FINANCIEEL JAARVERSLAG 2013

Transcriptie

1 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 FINANCIEEL JAARVERSLAG 2013 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Statutaire vestigingsplaats: Heerenveen Adres: Abe Lenstra boulevard 2 dichtbij@unive.nl 1

2 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 INHOUDSOPGAVE I Jaarverslag 3 1 Verslag van de Raad van Bestuur 4 2 Verslag van de Auditcommissie 7 3 Personalia 8 II Algemeen 9 1 Goedkeuring jaarrekening Kerncijfers 10 3 Fiscale positie 11 III Jaarrekening 12 1 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde winst-en verliesrekening over Geconsolideerde kasstroomoverzicht per 31 december Toelichting grondslagen Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst-en verliesrekening 27 5 Vennootschappelijke balans per 31 december Vennootschappelijke winst-en-verliesrekening over Toelichting Algemeen Toelichting op de vennootschappelijke balans Toelichting op de vennootschappelijke winst-en verliesrekening 39 IV Overige gegevens 41 1 Resultaatbestemming e.d Gebeurtenissen na balansdatum 42 3 Niet in de balans opgenomen regelingen 42 4 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 43 5 Organigram 44 V Bijlage Rapport Toepassing Code Verzekeraars 45 2

3 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 I Jaarverslag 3

4 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag JAARVERSLAG Verslag Raad van Bestuur betreffende Univé Dichtbij groep Inleiding Een nieuwe organisatie, een nieuw jaar. Op de fusie die per 1 januari 2013 juridisch van kracht werd, volgde de daadwerkelijke samenvoeging van twee bedrijven. Terwijl twee culturen moesten samensmelten, draaide de wereld door. Een verbod op provisie op impactvolle en complexe producten deed zijn intrede en twee grote stormen troffen ons land. In het jaar na de fusie moest Univé Dichtbij alle zeilen bijzetten om het tegenvallende resultaat binnen de perken te houden. Het directieverslag is opgesteld op basis van de geconsolideerde resultaten en de activiteiten van de groep en is derhalve ook opgenomen in de jaarrekening van Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V. en Univé Dichtbij Advies B.V. Financieël resultaat Het geconsolideerd resultaat van Univé Dichtbij over 2013 is met een verlies van 2,2 miljoen euro fors lager dan vooraf verwacht. Voor het tegenvallende resultaat zijn diverse oorzaken aan te wijzen: Schade Leden van Univé Dichtbij kregen in 2013 meer dan gemiddeld schade voor hun kiezen. De storm die eind oktober over ons land raasde was er één in een categorie die volgens meteorologen gemiddeld eens in de tien jaar voorkomt. Met name Friesland en Ameland werden zwaar getroffen. De totale schade door die storm bedroeg meer dan 9 miljoen euro voor Univé Dichtbij, met een eigen behoud van 4 mijloen euro. Na de oktoberstorm berekende de herverzekeraar een re-instatementpremie van 1,4 miljoen euro. Op Sinterklaasavond volgde een nieuwe, relatief kleine storm, die met euro schade (volledig eigen behoud) eveneens zijn sporen naliet. Ook het totaal aan brandschaden over 2013 was fors, ondanks de tijd en energie die Univé Dichtbij steekt in preventie en in de acceptatie van risico's. Het ongeluk trof met name verzekerde objecten die met het huidige acceptatiebeleid stuk voor stuk opnieuw zouden worden geaccepteerd. De hoge frequentie van schaden en de hoge afzonderlijke schadebedragen maken 2013 tot een onevenredig slecht schadejaar voor (leden van) Univé Dichtbij. Het totale schadebedrag bedroeg 32 miljoen euro, op een geïncasseerde brandpremie van 38 miljoen euro. Inkomsten uit bemiddeling De inkomsten uit bemiddelingsactiviteiten liepen drastisch terug voor Univé Dichtbij. Het provisieverbod op impactvolle en complexe producten dat per 1 januari 2013 van kracht is, bereikte niet het door de wetgever beoogde effect. Veel mensen verkiezen execution only (online) boven een kostentransparant advies. Met name bij de bemiddeling in arbeidsongeschiktheidsen uitvaartverzekeringen heeft het resultaat van Univé Dichtbij onder deze ontwikkeling te lijden. Ook het economisch klimaat is van invloed op de portefeuille van Univé Dichtbij. Dat geldt voor complexe producten (ondernemers kiezen er vaker voor hun inkomensrisico zelf te dragen, in plaats van een noodzakelijke maar dure verzekering af te sluiten), maar ook voor de reguliere schadeportefeuille van Univé Dichtbij (wie zijn baan kwijtraakt, houdt zijn verzekeringspakket kritisch tegen het licht en vraagt zich bijvoorbeeld af of arbeidsrechtsbijstand nog wel nodig is). Door deze optelsom aan ontwikkelingen zijn de opbrengsten uit bemiddelingsactiviteiten van Univé Dichtbij in 2013 met 1,1 miljoen euro gedaald ten opzichte van Het brandpremievolume groeide wel, maar minder hard dan begroot. Beleggingen Op haar beleggingen heeft Univé Dichtbij een positieve opbrengst behaald. Door gemaakte keuzes en door de rentestand die van grote invloed was, is het resultaat fors lager dan voorheen. Op onroerend goed heeft Univé Dichtbij opnieuw 5 ton euro moeten afschrijven. Bedrijfskosten De bedrijfskosten waren 1,5 miljoen euro euro lager dan begroot. Ondanks een aantal hoge eenmalige kosten in verband met de fusie waaronder advieskosten, heeft Univé Dichtbij haar kosten goed in de hand. Deelnemingen De deelneming van Univé Dichtbij in de Ostfriesische Versicherungsbörse leverde een positief resultaat op van euro. Woonvast Makelaars moest een verlies nemen, onder meer door de kosten van een vertrekregeling van één van de directeuren. Het resultaat van Midden Nederland Makelaars pakte negatief uit, maar is in het licht van de ontwikkelingen op de onroerendgoedmarkt goed te noemen. De makelaardijen waar Univé Dichtbij franchisegever voor is (Mijn Makelaar) presteerden naar behoren. 4

5 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 Risicomanagement Een beheerste en integere bedrijfsvoering, waarin verantwoord met risico s wordt omgegaan, is een belangrijke voorwaarde voor het bieden van zekerheid aan verzekerden. Univé Dichtbij hecht daarom veel waarde aan een optimale inrichting van risicomanagement. Het risicobeheersingssysteem is opgezet volgens het model three lines of defence : - De eerste lijn wordt gevormd door het lijnmanagement (regio- en vestigingsmanagers) dat in de eerste plaats verantwoordelijk is voor het beheersen van risico's - De tweede lijn, de afdeling Risk & Compliance, ondersteund en houdt toezicht op de eerste lijn, door kaderstelling voor risicobeheersing, advisering, monitoring en rapportages - De derde lijn wordt gevormd door de Interne Auditfunctie. Deze functie, waarvan de uitbesteding aan Univé Services ultimo 2013 geformaliseerd is, heeft een controlerende taak en geeft inzicht in de effectiviteit van de beheersing van belangrijke risico's Financiële risico s die voortvloeien uit de verzekeraarsactiviteiten van Univé Dichtbij hebben betrekking op: de toereikendheid van verzekeringspremies en voorzieningen met betrekking tot de verzekeringsverplichtingen en op de onzekerheid met betrekking tot het toekomstig rendement op de investeringen van de verzekeringspremies. Deze risico s worden als volgt onderverdeeld: marktrisico, tegenpartijrisico en verzekeringstechnisch risico. Marktrisico Het marktrisico is het risico op verliezen of op een ongunstige veranderingen in de financiële situatie als direct of indirect gevolg van schommelingen in de marktprijzen van activa en verplichtingen. De beleggingsstrategie van Univé Dichtbij is als defensief aan te merken. De vermogensbeheerder van Univé Dichtbij belegt binnen de kaders van deze strategie. Tegenpartijrisico Belangrijke tegenpartijen voor Univé Dichtbij zijn de herverzekeraar, financiële instellingen en partijen in de beleggingsportefeuille. Risicobeperkende maatregelen richten zich enerzijds op de kwaliteit van de tegenpartij en anderzijds op de omvang van de vorderingen per debiteur. De criteria en grenzen zijn vastgelegd in het beleggings- en herverzekeringsbeleid. Verzekeringstechnisch risico De portefeuille van Univé Dichtbij kent een relatief laag risicoprofiel. De portefeuille is redelijk goed gespreid, de focus ligt op de particuliere markt in Nederland. Voor de acceptatie gelden criteria; zwaardere risico s vereisen instemming van de Raad van Bestuur. Het gevoerde beleid gericht op het in stand houden van een gezonde portefeuille maakt, in combinatie met het beperken van risico s door herverzekeringscontracten, dat het verzekeringstechnisch risico aanvaardbaar is. Solvency II In het kader van Solvency II heeft Univé Dichtbij in 2013, net als in 2012, een Own Risk and Solvency Assessment (ORSA) uitgevoerd. De ORSA geeft inzicht in de mogelijke effecten van de geïdentificeerde risico s op de solvabiliteitspositie en het resultaat van Univé Dichtbij. Het ORSA-verslag is ingediend bij De Nederlandsche Bank (DNB), die in 2013 een vrijwillige oefening initieerde. Governance Principes Univé Dichtbij onderschrijft de Governance Principes; een gedragscode opgesteld door het Verbond van Verzekeraars om het imago van verzekeraars te verbeteren door zelfregulering. De inhoud van de principes, met per onderdeel de stand van zaken binnen Univé Dichtbij, is vastgelegd in het rapport Toepassing Code Verzekeraars door Univé Dichtbij, welke als bijlage is toegevoegd aan deze jaarrekening. Raad van Commissarissen In 2013 heeft Univé Dichtbij veel tijd, geld en energie gestoken in het vormen van een nieuwe Raad van Commissarissen (RvC). Na de fusie zijn alle commissarissen, net als de leden van de Raad van Bestuur (RvB), door DNB opgeroepen voor een toetsingsgesprek. Van de RvC-leden werd alleen voorzitter Kees Knook door DNB geschikt verklaard. Omdat de wetgever eist dat een RvC uit tenminste drie personen bestaat, is hij tijdelijk bijgestaan door twee externe adviseurs. Intussen maakte Univé Dichtbij voortgang met een lijst kandidaat-commissarissen, bijgestaan door het bureau TEN. Twee kandidaat-commissarissen voldeden aan het opgestelde profiel, te weten: Vincent Hartman (voormalig accountant, nu werkzaam bij Ageas) en Lidy Hartemink (voormalig directielid van Univé Zorg, nu bestuurder bij een grote zorginstelling). Beide zijn goedgekeurd door DNB en inmiddels is ook de geschiktheid van RvC-lid Tom Roos (oud-bestuurder bij OHRA en oud-directielid bij DNB), die naar voren kwam in een nieuwe selectieprocedure, bevestigd. De RvC bestaat inmiddels weer uit vier personen. 5

6 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 Ondernemingsraad Univé Dichtbij heeft in 2013 steeds constructief overleg gevoerd met de Ondernemingsraad (OR). Tussen RvB en OR vonden indringende dialogen plaats, over zaken die er toe doen waaronder strategie en pensioenvraagstukken. Cultuur Op 1 januari 2013 was het nieuwe Univé Dichtbij juridisch gezien een feit, maar de fusie op organisatorisch en technisch vlak moest nog plaatsvinden. Het daadwerkelijk bijeenvoegen van twee bedrijven betekent ook het samenvoegen van twee culturen. Dat vraagt om aandacht. Om dit voortvarend op te pakken heeft Univé Dichtbij zich laten bijstaan door dr. Rob van Es, universitair docent Organisatiefilosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Onder zijn leiding kwamen de managers van Univé Dichtbij tot verrassende inzichten. Strategie De centrale Univé-organisatie zet een nieuwe koers uit. Univé Verzekeringen zet in op het werven van nieuwe klanten via nieuwe media in met name de doelgroepen particulier-retail en (klein)zakelijk-retail. De regionale Univé s werken, geworteld in de regio, aan de uitbouw van die klanten naar volle relaties; relaties die bij Univé als geheel terecht kunnen voor een totaaloplossing met het label Zekerheid. In dit kader staat ook Univé Dichtbij voor belangrijke strategische keuzes. Een voorbeeld: in hoeverre 'eet' Univé Dichtbij voortaan nog buiten de deur? In een winkel van Riverwoods vind je geen kleding van Esprit. Moet het dan bij Univé wel mogelijk zijn om een verzekering van een andere verzekeraar te kopen, als het risico ook binnen de totaaloplossing van Univé past? In 2014 maakt Univé Dichtbij deze en andere belangrijke strategische keuzes. Heerenveen, 16 april 2014 Raad van Commissarissen & Raad van Bestuur 6

7 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag VERSLAG VAN DE AUDITCOMMISSIE Jaarverslag Auditcommissie Univé Dichtbij 2013 De Auditcommissie bestond in 2013 uit drie leden: Kees Knook (voorzitter Raad van Commissarissen (RvC)), Peter de Groot (voorzitter Auditcommissie en adviseur RvC) en Rob Schotsman (adviseur RvC). De vergaderingen werden bijgewoond door de voltallige Raad van Bestuur (RvB) en op afroep gaven diverse functionarissen toelichtingen. De Auditcommissie bestaat vanaf 1 januari 2014 voor een periode van twee jaar uit de voltallige nieuwe RvC met Vincent Hartman als voorzitter. De functies en verantwoordelijkheden van de Auditcommissie gelden voor de totale organisatie van de Coöperatie Univé Dichtbij alsmede haar dochterondernemingen en zijn vastgelegd in het Reglement Auditcommissie. De Auditcommissie assisteert de RvC in het monitoren van de activiteiten van de RvB ten aanzien van specifieke aangelegenheden zoals omschreven in het Reglement Auditcommissie. De Auditcommissie houdt onder andere toezicht op het ontwerp van de risicoanalyse, het functioneren van de interne risicobeheersing en het controlesysteem en het proces financiële verslaglegging. De auditcommissie doet aanbevelingen aan de RvC betreffende de benoeming van de externe accountant en bespreekt hun onafhankelijkheid. De Auditcommissie is het eerste aanspreekpunt voor de externe accountant in geval van onregelmatigheden. Tevens beoordeelt de commissie de naleving van aanbevelingen van de externe accountant. In 2013 kwam de Auditcommissie vier keer bijeen. De commissie sprak twee keer met de accountant. De Auditcommissie richtte haar toezicht in 2013 onder meer op de door Univé Dichtbij uitgevoerde Own Risk and Solvency Assessment (ORSA) en het opgestelde kapitaalbeleid. De ORSA geeft inzicht in de mogelijke effecten van de geïdentificeerde risico s op de solvabiliteitspositie en het resultaat van Univé Dichtbij. Het kapitaalbeleid omschrijft hoe Univé Dichtbij met haar eigen vermogen omgaat. Daarnaast hield de Auditcommissie zich bezig met de uitbesteding van de interne auditfunctie aan Univé Services. Het risicobeheersingssysteem van Univé Dichtbij is opgezet volgens het model three lines of defence. De interne auditfunctie vormt de derde lijn in dit model na regio- en vestigingsmanagers (eerste lijn) en de afdeling Risk & Compliance (tweede lijn). Deze uitbesteding is ultimo 2013 geformaliseerd. De Auditcommissie is opdrachtgever voor de interne auditfunctie. De goedgekeurde verslagen van de vergaderingen van de Auditcommissie worden ter informatie aan de RvC verstrekt. De Auditcommissie heeft in 2013 naar aanleiding van haar toezicht en controle geen aanleiding gevonden een opmerking richting de RvB te maken. Heerenveen, 16 april

8 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag PERSONALIA Ledenraad Regio Woonplaats Dhr. D.T. Biewenga Drenthe-Overijssel Dedemsvaart Dhr. G. Ziengs Drenthe-Overijssel Nieuw-Amsterdam Dhr. J.W. Idema Drenthe-Overijssel Hardenberg Dhr. Hrs. Nijhof Drenthe-Overijssel Schoonebeek Dhr. E. Lanting Drenthe-Overijssel Oosterhesselen Dhr. H. Meijerink Drenthe-Overijssel Wezuperbrug Dhr. A.J. Nijeboer Drenthe-Overijssel Lutten Dhr. R. Beenen Flevoland en Gooi &-Eemland Zeewolde Dhr. M.J.M. Huijbrechts Flevoland en Gooi &-Eemland Almere Dhr. M. van Kooten Flevoland en Gooi &-Eemland Nagele Dhr. J. Metselaar Flevoland en Gooi &-Eemland Dronten Dhr. E.J. Rouwenhorst Flevoland en Gooi &-Eemland Amersfoort Mw. J.J.M. Bosma Friesland Drachten Dhr. O. van der Galien Friesland Drachten Dhr. O. Tijseling Friesland Leeuwarden Dhr. J. Ysbrandy Friesland Drachten Dhr. J. Idsardi Friesland Holwerd Dhr. G.J. de Vries Friesland Cornjum Mw. D. van Wijngaarden Friesland Rinsumageest Dhr. Ph. Van Beek Midden-Nederland Nijkerk Dhr. I. van den berg Midden-Nederland Voorthuizen Mw. G. Lenters Midden-Nederland Kootwijkerbroek Dhr. J. de Ruiter Midden-Nederland Nijkerkerveen Dhr. I.J. van der Veere Midden-Nederland Harderwijk Raad van Commissarissen Dhr. C.G. Knook Voorzitter Mw. A.G. Hartemink Lid, benoemd op 17 december 2013 Dhr. V.C. Hartman Lid, benoemd op 17 december 2013 Dhr. T.J.M. Roos Lid, benoemd op 17 december 2013 Adviseurs Dhr. P. de Groot Dhr. R. Schotsman Auditcommissie Dhr P. de Groot Voorzitter Raad van Bestuur Dhr. Drs. H. Bonestroo Dhr. E. Knorren Dhr. A.F. Echten 8

9 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 II Algemeen 9

10 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag GOEDKEURING JAARREKENINGEN 2012 De Ledenraad heeft in de Algemene Vergadering van 21 mei 2013 de jaarrekeningen 2012 van Univé Midden en Univé Dichtbij goedgekeurd en het voorstel van het bestuur tot winstverdeling ongewijzigd aangenomen. 2 KERNCIJFERS Rentabiliteit Rentabiliteit totaal vermogen -2,76 3,42 Bedrijfsresultaat/totaal vermogen Rentabiliteit eigen vermogen -3,27 5,16 Resultaat na belastingen/eigen vermogen Personeel Gemiddeld aantal werknemers 338,0 336,1 Uitgedrukt in FTE Liquiditeit Current ratio 1,59 1,56 Vlottende activa/kortlopende schulden Solvabiliteit 58,73 61,86 Eigen vermogen/balanstotaal 10

11 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag FISCALE POSITIE Fiscale positie van de fiscale eenheid Coöperatie Univé Dichtbij UA Het belastbaar bedrag over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013 is als volgt berekend: Resultaat fiscale eenheid uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting volgens de geconsolideerde jaarrekening Af: aandeel derden Correcties commercieel/fiscaal vermogen Af: Afschrijving/herwaardering onroerende zaken Bij: afschrijvingen goodwill Bij: afschrijvingen inventaris Bij: Resultaat op effecten Af: Stelselwijziging onverdiende provisie Bij: Vrijval reorganisatievoorziening Bij: beperkt aftrekbare kosten ,4% van brutolonen Bij: Vrijval egalisatiereserve Deelnemingsvrijstelling Bij: Woonvast Holding BV Af: Makelaarscombinatie Eemland BV 469- Af: Konfiansa Re AG Af: UD Participatie BV Af: Milieu investeringsaftrek Belastbaar bedrag % over eerste % over het resterende deel - Verschuldigde vennootschapsbelasting (acuut) - 11

12 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 III Jaarrekening 12

13 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (voor bestemming resultaat) (in ) ACTIVA Immateriële vaste activa Goodwill (1) Materiële vaste activa (2) Beleggingen Terreinen en gebouwen (3) Deelnemingen (4) - Woonvast Holding B.V MM Twenterand Mijn Makelaar Aandeel Combinatie Eemland B.V Overige financiële beleggingen (5) - Effecten Vorderingen uit hypothecaire leningen Vorderingen uit overbruggingen Vorderingen uit andere leningen Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering op verzekeringsnemers (6) Claim uit herverzekering Rc pensioenverzekeraars Rc verzekeraars Vorderingen op groepsmaatschappijen Belastingen en premies sociale verzekeringen (7) Latente belastingen Overige vorderingen (8) Overige activa Liquide middelen (9) Overlopende activa (10) TOTAAL ACTIVA

14 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 P A S S I V A Eigen vermogen (11) Herwaarderingsreserve panden Algemene reserve Onverdeeld resultaat Aandeel derden Achtergestelde schulden (12) Ledenkapitaal Technische voorzieningen (13) Voorziening niet-verdiende premies Voorziening te betalen schaden - Bruto Af: Herverzekeringsdeel Voorziening schadebehandelingskosten Voorzieningen Pensioenverplichtingen Voorziening latente belastingverplichtingen (14) Voorziening jubilea-uitkeringen Overige voorzieningen Langlopende schulden (15) Hypotheken Kortlopende schulden Aflossingsverplichtingen Schulden uit herverzekering Uit te keren premierestitutie (16) Rc Maatschappijen (17) Belastingen en premies sociale verzekeringen (18) Schulden aan groepsmaatschappijen Kredietinstellingen Handelscrediteuren Overige schulden (19) Overlopende passiva Vooruitontvangen premies Onverdiende provisie (20) Overige overlopende passiva (21) TOTAAL PASSIVA

15 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING PER (in ) Technische rekening schadeverzekering Verdiende premies eigen tekening (22) Geboekte brutopremies Pakketkorting,incassopremie, aanbrengprovisie,termijntoeslag Uitgaande herverzekeringspremies Wijziging technische voorzieningen niet-verdiende premies Verdiende premie co-assurantie Restitutie premie Toegerekende opbrengst uit beleggingen Schaden eigen rekening (23) Betaalde brutoschaden Aandeel herverzekeraar Wijz. voorziening voor te betalen schaden Bruto Schadebehandelingskosten Aandeel herverzekeraars Vrijval voorgaande jaren Verhaalde schade Kosten technische rekening (24) Resultaat technische rekening schadeverzekering

16 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 Niet-technische rekening Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten terreinen en gebouwen Opbrengsten uit overige beleggingen (25) Beleggingslasten (26) Toegerekende opbrengst uit beleggingen Opbrengsten assurantiebemiddeling (27) Bedrijfskosten (28) Personeelskosten Afschrijvingen Overige beheerskosten Aquisitiekosten Toegerekend aan verzekeringsactiviteiten Andere baten Opbrengst deelnemingen (29) Opbrengsten makelaardij courtage Opbrengsten makelaardij overige Overige rentebaten Overige andere baten (30) Andere lasten (31) Overige rentelasten Overige andere lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Vennootschapsbelasting Verschuldigd huidig jaar Voorgaande boekjaren Aandeel derden in het resultaat Resultaat na belastingen

17 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag KASSTROOMOVERZICHT PER 31 DECEMBER 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten 2013 Netto resultaat Aanpassingen voor: Stelselwijziging provisie Aflossing achtergestelde schulden aandeel derden in resultaat Mutatie technische voorzieningen Mutatie overige voorzieningen Afschrijvingen Immateriële vaste activa * Afschrijvingen materiële vaste activa Mutatie overlopende activa Mutatie kortlopende schulden Mutatie overlopende passiva Mutatie vorderingen Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en beleggingen - resultaat deelnemingen (niet meegeconsolideerd) Overige financiële beleggingen Materiële vaste activa deelnemingen Desinvesteringen, aflossingen en verkopen - Overige financiële beleggingen Materiële vaste activa Waardeveranderingen van beleggingen - Terreinen en gebouwen Overige financiële beleggingen Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Mutaties in liquide middelen Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. 17

18 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag TOELICHTING GRONDSLAGEN GRONDSLAGEN VOOR CONSOLIDATIE In de geconsolideerde jaarrekeningen worden de financiële gegevens van Coöperatie Univé Dichtbij U.A. en haar groepsmaatschappijen opgenomen. Als groepsmaatschappijen worden die ondernemingen aangemerkt die behoren tot de economische eenheid van Univé Dichtbij U.A. Integraal in de consolidatie worden opgenomen deelnemingen waarin beslissende zeggenschap op het beleid kan worden uitgeoefend. Deelnemingen waarin geen overwegende zeggenschap kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals de binnen de Groep gemaakte winsten. Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie opgenomen vanaf het moment dat Univé Dichtbij U.A. beslissende invloed uitoefent op het beleid. Een volledig overzicht van de geconsolideerde vennootschappen is hieronder opgenomen. * Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V. * Univé Dichtbij Advies B.V. * Midden Nederland Makelaars B.V. * Univé Dichtbij Organisatie B.V. * U.D. Participatie Maatschappij * Konfiansa AG (zal in 2014 worden geliquideerd) FUSIE Per 1 januari 2013 was de juridische fusie tussen de Univé Midden-groep en Univé Dichtbij een feit, hierbij was Univé Midden juridisch de blijvende partij en oud-univé Dichtbij juridisch de verdwijnende partij. De fusie is verwerkt in de jaarrekening conform RJ volgens de 'pooling of interest' methode. Hierbij zijn alle activa en verplichtingen (tegen boekwaarde) toegevoegd naar hun aard naar groepsmaatschappijen Univé Dichtbij Advies B.V., Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V., Univé Dichtbij Organisatie B.V. en Coöperatie Univé Dichtbij waarbij het eigen vermogen van Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V. naar rato van het Eigen Vermogen ten opzichte van de Technische Voorzieningen van oud-univé Midden Brandverzekeraar N.V. per 1 januari is aangevuld met beleggingen van oud Univé Dichtbij. De vergelijkende cijfers zijn conform RJ aangepast alsof de fusie-organisatie reeds heeft bestaan. Met ingang van de fusie per 1 januari 2013 is de naam Coöperatie Univé Midden U.A. gewijzigd in Coöperatie Univé Dichtbij U.A. STELSELWIJZIGING PROVISIERESERVE Naar aanleiding van de fusie tussen Univé Midden en Univé Dichtbij zijn activa en passiva van oud-univé Dichtbij toegerekend aan de beginbalans per 1 januari 2013 van Univé Dichtbij Advies. Hierbij geldt dat voor de fusie een afwijkende grondslag werd gebruikt voor de waarderingsgrondslag voor de provisiereserve van oud-univé Midden en oud-univé Dichtbij. Voorheen werd een deel van de geboekte provisie bij voormalig Univé Dichtbij ineens verantwoord als verdiend. De provisie was bij oud-univé Dichtbij gesplitst in een afsluit- en beheerprovisie, waarbij de afsluitprovisie direct en de beheerprovisie maandelijks voor 1/12 deel ten gunste van het resultaat werd gebracht. De provisiereserve bevatte (een deel van) de beheerprovisie. In de jaarrekening 2013 is de provisiereserve gebaseerd op de methodiek van oud-univé Midden, waarbij voorzichtigheidshalve rekening wordt gehouden met het risico dat de provisie terug betaald moet worden als de polis wordt opgezegd. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen afsluit- en beheerprovisie, de volledige provisie wordt opgenomen in de provisiereserve en vervolgens maandelijks voor 1/12 deel te gunste van het resultaat gebracht. De waarderingsgrondslagen zijn aangepast op de methodiek van voormalig Univé Midden. Het negatieve effect hiervan op het eigen vermogenper 1 januari 2013 bedraagt De prospectieve methode is toegepast omdat aanpassing van vergelijkende cijfers praktisch niet mogelijk is. Indie de retrospectieve methode was aangehouden had dit gevolgen kunnen hebben voor de vergelijkende cijfers inzake provisiebaten. PRESENTATIEWIJZIGING SCHADECREDITEUREN De presentatie van de schadecrediteuren en -reserve bij oud-univé Dichtbij en oud-univé Midden waren niet gelijk aan elkaar. De schadecrediteuren bij oud-univé Midden waren bepaald op basis van de aangemaakte betaalopdrachten. De schadecrediteuren bij oud-univé Dichtbij werden bepaald op basis van de verwachte resterende afwikkeltijd van de schadeclaims, waarbij schadeclaims waarvoor nog geen betaalopdracht was gegeven, maar waar de afwikkeltijd kort was, als schadecrediteur werden gepresenteerd. Ter harmonisering van de presentatie van de schadecrediteuren is in de jaarrekening 2013 gekozen voor de grondslag van oud-univé Midden en is de presentatie van oud-univé Dichtbij hierop aangepast. De vergelijkende cijfers over 2012 zijn hiervoor aangepast. Ultimo 2012 is derhalve geherrubriceerd van de schadecrediteuren naar de schadereserve. 18

19 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 SCHATTINGSWIJZIGING VOORZIENING SCHADEBEHANDELINGSKOSTEN De voorziening voor schadebehandelingskosten was vorig jaar gebasseerd op 3% van de schadelast. Met ingang van 2013 is de voorziening gewaardeerd op een inschatting van de werkelijke kosten voor het afwikkelen van de schadevoorziening ultimo boekjaar. Deze inschatting is gebasseerd op een gemiddeld aantal schadedossiers en een gemiddelde kostprijs per schadebehandelaar. Het effect van deze schattingswijziging bedraagt positief op het resultaat. Expertisekosten welke worden gemaakt voor het bepalen van de schade maken deel uit van de schadevoorziening. FINANCIËLE INSTRUMENTEN Financiële instrumenten omvatten investeringen in aandelen, handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtigen, handelsschulden en overige te betalen posten. Verstrekte leningen, overige vorderingen en financiële verplichtingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs rekening houdend met de effectieve rentevoet en onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN DE BALANS Immateriële Vaste Activa Goodwil, zijnde het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de nettovermogenswaarde van verworven deelnemingen, wordt geactiveerd en op basis van de geschatte levensduur ten laste van het resultaat afgeschreven. De levensduur is geschat op 5 jaar. Daarnaast is onder goodwill de verkrijgingsprijs van assurantieportefeuilles begrepen. Hierover vindt lineaire afschrijving in 5 jaar plaats. Materiële Vaste Activa Hieronder zijn opgenomen de inventarissen en vervoermiddelen. De andere vaste bedrijfsmiddelen zijn opgenomen tegen historische kostprijs, verminderd met lineair toegepaste afschrijving. Financiële Vaste Activa Bedrijfsgebouwen en terreinen De bedrijfsgebouwen en terrenen zijn gewaardeerd op de actuele waarde (marktwaarde), rekening houdend met de geschatte economische levensduur. Eens in de drie jaar vindt een taxatie plaats door een onafhankelijke taxateur. Het verschil tussen de berekende boekwaarden voor en na de herwaardering wordt, onder aftrek van de latente belastingclaim, verantwoord in een herwaarderingsreserve. Negatieve herwaarderingsresultaten worden bij een ontoereikend saldo in de herwaarderingsreserve ten laste van het resultaat gebracht. Deelnemingen De deelnemingen worden gewaardeerd op basis van nettovermogenswaarde. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van Univé Dichtbij U.A. gehanteerd. Overige financiële beleggingen De beleggingen (obligaties en aandelen) worden tegen actuele waarde (beurswaarde) gewaardeerd. Ongerealiseerde en gerealiseerde waardemutaties worden in de Winst- en Verliesrekening verantwoord. Alle beleggingen worden aan de beurs verhandeld. De hypothecaire leningen zijn gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Overige Activa Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd op geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet en onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen wegens vermoedelijke oninbaarheid. Voorzieningen Pensioenen Overeenkomstig RJ 271 worden pensioenpremies in de winst- en verliesrekening verantwoord. Additionele afspraken met personeelsleden, buiten de reguliere pensioenregeling om, worden voorzien. De hoogte van de voorziening is actuarieel berekend. Latente belastingen De voorziening voor latente belastingverplichtingen vloeit voort uit verschillen tussen de bedrijfseconomische en fiscale waardering van bepaalde activa en passiva voor zover deze verschillen in de toekomst in de belastingheffing zullen worden betrokken. De berekening van de latente belasting vindt plaats tegen het geldende tarief van de vennootschapsbelasting. 19

20 Coöperatie Univé Dichtbij U.A. Financieel verslag 2013 Technische voorzieningen Niet verdiende premies: betreft het onverdiende deel van de in het boekjaar in rekening gebrachte premies eigen rekening. Te betalen schade / uitkeringen; de voorziening heeft betrekking op de per balansdatum nog niet afgewikkelde schaden van het boekjaar en voorgaande boekjaren. Voor onbekende evenementen wordt geen voorziening gevormd. Het aandeel van de herverzekeraar in de overlopende schaden is op de voorziening in mindering gebracht. Bij het bepalen van de post is rekening gehouden met schadebehandelingskosten. Schadebehandelingskosten; voor de kosten welke gemoeid zijn met het afwikkelen van de schadereserve is een bedrag gereserveerd rekening houdend met de personeelskosten voor afwikkeling van het aantal openstaande dossiers. Jubilea Deze voorziening is gevormd op grond van secundaire arbeidsvoorwaarden. Bij de bepaling van de jubileumvoorziening wordt rekening gehouden met een verdisconteringsfactot, salarisstijging, blijfkans en overlevingskans. Overige passiva De overige passiva worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, rekening houdend met de effectieve rentevoet. GRONDSLAGEN VOOR HET BEPALEN VAN DE RESULTATEN Algemeen Het resultaat wordt bepaald op basis van historische kosten. De mutaties in de actuele waarde van de beleggingen worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. Baten worden verantwoord in het jaar waarin de diensten zijn verricht, verliezen in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Premie en provisie bemiddelingsactiviteiten Van de in het verslagjaar in rekening gebrachte premie eigen tekening wordt het deel dat betrekking heeft op het komend jaar als onverdiend aangemerkt. Opbrengsten uit DVO De opbrengsten uit Dienstverleningsovereenkomsten worden in het resultaat verantwoord zodra de facturatie is verricht. Schaden De op het jaar betrekking hebbende schaden worden ten laste van het resultaat van het boekjaar gebracht, waar nodig voor geschatte bedragen. Hierbij wordt het aandeel van de herverzekeraar in aanmerking genomen. Overige kosten Kosten worden door Univé Dichtbij Organisatie B.V. doorberekend aan Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V., Coöperatie Univé Dichtbij U.A. en Univé Dichtbij Advies B.V. De kosten worden met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering en worden toegerekend aan het jaar waar ze betrekking op hebben. Afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op in de loop van het jaar verkregen activa wordt naar tijdsgelang afgeschreven. Rente Over rekening-courant verhoudingen met gelieerde entiteiten vindt renteverrekening plaats. Opbrengst uit beleggingen Onder de aan de niet-technische rekening toegerekende opbrengst uit beleggingen is verantwoord het interest-bestanddeel dat toegerekend is aan het eigen vermogen. De overige opbrengsten zijn verantwoord in de technische rekening schadeverzekering onder toegerekende opbrengst uit beleggingen. Belastingen Coöperatie Unive Dichtbij U.A. vormt een fiscale eenheid met Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V., Univé Dichtbij Advies B.V., Univé Dichtbij Organisatie B.V. en Midden Nederland Makelaars B.V. De belastingdruk wordt berekend over de in Univé Dichtbij Brandverzekeraar N.V., Univé Dichtbij Advies B.V., Univé Dichtbij Organisatie B.V., Midden Nederland Makelaars B.V. en Midden Nederland Hypotheken B.V. behaalde resultaten, met inachtneming van fiscale faciliteiten en niet aftrekbare bedtragen. Met in de toekomst verschuldigde belastingen wordt rekening gehouden. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. 20