Pedagogisch beleid kinderdagverblijf Het kinderpark

Transcriptie

1 Pedagogisch beleid kinderdagverblijf Het kinderpark Het beleid Ons beleid is gebaseerd op de visie van Helen Parkhurst. In deze visie staan drie principes centraal: samenwerken, vrijheid en zelfstandigheid. Deze principes zullen terug te vinden zijn in ons beleid. Veiligheid en welbevinden Het is algemeen bekend dat ouders het beste willen voor hun kind(eren). Er moet een vertrouwensband ontstaan, waarbij er dagelijks contact plaats vindt en er overleg is tussen de pedagogisch medewerker en de ouders. Hierbij is het van belang dat er vaste pedagogische medewerkers op onze groepen staan en er een goede communicatie is tussen het kind en de pedagogisch medewerker. Pedagogisch medewerkers zijn erg belangrijk bij het veilig voelen van kinderen. De pedagogische medewerkers helpen de kinderen zich bij elkaar veilig te voelen. Kinderen vinden het erg belangrijk om ergens onderdeel vanuit te maken. Dit geeft hen een gevoel van vertrouwen. Dit gaat gepaard met het feit dat kinderen structuur nodig hebben. Zo hebben zij behoefte aan een dagritme en dagelijkse rituelen. Dit geeft de kinderen verbondenheid. Onze pedagogische medewerkers zorgen ervoor dat alle kinderen zich veilig voelen. Ze leren de kinderen verschillende culturen te accepteren en dat het niet uitmaakt van welk geslacht je bent. Ook helpen en begeleiden ze kinderen die elkaar niet begrijpen. Ze leggen verschillen uit tussen kinderen en benoemen deze uit. De pedagogische medewerkers zorgen er ook voor dat de kinderen veilig kunnen bewegen. Tevens zorgen onze pedagogische medewerkers ervoor dat de materialen van de kinderen en omgeving hygiënisch blijven (Singer & Kleerekoper, 2009). - Doordat kinderen het zo belangrijk vinden om ergens onderdeel vanuit te maken, geven wij onze groepen allemaal een kleur. De kinderen weten dan dat ze bij deze groep behoren en zullen dit associëren met een gevoel van erbij horen. - Door de omgeving van de kinderen zo hygiënisch mogelijk te houden, wordt er elke dag in elke ruimte gestofzuigd, gedweild en alle speelmaterialen gecontroleerd en eventueel schoongemaakt. Hiervoor zullen schoonmaaksters zorgen. Ontwikkelen en leren Van nature hebben kinderen het vermogen om zich te ontwikkelen en te ontplooien (Zimbardo, 2011). Wij willen als kinderdagverblijf zo goed mogelijk aansluiten op de behoeften en interesses van de kinderen. De ontwikkeling van ieder kind loopt anders. Wij verdiepen ons in de interesses van ieder kind en proberen daar met onze activiteiten op aan te sluiten. Kinderen krijgen bij ons ook veel ruimte om vrij te spelen. Natuurlijk organiseren wij ook activiteiten voor de kinderen. Elke dag vindt er een andere activiteit plaats die wordt begeleid door een pedagogisch medewerker, maar de kinderen worden daarin wel zoveel mogelijk vrijgelaten en we

2 stimuleren hierbij ook het samenwerken. Met deze manier van werken wordt de zelfstandigheid van een kind bevorderd, omdat kinderen samen activiteiten ondernemen en soms dingen samen moeten doen om de opdracht te voltooien. Vrijheid, zelfontplooiing en fantasie van het kind staan bij ons hoog in het vaandel. - Wij zullen bij een knutselactiviteit nooit zeggen hoe een kindje een papiertje moet plakken, maar het kindje vrijlaten dit zelf te doen op zijn eigen manier. Als wij bijvoorbeeld een mijter gaan knutselen geven wij twee stroken geel papier aan de kinderen. Wij vertellen dat zij daar een kruis mee moeten maken. De kinderen mogen dit vervolgens vrij opplakken, dus als zij denken dat een kruis twee streepjes parallel naast elkaar is, vinden wij dit goed en zullen wij dit niet verbeteren. - Wij bevorderen het samenwerken tussen de kinderen, tijdens bijvoorbeeld een knutselactiviteit, wij geven tijdens een knutselactiviteit niet voor elk kind één potje lijm, maar per twee kinderen één potje lijm. De kinderen zijn nu genoodzaakt om op elkaar te wachten. De pedagogisch medewerker zal de samenwerking tussen de kinderen ondersteunen en begeleiden. - Wij zullen het samenwerken ook bevorderen door bij het opruimen taken aan de kinderen te geven. Wij zullen bijvoorbeeld twee of drie kinderen samen blokken op laten ruimen. Samenwerking met ouders Wij vinden het belangrijk dat ouders goed weten wat er gebeurt wanneer hun kinderen op het kinderdagverblijf zijn. Hierom willen wij voor ieder kind een klein dagboekje bijhouden, waarin staat wat het kind die dag heeft gedaan. Dit hoeft niet uitgebreid te zijn, maar zo heeft de ouder toch zicht op wat er op een dag zoal gebeurd (Singer & Kleerekoper, 2009). Communicatie is erg belangrijk. Wij willen daarom dat de ouders weten dat wij open staan voor alle vragen en aanwijzingen betreft de kinderen. - Eens in het kwartaal zal er een ouderavond plaatsvinden waar ouders terecht kunnen met eventuele problemen. Hier zal o.a. de vooruitgang en de ontwikkeling van het kind worden besproken. Ook kan de ouder hier terecht met eventuele andere vragen of klachten. - Bij de breng- en haalmomenten is er ruimte voor een kort gesprekje tussen ouders en pedagogisch medewerkers, over hoe het met het kind die dag is gegaan. Hiermee wordt bedoeld hoe het kind zich heeft gedragen, wat er is gegeten en met wie er is gespeeld. Pedagogische doelen en competenties van kinderen Volgens Riksen- Walraven, (2012) moeten een kinderdagverblijf voldoen aan de volgende vier pedagogische basisdoelen: - Bieden van emotionele veiligheid - Ontwikkelen van persoonlijke competenties - Ontwikkelen van sociale competenties - Overdragen van normen en waarden (morele competenties)

3 Het eerste basisdoel wordt uitgewerkt in het beleidsdoel wordt uitgewerkt in het beleidspunt Veiligheid en welbevinden. Er zijn verschillende competenties die wij belangrijk vinden, deze competenties worden hieronder uitgewerkt. - Emotionele en sociale competentie: Kinderen moeten het gevoel krijgen erbij te horen. Dit is belangrijk voor hun ontwikkeling, want zo voelen zij zich zekerder. Wij streven ernaar om de kinderen vertrouwen, zelfredzaamheid en een positieve omgang met anderen bij te brengen. Dit willen we bereiken door de kinderen vrij te laten en door het samenspelen tussen kinderen te ondersteunen en te bevorderen. Door het samenspelen leren kinderen rekening houden met elkaar en met de gevoelens van de ander. - Motorische en zintuiglijke competenties: Als kinderen motorisch goed ontwikkeld zijn, krijgen kinderen vanzelf meer vertrouwen dit hangt weer samen met de emotionele en sociale competenties (Oehlen, 2005). Wij willen door veel creatieve activiteiten met de kinderen te ondernemen de fijn motorische en zintuiglijke ontwikkeling van een kind bevorderen door de kinderen vrij te laten spelen in onze speciale speelhoeken. Buiten willen wij de grove motorische en zintuiglijke ontwikkeling van het kind bevorderen. - Communicatieve competentie: Wij stimuleren de verbale communicatieve competentie door de luistervaardigheid en taalvaardigheid van de kinderen te bevorderen. Dit doen wij door regelmatig met de kinderen boekjes te lezen en veel met de kinderen te praten. Hierbij zijn de sleutelmomenten, bijvoorbeeld een luier verschonen, een goede gelegenheid (Vanderbroeck, 2011). De non-verbale communicatieve competentie zullen wij door middel van samenspel bevorderen. Door de sociale en emotionele competentie te bevorderen, leren de kinderen ook hun gevoelens non- verbaal te uiten. Dit vertrouwen bereiken wij door als pedagogisch medewerker sensitief responsief te zijn (Vanderbroeck, 2011). - Morele competenties: Kinderen moeten leren om op een goede en verantwoordelijke wijze hun gevoelens te uiten. Wij willen de kinderen daarom normen en waarden bij brengen. Wij zullen daarbij gebruik maken van vaste regels en rituelen. Kinderen zijn bij ons allemaal gelijk en worden op een gelijke wijze behandeld. Wij vinden het bovendien erg belangrijk dat de kinderen respect voor de diversiteit hebben en respect voor anderen hebben (Vanderbroeck, 2011). Wij leren de kinderen niemand te beoordelen op zijn afkomst, uiterlijk en situatie. - Expressieve en beeldende competentie: Deze competentie is gericht op het creatieve aspect. In ons lokaal bieden wij de kinderen de ruimte zich vrij te bewegen. Kinderen hebben bij ons een grote ruimte om te spelen. - Een voorbeeld van een vast ritueel is voor het eten en drinken met zijn allen een liedje te zingen waarin je elkaar smakelijk eten en drinken wenst. - Door muziek en dans, tekenen, schilderen, blokken bouwen, buiten spelletjes, fietsen etc. willen wij de motorische ontwikkeling bij de kinderen bevorderen. Samenwerken in een groep

4 We vinden het belangrijk dat alle pedagogisch medewerkers goed kunnen samenwerken. Dit bevordert de kwaliteit van de kinderopvang, doordat er hierdoor een fijne sfeer hangt in de groep. Het is van belang dat pedagogisch medewerkers in een groep een vertrouwensband hebben, deze ontstaat doordat pedagogisch medewerkers veel tegelijk werken op dezelfde groep. Door het hebben van een vertrouwensband kunnen collega s op elkaar vertrouwen en elkaar steunen, dit bevordert het pedagogisch klimaat in de groep. Ook zullen ze elkaar goed en snel begrijpen, wat het werk gemakkelijker maakt (Singer & Kleerekoper, 2009). Als de pedagogisch medewerkers zich op hun gemak voelen en hun werk goed kunnen uitvoeren, zullen de ouders en kinderen zich ook op hun gemak voelen. - Onze pedagogisch medewerkers hebben aan het begin van elke dag overleg. Dit noemen we de team-meeting. Nadat alle kinderen gebracht zijn en op hun gemak zelf aan het spelen zijn, komen de pedagogisch medewerkers bij elkaar en overleggen over hoe ze alles gaan aanpakken. Zijn er bijzonderheden? Is er iemand jarig? Wat gaan we vandaag voor activiteiten doen? Etc. - Eén keer in de maand vindt er een vergadering plaats tussen alle medewerkers van ons kinderdagverblijf. Hier word besproken hoe het met alle kinderen gaat, hoe het gaat met de medewerkers onderling etc. Basiscommunicatie Door een goede basiscommunicatie scheppen de pedagogisch medewerkers een warme positieve sfeer van wederzijdse betrokkenheid in de groep. Er ontstaan vertrouwde relaties tussen de pedagogisch medewerkers en de kinderen (Singer & Kleerekoper, 2009). De basiscommunicatie omvat de 6 interactievaardigheden die pedagogisch medewerkers moeten bezitten (Riksen-walraven, 2005): - Sensitieve responsiviteit. Dit wil zeggen dat de pedagogisch medewerker rekening houdt met de wensen en interesse van het kind. Ze merkt wat een kind wilt en past zich hierop aan. - Respect voor de autonomie. De pedagogisch medewerker respecteert de autonomie van het kind. Hij of zij laat het kind de zelfstandigheid ontwikkelen door te helpen het zelf te doen. - Praten en uitleggen. De pedagogisch medewerker geeft feitelijk aan wat er gaat gebeuren, en waarom dit gebeurd. Ook geeft hij of zij het kind de kans hierop te reageren en vragen te stellen. - Structuur en grenzen stellen. Het is voor een kind erg belangrijk te weten wat hij of zij wel en niet kan doen. Het is prettig voor een kind een aantal duidelijke regels te hebben. De rituelen die wij hanteren, zoals een vast dagprogramma, dragen bij aan een wij-gevoel en maken de wereld voor een kind voorspelbaar en makkelijker te begrijpen. - Begeleiden van interacties tussen kinderen. De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat kinderen zich veilig bij elkaar voelen en dat de omgang soepel verloopt. Dit door onder andere het stimuleren van samenspel.

5 - Ontwikkeling stimuleren. De pedagogisch medewerker probeert de ontwikkeling van de kinderen zo veel en zo goed mogelijk te stimuleren. Verder toelichting van het stimuleren van de ontwikkeling vindt u terug in de beleidspunten ontwikkelen en leren en steunen en stimuleren van spelen en leren. - De pedagogisch medewerker zal zich aanpassen aan het niveau van het kind betreft praten en uitleggen. - Er zal op een vaste tijd geluncht worden, dit om voor het kind de structuur aan te geven die ook toegepast zal worden op de basisschool. Het belang van de kinderen staat altijd voorop. Het is dan ook cruciaal dat er geen communicatiefouten ontstaan over de kinderen. Hierom zal er wekelijks een kort teamoverleg zijn voor eventuele toelichtingen of belangrijke zaken over de kinderen. Dit kan bijvoorbeeld gaan over een kind wat erg ziek is, of een kind wat niet op zijn of haar normale dagen niet zal komen. Eens per maand zal er een langer overleg zijn om te kijken of de communicatie goed verloopt en of er aanpassingen zijn in de normale gang van zaken. Op ieder groep zal er een groot whiteboard komen te hangen, waar pedagogisch medewerkers of ouders op kunnen schrijven of er iets noodzakelijks is waar op gelet moet worden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat een kind koorts heeft of dat een kind eerder wordt opgehaald. Als dit hier niet wordt opgeschreven zal de ouder moeten vertrouwen op het doorgeven van de informatie aan elkaar. Hierin ligt een groot gat voor communicatiefouten en dit risico willen zij niet lopen. Steunen en stimuleren van spelen en leren De pedagogisch medewerker heeft een activerende en toezichthoudende rol tegenover de kinderen. We vinden het belangrijk dat de kinderen veel spelen een daartoe willen wij ook de mogelijkheid bieden door verschillende speelhoeken. Voor kinderen betekent spelen ook automatisch leren (Feldman, 2012). Wij vinden het belangrijk dat de kinderen samen spelen. De pedagogisch medewerker heeft een toezichthoudende rol, doordat zij het samenspel tussen de kinderen stimuleert, maar verder op de achtergrond blijft en toezicht houdt. Samenspelen met andere kinderen bevordert de sociale competentie die erg belangrijk is in de verdere ontwikkeling van een kind. - De pedagogisch medewerker zal het kind stimuleren te spelen met anderen. Zij zullen spelletjes aanreiken waarbij kinderen moeten samenwerken. Bijvoorbeeld twee kinderen laten tekenen op één tekenvel of met één auto. - De pedagogisch medewerker zal interactie tussen kinderen stimuleren, door bijvoorbeeld tegen een kindje te zeggen: Daan wil misschien ook wel meespelen, zullen we dat vragen? en vervolgens de kinderen samen laten spelen. Indeling en inrichting van de binnen- en buitenruimtes Wat wij belangrijk vinden bij de indeling en inrichting van de binnen- en buitenruimtes van ons kinderdagverblijf is de zelfstandigheid en vrijheid van het kind. Dit zijn ook twee

6 principes van Helen Parkhurst. De kinderen moeten zelfstandig aan de slag kunnen en tevens genoeg ruimte krijgen om vrijheid mee te creëren. Zowel de binnen- en buitenruimtes voldoen aan hoge veiligheidseisen. Alle ruimtes voldoen aan normen van hygiëne en veiligheid. Denk hierbij aan een goede binnentemperatuur en schone lucht. Wij creëren duidelijkheid en overzichtelijkheid in onze ruimtes. Kinderen in de leeftijd van nul tot vier jaar hebben dit namelijk nodig, dit voorkomt dat ze in de war raken. Ze hebben het nodig om te weten waar ze zijn en in welke ruimte. Wij bieden alle kinderen herkenning aan door op onze groepen één primaire kleur toe te passen. Dit komt terug in onze kasten, deuren en muren. En ook niet te veel, want dan krijgen de kinderen te veel prikkels. Zo weten de kinderen precies op welke groep ze zijn en dit is goed voor de oriëntatie. Tevens willen wij zowel de ouders als de kinderen een gevoel van thuis geven. Ieder kind heeft behoefte aan herkenning van thuis. Dit geeft ook de ouders een goed gevoel, zo raken zij ook betrokken bij ons kinderdagverblijf. Kinderen kijken graag naar buiten en zoeken contact met de buitenwereld. Daarom zorgen wij voor veel ramen in onze ruimtes. Deze ramen komen tot de grond, zodat alle kinderen naar buiten kunnen kijken. Kinderen spelen graag met andere kinderen, maar hebben soms ook behoefte aan rust en privacy. Zo kunnen onze kinderen binnen rustig op een groot kussen gaan zitten of buiten onder een boom gaan zitten. Wat hierbij wel belangrijk is dat onze pedagogisch medewerkers de kinderen in de gaten kunnen houden en andersom. Tevens maken wij gebruik van verschillende speelhoeken. Hierbij kunnen kinderen zelf bepalen wat zij willen gaan doen en leren ze samenwerken. Door onze ruimtes in hoeken te verdelen is dit overzichtelijk en uitdagend voor de kinderen. Dit doen wij zowel in de binnen als in de buitenruimtes. De pedagogische medewerkers zullen de kinderen scherp in de gaten houden. Mede doordat kinderen van nul tot vier jaar de behoefte hebben om gezien te worden. Ons kinderdagverblijf maakt gebruik van verticale groepen. Het is daarom erg belangrijk om ruimtes te creëren voor verschillende leeftijden. Baby s hebben namelijk andere behoeften dan peuters. De baby ruimtes zijn in hetzelfde lokaal als de ruimtes voor de andere kinderen. De baby ruimtes kenmerken zich door eenvoud. Als baby s te veel prikkels krijgen worden ze huilerig en onrustig. Dit willen wij natuurlijk voorkomen. Wij zorgen ervoor dat de baby s een hoek krijgen om elkaar te kunnen ontmoeten en actief kunnen zijn. Dreumesen hebben behoefte aan bewegen en samenzijn met andere kinderen. De ruimtes zijn voor hen zo ingedeeld dat ze de ruimte hebben om te bewegen en de speelhoeken zorgen ervoor dat ze genoeg met andere kinderen kunnen spelen. Voor dreumesen geldt dat ze niet te veel prikkels aan kunnen, doordat ze een lage concentratieboog hebben. Daardoor bieden wij niet te veel materialen aan voor hen in de speelhoeken. We vervangen ze regelmatig en dit houdt het voor de dreumesen uitdagend. Peuters hebben behoefte aan vrijheid en bescherming. Ze spelen graag op een beschutte plek waar ze zich terug kunnen trekken. Peuters kiezen bewust hun activiteit uit en daar moeten wij als kinderdagverblijf op inspelen. Door de ruimtes zo overzichtelijk mogelijk te maken, kunnen de peuters makkelijk hun activiteit uitkiezen. Bij al deze leeftijden zijn er bepaalde verzorg-leeractiviteiten. Dit is een intiem moment tussen een pedagogisch medewerker en een kind. Zo moet een pedagogisch medewerker een baby in een rustige hoek de fles kunnen geven. Tevens moet er de ruimte zijn om kinderen van elkaar te laten leren met bijvoorbeeld uitkleden. Deze hoek voor verzorging en

7 het leren van zelfstandig aan- en uitkleden verdient een extra plaats in onze ruimtes. Dit noemen wij onze verschoonruimte (Singer & Kleerekoper, 2009). - Doordat wij de kinderen en ouders bij ons thuis willen laten voelen, krijgt elke kind een eigen bakje in zijn of haar vaste groep. Hierin kunnen de kinderen hun overdrachtschrift, hun knuffel en hun jas in kwijt. Tevens creëren we een muur met foto s en knutselwerkjes van de kinderen. Zo worden de ouders meer betrokken bij hun kind en ons kinderdagverblijf. - In de binnenruimtes komen speelhoeken, zoals een keukenblok, poppenhoek, bouwhoek en een speciale babyhoek. In de buitenruimte komen ook speelhoeken, zoals een zandbak, een boom met zitjes en verschillende speeltoestellen bij elkaar. Tevens is er een afgeschermde ruimte voor de baby s. Zij kunnen dan lekker rond kruipen. De pedagogisch medewerkers zullen de kinderen scherp in de gaten houden, zodat de kinderen hen ook kunnen zien. De pedagogisch medewerkers zullen zorgen dat zij op een centraal punt alle kinderen kunnen zien of de kinderen die bij hun groep behoren. Dagritme en groepssamenstelling De groepen in ons kinderdagverblijf bestaan uit kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Kinderen leren zo om te gaan met kinderen van de eigen en andere leeftijden en dat bevordert de sociale competentie. Doordat de kinderen veel verschillende sociale contacten hebben, bevordert dit het samenspel en de samenwerking tussen de kinderen (Feldman, 2012). Hier hebben de kinderen op latere leeftijd ook profijt van, doordat ze al vroeg gewend zijn om samen met anderen dingen te doen. Op de basisschool en ook in de jaren daarna krijgen kinderen met situaties te maken waarin ze moeten samenwerken. We werken met vaste groepen, dit betekent dat de kinderen in een vaste groep zitten met een aantal vaste pedagogisch medewerkers. De kinderen leren elkaar en de pedagogisch medewerkers zo goed kennen, waardoor een vertrouwensband ontstaat. Deze vertrouwensband is heel belangrijk, omdat kinderen zich op hun gemak moeten voelen en verbondenheid moeten voelen om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. Wij willen op ons kinderdagverblijf een vast dagritme hanteren. Een vertrouwd dagritme geeft houvast aan kinderen en aan de pedagogisch medewerkers (Singer & Kleerekoper, 2009). Natuurlijk heeft elk kind zijn/haar eigen bioritme met zijn/haar eigen behoeften. Hier houden we zeker rekening mee. We vinden het belangrijk om flexibel te zijn met het dagprogramma, omdat je nooit weet hoe de dag gaat lopen en wat de individuele behoeften van de kinderen zijn. - De belangrijkste punten van het dagritme waar wij mee werken zijn: Vaste breng- en haalmomenten: van 7.30u-09.00u brengen en van 16.30u-18.00u ophalen Ochtendtussendoortje om 10.00u Lunch om 11.30u Middagtussendoortje om 15.30u Buiten spelen voor de lunch en na het middagtussendoortje

8 De pedagogisch medewerkers zorgen ervoor dat deze vaste volgordes gehandhaafd worden en passen het dagprogramma aan indien nodig. - In de groep hangt een bord waar foto s hangen van de pedagogisch medewerkers en de kinderen die die dag aanwezig zijn. Zo kunnen de ouders gemakkelijk zien met wie hun kind die dag te maken heeft.