Voeding. -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl. De CO 2

Transcriptie

1 Voeding De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl Cert. no. CC /NL

2 cmyk rgb #48b170

3 Voeding

4 WEGWIJZER Deze module bestaat uit vijf hoofdstukken. Elk hoofdstuk bestaat uit vijf vaste onderdelen: Oriëntatie, Theorie, Opdrachten, Terugblik en Begrippen. Elk onderdeel is herkenbaar aan een eigen kleur. In het onderdeel Theorie staat alle theorie van het hoofdstuk achter elkaar. Aan het eind van de meeste theorieparagrafen staat een verwijzing naar de bijbehorende opdracht of opdrachten. Je herkent dit op de volgende manier: Opdracht 6 Datzelfde geldt voor het onderdeel Opdrachten. Aan het begin van de meeste opdrachten staat een verwijzing naar de bijbehorende theorie. Je herkent dit op de volgende manier: Theorie 3.5 De meeste inhoud van deze module is voor alle leerlingen bedoeld. Soms is een paragraaf, stukje tekst of opdracht alleen voor leerlingen uit een bepaalde leerweg bedoeld. Bijvoorbeeld voor leerlingen die Basisberoepsgerichte (BB) of Kaderberoepsgerichte (KB) leerweg volgen. Dit kun je dan herkennen aan de letter BB of KB in de kantlijn. Bij dit leerwerkboek ontvang je een tweejarige licentie op de bijbehorende Servicepagina. Op de Servicepagina vind je interactieve extra s zoals video s, animaties, infographics, werkbladen en formulieren. In de module wordt regelmatig door middel van een computersymbool verwezen naar deze extra s. Meer informatie over het activeren van de Servicepagina vind je op de achterzijde van dit leerwerkboek. Wij wensen je veel succes bij het doorwerken van deze module. De auteurs. Colofon Auteur: Elke Lamers, Hettie de Graaf, Kees Jooren, Marieke Slappendel, Marissa Goorsenberg, Martijn Kroon Redactie: Anneke Koek Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact met ons opnemen Ontwikkelcentrum, Nederland info@ontwikkelcentrum.nl Internet: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of op enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ontwikkelcentrum. Eerste druk, 2016

5 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 De familiebox Hoofdstuk 2 De biobox Hoofdstuk 3 De streekbox Hoofdstuk 4 De vegabox Hoofdstuk 5 Het kerstpakket

6 Hoofdstuk 1 De familiebox 6

7 ORIËNTATIE 8 THEORIE Boxen en kratten Een stroomschema Het suikergehalte in limonadesiroop meten Zuurgraad en voeding Wat is de ph zuurgraad GL De productie van ketchup Ketchup is lang houdbaar Etiket lezen Additieven en E-nummers De koelkast Producten in de koelkast bewaren Coderen Werken met rauw vlees Kruisbesmetting De vriezer De keukenmachine Keukenmachine schoonmaken Reinigingsmiddelen 41 OPDRACHTEN 42 1 Een stroomschema maken GL 42 2 Een stroomschema maken 44 3 Etiket lezen 45 4 Doe de test 47 5 Codeersticker invullen 48 6 Reinigingsmiddelen 49 TERUGBLIK 50 BEGRIPPENLIJST 51 7

8 1 De familiebox ORIËNTATIE Oriëntatie De familie De Vries bestaat uit vader Ron, moeder Anneloes en hun drie kinderen, Marc, Jack en Danny. Omdat Ron en Anneloes allebei werken, vinden ze het makkelijk om drie dagen per week maaltijden uit de familiebox te maken. Deze week zit er een nieuw soort limonadesiroop in het pakket. Deze limonadesiroop is in Nederland nog niet zo bekend. Om de siroop te promoten krijgt familie De Vries deze week, gratis, een flesje siroop in de box. De producenten van de limonadesiroop hopen zo meer naamsbekendheid te krijgen. Afb. Bij mooi weer kun je ook heerlijk buiten eten. Wat weet je al? Leerdoelen Je kunt een stroomschema lezen en maken. Je weet hoe een refractometer werkt. Je weet wat ph is en hoe je die kunt meten. Je weet wat er op een etiket hoort te staan. Je kunt een etiket lezen. Je weet wat additieven en E-nummers zijn. Je kunt bepalen of een voedingsmiddel verantwoord is. Je kunt voedingsmiddelen op de juiste manier in de koelkast bewaren. Je weet wat coderen is en hoe je dat moet doen. Je kent het verschil tussen voedselinfectie en voedselvergiftiging. Je weet wat kruisbesmetting is en hoe je dat kunt voorkomen. Je weet wat een reinigingsmiddel is. 8

9 1 De familiebox THEORIE 1.1 Boxen en kratten Bekijk de volgende filmpjes en maak daarna de vragen. Hellofresh Beebox De Krat HELLOFRESH 1.1 Wat zit er in de Hellofresh box? Gezonden recepten en verse ingrediënten Kant-en-klare, voorverpakte maaltijden met gebruiksaanwijzing Recepten en ingrediënten om af te vallen 1.2 Waaruit bestaat de box waarin de producten worden geleverd? Hout Kunststof Papier 1.3 Is dit duurzaam? Ja Nee BEEBOX 1.4 Welke producten kom je tegen in de Beebox? Lokale producten van het seizoen Vegetarische producten Biologische producten 1.5 Waaruit bestaat de box waarin de producten worden geleverd? Hout Kunststof Papier 1.6 Is dit duurzaam? Ja Nee DE KRAT 1.7 Welke producten kom je tegen in De Krat? Lokale producten van het seizoen Vegetarische producten Biologische producten 9

10 1 De familiebox THEORIE 1.8 Op welke manier vindt De Krat nieuwe klanten? Via mond-tot-mondreclame en sociale media Via mond-tot-mondreclame en reclame in dagbladen Via reclame in dagbladen en Facebook 1.9 Waaruit bestaat de box waarin de producten worden geleverd? Hout Kunststof Papier 1.10 Is dit duurzaam? Ja Nee 10

11 1 De familiebox THEORIE 1.2 Een stroomschema Zoon Marc is benieuwd hoe ze in de fabriek limonadesiroop maken. Op de website van de producent ziet Marc een processchema, dit noem je ook wel een stroomschema. Afb. 1.1Stroomschema limonadesiroop. In dit schema leest Marc dat er water en vruchten in de limonadesiroop gaan. Dat zijn de grondstoffen. In het land waar de vruchten groeien, worden die 11

12 1 De familiebox THEORIE uitgeperst tot sap. Het sap wordt ingedikt door het in te dampen. Je krijgt dan een vruchtenconcentraat. Dit is een halffabricaat. Het vruchtenconcentraat gaat naar de fabriek en ondergaat daar verdere verwerking. Bij limonadesiroop meng je het ingedikte sap met water en aroma s tot limonadesiroop. Het uiteindelijke product noem je dan het eindproduct. Extra informatie over stroomschema s. Afb. 1.2Er moet van alles gebeuren voordat grondstoffen een product vormen. HOT BOTTLING Vlak voor het afvullen van de flessen (bottelen) warm je de siroop op tot 95 graden Celsius. Zo heet gaat het in de flessen. Daarna sluit en kantel je de flessen zodat de hete siroop ook tegen de binnenkant van de dop stroomt. Zo dood je ook de micro-organismen die daarop zaten. Deze manier van werken noem je hot bottling. Afb. 1.3Kun jij dit stroomschema lezen? Wat zijn de ingaande en uitgaande stoffen? Welke bewerkingen vinden er plaats? 12

13 1 De familiebox THEORIE Afb. 1.4De symbolen in een stroomschema hebben allemaal een andere betekenis Wat staat er in een stroomschema? De samenstelling van een product Alle stappen van een productieproces De namen en taken van de medewerkers 1.12 Wat is de naam van het product na indampen? Vruchtenconcentraat Vruchtenmoes Vruchtenpuree Vruchtensap 1.13 Geef bij de stellingen aan of ze waar of niet waar zijn. Sap wordt dikker door water te verdampen. Waar Niet Waar Sap wordt dikker door suikers te verdampen. Waar Niet Waar Concentraat is sap dat is ingedampt. Waar Niet Waar 1.14 Je koopt een zak appels. De helft eet je op. Van de andere helft maak je appelmoes. Wat zijn de appels, waarvan je appelmoes maakt, in dit geval? alleen een grondstof alleen een product een halffabrikaat een grondstof en een product 13

14 1 De familiebox THEORIE 1.15 In een stroomschema gebruik je verschillende figuren. Kies bij elk figuur de juiste beschrijving. A Een bewerking van het product. Het begin en einde van het productieproces. De toe- of afvoer van een tastbare stof. B Een bewerking van het product. Het begin en einde van het productieproces. De toe- of afvoer van een tastbare stof. C Een bewerking van het product. Het begin en einde van het productieproces. De toe- of afvoer van een tastbare stof. Opdracht 1 14