENT - FYSIEKE DISTRIBUTIE

Transcriptie

1 MEDEWERKER LOGISTIEK MANAGEMENT - FYSIEKE DISTRIBUTIE EINDTERMEN VANAF 1998/1999 DATUM VAN INDIENING: e WIJZIGING INDIENER: Kenniscentrum ECABO POSTADRES: Postbus 1230 PLAATS: 3800 BE AMERSFOORT CONTACTPERSOON: Drs. L.M.J. Römkens TELEFOONNUMMER: FAXNUMMER: REGISTRATIECODE: 10035

2 ECABO, Amersfoort Amersfoort, 1 juni 1997 e-lo Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3 Inhoud blz. Rubriek I: Algemeen 1 1. Naam kwalificatie 1 2A. Niveau kwalificatie 1 2B. Onderbouwing niveau-aanduiding 1 2C. Advies t.a.v. leerwegen 1 3. Relatie met oude kwalificatiestructuren Leerlingwezen en MBO 1 4. Plaats in kwalificatiestructuur ECABO 2 5. Overheidsbekostiging 2 6A. Advies t.a.v. omvang beroepspraktijkvorming 2 6B. Vrije ruimte 2 7. Wettelijke beroepsvereisten 2 8. Onderliggende beroepsprofielen 3 9A. Deelkwalificaties met studiebelastingsuren, externe legitimering 4 9B. Studiebelastingsuren gehele kwalificatie 5 9C. Deelkwalificaties benodigd voor diplomering 6 Rubriek II: Aandachtspunten (conform WEB/Format) 7 1. Maatschappelijk culturele kwalificering 7 2. Doorstroomkwalificering 7 3A. Wijze bevordering aansluiting HBO 7 3B. Raadpleging HBO 7 4A. Wijze bevordering aansluiting VBO/MAVO 8 4B. Raadpleging VBO/MAVO 8 5. Verwerking oordeel andere betrokkenen 8 Rubriek III: Advies Adviescommissie Onderwijs-Arbeidsmarkt 9 1A. Datum en nummer advies ACOA 9 1B. Samenvatting ACOA-advies 9 1C. Verwerking ACOA-advies 9 Rubriek IV: Implementatie Implementatievoorstel 10 Rubriek V: Ondertekening 11 1A. Naam voorzitter LOB 11 1B. Handtekening voorzitter LOB 11

4 Inhoud blz. Rubriek VI: Eindtermen 12 Eindtermen deelkwalificatie Bedrijfsoriëntatie 4 12 Eindtermen Maatschappelijk culturele deelkwalificatie 3 13 Eindtermen deelkwalificatie Geautomatiseerde informatievoorziening - gebruik 3 14 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie 3 15 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 3 - keuzetaal 1 16 Eindtermen deelkwalificatie Goederenstroombesturing 3 16 Eindtermen deelkwalificatie Transportadministratie 4 17 Eindtermen deelkwalificatie Transportmanagement 4 18 Eindtermen deelkwalificatie Voorraadbeheer 4 19 Eindtermen deelkwalificatie Magazijnbeheer 4 20 Eindtermen deelkwalificatie Materials handling 4 21 Eindtermen deelkwalificatie Bedrijfscalculaties 4 22 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 2 - keuzetaal 2 22 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 3 - keuzetaal 2 23 Eindtermen deelkwalificatie Marketingplanning 4 23 Eindtermen deelkwalificatie Marktverkenning 4 24 Eindtermen deelkwalificatie Inkopen/bestellen 3 24 Eindtermen deelkwalificatie Inkoopbeleid en -planning 4 25 Eindtermen deelkwalificatie Productieplanning 4 26 Eindtermen deelkwalificatie Operationele productiebeheersing 4 26 Eindtermen deelkwalificatie Algemeen juridische beroepsvorming 4 27 Eindtermen deelkwalificatie Doorstroom HBO Economie & Maatschappij 4 28 Eindtermen deelkwalificatie Internationale beroepsoriëntatie 3 31 Bijlage 1: Overzicht beroepskwalificaties ECABO Bijlage 2: Typering deelkwalificaties Medewerker Logistiek management - fysieke distributie Bijlage 3: Totaaloverzicht deelkwalificaties ECABO

5 RUBRIEK I: ALGEMEEN 1. Naam van de kwalificatie ART /1 Medewerker logistiek management - fysieke distributie 2A. Niveau van de kwalificatie ART /3 Het betreft een kwalificatie op niveau 4 (middenkaderfunctionaris). 2B. Korte onderbouwing niveau-aanduiding ART /3 De Medewerker logistiek management - fysieke distributie is een medewerker, die zelfstandig en met gebruik van moderne methoden en technieken, analyses aangaande logistieke prestaties in een fysieke distributieketen verricht. Voorts levert hij/zij een bijdrage aan de besturing van de goederenstroom en voert hiervoor administratief logistieke taken uit. De medewerker is verantwoordelijk voor de planning met betrekking tot beheersing van de goederenbeweging door magazijnen en depots. Tevens neemt deze medewerker transportbeslissingen. De medewerker onderhoudt daarbij contacten met personen en instanties. De hiervoor benodigde communicatieve vaardigheden zorgen voor een hoge transferwaarde. 2C. Advies t.a.v. leerwegen ART /3 Zowel de beroepsbegeleidende als de beroepsopleidende leerweg wordt geadviseerd. 3. Aanduiding van welke opleiding/kwalificatie de kwalificatie een voortzetting vormt ART /2 Leerlingwezenopleiding Medewerker Logistiek Management, goedkeuringsnummer OC&W

6 4. Plaats van de kwalificatie in de kwalificatiestructuur van het LOB ART /1 Zie bijlage 1 5. Overheidsbekostiging ART /2 Wij adviseren de opleiding behorende bij deze kwalificatie voor overheidsbekostiging in aanmerking te laten komen. 6A. Advies over de omvang van de beroepspraktijkvorming van de kwalificatie in percentages van het totale aantal studiebelastingsuren FORMAT Voor de beroepsbegeleidende leerweg: 70% Voor de beroepsopleidende leerweg: 30% 6B. De vrije ruimte in percentages van de bruto studiebelasting ART A FORMAT Voor de beroepsbegeleidende leerweg: 15% Voor de beroepsopleidende leerweg: 20% 7. Wettelijke beroepsvereisten (waaronder richtlijnen Europese Unie) ART Geen 2

7 8. Gelegitimeerd(e) beroepsprofiel(en) of vergelijkbare informatiebron(nen) ART FORMAT Beroepenanalyse inkoop en logistiek. VLM/CIBB,

8 9A. Benaming deelkwalificaties met het geadviseerde aantal studiebelastingsuren per deelkwalificatie en de deelkwalificaties die bij examinering extern gelegitimeerd moeten worden. ART /1 Aantal sbu's bbl bol Benaming deelkwalificaties Code Categorie Externe legitimering Bedrijfsoriëntatie 4* A nee MCK A nee Geautomatiseerde informatievoorziening-gebruik A ja Zakelijke communicatie A nee Zakelijke communicatie MVT 3-keuzetaal A nee Goederenstroombesturing A ja Transportadministratie A ja Transportmanagement A ja Voorraadbeheer A ja Magazijnbeheer A ja Materials handling A ja Bedrijfscalculaties A ja Zakelijke communicatie MVT 2-keuzetaal B nee Zakelijke communicatie MVT 3-keuzetaal B nee Marketingplanning B nee Marktverkenning B nee Inkopen/bestellen B nee Inkoopbeleid en -planning B nee Productieplanning B nee Operationele productiebeheersing B nee Algemeen juridische beroepsvorming B nee Doorstroom HBO E&M B nee Internationale beroepsoriëntatie C nee * Het cijfer geeft het niveau van de deelkwalificatie aan. 4

9 9B. Aantal studiebelastingsuren van de kwalificatie ART / sbu's (eventueel restant sbu's kan worden benut voor een deelkwalificatie naar keuze) 5

10 9C. Benaming deelkwalificaties benodigd voor diplomering ART /2 Verplicht Bedrijfsoriëntatie 4* MCK 3 Geautomatiseerde informatievoorziening-gebruik 3 Zakelijke communicatie 3 Zakelijke communicatie MVT 3-keuzetaal 1 Goederenstroombesturing 3 Transportadministratie 4 Transportmanagement 4 Voorraadbeheer 4 Magazijnbeheer 4 Materials handling 4 Bedrijfscalculaties 4 Verplichte keuze (3 van onderstaande deelkwalificaties) Zakelijke communicatie MVT 2-keuzetaal 2** Zakelijke communicatie MVT 3-keuzetaal 2** Marketingplanning 4 Marktverkenning 4 Inkopen/bestellen 3 Inkoopbeleid en -planning 4 Productieplanning 4 Operationele productiebeheersing 4 Algemeen juridische beroepsvorming 4 Doorstroom HBO E&M 4 Vrije keuze Internationale beroepsoriëntatie 3 * Het cijfer tussen haakjes geeft het niveau van de deelkwalificatie aan. ** Van deze deelkwalificaties mag men er slechts één kiezen. Het niveau van de te kiezen deelkwalificatie is afhankelijk van de voorkennis van de kandidaat. 6

11 RUBRIEK II: AANDACHTSPUNTEN (CONFORM WEB/FORMAT) 1. Maatschappelijk culturele kwalificering De maatschappelijk culturele kwalificering is waar nodig geïntegreerd in de algemene en beroepsgerichte deelkwalificaties. Overige relevante eindtermen op dit gebied zijn opgenomen in de maatschappelijk culturele deelkwalificatie (MCK). 2. Doorstroomkwalificering Wat betreft horizontale doorstroming kan op de eerste plaats gedacht worden aan de kwalificatie Medewerker logistiek management - material management. Voor gelijkluidende deelkwalificaties op hetzelfde niveau kan vrijstelling worden verkregen. 3A. Wijze waarop aansluiting HBO bevorderd wordt ART /2 Ter bevordering van de aansluiting met het HBO is een aparte deelkwalificatie ontwikkeld, gebaseerd op de eindtermen van de commissie "Doorstroming MBO-HBO". 3B. Raadpleging vertegenwoordigers HBO ART /2 Zie 3A 7

12 4A. Wijze waarop aansluiting op VBO/MAVO bevorderd wordt ART /2 De aansluiting met VBO/MAVO is bevorderd door structurele afstemming in het kader van:. Praktijkbegeleidingscommissie (PBC). Veldadviesgroep (VAG). Landelijke Examen Commissie (LEC). Referentiegroep Economie, Stichting Leerplanontwikkeling (SLO). Samenwerkingsprojecten 4e leerweg 4B. Raadpleging vertegenwoordigers VBO/MAVO ART /2 Zie 4A 5. Wijze waarop oordeel van eventuele andere betrokken instanties, waaronder eventuele andere betrokken COB's/LOB's is verwerkt ART /2 Met het bestuur van het LOB OVD zijn afspraken vastgelegd m.b.t. afstemming. 8

13 RUBRIEK III: ADVIES ADVIESCOMMISSIE ONDERWIJS-ARBEIDSMARKT 1A. Datum en nummer advies ACOA ART /2 1B. Korte samenvatting ACOA-advies ART /2 1C. Wijze van verwerking van ACOA-advies ART /2 9

14 RUBRIEK IV: IMPLEMENTATIE 1. Implementatievoorstel FACULTATIEF 10

15 RUBRIEK V: ONDERTEKENING 1A. Naam voorzitter LOB ART /1 H. Hofstee 1B. Handtekening voorzitter LOB ART /1 11

16 RUBRIEK VI: EINDTERMEN Eindtermen deelkwalificatie Bedrijfsoriëntatie 4 1. De kandidaat kan de begrippen organisatie, arbeidsorganisatie, bedrijf, onderneming, profitorganisatie en not-for-profit organisatie omschrijven. 2. De kandidaat kan een omschrijving geven van de doelstellingen, producten en/of diensten en de concurrentiepositie van enkele organisaties. 3. De kandidaat kan een beschrijving geven van het beleid van een organisatie inzake productontwikkeling financiering en expansie. 4. De kandidaat kan de goederen-, diensten-, informatie- en/of geldstroomketen in een organisatie schematisch weergeven. 5. De kandidaat kan de in de wet geregelde organisatievormen omschrijven. 6. De kandidaat kan de kenmerkende verschillen tussen particuliere en overheidsorganisaties omschrijven. 7. De kandidaat kan het doel van een functie-omschrijving aangeven. 8. De kandidaat kan de belangrijkste organisatiestructuren omschrijven. 9. De kandidaat kan de belangrijkste ordeningsprincipes m.b.t. organisatiestructuren beschrijven (functioneel, product markt, geografisch). 10. De kandidaat kan organisatieschema's hanteren. 11. De kandidaat kan het belang van procedures binnen organisaties verklaren. 12. De kandidaat kan een organisatie als systeem omschrijven. 13. De kandidaat kan de functie van werkgevers- en werknemersorganisaties omschrijven. 14. De kandidaat kan aangeven op welke wijzen samenwerking tussen ondernemingen georganiseerd kan zijn (publiekrechtelijk en privaatrechtelijk). 15. De kandidaat kan de vigerende waarden, normen en opvattingen weergeven over de betekenis van (betaalde en onbetaalde) arbeid voor individu en samenleving. 16. De kandidaat kan stappen ondernemen die kunnen leiden tot het vinden van betaald werk. 17. De kandidaat kan de rechten, plichten en verantwoordelijkheden omschrijven die voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst. 18. De kandidaat kan weergeven welke mogelijkheden werknemers in een gegeven situatie hebben om invloed uit te oefenen binnen een werkorganisatie. 19. De kandidaat kan weergeven welke rechten, plichten en verantwoordelijkheden gelden voor een werknemer in geval van werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid in een gegeven situatie. 20. De kandidaat kan de belangrijkste moderne managementtechnieken omschrijven. 21. De kandidaat kan verklaren welke managementtechniek in een bepaalde situatie het meest adequaat is. 22. De kandidaat kan de belangrijkste managementstijlen omschrijven. 23. De kandidaat kan verklaren welke managementstijl in een gegeven situatie de meest adequate is. 24. De kandidaat kan de voortgang van een activiteit/project/proces bewaken. 25. De kandidaat kan de regels met betrekking tot beveiliging van gegevens toepassen. 26. De kandidaat kan doel, inhoud en werkingsgebied van de Arbeidsomstandighedenwet omschrijven. 27. De kandidaat kan de belangrijkste elementen van arbo-beleid en arbo-zorg in een organisatie omschrijven. 28. De kandidaat kan de veiligheids-, gezondheids- en welzijnsaspecten in een organisatie omschrijven. 29. De kandidaat kan de procedures, richtlijnen en voorschriften m.b.t. arbo-zorg in een organisatie toepassen. 30. De kandidaat kan arbo-knelpunten in een organisatie oplossen. 31. De kandidaat kan de relatie tussen de zorg voor kwaliteit, milieu en arbeidsomstandigheden in een organisatie omschrijven. 12

17 50113 Eindtermen Maatschappelijk culturele deelkwalificatie 3 1. De kandidaat kan zijn mening verwoorden over maatschappelijke vraagstukken waarmee hij als burger en werknemer in aanraking komt. 2. De kandidaat kan met voorbeelden verduidelijken dat maatschappelijke en culturele omstandigheden invloed hebben op de opvattingen en het gedrag van personen. 3. De kandidaat kan met voorbeelden verduidelijken dat de media een rol vervullen bij de overdracht van waarden, normen en opvattingen. 4. De kandidaat kan verklaren welke waarden en normen een rol kunnen spelen in intermenselijke relaties. 5. De kandidaat kan aangeven hoe binnen primaire leefverbanden rolpatronen en machtsverhoudingen een rol kunnen spelen. 6. De kandidaat kan voorbeelden geven van culturele verschillen en overeenkomsten tussen en binnen (allochtone en autochtone) groepen in onze samenleving. 7. De kandidaat kan vooroordelen en stereotypen aangeven die bestaan in de beeldvorming van verschillende (allochtone en autochtone) groepen t.o.v. elkaar. 8. De kandidaat kan de belangrijkste kenmerken van parlementaire democratie omschrijven. 9. De kandidaat kan de werking van de Nederlandse parlementaire democratie uitleggen. 10. De kandidaat kan de belangrijkste kenmerken van de Nederlandse rechtsstaat omschrijven. 11. De kandidaat kan de werking van het Nederlandse rechtssysteem uitleggen. 12. De kandidaat kan voorbeelden geven van grondrechten en (vormen van) rechtsbescherming. 13. De kandidaat kan de hoofdlijnen van de rechterlijke organisatie omschrijven. 14. De kandidaat kan het onderscheid tussen een natuurlijke persoon en een rechtspersoon omschrijven. 15. De kandidaat kan de elementaire begrippen van het goederen- en verbintenissenrecht omschrijven. 16. De kandidaat kan het begrip verzorgingsstaat beschrijven. 17. De kandidaat kan de doelstellingen van de belangrijkste sociale verzekeringswetten noemen. 18. De kandidaat kan het begrip (beroeps)ethiek beschrijven. 19. De kandidaat kan de uitgangspunten van de belangrijkste levensbeschouwelijke en politiekideologische stromingen in ons land beschrijven. 20. De kandidaat kan voorbeelden geven van individualisering van de Nederlandse samenleving. 21. De kandidaat kan aangeven op welke wijze zich de ontwikkeling van Nederland tot een multiculturele samenleving manifesteert. 22. De kandidaat kan aangeven welke invloed de vergrijzing van de samenleving heeft op de verschillende maatschappelijke gebieden. 23. De kandidaat kan aangeven op welke wijze de internationalisering van de Nederlandse samenleving zich manifesteert. 24. De kandidaat kan aangeven wat verstaan wordt onder globalisering van de cultuur. 25. De kandidaat kan de gevolgen aangeven van de technologisering van de samenleving voor de hoeveelheid beschikbaar werk, de aard van het werk en de verdeling ervan. 26. De kandidaat kan de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van werkgelegenheid, werkloosheid, en arbeidsparticipatie aangeven. 27. De kandidaat kan de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van sociale zekerheid aangeven. 13

18 50112 Eindtermen deelkwalificatie Geautomatiseerde informatievoorzienig - gebruik 3 ART Tekstverwerking 1. De kandidaat kan teksten snel en correct invoeren. 2. De kandidaat kan een uitgebreide opmaak van teksten verzorgen. 3. De kandidaat kan speciale functies gebruiken. Spreadsheet 1. De kandidaat kan een uitgebreide opmaak van een werkblad verzorgen. 2. De kandidaat kan rekenfuncties toepassen. 3. De kandidaat kan de grafische functies toepassen. 4. De kandidaat kan de logische operatoren en diverse speciale functies toepassen. 5. De kandidaat kan gegevens afdrukken (werkblad, cellen, een bereik, grafieken, formules). Gegevensverwerking 1. De kandidaat kan een database creëren. 2. De kandidaat kan bestanden onderhouden. 3. De kandidaat kan invoerschermen creëren. 5. De kandidaat kan rapporten genereren. 6. De kandidaat kan een bestand ordenen. 7. De kandidaat kan bestanden relateren. 8. De kandidaat kan berekeningen uitvoeren op gegevens. 9. De kandidaat kan gegevens uitlijsten. Besturing 1. De kandidaat kan een computersysteem configureren m.b.v. commando's van het besturingssysteem. 2. De kandidaat kan de standaardprocedures voor backup en restore toepassen. Gebruik handleidingen 1. De kandidaat kan t.b.v. eigen gebruik handleidingen raadplegen. Basiskennis netwerken 1. De kandidaat kan met inachtneming van de beveiligingsprocedures gebruik maken van de toepassingen op een netwerk. 2. De kandidaat kan m.b.v. standaardprocedures bestanden in een netwerkstructuur onderhouden. 14

19 50112 (vervolg) Eindtermen deelkwalificatie Geautomatiseerde informatievoorziening - gebruik 3 ART Basiskennis informatie- en communicatietechnologie 1. De kandidaat kan een beschrijving geven van de fysieke middelen die beschikbaar zijn voor de geautomatiseerde informatievoorziening. 2. De kandidaat kan de belangrijkste toepassingen van automatisering binnen de administratie noemen. 3. De kandidaat kan de functie en de wijze van besturing van de geautomatiseerde informatievoorziening binnen een organisatie omschrijven. 4. De kandidaat kan geautomatiseerde communicatiemiddelen gebruiken. Presentatie en integratie pakketten 1. De kandidaat kan gegevens uit een applicatie overzetten naar een andere applicatie. Arbo 1. De kandidaat kan de relevante bepalingen uit het Besluit Beeldschermwerk toepassen. 2. De kandidaat kan de risico's bij het werken met computerapparatuur herkennen. 3. De kandidaat kan samen met collega's of deskundigen oplossingen voorstellen m.b.t. knelpunten in het kader van het Besluit Beeldschermwerk Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie 3 1. De kandidaat kan zowel in- als extern mondeling informatie inwinnen. 2. De kandidaat kan zowel in- als extern mondeling informatie verstrekken. 3. De kandidaat kan inkomende en uitgaande telefoongesprekken voeren. 4. De kandidaat kan binnengekomen klachten afhandelen. 5. De kandidaat kan receptionele taken uitvoeren. 6. De kandidaat kan tweegesprekken van uiteenlopende aard voeren. 7. De kandidaat kan omgaan met conflicten. 8. De kandidaat kan eenvoudige onderhandelingen voeren. 9. De kandidaat kan deelnemen aan werkoverleg en vergaderingen. 10. De kandidaat kan een presentatie houden met gebruikmaking van moderne hulpmiddelen. 11. De kandidaat kan informatie vastleggen. 12. De kandidaat kan eenvoudige correspondentie voeren. 13. De kandidaat kan informatieve teksten samenvatten. 14. De kandidaat kan schriftelijk rapporteren. 15

20 50110 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 3 - keuzetaal 1 1. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie in de moderne vreemde taal inwinnen. 2. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie in de moderne vreemde taal verstrekken. 3. De kandidaat kan inkomende en uitgaande telefoongesprekken in de moderne vreemde taal voeren. 4. De kandidaat kan buitenlandse bezoekers ontvangen en verwijzen en een eenvoudige conversatie in de moderne vreemde taal met hen voeren. 5. De kandidaat kan eenvoudige correspondentie voeren in de moderne vreemde taal. 6. De kandidaat kan informatieve teksten vanuit de moderne vreemde taal samenvatten in het Nederlands Eindtermen deelkwalificatie Goederenstroombesturing 3 1. De kandidaat kan de samenhang tussen de verschillende deelsystemen van de logistiek toelichten. 2. De kandidaat kan de logistieke doelstellingen van verschillende soorten bedrijven in de bedrijfskolom omschrijven. 3. De kandidaat kan verschillende logistieke besturingsconcepten omschrijven. 4. De kandidaat kan verschillende strategische inkoopbeslissingen omschrijven. 5. De kandidaat kan vendor rating omschrijven. 6. De kandidaat kan verschillende bestelsystemen/voorraadaanvulsystemen omschrijven. 7. De kandidaat kan vraagvoorspellingstechnieken t.b.v. vaststelling van de inkoopbehoefte omschrijven. 8. De kandidaat kan het concept van klanten-order-ontkoppelpunt omschrijven. 9. De kandidaat kan de functies van verschillende voorraadsoorten omschrijven. 10. De kandidaat kan de componenten van voorraadkosten omschrijven. 11. De kandidaat kan de criteria voor de indeling van magazijnsoorten omschrijven. 12. De kandidaat kan verschillende opslagmiddelen omschrijven. 13. De kandidaat kan verschillende magazijnhulpmiddelen omschrijven. 14. De kandidaat kan verschillende orderverzamelmethoden omschrijven. 15. De kandidaat kan verschillende productiebesturingssystemen omschrijven. 16. De kandidaat kan prestatie-indicatoren noemen, die gehanteerd worden binnen de deelsystemen van de logistiek. 17. De kandidaat kan de keuzecriteria voor de verschillende transportwijzen omschrijven. 18. De kandidaat kan de criteria voor de keuze van de vestigingsplaats van een distributiecentrum omschrijven. 19. De kandidaat kan het begrip public warehousing omschrijven. 20. De kandidaat kan de verschillende Inco terms noemen. 21. De kandidaat kan verschillende transport- en douanedocumenten noemen. 22. De kandidaat kan de partijen in de transportwereld noemen. 23. De kandidaat kan de opbouw van nationale (NEN) en internationale (ISO) kwaliteitsnormen omschrijven. 24. De kandidaat kan de opbouw van een milieuzorgsysteem omschrijven. 16

21 50135 Eindtermen deelkwalificatie Transportadministratie 4 1. De kandidaat kan activiteiten m.b.t. verzendopdrachten coördineren. 2. De kandidaat kan vervoers- en verzenddocumenten aanmaken. 3. De kandidaat kan conform de wetgeving klachten afhandelen ten aanzien van beschadiging, verlies en vertraging van de goederen. 4. De kandidaat kan informatie inwinnen bij diverse instanties ten behoeve van im- en export van goederen. 5. De kandidaat kan statistische gegevens over im- en export beheren t.b.v. de douane-autoriteiten. 6. De kandidaat kan rekeningen van vervoerders controleren aan de hand van vrachtbrieven. 7. De kandidaat kan ontvangstbevestigingen controleren. 8. De kandidaat kan de betaling van klanten voor geleverde diensten controleren, rekening houdend met de gemaakte vervoersafspraken. 9. De kandidaat kan douaneformulieren invullen. 10. De kandidaat kan de transportkosten berekenen. 11. De kandidaat kan de administratieve verwerking m.b.t. het wagenparkbeheer uitvoeren. 12. De kandidaat kan exportdocumenten invullen. 17

22 50146 Eindtermen deelkwalificatie Transportmanagement 4 1. De kandidaat kan een externe transportplanning opstellen. 2. De kandidaat kan een (externe) transportmethode selecteren. 3. De kandidaat kan (externe) transportmiddelen selecteren. 4. De kandidaat kan een routeplanning voor vervoer opstellen. 5. De kandidaat kan een ritplanning voor vervoer opstellen. 6. De kandidaat kan gebruik maken van geautomatiseerde toepassingen ten behoeve van extern transport. 7. De kandidaat kan laad- en ladingplannen voor vervoer opstellen. 8. De kandidaat kan verschillende transportmiddelen op een juiste wijze laten beladen. 9. De kandidaat kan een bezettings-/personeelsplanning maken. 10. De kandidaat kan een onderhoudsplan voor transportmaterieel opstellen. 11. De kandidaat kan multimodaal containertransport coördineren 12. De kandidaat kan verzendinstructies opstellen t.b.v. multimodaal containertransport. 13. De kandidaat kan de informatie-uitwisseling coördineren m.b.t. documenten en goederen voor transportondernemingen. 14. De kandidaat kan informatie verstrekken over verzending en aflevering. 15. De kandidaat kan het verloop van het transport controleren. 16. De kandidaat kan vervoerders voor transport inschakelen. 17. De kandidaat kan aan de hand van instructies ontwikkelingen in de transportdienstenmarkt analyseren. 18. De kandidaat kan informatie over de transportdienstenmarkt analyseren. 19. De kandidaat kan op basis van een kosten-/batenanalyse adviseren over de keuze tussen eigen vervoer en uitbesteed vervoer. 20. De kandidaat kan adviseren aan welke vervoerders transporten worden uitbesteed. 21. De kandidaat kan a.d.h.v. instructies onderhandelen met transportondernemingen over vervoerstarieven en -condities. 22. De kandidaat kan de benodigde informatie verzamelen voor het voeren van de onderhandelingen. 23. De kandidaat kan een overzicht opstellen met eisen en wensen op het gebied van transport. 24. De kandidaat kan kwaliteitsprocedures voor extern transport toepassen. 25. De kandidaat kan transportprestaties analyseren. 26. De kandidaat kan gerealiseerde combinaties van transportmodaliteiten evalueren. 27. De kandidaat kan a.d.h.v. instructies vervoerscontracten afsluiten met transportondernemingen. 28. De kandidaat kan a.d.h.v. instructies vervoerscontracten opstellen. 29. De kandidaat kan vervoersdiensten inkopen. 30. De kandidaat kan aan de hand van instructies zorgactiepunten (kwaliteits-, milieu- en Arbozorg) voor extern transport toepassen. 31. De kandidaat kan knelpunten in de zorgsystemen analyseren. 32. De kandidaat kan oplossingen aandragen om knelpunten in de zorgsystemen op te heffen. 33. De kandidaat kan informatie verzamelen voor investeringen in externe transportmiddelen. 34. De kandidaat kan informatie aanleveren/verzamelen voor de logistieke samenwerking met (transport)ondernemingen. 18

23 50146 (vervolg) Eindtermen deelkwalificatie Transportmanagement De kandidaat kan Inco terms (leveringsvoorwaarden) toepassen. 36. De kandidaat kan informatie aandragen ten behoeve van aanschaf en inrichting van geautomatiseerde systemen voor extern transport. 37. De kandidaat kan transportschades aan de hand van instructies afhandelen. 38. De kandidaat kan aan de hand van instructies bepalen of de schade bij een verzekeringsmaatschappij kan worden geclaimd. 39. De kandidaat kan aan de hand van instructies (een) goederentransportverzekering(en) afsluiten. 40. De kandidaat kan financiële risico's bij goederentransport omschrijven. 41. De kandidaat kan de wijze waarop de dekking bij de verschillende soorten goederentransportverzekeringen geregeld is omschrijven Eindtermen deelkwalificatie Voorraadbeheer 4 1. De kandidaat kan voorraadinventarisaties uitvoeren 2. De kandidaat kan registreren welke beschadigde goederen zich in het magazijn bevinden. 3. De kandidaat kan voorraadmutaties doorvoeren. 4. De kandidaat kan de verplaatsing van voorraden registreren. 5. De kandidaat kan een periodiek overzicht van de voorraadniveaus uitgeven. 6. De kandidaat kan beoordelen welke voorraadgegevens aan andere gebruikers verstrekt moeten worden. 7. De kandidaat kan de verplaatsing van voorraden bewaken. 8. De kandidaat kan aangeven of er haperingen in de levering zijn. 9. De kandidaat kan de openstaande orders bijhouden. 10. De kandidaat kan de parameters voor de voorraadaanvulsystemen berekenen. 11. De kandidaat kan het voorraadaanvulsysteem bepalen. 12. De kandidaat kan de aanvulling van de voorraden plannen. 13. De kandidaat kan procedures voor de beveiliging van voorraden opstellen. 14. De kandidaat kan aangeven wat de doelstellingen van een bedrijf op het gebied van voorraadbeheer kunnen zijn. 15. De kandidaat kan de voorraadniveaus op het ondernemingsplan afstemmen. 16. De kandidaat kan de functies van voorraden vaststellen. 17. De kandidaat kan voorraadanalyses uitvoeren. 18. De kandidaat kan adviezen geven m.b.t. uitzonderlijk lage of hoge voorraadniveaus. 19. De kandidaat kan de effectiviteit van het voorraadbeheer met behulp van prestatie-indicatoren beoordelen. 20. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd systeem ten behoeve van voorraadbeheer. 19

24 50150 Eindtermen deelkwalificatie Magazijnbeheer 4 1. De kandidaat kan de opslagbehoefte bepalen. 2. De kandidaat kan de lay-out van magazijnen ontwerpen. 3. De kandidaat kan wijzigingen aanbrengen in de lay-out van magazijnen. 4. De kandidaat kan een voorraadlocatiesysteem ontwerpen. 5. De kandidaat kan de hulpmiddelen voor magazijnbeheer en -inrichting omschrijven. 6. De kandidaat kan bepalen welke opslagsystemen in aanmerking komen voor de verschillende producten 7. De kandidaat kan de soorten faciliteiten voor intern transport mede bepalen. 8. De kandidaat kan de voorschriften en procedures ter naleving van de wetgeving inzake veiligheid, gezondheid en milieu implementeren. 9. De kandidaat kan toezicht houden op de omstandigheden in magazijnen m.b.t. de behandeling van goederen. 10. De kandidaat kan voorschriften opstellen inzake orde en netheid in het magazijn. 11. De kandidaat kan de verschillende magazijnoperaties in de tijd plannen. 12. De kandidaat kan capaciteit (personeel/hulpmiddelen) plannen. 13. De kandidaat kan opdrachten m.b.t. magazijnbeheer delegeren. 14. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd systeem t.b.v. magazijnbeheer. 20

25 50149 Eindtermen deelkwalificatie Materials handling 4 1. De kandidaat kan de verschillende trajecten m.b.t. intern goederentransport omschrijven. 2. De kandidaat kan de verschillende mogelijkheden en middelen voor intern goederentransport omschrijven. 3. De kandidaat kan het intern goederentransport organiseren. 4. De kandidaat kan de inrichting van het intern goederentransport realiseren. 5. De kandidaat kan het intern goederentransport plannen. 6. De kandidaat kan de voortgang van het intern goederentransport bewaken. 7. De kandidaat kan adviezen uitbrengen m.b.t. kwaliteitsverbetering van het intern goederentransport. 8. De kandidaat kan aangeven wat de doelstellingen van een bedrijf m.b.t. materials handling zijn. 9. De kandidaat kan de vrachtbrieven controleren. 10. De kandidaat kan de ontvangst van binnenkomende goederen plannen 11. De kandidaat kan de afroep van binnenkomende goederen regelen. 12. De kandidaat kan de criteria voor de keuze van een goederenidentificatiesysteem opstellen. 13. De kandidaat kan goederenidentificatiesystemen toepassen. 14. De kandidaat kan procedures voor dringende of speciale orders ontwikkelen 15. De kandidaat kan plannen opstellen voor de speciale behandeling van producten 16. De kandidaat kan de procedures voor zorgvuldige behandeling van goederen toepassen. 17. De kandidaat kan de procedures voor in-, op- en uitslag van goederen opstellen. 18. De kandidaat kan procedures betreffende retourgoederen opstellen. 19. De kandidaat kan de procedures betreffende retourgoederen toepassen. 20. De kandidaat kan werkschema's opstellen voor magazijnmedewerkers. 21. De kandidaat kan opdrachten/taken m.b.t materials handling delegeren. 22. De kandidaat kan de optimale methode voor het orderpicken vaststellen. 23. De kandidaat kan procedures opstellen om het proces van verzendgereedmaken van goederen te beheersen. 24. De kandidaat kan m.b.v. verschillende methoden een verzendplanning maken. 25. De kandidaat kan laadlijsten opstellen. 26. De kandidaat kan het beladingsproces controleren. 27. De kandidaat kan richtlijnen voor het verpakken van goederen opstellen. 28. De kandidaat kan de werkwijzen vaststellen voor de verwerking van verzendopdrachten. 29. De kandidaat kan de werkwijzen voor de verwerking van verzendopdrachten, schriftelijk en ondeling toelichten. 30. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd systeem t.b.v. materials handling. 21

26 50148 Eindtermen deelkwalificatie Bedrijfscalculaties 4 1. De kandidaat kan m.b.v. verschillende methodieken de kostprijs van een product of dienst berekenen. 2. De kandidaat kan een tarief voor een product of dienst berekenen. 3. De kandidaat kan de oorzaken van budgetverschillen verklaren. 4. De kandidaat kan beslissingscalculaties uitvoeren om keuzes te maken binnen de verschillende logistieke deelterreinen. 5. De kandidaat kan bedrijfskengetallen beoordelen. 6. De kandidaat kan aan de hand van gegevens en met behulp van verschillende methodieken prognoses maken. 7. De kandidaat kan een bedrijfsstatistisch onderzoek opzetten. 8. De kandidaat kan een bedrijfsstatistisch onderzoek uitvoeren en daarover rapporteren Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 2 - keuzetaal 2 1. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie van eenvoudige aard in de moderne vreemde taal inwinnen. 2. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie van eenvoudige aard in de moderne vreemde taal verstrekken. 3. De kandidaat kan inkomende telefoongesprekken aannemen en telefoongesprekken doorverbinden in de moderne vreemde taal. 4. De kandidaat kan buitenlandse bezoekers ontvangen en verwijzen in de moderne vreemde taal. 5. De kandidaat kan eenvoudige brieven in de moderne vreemde taal opstellen. 22

27 50102 Eindtermen deelkwalificatie Zakelijke communicatie MVT 3 - keuzetaal 2 1. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie in de moderne vreemde taal inwinnen. 2. De kandidaat kan mondeling zowel in- als extern informatie in de moderne vreemde taal verstrekken. 3. De kandidaat kan inkomende en uitgaande telefoongesprekken in de moderne vreemde taal voeren. 4. De kandidaat kan buitenlandse bezoekers ontvangen en verwijzen en een eenvoudige conversatie in de moderne vreemde taal met hen voeren. 5. De kandidaat kan eenvoudige correspondentie voeren in de moderne vreemde taal. 6. De kandidaat kan informatieve teksten vanuit de moderne vreemde taal samenvatten in het Nederlands Eindtermen deelkwalificatie Marketingplanning 4 1. De kandidaat kan het strategisch planningsproces omschrijven. 2. De kandidaat kan op basis van verzamelde gegevens voorstellen doen met betrekking tot doelmarktkeuze, omzet- en marktaandeeldoelstellingen, marketingmix en productontwikkelingsbeslissingen. 3. De kandidaat kan een marketingplan uitwerken. 4. De kandidaat kan plannen maken voor optimaal gebruik van de marketing/verkoopmiddelen. 5. De kandidaat kan budgetten opstellen voor de afdeling marketing/verkoop. 6. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd informatiesysteem voor de marketing/verkoopplanning. 7. De kandidaat kan in overleg met betrokken afdelingen operationele verkoopplannen maken. 23

28 50118 Eindtermen deelkwalificatie Marktverkenning 4 1. De kandidaat kan voor wat betreft marketing- en verkoopactiviteiten een bijdrage leveren aan een strategisch ondernemingsplan. 2. De kandidaat kan bedrijfsdoelstellingen met betrekking tot marketing en verkoop vertalen in afdelingsdoelstellingen. 3. De kandidaat kan een opzet voor een marktonderzoek maken. 4. De kandidaat kan door middel van desk research marktontwikkelingen analyseren. 5. De kandidaat kan door middel van field research gegevens over de markt verzamelen. 6. De kandidaat kan onderzoeksgegevens statistisch verwerken met behulp van een geautomatiseerd systeem. 7. De kandidaat kan een concurrentie-analyse maken. 8. De kandidaat kan een onderzoeksrapport samenstellen. 9. De kandidaat kan naar aanleiding van onderzoeksresultaten het management adviseren over het te voeren marketingbeleid Eindtermen deelkwalificatie Inkopen/bestellen 3 1. De kandidaat kan de ontvangstbevestigingen/acceptaties van orders afhandelen. 2. De kandidaat kan gegevens over leveranciers bijhouden. 3. De kandidaat kan ordergegevens up to date houden. 4. De kandidaat kan wijzigingen in de orderinformatie verwerken. 5. De kandidaat kan de bestelsystemen toepassen. 6. De kandidaat kan de toekomstige vraag m.b.v. de MRP-1 methodiek bepalen. 7. De kandidaat kan algemene voorspellingstechnieken m.b.t. het vaststellen van de vraag toepassen. 8. De kandidaat kan feedback m.b.t. afwijkingen in de inkoopplannen geven. 9. De kandidaat kan offertes aanvragen. 10. De kandidaat kan bestelformulieren klaarmaken. 11. De kandidaat kan de inkoop van diensten organiseren. 12. De kandidaat kan inkooporders plaatsen. 13. De kandidaat kan volgens inkooporders afroepen. 14. De kandidaat kan orderbevestigingen voor leveranciers maken. 15. De kandidaat kan orders annuleren. 16. De kandidaat kan rappelorders sturen. 17. De kandidaat kan retourzendingen van goederen afhandelen. 18. De kandidaat kan lokaliseren waar wordt afgeweken van de voorraadnormen. 24

29 50152 Eindtermen deelkwalificatie Inkoopbeleid en -planning 4 1. De kandidaat kan aangeven wat de doelstellingen van een onderneming op inkoopgebied kunnen zijn. 2. De kandidaat kan alternatieve bevoorradingsmogelijkheden beoordelen. 3. De kandidaat kan adviseren bij de keuze van leveranciers. 4. De kandidaat kan adviseren m.b.t. de spreiding van leveranciers, rekening houdend met de logistieke consequenties. 5. De kandidaat kan adviseren m.b.t. de mate van samenwerking op logistiek vlak met leveranciers. 6. De kandidaat kan de spreiding van inkoop over leveranciers bepalen. 7. De kandidaat kan voorbereidende werkzaamheden t.b.v. het afsluiten van contracten uitvoeren. 8. De kandidaat kan contracten met leveranciers afsluiten. 9. De kandidaat kan volgens verschillende vendor-ratingmethoden beoordelen of leveranciers voldoen aan de gestelde eisen. 10. De kandidaat kan een bedrijfsonderzoek m.b.t. de kwaliteit van leveranciers verrichten. 11 De kandidaat kan een bedrijfsonderzoek m.b.t. de logistieke prestatie van de leveranciers verrichten. 12. De kandidaat kan claims bij leveranciers indienen. 13. De kandidaat kan de inkoopstrategie bepalen. 14. De kandidaat kan criteria voor verpakkingen opstellen. 15. De kandidaat kan criteria m.b.t. material handling opstellen 16. De kandidaat kan criteria m.b.t. afroep en levering van orders opstellen. 17. De kandidaat kan een geautomatiseerd systeem voor de inkoop gebruiken. 18. De kandidaat kan criteria m.b.t. kwaliteitseisen opstellen. 19. De kandidaat kan adviseren in kwesties van maken of kopen. 20. De kandidaat kan adviseren inzake co-makership. 21. De kandidaat kan concurrentie-analyses beoordelen. 22. De kandidaat kan regels opstellen ter naleving van de wettelijke eisen op milieugebied die verband houden met de inkoop. 23. De kandidaat kan parameters van verschillende bestelsystemen vaststellen. 24. De kandidaat kan inkoopplannen maken. 25. De kandidaat kan inkoopprocedures opstellen. 26. De kandidaat kan offertes analyseren. 27. De kandidaat kan over leveringsvoorwaarden onderhandelen. 28. De kandidaat kan bevoorradings- en leverafspraken plannen. 29. De kandidaat kan prestatiemaatstaven voor de inkoop vaststellen. 30. De kandidaat kan de prestatie van de inkoop meten. 31. De kandidaat kan budgetten voor de inkoopafdeling maken. 32. De kandidaat kan de afhandeling van afroeporders bewaken. 33. De kandidaat kan de gevolgen van wijzigingen in de orderinformatie vaststellen. 25

30 50137 Eindtermen deelkwalificatie Productieplanning 4 1. De kandidaat kan een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van het productbeleid. 2. De kandidaat kan een bijdrage leveren aan het opstellen van een (hoofd)productieplan. 3. De kandidaat kan de materiaalbehoefte en capaciteitsbehoefte bepalen aan de hand van een (hoofd)productieplan 4. De kandidaat kan de beschikbare productiecapaciteit en de capaciteitsbehoefte op elkaar afstemmen. 5. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd systeem t.b.v. productinformatie en de productieplanning 6. De kandidaat kan een bijdrage leveren aan het implementeren van voorschriften en procedures op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu Eindtermen deelkwalificatie Operationele productiebeheersing 4 1. De kandidaat kan het productieproces voorbereiden op basis van productieprocedures met de daaraan gekoppelde werkuitgifte. 2. De kandidaat kan de productieprestaties beheersen aan de hand van een regelkring. 3. De kandidaat kan gebruik maken van een geautomatiseerd systeem t.b.v. productiebeperking 4. De kandidaat kan productiesystemen en -procedures bijstellen. 5. De kandidaat kan een bijdrage leveren aan het bijstellen van voorschriften en procedures op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. 26

31 50109 Eindtermen deelkwalificatie Algemeen juridische beroepsvorming 4 1. De kandidaat kan het begrip recht omschrijven. 2. De kandidaat kan de rechtsbronnen omschrijven. 3. De kandidaat kan de meest gebruikte indelingen van het recht hanteren. 4. De kandidaat kan enkele elementaire begrippen uit het staatsrecht omschrijven. 5. De kandidaat kan elementaire begrippen van het personen- en familierecht, erfrecht, goederenrecht en verbintenissenrecht omschrijven. 6. De kandidaat kan de juridische consequenties van de volgende benoemde overeenkomsten omschrijven: - koopovereenkomst - huurovereenkomst - verzekeringsovereenkomst. 7. De kandidaat kan het algemeen burgerlijk recht toepassen op eenvoudige casusposities. 8. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het ondernemings- en faillissementsrecht omschrijven. 9. De kandidaat kan het ondernemings- en faillissementsrecht toepassen op eenvoudige casusposities. 10. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het burgerlijk procesrecht omschrijven. 11. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het strafrecht omschrijven. 12. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen uit het bestuursrecht omschrijven. 27

32 50097 Eindtermen deelkwalificatie Doorstroom HBO Economie & Maatschappij 4 Algemene vaardigheden 1. De kandidaat kan een onderzoek opstellen en uitvoeren. Engels 1. De kandidaat kan deelnemen aan een Engelstalig gesprek in relevante beroeps- en studiesituaties.* 2. De kandidaat kan eenvoudige correspondentie voeren in het Engels.* 3. De kandidaat kan Engelse schriftelijke studieteksten samenvatten in het Nederlands. 4. De kandidaat kan Engels gesproken teksten gericht op de studiesituatie samenvatten in het Nederlands. Wiskunde * Alleen indien de kandidaat voor de deelkwalificatie Zakelijke Communicatie MVT niet de Engelse taal heeft gekozen. 1. De kandidaat kan tabellen opstellen. 2. De kandidaat kan gegevens uit tabellen verklaren. 3. De kandidaat kan berekeningen uitvoeren met gegevens uit tabellen. 4. De kandidaat kan interpoleren en extrapoleren in tabellen. 5. De kandidaat kan grafieken opstellen. 6. De kandidaat kan gegevens uit grafieken verklaren. 7. De kandidaat kan de begrippen stijging, daling, toe- en afnemende stijging en daling, differentie, differentiequotiënt, hellingscoëfficiënt, schommeling, periodiciteit en trend hanteren. 8. De kandidaat kan formules opstellen bij tabellen en grafieken. 9. De kandidaat kan lineair interpoleren en extrapoleren. 10. De kandidaat kan eerstegraads vergelijkingen oplossen. 11. De kandidaat kan verbanden tussen grootheden uitdrukken in formules. 12. De kandidaat kan de begrippen gebroken lineaire functie, exponentiële functie, exponentiële groei, beginwaarden, groeifactor, groeipercentage, halveringstijd en verdubbelingstijd hanteren. 13. De kandidaat kan verbanden die door een tabel, grafiek of formule zijn gegeven optellen, aftrekken en schakelen. 14. De kandidaat kan een formule in een andere formule substitueren en formules omvormen. 15. De kandidaat kan bepalen welke steekproefmethode in welke situatie geschikt is. 16. De kandidaat kan een aselecte steekproef trekken. 17. De kandidaat kan op grond van steekproefresultaten uitspraken doen over de gehele populatie. 18. De kandidaat kan de belangrijkste maten voor centrale tendentie berekenen. 19. De kandidaat kan de voor- en nadelen van de belangrijkste maten voor centrale tendentie beschrijven. 20. De kandidaat kan de belangrijkste spreidingsmaten berekenen. 21. De kandidaat kan waarschijnlijkheden met betrekking tot een normaal verdeeld verschijnsel berekenen. 22. De kandidaat kan kansberekeningen uitvoeren. 28

33 50097 (vervolg) Eindtermen deelkwalificatie Doorstroom HBO Economie & Maatschappij 4 Algemene economie 1. De kandidaat kan de ontwikkelingen in het consumptiepatroon in de loop van de tijd beschrijven. 2. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen met betrekking tot consumentengedrag omschrijven. 3. De kandidaat kan de begrippen (collectieve) inkomensvraagcurves, (collectieve) prijsvraagcurves, inkomens- en prijselasticiteit toelichten. 4. De kandidaat kan met behulp van economische theorieën de inkomens- en vermogensvorming en inkomens- en vermogensverdeling in Nederland verklaren. 5. De kandidaat kan de rol van de collectieve sector en van het bedrijfsleven in de economische orde in Nederland beschrijven. 6. De kandidaat kan de werking van de belangrijkste instrumenten t.b.v. de herverdeling van inkomens analyseren. 7. De kandidaat kan de rol van de overheid en van maatschappelijke organisaties bij de herverdeling van inkomens toelichten. 8. De kandidaat kan de financiering van de collectieve sector in Nederland analyseren. 9. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen met betrekking tot de financiering van de collectieve sector toelichten. 10. De kandidaat kan verschillende vormen van economische ordening beschrijven. 11. De kandidaat kan de rol van de overheid en het bedrijfsleven ten aanzien van het allocatieproces beschrijven. 12. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen op het gebied van economische politiek toelichten. 13. De kandidaat kan het belang van internationale handel voor de Nederlandse economie toelichten. 14. De kandidaat kan de betalingsbalans met haar deelrekeningen beschrijven. 15. De kandidaat kan de gevolgen van overschotten of tekorten op de betalingsbalans toelichten. 16. De kandidaat kan de belangrijkste internationale ontwikkelingen op het gebied van de handel toelichten. 17. De kandidaat kan de werking van wisselkoerssystemen beschrijven. 18. De kandidaat kan de belangrijkste begrippen op het gebied van het internationale geldwezen toelichten. Bedrijfsadministratie 1. De kandidaat kan onderhavige berekeningen en handelingen uitvoeren met behulp van een geautomatiseerd systeem. 2. De kandidaat kan de principes van het dubbelboekhouden toepassen. 3. De kandidaat kan opbrengsten, kosten, brutowinst, netto-winst en omzetbelasting berekenen. 4. De kandidaat kan de functies van journaal, grootboek, dagboeken, sub-grootboeken en rekeningstelsel gebruiken. 5. De kandidaat kan de inkopen en verkopen van een handelsonderneming boeken aan de hand van een gegeven rekeningenschema. 6. De kandidaat kan obligoboekingen maken met betrekking tot voor-inkopen en voor-verkopen aan de hand van een gegeven rekeningenschema. 7. De kandidaat kan permanentie toegepast op baten en lasten vastleggen in het grootboek aan de hand van een gegeven grootboekrekeningenschema. 29

34 50097 (vervolg) Eindtermen deelkwalificatie Doorstroom HBO Economie & Maatschappij 4 8. De kandidaat kan boekingen met betrekking tot duurzame productiemiddelen vastleggen in het grootboek aan de hand van een gegeven rekeningenschema. 9. De kandidaat kan afschrijvingen van debiteuren en afschrijvingen op incourante voorraden verwerken in het grootboek aan de hand van een gegeven grootboekrekeningenschema. 10. De kandidaat kan inkoopstaten, verkoopstaten en kasstaten invullen en coderen aan de hand van gegeven boekingsdocumenten en een gegeven rekeningenschema. Mens- en maatschappijwetenschappen 1. De kandidaat kan de aard en omvang van het verschijnsel criminaliteit en daarmee samenhangende vraagstukken verklaren. 2. De kandidaat kan aangeven op welke wijze de verschillende politieke en maatschappelijke instituties en groeperingen betrokken zijn bij het verschijnsel criminaliteit. 3. De kandidaat kan verschillende opvattingen met betrekking tot de oorzaken en aanpak van criminaliteit beschrijven. 4. De kandidaat kan de relevante begrippen op het gebied van communicatie en massamedia toelichten. 5. De kandidaat kan de hoofdelementen van de Nederlandse pers en het Nederlandse omroepbestel beschrijven. 6. De kandidaat kan uitleggen welke functies massamedia vervullen voor de samenleving. 7. De kandidaat kan nieuwe ontwikkelingen op het gebied van communicatie en massamedia beschrijven. 30

35 52706 Eindtermen deelkwalificatie Internationale beroepsoriëntatie 3 Onderdeel Landenkennis 1. De kandidaat kan de topografie van het betreffende land in grote lijnen weergeven. 2. De kandidaat kan de relatie tussen de geologische/klimatologische gesteldheid en de bestaansmiddelen van het betreffende land beschrijven. 3. De kandidaat kan het bevolkingsaantal en de bevolkingssamenstelling van het betreffende land weergeven. 4. De kandidaat kan de historische ontwikkeling van het betreffende land in grote lijnen beschrijven. 5. De kandidaat kan de kenmerken van het politiek bestel, de belangrijkste politieke stromingen en de belangrijkste actuele politieke kwesties van het betreffende land beschrijven. 6. De kandidaat kan de belangrijkste culturele kenmerken van het betreffende land beschrijven. 7. De kandidaat kan de plaats van de eigen opleiding in de onderwijsstructuur van het betreffende land beschrijven. 8. De kandidaat kan de huidige economische situatie van het betreffende land in grote lijnen beschrijven. 9. De kandidaat kan de positie van het betreffende land in de Europese Unie of de relatie van het betreffende land met de Europese Unie beschrijven. Onderdeel Organisatie van de arbeid 1. De kandidaat kan de belangrijkste werkgevers- en werknemersorganisaties noemen. 2. De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst in een vergelijkbare werksituatie/functie in het betreffende land en in Nederland. 3. De kandidaat kan een vergelijking maken tussen de rechten, plichten en verantwoordelijkheden die gelden voor een werknemer in geval van werkloosheid, ziekte, zwangerschap en arbeidsongeschiktheid in het betreffende land en in Nederland. 4. De kandidaat kan m.b.t. het betreffende land de invloed van de overheid op de arbeidsmarkt beschrijven. Onderdeel Internationale samenwerking 1. De kandidaat kan beschrijven waarom internationale samenwerking belangrijk is en wat de doelen van internationale samenwerking zijn. 2. De kandidaat kan de hoofddoelstellingen van de Europese Unie beschrijven. 3. De kandidaat kan de huidige lidstaten van de Europese Unie en de belangrijkste eisen voor toetreding noemen. 4. De kandidaat kan de belangrijkste organen van de Europese Unie beschrijven. 5. De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke economische samenwerkingsrelaties bestaan tussen het betreffende land en Nederland. 6. De kandidaat kan aangeven of en zo ja welke afspraken bestaan tussen het betreffende land en Nederland omtrent verkeer van werknemers, dienstenverkeer en vestiging. Onderdeel Bedrijfsoriëntatie De kandidaat dient voor realisering van onderstaande eindtermen de in het stagebiedende land en/of de stagebiedende arbeidsorganisatie gesproken MVT in redelijke mate te beheersen. 1. De kandidaat kan de doelstellingen, producten en/of diensten van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie omschrijven. 2. De kandidaat kan de organisatievorm van de betreffende buitenlandse arbeidsorganisatie beschrijven. 31