VISUEEL DENKEN VOOR BEDRIJVEN: ZO DOE JE DAT
|
|
- David van Dijk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VISUEEL DENKEN VOOR BEDRIJVEN: ZO DOE JE DAT Visualiseren en visual thinking winnen snel aan populariteit bij bedrijven. Boeken over Design Thinking en Mindmapping vliegen als warme broodjes over de toonbank. Infographics worden steeds vaker ingezet voor verduidelijking en live tekenen is inmiddels een geëigend begrip tijdens vergaderingen. Alles wijst op een nieuwe trend in opkomst: het inzetten van visualisatie als middel binnen consultancytrajecten. Maar hoe doe je dat eigenlijk op een effectieve manier? DE MEERWAARDE VAN BEELDEN Het is niet verwonderlijk dat beeld het ook goed doet in het bedrijfsleven. Het gebruik van beeld in plaats van tekst brengt namelijk veel voordelen met zich mee (Broek van den, Koetsenruijter & Smit, 2010): Beeld doet complexiteit recht. Met beeld kun je relaties tussen partijen en situaties eenvoudig neerzetten. Iets waar anders dikke rapporten voor nodig zijn. Beeld doet leren. Uit een onderzoek van de Amerikaanse professor Paul Lester blijkt dat mensen 10% onthouden van wat ze horen, 20% van wat ze lezen en maar liefst 80% van wat ze doen (Lester, 2006). Beeld vertelt een universele boodschap. Teken een smiley of een duim en mensen over de hele begrijpen wat er wordt bedoeld. Beeld vertelt, bewijst en overtuigt. Beeld helpt om saai vakjargon om te zetten in een verhaal dat meesleept. Beeld maakt vergelijken mogelijk. Door twee visies in beeld te vangen worden gelijkenissen en verschillen in één oogopslag duidelijk. Beeld prikkelt, emotioneert en vermaakt. Je krijgt sneller de aandacht van je collega s én er is ruimte voor inspiratie. Broek van den J., Koetsenruijter W., Jong de J., & Smit, L. (2010). Beeldtaal: Perspectieven voor makers en gebruikers. Den Haag : Boom Lemma Uitgvers. Lester, Paul Martin. Syntactic Theory of Communication. (2006).
2 WAT IS VISUEEL DENKEN? Volgens visual thinking pionier Dan Roam, schrijver van Back of the Napkin, betekent visueel denken vooral: je voordeel doen met onze aangeboren mogelijkheid om te zien met onze ogen én verbeelding zodat je ideeën ontdekt die anders niet zichtbaar zouden zijn, om deze ideeën snel en op een intuïtive manier te ontwikkelen, en ze te delen met anderen op een manier die men snel begrijpt (Roam 2009 :4). Met andere woorden: visueel denken gaat over zien, ontdekken, ontwikkelen en delen door middel van beelden. Dat schrikt in de eerste instantie veel mensen af ik kan helemaal niet tekenen! -, maar het doel van visueel denken is niet om je tekenkwaliteiten te verbeteren. Bij visueel denken gaat het om de manier waarop je kijkt en denkt. Niet in ingewikkelde woorden, maar in heldere vormen, associaties en verbanden. Op die manier kan wél iedereen tekenen: een paar lijnen of een simpel poppetje kunnen al een hoop verheldering geven. Kijken kunnen we allemaal, dat is aangeboren. Hierdoor is deze manier van werken voor veel mensen intuïtief en waardevol. VOOR EN DOOR WIE? Roam brengt visueel denken zelf in de praktijk door complexe businessmodellen op een servetje te schetsen of door tijdens vergaderingen op een whiteboard te tekenen. Roam, Dan. (2009). The Back of the Napkin: Solving problems and selling ideas with pictures. New York, NY: the Penguin Group.
3 WAARDE VAN VISUEEL DENKEN IN CONSULTANCYTRAJECTEN De meerwaarde van visueel denken in consultancytrajecten zit in de combintatie van de kracht van beeld en een andere manier van denken én delen. Beeld brengt kort en duidelijk een boodschap over waar tekst meerdere pagina s nodig voor heeft. Denk bijvoorbeeld aan het verbeelden van een bedrijfsvisie. Tijdens het verbeelden wordt duidelijk of iedereen hetzelfde beeld in gedachten heeft en dezelfde taal spreekt. Het eindproduct, bijvoorbeeld een poster, wordt over het algemeen vaker bekeken dan lange rapporten of notulen. Daarbij wordt een beeld ook gemakkelijk begrepen én sneller gedeeld in een organisatie. Er zijn talloze vormen om visueel denken in te zetten voor consultancy en er komen steeds nieuwe bij denk aan mindmapping, een customer journey map, live tekenen tijdens meetings of een visuele business model canvas.
4 DE VISUELE CIRKEL ZO ZET JE VISUEEL DENKEN EFFECTIEF IN Wie de voordelen van visueel denken in de praktijk wil benutten, kan visueel denken inzetten door middel van een handzaam model: de Visuele cirkel (Getting the picture, 2014). Door bewust te kijken, begrijpen, verbeelden en te zien tijdens een verandering, strategietraject of salesproject, ontstaat inzicht, betrokkenheid en overzicht. De vier onderdelen van de Visuele cirkel worden hieronder uitgelegd. Elke stap wordt toegelicht aan de hand van een casus. CASUS: VERHELDEREN VAN VISIE 2020 GROTE VERZEKERAAR Een grote verzekeraar heeft een drietal veranderprogramma s lopen, voortvloeiende uit haar visie Het eerste programma, Digital Natives, wil medewerkers digitaliseren. Het programma Personal Development heeft als doel medewerkers te laten groeien, en Give & Measure gaat over managen op basis van ruimte geven én het analyseren van nieuwe data. Elk programma bestaat weer uit een aantal cursussen. Sommige medewerkers doen maar aan één programma mee, anders volgen twee of zelfs drie. Probleem is dat medewerkers door de bomen het bos niet meer zien, evenmin als de onderlinge samenhang. Hoe kan de hele organisatie zicht krijgen op het verloop van de verandering? En hoe kunnen de medewerkers hierbij worden betrokken? Getting the picture organiseert een visuele workshopdag voor 30 medewerkers. Medewerkers worden per veranderprogramma ingedeeld in een groep. Per groep zijn er verschillende interne stakeholders aanwezig, zoals change managers, mensen uit de business en IT. In de ochtend visualiseren de groepen met een visual consultant hun veranderprogramma. De visualisaties worden gedeeld en in het tweede dagdeel gaan de groepen aan de slag om de verschillende veranderprogramma s in 1 visual te vangen. Deze dienen als basis voor een interactieve infographic die later door professionele designers wordt uitgewerkt. [Deze casus is gebaseerd op een tweetal Getting the picture trajecten. Programmanamen zijn gefingeerd] Getting the picture (2015). Proces: de visuele cirkel.
5 KIJKEN In de eerste fase wordt er met open vizier gekeken naar de huidige businesssituatie. Voor welk probleem moet er een oplossing komen? Welke partijen en ontwikkelingen spelen een rol? Tot hoever reikt de invloed van het probleem? Dit is de verzamelfase. Het is nog niet nodig om een globaal, helder plaatje te schetsen, de waarde zit juist in de details, het kijken en noteren wat we zien. Vergaar dan ook zo veel mogelijk informatie. In deze fase stelden we basisvragen: wie, wat waarom, wanneer, hoe, waar en hoeveel? We verzamelden de antwoorden op een visuele manier, door ze met post-its per vraag op een vel te verzamelen. Het groepje dat bezig was met het waarom van het programma Digital Natives kwam op een aantal redenen. Het programma moest zorgen voor een betere klantenrating, het had als doel de verzekeraar de beste te maken, het doel was om het marktaandeel te behouden en te laten groeien, het programma was er om een nieuwe manier van werken te ondersteunen, en tenslotte; het programma bestond om hoofd te bieden aan de digitalisering. De vellen waren vol, de hoofden waren leeg.
6 BEGRIJPEN In de tweede fase wordt er inzicht gegeven in de informatie die in de vorige fase is verzameld. Let bijvoorbeeld op patronen, verbanden, losstaande onderwerpen, oorzaak en gevolg. Kijk ook naar positieve, negatieve en neutrale relaties tussen de partijen die betrokken zijn bij het proces. In deze fase maken we een schifting van belangrijke en minder belangrijke onderwerpen. Tijd om orde te scheppen in de berg informatie. We deelden de informatie op in categoriën. Samen met de deelnemers werden er verbanden gelegd. Zo bleek bijvoorbeeld dat alle programma s als waarom ook de beste zijn hadden. De medewerkers kwamen tot een nieuw inzicht. De beste zijn hangt eigenlijk als een grote waarom boven alle drie de veranderprogramma s. En de drie programma s zijn een uitwerking, een hoe van die grote waarom. Er werdt een nieuwe tekening geschetst. Vervolgens zoomden we nog eens in op wat we tijdens het kijken hadden verzameld. Bedoelen we bij het programma Digital Natives met nieuwe manier van werken ondersteunen niet hetzelfde als omgaan met digitalisering? En is die klantenrating niet een gevolg van een goede digitale dienst? De medewerkers schrapten, legden relaties, en kwamen tot de essentie: Door te digitaliseren, gaan klanten de diensten van de verzekeraar meer waarderen. VERBEELDEN Nu wordt er gekeken met de ogen dicht de verbeelding spreekt. Door middel van associëren en out-of-the-box denken wordt de informatie in ander daglicht gezet. Heb je dit eerder gezien? Zijn er vergelijkingen te maken met iets wat je eerder hebt gezien? Denk in deze fase aan manieren om de verschillende elementen te verbinden. We zochten naar een framework om de ontdekkingen van de vorige fases in te passen. We zagen dat er eigenlijk drie verschillende verhalen te vertellen waren: een veranderprogramma gericht op klantervaring, een verandering gericht op medewerkerervaring, en een programma gericht op managementervaring. Het groepje ging aan de slag waren de verschillende vragen van de vorige fase tot een logisch verhaal te breien voor de medewerkers die het programma Digital Natives volgden? Een zelfde overzicht werd getekend voor de programma s Give & Measure en Personal Development.
7 LATEN ZIEN Het doel is het presenteren van de nieuwe aanpak. Schrijven én tekenen is schrappen wat is de essentie van het nieuwe verhaal? Wat zijn de drie meest belangrijke plaatjes die we hebben ontdekt? Welk visueel framework helpt je het meest om te delen wat je hebt gezien? Aan het eind van deze fase wordt er een visueel product gepresenteerd dat alle essentiële kenmerken van het onderwerp op een heldere georganiseerde manier weergeeft. We probeerden de essentiële onderdelen van elk verandertraject te pakken in één overzicht. De belangrijkste ontdekking van deze fase was eigenlijk de tijdlijn en de datalink tussen de veranderprogramma s. Het management programma Give & Measure richt zich op het managen op basis van vrijlaten én data-analyse. Deze zogenaamde nieuwe data wordt met de invoering van de programma s Personal Development en Digital Natives gegenereerd. Daarom kan het programma Give & Measure pas beginnen ná de eerdere twee programma s. Het resultaat? De medewerkers zagen duidelijk hoe de programma s samenhangen, waarom ze hun programma moesten volgen, en welke cursusonderdelen tot 2020 door wie gevolgd gingen worden. De overzichtsposter is vervolgens gebruikt als blauwdruk voor een gedetailleerde interactieve infographic.
8 BETER VISUEEL DENKEN MET DEZE TIPS Volg het script...totdat afwijken je beter lijkt. Inzichten komen in golven. En hoewel de visuele cirkel een goede manier is om stap voor stap uit te leggen hoe visueel denken werkt, zal het in de praktijk vaak voorkomen dat je teruggaat. Iets uitgumt. Of een veel te grote donderwolk had getekend waardoor er helemaal geen plek meer was voor een tekening van Belangrijke Ontwikkelingen (eigen ervaring). Wees niet bang om de pen ter hand te pakken! Niet iedereen is een Van Gogh, maar wel iedereen kan tekenen. Echt, met een cirkel, vierkantje, pijltje en poppetje kom je echt een heel eind. Twijfel je over een visualisatie? Gebruik deze dan juist en ga het gesprek aan tijdens de meeting. Zo dient het beeld als startpunt voor een goede discussie. Teken je op een whiteboard? Maak foto s van het resultaat. Heb je gelijk een handige samenvatting voor als je later wilt weten wat er is besproken. OVER GETTING THE PICTUREE Fleur van Wijck (visual consultant), Serena Westra (visual consultant) en Paul Schilp (partner) zijn werkzaam bij het Amsterdamse visual consultancy bureau Getting the Picture. Het is onze passie mensen zélf het grotere plaatje te laten zien. Dit doen we door visueel denken in te zetten bij strategie- verander- of salestrajecten en samen met klanten het creatieve proces te doorlopen. Wij ervaren keer op keer dat het creëren van een visueel product vraagt om een andere manier van denken,. waarbij elk element duidelijk wordt verbeeld, taal concreet is en het verhaal logisch. Leuk om te doen, én de boodschap blijft beter hangen. Deze ervaring delen wij graag met onze klanten. Keizersgracht DV Amsterdam contact@gtp.nl kvk
Effectief communiceren en complexiteit verhelderen door te visualiseren.
presenteert: Communicatie Training Visueel Denken Effectief communiceren en complexiteit verhelderen door te visualiseren. voor Wie? Deze training is bedoeld voor mensen die met behulp van beeld meer willen
Nadere informatieVISUAL THINKING & VERANDERTRAJECTEN
VISUAL THINKING & VERANDERTRAJECTEN Monica Rivas Smits juni 2017 Op een middag... zitten tien medewerkers van een grote verzekeraar om de tafel. De organisatie heeft een nieuwe strategie ontwikkeld vol
Nadere informatieDag 15 - natuurlijk speechen met mind mapping
Dag 15 - natuurlijk speechen met mind mapping Zodra je er op gaat letten zie je dat veel toespraken eigenlijk heel onnatuurlijk overkomen. De spreker staat kaarsrecht achter zijn spreekgestoelte. Hij duikt
Nadere informatieLaat zien en vertel, dat is het motto van
Geef een presentatie en doe dat vooral met tekeningen Dan Roam, Visueel presenteren - Het ontwerpen van presentaties die overtuigen, Vakmedianet, 260 blz., ISBN 978 94 6276 016 5. Het doel van de presentator
Nadere informatiewerkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?
werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? Noteer ook 2 reservekeuzen: 1. 2. 1. Wat weet je al van dit beroep? Schrijf het
Nadere informatieVisual Storytelling Analyse van een Infographic. Het Frisia-Nederland conflict
Visual Storytelling Analyse van een Infographic Het Frisia-Nederland conflict Student: Yannick van Hierden Id-code : 1609791 E-mail : Yannickvanhierden@student.hu.nl Docent: Gerard Smit Minor: Editorial
Nadere informatieDESIGN THIS 2 MEREL SCHAAP CMD3C - 0837964
DESIGN THIS 2 MEREL SCHAAP CMD3C - 0837964 Reflectie De uitdaging die ik mijzelf gesteld had ontwerp een super hero heb ik met beide armen ontarmd. Het onderwerp heb ik dicht bij mij zelfgehouden om met
Nadere informatieHoe ga ik dit verwerken? (Begrip maken) Dit volume is goed, dit moet ik zo houden.
Wie Citaat feedback Wat? (Interpreteren) Hoe ga ik dit verwerken? (Begrip maken) Wat & waarom? (Vervolg vraag) Goed volume in je stem. Het volume van mijn stem is zodanig dat de informatie goed te horen
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieUnderstanding Design WG04! Begrijpen wat ontwerpen is > Gericht vragen
Understanding Design WG04! Begrijpen wat ontwerpen is > Gericht vragen WG 04: woorden en woorden verbeelden Oefening woorden: interview Oefening: karakteristiek tekenen Oefening: woorden verbeelden Feedback
Nadere informatieINNOVATION BY MAKING LEARNING BY DOING
INNOVATION BY MAKING LEARNING BY DOING 1 INNOVATION BY MAKING, LEARNING BY DOING Bij alles wat we doen, hanteren we deze twee principes. Innovation happens by making. The only way to learn innovation is
Nadere informatieSocial media checklist
Social media checklist In 15 minuten klaar om klanten te benaderen Sociale media audit? Elk bedrijf weet wel dat ze iets met sociale media moeten doen en hebben daarom ook (toen ze wat tijd over hadden)
Nadere informatieEditorial Media Design Guido Hildebrand - 1582968 Talisa van Dreven - 1582766 Alexander Ringnalda - 1547759. 24 september 2013 Versie 1
Editorial Media Design Guido Hildebrand - 1582968 Talisa van Dreven - 1582766 Alexander Ringnalda - 1547759 24 september 2013 Versie 1 Aanleiding en probleemomschrijving: Het project wordt uitgevoerd omdat
Nadere informatieBBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden
BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet
Nadere informatieVormgeving Werkgroep 04! Gebruik van een grid en interactie. Bron: smashingmagazine.com, image credit: Kristian Bjornard
Vormgeving Werkgroep 04! Gebruik van een grid en interactie Bron: smashingmagazine.com, image credit: Kristian Bjornard Programma deze week # In de werkgroep vandaag: Het visual designproces, de uitwerkingsfase
Nadere informatieKickstart-aanpak. Een start maken met architectuur op basis van best practices.
Kickstart-aanpak Een start maken met architectuur op basis van best practices. www.theunitcompany.com Kickstart-aanpak Soms is net dat extra duwtje in de rug nodig om te komen waar je wilt zijn. In onze
Nadere informatieCOMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen
COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij
Nadere informatieBEGRIJP, VERGELIJK EN VERKLAAR UW DATA MET DATAVISUALISATIE POWERED BY
BEGRIJP, VERGELIJK EN VERKLAAR UW DATA MET DATAVISUALISATIE SNELLERE INZICHTEN MET DATAVISUALISATIE Met de uitdrukking een beeld zegt meer dan duizend woorden bent u wellicht bekend. Beelden vertellen
Nadere informatieCommuniceren met de achterban
1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk
Nadere informatie10 FACEBOOK TIPS VOOR BEDRIJVEN
10 FACEBOOK TIPS VOOR BEDRIJVEN Introductie Social media wordt steeds vaker door bedrijven gebruikt om beter contact met hun klanten te krijgen en uiteindelijk meer inkomsten te realiseren. Facebook is
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieKickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate
Kickstart Architectuur Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Context schets Net als met andere capabilities in een organisatie, is architectuur een balans
Nadere informatieHoorcollege 1 datavisualisatie 21-11-12
Hoorcollege 1 21-11-12 docenten! http://vimeo.com/31244010#at=10 hoorcollege 1 introductie HVA CMD V2 21 november 2012!! justus sturkenboom! j.p.sturkenboom@hva.nl! yuri westplat! y.westplat@hva.nl! vandaag
Nadere informatieBeschrijving Deelproject Communicatie Perron 5. Arnold Aukema
Beschrijving Deelproject Communicatie Perron 5 Arnold Aukema Introductie Dit document beschrijft in het kort het deelproject communicatie binnen het service design project Perron 5, waar ik tijdens mijn
Nadere informatieRedactionele illustraties 10 vragen, 10 antwoorden
Redactionele illustraties 10 vragen, 10 antwoorden Antwoord op de tien meest gestelde vragen over het gebruik van ʻredactionele illustratiesʼ Jos Diender Iedere tekstschrijver, journalist en eindredacteur
Nadere informatieNetwerk en Draagvlak. Werkboek
Netwerk en Draagvlak Werkboek Introductie Het kabinet investeert 100 miljoen per jaar in het technisch vmbo via de subsidieregeling Sterk Techniekonderwijs. Dit geld is beschikbaar voor goede samenwerkingsplannen
Nadere informatie9 BOEKEN TIPS VOOR VISUAL THINKING
9 BOEKEN TIPS VOOR VISUAL THINKING Welke boeken moet je lezen als je aan de slag wilt met visueel denken, design thinking en visual consultancy? Lees hier onze boekentips! Meetings met visuele middelen
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieSchrijf deze agenda voor dag 1 op een whiteboard. En zorg dat je gedurende de dag activiteiten afvinkt.
DAG 01 UNDERSTAND/ DEFINE Op dag 1 kickstart je je sprint en duik je in de behoefte van je gebruiker, je lange termijn doel en het innovatievraagstuk dat je wilt oplossen de komende drie sessies. In de
Nadere informatie5 stappen DESIGN SPRINT 5 STAPPEN. Design Sprint. Maak betere producten, sneller!
5 stappen DESIGN SPRINT 5 STAPPEN Design Sprint Maak betere producten, sneller! Maak het verschil Hey! In dit e-boek zul je gaan ontdekken wat in mijn optiek de meest effectieve design werkwijze is van
Nadere informatieMarleen Muller, Kunst & Techniek 2
Inhoudsopgave; 1. Wat is een infographic? 2. Verschillende types infographics. 3. Waar moet een goede infographic aan voldoen? 4. Goede infograhpic VS slechte infographic 5. Bronnen Marleen Muller, Kunst
Nadere informatieWat is jouw verhaal?
E E N E - B O O K V A N L E T T E R S & C O N C E P T S Wat is jouw verhaal? Passie en plezier overbrengen in een notendop Storytelling Verhalen vertellen is een belangrijk onderdeel van ons leven. Het
Nadere informatieMasterclass. Business Model Canvas gebruiken bij communicatie. Een visueel hulpmiddel om de brug tussen IT en business te slaan
Masterclass Business Model Canvas gebruiken bij communicatie Een visueel hulpmiddel om de brug tussen IT en business te slaan De laatste jaren hanteren organisaties steeds vaker het Business Model Canvas
Nadere informatieINFOGRAPHICS. Studio Lakmoes
INFOGRAPHICS Studio Lakmoes OUR TEAM Margje project manager Remi designer Barbara partner & kennisregisseur Marjolein partner & art director UR MISSION kennis delen door complexe informatie te visualiseren
Nadere informatieESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180
ESSAY Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay Lexington Baly 1592180 Seminar: Dream Discover Do Essay Docent: Rob van den Idsert Effectief gebruik
Nadere informatieDe interne communicatieadviseur
De interne communicatieadviseur Dit zijn de kenmerken van een complex Verschillende ideeën Kleine wijzigingen kunnen grote gevolgen hebben Beweeglijke doelen Het pad ontrolt zich met iedere stap??? Geen
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieSnuffelstage Exact. Kjell Ouwendijk Klas 2D. Stagebegeleiders : Dhr. Michael Vermeulen Dhr. Deyar Aljabbary Dhr. Olivier Deleye
Snuffelstage Exact Kjell Ouwendijk Klas 2D Stagebegeleiders : Dhr. Michael Vermeulen Dhr. Deyar Aljabbary Dhr. Olivier Deleye Begeleiding school: Mevrouw Lindenbergh 22 oktober 2018 Inleiding Vanuit school
Nadere informatieArchitectuur. Naam: Klas:
Naam: Klas: inhoud Inhoud Planning Blz. 1 Opdracht 1 - Een eigen huis Blz. 2 Opdracht 2 - Schetsen Blz. 3 Opdracht 3-3D ontwerpen Blz. 4 informatie - Aan de slag met Cura Blz. 5 Opdracht 4 - Dossier &
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieService Portfolio trainingen visuele meetings
02022016 Service Portfolio trainingen visuele meetings Waarom zijn visuele meetings zo krachtig? q Meer focus en aandacht van de deelnemers q Deelnemers zien meer the Bigger Picture: overzicht, patronen
Nadere informatiePOWERED BY BEPURE. Elke dag beter
POWERED BY BEPURE Elke dag beter Hallo zelfvertrouwen! Hallo inzicht! Hallo POWERED BY BEPURE Elke dag beter Innoveren is kansen zien en deze omzetten in producten of diensten die uw klanten echt willen.
Nadere informatieVoorbeeld 360 graden feedback rapport
Voorbeeld 36 graden feedback rapport DEMO 36 graden feedbackrapport DEMO 36º FEEDBACKRAPPORT RAPPORT VAN DE HEER JANSEN JANUARI 25 HOEVEEL THEMA S EN DEELNEMERS? 36gradenfeedback.nl werkt met drie verschillende
Nadere informatieDe Enterprise Architect als Great Communicator
De Enterprise Architect als Great Communicator Workshop! Wil Janssen Introductie + PoPa Communcatieprincipes Communicatie, structuur, EA Programma Opdracht ArchiMate en communicatie Architect of iets
Nadere informatieSectorwerkstuk 2010-2011
Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatieVormgeving Werkgroep 05! Presenteren en vastleggen van vormgeving. Bron: http://www.flickr.com/photos/radmegan/5052063542/in/photostream/
Vormgeving Werkgroep 05! Presenteren en vastleggen van vormgeving Bron: http://www.flickr.com/photos/radmegan/5052063542/in/photostream/ Onderwerpen" Eindpresentatie Hoe presenteer ik mijn definitief ontwerp
Nadere informatieJIJ gaat het verschil maken. Dat zie ik meteen.
JIJ gaat het verschil maken. Dat zie ik meteen. Jij bent een koploper. Een corporate rebel. Jij werkt het liefst in een inspirerend en stimulerend werkklimaat. Als jij daar aan kunt bijdragen door initiatief
Nadere informatieEen Project Management model. Wat is IASDEO?
Een Project Management model Project Management betekent risico s beheersen, voldoen aan allerlei vereisten, klanten tevreden stellen, beslissingen nemen, producten leveren, activiteiten coördineren, inputs
Nadere informatieOok een beetje uitgekeken op al;jd weer dezelfde standvloer? Picture via flickr.com by Michael Coghlan
Ook een beetje uitgekeken op al;jd weer dezelfde standvloer? Picture via flickr.com by Michael Coghlan Hoe zou het zijn als we samen bouwen aan een levendige playground waar mensen iets kunnen beleven?
Nadere informatiePlan van Aanpak. Brabant Water Periode B. Namen en studentnummers: Eline Meijerink 1642932 Erwin van Soolingen 1572415 Heine Pol 1641999
Plan van Aanpak Brabant Water Periode B Namen en studentnummers: Eline Meijerink 1642932 Erwin van Soolingen 1572415 Heine Pol 1641999 Klant: Brabant Water Opdrachtgever: Arno van de Ven Begeleider: Paul
Nadere informatieInstagram Inspireer visueel
1 Instagram Inspireer visueel 2 Inhoudsopgave 03 Inleiding 04 Maak gebruik van visuele kracht 05 Creatieve ideeën voor je berichten 06 Beeldgebruik op Instagram 07 Waarom dit whitepaper van Hager? 3 Inleiding
Nadere informatieEen leertraject evalueren tijdens een levendige sessie
onderzoek doen 4 Een leertraject evalueren tijdens een levendige sessie Hoe je de terugblik op een training leerzaam en effectief kunt maken Door Suzanne Verdonschot en Marjolein van Vossen Evalueren van
Nadere informatievan Individueel tot In-Company
De Innovator Innovator's Toolkit Toolkit Training: Daar wordt je vanzelf innovatief van van Individueel tot In-Company de Innovator opent de ogen voor nieuwe kansen Innovator's Toolkit Er is veel aandacht
Nadere informatieHet circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)
lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen
Nadere informatieVoorwoord 9. Inleiding: Hello 12. Hoofdstuk 1: Mindmap de Mind-app 20
Inhoud Voorwoord 9 Inleiding: Hello 12 Hoofdstuk 1: Mindmap de Mind-app 20 Mind-app 21 De kracht van de mindmap 22 Overzicht en inzicht 22 Ordenen, onthouden en bedenken 23 Een mindmap voor alles! 24 Gebruik
Nadere informatiePlan van aanpak. Aanleiding en probleemomschrijving. Gevraagd eindproduct. Probleembeschrijving en analyse. Stappenplan: Subdoelen en fasering
Aanleiding en probleemomschrijving Dit project wordt uitgevoerd in opdracht van het Financieele Dagblad (FD). Het FD is dé dagelijkse kwaliteitskrant in Nederland met financieel-economische focus. Het
Nadere informatieLesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek
Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze
Nadere informatieHelp ons te leren. HR en decentralisaties: VIER SPEERPUNTEN VOOR HR OP HET GEBIED VAN DECENTRALISATIES
VIER SPEERPUNTEN VOOR HR OP HET GEBIED VAN DECENTRALISATIES HR en decentralisaties: Help ons te leren Door: Martine van Dijk, A+O fonds Gemeenten / Fotografie: Kees Winkelman Op 10 oktober 2014 vond de
Nadere informatieWeet meer...breng je brein in kaart
Weet meer...breng je brein in kaart Benut de kracht van visuele informatie Een beeld is meer waard dan duizend hangmappen. Ons eigen organisch brein werkt zelden lineair. Onze beste ideeën en inzichten
Nadere informatieVIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN
E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen
Nadere informatieProjectHeatmap. Onderzoeksrapport v0.5 11-03-11 Dennis Wagenaar
ProjectHeatmap Onderzoeksrapport v0.5 11-03-11 Dennis Wagenaar 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 Gheat...4 Info...4 Voordelen...4 Nadelen...4 Google Fusion Tables...5 Info...5 Voordelen...5 Nadelen...5 OLHeatmap...6
Nadere informatieTraining 4 Werkbespreking en vergadering
Training 4 Werkbespreking en vergadering Opdracht 1 Zoeken en overleggen Je krijgt van de docent één plaatje. Dat plaatje maakt deel uit van een kort stripverhaal. Dat verhaal bestaat uit vier tot zes
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieLiever Actiever. Elke Wambacq www.dinobusters.be
Liever Actiever Elke Wambacq www.dinobusters.be Wie ben ik? Specialiteit: dino s verjagen uit organisaties Mentale status: zo zot als een achterdeur Passie: management & communicatie www.dinobusters.be
Nadere informatieHandleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan
Handleiding whitepaper schrijven Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Inhoud Inleiding... 3 Wat is een whitepaper?... 3 Kies het juiste onderwerp... 4 Voordat je gaat schrijven... 4 Gegevens
Nadere informatieGA VOORAL NIET DENKEN VOOR DE GEBRUIKERS, MAAR VRAAG HET ZE ZELF Martine Brommer, communicatieadviseur Omring
Stap 1 GA VOORAL NIET DENKEN VOOR DE GEBRUIKERS, MAAR VRAAG HET ZE ZELF Martine Brommer, communicatieadviseur Omring 34 { INTERVIEW Waarom hebben jullie gekozen voor een social intranet? Ons oude intranet
Nadere informatieKunst&Cultuur BEELDENDE VORMING MUZIEK [1] leeropgave1. Introductie. Bij muziek ga je aan de slag met het thema en met muziek die jou aanspreekt!
Kunst&Cultuur leeropgave1 Introductie IT S MY WORLD IK BEN... BEELDENDE VORMING Bij beeldende vorming creëer je met je handen. Jij maakt wie je zelf bent! MUZIEK Bij muziek ga je aan de slag met het thema
Nadere informatieActeren in het krachtenveld
Acteren in het krachtenveld Het uitvoeren van een krachtenveldanalyse is een methode die veel in projectmanagement wordt toegepast. Door het uitvoeren van een krachtenveldanalyse kijk je met andere ogen
Nadere informatieSTICKY STORY ZO MAAK JE EEN PITCH DIE BLIJFT HANGEN
STICKY STORY ZO MAAK JE EEN PITCH DIE BLIJFT HANGEN Je zelf presenteren. Ook wel eens druk geweest met het maken van een pitch? Of zelfs meerdere voor verschillende situaties? We weten allemaal dat dit
Nadere informatieeen speciaal schetsboek voor creatief handletteren Lee Suttey
een speciaal schetsboek voor creatief handletteren Lee Suttey INHOUD 9 INLEIDING 10 WAT JE NODIG HEBT 12 BEGINNEN 14 LETTERANATOMIE 52 LETTERSTIJLEN 90 RETROLETTERS 124 FUTURISTISCHE LETTERS 150 DECORATIEVE
Nadere informatieAnimatie. Middenbouw
Animatie Middenbouw Schrijver: Meia Wippoo Doelgroep: middenbouw basisonderwijs Datum: 2 maart 2012 1 Les Stopmotion animaties maken: rekensommen Inhoudelijke omschrijving Het wordt steeds eenvoudiger
Nadere informatiePim Broekhof. Art Media en Me. Autobiotic Selfie Verslag G&I1A 19-11-2015. Saskia Freeke Sonja van Vuure Martin Lacet John Hennequin
Pim Broekhof G&I1A 19-11-2015 Saskia Freeke Sonja van Vuure Martin Lacet John Hennequin Art Media en Me Autobiotic Selfie Verslag WHAT THE **** IS FLAT DESIGN? THE FALLOUT SHELTER APP PRESENTED BY VAULT
Nadere informatieDatavisualisatie De kracht van visueel communiceren
2-daagse training Datavisualisatie De kracht van visueel communiceren Initiatief en organisatie In samenwerking met Wat leert u in deze training? De voor- en nadelen van de verschillende datavisualisatievormen;
Nadere informatieLanceer je marketingsucces in één dag 3 programma s voor marketingsucces om vandaag mee te beginnen.
Lanceer je marketingsucces in één dag 3 programma s voor marketingsucces om vandaag mee te beginnen. Navigeer met de pijltjestoetsen. Sluit met de esc-toest. esc humm&c 2015» www.hummandc.nl Lanceer je
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekreclame
Uitleg boekverslag en boekreclame groep 7 schooljaar 2015-2016 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave Stap 4: Inhoud boekverslag
Nadere informatieDe drijfveren zijn ontwikkeld en aangeleverd door Coert-Jan Tomassen van CJT for Sales: Coert-Jan Tomassen info@cjtforsales.com www.cjtforsales.
Drijfveren Tool 1.0 Carolien van Herrikhuyzen www.cforcycling.nl www.cforcycling.com carolien@cforcycling.nl Om wat handvaten te hebben voor een gesprek met ons begeleidingsteam bij het formuleren van
Nadere informatieCASE 2.1 - Campagne Stad Genk
CASE 2.1 - Campagne Stad Genk 1 2 Samen met Henk naar een groener Genk! marketingplan BRIEFING - OPDRACHT VAN STAD GENK De probleemstelling Mensen die een kapvergunning aanvragen en dus weinig belang hechten
Nadere informatiePresentatiekaart - folder
Presentatiekaart - folder Je laat zien wat het antwoord is op de en hoe je eraan gekomen bent. Een folder geeft een korte uitleg van een probleem en wordt gebruikt om mensen in te lichten over bijvoorbeeld
Nadere informatieBantopa (Samen)werken aan Samenwerken
Bantopa (Samen)werken aan Samenwerken Masterclass - Alliantievaardigheden Een praktische leidraad voor toekomstige alliantiemanagers Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen
Nadere informatieONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?
ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? Wim Biemans Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen 4 juni, 2014 2 Het doen van wetenschappelijk onderzoek Verschillende
Nadere informatieEffectief overleg start met effectief voorzitterschap WWW.OOSTERHOORNMZ.NL
Effectief overleg start met effectief voorzitterschap TIPS EN TRICKS Taken voorzitter De vergadering voorbereiding Zorgen dat de vergadering op tijd begint Taken toelichten en verantwoordelijkheden opleggen
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatieVOOR BESTUREN EN ORGANISATIES. Presentatie door: Kristel Van Ael, Namahn Caroline Van Cauwelaert, Yellow Window
VOOR BESTUREN EN ORGANISATIES Presentatie door: Kristel Van Ael, Namahn Caroline Van Cauwelaert, Yellow Window AGENDA WAT IS SERVICE DESIGN? OVER DEZE TOOLKIT HOE KUN JE DEZE TOOLKIT GEBRUIKEN? TOOLKIT
Nadere informatieSectorwerkstuk 2012-2013
Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatieVoorwoord Adam Somlai-Fischer 10 Gepreziliteerd 12 Segito de zebra 14. Hoofdstuk 1: Wat is een Prezi? 16
Inhoud Voorwoord Adam Somlai-Fischer 10 Gepreziliteerd 12 Segito de zebra 14 Hoofdstuk 1: Wat is een Prezi? 16 We hebben iets nieuws 17 Canvas 17 Zoemen? Zoomen! 18 Liever geen lijntjes 20 Waar gebruik
Nadere informatieLEVEL UP! Aan de slag in de game-industrie
LEVEL UP! Aan de slag in de game-industrie DE LEVEL UP LESGAME Wie krijgen het rijkste gamebedrijf? Luisteren Kijken Spelen Winnen DEEL 1: KIJKEN EN LUISTEREN Wat doet een game artist? game developer/programmeur?
Nadere informatieFactsheet((NL)( Intranet,(Extranet,(Social(&(more
Multi Enterprise Social Network Platform 10 redenen om mee te doen Factsheet((NL)( Intranet,(Extranet,(Social(&(more Intranet, Extranet, Social Organiseer mensen en informatie op natuurlijke wijze TransportLAB
Nadere informatieDE BEZOEKERSCYCLUS INHOUDSTAFEL GELINKTE INSTRUMENTEN
KADERTEKST AAN DE SLAG MET DE BEZOEKERSCYCLUS INHOUDSTAFEL I. INLEIDING: WAAROM DE BEZOEKERSCYCLUS GEBRUIKEN? I.1 INLEVEN I.2 ANDER PERSPECTIEF I.3 INZICHTELIJK MAKEN I.4 SAMENWERKEN II. TIPS - AANDACHTPUNTEN
Nadere informatieDe Innovator. Business Model Innovation WHEN THE GAME GETS TOUGH, CHANGE THE GAME. Hoe kom je tot een nieuw Businessmodel?
De Innovator Business Model Innovation WHEN THE GAME GETS TOUGH, CHANGE THE GAME Hoe kom je tot een nieuw Businessmodel? de Innovator opent de ogen voor nieuwe kansen Business Model Innovation We leven
Nadere informatieCONCEPT TOOL ONTWERPEN IN BEELD VOOR EIGEN GEBRUIK
1 Leerdoelen verhelderen 1A Hoe ziet de vaardigheid eruit? Neem een vaardigheid die in komende project of les belangrijk gaat zijn. Schrijf de vaardigheid op een groot vel en verdeel de rest van het vel
Nadere informatieDe Innovator. Trendanalyse. De Trendanalyse in een notendop. de Innovator opent de ogen voor nieuwe kansen
De Innovator Trendanalyse De Trendanalyse in een notendop de Innovator opent de ogen voor nieuwe kansen Trendanalyse DE INNOVATOR Het gedrag van klanten wordt steeds grilliger en door trends bepaald; Daarom
Nadere informatieNulmeting 2.0 Tim Tegelaar Projectleider techniek 14-01-2013. Simpel 1 2 3 nu Lastig 2 3 4 eind van de opleiding Complex 3 4 5
Nulmeting competenties: Voor mijn opleiding AD Projectleider techniek heb ik aan het begin van het schooljaar een nulmeting gedaan voor de negen competenties waar aan je moet voldoen als projectleider
Nadere informatieGroei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding
Groei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding Zakenwijzer Het is tijd voor nieuw en ander leiderschap en management We kunnen ons niet meer verloven te blijven doen wat we deden. Als alles verandert,
Nadere informatieGROEP 3 GROEP 4 GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8. limme Taal. Kranten en tijdschriften
GROEP 3 GROEP 4 GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8 limme Taal Kranten en tijdschriften Ik zie, ik zie... Wat ga je leren? Je leert waarom foto's en plaatjes belangrijk zijn voor een tijdschrift. Hoelang ben
Nadere informatie10 basis tips voor een goed LinkedIn profiel
10 basis tips voor een goed LinkedIn profiel 1. Zorg voor een goede omschrijving onder je naam. LinkedIn pakt automatisch de omschrijving van je huidige baan. Pas de omschrijving eventueel aan. Bij zoekopdrachten
Nadere informatieCommuniceren is teamwork
Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.
Nadere informatieAanpak van een cursus
Aanpak van een cursus Je gaat best op zoek naar een efficiënte manier van studeren. In het hoger onderwijs is het immers niet meer doeltreffend om alles op dezelfde manier aan te pakken. Je kan dus niet
Nadere informatie