PC/KD -project: Resultaten op basis van de bevraging Samenvatting

Transcriptie

1 PC/KD -project: Resultaten op basis van de bevraging Samenvatting Geraldine Clarebout Jan Elen Centrum voor Instructiepsychologie en -technologie Juli 22 1 Met dank aan Wendy Frederickx, Catherine Vermunicht en Natacha Van Rompuy.

2 Inleiding In 1998 ging het PC/KD -project van start. De bedoeling van dit project was om tegen het einde van 22 in de hoogste jaren van het lager onderwijs en in het volledige secundaire onderwijs 1 PC per leerlingen te hebben. Om dit te bereiken krijgen alle Vlaamse lagere en secundaire scholen gedurende vijf jaar een subsidie per leerling die kan worden gebruikt voor alle ICT-gerelateerde uitgaven. Elk jaar dienen scholen te rapporteren wat ze met de PC/KD - subsidie hebben aangekocht 2. Deze samenvatting geeft een beknopt overzicht van de resultaten van het PC/KD -project voor het schooljaar Het bevat o.a. de huidige stand van zaken met betrekking tot de ICT-infrastructuur in de scholen besproken. Voor elk onderdeel wordt een vergelijking gemaakt met de resultaten van het schooljaar De gegevens hebben voor het basisonderwijs betrekking op 87,6% van de scholen en voor het secundair onderwijs op 89,9% van de scholen. De overige scholen hebben geen rapporteringformulier ingezonden. Leerling/PC ratio Het PC/KD -project had haar doel reeds bereikt tijdens het schooljaar Voor het schooljaar 2-21 kan er echter een significante stijging worden vastgesteld voor het basisonderwijs, waar 1 PC nu wordt gedeeld door 7,7 leerlingen, terwijl dit in het schooljaar nog door 9,4 leerlingen was. Voor het secundair onderwijs wordt geen significante vooruitgang geboekt, hier wordt 1 PC gemiddeld door 6,7 leerlingen gedeeld. In het basisonderwijs zijn er significante verschillen tussen de netten en tussen het gewoon en het buitengewoon onderwijs met betrekking tot deze ratio. In het gemeenschapsonderwijs moet één PC door minder leerlingen (7,1 leerlingen) worden gedeeld dan in het officieel (8,3 leerlingen) en vrij gesubsidieerd onderwijs (7,7 leerlingen). Het buitengewoon onderwijs 2 Meer gedetailleerde informatie over het PC/KD -project kan worden gevonden op 3 zie: Clarebout, G., Elen, J., Frederickx, W; & Vermunicht, C. (21). Het PC/KD -project: Resultaten op basis van de bevraging Technisch rapport. Leuven: Centrum voor Instructiepsychologie en - technologie. 2

3 heeft meer PC's in verhouding tot het aantal leerlingen. Hier moet één PC worden gedeeld door 5 leerlingen, terwijl dit in het gewoon onderwijs door 8,3 leerlingen is. Voor het secundair onderwijs wordt er een verschil gevonden tussen scholen van verschillende grootte. In kleine scholen moet één PC door gemiddeld 5 leerlingen worden gedeeld, in een middelgrote school is dit door 7,1 leerlingen en in een grote school door 8,3 leerlingen. In Figuur 1 wordt een samenvattend overzicht gegeven voor zowel het basisonderwijs als het secundair onderwijs Gemiddeld Gemeenschaps Off. gesubs. Vrij gesubs. Gewoon ond. Buitengewoon ond. Kleine school Middelgrote school Grote school Figuur 1: Lln/PC ratio voor het basis - en secundair onderwijs Kwaliteit van het PC-bestand Basisscholen beschikken vooral over IBM 486-, Pentium I- en Pentium II-computers. In het secundair onderwijs zijn dit vooral Pentium I-, Pentium II- en Pentium III-computers (Figuur 2). Proportioneel gezien blijkt het gemeenschapsonderwijs over significant minder IBM 486- computers te beschikken dan de andere netten in het basisonderwijs en dit in het voordeel van de Pentium-computers. Voor het secundair onderwijs worden er geen verschillen gevonden tussen netten. Onderwijssoort en schoolgrootte heeft geen effect in het basis- noch in het secundair onderwijs. Voor het secundair onderwijs wordt er echter wel een significante stijging vastgesteld voor de proportie Pentium III-computers in vergelijking met het schooljaar

4 IBM 286 IBM 386 IBM 486 Pentium I Pentium II Pentium III Andere Figuur 2: Soorten PC's in het basisonderwijs en het secundair onderwijs Netwerken en aansluiting op het internet Zowel de aansluiting op internet, de aanwezigheid van een lokaal netwerk en het beschikken over een eigen website werden bevraagd. In het basisonderwijs beschikt 75,7% van de scholen over een internetaansluiting, 6,6% heeft een lokaal netwerk en 35,8% beschikt over een eigen website (Figuur 3). Hoewel in het schooljaar er 58,8% scholen met een internetaansluiting, 21,6% scholen met een lokaal netwerk en 24,4% scholen met een eigen website waren blijkt dit verschil niet significant te zijn. Er zijn geen verschillen tussen scholen van verschillende netten of onderwijssoorten voor deze drie aspecten. Enkel voor het beschikken over een lokaal netwerk wordt er een significant verschil gevonden tussen scholen van verschillende groottes. Grote scholen beschikken gemiddeld genomen meer over een lokaal netwerk dan kleine en middelgrote scholen. In het secundair onderwijs heeft gemiddeld 95,1% van de scholen een internetaansluiting, 94,8% heeft een lokaal netwerk en 79,6% beschikt over een eigen website (Figuur 3). Voor het secundair onderwijs wordt een interactie-effect gevonden tussen jaar en net voor internetaansluiting. Alle netten gaan er significant op vooruit, maar het vrij gesubsidieerd onderwijs het sterkst, met een stijging van 6%. Er blijken in het schooljaar 2-21 ook significant meer scholen te beschikken over een lokaal netwerk dan in het schooljaar (94,8% versus 9,7%). Binnen het schooljaar 2-21 wordt er voor elk van deze aspecten een significant verschil gevonden tussen scholen van het gewoon onderwijs en scholen van het buitengewoon 4

5 onderwijs. Het gewoon onderwijs heeft een groter percentage van scholen die een internetaansluiting, lokaal netwerk en/of een eigen website hebben in vergelijking met het buitengewoon onderwijs Internetaansluiting Lokaal netwerk eigen website Figuur 3: Percentage scholen met internetaansluiting, lokaal netwerk en eigen website Wat betreft de verhouding tussen het aantal leerlingen het aantal PC's aangesloten op internet (Figuur 4) kan er voor het basisonderwijs een significante vooruitgang worden vastgesteld in vergelijking met Eén PC met internetaansluiting wordt gedeeld door 32,5 leerlingen, terwijl dit voor het vorige schooljaar nog door 55,6 leerlingen was. In het secundair kan er geen significant verschil worden vastgesteld. Eén PC met internetaansluiting wordt gedeeld door 11,1 leerlingen. Er worden geen verschillen tussen netten, onderwijssoorten of groottes vastgesteld voor het basisonderwijs, noch voor het secundair onderwijs Gemiddeld Gemeenschaps Off. gesubs. Vrij gesubs Gewoon ond. Buitengewoon ond. Kleine school Middelgrote school Grote school Figuur 4: Lln/PCinternet ratio 5

6 Computerlokaal of klas? Net zoals voor het schooljaar valt op dat in het basisonderwijs computers vooral in klaslokalen staan (78% van het totaal aantal PC's) en in het secundair onderwijs vooral in computerlokalen (69,9% van het totaal aantal PC's) (Figuur 5). Voor het basisonderwijs worden hiervoor geen verschillen gevonden tussen netten, soorten of groottes. In het secundair onderwijs staan er echter in het vrij gesubsidieerd onderwijs verhoudingsgewijs nog minder computers in de klas dan in een computerlokaal in vergelijking met het gemeenschapsonderwijs. Ook blijken er in het buitengewoon onderwijs dan weer meer computers in de klas te staan dan in het gewoon secundair onderwijs Klaslokaal Computerlokaal Bibliotheek Geen vaste plaats Elders Figuur 5: Plaatsing van de PC's in scholen Gebruik van ICT ICT wordt in het basisonderwijs het meest gebruikt voor het inoefenen van de leerstof, differentiatie en voor verrijking voor remediëring (Figuur 6). Het minst wordt ICT gebruikt voor het afnemen van toetsen. Voor elk van de verschillende gebruiken, op het afnemen van toetsen na, wordt een significant verschil aangetroffen in vergelijking met de resultaten van het schooljaar Algemeen kan worden gesteld dat deze gebruiken meer frequent worden toegepast in het schooljaar Het blijkt ook dat scholen van het buitengewoon onderwijs meer gebruik maken van ICT voor differentiatie, voor spelletjes, als hulpmiddel en demonstratie in de klas dan het gewoon onderwijs. 6

7 Spelletjes of als beloning 5,7 13,4 11,3 55,3 14,3 Afnemen van toetsen 2,45,6 6,7 44,1 41,2 Verrijking of remediëring 32,8 25,8 16,5 22,9 2 Differentiatie 17,9 25, ,7 5,5 Demonstratie 34,2 34,7 16,1 13,9,1 Opzoeken informatie en lesmateriaal 37,7 34,8 14,6 12,9 Inoefenen leerstof 38,8 34,7 14,4,4 1,8 Communicatie 19 29,9 2,5 27,1 3,5 Hulpmiddel 38,4 15,9 8, ,3 % % 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% % dagelijks wekelijks bijna wekelijks af en toe nooit Figuur 6: ICT -gebruik in het basisonderwijs In het secundair onderwijs wordt ICT vooral gebruikt voor communicatie, het opzoeken van lesmateriaal, het inoefenen van de leerstof en als hulpmiddel (Figuur 7). Het minst wordt ICT gebruikt als spelletje of als beloning. Ook hier worden elk van deze gebruiken, buiten het gebruik voor spelletjes of afnemen van toetsen, meer toegepast dan in het schooljaar In het buitengewoon onderwijs wordt meer gebruik gebruikt gemaakt van ICT voor verrijking, differentiatie, remediëring en als spelletjes. Bovendien gebruiken kleine scholen ICT minder om te communiceren, het opzoeken van informatie en het inoefenen van leerstof, maar wel meer voor spelletjes in vergelijking met grote scholen. Spelletjes of als beloning 31,4 22,2 16,2 28,4 1,9 Afnemen van toetsen, ,2 49,9 13,1 Verrijking of remediëring 61,3 18,8 11 8,6,3 Differentiatie 4,7 8,7 5,1 39,5 42 Demonstratie 16,7 23,2 18,7 38,2 3,2 Opzoeken informatie en lesmateriaal 16,6 24,8 14,5 39,2 4,9 Inoefenen leerstof 44,5 24,4 19,1 2 Communicatie 41, ,1 12,8 9 Hulpmiddel 61,4 12,5 8 15,8 2,3 % 2% 4% 6% 8% % dagelijks wekelijks bijna wekelijks af en toe nooit Figuur 7: ICT -gebruik in het secundair onderwijs 7

8 Conclusie Het PC/KD -project had haar doel reeds in 2 bereikt, de lln/pc ratio van was gemiddeld over alle scholen heen behaald. Slechts de grotere basisscholen dienden nog een kleine inspanning te leveren. Dit is gebeurd. In 21 beschikken alle scholen over minsten 1 PC per tien leerlingen. In het secundair onderwijs is dit zelfs bijna 1 PC met internetaansluiting per leerlingen. In het basisonderwijs is het echter nog steeds iets minder goed gesteld met PC's met internetaansluiting. Daar wordt 1 PC met internetaansluiting nog gedeeld door 32,5 leerlingen. Wat ook wel al een vooruitgang is met de toestand in 2. Drie vierde van de basisscholen is geconnecteerd aan het internet, voor het secundair onderwijs is dit 95%. Het gebruik en de plaatsing van de computers verschilt vooral tussen het basis- en het secundair onderwijs en minder tussen netten, onderwijssoorten en schoolgroottes. Het basisonderwijs plaatst zijn computers vooral in de klaslokalen en gebruikt deze computers voor differentiatie, verrijking en inoefenen. Het secundair onderwijs plaatst de computers vooral in een computerlokaal en gebruikt deze vooral als hulp- en communicatiemiddel. 8