Uitspraak Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden

Transcriptie

1 Uitspraak Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Uitspraaknr. : Datum : 29 december 2009 Partijen : de (zorgaanbieder), vertegenwoordigd door de voorzitter van de raad van toezicht, de heer (naam), bijgestaan door zijn advocaat, de heer mr. E.H.W. van Nijnatten, hierna aangeduid als de zorgaanbieder, respectievelijk de raad van toezicht; en de cliëntenraden van verpleeghuis (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), zorgcentrum (naam), (naam) en (naam), zorgcentrum (naam) en het platform voorzitters cliëntenraden (zorgaanbieder), vertegenwoordigd door hun voorzitters, bijgestaan door hun advocaat mevrouw mr. E.A. van de Kuilen-Stap, hierna aangeduid als: de cliëntenraden. Het geschil en het verloop van de procedure 1. De zorgaanbieder is een aanbieder van ouderenzorg. De cliëntenraden behartigen de belangen van de cliënten van het verpleeghuis en de zorgcentra die de zorgaanbieder in stand houdt. Het geschil betreft de informatieverstrekking door de raad van toezicht aan de cliëntenraden tijdens de adviesprocedure over de voorgenomen benoeming van de algemeen directeur van de zorgaanbieder. De cliëntenraden hebben over deze benoeming een positief advies gegeven. Nadien hebben zij informatie ontvangen van een anonieme derde. De informatie betreft een tussentijdse evaluatie van een reorganisatie van de organisatie waaraan de beoogde algemeen directeur leiding gaf. Ook de raad van toezicht kende deze informatie. De cliëntenraden menen dat de raad van toezicht hen deze informatie had moeten verstrekken en dat de raad van toezicht hen gelegenheid had moeten geven om hun advies te heroverwegen. De raad van toezicht meent dat hij de bedoelde informatie niet behoefde te verstrekken aan de cliëntenraden en hen derhalve ook geen gelegenheid behoefde te geven om hun advies te heroverwegen. De cliëntenraden hebben de Landelijke Commissie van Vertrouwens- 1

2 lieden (hierna aangeduid als: de commissie) verzocht over dit geschil een uitspraak te doen. 2. De cliëntenraden hebben hun verzoekschrift op 16 september 2009 aan de commissie gezonden. De commissie heeft de ontvangst van het verzoekschrift op 18 september 2009 bevestigd en eveneens op 18 september 2009 de zorgaanbieder hierover geïnformeerd. De zorgaanbieder heeft in zijn verweerschrift van 15 oktober 2009 gereageerd op het verzoek van de cliëntenraad. De commissie heeft op 10 november 2009 een hoorzitting gehouden ter behandeling van het geschil. Tijdens de hoorzitting hebben beide advocaten pleitnotities overgelegd. Het samenvattend verslag van de hoorzitting is aan de cliëntenraden en aan de zorgaanbieder gestuurd. De cliëntenraden en de zorgaanbieder hebben ieder gebruik gemaakt van de gelegenheid om op het verslag te reageren. De voorzitter van de commissie heeft vervolgens het verslag vastgesteld met inachtneming van deze reacties. Feiten en standpunten van partijen ten aanzien van het verzoek 3. De cliëntenraden hebben, in hun brief van 26 juni 2009 aan de raad van toezicht, een positief advies uitgebracht over de voorgenomen benoeming van de heer (naam beoogd algemeen directeur) tot algemeen directeur van de zorgaanbieder. In een afzonderlijke brief aan de raad van toezicht geven de cliëntenraden te kennen dat de adviesprocedure naar hun oordeel niet goed was verlopen. Hierover is een gesprek gevoerd met een vertegenwoordiging uit de raad van toezicht. De raad van toezicht heeft erkend dat in de procedure fouten zijn gemaakt. 4. Begin juli ontvangen de cliëntenraden anoniem een zogeheten hand-out van een powerpointpresentatie. De cliëntenraden duiden deze overigens aan als rapport, de commissie neemt die terminologie echter niet over omdat de term hand-out de lading beter dekt. De hand-out heeft betrekking op een tussenevaluatie van de stand van zaken bij de implementatie van een reorganisatie van de organisatie waar de beoogde nieuwe algemeen directeur destijds werkzaam was als voorzitter van de raad van bestuur. De tussenevaluatie is opgesteld door een externe adviseur in opdracht van de raad van bestuur. De inhoud van deze hand-out roept veel vragen op bij de cliëntenraden. In hun brief van 8 juli 2009 vragen de cliëntenraden of de raad van toezicht op de hoogte was van de hand-out en zo ja, waarom de raad van toezicht de cliëntenraden hierover niet heeft geïnformeerd. De cliëntenraden delen in deze brief tevens mee dat zij hun positieve advies over de voorgenomen benoeming van de heer (naam beoogd algemeen directeur) intrekken. 2

3 5. In zijn brief van 14 juli 2009 reageert de raad van toezicht op de brief van de cliëntenraden. De raad van toezicht zet uiteen dat hij op 29 juni 2009 de handout ter inzage heeft gekregen van de zittende algemeen directeur. Naar aanleiding daarvan heeft een gesprek plaatsgevonden tussen enkele leden van de raad van toezicht en de beoogde algemeen directeur. Tevens heeft de raad van toezicht informatie doen inwinnen bij de voorzitter van de raad van commissarissen van de organisatie waar de heer (naam beoogd algemeen directeur) werkzaam was. De raad van toezicht is vervolgens tot de conclusie gekomen dat er geen enkele reden was om de voorgenomen benoeming van de algemeen directeur te heroverwegen. De raad van toezicht stelt in zijn brief aan de cliëntenraden voor om in een overleg met de cliëntenraden de ontstane situatie verder te bespreken. Dit aanbod is ook telefonisch gedaan door het lid van de raad van toezicht dat op voordracht van de cliëntenraden is benoemd. 6. De cliëntenraden gaan niet in op de uitnodiging om met de raad van toezicht in overleg te treden. In een brief van 21 juli 2009 zeggen de cliëntenraden het vertrouwen op in de voorzitter van de raad van toezicht en in het lid van de raad van toezicht dat is benoemd op voordracht van de cliëntenraden. Een nadere toelichting op dit besluit wordt in het vooruitzicht gesteld. Deze is echter niet gekomen. Tijdens de hoorzitting gaven de cliëntenraden te kennen zich gestoord te hebben aan uitlatingen van de voorzitter van de raad van toezicht in een regionale krant over het intrekken van het positieve advies door de cliëntenraden. De cliëntenraden hebben deze uitlatingen als denigrerend ervaren. 7. De cliëntenraden voorzien zich van juridische bijstand en kondigen, in hun brief van 28 juli 2009 aan de raad van toezicht, aan dat zij de commissie zullen vragen een uitspraak te doen over de handelswijze van de raad van toezicht. De cliëntenraden en de raad van toezicht wisselen daarna nog een aantal brieven over een te voeren onderling overleg. Hier komt het echter niet van omdat de cliëntenraden zich tijdens zo n overleg willen laten bijstaan door hun advocaten, maar de raad van toezicht daarmee niet instemt omdat dit zijns inziens tot ongewenste juridisering en verharding van standpunten zal leiden. 8. De cliëntenraden hebben tijdens de hoorzitting nader aangegeven waarom de hand-out hen aanleiding gaf om terug te komen op het positieve advies over de benoeming. Het betreft passages zoals: de communicatie is inefficiënt ; er is een afstandelijke managementpraktijk ontstaan ; veel leidinggevenden ervaren een hoge werkdruk ; er is sprake van een tijdintensieve overlegstructuur met veel formele overlegmomenten. Het baart de cliëntenraden ook zorgen dat een aantal leidinggevenden in korte tijd de organisatie heeft verlaten. Dit alles geeft de 3

4 cliëntenraden de indruk dat de heer (naam beoogd algemeen directeur), die als voorzitter van de raad van bestuur eindverantwoordelijk was, niet goed heeft gefunctioneerd bij zijn vorige werkgever. 9. De raad van toezicht heeft tijdens de hoorzitting benadrukt dat de hand-out betrekking heeft op een interne presentatie ten behoeve van de organisatie waar de beoogde algemeen directeur werkzaam was. De hand-out is niet bestemd en ook niet geschikt voor extern gebruik. De presentatie heeft bovendien geen betrekking op het functioneren van de heer (naam beoogd algemeen directeur). Overwegingen ten aanzien van het verzoek 10. De commissie stelt voorop dat, in een situatie waarin zich nieuwe feiten of omstandigheden voordoen ten aanzien van een onderwerp waarover een cliëntenraad advies heeft uitgebracht, maar waarover de zorgaanbieder nog geen besluit heeft genomen, de redelijkheid en billijkheid in principe vereisen dat de zorgaanbieder de cliëntenraad gelegenheid geeft zijn advies te heroverwegen. Dit is met name het geval als redelijkerwijs aangenomen kan worden dat de cliëntenraad een ander advies zou hebben uitgebracht als de nieuwe feiten of omstandigheden hem bekend waren geweest. 11. De commissie oordeelt dat de hand-out geen nieuwe feiten opleverde waarvan de raad van toezicht redelijkerwijs kon aannemen dat zij voor de cliëntenraden aanleiding zouden zijn om een ander advies uit te brengen. De hand-out heeft geen betrekking op het functioneren van de heer (naam beoogd algemeen directeur) persoonlijk, maar betreft een tussenevaluatie van een reorganisatietraject. Het is inherent aan dergelijke stukken dat daarbij (ook) negatieve punten aan de orde komen. De voorzitter van de raad van bestuur draagt daarvoor de eindverantwoordelijkheid, maar het enkele feit dat negatieve punten gesignaleerd worden, houdt niet in dat de voorzitter van de raad van bestuur tekort is geschoten. De raad van toezicht kon dan ook terecht concluderen dat er geen reden was om zijn voorgenomen besluit om de heer (naam beoogd algemeen directeur) te benoemen te heroverwegen. De raad van toezicht kon bovendien redelijkerwijs aannemen dat de cliëntenraden hieraan evenmin behoefte zouden hebben. Dat zij feitelijk, op basis van de enkele kennisneming van de hand-out, hun positieve advies hebben ingetrokken doet aan deze conclusie niet af. 12. Ten overvloede merkt de commissie op dat het in ieders belang is dat de verhouding tussen de cliëntenraden en de raad van toezicht wordt genormaliseerd. Tijdens de hoorzitting heeft de commissie de cliëntenraden en de raad van toezicht voorgesteld om gezamenlijk, eventueel onder begeleiding van een onaf- 4

5 hankelijke derde, de mogelijkheden te verkennen om het onderlinge vertrouwen te herstellen. De raad van toezicht stelde hiervoor als voorwaarde dat de cliëntenraden de brief intrekken waarin zij het vertrouwen in de voorzitter en een lid van de raad van toezicht opzegden. De cliëntenraden waren hiertoe niet bereid. De commissie vertrouwt erop dat de raad van toezicht in de nabije toekomst alsnog een manier zal vinden om de verhouding met de cliëntenraden te herstellen, zonder daarbij als voorwaarde vooraf te stellen dat de cliëntenraden het vertrouwen uitspreken in de leden van de raad van toezicht in wie zij het vertrouwen juist kwijt zijn geraakt. Herstel van vertrouwen is in dit geval niet het vertrekpunt van het overleg, maar het gewenste eindresultaat. Oordeel Het bovenstaande leidt de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden tot het volgende oordeel: De raad van toezicht van de (zorgaanbieder) was niet gehouden de cliëntenraden te informeren over de hand-out van de presentatie van de tussenevaluatie van de organisatieontwikkeling binnen de organisatie waar de algemeen directeur werkzaam was en was derhalve evenmin gehouden om de cliëntenraden gelegenheid te geven hun positieve advies over de voorgenomen benoeming van de heer (naam beoogd algemeen directeur) tot algemeen directeur van de (zorgaanbieder) te heroverwegen. Deze uitspraak is vastgesteld door de voorzitter van de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden, de heer mr. J.L.P.G. van Thiel en de leden de heer mr. J.A. Heeren en de heer P.O. Manni. Utrecht, 29 december 2009 mr. J.L.P.G. van Thiel, voorzitter mr. K.R. van Dijk, secretaris 5