Schrijven - Wat is er gebeurd? hv12

Transcriptie

1 banner Auteurs Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 15 november 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Schrijven - Wat is er gebeurd? Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Extra - Oefen Verderkijker Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Schrijven - Wat is er gebeurd? Vooraf In deze opdracht ga je leren hoe je een soapscène schrijft. Leerdoelen: Je kunt omschrijven wat een soapserie is en met welk doel soapseries zijn ontstaan. Je kunt het doel van een cliffhanger beschrijven en ken je de letterlijke betekenis van de term cliffhanger. Eindproduct Als eindproduct ga je een korte soapscène bedenken. Beoordeling Je docent gebruikt bij de beoordeling van de soapscène de volgende vragen: Is het duidelijk wat er aan de hand is in de scène? Zitten er emoties in de dialogen tussen de personages? Is het een boeiende scène? Is er een goede cliffhanger? Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Bestudeer het Kennisbankitem 'Wat is een cliffhanger'? Stap 2 Alleen + samen Wat is een cliffhanger? Stap 3 Alleen Bekijk soaps en problemen. Stap 4 Alleen + samen Bedenk zelf een soapscène. Benodigdheden Het werkblad soapscène. Tijd Voor deze opdracht heb je ongeveer twee lesuren nodig. Stap 1 Hieronder kun je lezen hoe de soap is ontstaan en wat een cliffhanger is: Soaps zijn rond 1930 (bijna 80 jaar geleden) in Amerika ontstaan. Er was in die tijd weinig werk en mensen waren arm. Mensen hadden weinig geld om van alles te kopen. Zeepfabrieken hadden dan ook moeite hun zeep(poeder) te verkopen. En omdat veel huisvrouwen de hele dag thuis zaten was het moeilijk om hun product onder de aandacht te brengen. Daarom bedachten enkele zeepfabrikanten een manier om huisvrouwen te bereiken. Er kwam een serie die elke dag op de radio uitgezonden werd; Ma Perkins. Een spannend verhaal met tussendoor reclame voor zeep. De serie was een groot succes. Er luisterde erg veel mensen Pagina 2

4 naar de serie en de verkoop van zeep steeg. Soaps zijn dus ontstaan om producten te verkopen door tussendoor reclame uit te zenden. Het kon natuurlijk niet lang duren voordat de soaps ook op televisie te zien waren. 'The first hunderd years', 'Search for Tommorow', 'Faraway Hill' en 'As the world turns' waren de eerste televisie-soaps. Bron: Een cliffhanger is een vakterm uit de film- en televisiewereld, die ook gebruikt wordt voor verhalen in boeken en toneelstukken. Het houdt in dat een verhaal van bijvoorbeeld een serie of aflevering, film of boek eindigt op een moment waarop de spanning het grootst is, en waarbij niet duidelijk is hoe het verder afloopt. Op dat moment is de plot nog niet afgerond en blijft de kijker met een onbevredigend gevoel achter, nieuwsgierig naar het verdere verloop. Dat verdere verloop wordt dan meestal gegeven in een volgende aflevering. Het effect van een cliffhanger kan op verschillende manieren bereikt worden. Een veel gebruikt scenario is dat de protagonisten zich in een schijnbaar hopeloze situatie bevinden, en zich daaruit moeten zien te redden. Een andere methode is dat er plotseling iets onverwachts of schokkends wordt onthuld. Betekenis De term 'cliffhanger' betekent letterlijk iets dat over een rotswand bungelt en de afgrond of de zee in dreigt te tuimelen. Er zijn heel wat films gemaakt waarin een auto letterlijk met de voorwielen over de rand van een rots schiet en gevaarlijk wiebelend blijft hangen. De inzittende(n) moet(en) zich uit die netelige situatie zien te redden: lukt dat net wel of lukt dat net niet? Bron: Op de website van Teleblik kun je de aflevering van Het Klokhuis over soaps bekijken. Je moet daarvoor wel ingelogd zijn. Teleblik: Het Klokhuis: Soaps Maak de volgende oefening. Ken jij de taal van tv-makers? Zoek steeds de juiste vakterm. Wat is er gebeurd? maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ van 10 Een soap gaat over een vast groepje mensen. 2 van 10 Pagina 3

5 Soaps zijn bedacht als manier om reclame te maken. 3 van 10 De eerste soaps werden bedacht in het begin van het TV-tijdperk. 4 van 10 Soaps waren simpel omdat vrouwen niet hadden doorgeleerd. 5 van 10 'As the world turns' is begonnen rond van 10 De eerste Nederlandse soap GTST begon in van 10 Soaps gaan over mensen die snel veranderen van karakter. 8 van 10 Soapschrijvers halen hun ideeën uit het gewone leven. 9 van 10 Pagina 4

6 In soaps zitten weinig herhalingen, want dat zou vervelen. 10 van 10 Een cliffhanger geeft de kijkers het gevoel dat het goed afloopt. Vaktermen maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ van 8 verhouding tussen mensen a. relatie b. dialoog c. emotie d. vreemdgaan 2 van 8 gesprek tussen personages a. cliffhanger b. emotie c. vreemdgaan d. dialoog 3 van 8 gevoelens a. vreemdgaan b. dialoog c. emotie d. karakter 4 van 8 Pagina 5

7 vreemdgaan a. emotie b. drama c. karakter d. ontrouw 5 van 8 open einde a. relatie b. scène c. cliffhanger d. dialoog 6 van 8 gebeurtenis die je aangrijpt a. drama b. dialoog c. karakter d. relatie 7 van 8 personage a. relatie b. karakter c. scène d. cliffhanger 8 van 8 afgerond stuk film a. relatie b. emotie c. cliffhanger d. scène Stap 2 Cliffhanger Een cliffhanger is een spannende gebeurtenis die onderbroken wordt en je in onzekerheid achterlaat. Hoe zal het aflopen? Dat wil je weten! Een cliffhanger zit altijd aan het eind van een aflevering of vlak voor de reclame. Omdat je wilt weten Pagina 6

8 hoe het afloopt, moet je dus de volgende aflevering bekijken of je moet verder kijken na de reclame. Download het werkblad Soapscène Onder Stap 3 zie je tien zinnen. Zet de volgende zinnen zo bij elkaar dat je drie verschillende scènes krijgt. Vergelijk je uitkomst met die van een klasgenoot. Bedenk samen een nieuwe cliffhanger en schrijf die erbij. Stap 3 Soaps en problemen Bij een soap spelen relaties en problemen tussen mensen een grote rol. In het volgende fragment uit Goede Tijden Slechte Tijden komen vijf mensen voor: Irene, Janine, Ludo, Nina en Dex. Op het werkblad is met lijntjes aangegeven welke mensen iets met elkaar te maken hebben. Jij moet aangeven wat ze met elkaar te maken hebben door de gezichtjes naar de juiste lijntjes te slepen. Bekijk eerst het fragment: Vul daarna het schema op je werkblad in. Stap 4 Bedenk een soapscène Ga nu met een aantal klasgenoten samen een soapscène te bedenken. Bedenk eerst waar de soap zich afspeelt. Daarna, welke personen erbij betrokken zijn, welke karakters die hebben, en hoe hun relatie is. Bedenk de situatie: dus wat er al gebeurd is. Bedenk nu een gebeurtenis die je wilt laten zien in je scène. Bedenk ook een cliffhanger. Nu ga je de schets uitwerken: Beschrijf wat de personen doen en wat er gebeurt. Schrijf de dialogen: wat ze zeggen. Dit alles kun je op je werkblad heel precies noteren in een schema. Probeer de scène te spelen om te zien of het verhaal goed loopt. Lever ten slotte je werkblad in bij je docent. Bespreek met je docent de mogelijkheid om enkele scènes op te voeren voor de klas! Extra - Oefen Extra - Hoe loopt het af? Bij deze opdracht moet je echt je fantasie gebruiken. Je leest het eind van een soapaflevering, met een echte cliffhanger. Jij bedenkt het begin van de volgende aflevering! Kijk goed naar onderstaand voorbeeld, om te zien hoe je het moet aanpakken. Pagina 7

9 Aflevering één (einde): Pien en Carlijn lopen samen naar de keuken. Carlijn: Hé Pien, luister. Pien: Ja, wat? Carlijn: (begint plotseling te huilen) Whoeoeoe! Pien: Wat nou? Wat is er liefje? Carlijn: Niiiiiiks! Whaoeeee! Pien: Car, je moet het nu vertellen! En stel je niet zo aan! Carlijn: Het gaat over Thomas. Mijn lieve Thomas. Pien: Heeft hij het uitgemaakt? Die schoft! Ik heb het altijd al... Carlijn: Nee! Neeeeeee!!! Het is meer... het is... Pien:??? Carlijn: (fluistert, met ogen wijd opengesperd) Het is... veel erger... (inzoomen op gezicht Carlijn, dramatische muziek zwelt aan, aftiteling begint). Jij bedenkt het begin van de volgende aflevering! Schrijf in maximaal 30 regels op hoe het afloopt. Zorg voor een onverwachte wending, want daar houden de kijkers van! Zorg voor goede en goed gespelde zinnen. Laat je resultaat beoordelen door je docent. Aflevering twee: Verderkijker Verderkijker De Verderkijker biedt bij de opdracht passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes. Voor het onderdeel Wat is er gebeurd? is het volgende item geselecteerd. Voorbeeld van een cliffhanger. Overleeft Ludo? In de Verderkijker wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Mocht u vragen/opmerkingen hebben, of constateert u een niet-werkende link, horen wij dit natuurlijk graag. Dit kan via onze helpdesk. Pagina 8

10 Over dit lesmateriaal Colofon Auteurs VO-content Laatst gewijzigd 15 november 2017 om 10:07 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en Nederlands; Schrijfvaardigheid; Begrippenlijst en taalverzorging; Literatuur; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 9