1.1. Maatschappelijke en culturele situatie Riemst Evaluatie bibliotheekbeleidsplan Het Vlaamse gebruikersonderzoek 8

Transcriptie

1 BIBliotheekbeleidsplan

2 INHOUD Hoofdstuk I Sterktezwakteanalyse van de culturele en maatschappelijke situatie gericht op bibliotheekwerking 1.1. Maatschappelijke en culturele situatie Riemst Evaluatie bibliotheekbeleidsplan Het Vlaamse gebruikersonderzoek 8 Hoofdstuk II Algemene doelstelling van de bibliotheek 2.1. Missie Visie Doelstellingen 11 Hoofdstuk III Ondersteuning van de bibliotheek door de gemeente 3.1. Personele middelen Financiële middelen 15 Hoofdstuk IV Het participatieproces 4.1. Opmaak bibliotheekbeleidsplan Uitvoering en evaluatie bibliotheekbeleidsplan Communicatie bibliotheekbeleidsplan 17 Bijlagen 18 Bibliotheekbeleidsplan Riemst 2

3 HOOFDSTUK 1 STERKTEZWAKTEANALYSE VAN DE CULTURELE EN MAATSCHAPPELIJKE SITUATIE GERICHT OP BIBLIOTHEEKWERKING 1.1. Maatschappelijke en culturele situatie Riemst Ligging Riemst is een landelijke gemeente, met 14 verspreide woonkernen, gelegen in het uiterste zuidoosten van Limburg, op de grens met Nederland en Wallonië. De gemeente heeft geen centrumfunctie en de economische activiteit is beperkt. Evenals de werkgelegenheid ligt ook het netto belastbaar inkomen ver onder het gemiddelde. Voor de bibliotheek heeft dit gevolgen op het vlak van mobiliteit, uitstraling en financiën. De hoofdbibliotheek is wel centraal gelegen maar is vanuit de deelgemeenten moeilijk bereikbaar zonder auto. Door het ontbreken van een economisch centrum is de uitstraling van de bibliotheek naar de omliggende gemeenten eerder beperkt. De zwakke inkomsten zorgen voor een hoge belastingdruk en beperken de mogelijkheden van de gemeente. Daartegenover staat dat Riemst een plattelandsgemeente is waarin het gezellig leven is, waar je tot rust kan komen en waar je de bibliotheekbezoekers op een meer persoonlijke wijze kunt benaderen. Bevolking Riemst telt ca inwoners, een aantal dat gestaag groeit door de instroom van nieuwkomers. Momenteel voert de bibliotheek weinig of geen promotie voor nieuwkomers. In de toekomst kan de bibliotheek, in samenwerking met andere gemeentelijke diensten, zeker acties ondernemen om de nieuwe inwoners beter te informeren en warm te maken voor de bibliotheek. Naast het aantal nieuwkomers ligt ook het aantal vreemdelingen met 17 % ver boven het gemiddelde. Hiervan maken de Nederlanders, ondertussen 15 % van de bevolking, het grootste deel uit. De overige nationaliteiten (ca. 38) maken slechts 2 % van de bevolking uit. Vaak wonen Nederlanders hier maar werken zij in Nederland en integreren ze niet noodzakelijk in de gemeente. Dit neemt niet weg dat reeds heel wat Nederlanders, zowel gezinnen als ouderen, lid zijn van de bibliotheek. Een actie gericht op nieuwkomers kan ook meer Nederlanders aansporen om kennis te maken met de plaatselijke bibliotheek. Evenals elders neemt ook in Riemst de vergrijzing toe. Jongeren onder 19 jaar zijn minder vertegenwoordigd dan elders in Vlaanderen, terwijl de groep tussen 50 en 69 jaar groter is. Met het oog op de vergrijzing voorziet de gemeente een aantal initiatieven voor de opvang van senioren. Zo zijn voor de nabije toekomst een rusthuis en seniorenflats gepland in de omgeving van het OCMW en de bibliotheek. Dit biedt de bibliotheek perspectieven om in te spelen op de groeiende groep senioren en om de dienstverlening aan te passen. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 3

4 Onderwijs Riemst beschikt enkel over basisonderwijs, verdeeld over gemeentelijk en vrij onderwijs, met locaties in elke dorpskern. In drie dorpskernen bleef de uitleenpost gehandhaafd om de lokale school te bedienen. Voor een bezoek aan de hoofdbibliotheek kan een aantal scholen beroep doen op gemeentelijk vervoer. De bibliotheek past haar dienstverlening (openingstijden en uitleenvoorwaarden) aan om een soepele werking met de scholen toe te laten. In Riemst is geen secundair onderwijs maar de jongeren bezoeken de scholen in de omringende gemeenten. Voor opdrachten en lijstboeken maken de leerlingen wel gebruik van de bibliotheek in Riemst. De vragen naar informatie en boekbesprekingen zijn wel afgenomen sinds de intrede van internet. Culturele leven Riemst beschikt niet over een cultureel centrum maar kent wel een rijk verenigingsleven met ca. 200 socio-culturele verenigingen. Zij kunnen rekenen op de ondersteuning door de gemeente, zoals het gebruik van gratis lokalen als buurthuis of ontmoetingshuis in elk dorp. Meestal zijn de verenigingen dorpsgebonden en werken zij weinig overkoepelend. Alle hebben wel de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij de culturele raad. Voor de bibliotheek maakt de verscheidenheid aan verenigingen de samenwerking niet vanzelfsprekend. In de toekomst kunnen de mogelijkheden tot samenwerking wel afgetast worden. De gemeentelijke dienst Cultuur staat, naast de ondersteuning van het verenigingsleven, in voor de ontwikkeling van diverse initiatieven rond beeldende kunst, muziek, vrije tijd, carnaval, enz. Enkele projecten zijn Kunst in de gang, Erfgoeddag, Carnavalesk Riemst en de Vrijwilligersweek. De dienst Cultuur is ook actief op het vlak van volwasseneneducatie met cursussen Engels, beeldhouwen, Word en internet. De samenwerking tussen de bibliotheek en de dienst Cultuur kan zeker nog groeien. Dit geldt eveneens voor samenwerking met andere gemeentelijke diensten die regelmatig culturele activiteiten organiseren waaronder de diensten Toerisme, Jeugd, Sport, Milieu, Platteland enz. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 4

5 1.2. Evaluatie bibliotheekbeleidsplan Het beleidsplan zette de krijtlijnen uit voor het bibliotheekbeleid voor de domeinen cultuurparticipatie, informatievoorziening en kennis, educatie, ontmoeting en ontspanning. Voornaamste realisaties bibliotheekbeleidsplan Start uitbreiding van de bibliotheek De meest in het oog springende realisatie is de start van de uitbreiding van de bibliotheek. Het beleidsplan rekende de te kleine infrastructuur en het gebrek aan ontmoetingsruimte tot de bedreigingen. Eén van de intenties was dan ook de uitbreiding of aanpassing van de infrastructuur om de bibliotheek verder uit te bouwen als plek voor ontmoeting en ontspanning en om een veilige ontmoetingsruimte te creëren. In 2003 werden de eerste stappen ondernomen en begin 2007 gingen de bouwwerken van start. De uitbreiding biedt de bibliotheek heel wat mogelijkheden voor de toekomst: o meer ruimte voor een publieksvriendelijke presentatie van alle collecties en materialen o een verruiming van het aanbod o leeshoek voor kinderen o verbetering van de toegankelijkheid voor mobiele en minder mobiele gebruikers o leescafé met ruimte voor informatie, ontmoeting en onthaasting o polyvalente ruimte voor de organisatie van activiteiten allerhande o ruimte voor GOGRI (Geschied- en Oudheidkundig Genootschap van Riemst) o ruimte voor het gemeentearchief Door de uitbreiding krijgt de bibliotheek de kans om te groeien als centrum waar mensen informatie, cultuur, ontspanning en ontmoeting vinden en waar kinderen het leuk vinden om te komen. Overschakeling naar het PBS (Provinciaal Bibliotheeksysteem) In december 2006 stapte de bibliotheek over naar het PBS, het provinciale netwerk van Limburgse bibliotheken. Sedertdien beschikt de bibliotheek over een actueel bibliotheeksysteem dat de dienstverlening aanzienlijk verbetert. Zo kunnen de gebruikers nu via internet de catalogus raadplegen en zelf verlengen en reserveren. Bovendien kunnen zij met hun lidkaart in alle aangesloten bibliotheken terecht. De aansluiting bij het provinciale netwerk biedt het personeel ook ondersteuning voor informaticaproblemen en bevordert tegelijk de samenwerking tussen de bibliotheken. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 5

6 Uitbreiding collectie met dvd s In 2005 breidde de bibliotheek haar collectie uit met dvd s. Het aanbod van speelfilms, kinderfilms, informatieve dvd s enz. verhoogde de populariteit van de AVM-afdeling. Gebruikersonderzoek In 2004 nam de bibliotheek deel aan het Vlaamse gebruikersonderzoek. De resultaten hiervan worden verder kort besproken. Andere realisaties bibliotheekbeleidsplan De volgende realisaties verbeterden verschillende aspecten van de bibliotheekwerking: Uitbreiding van internet voor publiek met 1 pc Uitbreiding bibliotheekinformatie op de (vernieuwde) gemeentelijke website Betere presentatie van artikelen in het vernieuwde informatieblad Plaatsing van ideeënbus Betere opvolging van aankoopsuggesties Regelmatig ter beschikking stellen van leestips Meer aandacht anderstalige boeken Uitbreiding aanbod tijdschriften en kranten Ordening van jeugdboeken na sluiting uitleenposten Aanpassing van jeugdboeken in uitleenposten aan leesniveau en ZIZO voor jeugd Maandelijks overleg met diensten Welzijn & Vrije Tijd Aanpassing personeelskader aan decretale eis om minimum de helft A/Bniveau te voorzien Verbetering van het gemeentelijke netwerk en vernieuwing van de telefooncentrale De start van gemeentelijke aankoopdienst verlichtte de taken van de bibliotheek De volgende intenties werden niet gerealiseerd: Aanbod databanken: wegens erg duur in verhouding tot gebruik. In de toekomst kunnen bepaalde databanken wel via het PBS aangeboden worden Bewegwijzering: opnieuw bekijken in functie van nieuwbouw Automatisering uitleenposten: te duur in verhouding tot gebruik. Mogelijkheden van internet moeten opnieuw bekeken worden. Plaatsing koffieautomaat omwille van plaatsgebrek Bezoeken 1 ste leerjaar: niet uitgevoerd Bibliotheekbeleidsplan Riemst 6

7 Volgende punten kregen reeds aandacht maar kunnen nog beter Folders en affiches met aankondigingen van evenementen in Riemst worden apart gepresenteerd maar komen nog onvoldoende tot hun recht door het gebrek aan plaats Het aantal instructiebezoeken is beperkt Klassikale bezoeken aan de hoofdbibliotheek, van scholen uit deelgemeenten zonder uitleenpost, zijn de voorbije twee jaren verminderd of weggevallen door problemen met het leerlingenvervoer Contacten met andere culturele actoren zijn nog beperkt Presentatie educatieve wegwijzer en brochures gemeenschapsinformatie kan beter Het aanbieden van actuele collecties. Bijzondere aandacht moet gaan naar de informatieve boeken voor volwassenen, waarvan het aantal onder de verwachtingen ligt De bestaande bibliotheekwerking werd voortgezet en waar mogelijk versterkt: De bestendiging van de dagelijkse werking zoals collectiebeheer, uitleenactiviteiten en informatiemiddeling, IBL enz. Organisatie van promotieactiviteiten bibliotheekweek en jeugdboekenweek Presentatie van promotiestanden Uitleenposten handhaafden zich Regelmatige opleidingen om de deskundigheid van het personeel te vergroten Jaarlijks begeleiding van stagiaire secundair onderwijs Enz. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 7

8 1.3. Het Vlaamse gebruikersonderzoek In 2004 nam de bibliotheek deel aan het grote Vlaamse gebruikersonderzoek. Het onderzoek peilde naar het profiel van de gebruiker, het gebruik van de bibliotheek, de tevredenheid van de bibliotheekbezoeker en zijn wensen. Wij pikken er enkele markante gegevens uit die van pas kunnen komen bij de opmaak van het nieuwe beleidsplan. Socio-demografische achtergrond Vrouwen (70 %) maken veel meer gebruik van de bibliotheek dan mannen (30%). De leeftijd van de bibliotheekbezoekers is verdeeld als volgt: Leeftijd bibliotheekbezoekers Bevolking Riemst Vlaamse bibliotheken jaar: 23,5 % 19,9 % 21,5 % jaar: 35,2 % 29,3 % 36 % jaar: 30,2 % 26,0 % 29 % 60 jaar en ouder: 11,1 % 24,8 % 13,6 % Evenals in andere bibliotheken zijn 60-plussers sterk ondervertegenwoordigd. Mogelijke redenen zijn de lagere scholingsgraad van ouderen en het feit dat lezen of bibliotheekgebruik voor hen niet vanzelfsprekend is. Ook mobiliteit kan een probleem vormen doordat Riemst niet over een gemakkelijk bereikbaar centrum beschikt. Misschien beschikt een aantal gepensioneerden wel over internet zodat ze thuis alle informatie kunnen opzoeken. Senioren zijn ook steeds actiever en hebben vaak andere bezigheden. Mogelijk zullen de werkenden, die nu de grootste groep uitmaken in de bibliotheek, in de toekomst wel gemakkelijker blijven gebruik maken van de aangeboden dienstverlening. Uit de cultuurenquête van Riemst bleek dat geen interesse of tijd als voornaamste reden werd opgegeven voor niet-gebruik. In deze enquête zei wel meer dan de helft (55%) van de respondenten lid te zijn van de bibliotheek. Redenen van bibliotheekgebruik De meeste bezoekers komen om een goed boek of cd te vinden. Ook het vinden van informatie of iets bijleren is een belangrijke drijfveer voor bibliotheekgebruik. Dit bleek ook uit de cultuurenquête van Riemst waar dezelfde vraag werd gesteld. Hieruit blijkt dat ontspanning, informatievoorziening en informeel leren belangrijke beleidsdomeinen blijven. Een belangrijke groep bezoekt de bibliotheek omwille van de kinderen. Gezinnen met partner en kinderen zijn, gekeken naar gezinssituatie, trouwens de grootste gebruikersgroep, die zeker de nodige aandacht verdient. Een ruim aantal mensen geeft aan de bibliotheek te gebruiken omdat zij dat een aangename omgeving vinden. Gewoon rondkijken en een krant of tijdschrift lezen wordt minder gedaan. Hier is nog een rol weggelegd voor de inrichting van de nieuwe infrastructuur en het leescafé. Surfen op internet kent ook weinig succes. Eigenlijk wekt dit weinig verbazing vermits in 2004 reeds 94,2 % bibliotheekgebruikers thuis over een computer beschikten en 83 % over een internetaansluiting. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 8

9 Hoe kiezen de bezoekers? De grootste groep kiest door tussen de rekken te lopen of door rechtstreeks naar het product van hun keuze te gaan. Daarna volgen de themastands en het vragen aan het bibliotheekpersoneel. In Riemst doen de mensen merkelijk meer beroep op het personeel en merkelijk minder op de catalogus. Het gebruik van de catalogus op computer is wel niet zo vanzelfsprekend voor de iets oudere gebruiker. De tevredenheid van de bibliotheekgebruiker Over het algemeen zijn de mensen tevreden over de boekencollectie, de infrastructuur en de openingstijden. Zeer tevreden zijn de mensen over de dienstverlening, in het bijzonder over de hulpvaardigheid en de vriendelijkheid van het personeel. Dit is een sterk punt dat we, als plattelandsbibliotheek, ook in de toekomst moeten koesteren. Minder tevreden waren de mensen over de uitleentermijnen en uitleengelden van de AVM-afdeling. Ondertussen is de uitleentermijn daar verlengd en is de uitleen gratis sedert de toetreding tot het PBS en de betaling van een jaarlijks lidgeld van vijf euro voor volwassenen. Aan de anderstalige boeken en aan de groteletterboeken mag in de komende jaren ook nog meer aandacht besteed worden. De wensen van de bibliotheekgebruiker Het is wenselijk dat de bibliotheek op een voormiddag open is. Opmerkelijk veel mensen hadden interesse voor dienstverlening aan huis voor ouderen, zieken en gehandicapten. Deze service moet zeker overwogen worden. Een aantal mensen is geïnteresseerd in een gepersonaliseerde nieuwsbrief en in het terugbrengen van boeken van een andere bib. Hiervoor liggen misschien mogelijkheden binnen het samenwerkingsverband van het PBS. De vraag naar het gebruik van de lidkaart in elke Vlaamse bibliotheek werd reeds gedeeltelijk ingevuld door de invoering van de provinciale lidkaart voor de aangesloten bibliotheken van het PBS. Geraadpleegde bronnen Algemeen beleidsplan , Riemst, De bibliotheek, een huis vol meningen. Resultaten van het Vlaams gebruikersonderzoek in de bibliotheek van Riemst, Brussel, Bibliotheekbeleidsplan , Riemst, Cultuurenquête bevolking Riemst: de resultaten, Riemst, Jaarverslag 2006, Riemst, Bibliotheekbeleidsplan Riemst 9

10 HOOFDSTUK II ALGEMENE DOELSTELLINGEN VAN DE BIBLIOTHEEK Terwijl we dit beleidsplan schrijven zijn de uitbreidingswerken aan de bibliotheek volop bezig. Na de voltooiing van de werken en de inrichting van het gebouw beschikken we over een ruime infrastructuur die tegemoet komt aan de eisen van een eigentijdse bibliotheekwerking. De komende jaren zullen we dan ook het accent leggen op de publiekswerking om de bibliotheek, met al haar diensten en activiteiten, lokaal beter bekend te maken bij het brede publiek en om meer mensen tot gebruik aan te sporen. Uitgangspunt blijft vanzelfsprekend de missie van de bibliotheek zoals geformuleerd in het decreet op het lokaal cultuurbeleid (2001) en de visie, geformuleerd in het bibliotheekbeleidsplan en nu geactualiseerd. Onderstaande doelstellingen moeten tegen deze achtergrond gelezen worden Missie 2.2. Visie De openbare bibliotheek is een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning. Ze bemiddelt actief bij het beantwoorden van deze vragen. De openbare bibliotheek is actief inzake leesbevordering en cultuurspreiding; ze werkt in een geest van objectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden. De openbare bibliotheek van Riemst is een open en laagdrempelig huis, vrij toegankelijk voor iedereen. Elke burger heeft er de mogelijkheid om deel te nemen aan cultuur, om informatie en kennis op te doen, om bij te leren of om zich zinvol te ontspannen. Om aan deze behoeften te beantwoorden, stelt de bibliotheek gedrukte materialen, nieuwe media en ICT ter beschikking. De bibliotheek speelt een bemiddelende rol tussen de burger en de beschikbare informatie. De bibliotheek voert een actieve promotie om beter bekend te worden en om bekend te blijven. De bibliotheek organiseert activiteiten om het lezen te bevorderen en het bibliotheekgebruik te stimuleren in samenwerking met andere actoren. Het personeel is gemotiveerd en draagt zorg voor een deskundige en klantvriendelijke dienstverlening. Als kleinschalige bibliotheek in een landelijke omgeving is de bibliotheek van Riemst een plek waar mensen elkaar ontmoeten in een aangename en ontspannen sfeer. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 10

11 2.3. Doelstellingen Infrastructuur Zorgen voor een aantrekkelijke inrichting van het gebouw zodat iedereen de bibliotheek een aangename plek vindt om nieuwe dingen te ontdekken, om te onthaasten of om anderen te ontmoeten Zorgen voor een gepaste bewegwijzering in de bibliotheek zodat de bezoekers zich kunnen oriënteren en de gezochte materialen gemakkelijk vinden Uitvoeren van omgevingswerken rondom de bibliotheek met de nodige aandacht voor groene accenten en parkeergelegenheid zodat de bibliotheek gemakkelijk toegankelijk is voor mobiele en minder mobiele bezoekers ICT Uitbreiding van het aantal pc s voor de raadpleging van de catalogus zodat alle gebruikers de gelegenheid hebben om zelf de beschikbare bronnen in de bibliotheek gemakkelijk terug te vinden Opvolgen en toepassen van nieuwe technologieën die bijdragen tot een betere dienstverlening aan het publiek o Opvolgen mogelijkheden van , digitale content enz. o RFID om meer tijd te maken voor info en ruimere openingstijden Aanbieden van internet en office zodat iedereen, ook mensen die niet over computer of internet beschikken, gebruik kunnen maken van hedendaagse technologieën Collecties Verruimen van het aanbod met strips voor kinderen en volwassenen om de drempel voor bibliotheekgebruikers te verlagen en om het lezen te bevorderen Verruimen van het aanbod tijdschriften zodat het leescafé een aantrekkelijke plek wordt waar gebruikers en potentiële gebruikers rustig kunnen zitten en een tijdschrift of krant naar hun gading vinden De nodige middelen voorzien om het aanbod te vergroten van gedrukte en nietgedrukte materialen zodat de bibliotheek kan blijven inspelen op vragen van bezoekers naar informatie, kennis en ontspanning Aanbieden van aangepaste collecties zoals groteletterboeken, luisterboeken en anderstalige boeken om in te spelen op de noden van bepaalde doelgroepen zoals senioren, het onderwijs, e.a. Opvolgen en inspelen op nieuwe evoluties in het aanbod van audiovisuele materialen zodat de bibliotheek tegemoet blijft komen aan de eisen van de hedendaagse bibliotheekgebruiker Bibliotheekbeleidsplan Riemst 11

12 Dienstverlening Streven naar de aanpassing en/of verruiming van de openingstijden, in het bijzonder van het leescafé, zodat de bibliotheek op klantvriendelijke uren toegankelijk is voor de lezers Het publieksvriendelijk opstellen van de collecties en andere materialen zodat de bezoekers vinden wat zij zoeken en ook onverwachte dingen ontdekken o Wij denken hierbij in het bijzonder aan de overschakeling naar de ZIZO voor volwassenen en aan de ordening van de prentenboeken Het opzetten van promotiestanden of bieden van keuzelijsten om bepaalde collectieonderdelen of items onder de aandacht van de bezoekers te brengen en hun nieuwsgierigheid te prikkelen Aanbieden van een boekendienst aan huis voor minder mobiele inwoners in samenwerking met andere diensten, verenigingen of vrijwilligers. Hierdoor kunnen minder mobiele mensen toch gebruik maken van het bibliotheekaanbod en kunnen onderlinge contacten aangemoedigd worden Klantvriendelijke en deskundige dienstverlening door het personeel zodat de bezoekers niet beschroomd zijn om iets te vragen en zich achteraf ook daadwerkelijk geholpen voelen Promotieactiviteiten Het investeren van middelen in promotie om de bibliotheek beter bekend te maken bij de inwoners van Riemst en meer mensen tot bibliotheekgebruik aan te sporen Het organiseren van activiteiten, al dan niet in samenwerking met anderen, zodat het lokale publiek kan proeven van cultuur en de bibliotheek leert kennen als een levendige plaats waar je van alles kan beleven en anderen kan ontmoeten Het opzetten van acties voor gezinnen met jonge kinderen om de kinderen samen met ouders en grootouders te laten kennismaken met de mogelijkheden van de bibliotheek o Wij denken hierbij aan bibdozen voor baby s of voorlezen voor kinderen Het voeren van promotie om nieuwkomers aan te trekken en afhakers te behouden als bibliotheekgebruikers Het uitwerken van een nieuwsbrief op maat, bij voorkeur in het kader van het PBS Bibliotheekbeleidsplan Riemst 12

13 Samenwerking Samenwerken met andere gemeentelijke diensten, enerzijds om de culturele activiteiten in de gemeente beter bekend te maken bij het bibliotheekpubliek, anderzijds om voor de bibliotheekactiviteiten een nieuw of breder publiek te bereiken Streven naar samenwerking met lokale verenigingen om de onderlinge betrokkenheid tussen de leden en de bibliotheek te verhogen en om elkaars dienstverlening te versterken Samenwerken met regionale of provinciale of landelijke partners voor de organisatie van activiteiten voor bibliotheekpromotie of leesbevordering bij bepaalde doelgroepen Onderwijs De samenwerking met het onderwijs in Riemst bestendigen zodat alle kinderen, hetzij in de hoofdbibliotheek, hetzij in de uitleenposten, de faciliteiten van de bibliotheek leren kennen en leren gebruiken Verlenen van een soepele dienstverlening aan de scholen zodat zoveel mogelijk leerlingen de gelegenheid hebben om de bibliotheek te bezoeken Inspelen op vragen van het onderwijs om bepaalde educatieve materialen ter beschikking te stellen voor bepaalde doelgroepen Organiseren van activiteiten om de kinderen op een leuke en speelse manier de bibliotheek te leren kennen en om het lezen te bevorderen Inspelen op vragen van jongeren en leerlingen uit het secundair onderwijs zodat zij de bibliotheek leren kennen als een plek waar ze veel informatie kunnen vinden Bibliotheekbeleidsplan Riemst 13

14 HOOFDSTUK III ONDERSTEUNING VAN DE BIBLIOTHEEK DOOR DE GEMEENTE 3.1. Personele middelen Voor de uitvoering van de diverse opdrachten dient de bibliotheek over het nodige, deskundige personeel te beschikken. De personeelsformatie voorziet dat op termijn de helft van het personeel in het niveau A of B kan aangeworven worden. Dit betekent dat een aantal van de huidige C-functies uitdovend zijn. Personeelsformatie 2005 Bibliothecaris (A1A3) 38 u. (1 v.e.) Assistent-dienstleider (B1-B3) 45 u. (1,18 v.e.) Bibliotheekassistent (C1-C3) 83 u. (2,18 v.e.) Personeelsbezetting 2007 Technisch personeel (niveau C) 6 bibliotheekassistenten (148,40 u.) (3,90 v.e.) Leidend personeel (niveau A) bibliothecaris (38 u.) (1,00 v.e.) Logistiek personeel (niveau D) 1 collectieverzorger (19 u.) (0,50 v.e.) 1 WEP+ (38 u.) (1,00 v.e.) Onderhoudspersoneel (niveau E) 1 schoonmaakster (19,50 u.) (0,51 v.e.) Bibliotheekbeleidsplan Riemst 14

15 3.2. Financiële middelen Voor de uitvoering van het bibliotheekbeleidsplan dient het gemeentebestuur de nodige financiële middelen te voorzien. Investeringen De eerste jaren zal de aandacht vooral gaan naar de afwerking van de uitbreiding van de bibliotheek, de omgevingswerken, de toegankelijkheid, de inrichting van de bibliotheek, de beveiliging en de interne signalisatie. Voor 2008 worden de volgende investeringen voorzien: meubilair: euro beveiliging: euro automatische inkomdeuren: euro omgevingswerken: euro Na de afwerking van het gebouw dienen de nodige kredieten voorzien te worden voor de interne signalisatie van het gebouw. Gelet op de snelle ontwikkelingen dienen tijdig de nodige middelen voorzien te worden voor ICT-infrastructuur en -toepassingen en nieuwe technologieën. Gewone uitgaven Naast de investeringen dienen, voor de uitvoering van de geplande doelstellingen, jaarlijks de nodige budgetten voorzien te worden. De kredieten, voorzien in 2008, moeten minstens bestendigd worden en aangepast aan de jaarlijkse prijsstijgingen. Met het oog op de uitbreiding van de bibliotheek dient de goede werking gegarandeerd te blijven en moet een betere werking mogelijk zijn. Daarom dienen de budgetten jaarlijks geëvalueerd en indien nodig aangepast te worden. Voor 2008 wordt ca euro voorzien: Personeel: ca euro Werkingskosten: ca euro waarvan: Promotieactiviteiten: euro Beheerskosten informatica - PBS: euro Kosten beroepsopleiding: 700 euro Aankoop gedrukte collecties: euro Aankoop collecties AVM: euro Omdat de bibliotheek bijzondere aandacht wil schenken aan de publiekswerking zijn de komende jaren vooral de middelen voor personeel, promotieactiviteiten en collecties van cruciaal belang. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 15

16 HOOFDSTUK IV HET PARTICIPATIEPROCES 4.1. Opmaak bibliotheekbeleidsplan In het kader van de opmaak van het gemeentelijk beleidsplan, tekende het gemeentebestuur, na overleg met de bibliotheek, in het najaar 2006 en het voorjaar 2007, de grote lijnen van het bibliotheekbeleid uit. De opmaak van het bibliotheekbeleidsplan startte pas echt na de samenstelling van de beheerraad van de bibliotheek op 14 mei Tegelijk met de aanstelling van de leden breidde de gemeenteraad de beheerraad uit om een groter aantal bibliotheekgebruikers toe te laten. Naast zes vertegenwoordigers van de politieke strekkingen zijn er leden uit het onderwijs (2), de culturele raad (1) en de lezers van de bibliotheek (5). Daardoor krijgen de gebruikers ook een ruimer aandeel in het participatieproces. Tijdens de eerste vergadering van de beheerraad, op 02 juli 2007, kregen de leden een korte toelichting over het opzet van het beleidsplan en een kopie van het vorige beleidsplan. Tegelijk werd afgesproken om einde augustus samen te komen om te brainstormen over de nieuwe plannen en doelstellingen. Dit overleg lag mee aan de basis van het eerste ontwerp van het bibliotheekbeleidsplan, dat op 17 september 2007 aan de vergadering van beheerraad werd voorgelegd. In overleg met de cultuurambtenaar ontving ook de culturele raad een uitnodiging om na te denken over het bibliotheekbeleidsplan. Voor de vergadering van 17 september zaten culturele raad en beheerraad samen om de verwachtingen en mogelijkheden voor samenwerking af te tasten. De schepen en het personeel van de bibliotheek werden, op 25 juni 2007, als eersten gevraagd naar hun ideeën rond de nieuwe beleidsplannen. Op 03 juli 2007 vond een overleg plaats met het bibliotheektechnisch personeel om de ideeën, mogelijkheden, noodzakelijke vernieuwingen, verwachtingen, inbreng enz. op papier te zetten. De resultaten hiervan werden mee opgenomen in het eerste ontwerp dat eveneens op 17 september 2007 aan het bibliotheekpersoneel werd voorgesteld. Tenslotte vond ook een terugkoppeling van dit eerste ontwerp plaats naar de verschillende diensten binnen de afdeling Welzijn en Vrije tijd. Na de overlegmomenten op 17 september 2007 kreeg het bibliotheekbeleidsplan zijn definitieve vorm. Op 23 oktober 2007 keurde de beheerraad de definitieve versie goed. Op 08 november werd het plan ter kennisgeving aan het schepencollege voorgelegd waarna het, op 17 december 2007, ter goedkeuring aan de gemeenteraad werd voorgelegd. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 16

17 4.2. Uitvoering en evaluatie bibliotheekbeleidsplan Bij de uitvoering van het bibliotheekbeleidsplan blijft de beheerraad de voornaamste partner. Zij zijn betrokken bij de opmaak van de jaarlijkse actieplannen en de werkingsverslagen en kunnen zo waken over de uitvoering van het beleidsplan. Voor de uitvoering blijven het gemeentebestuur, het schepencollege, de bevoegde schepen en het bibliotheekpersoneel verantwoordelijk. De acties dienen dan ook vertaald te worden naar de meerjarenplanning van de gemeente en opgenomen in de jaarlijkse budgetten. Tot slot zal er ook overleg nodig zijn met de diensten Welzijn & Vrije tijd om bepaalde activiteiten bij te sturen of om als tussenpersoon op te treden in de contacten met andere actoren Communicatie bibliotheekbeleidsplan Voor het kenbaar maken van het bibliotheekbeleidsplan kunnen wij verschillende wegen bewandelen. In overleg met de dienst Communicatie kan een achtergrondartikel verschijnen in het gemeentelijk informatieblad 37zeventig dat huis-aan-huis wordt bedeeld. Een achtergrondartikel, ondertekend door de bevoegde schepen, laat toe om dieper op bepaalde aspecten van de bibliotheekwerking in te gaan. Op de bibliotheeksite van de gemeentelijke website komt een link naar het bibliotheekbeleidsplan zodat alle mensen het plan kunnen raadplegen. Een exemplaar van het beleidsplan zal in de bibliotheek ter inzage liggen voor alle geïnteresseerde lezers. Daarnaast zal het bibliotheekbeleidsplan bezorgd worden aan vertegenwoordigers van de belanghebbende groepen zoals het bestuur van de culturele raad, het OCMW, enz. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 17

18 Bijlagen 1. De gemeenteraadsbeslissing houdende de goedkeuring van het bibliotheekbeleidsplan. 2. Het advies van de beheerraad van de G.O. Bibliotheek over het bibliotheekbeleidsplan. 3. De samenstelling van de beheerraad van de G.O. Bibliotheek. Bibliotheekbeleidsplan Riemst 18