OVERGEWICHT KAT Sonja van Leeuwen, kattengedragsadviseur

Transcriptie

1 OVERGEWICHT KAT Sonja van Leeuwen, kattengedragsadviseur Algemeen Iedere eigenaar wil graag een actieve en speelse kat. Helaas zijn er veel katten die niet (meer) speels zijn en weinig uithoudingsvermogen hebben. Dit kan veroorzaakt worden door overgewicht. Inmiddels heeft maar liefst 60 % van onze huisdieren last van overgewicht! Er is sprake van overgewicht of te dik zijn, als een kat 15% - 20% boven zijn of haar streefgewicht weegt. Bijvoorbeeld een kat van 6 kg die als optimaal gewicht 5 kg zou hebben, heeft al een overgewicht van 20%. Aan de hand van de lichaamsscore tabel hieronder is goed te zien of een kat overgewicht heeft. Een lichaamsscore van 3 is een kat met een optimaal gewicht. Bij 4 en 5 is er sprake van overgewicht. Er zijn ook verschillende andere symptomen die erop wijzen dat uw huisdier te dik is Uw kat loopt moeilijk(er). Er is een hangbuikje zichtbaar. Uw kat is lui(er). Uw kat is kortademig. Uw kat slaapt veel. Het humeur van uw kat wordt slechter. Pagina 1 van 5

2 Hoe ontstaat overgewicht? We geven onze oogappels vaak teveel eten, teveel tussendoortjes en te weinig beweging. Vooral katten die grotendeels binnen worden gehouden, hebben hier last van. Doordat ze minder bewegen, verbranden ze niet zoveel. Hierdoor hebben ze ook minder voeding nodig dan een kat die de hele dag op pad is. Echter in de dagelijkse praktijk wordt hier vaak niet afdoende rekening mee gehouden. Overgewicht ontstaat vaak geleidelijk en niet plotseling, o.a. door: Te weinig lichaamsbeweging. Leeftijd; oudere katten zijn vaak minder actief en hebben daardoor minder energie / calorieën nodig. Aanleg van bepaalde rassen; bijv. de Europese Korthaar, Brits Korthaar en Pers. Sterilisatie en castratie; na de ingreep ondergaat het lichaam een hormonale verandering. Ook de stofwisseling verandert en het lichaam heeft in verhouding minder energie nodig. Daarom is het belangrijk de voedingsbehoefte hierop aan te passen. Te veel voeding, extra hapjes en/of tafelresten geven; een klein stukje kaas of worst is voor een klein dier niet alleen ongezond, maar ook een echte caloriebom. Dikwijls is de fout dat voeding een soort communicatie- of beloningsmiddel voor de eigenaar met zijn huisdier is. In sommige gevallen overeet een kat zich ook als er de gehele dag eten klaar staat. Andere factoren die een bijdrage kunnen leveren aan overgewicht zijn: Ziekte; bepaalde aandoeningen of ziekten, zoals de ziekte van Cushing (een ziekte van de bijnier) en bepaalde schildklieraandoeningen, kunnen overgewicht veroorzaken. Geneesmiddelen zoals medicijnen tegen epilepsie en corticosteroïden. Wat de oorzaak van de gewichtstoename ook mag zijn, het is altijd raadzaam eerst advies te vragen bij en/of onderzoek te laten verrichten door uw dierenarts alvorens uw kat te laten afvallen. Belangrijk om te weten Zodra er eenmaal sprake is van overgewicht, wordt er vaak een zogenoemde steady state bereikt. Dat betekent dat de kat te dik blijft, terwijl hij eigenlijk niet zo heel veel meer eet. Vaak zegt een eigenaar dat het lijkt of de kat niets / nauwelijks eet. Dat is dan inderdaad het geval; een kat in deze steady state eet bijna niets. Een afvaldieet is dan zeker noodzakelijk. Het is belangrijk dat u zich realiseert dat, doordat dieren met overgewicht minder levenslustig zijn, minder conditie hebben en vaker last van de gewrichten hebben, deze dieren steeds minder zullen bewegen en dus steeds zwaarder zullen worden. Uw kat beland in een neerwaartse spiraal. Nadelen van overgewicht Er zijn veel nadelen verbonden aan overgewicht. Het gevaar van te dikke katten is o.a. dat ze alleen maar slomer worden, totdat ze hele dagen liggen te slapen. Doordat ze weinig bewegen, hoopt het vet zich verder op en wordt de kat steeds dikker en trager. Uiteindelijk zult u niet veel meer hebben aan uw slapende huistijger. De kat zelf voelt zich ook niet prettig meer en zit minder goed in zijn vel. En dan hebben we het nog niet eens over de medische gevolgen van het overgewicht. Een kat met overgewicht is veel gevoeliger voor bepaalde aandoeningen en ziekten dan een kat met een normaal gewicht. Pagina 2 van 5

3 Overgewicht kan o.a. leiden tot de volgende (zeer) ernstige problemen: Verkorting van de levensverwachting. Sneller moe door slechte conditie en uithoudingsvermogen. Traag en minder levenslustig. Hart-, vaat- en longproblemen. Verhoogde kans op blaasproblemen. Verhoogde kans op suikerziekte (diabetes mellitus). Bot- en gewrichtsproblemen zoals artrose. Verhoogde kans op stofwisselingsziekten. Heeft moeite met het kwijt raken van warmte. Ademhalingsproblemen. Leveraandoeningen. Vacht- en huidproblemen, omdat ze zichzelf minder goed kunnen verzorgen en wassen. Ze kunnen niet overal meer bij. Verminderde weerstand tegen infecties. Bij een bezoek aan de dierenarts zijn er ook veel nadelen aan het te dik zijn: De longen en het hart kunnen veel minder goed worden beluisterd en beoordeeld. De buikorganen kunnen veel minder goed worden afgevoeld en beoordeeld. De narcose is veel minder goed te reguleren, dit betekent een groter anesthesierisico voor uw kat. Operaties zijn veel moeilijker uit te voeren. Bedenk dat u degene bent die uw kat te eten geeft en dus verantwoordelijk bent voor zijn gewicht. En zolang uw te dikke kat niet afvalt, krijgt hij nog steeds teveel voedsel binnen in verhouding tot wat hij verbruikt. Wat kunt u eraan doen? Uw kat zal moeten afvallen, maar alleen maar minder voer geven werkt vaak onvoldoende of levert "bedelende'"dieren op. Uithongeren of uw kat op een noodrantsoen zetten is ook niet de oplossing. Daar komt bij dat een gebrek aan calorieën kan resulteren in een gebrek aan bepaalde onmisbare voedingsstoffen. Een zogenaamde light voeding heeft wel een beperkt vetgehalte, maar is rijk aan o.a. vezels en eiwitten. Eiwitten en vezels geven de kat een verzadigd gevoel en beperken de afbraak van het spierweefsel. Voorbeelden van goede dieetvoedingen zijn: Hill s R/D Royal Canin Light / Ultra light Specific Weight Reduction FRD/FRW Belangrijk bij het afvallen is om (samen met uw dierenarts en/of kattengedragsadviseur) het ideale gewicht voor uw kat te bepalen en inzichtelijk te maken wat uw kat op dit moment eet. Samen bepaalt u hoeveel voer uw kat vanaf nu mag hebben. En geen tussendoortjes meer. Beloningen bestaan enkel nog uit eigen dieetvoer, spel, knuffelen of andere zaken die door uw kat positief worden ontvangen. Om te voorkomen dat uw kat honger krijgt tijdens het afvallen, verdeelt u het voer bijv. over 3 tot 4 maaltijden per dag. Verder weegt u uw kat 1x per week op hetzelfde tijdstip en op dezelfde weegschaal. Wanneer het gewichtsverlies minder dan 1% of meer dan 3% per week is, moet de Pagina 3 van 5

4 hoeveelheid voer worden aangepast. Te snel afvallen is, net als bij mensen, erg ongezond en bij katten zelfs potentieel levensbedreigend (leververvetting). Vuistregel is dat uw kat ca. 1% per week van het huidige gewicht mag afvallen. In alle andere gevallen is het belangrijk contact op te nemen met uw dierenarts. Het effect van een dieet kan behoorlijk groot zijn. Uw kat wordt levendiger en ziet er beter uit. Hij zal zich beter voelen, langer leven en minder snel (ernstig) ziek worden. Een dieet voor dieren is vooral een test van het doorzettingsvermogen van u als eigenaar. Alleen u kunt ervoor zorgen dat uw kat gewicht verliest, want u bepaalt wat, hoeveel en hoe vaak u kat te eten krijgt. Meer beweging Afvallen kan alleen op een verantwoorde en juiste manier worden gerealiseerd door niet alleen veranderingen aan te brengen in voeding maar ook in de levensstijl. Het dagelijks verbruik van energie moet groter zijn dan de opname. Om uw kat meer energie te laten verbruiken, moet hij meer bewegen. Spelen is voor uw kat erg belangrijk en niet alleen maar om overgewicht tegen te gaan. Als hij niet uit zichzelf speelt, moet u hem misschien een beetje helpen door met een hengel met hem te spelen of een propje papier of pingpongbal door de kamer te gooien. Zolang hij maar beweegt. Bij het voeren kan er eenvoudig gebruik worden gemaakt van braintraining om uw kat extra te laten bewegen. Dit kan heel eenvoudig door uw kat bijv. te voeren door de brokjes 1 voor 1 weg te gooien, zodat hij moet bewegen om ze te kunnen eten. Ook kunt u brokjes op verschillende plekken in huis verstoppen, zodat hij ernaar moet zoeken. Verstop ze dan wel telkens op een andere, steeds moeilijkere plek, anders gaat de lol er waarschijnlijk zo weer af. Bijv. in een schaal met walnoten of een doos met herfstbladeren. Naast dat het erg goed is voor het welzijn van uw kat, is het ook een leuke manier om een goede band met u kat te creëren. Want bij deze vorm van voeren is de interactie tussen u beiden vele malen groter dan bij een lopend buffet (brokjes in een voerbakje). Bij het afvallen zou ik u willen adviseren, stap voor stap over te gaan tot het volledig voeren via voedselpuzzels. Deze kunt u heel eenvoudig zelf maken met diverse soorten bakjes, eierendozen, toilet- of keukenrollen, etc. Door braintraining toe te passen en voedselpuzzels te gebruiken, wordt uw kat socialer, actiever, speelser en natuurlijk slanker. Daarnaast activeert u zijn brein en stimuleert u het natuurlijke foerageergedrag. Het duurt soms even voordat de kat deze vorm van voeren snapt of gemotiveerd genoeg raakt, maar als u hem geen makkelijk alternatief meer biedt (brokjes in een voerbakje) en volhoudt, vinden de meeste katten het geweldig. Pagina 4 van 5

5 Voor meer inspiratie en voorbeelden kunt u gratis een ideeëngids met zelfgemaakte voedselpuzzels opvragen bij ondergetekende. Er zijn natuurlijk ook vele soorten en maten voedselpuzzels te koop bij uw dierenspeciaalzaak, eventueel via uw dierenarts of online bij bijv. of andere online winkels. Zodra uw kat zijn streefgewicht heeft bereikt, is het natuurlijk erg belangrijk ervoor te zorgen dat hij dit ideale gewicht blijft behouden, zodat er minder risico is op ziektes en zijn levensverwachting en kwaliteit van leven blijvend wordt verhoogd. Het blijft een uitdaging, maar wel een welke zeker zal worden beloond doordat het het leven van uw kat stukken aangenamer en gezonder zal maken. Mocht u nog vragen hebben over bovenstaande of een ander onderwerp, neemt u dan gerust contact met mij op. Sonja van Leeuwen Kattengedragsadviseur T: M: sonja@gedragsadviesbureau.nl F : Pagina 5 van 5