INLEIDING Dit jaar vond de bestuurlijke missie naar China plaats in april, onder leiding van gedeputeerde Bieze.

Transcriptie

1 Bijlage bij Statenbrief - zaaknummer INLEIDING Dit jaar vond de bestuurlijke missie naar China plaats in april, onder leiding van gedeputeerde Bieze. De provincies Shandong, Hubei en Fujian, waar wij een samenwerkingsrelatie mee hebben, zijn tijdens deze missie bezocht. Speciaal aandacht is daarbij besteed aan de steden Qingdao, Jinan en Yantai in Shandong, Wuhan in Hubei en Zhangzhou, Xiamen en Fuzhou in Fujian. In totaal hebben 42 personen aan de missie deelgenomen waarvan 7 personen namens de overheid (provincie, gemeente Arnhem, gemeente Bronckhorst en Oost NV). DOELSTELLINGEN EN SAMENVATTING 1. Het introduceren van nieuwe bedrijven en kennisinstellingen op de Chinese markt en, indien van toepassing, bij de Chinese overheden; 2. het versterken van de positie van bedrijven en kennisinstellingen die al zaken doen in China; 3. het promoten van Oost-Nederland als vestigingsplaats voor Chinese bedrijven, mede met gebruikmaking van de tegenbezoeken (ca. 5 per jaar) die Chinese delegaties aan ons brengen. Deze missie is succesvol verlopen, zoals is gebleken uit de enquête die we hebben uitgezet bij de deelnemers (zie hierna). Ook zijn de banden met de Chinese overheid zowel op provinciaal als op lokaal niveau verder aangehaald en bestendigd. Dit geeft ons de mogelijkheid om onze bedrijven en betekent het vergroten van de kans op opdrachten, binnen een korter tijdbestek en tegen gunstiger condities dan wanneer bedrijven dit geheel op eigen titel zouden moeten bewerkstelligen. Het vergroot tevens onze mogelijkheden om in voorkomende gevallen bij problemen eenvoudiger en doeltreffender te kunnen bemiddelen OPBOUW BIJLAGE In deze bijlage vindt u: - Een verslag van dag tot dag van de reis - De resultaten van de enquête onder de deelnemende bedrijven - Een verslag van de evaluatiebijeenkomst op 2 juni jl.

2 REISVERSLAG Zondag 6 april: Vertrek van de overheidsdelegatie en een aantal bedrijven naar China. Aankomst op maandag 7 april. De overheidsdelegatie bestaat uit gedeputeerde Conny Bieze, deelprogrammamanager Francien Knoops, senior adviseur internationalisering Peter de Jong en beleidsondersteuner/tolk Yvonne Ding. Het bedrijf AWL reist direct door naar Wuxi. Pas Reform dinerafspraak van de overheidsdelegatie met de heer David Naves, Deputy Consul General van het Nederlandse consulaat. Voor Nederlandse bedrijven in China is het Consulaat Generaal van grote betekenis bij het bevorderen van de handelscontacten. In sommige Chinese provincies is er geen NBSO (Netherlands Business Support Office). In die gevallen verzorgt het Consulaat Generaal de matchmaking voor de deelnemers van onze missie. Dinsdag 8 april: In alle vroegte vertrekt de overheidsdelegatie en de heer Naves met de hogesnelheidstrein naar Wuxi. Gedeputeerde Bieze is door AWL uit Harderwijk gevraagd om hun eerste Chinese vestiging daar te openen. Dit is het eerste Gelderse bezoek aan deze stad, dus een goede gelegenheid om de weg te effenen voor huidige en toekomstige Gelderse bedrijven. En het biedt tegelijktijd een mogelijkheid om het Gelderse investeringsklimaat onder de aandacht te brengen. Dit gebeurt in een zogenaamde courtesy call (hoefijzergesprek) met de Deputy Mayor van Wuxi, de heer Kejiang Ji. Daarna volgt een lunch met de directeur van AWL, de heer Mosterd, de heer Naves en een vertegenwoordiger van het NBSO. Hierin wordt gesproken over de kansen die er in China liggen voor het Gelders bedrijfsleven en de rol die de Aansluitend een diner met de Chinese en Nederlandse overheid en het bedrijfsleven. Woensdag 9 april: Via trein en vliegtuig vertrekt de overheidsdelegatie met Pas Reform en Hollander naar de havenstad Qingdao (7 mln inwoners). Dit is economisch gezien de belangrijkste stad van de provincie Shandong, waar de provincie Gelderland een langjarige relatie mee heeft. De Vinkgroep, Davanti, EPS Machinery, de Logistieke Hotspot Rivierenland, Combipakt Nijmegen en Oost NV arriveren eveneens in Qingdao. Per bedrijf wordt het de matchmaking. Zij bekijken vooraf van iedere deelnemer wat hun doel van de missie is en wat nodig is om tot een goede matchmaking te komen. Vervolgens zorgen ze heel gericht voor afspraken met dié bedrijven, die voor de Gelderse bedrijven interessant kunnen zijn. Donderdag 10 april. De bedrijven vertrekken met hun tolk/begeleider naar hun individuele afspraken. De overheidsdelegatie vertrekt per trein naar Jinan, de hoofdstad van Shandong. Daar sluit de heer Brons van landschapsarchitectenburo Brons en Partners aan. Zijn bedrijf orienteert zich op de mogelijkheden op de Chinese markt. We worden ontvangen door het Toerisme en Design Institute. Men is erg geintereseerd in de Gelderse gebiedsgerichte aanpak van bijvoorbeeld Park Lingezegen en Ruimte voor de Rivier. Dit sluit mooi aan bij de presentatie die de heer Brons van Brons en Partners vervolgens verzorgt. Toerisme is voor China nog een echte groeimarkt. Duurzaam toerisme nog een enorme uitdaging. Er wordt dan ook enthousiast gereageerd op de ideeën die de heer Brons presenteert. Om de relatie met de provincie Shandong te bestendigen, vindt er aansluitend een courtesy call plaats met de Vice governor, de heer Zhao Runtian. Naar goed Chinees gebruik wordt er natuurlijk een diner aangeboden door de provincie Shandong. Na het diner wordt de volgende dag voorbereid. Een belangrijke dag voor VMI want dit Gelders bedrijf, met een vestiging in China, heeft een probleem om een uitbreiding te realiseren. Het contact van gedeputeerde Bieze met de Vice Mayor kan daarbij helpen. 2

3 Vrijdag 11 april. De overheidsdelegatie gaat weer vroeg op pad om naar Yantai te vliegen. We gaan direct door naar VMI. In gesprekken met zowel de Vice Mayor van Yantai (de heer Yan Weihua) als met de District Magistrate (de heer Dai Longcheng) weet gedeputeerde Bieze het belang van de uitbreiding van VMI voor het voetlicht te brengen. Dit levert direct resultaat op want er worden afspraken gemaakt om de bouwplannen voor goedkeuring voor te leggen. De eerste uitbreiding vindt binnenkort plaats. Tijdens de lunch wordt met de overheidsvertegenwoordigers van beide kanten nog doorgepraat over de uitbreidingskwestie en de wederzijdse samenwerkingsmogelijkheden in zijn algemeenheid. Na het lunch reist de delegatie terug naar Qingdao. Met de bedrijven wordt de matchmaking tot dusver geevalueerd. Uit de evaluatie blijkt dat de bedrijven goede zaken gedaan hebben. Opvallend is dat bijna alle bedrijven aangeven dat ze er voordeel bij hebben dat ze onderdeel zijn van een handelsmissie, onder leiding van een provinciale vertegenwoordiging. Ze krijgen sneller contact met bepaalde bedrijven en kunnen op een hoger nivo insteken. Zaterdag 12 april. De dag wordt benut om een bezoek te brengen aan Lao Shan Villa, een toeristische locatie bij Qingdao. Een mooie gelegenheid voor de deelnemers om ervaringen uit te wisselen. Zondag 13 april. We nemen afscheid van een aantal bedrijven die deels terug gaan naar Nederland en deels nog vervolgafspraken hebben. De overheidsdelegatie vertrekt naar Wuhan, de hoofdstad van provincie Hubei. Wuhan is een stad van ongeveer 10 miljoen inwoners en heeft een zusterrelatie met de gemeente Arnhem. In tegenstelling tot andere jaren is er geen bestuurlijke vertegenwoordiger van Arnhem aanwezig in Wuhan. Wel wordt er ambtelijk deelgenomen om het contact niet te laten verwateren. Daarnaast sluiten Grontmij, Arcadis en een aantal andere bedrijven aan. De bestuurlijke vertegenwoordiging wordt versterkt met de komst van mevrouw Mulderije, wethouder in Bronckhorst. In Wuhan wordt de overheidsdelegatie met alle egards ontvangen door de Foreign Affairs Office. In een korte presentatie worden we meegenomen in alle economische kerncijfers van Wuhan. Indrukwekkend is onder andere de het matchmakingprogramma voor de meegereisde bedrijven Maandag 14 april. De Foreign Affairs Office wil graag enkele toeristische hoogtepunten van de stad laten zien. Ze nemen de delegatie mee naar de Yellow Crane Tower en vervolgens naar Tanhualin Cultural Park. Dat is een straat waarvan de oude panden gerenoveerd zijn en er een bezoek gebracht aan de Energy Flower: een door Grontmij ontworpen gebouw dat allerlei vormen van duurzaamheid in zich verenigt: de vorm (van een aronskelk), de zonnepanelen op het dak, de wateropvang, het ventilatiesysteem, warmte-koude opslag, speciale raambedekking, de inpandige daktuin etc., Gebruikers zijn vooral onderzoeksinstellingen van de universiteit. Het General, de heer Yan Puliu van de Hubei Foreign Affairs Office de delegatie uitgenodigd voor een cocktailparty. Dit is een redelijk onbekend fenomeen in China maar de heer Yan Puliu is nog relatief jong, spreekt goed Engels en heeft ook al een aantal keren Nederland bezocht. Tijdens de cocktailparty laat hij in een presentatie de grote economische potentie van Hubei zien. Aansluitend zit de delegatie bij elkaar om de dag te evalueren en aan te geven wat de matchmaking van die dag opgeleverd heeft. 3

4 Dinsdag 15 april. Als eerste staat er een courtesy call met de vice governor op het programma, in het Hubei Institute of fine arts. De vice governor is de heer Gan Rongkun. Aansluitend volgt een spectaculaire opening van de Dutch Design exhibition door Gan Rongkun en gedeputeerde Bieze. Beide vice-governors krijgen een zogenaamde flower-shower, georganiseerd door SLAK fundation uit Arnhem. We krijgen een snelle rondleiding door de tentoonstelling en we wonen een aantal presentaties bij van Nederlandse bedrijven, waaronder die van de deelnemers aan de missie William Willems en Rudy Brons. Daarna brengt de overheidsdelegatie een bezoek aan Wuhan Citizens home. Hier krijgen we pas echt een beeld van de grootte en uitdagingen van de stad Wuhan. We zien maquettes, videopresentaties en andere beelden van de stad in verleden, heden en toekomst. We sluiten af met een korte meeting met de directeur en medewerkers van Wunan Planning en Design Department. Na het diner wederom de evaluatie met de bedrijven en het doornemen van het programma voor de volgende dag. De ervaringen van de deelnemers aan dit Wuhan-deel van de missie zijn overwegend positief. Woensdag 16 april De overheidsdelegatie en een aantal bedrijven nemen afscheid van Wuhan en reizen met het vliegtuig naar Xiamen. Na aankomst wordt direct doorgegaan naar het bedrijf Huisman Steel Manufacturing Company China in Zhangzhou (de zusterstad van Wageningen). We krijgen een rondleiding door het Schiedams familiebedrijf dat wereldwijd toonaangevend is op het gebied van offshore en pijpleidingsystemen op zee. De directeur Pim Overes geeft aan dat het grootste probleem voor zijn bedrijf is het tekort aan technisch personeel. Hij zou graag meer willen werken met stagiaires maar dit wordt door de landelijke overheid bemoeilijkt. Het probleem zit in het verkijgen van een visum. Een stagiaire moet eerst een werkvergunning hebben om een visum te krijgen maar een stage wordt vaak niet als werk gezien en dus krijgen ze geen visum. Weer terug in Xiamen maken we kennis met de nieuwe leden van de delegatie. We worden welkom geheten door Filip Lauwerysen, hoofd Economische Zaken van het Consulaat Generaal in Guangzhou. Hij geeft ons een impressie van de economische relaties tussen de provincie Fujian en Nederland. Belangrijk voor de relaties tussen Nederland en Fujian is de rechtstreekse vlucht tussen Schiphol en Xiamen, die de KLM sinds 2 jaar drie keer per week uitvoert. Dat is de reden dat Filip Lauwerysen een pleidooi houdt voor het vestigen van een NBSO in Xiamen omdat er winst te behalen is voor het Nederlands bedrijfsleven als er meer en betere contactmogelijkheden zijn. Donderdag 17 april De overheidsdelegatie vertrekt met de hoge snelheidstrein naar Fuzhou, de hoofdstad van de provincie Fujian. Daar aangekomen worden we door de Foreign Affairs Office allereerst rondgeleid door een stukje van de oude stad. Aansluitend maken we kennis met Anne Luwema, Consul Generaal van Guangzhou en de nieuwe delegatieleden: de heren Paul Geurts en Hu Dinghuan van de universiteit van Wageningen. Tijdens de lunch wordt met de deputy director-general van Fuzhou Forign Affairs Office, de heer Li Hong, gesproken over de kennis die bezoeken we de proefboerderij van de FAAS (Fujian Academy of Agricultural Science). Daarna volgt een courtesy call met de vice Governor, de heer Chen Rongkai. Hierin wordt ingegaan op de problematiek van de te ontwikkelen nieuwe luchthaven in Xiamen. Er zijn diverse problemen rond waterafvoer en drassige grond. Hier kan gedeputeerde Bieze de kennis en ervaring van de Grontmij op dit terrein goed voor het voetlicht brengen. Vervolgens wordt in een zogenaamde Memorandum of Understanding de goede relatie tussen de Fujian en de provincie Gelderland formeel bevestigd. Tijdens het diner wordt verder doorgesproken over de kansen voor het Gelders bedrijfsleven. Na de terugreis naar Xiamen wordt met de bedrijven hun dag besproken en de matchmaking geevalueerd. Vooral de bedrijven voor wie dit het eerste bezoek is aan Xiamen, zijn onder de indruk van de kansen en mogelijkheden maar ook van de verschillen in kwaliteit van de Chinese bedrijven. 4

5 Vrijdag 18 april staat de logistieke sector centraal. De overheidsdelegatie brengt met de Logistieke Hotspot Rivierenland een zeer succesvol bezoek aan de Xiamen Port Authority. De aanwezigheid van gedeputeerde Bieze geeft voor de directeur van de havenautoriteit het gewicht aan van de logistieke sector voor Gelderland. Dit leidt ertoe dat de directeur toezegt dat ze een zogenaamde FreeTrade Zone inricht voor Gelderse bedrijven die hun produkten willen exporteren naar Xiamen. Grontmij en Rudy Brons brengen in aanwezigheid van de overheid en in aansluiting op de courtesy call van de vorige dag een bezoek aan de New Airportplanning. Daarbij wordt dieper ingegaan op de uitdagingen die er liggen en de mogelijkheden die Grontmij en Brons landschapsarchitecten zien om hier oplossingen voor te vinden. De gebruikelijke evaluatie en afsluiting van het Xiamengedeelte va avonds het toeristische schiereiland Gu Lang Yu kunnen bezoeken. Het toerisme op dit eiland neemt toe maar de vervoerproblemen ook. Hier liggen kansen voor de delegatieleden die zich bezig houden met landschapsarchitectuur. Brons landschapsarchitecten is gevraagd om een ontwerp te maken voor een nieuwe inrichting van het eiland. Zaterdag 19 april De overheidsdelegatie vertrekt per vliegtuig naar de laatste bestemming: Kunming in de provincie Yunnan. De provincie Gelderland heeft geen relatie met deze provincie maar is gevraagd door de ARX-groep om hen de nodige overheidssteun te geven. De ARXgroep komt al een aantal jaar in Kunming (7 miljoen inwoners) maar de aanwezigheid van de overheid is voor hen van groot belang om daadwerkelijk opdrachten te verwerven. We worden ontvangen door het international cultural exchange Center van Yunnan en de ARX-groep met hun Chinese partner, de heer Pu. Omdat dit het eerste bezoek is voor de Gelderse overheid, vindt men het belangrijk om een beeld te geven van de toeristische en culturele rijkdom van Yunnan. We worden voorzien van de belangrijkste facts en figures van Yunnan en we bezoeken een van de grootste meren van Yunnan. Tijdens het diner met de Secretary General van het Cultural Exchange Center wordt gesproken over de samenwerkingsmogelijkheden tussen Gelderland en Yunnan. Aansluitend worden we uitgenodigd om naar een voorstelling te gaan Zondag 20 april Yunnan is een belangrijke landbouwprovincie. Een van de produkten die verbouwd wordt is Wasabi. Vandaar dat Leendert Bom onderdeel uitmaakt van dit deel van de missie. Tijdens zijn matchmaking is hij op zoek naar een nieuwe leverancier van Wasabi. Maar het belangrijkste landbouwprodukt van Yunnan is toch wel de tabak. Vandaar dat de overheidsdelegatie, samen met ARX, een bezoek brengt aan Yuxi Manor. Dit is een proeftuin de overheidsdelegatie zich op. Wethouder Mulderije blijft nog een aantal dagen in Kunming, respectievelijk Dali om de ARX-groep verder te begeleiden. Gedeputeerde Bieze vliegt weer terug naar Nederland. 5

6

7

8

9

10