4. Natuurerfenis. Plante. Génesis 1: 11 en 12. Wat jy alreeds weet van plante

Transcriptie

1 4. Natuurerfenis Plante Génesis 1: 11 en 12 En God het gesê: Laat die aarde voortbring grasspruitjies, plante wat saad gee en bome wat, volgens hulle soorte, vrugte dra, waarin hulle saad is, op die aarde. En dit was so. Die aarde het voortgebring grasspruitjies, plante wat saad gee volgens hulle soorte en bome wat vrugte dra, waarin hulle saad is, volgens hulle soorte. Toe sien God dat dit goed was. God het al die plante op die derde dag geskape. God het die plante met orde geskape, sodat die plantetende diere en die mens wat daarna geskape is, voedsel gehad het om te eet. Gelowige, is rentmeesters van God se skepping. Ons moet die aarde bewerk, bewoon en bewaar. Wat jy alreeds weet van plante 3. Die ou blare van sommige plante val dwarsdeur die jaar af. 6. Plante kan deur mense gebruik word. Daar is baie plantsoorte wat blomme dra. Blomme het helder kleure en skerp geure om insekte aan te lok. Daar is meer as soorte volgende dele: kroonblare, kelkblare, stempel, styl, vrugbeginsel, helmknop, helmdraad, of julle weet wat die blomme se name is. 2. Blomplante dra blomme. 3. Blomplante dra vrugte. 4. In die vrugte is sade. 5. Blomme kan verskillende kleure hê. 7. Blomme het nie eenderse vorms nie. 8. Plante het water, lug, lig en warmte nodig om te kan groei. 9. Wortels groei na die grond toe. 10. Die eerste twee blaartjies groei uit die pluimpie. 31

2 Blare Plante het blare. Party plante se blare is groot. Die blare het verskillende vorms en die rande verskil. Die rande kan gesaag, gegolf of glad wees. Elke blaar het are. Blare met die are langs mekaar, is parallelarig. Blare maak voedsel vir die plante. Om voedingstowwe te nodig om goed te kan groei. Die proses word fotosintese genoem. 1. Hartvormig 2. Handvormig 3. Saagtandig 4. Getand 5. Lansetvormig 6. Ovaalvormig 7. Veervormig 8. Naalde collage van die verskillende blaarvorms. Ontkieming van sade: twee saadlobbe uit. Aan die worteltjies is klein wortelhaartjies wat water opneem. Twee klein, groen blaartjies groei later ook aan die stingeltjie by die saadlobbe uit. 32

3 Kom ons lees Matthéüs 13: 1-8 Die gelykenis van die Saaier Die Saaier Die saad Die saad val op die pad. Die saad val op die rotsagtige plekke. Die saad val tussen die dorings. Die saad val op vrugbare grond. Jesus Die woord van God Die mense hoor van God, maar die duiwel vat dit weg. Die mense is bly oor die boodskap, maar dit is nie deel van hulle lewe nie en hou op Mense hoor en begin soos God se kinders leef. Hulle sukkel om daarmee aan te hou, Die mense leef so dat ander mense kan sien dat hulle kinders van God is. 33

4 Bome is die grootse en hoogste plante op aarde. Die grootste lewende ding op aarde is een van die reuse rooihoutbome in Kalifornië. Bome kom in verskillende vorms en groottes voor. Bome is meerjarige plante. Dit beteken hulle hou aan groei elke jaar en daarom is daar bome wat baie oud is. 1. Die kruin bestaan uit die hoë takke, twygies en blare. 3. Die wortels anker die boom stewig in die grond. Naby die wortelpunte is daar haartjies wat water en minerale uit die grond opneem. 2. Die stam, is die hoofstingel van die boom. Dit bestaan uit talle lae. Die bas is die buitenste laag wat die stam beskerm. 34

5 Plante is lewendig en kan groei. Plante kan bome, struike of kruide wees. Die vorm van plante verskil, byvoorbeeld: tentvorm, balvorm en naaldvorm. Bome is plante wat baie hoog kan groei. n Boom het een dik stam wat meestal bedek is met Struike is kleiner as bome. n Struik het meer as een stam. Die stamme is dunner as n boom se stam en ook hard. Kruide groei nie so hoog soos struike nie. n Kruid het een of meer stingels. Die stingels is dikwels groen en breek maklik. Party plante se blare bly deur die hele jaar groen. Die blare val nie maklik af nie. Dit is bladhoudende plante. Sekere plante se blare verkleur in die herfs. Die blare word geel, rooi of bruin en val dan af. Dit is bladwisselende plante. Die takkies van hierdie plante het winterknoppe. Die winterknoppe is gewoonlik bruin. Hierdie knoppe beskerm nuwe blare teen die koue. Blare van vetplante kan baie water hou. Vetplante groei in droë streke. 35

6 Verskillende soorte plante. Seewier Sommige soorte seewier kan tot 60 meter lank word. vervaardig wat in medisyne gebruik word. Alge Dit is waterplante. Sekere visse en ander waterdiere leef van alge. Grasse Graan behoort tot die grasfamilie en verskaf voedsel aan mense en diere. Die blomme het nie helder kleure en skerp geure nie. sonder blomme Plante met blomme Mosse Dit is groen plantjies wat op skaduryke, klam plekke soos teen rotse, mure en boomstamme aangetref word. Hulle keer dat grond en water wegspoel. Varings Varings verkies koel, klam, skaduryke plekke soos langs waterstrome en in klowe. Bome Die meeste bome, soos palms, is blomplante. Struike as een stingel, byvoorbeeld die hibiskus en asalea. Onkruid Onkruid groei op enige byvoorbeeld in tuine en landerye. 36

7 Verskillende gebruike vir bome Daar is baie verskillende gebruike vir bome. Terwyl jy die prentjie inkleur, probeer om soveel gebruike as moontlik uit te ken. Verhale. Daar is baie verhale oor bome Woonplek vir diere, mense en ander plante Inspirasie vir kuns en ontwerp Skuilplekke Wegkruipplekke Medisyne Tuine Meubels Bote Papier Kleurstowwe. Skadu Windskerms Kougom Rubber Politoer Kurk Kos Bas Blare Vrugte Wortels Nektar Swaaiplek Tannien om leer te looi Dit bind sandduine Pyl en boog Geurmiddels Versiering vir tuine en huise langs paaie. Harpuis vir die maak van verf. Ruik die gekneusde blare of saadpeule. Proe al die verskillende vrugte. Sien die pragtige woude. Hoor die blare ritsel in die wind. Voel die sagte nuwe blare of die growwe bas en sien die skadu wat die bome op warm dae gooi. 37

8 In die Bybel word dikwels van plante gepraat. Psalm 1: 3 wat sy vrugte gee op sy tyd en waarvan die blare nie verwelk Lukas 6: Die goeie mens bring uit die goeie skat van sy hart te voorskyn wat goed is; en die slegte mens bring uit die slegte skat van sy hart te voorskyn wat sleg is; want uit die oorvloed van die hart spreek Genesis 1: 29 gee, wat op die hele aarde is, en al die bome waar boomvrugte aan 38

9 Groente en vrugte Naam Groente Vrugte Ons eet die Kiwivrug Brokolie Tamatie Eiervrug Olyf Paprika (soet rissie) Beet Slaai Ui Druif Naam Groente Vrug Groente en vrugte Ui Blaarslaai Kool Aspersie Aartappel Suikerriet Geelwortels Patats Radyse Brokkoli Blomkool Waterblommetjoes Mielies Rys Koring Tamatie Lemoene Pampoen blare stingel wortels blom sade vrugte In die Bybel lees ons van die plante en plantprodukte. Sommige plante verskil baie van ons al die plante geskape om by elke plante-groeistreek aan te pas. Die mens het die gebruik gawes 39