Pappa...Is het nog ver

Transcriptie

1 Datum: 12 feb (wk 6) 09:30 Votum / zegengroet Openingslied(eren) kinderlied Kompas GKB Psalm 112 : 1 en 2 "God zij geloofd en hoog geprezen" GKB Psalm 106 : 1 en 5 "Looft nu de HEER want hij is goed" E&R 71 "Gods volk wordt uitgeleid" GKB Gezang 7 "De koning van Egypteland" Gebed om opening Gods Woord 1e schriftlezing Exodus 16 : 1-15 en Lied na de schriftlezing 1 2e schriftlezing Johannes 6 : GKB Psalm 105 : 18 en 19 "God zond een wolk" Lied na de schriftlezing 2 GKB 57 : 1 "Ik ben het levensbrood" Tekst Exodus 16 : 4 Preek Amenlied na de Preek GKB 57 : 2 en 3 "Ik ben het echte brood" Leefregel Zingen: Collecten Gebed over Preek en Voorbeden Slotzang Zegen: NLB 718 "God die leven, hebt gegeven" Psalm 68 : 8 "Geloofd zij God met diep ontzag" Pappa...Is het nog ver Joop en Els gaan naar oma. Dat is geweldig leuk, want oma is heel lief en woont in een prachtig oud huis. Maar... ze woont wel heel ver weg. 's Morgens aan het ontbijt waren Joop en Els nog helemaal in de gloria, maar nu zitten ze al heel lang in de auto en ze zijn niet meer zo blij. "Paa-aap, is het nog ver...?" "Pap het is zo heet, mogen we een ijsje...?" Pappa draait zich heel even om: "Ja en Ja" zegt hij, en dan kijkt hij weer op de weg. "Ja en Ja? Ik snap er niks van", zegt Els. "Volgens mij heb ik hem door!" zegt Joop. "Ja: het is nog ver" en "Ja: we mogen een ijsje" Yes! "Dat klopt zegt pappa, over z'n schouder. Niet bij de eerste benzinepomp die we tegenkomen, maar bij de derde..." Aan een volk in nood... We trekken vanmorgen opnieuw op met het volk van God. Het volk van God, dat bevrijd is uit Egypte. De vorige preek die ik hield over Exodus, ging over die bevrijding en het feest dat er bij gevierd werd. Pesach. We komen niet om in Egypte, de doodsengel gaat aan ons huis voorbij. Vanwege het bloed van het lam. 1 / 5

2 Kort daarna is het volk ook daadwerkelijk vertrokken. In hoofdstuk 14 en 15 wordt dat uitvoerig beschreven. Het volk gaat er van door. En de Egyptenaren gaan ze achterna. Maar God brengt uitredding. De Schelfzee splijt open, er ontstaat een weg op de zeebodem en Israel kan verder, naar de overkant. De Egyptenaren, die ook de zee intrekken met hun leger, halen de overkant niet. Ze lopen vast, en het leger verdrinkt wanneer de zee haar gewone plaats weer inneemt. En dan is de vreugde intens. Het volk van God is echt, voorgoed, van de macht van de dood bevrijd. En ze zingen het uit: De HEER is hoogverheven. Ze zingen, maken muziek en dansen, onder leiding van Mirjam, de profetes. Maar al spoedig slaat de stemming om. Want het bevrijde volk is niet zonder meer in het beloofde land aangekomen. Ze zitten in de woestijn met ze allen, en met al hun vee. En daar is tekort aan water en voedsel. En zo zien we in hoofdstuk 15 en 16 dat de sfeer verandert. Er ontstaat wantrouwen, en er vallen harde verwijten. Ze waren eerst nog blij dat ze uit Egypte waren bevrijd en uit de dood gered, maar nu krijgen Mozes en Aaron de wind van voren. "Waarom moesten jullie ons zonodig uit Egypte vandaan halen en ons uitgerekend in deze woestijn brengen. Dat verzin je toch niet!" Ik denk dat we ons regelmatig kunnen verplaatsen in de gevoelens van dit volk van God. Ook al leven we eeuwen later, en is ons bevrijdingsverhaal anders verlopen. Maar toch. Herken je dit? Bevrijd zijn door God. Horen bij het volk van God. Met hem op weg gegaan. En dan toch terecht komen in heel moeilijke omstandigheden? Levensbedreigend, pijnlijk, langdurig. Dat je God niet begrijpt of zelfs verwijten maakt. Wat doet u me aan, wat moet ik hier mee? Wanneer u niets beters te bieden hebt God, laat me dan maar liever met rust. Of, je komt zelf niet meer tot klagen en verwijten, maar komt tot de conclusie dat God er helemaal niet kan zijn. Hij is dood of in elk geval compleet onbelangrijk voor je geworden. God is in Exodus 16 niet alleen de grote afwezige. Hij is ook de grote onbekende. Het volk kent hem nog niet goed en vertrouwt hem nog maar half. En ook dat wil ik naar voren halen, wanneer we onszelf willen herkennen in dit verhaal. Wanneer wij teleurgesteld zijn in God, en hem verwijten maken, kennen we God dan wel echt? Of hadden we een heel eenzijdig beeld van hem, en valt dat beeld van zijn voetstuk? Wanneer je God gaat aanklagen als je het moeilijk krijgt, is dat wellicht een signaal dat je God alleen maar accepteert als weldoener, of klusjesman. Is hij nog wel de God die in jouw leven de route bepaalt, en de eindbestemming? Ben je bereid Gods weg te gaan? Of moet hij de reis die jij had uitgestippeld, probleemloos laten verlopen? Dat zijn heel eerlijke vragen, voor een volk van God, in grote nood. geeft God brood, voor elke dag Aan dat volk in nood, geeft God brood voor elke dag Voor mensen die in nood zijn, en die God aanklagen, bevat deze tekst geweldig goed nieuws. Dat leiden we af uit Gods reactie. 2 / 5

3 In de eerste plaats mag ons opvallen dat God niet boos wordt op de klagers. God had ook kunnen zeggen: "Nou zeg, jullie hebben ook een slecht geheugen! Nog geen maand geleden heb ik je uit Egypte gered, en de vorige keer dat jullie geen water hadden, heb ik het netjes geregeld. Dat is nog maar een dag of tien terug. Waar heb ik dit wantrouwen helemaal aan verdiend?" Dat hoor je God hier niet zeggen. En dat mag je geruststellen, wanneer je zelf met God overhoop ligt. God kent je hart, hij weet heus wel wat je voelt en waarom. Laat het er maar gewoon zijn. Leg het maar gewoon voor God neer. En God is ook niet verbaasd. Mensen die geen eten hebben, die raken in paniek. God heeft ons nu eenmaal zo gemaakt. We zijn geen robots, maar mensen van vlees en bloed. En wel hebben eten, drinken, kleding, gezelschap en liefde nodig. En nog veel meer dingen. Gewoon om dat we mensen zijn. God gaat niet in op het feit dat er geklaagd wordt, maar op de klacht zelf. En God voorziet zijn volk van het nodige. In dit geval brood. Brood voor elke dag. Maar God zegt er meteen bij: ik zal het volk op de proef stellen. Wat bedoelt God daar eigenlijke mee? Dit: God voorziet op zo'n manier in brood, dat het tegelijk een test wordt. "Op de proef stellen" kun je ook lezen als: testen of trainen. Het brood dat uit de hemel regent wordt een testcase en een trainingsprogramma. Want het brood zal zes dagen per week neerdalen, en op de zesde dag in een dubbele portie. Iedereen mag elke dag zijn dagelijks brood verzamelen, en op de zesde dag voor twee dagen. Dat vraagt vertrouwen bij het volk. Ik verzamel vandaag maar voor één dag. Want ik reken er op dat God me ook morgen weer geeft wat ik nodig heb. Zoals hij beloofd heeft. En op de zesde dag de dubbele portie, en op de zevende dag rust. God geeft zijn regels en daarmee ook zijn regelmaat. Ben je bereid om God te vertrouwen en om te doen wat hij voorschrijft? Ben je bereid bij hem in de pas te lopen, wanneer je met hem op reis gaat? Ook heel belangrijk is dat God de mens als verbondspartner serieus neemt. God geeft, maar God laat het manna niet rechtstreeks in de magen van de mensen terecht komen. En hij doet ook niet een wonder waardoor ze plotseling zonder voedsel kunnen. God geeft dagelijks brood. En de mens moet het elke dag verzamelen, God geeft zijn redding en de mens eigent zich dat heil toe. In geloof, en vertrouwen en met eigen handen. Zo geeft God ons elke dag ons dagelijks brood en op dezelfde manier, alles wat we voor lichaam en ziel nodig hebben. en zichzelf, voor altijd En daarnaast geeft God ook zichzelf. Niet alleen voor vandaag maar voor altijd. Het volk klaagt steen en been, tegen Mozes en Aäron. Mozes wijst ze erop dat hun klachten eigenlijk tegen God gericht zijn. En daarom zegt hij: "Wend u tot de Heer". Dat doen ze in dit verhaal heel letterlijk. Ze gaan, die middag, met z'n allen in de woestijn op de uitkijk staan, en dan verschijnt Gods majesteit in de gedaante van een wolk. Dat was de verschijning die ze nog kenden van de tocht door de Schelfzee. Toen was God op die manier voor ze uitgegaan. Maar er komt ook nog een tweede verschijning. God zegt immers: Morgenochtend zullen jullie mijn heerlijkheid zien. Die tweede verschijning is het brood dat uit de hemel is 3 / 5

4 neergedaald. Daarin laat God zien wie hij is, in al zijn macht en zorgzaamheid. En hij toont zich als de redder, die het volk redt van de hongerdood. En als de hoorder van alle gebeden. Daarom moet er een dagportie manna worden bewaard in het liturgisch centrum, waar de Heer vereerd wordt. Een zichtbaar teken van Gods aanwezigheid, van het brood dat leven geeft. Dat brood zal nooit vergaan, het kan jaren worden bewaard, als een teken dat God zijn volk heeft gered. Ik denk dat we dit voorbeeld in ons eigen leven kunnen volgen. Wanneer je hebt geworsteld met het leven en met de weg die God met je gaat. En wanneer je dan God hebt gebeden, hebt geroepen om hulp, en Hij heeft je gered, bewaar dan die herinneringen in je hart. Deel ze met andere gelovigen. Geef ze een vaste plek op de plaats waar je God vereert. Wees zuinig op al die momenten dat God wel heel dicht bij was. Vergeet niet een van zijn weldaden. Wanneer Jezus verschijn als redder van de wereld, dan krijgt hij te maken met een volk dat de herinnering aan het manna inderdaad goed heeft vastgehouden. De Joden waarmee hij in gesprek is, geloven heilig in God en in zijn redding. En in het teken van het manna. Dat was een teken dat Mozes werkelijk Gods profeet was, en dat God zelf meeging met zijn volk Maar, de Joden blijven wel steken in het teken. Jezus leert ons dat hij zelf het eigenlijke brood is, dat uit de hemel is neergedaald. De eigenlijke redding. Van veel meer dan de dagelijkse zorgen en problemen. Want de mensen die het manna hebben gegeten zijn allemaal uiteindelijk toch gestorven. En dat toont aan dat het manna wel een groot wonder was, maar niet de uiteindelijke oplossing. Jezus wel. Hij komt als het brood dat eeuwig leven geeft. En hij komt ook niet als een redder die al jou dagelijks problemen en moeilijkheden voorkómt. Wel als een redder die ook zelf al die moeiten heeft doorstaan, en die jou wil helpen dragen. Die je kracht geeft, om vol te houden, tot het eind. Hij komt als brood dat gegeten wordt. Brood dat vermalen wordt door iedereen die hem opeet. Wij overleven door zijn dood. En hij is de enige die dat voor elkaar krijgt. Want in hem verschijnt God zelf. De God van het leven die de dood overwint. En ook in Jezus stelt God ons op de proef. Wil je inderdaad elke dag naar Jezus gaan? Met alles wat je hebt en wie je bent? Wil je het steeds opnieuw van hem verwachten. Vertrouw je er op dat hij er ook morgen weer is? En dat hij terugkomt, ook is hij een tijdje niet te zien? Wil je een volwassen tweezijdige relatie met God? Met een God, die het leven geeft, en jij die dat met beide handen aanneemt. Iemand, die gelooft in God, en zijn regelmaat en zijn leefregels? Dat is de testcase, en ook het trainingskamp voor iedere gelovige. Vertrouwen op God, en zelf trouw blijven inzamelen. En ook uitdelen van het brood dat leven geeft. Elke dag opnieuw. Totdat Jezus opnieuw neerdaalt uit de hemel. Totdat de hemel zelf neerdaalt op de aarde. En we hem allemaal zullen zien, en hij zal alles zijn in allen. Amen Vertrouwen! 4 / 5

5 De stemming is weer even prima in de auto. En al gauw rijden ze de eerste benzinepomp voorbij. "Huh, zegt Els, we mochten toch een ijsje...?" "Ja, zegt Joop, bij de derde benzine pomp. Nu dus bij de tweede" En zo rijden ze weer verder. En verder. En verder, en... geen pomp te bekennen. "Pappa, je weet toch wel zeker dat er nog een benzinepomp komt?" "Oh ja hoor." Er zijn er vier, en bij de derde krijgen jullie... kijk, daar is de tweede al" wijst Pappa. En hij rijdt hem monter voorbij. Joop tuurt de weg af, want bij de volgende pomp is het zover. En hij is weer vol vertrouwen. Pappa weet precies waar hij mee bezig is. Amen Leefregel: Johannes 13 : 9-14 BGT 5 / 5