Palpabele lymfeklieren bij kinderen. Kinderarts-infectioloog

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Palpabele lymfeklieren bij kinderen. Kinderarts-infectioloog"

Lieven van de Velde
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Palpabele lymfeklieren bij kinderen Frank Eskes Kinderarts Meander Medisch Centrum Tom Wolfs Kinderarts-infectioloog Wilhelmina Kinderziekenhuis

2 Leerdoelen Aan het eind van de workshop hebben jullie: Kennis van de differentiaal diagnose van lymfadenopathie opgefrist en aangescherpt. Inzicht in de waarde van aanvullende diagnostiek bij palpabele lymfeklieren bij kinderen. Kennis van de argumenten waarmee aanvullende diagnostiek doelmatig wordt ingezet.

3 Lymfadenopathie? - pathie: in geval van abnormale vergroting van de lymfeklier: cervicaal/ axillair > 1 cm inguinaal > 1.5 cm

4 Lymfadenopathie - Eenzijdig acuut (< 2 weken) chronisch (> 6 weken) - Beiderzijds (cervicaal) - Gegeneraliseerd (> 2 plekken)

5 Aandachtspunten bij anamnese/lo Ontstaan: acuut versus subacuut/ chronisch LWI gehad? Infectie elders? Gebit? Immunisatiestatus, medicatie? Expositie (reizen, TB, katten )? Systemische verschijnselen? Zwelling Lokalisatie, inspectie drainerend gebied Uni-of bilateraal Kliergrootte/ aspect klier Kleur overliggende huid

6 tekst Titel dia

7 DD acute eenzijdige lymfadenopathie infectieus S. aureus S. pyogenes (GAS) Anaerobe bacteriën niet-infectieus maligniteit (lymfoom, ander) overig (Kawasaki, PFAPA, Kikuchi-Fujimoto, Langerhanscel histiocytose, Castleman, sarcoidose, SLE, medicatie (zoals fenytoine, carbamazepine)

8 Aanvullend onderzoek Afhankelijk van kliniek en beloop Lab (VBB, LDH/ urinezuur, serologie) Keelkweek Echo (abcesvorming) Naaldaspiratie, -biopt/ excisiebiopsie/ extirpatie

9 verwekkers en aanpak bij lymfadenitis St. aureus Str. pyogenes (GAS) anaerobe bacteriën Echo incisie en drainage R/ IV antibiotica (augmentin, clindamycine, flucloxacilline)

10 Lymfadenopathie Eenzijdig acuut chronisch Beiderzijds (cervicaal) Gegeneraliseerd (> 2 plaatsen)

11 Aandachtspunten bij anamnese/lo Anamnese Ontstaan: acuut versus subacuut/ chronisch LWI gehad? Infectie elders? Gebit? Immunisatiestatus, medicatie? Expositie (reizen, TB, katten )? Systemische verschijnselen? Zwelling Lokalisatie, inspectie drainerend gebied Uni-of bilateraal Kliergrootte/ aspect klier Kleur overliggende huid Systemisch Lever/milt overige lnn rest LO

12 Lymfadenopathie Eenzijdig acuut chronisch Beiderzijds (cervicaal) Gegeneraliseerd (> 2 plaatsen)

13 DD gegeneraliseerde lymfadenopathie Infectieus Systemisch Maligniteit ( > 90% viraal, afhankelijk definitie populatie, toxoplasmose) (SLE, RA, sarcoidose) (T-cel lymfoom, Hodgkin, leukemie)

14 Lymfadenopathie Eenzijdig acuut chronisch Beiderzijds (cervicaal) Gegeneraliseerd (> 2 plaatsen)

15 Aandachtspunten bij anamnese/lo Ontstaan: acuut versus subacuut/ chronisch LWI gehad? Infectie elders? Gebit? Immunisatiestatus, medicatie? Expositie (reizen, TB, katten )? Systemische verschijnselen? Zwelling Lokalisatie, inspectie drainerend gebied Uni-of bilateraal Kliergrootte/ Aspect klier Kleur overliggende huid Laesie huid elders?

16 DD subacute/chronische eenzijdige lymfadenopathie infectieus atypische mycobacteriën Bartonella henselae toxoplasmose tuberculosis niet-infectieus maligniteit (lymfoom, overig) overig (sarcoidose, PFAPA,..)

17 Diagnostiek bij verdenking atypische mycobacteriële lymfadenitis Geen Huidtesten Naaldaspiratie voor PCR/kweek Biopt of verwijderen klier voor histologie, PCR en kweek

18 Aanpak atypische mycobacteriële lymfadenopathie Bespreek opties Expectatief Chirurgisch (Antibiotica)

19 Kattenkrab lymfadenitis Lymfeklier gaat in 2-3 maanden in regressie, maar kan langer duren tot 12 maanden Tot 10% van de klieren abcedeert

20 Diagnostiek bij verdenking Bartonella infectie IgM recente infectie > 1: 8 maar sensitiviteit matig (< 70%); cave fout-positieve reactie bij oa EBV infectie Kweken kan, maar B. henselae groeit slecht Punctie/Biopt: histologie granulomateuze ontsteking PCR sensitiviteit hoog (rond 98%) en specificiteit hoog (rond 100%)

21 Behandeling? AB controversieel in vitro gevoeligheid correleert niet met in vivo aktiviteit typische kattenkrabziekte = self-limiting, geen AB, alleen drainage indien abcedering

22 GeneXpert MTB/RIF sensitiviteit 80%, specificiteit 94% Uitslag in 120 minuten!

23 Tularemie of konijnen-koorts Bacteriële zoönose veroorzaakt door Francisella tularensis Klier en pulmonale vorm, ernstig ziektebeeld (1-5% mortaliteit) Midden-Europa en Scandinavië reemerging zoonose R/ ciproxin of doxycycline

25 BCG-geassocieerde lymfadenitis 1-2 % incidentie goedaardig beloop medicatie niet nodig zn naaldaspiratie/drainage bij abcedering

26 Beeldvorming Beeldvorming (Dopplerecho, CT, MRI) kan lymfeklier van andere structuren onderscheiden abcedering en calcificaties aantonen uitgebreidheid van lymfadenopathie tonen richting aangeven in differentiatie maligne infectieus/ overig Echter beeldvorming is ondersteunend; biopsie is gouden standaard om tot zekere diagnose te komen

27 Wanneer denken aan maligniteit? Leeftijd niet specifiek, kan op elke leeftijd Uni- of bilateraal kan allebei Meestal: Subacuut/chronisch beeld Klier > 2 cm, vast aanvoelend, niet pijnlijk, minder mobiel, fixatie Overliggende huis normaal van kleur Niet obligaat: koorts, malaise, jeuk, gewichtsverlies (B symptomen)

28 Leerdoelen bereikt? Aan het eind van de workshop hebben jullie: Kennis van de differentiaal diagnose van lymfadenopathie opgefrist en aangescherpt. Inzicht in de waarde van aanvullende diagnostiek bij palpabele lymfeklieren bij kinderen. Kennis van de argumenten waarmee aanvullende diagnostiek doelmatig wordt ingezet.

29 Take to the floor messages Geen standaard diagnostisch programma, A+LO geven in het algemeen duidelijke richting daarom geen flow- chart maar maatwerk Onderscheid bij palpabele lymfeklieren acuut versus subacuut/chronisch unilateraal versus gegeneraliseerd Indien alarmsignalen of (blijvende) onzekerheid over evt maligniteit: doorpakken = invasieve diagnostiek

Vergelijkbare documenten

Palpabele lymfeklieren bij kinderen

Palpabele lymfeklieren bij kinderen Frank Eskes, kinderarts Meander Medisch Centrum Tom Wolfs, kinderarts-infectioloog Wilhelmina Kinderziekenhuis Leerdoelen Aan het eind van de workshop heb je: Kennis