Een psychiatrisch centrum voor Kigoma

Transcriptie

1 Een psychiatrisch centrum voor Kigoma Caraes NGO Broeders van Liefde

2 Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO lijdt meer dan 15% van de wereldbevolking aan één of andere vorm van geestesziekte. Nu is iedereen wel eens somber of in de war. En wie heeft al niet eens een dipje? Maar pas wanneer deze gevoelens in hevige mate voorkomen en je niet meer gewoon kan functioneren in het dagelijkse leven, spreekt men van psychiatrische problemen. De persoon die hiermee kampt, de geesteszieke, is beperkt in zijn mogelijkheden, kan daarom minder goed functioneren en verliest op die manier een deel van zijn vrijheid. Ook de omgeving wordt blootgesteld aan vaak onvoorspelbaar, bizar, depressief en zelfs agressief gedrag. Dit brengt natuurlijk heel wat spanningen met zich mee. Ook de vooroordelen van de buitenwereld zijn niet van de poes. Geesteszieken worden veelal blootgesteld aan pesterijen en verbaal geweld: Idioot!, Gek!. Bovendien blijft de problematiek een taboe waar niemand graag over spreekt. Familieleden zijn vaak bang, kwaad, beschaamd of geraken zelfs in de put. Deze problemen stellen zich nog scherper in ontwikkelingslanden. Daar is het de hoofdtaak van iedereen door te werken je eigen boterham te verdienen. Geesteszieken kunnen dat vaak niet en bovendien zijn ze door hun ziekte lastige familieleden (letterlijk ten laste) en is er met hen vaak geen huis te houden. Geld voor een aangepaste therapie en begeleiding of de noodzakelijke medicijnen is er meestal niet voor handen. Bovendien heerst er een groot taboe op geesteszieken. Men denkt dat ze behekst zijn of door iemand vervloekt werden. Mensen zijn bang van hen en vrezen dat de zieken die in de buurt rondlopen ook de boze geesten op hen kunnen afsturen. Door de armoede en door hun onwetendheid en hulpeloosheid verstoten vele families dan ook hun geesteszieken naar de straat. Daar dolen ze haveloos rond zonder veel contact met hun omgeving. Ze overleven van wat ze vinden in vuilnisbakken of toegeworpen krijgen van andere mensen. Geestelijke gezondheidszorg bestaat nagenoeg niet. Geestelijke gezondheidszorg in Tanzania Volgens de Mental Health Association of Tanzania (MEHATA) zijn er op nationaal vlak naar schatting schizofreniepatiënten, tussen en mensen die aan een depressie lijden en zo n epileptici. MEHATA verwacht dat deze aantallen alleen maar zullen stijgen als gevolg van toenemende psycho-sociale problemen in Tanzania zoals werkloosheid, lage gezinsinkomens, huishoudelijk geweld en HIV/Aids. Ondanks deze hoge cijfers zijn er in het hele land slechts 11 psychiaters actief, en dit voor een bevolking van mensen. Dit is één psychiater per 3 miljoen inwoners, terwijl de verhouding in Europa ongeveer 1 op is. In totaal zijn er 700 verplegers opgeleid in de psychiatrische verpleegkunde, maar deze worden meestal ingezet in de algemene verpleegkunde en hebben te weinig tijd om zich specifiek toe te leggen op de psychiatrische patiënten. In de psychiatrische afdelingen van de regionale ziekenhuizen worden geesteszieken vaak aan hun lot overgelaten: opsluiting, geen therapie, beperkte zorgverlening, weinig sociaal contact,..., kortom, een mensonwaardige situatie. psychiaters / inwoners Europa 1 / Tanzania 1 /

3 contact Sociaal het project geestelijke gezondheidszorg van de Broeders van Liefde in Kigoma De Broeders van Liefde zijn van mening dat geesteszieken beter verdienen. Een goede verzorging is een basisrecht voor iedereen: een voedzame maaltijd per dag, een dak boven het hoofd en wat hygiëne zijn mensenrechten. Bovendien kunnen geesteszieken tijdens een opname via therapie en aangepaste medicatie gestabiliseerd worden. Daarna kan er geprobeerd worden de contacten met hun familie te herstellen en een oplossing te zoeken die de zieken opnieuw een taak en een plaats geeft in het gezin. Ook geesteszieken hebben recht op een menswaardig leven. Wat vooraf ging medicatie aangepaste Kigoma De Broeders van Liefde zijn sinds 1994 actief in Tanzania. In 1998 werd beslist om een kleinschalig initiatief op te starten voor de geesteszieken in de regio. Voor de vele doelloos rondzwervende geesteszieken in Kigoma was er immers geen enkel centrum of ziekenhuis waar ze opgevangen en behandeld konden worden. In 1998 werden de eerste consultaties verricht in de gebouwen van het Maendeleo Jeugdcentrum. Tevens werd er een therapeutische gemeenschap opgericht waar enkele chronische patiënten konden verblijven. Marumba De infrastructuur was echter ontoereikend, en daarom werd in 2002 het startschot gegeven voor de bouw van een kleinschalig psychiatrisch centrum voor chronische patiënten en een consultatieafdeling. Om de patiënten de kans te geven om in alle rust aan hun rehabilitatie te werken, werd besloten om het centrum buiten de stad te bouwen, in het plattelandsdorpje Marumba. Het bouwproject werd gefinancierd door de Provincie West-Vlaanderen. In februari 2004 werden de eerste patiënten er verwelkomd. Het initiatief kreeg de naam Saint Dymphna Psychiatric Centre (SDPC). Jaarlijks verricht het centrum zo n consultaties. Een tiental patiënten kunnen voor een langere periode worden opgevangen en begeleid in het SDPC. Nieuwe plannen in centrum Marumba psychiatrisch Bij de oprichting van het centrum in Marumba was het de bedoeling om vooral te focussen op chronische patiënten. Deze zouden doorverwezen worden vanuit de algemene ziekenhuizen in de Kigoma regio. Marumba, een klein en moeilijk bereikbaar plattelandsdorpje buiten Kigoma, is immers de ideale plaats om chronische patiënten in alle rust een gemeenschapsgeörienteerd rehabilitatieprogramma te laten volgen. Daarom werd er slechts een kleine consultatieafdeling voorzien in Marumba. Kort na de opening werd de consultatieafdeling van het centrum echter overspoeld door patiënten die in de algemene ziekenhuizen niet konden worden behandeld omdat de capaciteit inzake geestelijke gezondheidszorg er te beperkt is en ze niet aan de specifieke noden kunnen beantwoorden. Noch de infrastructuur, noch de ligging van het centrum in Marumba is echter geschikt om een groot aantal mensen op consultatie te laten komen en acute patiënten te behandelen. Ook de consultatieafdeling in Kigoma, die de gebouwen van het jeugdcentrum gebruikt, is te klein om een volwaardige psychiatrische consultatieafdeling uit te bouwen. Daarom werd het plan opgevat om een nieuw, toegankelijker psychiatrisch centrum te bouwen voor acute patiënten in de stad Kigoma. Een plaatselijke weldoener stelde hiervoor reeds een stuk grond ter beschikking. De chronische patiënten zullen dan vanuit dit nieuwe centrum worden doorverwezen naar het SDPC in Marumba, dat zich meer specifiek op de rehabilitatie van gestabiliseerde patiënten zal kunnen toeleggen. kaart Tanzania

4 In een eerste fase zullen er 4 gebouwen en twee sanitaire blokken worden opgetrokken. Deze zullen ruimte bieden voor een consultatieafdeling, een dispensarium voor de mensen die in de omgeving wonen, en enkele kamers voor acute opvang van geesteszieken. De kostprijs voor deze eerst fase bedraagt euro. De Belgische overheid financiert via haar subsidies voor ontwikkelingssamenwerking. Via weldoeners werd reeds een bedrag van ingezameld. Om de bouwwerken volledig te realiseren is er nog een bedrag van nodig. Foto: het terrein in Kasaka, nabij Kigoma, waar het nieuwe centrum zal worden gebouwd.

5

6

7 Financiering Tanzania behoort nog steeds tot één van de armste landen ter wereld. Momenteel staat het in de Human Development Index van de VN op de 162ste plaats op 177 landen. 36 % van de bevolking leeft in extreme armoede. Als gevolg van de hoge schuldenlast beschikt de Tanzaniaanse overheid niet over de nodige middelen om voldoende te kunnen investeren in gezondheidszorg. Projecten zoals de centra voor geestelijke gezondheidszorg van de Broeders van Liefde kunnen daarom slechts op een heel beperkte steun van de overheid rekenen. Enkel het salaris van de psychiatrisch verpleegkundige in Marumba wordt door de overheid gesubsidieerd. De Broeders van Liefde in Kigoma moeten bijgevolg een beroep doen op externe middelen om een nieuw psychiatrisch centrum te kunnen bouwen. Kostenraming kosten notariële kosten architect inspecteur bouwwerken waterput verbinding elektriciteitsnet verbinding hoofdweg TOTALE KOSTPRIJS SUBSIDIE BELGISCHE OVERHEID ANDERE SPONSORS TEKORT

8 Meer informatie: Caraes NGO Jozef Guislainstraat Gent 09/ Indien u dit project mee wil helpen ondersteunen, kunt u een gift overmaken op het rekeningnummer van Caraes NGO: Rek.nr.: IBAN: BE Mededeling: TA-KI-PSY Voor giften vanaf 40 ontvangt u een fiscaal attest. 28 januari 2011, 13:42 - AF-TA-KI-PSY CENTRUM -NL