Burg. Dendermonde (5de K.), 14 juni 1999 / Civ. Termonde (5 ème ch.), 14 juin 1999

Transcriptie

1 Burg. Dendermonde (5de K.), 14 juni 1999 / Civ. Termonde (5 ème ch.), 14 juin 1999 A.R.: 97/219/A Zet.: De h. A. Van Hecke, S. De Leenheer, P. Marcoen (N.V.C2., kredietinstelling t/ De h. P1. en Mevr. P2. ) Consumentenkrediet Lening op afbetaling Schadebeding Cumul van dit schadebeding naast nalatigheidsintresten Sanctie Artikel 90 W.C.K. Vermindering ervan Nalatigheidsintresten Begrip. De cumul van een schadebeding van 20% naast de nalatigheidsintresten op de vervallen termijnen is van die aard om bij eventuele volledige toekenning van dit schadebeding de kredietgever meer te bevoordeligen dan bij de normale uitvoering van de overeenkomst het geval zou zijn. Krachtens artikel 90, 2, W.C.K. dient dit schadebeding tot 10% herleid. De verwijlintresten dienen als vergoeding voor de schade voortkomende uit de nietuitvoering van de kredietovereenkomst zijnde onder meer het renteverlies dat de kredietgever lijdt als gevolg van de onmogelijkheid tot herbelegging omwille van de niet-betaling van de vervallen en de niet-vervallen doch door de ontbinding van de overeenkomst onmiddellijk opeisbare termijnen. Crédit à la consommation Prêt à tempérament Clause pénale Cumul de cette clause pénale et d intérêts de retard Sanction Article 90 L.C.C. Réduction Intérêts de retard Notion. Le cumul d une clause pénale de 20% et d intérêts de retard sur les mensualités échues est de nature à avantager davantage le donneur de crédit si cette clause pénale lui est octroyée en totalité que si le contrat était exécuté normalement. Cette clause pénale doit être réduite à 10% en vertu de l article 90, 2, L.C.C. Les intérêts de retard doivent être considérés comme une indemnisation du dommage résultant de l inexécution du contrat de crédit, étant entre autres la perte d intérêts que le donneur de crédit subit en raison de l impossibilité de réaliser un réinvestissement, du fait du non-paiement des mensualités échues et non-échues devenues immédiatement exigibles suite à la dénonciation du contrat. Gezien het tussenvonnis d.d. 21 december 1998 waarbij de debatten werden heropend teneinde appellante toe te laten de verzekeringsovereenkomst en de modaliteiten ervan alsook een recenter rekeningsuittreksel ter staving van haar vordering neer te leggen; Beoordeling

2 Uit de neergelegde stukken blijkt dat geïntimeerden overeenkomstig art. 7 van de algemene voorwaarden, gehecht aan de leningsovereenkomst, een kredietsaldoverzekering afsloten bij N.V. C1. en dat de maandelijkse premie hiervoor 264, -Fr. bedroeg zodat dit bedrag terecht werd opgenomen in het maandelijks af te betalen bedrag; Bovendien blijkt uit de neergelegde betalingshistoriek (stuk 12 dossier appellante) dat door geïntimeerden sedert december 1996 geen enkele afkorting meer werd verricht; A. Het hoofdberoep I. Ontbinding van de overeenkomst Art. 3 van kwestieuze leningsovereenkomst voorziet uitdrukkelijk dat de consument bij het in gebreke blijven van minstens twee vervaldagen of een bedrag gelijk aan 20% van het totaal terug te betalen bedrag en een maand na het versturen van de aangetekende ingebrekestelling, verschuldigd is alle vervallen en nog te vervallen betalingen in één keer te betalen en een forfaitaire schadevergoeding van 20% op het uitstaand saldo met een minimum van F; Dit beding behelst derhalve een uitdrukkelijk ontbindend beding opgesteld conform art. 29 W.C.K. zodat de eerste rechter niet kon oordelen of de tekortkoming ernstig genoeg was om de ontbinding voor gevolg te hebben. Het betreft hier immers een uitdrukkelijk ontbindende voorwaarde die niet wordt vermoed doch door de wil van partijen in het contract is ingelast. De ontbinding gaat dan ook automatisch in conform het contract, zonder tussenkomst van de rechter (Lettany, P., Het Consumentenkrediet, 1993, p. 221); Geen rechtsmisbruik is bewezen noch het niet ter goeder trouw uitvoeren van de overeenkomst in hoofde van appellante aangezien appellante de ontbinding vorderde op een ogenblik dat geïntimeerden reeds vier afkortingen niet hadden betaald en derhalve een voorwaarde om het uitdrukkelijk ontbindend beding toepassing te laten geven reeds was vervuld temeer dergelijk uitdrukkelijk ontbindend beding expliciet wordt toegelaten en in overeenstemming is met art. 29 W.C.K. Uit de neergelegde stukken blijkt dat sedert 13 november 1996 geen enkele afbetaling meer werd gedaan zodat vaststaat dat appellante terecht de nodige stappen heeft gezet teneinde haar aanspraken te beveiligen temeer daar door geïntimeerden nooit enige betalingsbeloftes of intenties werden verwoord; II. Conventionele schadevergoeding van 20% Met betrekking tot de gevorderde forfaitaire schadevergoeding van 20% bedongen in art. 3B van de leningsovereenkomst is de rechtbank van oordeel dat dit 2

3 schadebeding moet getoetst worden aan zowel de algemene regelen inzake de geldigheid van strafbedingen als aan de bijzondere bepalingen van art. 90 W.C.K.; Art. 90, 2 W.C.K. kent aan de rechtbank voor de schadebedingen die in casu een vergoeding beogen van potentiële schade matigingsrecht toe met de bevoegdheid om deze volledig af te wijzen. Het lastenpercentage vervat in de maandelijkse termijnen bevat reeds dossier-, beheer- en invorderingskosten. De cumul van dit schadebeding van 20% naast de gevorderde nalatigheidintresten op de thans reeds vervallen termijnen is van die aard om bij eventuele volledige toekenning van dit schadebeding de schuldeiser meer te bevoordeligen dan bij de normale uitvoering van de overeenkomst het geval zou zijn. Het door appellante gevorderde schadebeding is gelet op de concrete omstandigheden overdreven en dient herleid te worden tot 10%; III. Nalatigheidsintresten De verwijlsintresten dienen als vergoeding voor de schade voortkomende uit de nietuitvoering van de kredietovereenkomst zijnde onder meer het renteverlies dat de kredietgever lijdt als gevolg van de onmogelijkheid tot herbelegging omwille van de niet-betaling van de vervallen en de niet-vervallen doch door de ontbinding van de overeenkomst onmiddellijk opeisbare termijnen. Art. 28 W.C.K. geeft de maximale bovengrens aan van de nalatigheidintresten zijnde het gemiddelde tussen de wettelijke intrestvoet en het overeengekomen jaarlijks kostenpercentage. De rechtbank stelt vast dat de in casu aangerekende intrestvoet van 11,21% de op het ogenblik van de contractsluiting voorzienbare schade dekt en daarenboven de maximumgrens zoals bepaald in art. 28 W.C.K. niet overschrijdt en derhalve dient te worden toegekend; De gevorderde kapitalisatie van de intresten dient te worden afgewezen aangezien dit niet werd voorzien bij overeenkomst of bij aanmaning; IV. Inbreuk op art. 15 W.C.K. Uit het leningsaanbod blijkt dat op het ogenblik van de contractsluiting beide partijen werkzaam waren. Bovendien raadpleegde appellante de Centrale gegevensbank van de NBB op 28 november 1994 waar geïntimeerden niet geregistreerd waren. Geïntimeerden bewijzen derhalve niet dat appellante niet als een normaal zorgvuldige bankier handelde; 3

4 V. Gerechtskosten Aangezien de overeenkomst ten laste van geïntimeerden verbroken werd dienen geïntimeerden veroordeeld te worden tot betaling van de gerechtskosten; V.I. Afbetalingstermijnen Sedert november 1996 werd door geïntimeerden geen enkele inspanning meer geleverd tot aflossing van deze schuld en de afbetalingstermijnen opgelegd door de eerste rechter werden niet nageleefd. Er zijn dan ook geen redenen om thans nog aan geïntimeerden de gunst van het uitstel van betaling toe te staan; Blijkens de overeenkomst hebben beide geïntimeerden zich hoofdelijk en ondeelbaar verbonden tegenover appellante ter aflossing van deze lening. Geïntimeerden zijn dan ook solidair gehouden tot terugbetaling van de hierna vermelde bedragen; B. Het incidenteel beroep Nopens de vordering tot tussenkomst in vrijwaring ingesteld door eerste geïntimeerde tegen tweede geïntimeerde dient het volgende gesteld te worden; De door de eerste rechter bij vonnis d.d. 12 juli 1996 opgelegde dringende en voorlopige maatregelen hebben slechts een geldingsduur van één jaar; Het zijn tijdelijke maatregelen die de rechtsverhouding niet definitief regelen. Door eerste geïntimeerde werden geen stukken voorgebracht waaruit blijkt dat deze maatregelen verlengd werden en/of er al dan niet hoger beroep tegen deze maatregelen werd ingesteld en of deze later in een eventuele vereffening-verdeling werden geregeld; De rechtbank acht de tussenvordering in vrijwaring niet gegrond; Om deze redenen, De rechtbank, Rechtdoende op tegenspraak en in graad van hoger beroep, Alle andere en strijdige besluiten verwerpende, Ontvangt het hoger beroep en erover beslissende; Verklaart het hoger en incidenteel beroep ontvankelijk; 4

5 Verklaart het hoofdberoep deels en in volgende mate gegrond en wijst het incidenteel beroep af als ongegrond; Veroordeelt geïntimeerden solidair tot betaling van Fr. (leningsaldo) vermeerderd met een schadevergoeding van , 5 Fr., vermeerderd met de intresten aan 11,21% per jaar vanaf 26 september 1996 tot op heden en vanaf heden de gerechtelijke intresten; Zegt voor recht dat de betalingen van telkens Fr. op 13 september 1996, 11 oktober 1996 en 13 november 1996 dienen te worden verrekend overeenkomstig art B.W.; Veroordeelt geïntimeerden tot de kosten van beide instanties, inbegrepen de rechtsplegingsvergoedingen; Begroot de kosten aan de zijde van appellante op 7.181, -frank dagvaardingskosten, ,-frank rechtsplegingsvergoeding eerste aanleg en ,-frank rechtsplegingsvergoeding beroep. Het rolrecht niet begroot zijnde; 5