Rapport van het onaangekondigd inspectiebezoek aan Hermes Huis te Bosch en Duin op 6 januari 2015

Transcriptie

1 Rapport van het onaangekondigd inspectiebezoek aan Hermes Huis te Bosch en Duin op 6 januari 2015 Utrecht, februari 2015 Referentie: V

2 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Bevindingen onaangekondigd Quick Scan bezoek Thema 1. Veiligheid Thema 2. Toepassen van vrijheidsbeperking Thema 3. Uitvoering van het ondersteuningsplan Thema 4. Kwaliteit van personeel en organisatie Thema 5. Mondzorg 16 3 Oordeel Thema Veiligheid Thema Toepassen van vrijheidsbeperking Thema Uitvoering van het ondersteuningsplan 17 4 Herstelmaatregelen en handhaving Te nemen maatregelen Resultaatsverslag Handhaving 20 Bijlage 1 Overzicht wetten, veldnormen en rapporten 21 Pagina 2 van 29

3 Rapport van het onaangekondigde bezoek aan Hermes Huis te Bosch en Duin op 6 januari Inleiding Op 6 januari 2015 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) een onaangekondigd Quick Scan bezoek gebracht aan Hermes Huis. De inspectie heeft Hermes Huis na een hertoetsbezoek op 17 september 2014 een half jaar onder verscherpt toezicht gesteld per 8 december 2014, omdat Hermes Huis niet voldoet aan een groot aantal van de door de inspectie getoetste normen. Bovendien was het tempo van de verbeterkracht onvoldoende in relatie tot een inspectiebezoek van 27 mei De aanleiding voor het onaangekondigde bezoek op 6 januari 2015 was een toetsing van de voortgang van de verbetermaatregelen in het kader van het verscherpt toezicht. Op basis van de bevindingen tijdens het bezoek beoordeelt de inspectie per thema in welke mate Hermes Huis voldoet aan wetgeving, aan veldnormen van koepelorganisaties en beroepsverenigingen binnen de gehandicaptenzorg en aan zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf 1. De in dit rapport genoemde normen hebben als doel bij te dragen aan veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning. Werkwijze De inspecteurs gebruiken tijdens het onaangekondigd toezichtbezoek een Quick Scan instrument dat is ontwikkeld om de uitvoering van de zorg te beoordelen en dat is gebaseerd op de genoemde wetgeving, veldnormen en de zorgvuldigheidsnormen van de inspectie. Om tot een verantwoord oordeel te komen heeft de inspectie: - Een bezoek gebracht aan de locatie; - gesprekken gevoerd met begeleiders en leidinggevenden; - cliëntdossiers ingezien; - een rondgang gekregen door de locatie. De aard van het onaangekondigde Quick Scan bezoek brengt met zich mee dat niet alle thema s uitputtend aan de orde kunnen komen. De inspectie stelt daarom prioriteiten. Bovendien is de beschikbaarheid van de gesprekspartners afhankelijk van werktijden en werkzaamheden op de betreffende dag. De zorg voor de cliënten krijgt voorrang en dit heeft tot gevolg dat gesprekken soms van korte duur zijn. De inspecteurs kijken naar de aanwezigheid van risico s op de volgende vijf thema s die betrekking hebben op de randvoorwaarden voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning: Veiligheid Toepassen van vrijheidsbeperking Uitvoering van het ondersteuningsplan Kwaliteit van personeel en organisatie Mondzorg De inspectie toetst aan de hand van de eerdergenoemde normen of er sprake is van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan cliënten. Daar waar de 1 Zie bijlage 1 Pagina 3 van 29

4 instelling niet voldoet aan deze normen geeft de inspectie in hoofdstuk 2 een toelichting. Als de norm niet van toepassing is dan is de kolom nvt aangevinkt. Indien de norm niet is beoordeeld, dan is de kolom nb aangevinkt. In hoofdstuk 3 van dit rapport staat het oordeel van de inspectie, waarbij ook ruimte is voor het benoemen van andere aspecten die tijdens het inspectiebezoek zijn opgevallen. In hoofdstuk 4 van dit rapport staat vermeld welke maatregelen het bestuur van Hermes Huis binnen welke termijn moet nemen om te voldoen aan de geldende wet- en regelgeving, veldnormen en zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan cliënten. Het onderwerp mondzorg is een nieuw onderwerp in het instrument. De inspectie toetst sinds 10 november 2014 het onderwerp mondzorg. De inspectie ziet dit als een eerste inventarisatie om inzicht te krijgen in de kwaliteit van de mondzorg in de gehandicaptenzorg. Voor dit onderwerp is in de gehandicaptenzorg nog geen veldnorm ontwikkeld. Het onderwerp wordt getoetst aan de hand van bestaande wetgeving. De inspectie zal nog niet handhaven op dit onderwerp, maar zal zo nodig wel vragen om verbetermaatregelen. Pagina 4 van 29

5 2 Bevindingen onaangekondigd Quick Scan bezoek Naam instelling Hermes Huis Adresgegevens Baarnseweg 4, 3735 MG Bosch en Duin Bezochte locatie Baarnseweg 4, 3735 MG Bosch en Duin Beschrijving van de bezochte locatie Hermes Huis is in 2007 ontstaan vanuit ouderinitiatief Stichting De Goede Zaak. Het doel is om antroposofische zorg te faciliteren voor bewoners met een verstandelijke beperking en een intensieve begeleidingsbehoefte in een prikkelarme omgeving. De cliëntvertegenwoordigers hebben bewust gekozen voor de oprichting van een kleinschalige zorgorganisatie op antroposofische grondslag. In de vorm en inrichting van het gebouw is dit duidelijk waarneembaar. De cliëntvertegenwoordigers zijn actief wanneer het gaat om het inrichten van het huis en het terrein. Het huis is eigendom van Stichting De Goede Zaak. In de oprichtingsperiode heeft Hermes Huis samengewerkt met onder andere Christophorus (later Amerpoort), de Zonnehuizen en tenslotte De Seizoenen. Met deze laatste partner is een franchiseovereenkomst opgesteld. In september 2012 zijn de eerste cliënten geplaatst. Hermes Huis biedt persoonlijke verzorging en begeleiding aan twaalf cliënten, verdeeld over twee verdiepingen. De zorg wordt verleend op basis van Volledig Pakket Thuis. In de loop van 2013 zijn twee teams gecreëerd, die elk zorg verlenen aan de cliënten van een verdieping. De meeste cliënten hebben ZZP VG7. Naast het woonhuis bevindt zich een atelier voor dagbesteding. Daarnaast zijn op het ruim opgezette terrein rondom het huis nieuwe voorzieningen gecreëerd ten behoeve van dagbesteding. Een aantal cliënten ontvangt op initiatief van de cliëntvertegenwoordigers dagbesteding bij een andere zorgaanbieder. In totaal is ca. 16,8 fte beschikbaar voor begeleiders. Een GZ-psycholoog is ca. 24 uur per week beschikbaar en aanwezig in het huis. Wanneer dit nodig is wordt een externe verpleegkundige van de thuiszorg ingeroepen om voorbehouden handelingen uit te voeren. Hermes Huis heeft sinds 1 augustus 2014 een bestuurder ad interim. Pagina 5 van 29

6 ja Nee Bopz aanmerking Binnen de locatie worden fixatiebanden, zoals bijvoorbeeld Zweedse-, bratex- of posey banden, gebruikt om cliënten vast te binden. Binnen de locatie worden separeerruimtes, afzonderingsruimtes of andere ruimtes gebruikt waar cliënten worden ingesloten. Pagina 6 van 29

7 2.1 Thema 1. Veiligheid Aanwezig Norm ja nee nvt nb 1.1 Medewerkers melden incidenten. De organisatie heeft hiervoor een operationeel meldingsysteem. Meldingen worden in de teams besproken. Er is een aandachtsfunctionaris of commissie die meldingen analyseert en de uitkomsten terugkoppelt aan de teams. Meldingen en analyses leiden tot verbeteracties. 1.2 Apparatuur die in beheer is van de locatie, zoals tillift, thermostaatkraan, zuurstofapparaat, elektrische rolstoel etc. is voorzien van een gebruiksaanwijzing en wordt structureel onderhouden en gekeurd. 1.3 De middelen die bij het toepassen van vrijheidsbeperking in het kader van de wet Bopz worden ingezet (bijvoorbeeld Zweedse band, afzonderingsruimte, separeerruimte), worden met regelmaat gecontroleerd en verkeren in goede staat. 1.4 Alleen bij 24 uurszorg: Op de locatie is bedrijfshulpverlening georganiseerd, worden periodiek ontruimingsoefeningen gehouden en zijn er vrije doorgangen naar de nooduitgangen. 1.5 Medewerkers kunnen aantonen dat zij met/bij cliënten aandacht besteden aan de onderwerpen vriendschap, intimiteit, seksualiteit en het voorkómen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. 1.6 Medewerkers kennen het protocol dat beschrijft hoe ze moeten handelen als er sprake is van (een vermoeden van) seksueel grensoverschrijdend gedrag/misbruik. 1.7 Medewerkers zijn geïnstrueerd over en in staat tot het hanteren van de meldcode huiselijk geweld. (verplicht sinds 1 juli 2013) 1.8 Alle medicatie staat op naam van cliënten. Er zijn geen voorraden zonder naam, m.u.v. een werkvoorraad die voldoet aan de handreiking werkvoorraad geneesmiddelen. Pagina 7 van 29

8 1.9 Medicatie wordt onder de goede condities bewaard. Bij ja is aan alle onderstaande elementen voldaan (indien van toepassing): temperatuur, vochtigheidsgraad, hygiëne, licht en veiligheid zijn passend; medicatie in de koelkast gescheiden van voedingsmiddelen; houdbaarheidsdata zijn actueel Medicatie is niet toegankelijk voor onbevoegden. Bij ja is aan alle onderstaande elementen voldaan (indien van toepassing): - medicatie bevindt zich in een afgesloten medicijnkast; - sleutelbeheer is adequaat geregeld; - de voorraad Opiumwetmiddelen (lijst I) wordt bewaard in een afgesloten kast/kist gescheiden van de overige medicatie Voor iedere cliënt is een actuele, door een apotheker verstrekte en geprinte medicatietoedienlijst aanwezig Per medicijn is op de medicatietoedienlijst afgetekend dat de medicatie is verstrekt. Toelichting 1.4. Medewerkers waren geschoold in bedrijfshulpverlening (BHV), echter er was geen BHV-plan en er werden geen ontruimingsoefeningen gehouden Er was bij medewerkers onvoldoende aandacht voor het thema vriendschap, intimiteit, seksualiteit en het voorkómen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het onderwerp seksualiteit was wel opgenomen in één van de ondersteuningsplannen die de inspectie heeft ingezien Binnen Hermes Huis was niet besproken hoe te handelen als er sprake is van een vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag Medewerkers waren niet geïnstrueerd over de meldcode huiselijk geweld Volgens de procedure van Hermes Huis dient per geneesmiddel op de medicatietoedienlijst te worden afgetekend. De inspectie zag op de medicatietoedienlijst dat de dag voorafgaand aan en de dag van het inspectiebezoek de medicatie niet was afgetekend. Pagina 8 van 29

9 2.2 Thema 2. Toepassen van vrijheidsbeperking Aanwezig Norm ja nee nvt nb 2.1 De medewerkers kunnen voorbeelden noemen van vrijheidsbeperkende maatregelen 2 die op de locatie worden toegepast en hoe ze er in de praktijk bij de begeleiding van cliënten mee omgaan. (De inspectie toetst hiermee de mate van bewustwording bij medewerkers) 2.2 De toegepaste vrijheidsbeperkende maatregelen 2 zijn in de ondersteuningsplannen opgenomen en beargumenteerd. 2.3 Uit het ondersteuningsplan blijkt dat bij de toepassing van de vrijheidsbeperking 2 minder ingrijpende alternatieven zijn overwogen. 2.4 De inbreng van betrokken disciplines en van niet bij de behandeling betrokken deskundigen ten aanzien van vrijheidsbeperking 2 is in het ondersteuningsplan zichtbaar. 2.5 In het ondersteuningsplan is de inbreng van de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zichtbaar ten aanzien van de toepassing van vrijheidsbeperking 2 en de evaluatie daarvan. Ook is in het ondersteuningsplan zichtbaar of er sprake is van overeenstemming met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger over de toepassing en of er bij de toepassing sprake is (geweest) van verzet door de cliënt. 2.6 Als ingeval van moeilijk verstaanbaar gedrag wordt gekozen voor toepassing van een vrijheidsbeperkende maatregel 2, dan wordt altijd een multidisciplinaire analyse gemaakt ter preventie en vermindering van dit gedrag. Ook wordt zichtbaar gezocht naar alternatieven. 2 Onder de term vrijheidsbeperking of vrijheidsbeperkende maatregelen verstaat de inspectie: alle vormen van vrijheidsbeperking. Daar waar de reikwijdte van normen wordt beperkt tot de meest ingrijpende vormen van vrijheidsbeperking wordt dit aangegeven met de term ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen (zie 3 e noot). Pagina 9 van 29

10 2.7 Individuele uitvoeringsafspraken voor het toepassen van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen 3 zijn beschreven in het cliëntdossier. 2.8 Bij de toepassing van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen 3 is een afbouwplan op cliëntniveau aanwezig, ofwel beargumenteerd niet aanwezig. 2.9 Bij het gebruik van onrustbanden 4 is er voor elke individuele cliënt aantoonbaar externe deskundigheid geraadpleegd. Toelichting 2.7. De individuele uitvoeringsafspraken voor het toepassen van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen waren niet altijd beschreven in het cliëntdossier. Het nachttoezicht van een cliënt met epilepsie werd vormgegeven door een collegazorgaanbieder in Olst. De afspraken hierover waren niet vastgelegd en werden niet aantoonbaar geëvalueerd De inspectie trof plannen aan voor het afbouwen van vrijheidsbeperkende maatregelen. Medicatie werd jaarlijks geëvalueerd in een overleg waarbij de arts aanwezig is. Echter gedragsbeïnvloedende medicatie werd niet geregistreerd als een vrijheidsbeperkende maatregel op het daarvoor bestemde formulier. Daardoor was niet zichtbaar of deze vrijheidsbeperkende maatregel in de evaluatiecyclus van vrijheidsbeperkende maatregelen was opgenomen Voor de cliënt die gefixeerd wordt met een Zweedse band was geen externe deskundigheid geraadpleegd. Wel was onder andere voor deze cliënt een groepsconsult aangevraagd bij het CCE en vond coaching van begeleiders door het CCE plaats. Er was een afbouwplan voor de Zweedse band aanwezig dat werd uitgevoerd. Er werden inmiddels positieve resultaten geboekt met de inzet van een zwaartedeken. Hiernaast had Hermes Huis financiële middelen aangevraagd om de afbouw verder te realiseren. De verwachting was dat de Zweedse band in mei 2015 is afgebouwd. 3 Onder ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen verstaat de inspectie: fixatie met onrustband in bed, fixatie met onrustband in stoel, fysieke fixatie, separatie in daarvoor bestemde ruimte, afzondering in daarvoor bestemde ruimte, insluiting in eigen kamer/appartement, psychofarmaca, gedwongen medicatie en gedwongen vocht/voeding. 4 De inspectie verstaat hieronder alle fixatiemateriaal waarmee mensen anders dan op grond van de WGBO (uit rolstoel glijden bijv.) worden vastgebonden om onrust weg te nemen. Dit kan zijn in bed, op een stoel, in een rolstoel, aan een muur, met losse polsbanden en enkelbanden of anderszins. Pagina 10 van 29

11 2.3 Thema 3. Uitvoering van het ondersteuningsplan Aanwezig Norm ja nee nvt Nb 3.1 Alle cliënten hebben een actueel ondersteuningsplan. - Uit de evaluatiecyclus blijkt dat het ondersteuningsplan jaarlijks* wordt geëvalueerd; - De datum van de eerstvolgende evaluatie staat in het ondersteuningsplan of er wordt aantoonbaar met een jaarplanning gewerkt. *NB het ondersteuningsplan van kinderen moet ten minste tweemaal per jaar worden geëvalueerd. 3.2 Het ondersteuningsplan bevat minimaal de volgende onderdelen: - een persoonsbeeld; - een lange termijn perspectief; - een beschrijving van de gewenste bejegening van de cliënt; - (hoofd)doelen en afspraken; - SMART werkdoelen; - vermelding van de verantwoordelijke behandelaar 5 (gedragswetenschapper en/of arts). 3.3 Medewerkers kunnen aannemelijk maken dat het ondersteuningsplan in dialoog met de cliënt of zijn/haar cliëntvertegenwoordiger is opgesteld. 3.4 De toestemming van de cliënt/cliëntvertegenwoordiger is zichtbaar. 3.5 De inbreng van het multidisciplinaire team is (in ieder geval vanaf ZZP met behandeling VG3, LVG1, LG3, ZGaud1, ZGvis3 en SGLVG1) zichtbaar in het ondersteuningsplan. 3.6 Het ondersteuningsplan bevat een risico-inventarisatie op die onderwerpen die voor de cliënt van toepassing zijn. Deze inventarisatie leidt tot passende/concrete begeleidingsafspraken om gewogen risico s hanteerbaar te maken en vermijdbare risico s te voorkomen. 3.7 Cliënten hebben passende dagbesteding in lijn met de afgegeven indicatie, of hier wordt in het belang van de 5 Van toepassing voor ZZP s met behandeling: VG3 t/m 8, LVG1 t/m 5, LG3 t/m 7, ZGaud1 t/m 4, ZGvis3 t/m 5 en SGLVG1. Op basis hiervan verwacht de inspectie vanaf ZZP VG5 en vergelijkbare behandelintensiteit voor de andere ZZP s, afhankelijk van de zorgvragen een zichtbare nauwe betrokkenheid van een arts dan wel een gedragswetenschapper. Pagina 11 van 29

12 cliënt beargumenteerd van afgeweken. Dit is zichtbaar in het ondersteuningsplan. 3.8 De uitvoering van de doelen en afspraken over de zorg en ondersteuning is zichtbaar in de rapportage. Uit de rapportage blijkt dat deze afspraken en doelen regelmatig worden geëvalueerd volgens een Plan-Do- Check-Act cyclus. Toelichting 3.1. Tijdens inzage van de cliëntdossiers trof de inspectie een (niet actueel) ondersteuningsplan aan van april In het cliëntdossier waren geen tussentijdse evaluaties terug te vinden. Hermes Huis had voor 2015 een jaarplanning opgesteld voor de evaluatie van alle ondersteuningsplannen Hermes Huis had een format opgesteld voor de risico-inventarisatie. Dit format moest nog worden geïmplementeerd De cliënten hadden nog geen passende dagbesteding. Er was een dagprogramma voor cliënten opgesteld. De dagprogramma s werden besproken met de cliëntvertegenwoordigers. Hierna zouden de werkgebieden worden ingericht waarin de cliënten passende dagbesteding gaan krijgen. Pagina 12 van 29

13 2.4 Thema 4. Kwaliteit van personeel en organisatie Aanwezig Norm ja nee nvt Nb 4.1 Er worden op het juiste moment voldoende deskundige en vertrouwde medewerkers ingezet ter uitvoering van de dagelijkse zorg. (Dit is een belangrijke norm vanuit cliëntvertegenwoordigers) 4.2 De medewerkers vinden dat zij voldoende tijd hebben om de in het ondersteuningsplan gemaakte afspraken na te komen. 4.3 Medewerkers kennen de grenzen van hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden en schakelen tijdig leidinggevenden en/of vakinhoudelijke specialisten in. 4.4 Alle medewerkers die vanaf 2008 in dienst zijn getreden, hebben een verklaring omtrent gedrag overlegd (VOG). 4.5 Medewerkers zijn zich bewust van de bejegening die cliënten nodig hebben in relatie tot hun problematiek en ondersteuningsbehoefte. 4.6 Medewerkers zijn aantoonbaar geschoold om aan de ondersteuningsbehoefte van cliënten te kunnen voldoen. 4.7 De bekwaamheid van medewerkers in voorbehouden en risicovolle handelingen wordt met voldoende regelmaat (door de organisatie concreet vastgelegd in een plan) getoetst en geregistreerd. 4.8 De organisatie biedt medewerkers via georganiseerde overlegstructuren zoals teamoverleg en intervisie de gelegenheid te bespreken welk effect hun bejegening en handelen heeft op de cliënt. 4.9 Er vindt tussen wonen en dagbesteding structureel afstemming plaats over de uitvoering van de zorg De organisatie heeft aantoonbaar medezeggenschap van cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers geregeld Kwaliteitsverbeteringen op basis van signalen van cliënten, cliëntvertegenwoordigers, medewerkers Pagina 13 van 29

14 en/of interne audits zijn zichtbaar. (De inspectie toetst dit om te kunnen beoordelen of er ook op locatieniveau aandacht is voor continue verbetering van de kwaliteit van de zorg) 4.12 De klachtencommissie van de organisatie is: - direct toegankelijk voor cliënten en cliëntvertegenwoordigers; - bekend bij cliënten en cliëntvertegenwoordigers; de organisatie heeft hen over het bestaan, de werkwijze en de rechtstreekse toegang geïnformeerd; - het klachtenreglement van de klachtencommissie is gemakkelijk vindbaar op de website; - het adres van de klachtencommissie is gemakkelijk vindbaar op de website Medewerkers hebben toegang tot een kwaliteitssysteem dat o.a. beleidsnota s, protocollen en procedures bevat die niet ouder zijn dan drie jaar. Toelichting 4.1. Ten opzichte van het inspectiebezoek van 17 september 2014 was het team iets stabieler. Er was echter sprake van een wankel evenwicht. Een recente forse ziekmelding zorgde voor (tijdelijke) instabiliteit. Het ziekteverzuim was 18%. Dit ziekteverzuim werd met name veroorzaakt door een aantal langdurig zieken Begeleiders hadden een drempel om hulp te vragen aan een collega. Als mogelijke oorzaak hiervoor werd het ontbreken van voldoende vertrouwen in elkaar genoemd. Opgemerkt werd dat hierin wel enige progressie was gerealiseerd. Begeleiders konden altijd met de gedragskundige of de arts contact opnemen wanneer zij advies nodig hadden en 4.6. Mede door de heterogene samenstelling van de cliëntenpopulatie (cliënten met een ernstig meervoudige beperking en cliënten met een verstandelijke beperking en bijkomende problematiek ZZPVG7) beschikten de begeleiders over te weinig kennis en kunde voor alle cliënten. In maart 2015 was een vierdaagse scholing voor de begeleiders gepland op het gebied van omgaan met agressie en teamsamenwerking De voorbehouden handelingen werden uitgevoerd door een wijkverpleegkundige. De bekwaamheid van begeleiders in risicovolle handelingen werd niet getoetst. Scholing en herhalingscursussen op het gebied van omgaan met agressie was voor het hele jaar gepland. Pagina 14 van 29

15 4.8. Eenmaal in de vier weken vond teamoverleg plaats. Hierin werden ook de MICmeldingen besproken, in Hermes Huis Itask-meldingen genoemd naar het programma waarin ze worden geregistreerd. Ook vond eenmaal in de vier weken het multidisciplinair overleg plaats. Functioneringsgesprekken werden gehouden. Echter intervisie vond niet plaats. Als reden hiervoor werd genoemd dat de medewerkers nog onvoldoende veiligheid ervaren, waardoor intervisie nog niet plaats kon vinden. Hermes Huis spande zich in om de veiligheid te vergroten door onder andere een coach op de werkvloer in te zetten. Binnen een maand vond een teamdag plaats om de samenwerking te versterken en de veiligheid onderling te verhogen Een cliënttevredenheidsonderzoek had recent plaatsgevonden. De eerste uitkomsten waren bekend, maar moesten nog worden gedeeld met betrokkenen en worden vertaald in verbeteracties. Een medewerkerstevredenheidsonderzoek was gepland. Pagina 15 van 29

16 Rapport van het onaangekondigde bezoek aan Hermes Huis te Bosch en Duin op 6 januari Thema 5. Mondzorg Aanwezig Norm ja nee nvt Nb 5.1 Mondzorg is een vast onderwerp in het ondersteuningsplan. 5.2 De zorgaanbieder voorziet dat er een tandarts beschikbaar is voor de cliënten. 5.3 In elke woning is scholing op het vlak van mondverzorging geregeld. 5.4 Medewerkers hebben voldoende kennis en vaardigheden om de mondzorg bij de cliënten goed uit te voeren. Toelichting Alle cliënten stonden ingeschreven bij een tandartspraktijk. In het kantoor van de begeleiders was een instructie voor gebitsverzorging aanwezig. Wanneer gebitsverzorging extra aandacht noodzakelijk maakte werd dit opgenomen in het ondersteuningsplan. De medewerkers werden indien nodig door de tandarts of de mondhygiëniste geïnstrueerd over gebitsverzorging. Pagina 16 van 29

17 3 Oordeel De inspectie hanteert als uitgangspunt dat locaties voor een veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning moeten voldoen aan alle getoetste normen. Deze normen en de uitkomsten van de toetsing staan beschreven in hoofdstuk 2. Op basis van het Quick Scan bezoek aan Hermes Huis op 6 januari 2015 komt de inspectie per thema tot de volgende bevindingen. 3.1 Thema Veiligheid Van de in totaal 12 beoordeelde normen voldoet Hermes Huis aan 7 normen wel en aan 5 normen niet. Een aantal normen is in eerdere bezoeken in 2014 aan Hermes Huis aan de orde geweest. Hermes Huis voldoet nog niet aan deze normen, ondanks de genomen maatregelen. De inspectie constateerde dat incidenten beter gemeld werden. De meldingen worden in ieder teamoverleg besproken en geanalyseerd. 3.2 Thema Toepassen van vrijheidsbeperking Van de in totaal 9 beoordeelde normen voldoet Hermes Huis aan 6 normen wel en aan 3 normen niet. Het nachttoezicht van een cliënt met epilepsie is in eerdere inspectiebezoeken onderwerp van gesprek geweest. Hiervoor is een verbeterplan gevraagd. 3.3 Thema Uitvoering van het ondersteuningsplan Van de in totaal 8 beoordeelde normen voldoet Hermes Huis aan 5 normen wel en aan 3 normen niet. Bij het opstellen van de nieuwe ondersteuningsplannen wordt ook de risicoinventarisatie (in een nieuw format) meegenomen. Voor de cliënten is een dagprogramma opgesteld. Het programma moet nog worden geïmplementeerd. De volgende stap is dat het programma wordt uitgebreid voor de weekenden. 3.4 Thema Kwaliteit van personeel en organisatie Van de in totaal 12 beoordeelde normen voldoet Hermes Huis aan 5 normen wel en aan 7 normen niet. Hermes Huis investeert in coaching en opleidingen het komend jaar, zoals een vierdaagse opleiding op het gebied van omgaan met agressie. Er is een teamdag georganiseerd, onder andere om de samenwerking te vergroten. Het team is echter nog te weinig stabiel. Pagina 17 van 29

18 3.5 Oordeel Samenvattend oordeelt de inspectie dat Hermes Huis in onvoldoende mate voldoet aan de getoetste normen. Vervolgmaatregelen zijn noodzakelijk, omdat de geconstateerde normoverschrijdingen een risico vormen voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan cliënten. De bestuurder van Hermes Huis dient de geconstateerde normoverschrijdingen op korte termijn te herstellen. De inspectie verwacht dat de verbeteracties locatiebreed worden doorgevoerd. In hoofdstuk 4 staat welke maatregelen Hermes Huis binnen welke termijn moet nemen om de geconstateerde normoverschrijdingen te herstellen, teneinde te voldoen aan de geldende wet- en regelgeving, veldnormen en de zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan de cliënten. Pagina 18 van 29

19 4 Herstelmaatregelen en handhaving 4.1 Te nemen maatregelen Deze paragraaf bevat een overzicht van de normen die als onvoldoende zijn beoordeeld. De inspectie verwacht van de raad van bestuur van Hermes Huis dat deze binnen een daarvoor vastgestelde termijn verbetermaatregelen neemt, zodat Hermes Huis voldoet aan de geldende wet- en regelgeving en veldnormen en aan de zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf voor het bieden van veilige en verantwoorde zorg en ondersteuning aan de cliënten. De inspectie verwacht dat de verbetermaatregelen instellingsbreed worden doorgevoerd. De inspectie gaat ervan uit dat hoofdstukken 2 en 3 voldoende informatie bevatten om de benodigde verbeteringen uit te voeren om te voldoen aan de hieronder genoemde normen. Aangetroffen situatie die om maatregelen vraagt: Het betreft de volgende normen: 1.4 Alleen bij 24 uurszorg: Op de locatie is bedrijfshulpverlening georganiseerd, worden periodiek ontruimingsoefeningen gehouden en zijn er vrije doorgangen naar de nooduitgangen. 1.5 Medewerkers kunnen aantonen dat zij met/bij cliënten aandacht besteden aan de onderwerpen vriendschap, intimiteit, seksualiteit en het voorkómen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. 1.6 Medewerkers kennen het protocol dat beschrijft hoe ze moeten handelen als er sprake is van (een vermoeden van) seksueel grensoverschrijdend gedrag/misbruik. 1.7 Medewerkers zijn geïnstrueerd over en in staat tot het hanteren van de meldcode huiselijk geweld Per medicijn is op de medicatietoedienlijst afgetekend dat de medicatie is verstrekt. 2.7 Individuele uitvoeringsafspraken voor het toepassen van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen 3 zijn beschreven in het cliëntdossier. 2.8 Bij de toepassing van ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen is een afbouwplan op cliëntniveau aanwezig, ofwel beargumenteerd niet aanwezig. 2.9 Bij het gebruik van onrustbanden is er voor elke individuele cliënt aantoonbaar externe deskundigheid geraadpleegd. 3.1 Alle cliënten hebben een actueel ondersteuningsplan. 3.6 Het ondersteuningsplan bevat een risico-inventarisatie op die onderwerpen die voor de cliënt van toepassing zijn. Deze inventarisatie leidt tot passende/concrete begeleidingsafspraken om gewogen risico s hanteerbaar te maken en vermijdbare risico s te voorkomen. 3.7 Cliënten hebben passende dagbesteding in lijn met de afgegeven indicatie, of hier wordt in het belang van de cliënt beargumenteerd van afgeweken. Dit is zichtbaar in het ondersteuningsplan. 4.1 Er worden op het juiste moment voldoende deskundige en vertrouwde medewerkers ingezet ter uitvoering van de dagelijkse zorg. 4.3 Medewerkers kennen de grenzen van hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden en schakelen tijdig leidinggevenden en/of vakinhoudelijke specialisten in. Pagina 19 van 29

20 4.5 Medewerkers zijn zich bewust van de bejegening die cliënten nodig hebben in relatie tot hun problematiek en ondersteuningsbehoefte. 4.6 Medewerkers zijn aantoonbaar geschoold om aan de ondersteuningsbehoefte van cliënten te kunnen voldoen. 4.7 De bekwaamheid van medewerkers in voorbehouden en risicovolle handelingen wordt met voldoende regelmaat (door de organisatie concreet vastgelegd in een plan) getoetst en geregistreerd. 4.8 De organisatie biedt medewerkers via georganiseerde overlegstructuren zoals teamoverleg en intervisie de gelegenheid te bespreken welk effect hun bejegening en handelen heeft op de cliënt Kwaliteitsverbeteringen op basis van signalen van cliënten, cliëntvertegenwoordigers, medewerkers en/of interne audits zijn zichtbaar. 4.2 Resultaatsverslag Bij het instellen van verscherpt toezicht is afgesproken dat Hermes Huis over de voortgang rapporteert door middel van resultaatsverslagen op 1 maart en 1 mei Hermes Huis dient daarbij bovenstaande normen mee te nemen in deze resultaatsverslagen. In het resultaatsverslag van 1 mei 2015 geeft Hermes Huis tevens een doorkijk van de nog te verwachten resultaten tot 8 juni 2015 (half jaar na instellen verscherpt toezicht). Op basis van deze resultaatsverslagen oordeelt de inspectie eind mei 2015 of de resultaten voldoende zijn. Mocht dit het geval zijn, dan zal de inspectie het verscherpt toezicht opheffen. 4.3 Handhaving De inspectie zal opnieuw een onaangekondigd bezoek brengen aan Hermes Huis. Pagina 20 van 29

21 Bijlage 1 Overzicht wetten, veldnormen en rapporten De in hoofdstuk 2 genoemde beoordelingsaspecten zijn gebaseerd op wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide veldnormen van de koepelorganisaties en beroepsverenigingen binnen de gehandicaptenzorg en aan zorgvuldigheidsnormen van de inspectie zelf, waarvan de belangrijkste hieronder worden genoemd. Wetgeving: Kwaliteitswet zorginstellingen; Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, 18 maart 2013; Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG); Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO): Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek; Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ); Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ); Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz); Besluit klachtenbehandeling Bopz; Besluit rechtspositieregelen Bopz; Besluit middelen en maatregelen Bopz; Besluit patiëntendossier Bopz; Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ): Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg; Circulaire Care/AWBZ/13/05c, Beleidsregels en regelingen Care 2013 en 2014, NZa, 28 juni 2013; Beleidsregel CA , Prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten Dit is bijlage 8 bij Circulaire Care/AWBZ/13/05c, NZa, 28 juni 2013; Zorgzwaartepakketten Sector GZ, versie Dit is bijlage 1 bij Beleidsregel CA , NZa, 28 juni 2013; Geneesmiddelenwet; Opiumwet; Arbeidsomstandighedenwet. Veldnormen: Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg ; Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de zorgsector (HKZ), versie gehandicaptenzorg 2008; Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013; Beleidsdocument veilig melden, KNMG, 2007; Veldnorm Nationaal Epilepsiefonds voor het baden van mensen met epilepsie, ongedateerd; Handreiking medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, mei 2011; Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, Actiz, GGZ Nederland, VGN, 2010; Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008; Van incident naar fundament, Movisie, 2005; Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z. 2007; Pagina 21 van 29

22 Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN, Kennisplein gehandicaptenzorg, 2011; Sturen op aanpak van seksueel misbruik, VGN, Kennisplein gehandicaptenzorg, 2011; Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CGraad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008; Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009; Voorlopige richtlijn wettelijk kader orthopedagogische behandelcentra, VOBC LVG januari 2011; Veldnorm voor afzonderings- en separeervoorzieningen in de Gehandicaptenzorg, TNO, 12 november 2012; Competentiebox; Competentieprofielen VGN, 2009; Hygiënerichtlijnen voor de zorg van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap, Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV), december 2010; Klachtenrichtlijn gezondheidszorg versie 3.0, KNMG, Aanvullende circulaires en rapporten: Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012; Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperking bij kwetsbare groepen in langdurige zorg volop gaande, duidelijke ambities voor 2011 nodig, IGZ, december 2010; Richtinggevend kader vrijheidsbeperking, VWS, 26 maart 2008; Brandveiligheid van zorginstellingen, onderzoek van de VROM-Inspectie, de Arbeidsinspectie, de Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg, december 2011; Checken brandveiligheid en oefenen bedrijfshulpverlening, dàt maakt zorg beter, brochure i-szw, juli 2012; Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis, IGZ, 2011; Bulletin Het mag niet, het mag nooit: seksuele intimidatie door hulpverleners in de gezondheidszorg, IGZ, augustus 2004; Verantwoord richtlijngebruik in de gehandicaptensector, NIVEL, 2010; De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, Kwaliteitskader mondzorg, s Heeren Loo, juli 2013 Declaratiewijzer AWBZ Mondzorg, CVZ Bronnen per thema en per norm Thema Veiligheid Norm 1.1: artikelen 4 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.4, 3.4 en 4.3.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 pagina 7 en 8, Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 hoofdstuk 5, en bijlage 3, punten 10 en 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Pagina 22 van 29

23 Norm 1.2: Norm 1.3: artikel 3 Kwaliteitswet zorginstellingen Veldnorm Nationaal Epilepsiefonds voor het baden van mensen met epilepsie, ongedateerd artikel 7.1.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 artikelen 2 en 3, Kwaliteitswet zorginstellingen artikel en paragraaf 7.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg 2008 Veldnorm voor afzonderings- en separeervoorzieningen in de Gehandicaptenzorg, TNO, 2012 Norm 1.4: artikelen 3 en 4, Kwaliteitswet zorginstellingen artikelen 3, 10 en 15, Arbeidsomstandighedenwet Brandveiligheid van zorginstellingen, onderzoek van de VROM- Inspectie, de Arbeidsinspectie, de Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg, december 2011 Checken brandveiligheid en oefenen bedrijfshulpverlening, dàt maakt zorg beter, brochure i-szw, juli 2012 artikelen 4.1, , 3.4, 3.5, 7.1 en 10.1 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 6 en 10, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 1.5: Norm 1.6: Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN, 2011 Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2, 3 en 4a Kwaliteitswet zorginstellingen Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik, VGN 2011 Sturen op aanpak seksueel misbruik, VGN, 2011 Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 1.7: artikel 3a, Kwaliteitswet zorginstellingen Besluit vaststelling van de minimumeisen voor de (verplichte) meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, 18 maart 2013 Norm 1.8: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen, Actiz, GGZ Ned., VGN, 2010 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, Pagina 23 van 29

24 Norm 1.9: NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 artikel 7.1.4, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 artikelen 6.1 en 6.3, Hygiënerichtlijnen voor de zorg van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap, LCHV, 2010 Norm 1.10: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 artikel 2 en 3a, Opiumwet (lijst I) Norm 1.11: Norm 1.12: Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Handreiking Medicatiebeleid Gehandicaptenzorg, VGN, 2011 Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, ActiZ, GGZ Ned., IGZ, KNMG, KNMP, LEVV, LHV, NFU, NHG, NICTIZ, NPCF, NVVA, NVZ, NVZA, Orde, V&VN, VWS,ZN, FNT, NMT en VGN, 2008 Thema Vrijheidsbeperking Norm 2.1: Norm 2.2: Norm 2.3: artikel 1.3.1, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 artikel 454 WGBO artikelen 37a, 38 en 56, Wet Bopz artikel 2, Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz paragraaf 2.6, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 artikel 454 WGBO artikelen 37a, 38 en 56, Wet Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder Pagina 24 van 29

25 vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Norm 2.4: Norm 2.5: Norm 2.6: Norm 2.7: Artikelen 37, 37a, 38 en 56 Wet Bopz artikel 2, Besluit rechtspositieregelen Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 paragraaf 2.12, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragrafen 1.2 en 4.4, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 9 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 447, 450 en 465 WGBO artikel 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 paragrafen 2.6 t/m 2.8, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 2, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 artikel 38 en 39 Wet Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 10, 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikel 454 WGBO artikelen 37a en 56 Wet Bopz artikel 2 Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 10 en 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 2.8: artikel 38 Wet Bopz Pagina 25 van 29

26 Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 Norm 2.9: artikel 2 Besluit middelen en maatregelen Bopz Extra inspanning noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking in langdurige zorg, IGZ, 2012 Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking, CG-raad, LOC-LPR, Platform VG, NIP-NVO, NVAVG, NVVA, Sting, V&VN, ActiZ, VGN en IGZ, 2008 Thema Ondersteuningsplan Norm 3.1: Norm 3.2: Norm 3.3: artikelen 38 en 56 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragrafen 2.6, 2.10, 2.12 en 2.13 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 hoofdstuk 3, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 hoofdstuk 5, en bijlage 3, punt 9, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 36 en 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg Circulaire Care/AWBZ/13/05c inzake beleidsregels en regelingen Care 2013 en 2014, NZa, 28 juni 2013 Beleidsregel CA , Prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten Dit is bijlage 8 bij Circulaire Care/AWBZ/13/05c, NZa, 28 juni 2013 Zorgzwaartepakketten Sector GZ, versie Dit is bijlage 1 bij Beleidsregel CA , NZa, 28 juni 2013 paragraaf 2.6 HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragraaf 1.1, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punt 9, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 artikelen 448, 450 en 465 WGBO artikelen 37 en 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragrafen 2.6 t/m 2.8, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 p.6 punt 3, paragraaf 1.1, paragraaf 2.2, paragraaf 3.1.2, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 2, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 Norm 3.4: artikelen 450 en 465 WGBO Pagina 26 van 29

27 artikel 38 Wet Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Norm 3.5: Norm 3.6: Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.12, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragrafen 1.2 en 4.4, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 9 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 2.5, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragraaf 3.1.2, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punt 10, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 3.7: bijlage 3, punt 4, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Visiedocument 2.0, 2013 Norm 3.8: artikel 454 WGBO artikelen 37a en 56 Wet Bopz artikel 2 Besluit rechtspositieregelen Bopz artikel 2 Besluit patiëntendossier Bopz Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg paragraaf 3.2.3, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 paragraaf 2.13, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Thema Kwaliteit van personeel en organisatie Norm 4.1: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.2, 3.2, 4,7, 5,1, 5,2, 5,3, 5,7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg, Nivel, 2012 Norm 4.2: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 5.5, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor Pagina 27 van 29

28 langdurige zorg, Nivel, 2012 Norm 4.3: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 4.2, artikel 5.1.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Competentiebox; Competentieprofielen, VGN, 2009 Norm 4.4: artikel 4.3, Convenant preventie seksueel misbruik, VGN, Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad, MEE Ned., Landelijk Steunpunt Cliëntenraden, CNV Publieke Zaak, Nu91, ABVA/KABO FNV, F.B.Z., 2007 Norm 4.5: Norm 4.6: Norm 4.7: Norm 4.8: Norm 4.9: Norm 4.10: artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 1.3, 5.2, 5.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2, en bijlage 3, punten 10, 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 5.2, 5.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Competentiebox; Competentieprofielen, VGN, 2009 artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen artikelen 35 en 38, Wet BIG paragraaf 5.2, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 5.6, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt, VGN, 2009 paragrafen 1.5, 2.9, 3.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 3, punt 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikel 2 e.v. WMCZ artikel 5 Kwaliteitswet zorginstellingen Paragrafen 1.3, 3.2, 4.7, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2 en bijlage 3, punt 8, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Pagina 28 van 29

29 Norm 4.11: artikelen 2, 3 en 4 Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 3.2, 4.4, 4.6, 5.5, 5.7, 5.8, 6.3, 6.4, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 hoofdstuk 5, paragraaf Verantwoorden in het verlengde van verbeteren, en bijlage 2 Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 4.12: Norm 4.13: artikel 2, WKCZ artikelen 1 t/m 3 en 5 Klachtenrichtlijn gezondheidszorg artikelen 37 en 41 e.v. Wet Bopz artikelen 2, 3 en 4 Besluit klachtenbehandeling Bopz paragraaf 2.1, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 artikelen 2 en 3, Kwaliteitswet zorginstellingen paragrafen 4.3, 9.1 t/m 9.3, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 bijlage 2 en bijlage 3, punten 11 en 12, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Thema Mondzorg Voor de vier getoetste normen bestaat nog geen veldnorm in de gehandicaptenzorg De volgende wetgeving is van toepassing: Norm 5.1: Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 paragraaf 1.1, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punt 1 en 9, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Norm 5.2: artikel 3 lid 1 Zorgverzekeringswet artikel 2 Kwaliteitswet zorginstellingen artikel 15 besluit zorgaanspraken AWBZ artikel 452 WGBO Norm 5.3: Norm 5.4: paragraaf 3.1.2, Handreiking ondersteuningsplannen, VGN, 2013 bijlage 3, punten 10 en 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg Competentiebox; Competentieprofielen, VGN, 2009 bijlage 3, punt 11, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg artikelen 2 en 3 Kwaliteitswet zorginstellingen paragraaf 5.5, HKZ, versie gehandicaptenzorg, 2008 Pagina 29 van 29