Onderwerp: Resultaten Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur en Ruimte en Transport 2016

Transcriptie

1 STATENBRIEF Onderwerp: Resultaten Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur en Ruimte en Transport 2016 Portefeuillehouder: gedeputeerde Bieze en gedeputeerde Meijers Kerntaak/plandoel: regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer / plandoelen: kwaliteit netwerk; bereikbaarheid stedelijke netwerken; versterken en benutten van de grootste (inter-)nationale verbindingen Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om: Te besluiten conform het ontwerpbesluit Over de inhoud van deze brief te overleggen De inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen (informatieplicht) HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH 1 Inhoud voorstel (beoogd resultaat/doel) Graag willen wij Uw Staten kennis laten nemen van de resultaten van het jaarlijkse Bestuurlijk Overleg over het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport met de Minister en Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 12 oktober Belangrijk resultaat is de afspraak over de inzet van 200 mln voor een programmatische aanpak van de goederencorridor Oost. 2 Aanleiding en achtergrond Verlenging infrafonds Het bestuurlijke overleg stond voor een groot deel in het teken van de verlenging van het Infrafonds in relatie tot de invulling van de Tweede Kamer moties Visser/Hoogland (weginfra) en Hoogland/De Boer (spoor). Het kabinet heeft besloten het Infrafonds met 2 jaar te verlengen ( ). Deze kabinetsperiode zal een besluit worden genomen over een deel van de vrijkomende middelen. De middelen die vrijkomen door deze verlenging worden bij voorrang ingezet voor het dekken van de doorlopende verplichtingen (beheer en onderhoud). Ook wordt budget apart gehouden voor het nieuwe Kabinet. Het kabinet heeft ook haar standpunt gegeven over flexibilisering van de fondsen. De MIRT-spelregels worden hiertoe aangepast. Kernwoord is het meer flexibel inzetten van middelen en een flexibele programmatische werkwijze. Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse Prioritering van projecten op het gebied van mobiliteit vindt door het kabinet plaats door middel van de zogenaamde Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse (NMCA). In het eerste kwartaal van 2017 wordt de nieuwe NMCA gepresenteerd. Nieuw ten opzichte van eerdere NMCA s is dat voor het eerst wordt gerekend met economische verlieskosten. Gekoppeld aan de NMCA wordt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu samen met decentrale overheden in 2017 een gebiedsuitwerking gemaakt, waarin de uitkomsten gepresenteerd worden voor de verschillende MIRT-gebieden. Inlichtingen bij: dhr. C.T.J. Mekers, telefoonnummer (026) adres: post@gelderland.nl

2 3 Bestaand beleid c.q. kader Resultaten die Gelderland betreffen: 3.1 Goederencorridor Oost Het ministerie van Infrastructuur en Milieu trekt 200 miljoen uit voor de goederencorridor Oost- Nederland. Dit moet het goederenvervoer tussen de Rotterdamse haven en het Rijn/Ruhrgebied verbeteren. In het zogenaamde MIRT-onderzoek goederencorridor Oost werken wij samen met het Rijk en onder andere de haven Rotterdam, de provincie Zuid-Holland en de regio Drechtsteden. De bestuurlijke regiegroep van het MIRT-onderzoek goederencorridors stelt in december van dit jaar de definitieve rapportage met een gezamenlijke visie, marsroute en actieprogramma vast. De opgaven binnen de corriodor worden daarna in een programma op basis van wederkerigheid opgepakt. Dat betekent dat naast de middelen die het kabinet ter beschikking stelt ook alle andere partners in totaal hetzelfde bedrag in dienen te brengen. Het strategisch werkbezoek van Minister en Staatssecretaris (voorjaar 2017) aan de goederencorridors wordt benut om het programma Goederencorridor, als uitkomst van het MIRTonderzoek, naar buiten te brengen. In dit programma wordt onder andere aandacht gegeven aan het beter benutten van de A15 (Rotterdam - Nijmegen) en wordt een conclusie getrokken over de kansrijkheid van de Rail Terminal Gelderland. Dan worden ook afspraken over de aansturing van het programma gemaakt. De ontwikkeling van de logistieke corridor is opgenomen in in het Gelders coalitie-akkoord, is één van de gebiedsopgaven (Gelderse corridor) en is ook bij de behandeling in Uw Staten van het programma Logistiek als Gelderse motor (PS ) nadrukkelijk aan de orde gekomen. Wij zijn in dat kader al een aantal jaren bezig met Gelderland niet alleen nationaal maar ook internationaal te positioneren op de Europese kerncorridors Rijn Alpen en Noordzee Baltisch gebied. Wij zien de toezegging van het kabinet om 200 mln te reserveren voor de goederencorridor oost dan ook als een mooi resultaat van onze gezamenlijke inspanningen rond de corridorontwikkeling. Begin 2017 zullen wij U informeren over de resultaten en de verdere aanpak van het MIRT-onderzoek goederencorridor oost. 3.2 Railterminal Gelderland (RTG) In het kader van de goederencorridor is ook de Rail Terminal Gelderland (RTG) aan de orde gekomen. Op ons verzoek zal het ministerie van Infrastructuur en Milieu ons bijstaan bij een eventuele aanvraag naar Europese middelen en zal het nagaan in hoeverre Railterminal Gelderland een bepaalde internationale status kan worden toegekend. Ook de bereikbaarheid over de weg is van belang voor de concurrentiepositie van de regio. Naast de ontsluiting van RTG op de A15, gaat het ook om de bereikbaarheid op hoger schaalniveau. Mocht de meerwaarde van RTG voor de goederencorridor worden aangetoond dan zal aansluiting gezocht worden bij de vervolgafspraken die gemaakt worden in het kader van de Goederencorridor Oost. Rijk en regio spreken samen af welke onderbouwing nodig is om de volgende stap te zetten. Tenslotte wordt onderzocht op welke manier de gronduitgifte aan de beoogde terminal-exploitant dient plaats te vinden om kwaliteit van de dienstverlening en rentabiliteit op de investering te waarborgen. Gezamenlijk wordt verkend of en hoe invulling gegeven kan worden aan de beheerverantwoordelijkheid van ProRail als landlord voor de terminal, zonder dat dit concreet betekent dat dit extra beheer- en onderhoudslasten voor ProRail en/of het Rijk met zich meebrengt. Over de plannen rond de Railterminal Gelderland heeft U een separate Statenbrief ontvangen (PS ). 2

3 3.3 A1/A30, A28 Zwolle Amersfoort, A50/A326 Bankhoef Wij hebben de A1/A30, de A28 zwolle Amersfoort en de A50/A326 Bankhief voor het bestuurlijk overleg geagendeerd. Afgesproken is dat er mede op basis van de uitkomsten van de nieuwe Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse (NMCA) door het Rijk en de regio in 2017 wordt bezien of er aanleiding is voor nader onderzoek rond genoemde projecten. Wij gaan daarbij ook werken aan nieuwe arrangementen om de problematiek te benaderen zoals De kracht van Oost Nederland en Proeftuin Zwolle/Maak het verschil. Specifiek is voor de drie wegen afgesproken: A1/A30: de Minister neemt het verzoek van de regio om aandacht voor de A1/A30 mee in de afweging rondom de nieuwe NMCA. A28: de regio zal het door de ondernemers en gemeenten gesignaleerde knelpunt nader onderbouwen waarbij het Rijk de bij haar beschikbare informatie beschikbaar stelt aan de regio. Rijk en regio zullen de resultaten in samenhang met de NMCA bespreken. A50/A326 Bankhoef: Rijk en regio zullen de ontwikkelingen in mobiliteit actief blijven volgen met het doel de capaciteit en veiligheid op peil te houden. De uitkomsten van het onderzoek van Gelderland naar de economische betekenis van de A50 richting Brabant worden hierbij betrokken. 3.4 Corridor A2 Deil s Hertogenbosch Vught Rijk en regio zijn gestart met het MIRT Onderzoek Deil s Hertogenbosch Vught. In het onderzoek worden, op basis van een analyse van de bereikbaarheidsopgaven op de A2, oplossingsrichtingen verkend. Specifieke aandacht is er voor mogelijke quick-wins. Het onderzoek wordt in 2017 afgerond, waarna passende vervolgafspraken worden gemaakt, waar beide partijen zich in kunnen vinden. 3.5 Basisnet goederenvervoer Het maatregelenpakket voor het terugdringen van overschrijdingen Basisnet spoor (onderdeel Bentheimroute, Oost Nederland) is vastgesteld. Recent is er overleg geweest tussen de staatssecretaris en de regio s Oost en Zuid over de gevolgen van het extra goederenvervoer over het spoor als gevolg van de werkzaamheden aan de Betuwelijn (hetr derde spoor) in Duitsland. In de brief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu aan de Tweede kamer van 3 oktober 2016 wordt gesproken over maatregelenpakketten die met de regio zijn afgesproken. Het gaat daarbij deels om bestaande omgevingsmaatregelen, deels om nieuwe omgevingsmaatregelen zoals overwegveiligheid, geluidsmaatregelen en maatregelen voor wat betreft vervoer van gevaarlijke stoffen en het respecteren van de zogenaamde risicoplafonds. Nieuw in het pakket is het naar voren halen van geluidsmaatregelen langs het spoor waar de regio al lang om vraagt. Het gaat daarbij naar verwachting in totaal aan 10 km spoor dat in de periode wordt voorzien van zogenaamde raildempers die aanzienlijke verlichting van de geluidsoverlast gaan geven. 3.6 Beter Benutten Regionaal Spoor Het ministerie van infrastrctuur en Milieu en Gelderland verlenen een bijdrage in de hogere exploitatiekosten ten gevolge van aanschaf en inzet van twee extra treinstellen voor de Valleilijn door Connexxion om de problematiek van overvolle treinen in de spits aan te pakken. Het Rijk draagt 5,4 mln bij en Gelderland 6 mln. Aan de noodzakelijk perronverlenging ten behoeve van inzet langere treinen dragen zowel het Rijk als de provincie Gelderland 1,3 mln bij. Deze bedragen zijn inclusief BTW. Het Rijk heeft eerder op 16 augustus 2016 de afspraken over haar investeringen in de treinen (en perronverlengingen) Valleilijn bekrachtigd door ondertekening van het Plan van Aanpak Beter Benutten regionaal spoor/valleilijn. Uw Staten hebben eerder al op 25 mei 2016 goedkeuring gegeven aan de provinciale bijdrage (PS ). 3

4 3.7 Slimme bereikbaarheidsmaatregelen (verankering Beter Benutten) Wij hebben een procesafspraak gemaakt om te komen tot een gezamenlijk stappenplan. Daarbij worden een scope en een planning opgesteld voor de verankering van de Beter Benutten aanpak na 2017, respectievelijk verkenning Slimme Bereikbaarheidsmaatregelen in Landsdeel Oost. Afspraken over financiering worden uiterlijk tijdens de bestuurlijke overleggen MIRT najaar 2017 gemaakt en zijn mede afhankelijk van de (financiële) prioriteiten van het volgende kabinet. Wij zullen bij Voorjaarsnota 2017 (via het MIAM) komen tot een voorstel voor nadere invulling. 3.8 Spitsmijden Waalbrug (SUDS) Het Rijk heeft cofinanciering toegezegd voor een spitsmijdenproject gedurende de renovatie Waalbrug Nijmegen (2018). Op 7 juli heeft de tweede kamer een drietal moties aangenomen. De aangenomen moties hebben invloed op spitsmijdenprojecten, waaronder op de voorwaarden voor belonen. Wij zullen deze voorwaarden aanscherpen in het Programma van Eisen van het project renovatie Waalbrug. 3.9 Waalweelde Wij hebben met het Rijk afgesproken verder te werken aan het versterken van de samenwerking zoals opgebouwd binnen WaalWeelde, als voorbeeld van samenwerking langs de grote rivieren Deltaprogramma Rijn Wij hebben afgesproken dat Rijk en regio de mogelijkheid verkennen om maatregelen binnen de programma s Kaderrichtlijn Water (3e tranche) en Natura 2000 tevens een opgave voor waterveiligheid voor het Deltaprogramma Rijn mee te geven, zulks binnen de voor die programma s geldende randvoorwaarden. Daarnaast hebben wij afgesproken dat we met het Rijk de mogelijkheden onderzoeken voor (her)ontwikkeling van hoogwatervrije terreinen voor waterveiligheid én voor ruimtelijke kwaliteit en revitalisering. De resultaten zullen in de actualisatie van de Voorkeursstrategie Rivieren worden meegenomen. Wij hebben afgesproken dat wij samen met het waterschap Rivierenland in overleg treden met het Rijk en het Hoog Water Beschermingsprogramma (HWBP) over de resultaten van de preverkenning naar de mogelijkheid om de dijkverlegging bij Oosterhout te integreren in de verkenning van het HWBP-project Wolferen - Sprok Nadere uitwerking rijksvastgoedplannen Wij hebben in het kader van rijksvastgoedplannen een selectie gemaakt van onderwerpen (beleidvastgoedcombinaties) en afgesproken deze verder uit te werken. De selectie omvat prioriteiten van de provincie en van rijkspartijen. De selectie beschouwen wij als een werkagenda per provincie, waarover de provincie met het Rijksvastgoedbedrijf en andere betrokken partijen bestuurlijk overleg voert. Voor Gelderland hebben wij aangemeld het Rivierengebied (WaalWeelde), het beheer van de uiterwaarden en het Gelders Energieakkoord Uit het bestuurlijk overleg MIRT met Utrecht Rijnbrug Rhenen (N233) Tussen provincie Utrecht en Rijkswaterstaat is eerder afgesproken, dat Rijkswaterstaat medewerking verleent aan de verbreding van de Rijnbrug. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincie Utrecht hebben afgesproken dat ze hierover op korte termijn in overleg gaan. De planning van budgetten van onderhoud en vervanging zullen daarbij betrokken worden. De provincie Utrecht is bereid tot eventuele voorfinanciering. Wij hebben de wens van Utrecht om in overleg te treden over de verbreding van de Rijnbrug ondersteund. Voor meer informatie verwijzen wij naar de Statenbrief die separaat naar U is gezonden over de Rijnbrug. 4

5 4 Argumenten/afwegingen/risico's Geen risico s. 5 Financiële consequenties Het Rijk werkt de flexibilisering van het Infrafonds de komende periode verder uit. Daarbij komt ook de programmatische aanpak aan de orde. In het kader van de aanpak van de goederencorridor Oost zullen wij Uw Staten informeren over de financiële aspecten van die programmatische aanpak. 6 Proces en evaluatie Strategische werkbezoeken Er komt een strategisch werkbezoek over goederencorridors en besluitvorming over vervolg op de MIRT Onderzoeken goederencorridor Oost respectievelijk Zuid en een strategisch werkbezoek over De kracht van Oost Nederland.. Arnhem, 25 oktober 2016 zaaknummer Gedeputeerde Staten van Gelderland C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris Bijlagen: Ontwerpbesluit Begrotingswijziging Notitie Naam notitie Tekst 5