Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel DE OPERATIE. LONGKANKER De operatie

Transcriptie

1 Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel DE OPERATIE LONGKANKER

2 2

3 INHOUD Inleiding Mogelijke complicaties... 5 Opname op de afdeling... 5 Gevolgen van de longoperatie... 9 Ontslag

4 Inleiding De longarts heeft u verteld dat het gezien de grootte en de plaats van de tumor mogelijk is om deze te verwijderen middels een operatie. Na de operatie moet blijken of de tumor in zijn geheel verwijderd is. Dit betekent dat de ingreep in principe curatief van aard is. Zoals reeds eerder vermeld bestaan de longen uit longkwabben en de kwabben uit segmenten. Afhankelijk van de grootte en de plaats van de tumor kan er voor verwijdering van een of meerderen delen gekozen worden. Het verwijderen van een segment heet een segmentectomie. Het verwijderen van een kwab heet een lobectomie. Indien het noodzakelijk is kan er een hele long verwijderd worden. Dit heet een pneumonectomie. De chirurg zal via een u-vats (Uniportal- Video Assisted Thoracosopic Surgery), een kijkoperatie, het longdeel verwijderen. Dit houdt in dat de chirurg aan de zijkant van de borstkas een kleine opening maakt waardoor hij zijn instrumenten naar binnen brengt en waardoor hij het longweefsel verwijdert. Dit alles gebeurt onder algehele narcose, waarbij u wordt beademd via de gezonde long. Na verwijdering van de long wordt er een slang ingebracht aan de zijkant van de borstkas om vocht en lucht af te zuigen. Deze slang wordt een thoraxdrain genoemd. Bij een pneumonectomie of lobectomie worden de nabijgelegen lymfeklieren tijdens de operatie meegenomen. Er kunnen omstandigheden zijn waarbij de chirurg van zijn oorspronkelijke plan moet afwijken. 4

5 Soms moet de chirurg uitwijken naar meerdere openingen of een grote snede, waarbij het borstbeen doorgezaagd wordt, als de operatie via een u-vats niet mogelijk blijkt te zijn. Voor meer informatie zie: of Mogelijke complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. De complicaties die na de longoperatie kunnen ontstaan: Nabloeding Hartritmestoornissen Luchtlekkage Ontsteking Bronchusfistel: luchtlekkage in een grote luchtweg; dit lek moet gedicht worden met behulp van een bronchoscopie of nieuwe operatie Zeldzaam: zenuwbeschadiging waardoor er heesheid kan ontstaan Een deel van de luchtweg kan verstopt raken door een slijmprop. Dit kan verholpen middels fysiotherapie Opname op de afdeling Voor de opname Voor de opname zullen de chirurg en de anesthesist (narcotiseur) u willen spreken. Er zal bloedonderzoek gedaan worden en op indicatie zal een hartfilmpje gemaakt worden. 5

6 De chirurg zal de operatie en mogelijke complicaties met u bespreken. De anesthesist bespreekt de gang van zaken rondom de narcose. Aangezien u een longoperatie ondergaat wordt er voor algehele narcose gekozen. Voor het gesprek met de anesthesist heeft u eerst een gesprek met een verpleegkundige die algemene vragen aan u stelt. De verpleegkundige controleert de bloeddruk en uw hartslag. Graag medicijnlijst meenemen! Bloedverdunners Het gebruik van bloedverdunners moet vaak één dag of een aantal dagen voor de operatie gestaakt worden. Dit moet altijd in overleg met de arts. Het is om deze reden van belang dat u het gebruik van bloedverdunners altijd meldt aan degene die de operatie uitvoert. Indien u op aanraden van uw arts moet stoppen met de bloedverdunners en u bent onder controle bij een trombosedienst, dient u contact op te menen met de trombosedienst binnen uw regio. De opname U wordt in principe één dag van te voren opgenomen in het ziekenhuis. U krijgt een opnamegesprek met de afdelingsverpleegkundige. De fysiotherapeut komt langs om u ademhalingsoefeningen te leren. Het is van belang dat u na de operatie goed kunt doorademen zodat de longen schoon blijven en complicaties voorkomen kunnen worden. Indien nodig start u reeds met voorbereidende medicatie om uw long in zo n goed mogelijke conditie te krijgen voor de operatie. Vanaf middernacht (0:00) mag u niet meer eten en drinken. 6

7 De dag van operatie U wordt op tijd wakker gemaakt zodat u zichzelf kunt verzorgen. Vervolgens krijgt u een operatiejasje aangereikt. Bij sterke beharing wordt u op de operatieplaats geschoren. Sieraden en make-up moeten verwijderd worden. Ongeveer een half uur vóór de operatie krijgt u medicatie ter voorbereiding van de operatie. Als u naar de operatiekamer wordt gebracht, komt u eerst in de voorbereidingsruimte. Hier ziet u de anesthesist. Er wordt een infuus ingebracht voor het toedienen van vocht en medicijnen. U krijgt een slangetje in de rug (epiduraal katheter) voor adequate pijnbestrijding. Tevens krijgt u een blaaskatheter om de urine af te laten vloeien tijdens de operatie. Vervolgens wordt u in slaapt gebracht. duurt tussen de twee en vijf uur. Na de operatie Na de operatie wordt u wakker op de uitslaapkamer. U ligt aan een monitor, die uw bloeddruk hartslag en zuurstof in de gaten houdt. Indien de waardes stabiel blijven en u voelt u zich goed, wordt u naar de Intensieve Zorg (Intensive Care) gebracht. Hier verblijft u de eerste nacht en indien het nodig is langer. Na de operatie zal de chirurg uw contactpersoon bellen om te vertellen hoe de operatie is verlopen. U zult een infuus hebben voor toediening van vocht en medicijnen en een drain in de borstkast om bloed, vocht en lucht af te voeren. 7

8 De epidurale pijnstilling en de blaaskatheter blijven de eerste paar dagen intact. Deze worden meestal één tot twee dagen na de operatie weer verwijderd. Soms krijgt u via een slangetje in de neus extra zuurstof toegediend. De bloeddruk, hartslag en het zuurstofgehalte worden in de gaten gehouden door een monitor. Op de eerste dag na de operatie wordt u naar uw eigen afdeling gebracht. Er wordt gestart met de ademhalingsoefeningen die u voor de operatie van de fysiotherapeut geleerd hebt. Tevens zal de fysiotherapeut u ondersteunen om uit bed te komen. Eerst door te bengelen op de bedrand, daarna uit bed te komen en op de stoel te zitten vervolgens zelf weer te lopen. Het is van belang dat u de pijnklachten met de afdelingsverpleegkundige bespreekt. Deze zal een cijfer op de schaal van 1-10 vragen om de pijn te kunnen inschatten. Dit betekent dat 1 geen pijn betekent, 10 betekent dat u heel veel pijn heeft. Op deze manier weet de afdelingsverpleegkundige of de pijnstilling aangepast moet worden. Want hoe minder pijn u heeft, hoe beter het voor uw ademhaling is. In principe komt de physician assistent van de longarts elke dag langs om te kijken hoe het met u gaat. Op sommige dagen zal zij vergezeld worden door een longarts. Dit zal niet altijd uw eigen longarts zijn, maar kan ook een collega zijn. De epiduraal katheter en de blaaskatheter mogen rond de tweede dag na de operatie uit. De pijnstilling wordt dan gegeven in tabletvorm. De drain mag er gemiddeld na drie dagen uit, indien er geen luchtlekkage is en de vochtproductie minimaal is. 8

9 Als de uitslag van het weefselonderzoek bekend is, zal de longarts dit met u bespreken. In dit gesprek zullen tevens de eventuele nabehandeling en de vooruitzichten aan de orde komen. Als u de aanwezigheid van een naaste bij het vernemen van de uitslag op prijs stelt, is het verstandig dit vooraf bij de arts en/of physician assistent en/of afdelingsverpleegkundige aan te geven. Vaak is de definitieve uitslag van de patholoog nog niet bekend voor u met ontslag gaat en krijgt u voor dit gesprek een afspraak mee voor op de polikliniek. Gevolgen van de longoperatie Door het wegnemen van de long of een gedeelte ervan ontstaat er ruimte. Is een long in zijn geheel verwijderd, dan vult de ontstane ruimte zich met weefselvocht dat wordt omgevormd tot een soort littekenweefsel. Is een deel van de long verwijderd, dan vult de ruimte zich met het overgebleven deel van de long. Het missen van longweefsel hoeft niet altijd te betekenen dat dit u belemmert in uw doen en laten. Veelal is het afhankelijk van de kwaliteit van uw longen vóór de operatie en van de hoeveelheid longweefsel dat verwijderd is. kan tot gevolg hebben dat minder lichamelijke inspanning mogelijk is dan voorheen en dat u sneller kortademiger bent. 9

10 Ontslag Indien u voldoende hersteld bent dan kunt u naar huis. Veelal is dit na drie tot vier dagen. Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor poliklinische controle zowel bij de longarts als chirurg. Indien u na ontslag klachten en/of vragen heeft, kunt contact opnemen met de oncologieverpleegkundige. Uitgave: Patiëntencommunicatie Harderwijk, oktober 2017 Internet: CAZ LO