De Staatssecretaris van Economische Zaken Drs G. Ybema Ministerie van Economische Zaken Postbus EC Den Haag
|
|
- Bram Smits
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Staatssecretaris van Economische Zaken Drs G. Ybema Ministerie van Economische Zaken Postbus EC Den Haag Betreft: Moratorium op vrijhandelsafspraken Ons kenmerk: 01/198/BZ Geachte heer Ybema, Amsterdam, 17 oktober 2001 Milieudefensie maakt zich grote zorgen over de onevenwichtige agenda van de Europese Unie en andere industrielanden in de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Het is teleurstellend dat de Europese Unie vasthoudt aan dezelfde voorstellen die in Seattle zoveel weerstand opriepen bij ontwikkelingslanden. Tijdens de informele Raad in september in Brugge, is besloten het onderhandelingsmandaat, dat dateert van vóór Seattle, voor de komende Ministersconferentie ongewijzigd te laten. Deze week stelt de Ministerraad de instructie vast voor de Nederlandse delegatie. Wij vragen u om een wezenlijk andere koers te gaan varen in de WTO-onderhandelingen. Tijdens de aanstaande Vierde Ministersconferentie willen de EU en andere industrielanden proberen een nieuwe Ronde van onderhandelingen te lanceren waarin de terreinen waarin de WTO bevoegdheden heeft nog verder zouden worden uitgebreid. Intussen zijn in Genève zeer ambitieuze onderhandelingen aan de gang over de liberalisering van de dienstensector. Die onderhandelingen kunnen zo ingrijpend zijn, dat ze op zich ook al de term Ronde zouden rechtvaardigen. Deze tijd vraagt om een andere houding. Nederland en de EU moeten niet langer streven naar het opnemen van nieuwe onderwerpen in de onderhandelingsagenda van de WTO. Wij pleiten tegen het starten van een nieuwe Ronde. Ook de lopende onderhandelingen over het dienstenakkoord (GATS) moeten voorlopig worden opgeschort, zolang de implicaties van dat verdrag onvoldoende duidelijk zijn. Milieudefensie vraagt u om een adempauze in de onderhandelingen over verdere liberalisering voor te stellen. Die adempauze is nodig om: de sociaal-economische en ecologische effecten van de Uruguay Ronde te evalueren; op basis van deze evaluatie, de Uruguay Ronde akkoorden te repareren; de positie van ontwikkelingslanden te verbeteren, en oude beloftes na te komen; het wereldhandelssysteem transparanter en democratischer te maken. Duurzame ontwikkeling voorop De globalisering en de liberalisering van de wereldmarkt hebben de mensheid in de voorbije decennia verdeeld in 'winnaars' en 'verliezers'. Volgens de Wereldbank wonen twee miljard
2 mensen in de verliezende landen. Daarbij kunnen nog de 'verliezers' geteld worden die in de 'winnende' landen (waar bijvoorbeeld China en India toe worden gerekend) wonen. Zowel de welvaart en het succes van sommige als de armoede en het falen van andere landen en bevolkingsgroepen hangen op vele manieren samen met de akkoorden die in de Uruguay Ronde tot stand zijn gekomen. Juist omdat het verschil tussen winnen en verliezen zo groot was in de afgelopen jaren, is het uitermate belangrijk ons te bezinnen op de wenselijkheid van verdere liberalisering met name voor de 'verliezers'. Nieuwe liberaliseringafspraken kunnen fatale gevolgen hebben, niet in de laatste plaats door het vaak onomkeerbare karakter van internationale handelsakkoorden. Milieudefensie vraagt u om u in te zetten voor een transparant en democratisch onderhandelingsproces, en voor een handelspolitiek die niet naar vrijhandel streeft alsof het een doel op zich is, maar die streeft naar duurzame ontwikkeling. Geen nieuwe Ronde Een Ronde is niet in het belang van democratie en duurzame ontwikkeling De Uruguay Ronde heeft aanzienlijk beter uitgepakt voor de rijke dan voor de arme landen. Dat was niet verwonderlijk gezien het onderhandelingsproces, waarin besloten onderhandelingssessies tussen de machtigste handelslanden in de zogenaamde green room een belangrijke rol speelden. Ontwikkelingslanden hadden weinig invloed op de teksten van de Uruguay Ronde akkoorden, en velen hadden nauwelijks in de gaten wat er allemaal gebeurde tijdens die ronde. Er waren eenvoudigweg te veel onderhandelingstafels voor de delegaties van kleine landen om aan alle tafels effectief mee te kunnen praten. Door het karakter van de Uruguay Ronde als een 'enkelvoudige onderneming' (single undertaking) hadden landen uiteindelijk slechts de keuze tussen alles of niets. Daardoor zagen velen zich gedwongen akkoorden te ondertekenen waarvan zij de effecten onmogelijk konden overzien. Niet alleen de kleinere landen, ook de volksvertegenwoordigingen van alle lidstaten worden buitenspel gezet door het proces van een Ronde. Wanneer verdragen één voor één geagendeerd worden, zijn de mogelijkheden om het proces te beïnvloeden veel groter dan bij een Ronde, waar men uiteindelijk slechts 'ja' of 'nee' tegen kan zeggen. Het zou verstandig zijn om onderhandelingen in de toekomst tot een overzichtelijk aantal onderwerpen te beperken, zodat alle landen overzicht kunnen houden over de ontwikkelingen, en volwaardig deel kunnen nemen. De ontwerp-slotverklaring voor Doha wijst een andere richting uit. De ontwerp-slotverklaring: een verhulde Ronde Hoewel de ontwerp-slotverklaring voor Doha niet expliciet voorstelt om een nieuwe Ronde te beginnen, wordt het werkprogramma in artikel 38 wel een single undertaking genoemd. Artikel 37 bepaalt de instelling van een Trade Negotiations Committee, een overbodig comité tenzij inderdaad alle onderhandelingen aan elkaar gekoppeld zijn. Artikel 36, tenslotte, geeft een (nog nader te bepalen) deadline voor alle onderhandelingen. Niet alleen is er sprake van een verhulde Ronde, er wordt ook duidelijk gestreefd naar een zo breed mogelijke agenda voor die Ronde. Een groot aantal onderwerpen waar ontwikkelingslanden niet over willen onderhandelen, heeft al wel een volledige plek gekregen in de ontwerp-slotverklaring. Dat geldt voor overheidsaanbestedingen en handelfacilitering. Voor de eveneens controversiële onderwerpen investeringen en mededinging zijn twee opties geformuleerd: onderhandelen (met als doel een akkoord te bereiken) of 'nader onderzoek'. Artikel 42 biedt echter de mogelijkheid om controversiële onderwerpen later in het onderhandelingsproces alsnog op de agenda te plaatsen. Ontwikkelingslanden zullen daardoor 2
3 voortdurend op hun hoede moeten blijven op alle onderwerpen, ook op de onderwerpen die niet (meteen) op de agenda staan. De ambassadeur van India zei in de Algemene Raad van de WTO dat veel ontwikkelingslanden die de Uruguay Ronde hebben meegemaakt, zich 'bedreigd' voelen door dit artikel. Hij stelde voor alle artikelen die verwijzen naar een nieuwe Ronde te schrappen. Kritiek van ontwikkelingslanden Niet alleen India, maar een groot aantal vertegenwoordigers van ontwikkelingslanden heeft onomwonden kritiek geleverd op de ontwerp-slotverklaring, met name op de nieuwe onderwerpen die op de agenda worden geplaatst. India, Indonesië, Maleisië, Pakistan, Sri Lanka, Honduras, de Dominicaanse Republiek, Kenya, Zambia, Oeganda en Tanzania als woordvoerder van de Minst Ontwikkelde Landen gaven allen aan niet te willen onderhandelen over investeringen, mededinging, overheidsaanbestedingen en handelfacilitering. Wat wil Milieudefensie Wij vragen u er bij de Europese Unie op aan te dringen af te zien van onderhandelingen over deze onderwerpen, en af te zien van een nieuwe Ronde. Ook geen Ronde voor de dienstensector Ambitieuze onderhandelingen Sinds begin 2000 wordt in Genève onderhandeld over de dienstensector, op basis van een in de Uruguay Ronde vastgestelde agenda. Met name de Europese Unie en de Verenigde Staten zijn agressieve beijveraars van verdere marktopening in deze sector. Beide handelsgrootmachten stellen zowel nieuwe algemene regels voor voor de hele sector, als marktopening in deelsectoren. Namelijk in die sectoren waar grote bedrijven kansen zien om buitenlandse markten te veroveren. Mede gezien de omvang en verscheidenheid van de dienstensector, doen deze onderhandelingen wat betreft de mogelijke invloed nauwelijks onder voor een Ronde. Onzekerheid over interpretatie van GATS Het Algemeen Akkoord over de Handel in Diensten (GATS) streeft naar een 'progressieve liberalisering', door het openen door steeds meer landen van steeds meer deelmarkten, het gunnen van nationale behandeling in die sectoren, en het wegnemen van uitzonderingsbepalingen. Door gebrek aan jurisprudentie is nog onduidelijk wat de huidige regels betekenen voor de mogelijkheden van overheden om eenmaal geopende sectoren nog te reguleren. Er bestaat weliswaar nog weinig jurisprudentie, maar al wel een toenemende correspondentie tussen het WTO-secretariaat en maatschappelijke organisaties. Wij verwijzen u daarvoor naar de verschillende publicaties op de website Bedreigingen van overheidsbeleid Onduidelijk is of kwantitatieve restricties in een sector zullen worden uitgelegd als verkapte handelsbelemmeringen. Kwantitatieve restricties zijn essentieel in tal van sectoren van overheidsbeleid, en zouden kunnen worden uitgelegd als discriminerend tegen nieuwkomers op een markt. Dat zou bijvoorbeeld kunnen gelden voor de vergunningverlening voor afvalverwerking, de winning van delfstoffen (waaronder fossiele brandstoffen), elektriciteitsopwekking, waterwinning, gezondheidszorg of onderwijs. Ook beperkingen in de sfeer van de ruimtelijke ordening en de natuurbescherming zouden naar onze mening als handelsbarrières kunnen worden uitgelegd. Afwijzing van een bouwvergunning voor een detailhandelbedrijf of een hotel zou als een schending kunnen worden uitgelegd van 3
4 eventuele beloftes tot marktopening of nationale behandeling in de betreffende sectoren (respectievelijk detailhandel en toerisme). Voorwaarden die gesteld worden aan elektriciteit zouden ook als discriminerend kunnen worden uitgelegd. Dat zou bijvoorbeeld kunnen gelden voor een groenestroomverplichting, een verbod op 'atoomstroom', en misschien zelfs voor verplichte etikettering. Het GATS is foutonvriendelijk Als een sector eenmaal geopend is onder het GATS-verdrag, is het uitermate ingewikkeld en waarschijnlijk kostbaar om een dergelijke belofte weer terug te draaien. Immers, de handelspartners die zich door een dergelijke actie benadeeld voelen kunnen compensatie vragen in de vorm van opening van andere sectoren. Compensatie zou ook gevraagd kunnen worden aan een overheid die aanvullende regulering invoert in een eenmaal geopende sector, indien die regulering de handel belemmert. Het GATS-verdrag is daardoor 'foutonvriendelijk.' Invloed van het bedrijfsleven Dat het bedrijfsleven het GATS heeft ontdekt, moge blijken uit de enorme activiteit die wordt ontwikkeld door lobby-organisaties als het Global Services Network, het European Services Forum (ESF) en de Coalition of Service Industries in de Verenigde Staten. Honderden bedrijven nemen deel aan conferenties over het GATS georganiseerd door deze belangengroepen, wier stafleden de deuren plat lopen bij de onderhandelaars van de industrielanden. Het ESF krijgt zelfs spreektijd in de gewoonlijk besloten vergaderingen van het Comité 133 van de Europese Raad, waarin het EU-handelsbeleid wordt voorbereid. Vragen van andere maatschappelijke organisaties worden niet of slechts in vage bewoordingen beantwoord; met onze kritiekpunten en suggesties wordt niets gedaan. De invloed van het bedrijfsleven blijkt uit de agenda van de Europese Commissie, die vrijwel identiek is aan die van het exporterende bedrijfsleven. De publieke belangen lijken nauwelijks een rol te spelen in de overwegingen van de Commissie. Zo vraagt de EU, vermoedelijk onder invloed van met name het Franse bedrijfsleven (Vivendi en Suez), marktopening in de watersector, hoewel een aantal Europese landen (zoals Nederland en Duitsland) principieel vasthoudt aan het publieke karakter van deze sector. Wat wil Milieudefensie? Nu nog zoveel onduidelijk is over de precieze betekenis van het verdrag, is het naar onze mening zeer ongewenst om te onderhandelen over verdere marktopening. Op korte termijn moet helderheid worden geschapen over de betekenis van het verdrag, en de potentiële effecten van het verdrag op de regulerende mogelijkheden van overheden. Ook moet worden onderzocht wat de economische, ecologische en sociale effecten zijn geweest van de marktopening in de jaren sinds het van kracht worden van het verdrag. Op basis van deze studies, moet het verdrag worden aangepast of vervangen. Wat Milieudefensie betreft zullen in elk geval de volgende dingen moeten worden verbeterd. 1. Verdedig overheidsregulering Voorkomen moet worden dat het GATS kan worden gebruikt om overheidsregulering aan te vallen op het gebied van duurzame ontwikkeling, milieubescherming, de bescherming van natuurlijke hulpbronnen en biodiversiteit, de volksgezondheid en andere algemene belangen. Het GATS staat weliswaar overheidsregulering toe, maar onder voorwaarde dat deze 'no more burdensome than necessary' is. Dit spookachtige zinnetje kan in de handen van een WTO-panel veel schade aanrichten in het overheidsbeleid. Een vrijwillige afspraak is immers altijd minder 'burdensome' dan een door de overheid opgelegde verplichting. En wanneer is iets 'necessary'? Voorstellen die in Genève circuleren om deze tekst te preciseren, beloven niet veel goeds. Verschillende industrielanden, waaronder de EU, hebben voorgesteld alle overheidsbeleid voor de dienstensector te onderwerpen aan een 'noodzakelijkheidstest'. Deze test zou moeten 4
5 uitwijzen of een maatregel een legitiem doel dient, en of het doel niet op een minder handelsverstorende wijze zou kunnen worden gediend. Een dergelijke precisering zou de beleidsvrijheid van overheden op alle niveaus danig verzwakken. 2. Daadwerkelijke uitzondering publieke diensten Alle publieke diensten moeten daadwerkelijk van het GATS worden uitgezonderd. Artikel 1.3 van het verdrag maakt weliswaar een uitzondering voor 'overheidsdiensten', maar het is zeer de vraag hoe beschermend dit artikel werkelijk is. Overheidsdiensten worden immers gedefinieerd als diensten 'niet op commerciële basis en niet in concurrentie.' In een gemengde economie als de Nederlandse (en als de meeste economieën vandaag de dag), bestaan bijna geen overheidsmonopolies meer. Zelfs in sterk door de overheid gedomineerde sectoren als het onderwijs en de gezondheidszorg, zijn private bedrijven actief en daardoor op een bepaalde manier in concurrentie met de overheidsbedrijven. Daardoor vallen die sectoren onder het GATS-verdrag. Dat vraagt op zijn minst om een aanzienlijke versterking van deze beschermingsclausule in het GATS-verdrag. De EU moet bovendien afzien van het vragen en aanbieden van marktopening in de publieke sectoren. 3. Uitzondering voor natuurlijke hulpbronnen Alle diensten die te maken hebben met de winning van brandstoffen, delfstoffen, water, hout en andere natuurlijke hulpbronnen moeten van het verdrag worden uitgezonderd. Ook hiervoor geldt dat de mogelijkheden van overheden om deze sectoren te reguleren op geen enkele manier door WTO-regels ingeperkt moet worden. De EU moet afzien van het vragen en aanbieden van marktopening in deze sectoren. Dat geldt met name voor water en energie, twee sectoren die hoog op de onderhandelingsagenda staan van zowel de Europese Unie als de Verenigde Staten. 4. Geen investeringsverdrag Het GATS moet niet gebruikt kunnen worden als een verkapt investeringsverdrag. Het GATS onderscheidt vier manieren waarop internationale handel in diensten wordt gedreven. De zogenoemde mode 3 betreft de 'commerciële aanwezigheid in het importerende land. In feite geeft het verdrag daardoor niet alleen rechten aan buitenlandse handelaars maar ook aan buitenlandse investeerders. Ontwikkelingslanden verzetten zich al jaren tegen een multilateraal verdrag over investeringen, vanwege de grote implicaties die zo'n verdrag kan hebben op de beleidsvrijheid. Om greep te kunnen houden op het eigen ontwikkelingsproces, moeten ontwikkelingslanden de activiteiten van multinationale bedrijven kunnen reguleren. Een investeringenverdrag beperkt die beleidsvrijheid. Voorkomen moet worden dat het GATS-verdrag wordt gebruikt om het investeringsbeleid van ontwikkelingslanden te beïnvloeden. Moratorium In plaats van de liberaliseringsagenda van de EU stelt Milieudefensie voor om les te trekken uit de ervaringen van het verleden, gemaakte fouten te herstellen, oude beloftes aan ontwikkelingslanden na te komen en het wereldhandelssysteem evenwichtiger te maken. 1. Evaluatie van de Uruguay Ronde De Uruguay Ronde was zonder twijfel de meest omvangrijke en ingrijpende liberaliseringsoperatie in de geschiedenis. De akkoorden hebben grote effecten, zowel in economische, sociale als ecologische zin. Effecten verschillen sterk, zowel tussen landen, tussen bevolkingsgroepen, als tussen de verschillende economische sectoren. 5
6 Milieudefensie en vele andere NGO's pleiten al jaren voor een omvattende evaluatie van de effecten van de akkoorden van de Uruguay Ronde. Toen dit voorstel aan de orde kwam tijdens NGO-consultaties over de Sustainability Impact Assessment van de EU-inzet voor de huidige onderhandelingen, antwoordde de Europese Commissie dat daarvoor geen geld is. De Europese Commissie liet op 14 november 2000 weten dat zij haar "beperkte middelen inzet voor studies die relevant zijn voor de beleidskeuzes van vandaag." Ook sommige ontwikkelingslanden vragen om een evaluatie van de akkoorden van de Uruguay Ronde. Ambassadeur Ali Nchumo van Tanzania heeft onlangs nog in de Algemene Raad van de WTO gepleit voor een evaluatie van de effecten van vermindering van industriële tarieven. Hij stelde daarbij dat veel MOL's te maken hebben met de-industrialisering als gevolg van het wegnemen of verminderen van industriële tarieven. Veel fabrieken in MOL's zijn gesloten, veel banen verloren gegaan. Hij reageerde op het voorstel in de ontwerp-slotverklaring van de Ministersconferentie, waarin wordt voorgesteld ook over een algemene verlaging van industriële tarieven te onderhandelen. 2. Nakomen van beloftes aan ontwikkelingslanden Aan het eind van de Uruguay Ronde werden ontwikkelingslanden voordelen beloofd in de vorm van verbeterde toegang voor hun producten tot de markten van de industrielanden, capaciteitsopbouw en technologie-overdracht. Zeven jaar na de afsluiting van de Uruguay Ronde zijn de ontwikkelingslanden teleurgesteld in de feitelijke voordelen die zij hebben gekregen, met name van de Verenigde Staten en Japan. Milieudefensie is voorstander van volledige opening van de markten van industrielanden voor de producten van de MOL's. Ook pleiten wij voor het afschaffen van exportsubsidies, waardoor veel markten in ontwikkelingslanden nog steeds worden ontwricht, ten koste van de kansen van lokale producenten. Milieudefensie is echter geen voorstander van het volledig afschaffen van subsidies voor de Europese landbouw. De landbouw dient vele belangrijke maatschappelijke functies, waarvan sommige zonder overheidssubsidies niet kunnen worden vervuld. 3. Reparatie van de Uruguay Ronde Ontwikkelingslanden vragen om verlenging van de overgangstermijnen voor een aantal akkoorden (waaronder TRIPS en TRIMS). Daarbij is onder andere voorgesteld dat geen jaartallen maar mijlpalen in hun ontwikkeling als ijkpunt zouden moeten gelden. Ook vragen zij om herziening van een aantal akkoorden, waaronder het TRIPS akkoord, met name in het belang van de gezondheidszorg en de landbouw. Milieudefensie ondersteunt deze eisen van ontwikkelingslanden. Er is geen rechtvaardiging voor de koppeling van deze kwesties aan een nieuwe onderhandelingsronde, zoals de EU tot nu toe stelt. Milieudefensie ondersteunt wel de wens van de EU om het voorzorgbeginsel in de WTO te verankeren. 4. Democratisering van het wereldhandelssysteem Op verschillende niveaus moet het wereldhandelssysteem transparanter en democratischer worden. Op de eerste plaats worden de WTO-onderhandelingen sterk gedomineerd door de industrielanden. De industrielanden hebben grotere delegaties in Genève en zijn daardoor beter in staat aan alle onderhandelingen deel te nemen. De staf van het secretariaat bestaat voor meer dan 80% uit vertegenwoordigers van industrielanden. Een belangrijk deel van de feitelijke onderhandelingen gebeurt in informele circuits, waarop de ontwikkelingslanden geen grip hebben. Op de tweede plaats moet de relatie tussen de WTO en andere internationale organisaties en verdragen opgehelderd worden. Het is niet ondenkbeeldig dat conflicten gaan ontstaan tussen WTO-regels en andere internationale afspraken, zoals bijvoorbeeld gemaakt in het kader van het klimaatverdrag. Te vrezen valt dat de WTO-regels dan in de praktijk zullen prevaleren, door de 6
7 kracht van het geschillenbeslechtingsmechanisme in de WTO. De verhouding tussen de WTO en de Verenigde Naties is scheef. De World Summit on Sustainable Development, die in september in Johannesburg zal worden gehouden, biedt een goed moment om hierover goede afspraken te maken. Vrijhandelsregels moeten ondergeschikt zijn aan het streven naar duurzame ontwikkeling. Op de derde plaats wordt op nationaal niveau, bijvoorbeeld in Nederland, de nationale inbreng sterk gedomineerd door het ministerie van Economische Zaken. Andere ministeries hebben niet of nauwelijks capaciteit beschikbaar om te participeren in de beleidsvoorbereiding hoewel deze ook voor hun werkterreinen zeer relevant is. Lokale overheden, wier beleidsruimte ook wordt beïnvloed door WTO-akkoorden, worden helemaal niet betrokken. Het parlement, tenslotte, toont weinig belangstelling om deze onevenwichtigheden recht te trekken. Tenslotte hebben ook non-profit maatschappelijke organisaties een problematische relatie met de WTO. In vergelijking met bijvoorbeeld organisaties van de Verenigde Naties, is de WTO ontoegankelijk en ondoorzichtig, om niet te zeggen vijandig ten opzichte van NGO's. NGO's hebben een belangrijke rol in het democratische proces, zeker op het internationale niveau waar parlementaire controle aanzienlijk moeilijker is dan op nationaal niveau. Wij vragen u op al deze niveaus te streven naar een bredere participatie en meer transparantie en democratie. Voor concrete voorstellen voor deze kwesties, verwijzen wij naar de bijgevoegde brief van zes internationale NGO's waaronder ons internationale netwerk, Friends of the Earth International (Open Letter on WTO & Institutional Reform). Moratorium Een dergelijke ambitieuze onderneming heeft alleen kans van slagen bij een gelijktijdig moratorium op onderhandelingen over verdere liberalisering. Natuurlijk zijn wij graag bereid deze brief nader toe te lichten. Daarvoor kunt u contact opnemen met Bertram Zagema, campaigner WTO, tel , Bertram.Zagema@Milieudefensie.nl. Hij zal ook aanwezig zijn tijdens de Ministeriële Conferentie. Met vriendelijke groeten, Wijnand Duyvendak directeur Milieudefensie 7
Globalisering en gender: privatisering en liberalisering van handel in diensten onder GATS
Globalisering en gender: privatisering en liberalisering van handel in diensten onder GATS door Myriam Vander Stichele (SOMO) Presentatie voor het Belgisch Sociaal Forum Brussel, 21 september 2002 1. Privatisering
Nadere informatieVertegenwoordigers van de WTO Europese Unie voor tegen een beetje voor Landbouw: Exportsubsidies afschaffen
Rol als voorzitter Elke werkgroep heeft een voorzitter. Als voorzitter ben je partijdig voor de EU en VS en laat je de inbreng/mening van de ontwikkelingslanden niet zo erg mee tellen. Jouw voorbereiding
Nadere informatieDE EUROPESE UNIE EN DE
DE EUROPESE UNIE EN DE WERELDHANDELSORGANISATIE De Wereldhandelsorganisatie (WTO) zet zich in voor het verwezenlijken van een op regels gebaseerd internationaal handelsstelsel. Hoewel de handelsbesprekingen
Nadere informatieLes: Globalisering Opdracht omschrijving Doel Het Rollenspel Tijd (min) Onderdeel
Les: Globalisering Conferenties in Johannesburg, Den Haag en Brussel. Agenda s over armoede, kinderarbeid of duurzame ontwikkeling, de wereldleiders vergaderen heel wat af. Vaak met de beste bedoelingen,
Nadere informatieDE EUROPESE UNIE EN DE
DE EUROPESE UNIE EN DE WERELDHANDELSORGANISATIE De Wereldhandelsorganisatie (WTO) zet zich in voor het verwezenlijken van een op regels gebaseerd internationaal handelsstelsel. Hoewel de Doha-ronde momenteel
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT. Commissie internationale handel PE v01-00
EUROPEES PARLEMENT 2004 ««««««««««««Commissie internationale handel 2009 20.9.2005 PE 362.727v01-00 AMENDEMENTEN 1-17 Ontwerpadvies Johan Van Hecke Een ontwikkelingsstrategie voor Afrika (2005/2142(INI))
Nadere informatieFiche 4: Aanbeveling mandaten handelsakkoorden Australië en Nieuw-Zeeland
Fiche 4: Aanbeveling mandaten handelsakkoorden Australië en Nieuw-Zeeland 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel - Aanbeveling voor een besluit van de Raad houdende machtiging tot het openen van onderhandelingen
Nadere informatieDe mening van de Nederlandse burger over TTIP
De mening van de Nederlandse burger over TTIP Dit onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van: Wat is uw geslacht? Wat is uw leeftijd? 25,5% 49,6% 50,4% 43% 31,5% Mannen Vrouw
Nadere informatieONTWIKKELINGSPERSPECTIEVEN TE ZWAK IN GATS ARTIKEL IV
ONTWIKKELINGSPERSPECTIEVEN TE ZWAK IN GATS ARTIKEL IV Het WTO-verdrag over handel in diensten (GATS) bevat enkele regels ten gunste van ontwikkelingslanden. Artikel IV is de regel die het meest expliciet
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Contactpersoon T 070-3486624 Datum 15 januari
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 13 november 2015 Betreft Impact van TTIP op lage-inkomenslanden
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie Minbuza 2015.594488 Bijlage(n)
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1789 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Aan
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Definitieve goedkeuring van het ontwerp van decreet houdende instemming met het protocol, ondertekend
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 30.10.2013 COM(2013) 750 final 2013/0364 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt dat de Europese Unie in het negende Ministeriële Conferentie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2438 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 30.10.2013 COM(2013) 746 final 2013/0360 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt dat de Europese Unie in de ministeriële conferentie van
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1373 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE
Nadere informatieBrieven inzake de motie 'Nijmegen spreekt zich uit tegen het TTIPverdrag'
Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Brieven inzake de motie 'Nijmegen spreekt zich uit tegen het TTIPverdrag' Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder T. Tankir/H.M.F. Bruls Samenvatting In
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1547 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Aan
Nadere informatieHoofdpunten SER-advies TTIP
Hoofdpunten SER-advies TTIP april 2016 1 / 6 Adviesaanvraag Minister Ploumen (Buitenlandse handel) heeft de SER advies gevraagd over het waarborgen van arbeidsnormen in het handels- en investeringsverdrag
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 24.3.2017 COM(2017) 137 final 2017/0062 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt dat namens de Europese Unie in de Wereldhandelsorganisatie
Nadere informatieECONOMISCHE PARTNERSCHAPSOVEREENKOMSTEN
EPAs- ECONOMISCHE PARTNERSCHAPSOVEREENKOMSTEN Het is belangrijk te weten dat de Economische Partnerschapsovereenkomst (EPA) niet de gehele Cotonou overeenkomst vervangt maar slechts het handelsgedeelte.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken 31 985 Buitenlands beleid en handelspolitiek Nr. 1784 BRIEF VAN DE BUITENLANDSE HANDEL
Nadere informatieDe echte macht van de EU als global actor. Video boodschap van de heer Koen Geens, Minister van Justitie
De echte macht van de EU als global actor Video boodschap van de heer Koen Geens, Minister van Justitie voor het Colloquium De invloed van het Europees beleid op de internationale handel en transportrecht
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 25 074 Ministeriële Conferentie van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) Nr. 128 BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARIS VAN ECONOMI- SCHE ZAKEN
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.6.2012 COM(2012) 293 final 2012/0154 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt van de Europese Unie in de Algemene Raad van de Wereldhandelsorganisatie
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Internationale Marktordening en Handelspolitiek Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieZittingsdocument B7-0000/2013 ONTWERPRESOLUTIE. ingediend overeenkomstig artikel 120 van het Reglement
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 4.4.2013 B7-0000/2013 ONTWERPRESOLUTIE ingediend overeenkomstig artikel 120 van het Reglement over de opening van onderhandelingen over een plurilaterale dienstenovereenkomst
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1153 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW & INNOVATIE Aan
Nadere informatiePresentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica
Presentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica Voorzitter ASFA, dagvoorzitter Etc, Dames en heren,.. Goedemorgen, Met
Nadere informatie*** ONTWERPAANBEVELING
Europees Parlement 2014-2019 Commissie internationale handel 2016/0067(E) 4.4.2016 *** ONTWERPAANBEVELING over het voorstel voor een besluit van de Raad tot sluiting, namens de Europese Unie, van een overeenkomst
Nadere informatieBrexit: belangrijke belangen
Brexit: belangrijke belangen De belangrijkste zorgen en wensen van ondernemers 360 internationaal ondernemen & logistiek www.evofenedex.nl Brexit, belangrijke belangen Het dreigende vertrek van het Verenigd
Nadere informatieHierbij bied ik u het verslag aan van de Raad Buitenlandse Zaken over Handel (RBZ) van 11 november 2016 in Brussel.
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Bijlage(n) 1 Datum 5 december 2016 Betreft
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 12 september 2016 Betreft Beantwoording
Nadere informatieDE EUROPESE UNIE EN DE
DE EUROPESE UNIE EN DE WERELDHANDELSORGANISATIE Sinds haar oprichting in 1995 heeft de Wereldhandelsorganisatie (WTO) een belangrijke rol gespeeld bij het opzetten van een op regels gebaseerd internationaal
Nadere informatie10 maart CP/ hc
Postadres Postbus 8456, 1005 AL Amsterdam Aan de voorzitter en de leden van de vaste commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in de Tweede Kamer Bezoekadres Houttuinlaan 3 3447 GM
Nadere informatieDe Voorzitter van de Adviesraad Internationale Vraagstukken De heer Mr. F. Korthals Altes Postbus 20061 2500 EB Den Haag. Den Haag, november 2004
De Voorzitter van de Adviesraad Internationale Vraagstukken De heer Mr. F. Korthals Altes Postbus 20061 2500 EB Den Haag Den Haag, november 2004 Hierbij dank ik u mede namens de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken Nr. 1934 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Aan
Nadere informatieDatum 17 februari 2017 Betreft Beantwoording vragen over een handelsverdrag tussen de EU en Japan
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 17 februari 2017 Betreft Beantwoording
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1173 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.4.2014 COM(2014) 223 final 2014/0125 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het door de Europese Unie in te nemen standpunt in de Algemene Raad
Nadere informatie1/2. Staten-Generaal Verslag van een bezoek van een delegatie aan Berlijn (12 tot 15 mei 2003) Vergaderjaar Nr.
Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2002 2003 Nr. 275 29 006 Verslag van een bezoek van een delegatie aan Berlijn (12 tot 15 mei 2003) Nr. 1 VERSLAG Vastgesteld 11 juni 2003 Van 12 tot en met 14 mei 2003
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 8 Over de grens?
Samenvatting Economie Hoofdstuk 8 Over de grens? 8.1 Waarom handel met het buitenland? Importeren = het kopen van goederen en diensten uit het buitenland. Waarom? -Goedkoper of van betere kwaliteit -Bepaalde
Nadere informatieVoorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.3.2010 COM(2010)96 definitief 2010/0056 (COD) Voorstel voor een VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1964/2005 van de
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 september 2016 Betreft Beantwoording
Nadere informatiePUBLIC RAAD VA DE EUROPESE U IE. Brussel, 7 december 2007 (04.03) (OR. en) 16262/07 Interinstitutioneel dossier: 2007/0276 (ACC) LIMITE
eil UE RAAD VA DE EUROPESE U IE PUBLIC Brussel, 7 december 2007 (04.03) (OR. en) 16262/07 Interinstitutioneel dossier: 2007/0276 (ACC) LIMITE WTO 267 SERVICES 71 ACP 261 VOORSTEL van: de Europese Commissie
Nadere informatieBuitenlandse handel. Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010.
Buitenlandse handel Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010. Link naar editie 2008/2009 van de Europese Schoolagenda: www.ec.europa.eu/consumers/empowerment/cons_education_en.htm#diary
Nadere informatieFiche 2: Aanpassing verordening statuut en financiering Europese politieke partijen
Fiche 2: Aanpassing verordening statuut en financiering Europese politieke partijen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging
Nadere informatieSpeech ter gelegenheid van de ontvangst van Nederlandse ambassadeurs door de Staten-Generaal, d.d. donderdag 29 januari 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer Het gesproken woord geldt Geachte
Nadere informatieP7_TA-PROV(2013)0325 Opening van onderhandelingen over een plurilaterale dienstenovereenkomst
P7_TA-PROV(203)0325 Opening van onderhandelingen over een plurilaterale dienstenovereenkomst Resolutie van het Europees Parlement van 4 juli 203 over de opening van onderhandelingen over een plurilaterale
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board n.v.t.
Fiche 6: Mededeling Nieuwe EU Consensus on Development 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social
Nadere informatieDatum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma (33625, nr. 8) inzet private sector bij klimaatfinanciering
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 november 2013 Betreft Motie Sjoerdsma
Nadere informatieColloquium NIC 1/10/2015: afsluiting
Colloquium NIC 1/10/2015: afsluiting Dames en Heren, Het is mij een eer en een genoegen om dit boeiende colloquium te mogen afsluiten. Deze middag hebben we in elk geval een voortschrijdend inzicht gekregen
Nadere informatieGENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD INTERACTIEVE VORMINGSMODULE TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG. Conclusie
GENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG Conclusie Situatie vandaag: wereldwijde ongelijkheden in gezondheid Ontwikkelingslanden Dragen 90 percent van globale ziektelast. (WHO Globale
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.1.2015 COM(2015) 21 final 2015/0013 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van het Verdrag van de Verenigde Naties
Nadere informatieNIEUW INVESTERINGSVERDRAG IN DE WTO OOK VOOR DE DIENSTENSECTOR
NIEUW INVESTERINGSVERDRAG IN DE WTO OOK VOOR DE DIENSTENSECTOR VERSLAG WTO EXPERTMEETING Nieuwspoort, 21 mei 2003 Inhoudsopgave Inleiding: de onderwerpen van de expertmeeting... 3 1. Hoezo een nieuw investeringsverdrag
Nadere informatieDirectie Europese en Internationale Zaken Bezoekadres Postadres Overheidsidentificatienr Ons kenmerk Bijlage(n)
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1167 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE
Nadere informatiede heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie
Raad van de Europese Unie Brussel, 29 november 2016 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2016/0367 (NLE) 14996/16 VOORSTEL van: ingekomen: 28 november 2016 aan: Nr. Comdoc.: Betreft: COASI 218 ASIE 88
Nadere informatie"De financiële sector is het probleem,
1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 10.4.2008 COM(2008) 176 definitief Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot vaststelling van het standpunt dat namens de Europese Gemeenschap moet worden
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2002-I
Politiek en Ruimte bron 10 De Wereldhandelsorganisatie De Uruguay-ronde van 1993 was de meest fundamentele hervorming van de wereldhandel sinds de instelling van de GATT (General Agreement on Tariffs and
Nadere informatieOntvangen in bijzondere procedure op woensdag 11 oktober.
Den Haag, 25 september 2017 Voortouwcommissie: algemene commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Volgcommissie(s): EU i.v.m. agendapunt 14, 15, 16 EZ i.v.m. agendapunt 14 FIN i.v.m.
Nadere informatie2013D25064 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2013D25064 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Financiën hebben enkele fracties de behoefte om over de brief van de minister van Buitenlandse Zaken t.g.v. bovenvermeld
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie Minbuza 2016.141697 Uw
Nadere informatieDatum 22 april 2016 Betreft Uw verzoek inzake Beantwoording feitelijke vragen inzake transparantie
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie Datum 22 april 2016 Betreft
Nadere informatieGezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE EUROPESE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 13.4.2015 JOIN(2015) 10 final 2015/0073 (NLE) Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT
Nadere informatie9832/15 gar/zr/as 1 DRI
Raad van de Europese Unie Brussel, 11 juni 2015 9832/15 INST 200 NOTA I/A-PUNT van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers/de Raad Betreft: Verslag van
Nadere informatieAanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 9.11.2017 COM(2017) 656 final Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD houdende machtiging om onderhandelingen te openen tot wijziging van de Internationale Suikerovereenkomst
Nadere informatieFiche 1: Aanbeveling Mandaat Multilateraal Investeringshof
Fiche 1: Aanbeveling Mandaat Multilateraal Investeringshof 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel: Aanbeveling voor een besluit van de Raad houdende machtiging tot het openen van onderhandelingen over
Nadere informatieSTOP TTIP Verdedig de democratie!
STOP TTIP Verdedig de democratie! De GUE/NGL-leden van de Commissie internationale handel van het Europees Parlement: Helmut Scholz - lid (voorzitter) Eleonora Forenza - lid Anne-Marie Mineur - lid Stelios
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /07
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M De werking van vrije internationale handel: Volgens de Schotse klassieke econoom Adam Smith (1723-1790)
Nadere informatieBijlage fichedocument, pagina 1. Fiche: verordening algemene tariefpreferenties. 1. Algemene gegevens
Fiche: verordening algemene tariefpreferenties 1. Algemene gegevens Titel voorstel Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de toepassing van een stelsel van algemene
Nadere informatieVoorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG. Geachte mevrouw Arib,
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 DEN HAAG Lange Voorhout 8 Postbus 20015 2500 EA Den Haag T 070-342 43 44 E voorlichting@rekenkamer.nl W www.rekenkamer.nl D A T U M 20 december
Nadere informatie111 e rti j. Aanleiding. Gevraagd besluit. Kern/samenvatting. Ministerie van Buitenlandse Zaken. Concept-antwoord op bri
Ministerie van Buitenlandse Zaken TER BESLISSING Aan Van Via Kopie aan Afgestemd met R IMH DG BEB SG, DWH EZ Datum 7 februari 2014 Onze Referentie Minbuza 2014.67551 Opgesteld door 10 2 e 111 e rti j Concept-antwoord
Nadere informatieFiche 6: Verordening elektronische publicatie van het Publicatieblad van de Europese
Fiche 6: Verordening elektronische publicatie van het Publicatieblad van de Europese Unie 1. Algemene gegevens Titel voorstel Voorstel voor een Verordening van de Raad betreffende elektronische publicatie
Nadere informatieGeef een voordeel van exporteren. Geef een voordeel van importeren.
Vraagkaarten - blauw & groen De verhouding tussen de euro en de dollar gaat van 1 EUR = 1, 5508 dollar naar 1 EUR = 1, 25 dollar. Is de dollar dan in waarde gedaald of gestegen? De dollar is in waarde
Nadere informatieAkkoorden moeten lokale en regionale autonomie respecteren. Position paper van de CEMR over de lopende TTIPonderhandelingen
Akkoorden moeten lokale en regionale autonomie respecteren Position paper van de CEMR over de lopende TTIPonderhandelingen - mei 2015 Raad van Europese Gemeenten en Regio's, ingeschreven in het Register
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2016Z00246 Datum 13 januari
Nadere informatieGeschreven door One World zondag 03 augustus 2008 10:20 - Laatst aangepast maandag 11 januari 2010 09:17
http://www.oneworld.nl/ 24-07-2008 Geen WTO-doorbraak voor kleine ontwikkelingslanden (Auteur: Marlies Pilon en Marianne Wilschut) Katoen, kippen, bananen, auto-onderdelen. Je kunt het zo gek niet bedenken
Nadere informatieVragen voor burgers die deelnemen aan WWViews
Vragen voor burgers die deelnemen aan WWViews WWViews C/o The Danish Board of Technology Antonigade 4 DK-1106 Copenhagen K Denemarken Tel +45 3332 0503 Fax +45 3391 0509 wwviews@wwviews.org www.wwviews.org
Nadere informatieAntwoorden Economie Handel
Antwoorden Economie Handel Antwoorden door een scholier 973 woorden 14 april 2004 4,8 61 keer beoordeeld Vak Economie Begrippen: Open Economie: Bijvoorbeeld: Nederland exporteert veel goederen en diensten
Nadere informatieRejo Zenger
1/5 Datum: 15 augustus 2018 Ons kenmerk: Inbreng consultatie van de Uitvoeringswet CPC-Verordening Aan: Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Bits of Freedom Prinseneiland 97hs 1013 LN Amsterdam
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 16.11.2017 COM(2017) 668 final 2017/0301 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende het standpunt dat namens de Europese Unie moet worden ingenomen in de Ministeriële
Nadere informatieWAT IS ER MIS MET DE
WAT IS ER MIS MET DE A IS ER IETS MIS MET GLOBALISERING? De economie 'globaliseert' in rap tempo. Voor steeds meer bedrijven verdwijnt het belang van nationale grenzen: zij investeren en drijven handel
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.1.2016 COM(2016) 9 final 2016/0004 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot ondertekening, namens de Europese Unie, van de overeenkomst tussen de Europese Unie en
Nadere informatieWerkblad 3. Klimaatconferentie Parijs december 2015
Werkblad 3 Wetenschap versus politiek De tijd loopt! Jean-Pascal van Ypersele, klimatoloog aan de UCL en ondervoorzitter van het Klimaatpanel IPCC van de Verenigde Naties zegt: We moeten volledig stoppen
Nadere informatieWAAR WIJ VOOR STAAN. Socialisten & Democraten in het Europees Parlement. Fractie van de Progressieve Alliantie van
WAAR WIJ VOOR STAAN. Fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten & Democraten in het Europees Parlement Strijden voor sociale rechtvaardigheid, het stimuleren van werkgelegenheid en groei, hervorming
Nadere informatieGezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 28.11.2016 JOIN(2016) 54 final 2016/0366 (NLE) Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
Nadere informatie*** ONTWERPAANBEVELING
Europees Parlement 2014-2019 Commissie internationale handel 2016/0205(E) 31.10.2016 *** ONTWERPAANBEVELING over het ontwerp van besluit van de Raad betreffende de sluiting van de Brede Economische en
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board Niet opgesteld
Fiche 1: Mededeling De nieuwe handelsstrategie Handel voor iedereen 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal
Nadere informatieHandels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1
Handels- en investeringscijfers Australië-Nederland 1 1. Goederenexport van Australië naar andere landen Tabel 1: Voornaamste Australische exportpartners (bedragen x 1.000 euro) IMPORTERENDE LANDEN WAARDE
Nadere informatieAANGENOMEN TEKSTEN. Opening van onderhandelingen over vrijhandelsovereenkomsten met Australië en Nieuw-Zeeland
Europees Parlement 2014-2019 AANGENOMEN TEKSTEN P8_TA(2016)0064 Opening van onderhandelingen over vrijhandelsovereenkomsten met Australië en Nieuw-Zeeland Resolutie van het Europees Parlement van 25 februari
Nadere informatie10699/19 1 TREE.1. Raad van de Europese Unie. Brussel, 17 juli 2019 (OR. en) 10699/19 PV CONS 39 ENV 661 CLIMA 197
Raad van de Europese Unie Brussel, 17 juli 2019 (OR. en) 10699/19 PV CONS 39 ENV 661 CLIMA 197 ONTWERPNOTULEN RAAD VAN DE EUROPESE UNIE (Milieu) 26 juni 2019 10699/19 1 INHOUDSOPGAVE Bladzijde 1. Goedkeuring
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Minbuza:2015.238263 Bijlage(n) 1 Datum
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. betreffende de sluiting van de Internationale Overeenkomst van 2015 voor olijfolie en tafelolijven
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 1.6.2017 COM(2017) 264 final 2017/0107 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de sluiting van de Internationale Overeenkomst van 2015 voor olijfolie en tafelolijven
Nadere informatie2017D30883 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2017D30883 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG De vaste commissie voor Financiën heeft op 2 november 2017 een aantal vragen en opmerkingen voorgelegd aan de Staatssecretaris van Financiën over
Nadere informatieSERV Internationaal. SERV: een open visie op de wereld
SERV: een open visie op de wereld De Vlaamse sociale partners zijn sterk begaan met wat er zich in de wereld buiten Vlaanderen en België afspeelt. Vlaanderen is geen eiland en de internationale gebeurtenissen
Nadere informatieZittingsdocument B7-****/2013 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van een verklaring van de Commissie
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 20.6.2013 B7-****/2013 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van een verklaring van de Commissie ingediend overeenkomstig artikel 110, lid 2, van het Reglement
Nadere informatie