Openbare vergadering van de raad van de gemeente Houten, gehouden op 28 november 2017 om uur in de raadzaal van het gemeentehuis van Houten

Transcriptie

1 V E R S L A G Openbare vergadering van de raad van de gemeente Houten, gehouden op 28 november 2017 om uur in de raadzaal van het gemeentehuis van Houten Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Tabel aan- en afwezigen Opening RCA Vaststellen agenda Benoeming commissielid fractie ChristenUnie... 3 D E B A T R A A D Uitnodigingskader zonnevelden Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Gewijzigde begrotingen GGD regio Utrecht en S C H O R S I N G...24 B E S L U I T V O R M E N D E R A A D Heropening Uitnodigingskader zonnevelden Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten Gewijzigde begrotingen GGD regio Utrecht en Meedoen aan het experiment centraal tellen van de stemmen Maandelijkse begrotingswijziging november LTM17.11 Vaststellen geactualiseerde lijst openstaande toezeggingen en moties 28 november LIST Vaststellen doorlopende lijst van 28 november Sluiting...27 Bijlage 1: Toezeggingen...28 *RCV17.013*

2 2-28 Tabel aan- en afwezigen Voorzitter W.M. de Jong, burgemeester Griffier W. van Zanen Leden Partij Opmerkingen A.M. Dekker-Groen J.A. Groenveld D66 D66 E. van Luling D66 E.M.H. Noteborn-Hendriks E.W.O. van Vliet J.C.W. van Doorn-van Bijlevelt F.G.J. van der Meij D66 D66 ITH ITH P. Steehouwer ITH G. Zandbergen ITH W. Zandbergen ITH Dagniaux, M.G. VVD Y. van Dijk-Hessing VVD E.G.J. Stiekema R.C.P. Vis VVD VVD W. Boersma-Zandbergen CDA J.N. de Jong R.M. Pelleboer E.J. Visser CDA CDA CDA A. Biesheuvel PvdA J. Dubbink PvdA A.E. van Loon H.S. de Groot D.J.P. Jimmink M.G.H.M. Hofstee A.C. Wendrich PvdA GroenLinks GroenLinks HA! HA! J. Smith-Visser ChristenUnie R.J. Speksnijder W. van den Berg SGP P. Ooms SGP ChristenUnie Wethouders M. van Liere wethouder (D66) H.J.C. Geerdes wethouder (VVD) C. van Dalen wethouder (CDA) J.C.H. Rensen wethouder (PvdA)

3 Opening De voorzitter opent de vergadering, heet de aanwezigen welkom en meldt dat mw. Dekker en dhr. Hofstee hebben aangegeven dat zij door omstandigheden wat later zullen aanschuiven. 2. RCA Vaststellen agenda De voorzitter constateert dat de raad kan instemmen met het voorstel van voorzitter van de commissie Verbonden Partijen dhr. De Jong om agendapunt 6. Gewijzigde begrotingen GGD regio Utrecht en rechtstreeks door te geleiden naar de besluitvormende raad omdat de commissie het volledig eens is met het advies in het bijbehorende raadsvoorstel. De heer Van Loon (PvdA) oppert om ook agendapunt 5. Regionale koers beschermd wonen en maatschappelijke opvang U16 gemeenten direct door te geleiden naar de besluitvormende raad. De PvdA heeft naar aanleiding van de beantwoording van vragen over dat agendapunt geen behoefte meer aan debat erover. De heer Stiekema (VVD) kan als voorzitter van de betreffende RTG-avond beamen dat er meer dan voldoende vragen over dit onderwerp zijn gesteld. Een aantal daarvan was wat hem betreft ook buiten de orde. Hij kan als fractievoorzitter van de VVD het ordevoorstel van de PvdA in dezen daarom volledig steunen en hoopt wel dat als het toch op de agenda van de debatraad blijft staan, de voorzitter erop toeziet dat genoemde vragen niet alsnog aan de orde komen. Mevrouw Noteborn (D66) heeft geen behoefte aan debat over dit punt, maar stelt het op prijs om de wethouder te laten weten wat ze van dit agendastuk vindt. De heer Zandbergen sr. (ITH) verklaart dat ITH een soortgelijke wens heeft. De heer Van den Berg (SGP) heeft nog wel vragen aan de wethouder, maar kan zich ook vinden in het uitbrengen van alleen een stemverklaring in de besluitvormende raad. De voorzitter constateert dat de raad ermee instemt om agendapunt 5 wel op de agenda van de debatraad te houden, maar in principe alleen D66, ITH en de SGP aan het woord te laten en de wethouder daar nog één keer op te laten reageren. De agenda wordt aldus vastgesteld Benoeming commissielid fractie ChristenUnie De heer H.H.G. van de Kamp legt in handen van de voorzitter de eed af en is daarmee benoemd tot commissielid voor de fractie van de ChristenUnie. De voorzitter feliciteert de heer Van de Kamp met zijn benoeming onder overhandiging van een bloemetje. D E B A T R A A D Uitnodigingskader zonnevelden De voorzitter geeft als eerste het woord aan de SGP-fractie gelet op het vele voorwerk dat zij heeft verricht met betrekking tot dit agendapunt. De heer Van den Berg (SGP) levert voor de SGP een bijdrage in eerste termijn over dit onderwerp. Hij denkt dat de mensheid als rentmeester een belangrijke verantwoordelijkheid heeft voor de Schepping en het tegengaan van uitbuiting van de aarde. Het opwekken van duurzame energie past daar wat de SGP betreft dan ook helemaal bij, ook op een manier die past bij de omgeving en de samenleving. Zoals bekend kiest de SGP daarbij dan niet zozeer voor windenergie, maar wel voor zonne-energie. Daarom juicht de SGP dit initiatief om zonnevelden mogelijk te maken in beginsel ook van harte toe. De fractie heeft het college in het verleden op verschillende momenten ook aangespoord om meer werk te maken van het opwekken van zonne-energie. Dat is mede de reden waarom de SGP blij is met voorliggend uitnodigingskader: dit maakt de realisatie van zonne-energie concreet, ook op een serieuze schaal.

4 4-28 De fractie complimenteert het college ook met de mooie, informatieve website die hiervoor is ingericht. Wel kan het plan wat de SGP betreft op vier punten verbeterd worden. Het eerste punt heeft betrekking op draagvlak in de samenleving. Het uitnodigingskader speelt al in op draagvlak door de direct omwonenden een stem te geven bij de vormgeving van deze zonnevelden. Maar de impact van zo n zonneveld overstijgt eigenlijk het belang van die direct omwonenden. Het gaat de hele gemeenschap aan. Het gaat wat ver om elke individuele omwonende daarvoor apart te consulteren of bij te betrekken, maar het kan wel via wat hij zou noemen de zogenaamde dorpsraden: organisaties, stichtingen die gemeenschappen vertegenwoordigen. Men kent die uit de kernen. Middels een amendement wat hij zo zal indienen mede namens ITH wil de SGP die dorpsraden ook een adviserende stem geven bij het realiseren van zonneparken. Het tweede voorstel heeft betrekking op dubbel grondgebruik. De SGP pleit in een mede door de ChristenUnie en ITH ondersteund voorstel ervoor om zonnevelden zoveel mogelijk te combineren met een andere functie zoals bijvoorbeeld weidegang. De SGP wil een streven naar dubbel grondgebruik als richtlijn toevoegen aan het uitnodigingskader; daarover gaat het tweede voorstel. Het derde voorstel heeft betrekking op het gebied Oeverwal Tull dat dicht in de buurt van Fort Honswijk ligt. In de stukken wordt ook duidelijk dat de Nieuwe Hollandse Waterlinie een belangrijke beperkende factor op het realiseren van zonnevelden vormt. Dat is ook terecht: zonnevelden moeten niet in zichtlijnen van onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie komen. Maar kijkend naar het kaartje, valt op dat dit gebied bijna tegen Fort Honswijk aan ligt; het is daar gemarkeerd met een groene kleur ten teken dat het zeer kansrijk is, terwijl alle omliggende gebieden rond Fort Honswijk rood gemarkeerd zijn. Dat is de reden waarom de SGP een amendement indient om die kansrijkheid om te vormen naar klein. Tot slot, heeft het vierde en laatste voorstel betrekking op niet-agrarische gebieden. Terecht wordt er in het raadsvoorstel op gewezen dat zonnevelden in het buitengebied in feite leiden tot een verkleining van het areaal waardevolle agrarische grond. Dat ziet de SGP echt als een keerzijde van dit goede voorstel, en in de motie die hij hierbij indient verzoekt de SGP het college om ook in kaart te brengen wat die gebieden precies zijn. Een klein deel van het areaal is niet-agrarisch, maar over welke gebieden gaat het dan, welke mogelijkheden liggen daar, hoe kunnen die maximaal benut worden, en kan het college met de eigenaren van die percelen in gesprek om hen als het ware ook op de kansen in het uitnodigingskader te wijzen, zodat men als gemeente er ook alles aan doet om de niet-agrarische gebieden zoveel mogelijk te benutten en daarmee wat minder van de agrarische gronden te benutten. Ook stelt de SGP bijvoorbeeld dubbele grondgebruik voor, dus de SGP wil de grond ook zo goed mogelijk gebruiken. Daarnaast steunt de SGP ook een motie die het CDA zo dadelijk zal indienen. Met inachtneming van voornoemde kanttekeningen beziet de SGP dit raadsvoorstel positief. Amendement luidt als volgt: Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader zonnevelden / Betrekken dorpsraden De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: 28 november 2017; Ondergetekende(n) stelt/stellen het volgende amendement voor: Beslispunt 1 als volgt te wijzigen: 1. het Uitnodigingskader zonnevelden vast te stellen met dien verstande dat aan het Uitnodigingskader een paragraaf Participatie wordt toegevoegd met de volgende tekst: 11. Zonnevelden hebben een impact op de leefomgeving die verder strekt dan enkel de directe omgeving van een initiatief. Bij een initiatief worden de bij de locatie betrokken Dorpsraden zoals Mooi t Goy, Stichting Leefbaarheid Tull en t Waal en Belangengroep Schalkwijk geconsulteerd voor het uitbrengen van een advies.

5 5-28 Ondertekend door Wouter van den Berg (SGP) en Gerard Zandbergen (ITH). Amendement luidt als volgt: Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader zonnevelden / Dubbel grondgebruik De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: 28 november 2017; Ondergetekende(n) stelt/stellen het volgende amendement voor: Beslispunt 1 als volgt te wijzigen: 1. het Uitnodigingskader zonnevelden vast te stellen met dien verstande dat aan het Uitnodigingskader onder paragraaf Landschappelijke inpassing de volgende tekst wordt toegevoegd: Dubbel grondgebruik verdient de voorkeur. Bij elk initiatief dient te worden aangegeven of de functie van opwekking van zonne-energie samen kan gaan met reeds aanwezige of andere ruimtelijke functies, zoals bijvoorbeeld agrarische functies als weidegang en vrije uitloop voor kippen. Ondertekend door Wouter van den Berg (SGP), René Speksnijder (ChristenUnie) en Gerard Zandbergen (ITH). Amendement luidt als volgt: Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader zonnevelden / Oeverwal Tull De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: 28 november 2017; Ondergetekende(n) stelt/stellen het volgende amendement voor: Beslispunt 2 als volgt te wijzigen: 2. de zonneveldenkaart en toegelaten oppervlak zonnevelden vast te stellen, waarbij geldt dat de kansrijkheid van Oeverwal Tull klein is. Ondertekend door Wouter van den Berg (SGP). Motie luidt als volgt: Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader zonnevelden / Landbouwgrond De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: 28 november 2017; gehoord de beraadslaging; overwegende dat: - zonnevelden in veel gevallen ten koste zullen gaan van de oorspronkelijke (agrarische) functie; - zonnevelden in het buitengebied leiden tot verkleinen van het areaal waardevolle agrarische grond; - landbouwgrond kostbaar is; - om die reden het de voorkeur verdient om de gronden zonder agrarische functie te benutten. Deze gronden gaan ten koste van de toegestane ha s per gebied en dragen indirect bij aan het behoud van zoveel mogelijk landbouwgrond; verzoekt het college: - om de mogelijkheden om zonnevelden op niet-agrarische gronden te realiseren goed in kaart te brengen en maximaal uit te nutten;

6 voorts om met de grondeigenaren van die niet-agrarische gronden in gesprek te gaan om hen te interesseren de kansen voor zonnevelden te onderzoeken. Ondertekend door Wouter van den Berg (SGP). De heer Van Loon (PvdA) vraagt zich af waarom de SGP met amendement alleen de dorpsraden wil betrekken bij initiatieven tot zonnevelden, terwijl de vermindering van CO2- uitstoot voor heel Houten van belang is. In principe gaat het elke inwoner van Houten aan. De heer Van den Berg (SGP) denkt dat een referendum over ieder zonneveld iets wat je zou kunnen proeven in de woorden van de heer Van Loon te ver gaat. Maar als je kijkt waar die zonnevelden concreet komen, dan is dat met name in het buitengebied. Dat gebied telt drie kernen met vertegenwoordigende organisaties. De SGP ziet hen als concrete aanspreekpunten om, overstijgend aan de direct omwonenden, concreet om advies te vragen. Maar wat betreft de constatering dat het meer mensen aangaat en de wens om die te betrekken, is hij altijd voor het betrekken van Houtenaren bij belangrijke beslissingen. Dus wellicht kan de PvdA de wethouder daartoe nog verder oproepen. De heer Speksnijder (CU) vraagt zich af of je de betrokken ondernemers niet teveel beperkt als je zo n zware stem aan dorpsraden geeft inzake initiatieven tot zonnevelden. De heer Van den Berg (SGP) ziet de stem van dorpsraden niet specifiek als zwaar of niet zwaar. Het is een adviserende stem van een vertegenwoordigend orgaan. De SGP wil dat graag laten meewegen in deze voor de omgeving toch wel impactvolle ontwikkeling. De heer Stiekema (VVD) vraagt zich af of het niet bijna vanzelfsprekend is dat er iemand van zo n dorpsraad betrokken zal worden als er zich een initiatief meldt in een van de kleine kernen; en of het niet logisch is dat dergelijke betrokkenen, zo zij dat willen, kunnen inspreken. Is het echt nodig om de dorpsraden actief te benaderen, want wie benader je dan wel en wie niet? Het lijkt sympathiek om de dorpsraden te betrekken, maar worden ze daarmee niet in een andere rol geduwd dan hun werkelijke rol? De heer Van den Berg (SGP) begrijpt deze aarzeling, die kwam in het rondetafelgesprek ook naar voren, de wethouder liet sympathie blijken voor het idee, maar vond het niet raadzaam om dit specifiek vast te leggen. Maar dat vond de SGP net te weinig. De SGP wil verzekerd zien dat de dorpsraden in ieder geval een stem krijgen. De heer Stiekema (VVD) begrijpt niet precies waarom dit amendement daar voor nodig is. De dorpsraden kunnen hun stem toch altijd laten gelden? zo legt hij voor. De heer Van den Berg (SGP) antwoordt bevestigend op die laatste vraag. Maar direct omwonenden worden concreet genoemd en dit gaat de directe omgeving wel ten zeerste aan. Het is niet niks wat hier voorligt, dit kan best de omgeving veranderen. En als er dan vertegenwoordigende organisaties van die directe omgeving zijn, wil de SGP die ook graag in hun rol aanspreken. Als in het dictum van amendement stond dat de dorpsraden een beslissende stem moeten hebben zou hij zich de zorg van de VVD kunnen indenken. Maar een adviserende stem voor de dorpsraden lijkt hem heel mooi. De voorzitter merkt op dat er in dit land goede ervaringen zijn met raadgevende referenda. De heer Van Vliet (D66) vraagt zich af of het geven van een adviserende/consulterende stem aan dorpsraden het al vastgestelde participatiebeleid, waarin al allerlei mogelijke vormen van participatie zijn vastgelegd, niet gaat doorkruisen. De heer Van den Berg (SGP) vindt dit, in het verlengde van de voorgaande gedachtewisseling hierover, veeleer aanvullend. Je kunt op de kaart ook zien dat deze zonnevelden heel specifiek in het buitengebied gedacht zijn. De aanwezigheid van deze dorpsraden ziet hij als een kans om te benutten maar op geen enkele manier als iets wat de participatie zou doorkruisen. De SGP beoogt met dit amendement om zo n orgaan dat zo n gemeenschap vertegenwoordigt naar zijn mening te vragen.

7 7-28 Mevrouw De Groot (GL) vindt het een goed idee om de dorpsraden te betrekken als die goed functioneren. Maar ze vraagt zich wel af of het niet wat willekeurig is om dat specifiek bij dit raadsvoorstel te stipuleren terwijl er best vaak iets gebeurt in het buitengebied en je ze dan eigenlijk altijd zou moeten betrekken via dit soort amendementen. Ook verder zou je bij elke ontwikkeling in Houten moeten gaan kijken welke groepen je daar zoal bij zou moeten betrekken. Ze vindt het een mooi initiatief maar als je het betrekken van dorpsraden alleen hier op vastpint, blijft het hiertoe beperkt. Ze vraagt hoe de heer Van den Berg dit ziet. De heer Van den Berg (SGP) vindt het specifieke uitnodigingskader dat voorligt op dit moment het aanhaakpunt. Als hij een breder voorstel zou voorleggen zou hij wellicht teruggefloten worden dat het nu alleen over zonnevelden gaat. Maar als mevrouw De Groot oproept om Houtenaren in zijn algemeenheid c.q. deze dorpsraden beter in positie te brengen, zou hij daar graag met haar over doordenken. Naar zijn idee kan de gemeente daar best stappen in zetten, dus hij zou dat idee best samen verder willen verkennen. De heer Van Loon (PvdA) vraagt zich ook af waar zo n dorpsraad het dan precies over gaat hebben: over de inpassing, de grootte van zo n veld, de eventuele aanwezigheid van houtwallen? Wat gaat een dorpsraad dan feitelijk voor inbreng leveren? De heer Van den Berg (SGP) heeft dit bewust wat vrij willen laten en al evenmin willen vastleggen dat een dorpsraad hier een beslissende stem in heeft. Hij wil juist niet teveel preciseren waar een dorpsraad over mee zou moeten kunnen praten, maar een feit is wel dat de zonnevelden die er komen groot zullen zijn en veel impact zullen hebben op omwonenden. Dus laat zo n dorpsgemeenschap daar dan eens op reflecteren. Daar komt dan een advies uit, wat dan wordt betrokken bij de totale afweging. Dat lijkt hem eigenlijk heel mooi. De heer Pelleboer (CDA) is erg benieuwd naar de reactie van de wethouder op dit onderwerp maar heeft nog een ander punt inzake amendement Als de heer Van den Berg zegt dat de impact van een zonneveld verder reikt dan de directe omgeving en je er daarom meer mensen bij moet betrekken, waarom staan dan niet ook de land- en tuinbouworganisatie of het weidevogelbeheer vermeld in dit amendement? zo vraagt hij. De heer Van den Berg (SGP) had graag amendementen van het CDA op dit punt tegemoet gezien. Maar de SGP kijkt ook echt naar hoe iets in een kern binnen de gemeente Houten valt. Naar zijn idee heeft het gemeentebestuur wel eens wat te weinig oog voor wat er in die kernen gebeurt. Deze ontwikkeling raakt met name de kernen, de mensen in de kernen, het beeld van de omgeving. En als er drie van die mooie raden zijn, laat men die er dan bij betrekken. Hij heeft het ook wat pragmatisch bekeken en hoopt op een mooie besluitvorming over dit amendement. De heer Pelleboer (CDA) vindt dan wel dat de SGP kijkt naar maar één betrokken partij in het geheel. De heer Stiekema (VVD) vult de heer Pelleboer graag aan dat dit amendement ook het participatiebeleid wat Houten al kent, misschien wel tekort doet. Inzake motie , die gaat over de mogelijkheid om zonnevelden op niet-agrarische gronden te realiseren, vraagt hij of de heer Van den Berg enig idee heeft over hoeveel hectare dat gaat. Is dat substantieel? De heer Van den Berg (SGP) merkt op dat substantieel een subjectief begrip is. Bij ambtelijk navragen werd het geschat op 5%. Dat lijkt misschien niet substantieel, maar de SGP vindt ieder zonneveld dat niet als het ware ten koste gaat van landbouwgrond, winst. De SGP is realistisch, het gaat over heel veel landbouwgrond, de fractie wil ook serieuze vorderingen maken met zonnevelden, maar wel ingekaderd. En alles wat eraan gedaan kan worden om nietagrarische gronden beter te benutten, wil de fractie aanmoedigen. Vandaar deze motie. De heer Stiekema (VVD) kent als kind van een agrarische ondernemer de pijn in het hart als je ziet dat er met landbouwgrond iets anders gebeurt dan teelt in de volle grond. Maar als een stuk grond niet opbrengt wat het zou moeten, c.q. wat je graag zou zien dat het opbrengt, en je andere mogelijkheden ziet om als ondernemer het hoofd boven water te houden, lijkt hem dit een mooie tussenoplossing. Je kunt dan toch zo n jaar of 10, 15 aan de gang met een andere business, terwijl je ook gewoon weer verder kunt gaan in de agrarische sector als daar

8 8-28 weer meer te verdienen valt. Want je onttrekt grond niet tot het einde der tijden aan hun agrarische bestemming. De heer Van Vliet (D66) vraagt of de heer Van den Berg er zich van bewust is dat motie iets bij de overheid, h.l. de gemeente, legt wat ook door de markt zelf geregeld kan worden. De motie vraagt een actieve rol van de gemeente om dingen in kaart te brengen en met grondeigenaren in gesprek te gaan om zonnevelden te onderzoeken, terwijl de markt reeds uit zichzelf kansen zoekt en er langs die weg al zal worden voorzien in het gevraagde. De heer Van den Berg (SGP) memoreert dat ook de SGP groot voorstander is van de markt naast de overheid. Maar het punt is dat de SGP de kans groot acht dat dit grote projecten op landbouwgronden worden. Er zullen boeren met voorstellen komen, terwijl er best plekjes te vinden in het buitengebied die niet landbouwgrond zijn en die de SGP dan liefst ook graag benut ziet worden. De SGP wil daarom net een extra stapje van de overheid zien om te waarborgen dat er alles aan gedaan wordt om te kijken of die plekken beter benut kunnen worden. Dus dat er met motie iets bij de gemeente wordt neergelegd, stelt de SGP heel bewust voor. Mevrouw De Groot (GL) vraagt zich evenals de heer Stiekema af wat er zo erg is als landbouwgrond 10 jaar niet als zodanig gebruikt zou worden, als daar een goede businesscase onder ligt. De heer Van den Berg (SGP) vindt erg niet helemaal het goede woord. Het is in elk geval zo dat Houten een heel waardevol agrarisch buitengebied heeft. Deze nieuwe ontwikkeling heeft qua omvang een maximum tot 2020, maar dat is nog geen garantie voor wat er nadien gebeurt. En wat de SGP in elk geval niet wil, is dat het hele buitengebied verandert in een grijze zee van zonnevelden. Ook wil de SGP actief waarborgen dat de waardevolle landbouwgrond die er is, zoveel mogelijk tot zijn recht blijft komen. Vandaar dat de SGP ook komt met het voorstel om dubbel grondgebruik te stimuleren. En ja, het is tijdelijk, maar je weet op dit moment niet of over 15 jaar alles weer verdwijnt of blijft. Dus de SGP wil met dit voorstel waar de vraag van mevrouw De Groot ook over gaat in ieder geval zorgen dat ook niet-agrarische gronden maximaal, of beter, benut worden dan de SGP nu proeft uit de stukken. Mevrouw De Groot (GL) vraagt of de pijn voor de SGP dan vooral zit in het zicht, dat de SGP niet wil dat het buitengebied verandert in een grote grijze massa. De heer Van den Berg (SGP) beaamt dat zicht een van de aspecten is. Maar het gaat de fractie ook om de functie van de grond. Er komt iets moois: een zonneveld, maar daardoor kun je bepaalde andere dingen niet doen. Dat is dan jammer, je moet kiezen, maar de SGP wil dan zoveel mogelijk ook dat dubbele grondgebruik stimuleren zodat je misschien zowel een agrarische ~, als een energiefunctie aan de grond kunt geven. Dat zou natuurlijk heel erg mooi zijn. De heer Stiekema (VVD) merkt op dat al in het raadsvoorstel staat dat er na realisatie van 100 ha. zonneveld geëvalueerd zal worden. Hij is niet zo beducht dat het hele buitengebied in een zonnepaneel verandert. De VVD kiest er niet voor om voor de ondernemer te gaan uitmaken wat hij op zijn land verbouwt, of dit nu agrarische producten zijn of in dit geval zonnepanelen. De heer Van den Berg (SGP) is het daar niet mee eens. De VVD maakt die keuze wel, want met voorliggend kader kleur je het buitengebied op dit aspect in met rood, groen en oranje, en zeg je überhaupt dat er zonnevelden in het buitengebied mogen komen. Je maakt met dit raadsvoorstel sommige dingen mogelijk en andere onmogelijk, en ook de VVD maakt daarin keuzes. De heer Stiekema (VVD) beaamt wel dat er altijd randvoorwaarden zijn. De heer Wendrich (HA!) vraagt zich af of uit het betoog van de heer Van den Berg niet blijkt dat de SGP vindt dat dit raadsvoorstel veel te weinig kaders bevat. De heer Van den Berg (SGP) vindt het raadsvoorstel mooi, maar de SGP heeft met de genoemde vier punten concreet gemaakt hoe zij dit voorstel zou willen verbeteren. De heer Van Vliet (D66) heeft nog een vraag over amendement dat ziet op het schootsveld van fort Honswijk. Hij vraagt of de SGP kan vertellen of het hele gebied binnen een straal van 1 km. van fort Honswijk ligt, of dat dit gebied maar ten dele binnen die straal

9 9-28 valt. Hij zou hier zelf graag aan toe willen voegen dat het ten dele zou zijn in plaats het hele gebied uit te sluiten. De heer Van den Berg (SGP) zou met dat laatste kunnen leven, maar laat een reactie in technisch opzicht graag aan de wethouder. Waar het hem zelf om gaat, is dat als je voor fort Honswijk staat en de kant van het groene gebied opkijkt, dit direct in de zichtlijn ligt. Volgens hem moet men dat daar voorkomen, dat blijkt ook wel uit het feit dat daar op de kaart veel rood is ingekleurd, maar precies dit bewuste puntje is groen, en daar wilde de SGP iets aan doen. Dat gebied had een naam, dus heeft hij die opgeschreven, maar hij staat open voor verdere suggesties. De heer Pelleboer (CDA) ) levert voor het CDA een bijdrage in eerste termijn over dit onderwerp. Hij denkt dat de gemeente Houten hoge ambities heeft als het gaat om een duurzame toekomst. Daarbij vindt zij het CDA ook aan haar zijde. Er moet veel gebeuren om de trein van klimaatverandering tot stilstand te brengen; ook lokaal, hier in Houten, zal men verantwoordelijkheid moet nemen voor de huidige, maar zeker ook toekomstige generaties. Het CDA is namelijk erg tevreden met het voorliggende raadsvoorstel en de ambities die daarin zitten, om daadwerkelijk werk te gaan maken van zonne-energie. Maar of het nu gaat om zonnevelden, windmolens, kolencentrales - ze moeten altijd ergens komen te staan. En in het voorliggende geval van zonnevelden zal het toch vaak het buitengebied van Houten zijn, een gebied waar het CDA, en hijzelf ook, erg trots op is. Hij vindt het altijd een leuk om mensen die op bezoek komen en iets van Houten willen zien, rond te leiden op het Eiland van Schalkwijk. Als je dan op de fiets of met de auto richting de Lekdijk gaat, heb je aan de ene kant de mooie uiterwaarden van de Lek en aan de andere kant de weilanden waar veel landbouwers moeite doen om hun koeien gewoon buiten te houden. Ook in t Goy is het prachtig wandelen, fietsen of hardlopen in de lente als alle kersen- en perenbomen daar mooi in bloei staan. Het CDA en hijzelf ook zijn dus erg trots op dit mooie buitengebied met zijn vitale landbouwsector. Dit is iets om zo te houden. Het CDA deelt de ambities uit dit raadsvoorstel ook helemaal, maar wil het niet laten gebeuren dat er pas geëvalueerd gaat worden als er al 100 ha. aan zonnevelden gerealiseerd is. Als het werkelijk storm loopt aan initiatiefnemers die hun landbouwgrond willen omzetten naar zonnevelden, moet men met elkaar eerder de vinger aan de pols leggen. Immers, nog helemaal niet bekend is wat de impact van die zonnevelden is op de biodiversiteit, het landschap, de bodem en de landbouw. En hoe voorkom je dat je door het uitnodigen van allerlei initiatiefnemers je buitengebied laat verrommelen? Het CDA roept daartoe bij motie op om na de realisatie van drie zonnevelden al te gaan ren. Mocht dat moment voor 1 januari 2020 zijn aangebroken, dan moet het natuurlijk in lijn met het raadsvoorstel ook na die tijd nog geëvalueerd worden. Als laatste punt is het CDA benieuwd hoe dit voorstel gezien moet worden in het kader van één ruimtelijke structuurvisie voor het hele Kromme Rijngebied, een visie die samen met andere gemeentes is afgesproken en afgestemd. Want het zal toch niet de bedoeling zijn om als gemeente Houten na het maken van zo n gemeenschappelijke structuurvisie op eigen houtje allerlei nieuwe plannen te bedenken. Hij is heel benieuwd hoe de wethouder hiernaar kijkt en die relatie ziet. Hij kan niet genoeg benadrukken dat het CDA voorstander is van stevige duurzaamheidsambities, ook als het gaat om de ambitie of althans mogelijkheid voor 100 ha aan zonnevelden te gaan creëren in Houten. Het CDA wil niet laten gebeuren dat dit vitale buitengebied, trekker in de regio en trots van de gemeente Houten, onder de neus van dit gemeentebestuur verrommelt. Motie luidt als volgt:` Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader Zonnevelden De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: ; gehoord de beraadslaging,

10 10-28 van oordeel zijnde dat: - het goed is om hoge duurzaamheidambities na te streven, ook de mogelijkheid om op korte termijn de mogelijkheid te bieden om maximaal 100 hectare aan zonnevelden te realiseren; overwegende dat: - we volgens het raadsvoorstel pas na 1 januari 2020 gaan evalueren hoe de aanleg en ontwikkeling van zonnevelden verloopt; - het zonneveld dat nu in aanvraag is voor t Goy 14 hectare omvat en nu al behoort tot een van de grootste zonnevelden van Nederland; - de realisatie van 100 hectare aan zonnevelden in Houten betekent dat er nog minimaal 6 van deze velden gerealiseerd kunnen worden in het buitengebied, zonder daarbij tussentijds te evalueren; - onduidelijk is wat de impact van grootschalige zonnevelden op de biodiversiteit, het landschappelijk karakter en de landbouw heeft; - de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in een verkenning voor afwegingskaders rondom zonneparken aangeeft dat inwoners zonneparken van 1 hectare (een boerenerf) al als grootschalig ervaren; %20verkenning%20afwegingskadersmetbijlagen.pdf verzoekt het college: indien er voor 1 januari zonnevelden groter dan 1 hectare gerealiseerd worden, op dat moment ook te gaan evalueren en de uitkomsten met de raad te delen; en gaat over tot de orde van de dag. Ondertekend door Robert Pelleboer (CDA) en Wouter van de Berg (SGP). De heer Van Vliet (D66) verklaart dat D66 in principe ook voorstander is van het verkorten van de evaluatieperiode. Maar D66 heeft daarbij als doel om met de opgedane ervaring snel het kader aan te scherpen zodat er meer ruimte komt. Hij vraagt zich af of de heer Pelleboer bepleit om als het te snel gaat, er op die manier nog een rem op te kunnen zetten of om de ervaring van die 3 zonnevelden, groot 3 ha. oftewel 6 voetbalvelden, ter harte te nemen en daaruit een definitief kader te distilleren waarmee een versnelling bereikt kan worden. De heer Pelleboer (CDA) wil voorkomen dat je hier in een sneltreinvaart mee aan de slag gaat zonder de gevolgen te overzien. Het kan zijn dat het echt storm loopt en er reeds voor 1 januari ha. aan zonnevelden gerealiseerd is. Bij evaluatie hiervan gaat het wat hem betreft niet om afremmen dan wel versnellen van de ontwikkeling maar om e.e.a. te doen in lijn met de visie op landbouw in het gebied. Het CDA wil inzetten op duurzame energie maar ook op behoud van een duurzaam buitengebied. De heer Wendrich (HA!) hoort de heer Pelleboer spreken over drie zonnevelden. Hij vraagt of de heer Pelleboer enig idee heeft wat de doorlooptijd van de ontwikkeling van één zo n zonneveld is, en of het überhaupt realistisch is om te verwachten dat het zo zal gaan. Zelf heeft hij daar geen idee van, vandaar deze vraag. De heer Pelleboer (CDA) vindt het wel leuk dat de heer Wendrich hiernaar vraagt. Hij heeft twee weken geleden een zonneveld in De Bilt bezocht, een heel klein zonneveld van 1000 panelen. Die zijn daar echter binnen een paar dagen neergelegd, dus dat kan echt heel snel gaan. Er zit natuurlijk ook wel een ambtelijk traject achter, waarvan hij niet precies weet hoe lang dat duurt. Maar naar zijn indruk hebben de wethouder en dit college wel ambities en zullen zij er ook wel vaart achter willen zetten. De heer Speksnijder (CU) is nog op zoek naar de strekking van motie Stel dat je gaat evalueren na realisatie van 3 ha zonneveld. Is het dan voor het CDA denkbaar dat het uitnodigingskader wordt aangepast, of gaat het niet zover? zo vraagt hij. De heer Pelleboer

11 11-28 (CDA) denkt dat het bij het evalueren gaat om de vraag of de ontwikkeling die daarmee vorm krijgt in het buitengebied nog in overeenstemming is met wat men daar als gemeente voor ogen heeft. Als daar een bepaalde spanning op blijkt te zitten, komt dat uit die evaluatie naar voren en moet je als raad gaan nadenken of je op deze weg door wilt gaan of dat je een andere weg moet inslaan. Maar belangrijk is vooral om de vinger aan de pols te houden, te blijven kijken hoe dit zich ontwikkelt, en niet zomaar alles op zijn beloop te laten. Mevrouw De Groot (GL) begrijpt niet waar de begrenzing groter dan 1 hectare in motie op stoelt. De heer Pelleboer betoogt dat mensen een zonneveld als groot ervaren wanneer het groter dan 1 ha is. Maar 3 zonnevelden van maar 1 ha. lijkt haar nog weinig substantieel, zelf zou ze zeggen laten we evalueren als je 3 zonnevelden van 20 ha. hebt gerealiseerd. Wil het CDA gewoon heel snel evalueren, of is dit een pleidooi tegen een rommelig beeld wat kleine veldjes kunnen opleveren? De heer Pelleboer (CDA) memoreert dat in het raadsvoorstel staat dat 20 ha. de maximale omvang van een zonneveld is. Dat is 40 voetbalvelden groot. Uit een rapport van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland weet hij dat veel omwonenden 0,5 ha. 1 voetbalveld dus al heel groot vinden. Daarom leek hem een omvang van 1 ha. een mooie grens om te gaan spreken van beginnend grote zonnevelden. De heer Wendrich (HA!) vraagt of de heer Pelleboer het met hem eens is dat als er geen 3 zonnevelden van 1 ha. groot voor 2020 zijn gerealiseerd, je dat eigenlijk ook moet evalueren omdat de gemeente dan ook een probleem heeft. De heer Pelleboer (CDA) antwoordt dat dit uitnodigingskader sowieso na 1 januari 2020 geëvalueerd gaat worden. De heer Van Loon (PvdA) concludeert dat als motie wordt aangenomen, er een minimale omvang van 17 ha. aan zonnevelden op het hele grondgebied van Houten kan zijn. Dat lijkt hem een tamelijk minimaal ruimtebeslag, het komt neer op 0,5% van het oppervlak van het Eiland van Schalkwijk. Denkt de heer Pelleboer dat dat voldoende ervaring oplevert? De heer Pelleboer (CDA) constateert dat er een initiatief ligt voor 14 ha. aan zonnevelden. Dat er al na 16, 17 ha. geëvalueerd moet gaan worden, acht hij een erg onrealistisch scenario. Mevrouw Van Doorn (ITH) vraagt zich af wat het CDA op dat moment dan wil gaan evalueren. Naar haar idee moet de evaluatie ook inzicht geven in de reductie van CO2-uitstoot die van de zonnevelden verwacht wordt. Dat kan echter pas nadat de velden minimaal een jaar in bedrijf zijn, en op deze termijn lijkt dat haar echt te kort. De heer Pelleboer (CDA) antwoordt dat de opbrengst die zonnepanelen genereren in een jaar tijd, gewoon bekend is. Hij heeft zelf toevallig ook zonnepanelen op zijn huis en heeft geconstateerd dat de opbrengst de afgelopen jaren heel constant is geweest. Daar kun je heel goed berekeningen op loslaten op basis van statistieken. Mevrouw Van Doorn (ITH) scherpt haar vraag aan. Het gaat om het reduceren van CO2-uitstoot, dus wat wil het CDA dan evalueren? De heer Pelleboer (CDA) denkt dat factoren zoals de impact die zonnevelden hebben op het buitengebied, hoe dit proces verder verloopt, wat de impact van zonnevelden is op de biodiversiteit en wat de impact van zonnevelden is op landbouw en landschap, allemaal prima meegenomen kunnen worden in de evaluatie. Het is ook heel goed en belangrijk om hier de vinger aan de pols bij te blijven houden de komende jaren. Mevrouw Van Doorn (ITH) hoopt alleen dat de heer Pelleboer meeneemt dat wel het totaalplaatje geëvalueerd moet worden en dat daar geen dingen uit weggelaten worden. De heer Pelleboer (CDA) is het daar volledig mee eens. De heer Speksnijder (CU) ) levert voor de ChristenUnie een bijdrage in eerste termijn over dit onderwerp. Hij acht het geen geheim dat de ChristenUnie staat voor een schone en circulaire economie en vaart wil maken met de transformatie naar volledig energieneutraal zijn. De gemeente Houten wil in 2040 volledig energieneutraal zijn. Dat gaat niet vanzelf, daar is een breed scala aan afspraken en maatregelen voor nodig. De wethouder heeft vaak benadrukt dat het niet gaat om of-of, maar om en-en: het gaat om een stapeling van maatregelen. En dat

12 12-28 is de ChristenUnie maar al te zeer met de wethouder eens. Vanavond ligt een van de daarvoor benodigde maatregelen op tafel, het uitnodigingskader Zonnevelden. De ChristenUnie staat positief tegenover het raadsvoorstel, maar heeft een paar kanttekeningen, of liever gezegd aanmoedigingen, die dit voorstel naar haar overtuiging nog net iets beter maken. De eerste aanmoediging betreft de kansenkaart. De meeste groene gebieden zijn ingekleurd in het buitengebied op het Eiland van Schalkwijk. De wethouder heeft in het rondetafelgesprek al gezegd dat het om deelgebieden gaat en dat het te ver gaat om iedere kavel apart in te kleuren. Van verschillende kanten zijn zorgen geuit over de te hanteren criteria, bijvoorbeeld als het gaat om de afstand tot weidevogels of de nabijheid van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De fractie vraagt of de wethouder kan bevestigen dat de groene vlakken op de kaart inderdaad slechts een ruwe indicatie zijn en dat voor de daadwerkelijke beoordeling van een locatie de specifieke gebiedskenmerken doorslaggevend zijn. Het tweede punt van de ChristenUnie gaat over het accent op het buitengebied. De fractie begrijpt dat je daar makkelijk de meest aaneengesloten vierkante meters kunt scoren. Maar het buitengebied van Houten herbergt nu juist ook de waardevolle landbouwgrond. In het kader van en-en in plaats van of-of zou de ChristenUnie met dit uitnodigingskader graag even veel aandacht willen voor zonnepanelen binnen het stedelijk gebied, of zo men wil, het niet-agrarische gebied - als in het buitengebied. Laat men ook eens kijken naar locaties langs bijvoorbeeld de A27. Ten derde wil de Christen- Unie ook graag inzoomen op die landbouwgrond zelf. Daar is net al even over gesproken. De ChristenUnie vindt landbouwgrond nodig voor de voedselvoorziening en daarom een kostbaar bezit. Zonnevelden zijn een betrekkelijk nieuw fenomeen, je ziet dat de technologie nog volop in ontwikkeling is. De universiteit van Hohenheim heeft gisteren de resultaten gepubliceerd van een onderzoek waaruit blijkt dat er rendabele systemen zijn om zonnepanelen te plaatsen boven een akker, waardoor je èn geen landbouwgrond verloren laat gaan, èn rendabel zonneenergie kunt opwekken. Echt een win-winsituatie dus. Daarom wil de fractie een motie indienen, getiteld Telen tussen de panelen, die dit soort initiatieven stimuleert en waar mogelijk ondersteunt. Tot slot steunt de fractie ook het amendement van de SGP waarin het belang van dubbel grondgebruik wordt benadrukt. Het amendement ligt natuurlijk niet mijlenver bij haar eigen motie vandaan, ze spreken elkaar zeker niet tegen. Laat men de motie vooral zien als een specifieke uitwerking van de bredere oproep die het amendement doet inzake dubbel grondgebruik. Wat de ChristenUnie betreft geldt hier ook het credo niet of-of maar en-en. Motie luidt als volgt: Raadsvoorstelnummer: Onderwerp: Uitnodigingskader zonnevelden: stimuleren telen tussen de panelen De raad van de gemeente Houten in de vergadering bijeen d.d.: 28 november 2017; gehoord de beraadslaging; overwegende dat: - landbouwgrond nodig is voor onze voedselvoorziening en een kostbaar goed is; - zonnevelden een nieuw fenomeen zijn; - de technologische ontwikkeling van zonnevelden en zonnepanelen volop aan de gang is; - er systemen zijn ontwikkeld waarbij zonnepanelen boven akkers zijn opgehangen, hierdoor is een combinatie van akkerbouw en het opwekken van zonne-energie bewezen werkbaar; - door deze combinatie de kwaliteit van de landbouwgrond behouden blijft; verzoekt het college: - belanghebbenden en geïnteresseerden te stimuleren om met initiatieven te komen die een combinatie van akkerbouw en het opwekken van zonne-energie omvatten en deze initiatieven ook waar mogelijk te ondersteunen. Het stimuleren van initiatieven kan bijvoorbeeld plaatsvinden door in het digitale uitnodigingskader ( ) nadrukkelijk de voorkeur uit te spreken voor initiatieven die het plaatsen van zonnepanelen combineert met bestaande akkerbouw;

13 13-28 en gaat over tot de orde van de dag. Ondertekend door René Speksnijder (ChristenUnie). De heer Stiekema (VVD) vraagt of de heer Speksnijder kan schetsen hoe dit eruit gaat zien. Komen de zonnepanelen dan in rijen heel ver uit elkaar te staan, of wordt er onder de zonnepanelen iets verbouwd? De heer Speksnijder (CU) antwoordt dat het gaat om geavanceerde dubbelzijdige zonnepanelen die ongeveer 5 m. boven het grondoppervlak hangen en die zowel zonlicht van boven opvangen als via weerkaatsing van onderaf. Daaronder kunnen dan allerlei gewassen gewoon verbouwd blijven worden. De heer Stiekema (VVD) ziet nu ook een plaatje geprojecteerd, maar vraagt zich wel af of hij daar erg blij van wordt. Hij stelde deze vraag ook omdat hij weet dat schaduw erg beperkend werkt op de teelt. Hij vroeg zich eigenlijk af of het dusdanig belemmerend zou zijn dat dit idee eigenlijk totaal niet interessant zou zijn. De heer Speksnijder (CU) antwoordt dat dit onderzocht is en dat een van de resultaten daarbij is dat de mindere opbrengst van de oogst varieert van 5-19%. Maar dat ligt maar net aan wat je erop verbouwt. Je hebt dus inderdaad iets minder oogst, maar daar staat een heel hoge oogst aan zonne-energie tegenover. De heer Stiekema (VVD) laat dat argument dan terzijde. De heer Speksnijder zou graag zien dat belanghebbenden geïnteresseerd worden in deze initiatieven. Maar gaat het hier niet gewoon om land van ondernemers die daarover zelf met initiatiefnemers kunnen praten? Wat zou de gemeente daar dan in moeten doen? - zo vraagt hij. De heer Speksnijder (CU) antwoordt dat dit wat de ChristenUnie betreft heel laagdrempelig moet zijn. Er is al een digitaal uitnodigingsplatform waar heel veel informatie wordt geboden aan geïnteresseerden. Men kan erop geattendeerd worden dat de technologie nu zo ver is dat dit een rendabele mogelijkheid is, en worden uitgenodigd om dit samen met de gemeente te verkennen c.q. expertise vanuit de gemeente op dit punt raadplegen. Het gaat dus niet om zakken met geld, maar gewoon om het geven van goede informatie en stimuleren dat ondernemers het als een serieuze optie gaan afwegen. De heer Stiekema (VVD) vindt een motie dan wel een heel zwaar middel om iets op de website van de gemeente te krijgen. De heer Wendrich (HA!) oppert of het niet verstandiger is om de oude technologieën die nu gebruikt worden, uit te sluiten - om juist dit soort nieuwe technologieën te stimuleren. Want over 15 jaar is de stand van zaken met deze technieken echt heel anders. De heer Speksnijder (CU) wil niets wil uitsluiten. De ChristenUnie wil wel benadrukken dat men eigenlijk pas net goed op gang is met zonnepanelen en zonnevelden. Maar die technische ontwikkeling gaat zo snel dat 1 januari 2020 nog heel ver weg is. De ChristenUnie wil hiermee promoten dat er gebruik wordt gemaakt van de nieuwste technieken. De voorzitter vraagt de sprekers om wat scherper in de discussie te zijn in plaats van elkaar te bevragen op allerlei technieken. De heer Pelleboer (CDA) heeft twee vragen. De eerste is of de heer Speksnijder hiermee eigenlijk ook niet oproept tot het bouwen van 5 m. hoge panelen die een grote impact hebben op het buitengebied en het landschap. En de tweede is wat nu precies het verschil is tussen motie en amendement , behalve dat het ene een motie en het andere een amendement is. De heer Speksnijder (CU) sluit in antwoord op de eerste vraag niet uit dat de motie daartoe oproept. De ChristenUnie wil deze mogelijkheid vooral niet uitsluiten en geïnvesteerd zien in de toepassing van nieuwe technologie. Wat betreft de tweede vraag, zei hij al dat deze motie en het amendement elkaar niet bijten, maar motie licht één element van het dubbel grondgebruik eruit en beoogt daar een wat preciezere duiding aan te geven. De heer Van den Berg (SGP) vult ter verheldering richting de heer Stiekema en de heer Pelleboer aan dat de SGP echt in het uitnodigingskader zelf, wat een ondernemer te zien krijgt als hij iets wil aanvragen, het dubbel gebruik positief voor het voetlicht wil brengen. Dan heeft het een plek. En het gestelde in motie kan daar een mooie uitwerking van zijn. De SGP zou dit ook graag gemarkeerd zien: dat de gemeente Houten staat voor dubbel functie-

14 14-28 gebruik op zonnevelden. Hoe mooi is dat? De heer Pelleboer (CDA) vindt het wel iets om mee te wegen dat dat dubbel functiegebruik een grote impact heeft op het landschap. De heer Speksnijder (CU) denkt dat dat niet per se zo hoeft uit te pakken. Dat is de vrijheid van initiatiefnemers. Die zijn creatief genoeg om mogelijkheden te bedenken waarbij je dit prima kunt inpassen. Je kunt er schapen tussen laten lopen, sla onder verbouwen, of wat al niet meer. De heer Van Loon (PvdA) begrijpt dat motie specifiek over akkerbouw gaat en niet over weides. Hij vraagt zich af op welk percentage van het landbouwareaal er echt akkerbouw gepleegd wordt waar dit dan mogelijk zou kunnen zijn. De heer Speksnijder (CU) antwoordt dat de ChristenUnie het aandeel van de akkerbouw binnen het totale landbouwareaal groot genoeg acht om interessante initiatieven te doen ontstaan op dit vlak. In reactie op de heer Stiekema die een motie wel een zwaar middel vond, wil hij nog kwijt dat de ChristenUnie dit juist niet in een amendement heeft willen gieten maar gewoon in een motie, waar men vrijelijk al dan niet mee in kan stemmen. De heer Stiekema (VVD) hoorde de heer Speksnijder zelf al aangeven dat een initiatiefnemer inventief genoeg is. Maar als je dit al zo stelt, denkt hij dat een heleboel van deze amendementen en moties gewoon overbodig zijn. Mevrouw Van Doorn (ITH) begrijpt dat de heer Speksnijder vindt dat de hoogte van de zonnepanelen er niet zo toe doet. Maar in de informatie over het onderzoek die de heer Speksnijder heeft doorgestuurd ziet zij heel grote tractoren onder de panelen doorrijden. Ze vraagt of hij niet met haar van mening is dat op die manier het buitengebied van Houten in een grote doorrijdschuur verandert. De heer Speksnijder (CU) is dit niet met mevrouw Van Doorn eens. Hij wil ook een beetje af van de veronderstelling dat je met 100 ha. aan zonnevelden gedeeld door 5 op zonnevelden van 20 ha. groot uitkomt; waarom kan het niet veel kleinschaliger en dus ook veelkleuriger? De een wil de panelen op de grond, de ander wil de lucht in tot een bepaalde hoogte. Het gaat de ChristenUnie erom, te proberen te laten investeren in nieuwe technologieën die voor alle partijen een win-winsituatie opleveren. De heer Zandbergen sr. (ITH) levert voor ITH een bijdrage in eerste termijn. ITH wordt wel eens verweten dat zij vaak tegen voorstellen stemt, of bijna tegen alles. Maar dat is dus niet zo want Inwonerspartij Toekomst Houten is van het voorliggende raadsvoorstel een heel groot voorstander. De fractie vindt dit een buitengewoon goed voorstel. ITH ziet dit als een van de belangrijkste invullingen van de duurzaamheidsagenda, de fractie staat deze koers al langer voor en heeft toch nog als kritiekpuntje dat deze koers veel eerder in gang gezet had moeten worden. Desalniettemin is het uitstekend dat het college dit voorstel aan de raad voorlegt. ITH is verklaard voorstander van zonne-energie, dat is bekend. Zonne-energie is belangrijk. In dit voorstel voorziet een zonneveld van 10 ha maar liefst 750 huishoudens van elektriciteit. Wat verder weg van huis, zou het helemaal vol zetten van de Nevadawoestijn met zonnepanelen of zonnespiegels al voldoende zijn om de hele aarde van energie te voorzien; nu de techniek nog. Het uitvoeringskader biedt duidelijkheid en is evenwichtig. Het houdt rekening met diverse belangen en de aanpak is er een van draagvlak creëren. Met de limiet dat tot 1 januari 2020 maximaal 100 ha zonnevelden mogen worden aangelegd met een maximale omvang van 20 ha per veld, kiest het college duidelijk voor een compromis. Een compromis tussen enerzijds ruimte willen bieden voor zonnevelden, en anderzijds acceptatie dat zonnevelden deel gaan uitmaken van het landschap. Dit is een strategie die ITH ondersteunt. Met zonnevelden verandert immers het landschap; het landschap kan daardoor zelfs verslechteren. Voorzichtigheid is dus geboden, evenals een zorgvuldig participatietraject. Daarom heeft ITH het amendement van de SGP-fractie inzake advies vragen aan de dorpsraden medeondertekend. ITH is het ook eens met het voorstel dat hoge legestarieven niet belemmerend mogen werken voor de aanleg van zonnevelden. Het is goed dat er een apart legestarief gaat gelden. ITH ondersteunt ook dat na twee jaar een evaluatie gaat plaatsvinden: dat past bij een lerende organisatie. Tot slot, ziet ITH blijvend intensieve samenwerking met Opgewekt Houten annex Groen Zonnig Houten als een belangrijke randvoorwaarde voor het stimuleren van zonne-

15 15-28 energie in Houten. Graag wil ITH op dat punt een toezegging van de wethouder dat dit ook zal gaan plaatsvinden. De heer Van Vliet (D66) levert voor de fractie van D66 een bijdrage in eerste termijn over dit onderwerp. Vandaag laat de raad zijn licht schijnen over het uitnodigingskader Zonnevelden. In Nederland zijn al goede voorbeeldprojecten bekend, maar voor de gemeente Houten is zonne-energie op deze schaal nieuw, en het is goed dat er veel vraag vanuit de markt is en dat het eerste zonneveld in t Goy zich reeds aandient. D66 Houten is blij met dit uitnodigingskader: het maakt de kaders en spelregels duidelijk voor initiatiefnemers, gemeente en omwonenden; het nodigt uit om meters te maken met duurzame energie, en het biedt kans om ervaring op te doen met verschillende vormen daarvan. De door de raad vastgestelde duurzaamheidsdoelstelling om in deze periode 16% van de elektriciteitsvraag duurzaam op te wekken komt hiermee binnen bereik. De gemeente staat voor een grotere duurzaamheidsopgave. Het is essentieel dat iedereen de urgentie voelt. Men heeft niet langer de luxe om keuzes te maken tussen zonnepanelen op daken, windmolens, isolatie van huizen of zonnevelden; alle mogelijke middelen zullen moeten worden ingezet om deze gemeente en de planeet een leefbare plek te laten zijn voor toekomstige generaties. Ondanks deze urgentie is het niet de bedoeling dat voorbij wordt gegaan aan een zorgvuldig besluitvormingsproces, waarin veel aandacht is voor participatie. Het onderwerp leeft bij omwonenden en belangengroepen, en die vragen ook om actief betrokken te worden. Wat D66 betreft heeft een zorgvuldig proces vooraf de voorkeur boven een officiële rechtsgang achteraf. De fractie wil de wethouder verzoeken om de betrokkenheid van inwoners te omarmen en samen met de initiatiefnemer te bezien welke mogelijkheden voor participatie kunnen worden ingezet. Hierbij denkt D66 niet alleen aan mee-weten en meepraten maar uitdrukkelijk ook aan meedoen, bijvoorbeeld in de vorm van financiële participatie zoals met een postcoderoos. Dit laatste draagt bewezen bij aan draagvlak. Tijdens het rondetafelgesprek heeft D66 gevraagd om de geplande evaluatiedatum naar voren te halen, zodat tijdig kan worden bijgestuurd als dat nodig is, en te komen tot een definitief kader dat meer ruimte biedt dan die 100 ha. De fractie heeft van de wethouder begrepen dat flexibel kan worden omgegaan met de evaluatiedatum, maar graag ontvangt ook hier graag een toezegging dat de evaluatie inderdaad flexibel gaat worden uitgevoerd. Tenslotte is D66 Houten erg blij met dit kader. Met zonnevelden kan de gemeente Houten grote stappen zetten richting het doel om in 2040 energieneutraal te zijn. D66 feliciteert de wethouder met dit kader, wacht met gepast enthousiasme af wat hieruit voortvloeit, en hoopt spoedig met elkaar te kunnen terugkijken op de realisatie van de eerste Houtense zonnevelden en zo snel mogelijk een definitief kader - zo mogelijk zonder limiet - vast te kunnen stellen. De heer Van den Berg (SGP) werd even getriggerd door die laatste opmerking zonder limiet. Hij vraagt of de heer Van Vliet geen grenzen ziet aan de mate waarin de gemeente haar gebieden vol legt met zonnevelden. De heer Van Vliet (D66) ziet nu een limiet, omdat men als gemeente even ervaring wil opdoen en even wil kijken hoe het past en wat er wel en niet kan. Vervolgens gaat men evalueren en kijken hoe dit bevalt. D66 zegt daarbij dat men alle mogelijkheden om energie op te wekken moet benutten; dat is niet meer een luxe, maar ook echt een noodzaak, wat D66 betreft. Als het in het totaalplaatje past en die 16% niet gehaald wordt, dan zal alles nodig zijn. Dus een limiet die dit beperkt, is wat D66 betreft niet opportuun. De heer Van den Berg (SGP) vraagt of de heer Van Vliet een scenario waarbij van ieder stukje landbouwgrond een zonneveld wordt gemaakt, als realistisch ziet. De heer Van Vliet (D66) antwoordt dat dit afhangt van hoe groot de nood aan de man is. Als de gemeente dit niet doet, en het er vervolgens continu regent omdat het klimaat uit balans raakt, dan kan er ook geen akkerbouw meer plaatsvinden en heeft men toch niks meer aan die grond. Dus dan maar liever nu de hand aan de ploeg slaan. De heer Van den Berg (SGP) vindt de veronderstelling dat Houten kan bepalen of het regent niet zo realistisch. Het is in elk geval niet het toekomstscenario van de SGP. Houten kent een schitterend agrarisch buitengebied, laat men dat karakter bewaren, zo wil hij dan meegeven. De heer Van Vliet (D66) begrijpt dat de heer Van