GGD Amsterdam t.a.v. raad van bestuur Postbus CE AMSTERDAM

Transcriptie

1 > Retouradres Postbus GR Utrecht GGD Amsterdam t.a.v. raad van bestuur Postbus CE AMSTERDAM Stadsplateau AZ Utrecht Postbus GR Utrecht T F Inlichtingen bij Onderwerp definitieve rapportage follow up 2014 ambulante heroïne- en methadonbehandeling V Geachte Raad van Bestuur, Op 3 december 2014 bezocht de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: inspectie) de heroïnebehandelunit (HBU) aan de Flierbosdreef in Amsterdam (hierna: HBU 1), en de heroïnebehandelunit aan de Valckenierstraat in Amsterdam (hierna: HBU 2). Dit vond plaats in het kader van de bezoekronde Follow-up 2014 ambulante heroïne- en methadonbehandeling. Volledigheidshalve merkt de inspectie op dat bij haar bekend is dat op beide behandelunits zowel methadon als heroïne wordt verstrekt. Ter wille van de uniformiteit is ervoor gekozen beide locaties als een heroïnebehandelunit aan te merken. Beide locaties zijn onderdeel van GGD Amsterdam. U treft in deze rapportage de resultaten van dit bezoek aan. Aanleiding/Doelstelling In de aankondigingbrief van 14 november 2014 heeft de inspectie u geïnformeerd over de aanleiding en het doel van het inspectiebezoek. Het bezoek is afgelegd door een senior inspecteur en ondergetekende. Inrichting van het bezoek Tijdens het bezoek is gekeken of uw instelling beschikte over de gevraagde documenten. Daarnaast is een gesprek gevoerd met een aantal medewerkers en is een aantal dossiers ingezien, waarvoor de inspectie toestemming had gevraagd. Wanneer een heroïnebehandelunit werd bezocht, vond tevens een korte rondgang plaats. Tot slot zijn per behandelunit drie vragenlijsten overhandigd, met het verzoek deze door drie a-select gekozen cliënten te laten invullen en terug te sturen. Toelichting op de rapportage Tijdens het bezoek toetste de inspectie de resultaten van de inter-institutionele audits (IIA s) die in 2014 zijn uitgevoerd. De inspectie had de verslaglegging hiervan ontvangen en geanalyseerd. Deze IIA s omvatten zowel de geactualiseerde (nieuwe) veldnormen als de in 2010 en 2012 door de inspectie getoetste normen (hierna benoemd als oude normen ).

2 Om die reden treft u in deze brief onder het kopje Resultaten twee paragrafen aan. De eerste paragraaf bevat de resultaten van de geactualiseerde (nieuwe) normen en de tweede paragraaf bevat de resultaten van de oude normen, die in de IIA s een score hadden van niet of gedeeltelijk. Ten aanzien van deze laatste normen is een oordeel gevormd over de mate waarin uw instelling die tekortkomingen heeft verbeterd. De in de IIA s gescoorde oude normen zijn niet getoetst, ook niet indien deze voorheen bij inspectiebezoeken niet- scoorden. De uitkomsten uit de IIA s zijn leidend. De inspectie gaat hierbij uit van high trust. Dat betekent dat we instellingen een hoge mate van vertrouwen schenken. Tot slot wordt een samenvatting gegeven van het oordeel van een aantal cliënten, aan wie een vragenlijst is voorgelegd. De antwoordmogelijkheden die de inspectie heeft gehanteerd, of een instelling voldoet aan de norm, zijn ja, nee of gedeeltelijk. Bij antwoordmogelijkheid ja wordt gescoord. Wanneer een instelling niet of gedeeltelijk aan de gestelde eisen voldoet, wordt niet gescoord. Op basis hiervan is vervolgens per behandelunit de mate van risico vastgesteld. De relatie tussen de score op de normen en de risico-indeling ziet er als volgt uit: Heroïnebehandelunit: Geen tot gering risico Gering tot matig risico Matig tot hoog risico Hoog tot zeer hoog risico 9-10 van van van van 10 Methadonbehandelunit: Geen tot gering risico Gering tot matig risico Matig tot hoog risico Hoog tot zeer hoog risico 6-7 van van van van 7 Resultaten geactualiseerde (nieuwe) normen Hoofdthema 1 behandelplan; toezichtthema behandeldoelen Wensen patient bij vaststellen behandeldoelen niet niet Pagina 2 van 7

3 De behandeldoelen worden niet geformuleerd in termen van de wensen van cliënt. De wensen van de cliënt worden bij het opstellen van de doelen wel besproken, en de cliënt geeft akkoord op de behandeldoelen. De wensen van de cliënt bij de bespreking van het behandelplan zouden in de decursus worden vastgelegd. Bij inzage in twee dossiers per locatie is dit laatste éénmaal aangetroffen, op locatie 2. Beide HBU s scoorden op dit onderdeel gedeeltelijk. Hoofdthema 2 behandeling; toezichtthema somatische screening en onderzoek 2.1 Somatische screening 2.2 ECG (QT interval) niet niet 2.3 Urineonderzoek niet niet Somatische screening: Op beide locaties vindt zowel een verpleegkundige screening plaats als een screening door een arts. Op locatie 1 vindt gerichte screening door de arts plaats op basis van de verpleegkundige screening. ECG: Het maken van een ECG binnen een maand na de start van de methadonbehandeling: ECG s worden door een externe partij uitgevoerd. Op locatie 1 zijn nauwelijks nieuwe gebruikers. Daarnaast is er sprake van een noshow. Op locatie 2 vindt het maken van een ECG nog niet altijd plaats. GGD Amsterdam is voornemens een eigen ECG-apparaat aan te schaffen in het voorjaar van Met het maken van ECG s in eigen beheer verwacht men aan de norm te kunnen voldoen. Beide locaties scoorden op dit onderdeel gedeeltelijk. Op het onderdeel ECG als onderhoudsdosering is bereikt en op indicatie scoorden beide locaties ja. Urineonderzoek: Bij beide locaties zijn de afspraken over het urineonderzoek niet opgenomen in het dossier van de patiënt. In de behandelovereenkomst wordt aangegeven dat er een somatische screening plaatsvindt. Het urineonderzoek maakt hiervan onderdeel uit, maar dat is niet expliciet vermeld. Op dit onderdeel van 2.3 scoorden beide locaties nee. Op de andere onderdelen van 2.3 (bespreken van de controle met de patiënt en het voldoen aan de norm (geen repressieve doeleinden)) scoorde de instelling ja. Pagina 3 van 7

4 Hoofdthema 2 behandeling; toezichtthema indicatiestelling heroïnebehandeling 2.4 Indicatiecriterium niet niet Op locatie 1 is er momenteel één patiënt jonger dan 35 jaar die behandeld wordt met heroïne. Volgens de gesprekspartners is hiervoor geen toestemming van de inspectie nodig. De inspectie zou via een brief uit 2012 hebben toegezegd dat de behandelaar van GGD Amsterdam dit kan beslissen in afstemming met de eerste geneeskundige. Dit is echter een onjuiste interpretatie van die brief. Op locatie 2 was de vigerende procedure bij de arts niet bekend. Op dit onderdeel scoorden beide locaties nee. Hoofdthema 2 behandeling; toezichtthema multidisciplinair overleg 2.6 Bespreking in MDO eenmaal per zes maanden 2.7 Aanwezigheid beroepsbeoefenaren MDO Hoofdthema 2 behandeling; toezichtthema acute en chronische somatische problemen 2.10 Reanimatiecursus en overdosis niet niet Tot 2012 kregen alle betrokkenen een reanimatiecursus. Vanwege de dagelijkse aanwezigheid van BHV ers is dit gewijzigd. Vanaf voorjaar 2015 is de cursus voor artsen en verpleegkundigen weer ingepland. Dit krijgt een verplicht en cyclisch karakter, en deelname zal worden gemonitord. Op dit onderdeel scoorden beide Pagina 4 van 7

5 locaties gedeeltelijk. Op het andere onderdeel van 2.10 (de beschikbaarheid van noodzakelijke hulpmiddelen) scoorden beide ja. Hoofdthema 5 Opiumwet en verstrekking; toezichtthema verstrekking 5.3 Verpleegkundinge deskundigheid bij verstrekking heroïne 5.4 Openingstijden poliklinische voorziening 1 Beide locaties zijn geopend van u tot u. Resultaten oude normen Hoofdthema 3 kwaliteitsbeleid; toezichtthema professioneel statuut 3.8 Professioneel statuut Ten tijde van het bezoek van de inspectie was het professioneel statuut nog in ontwikkeling. Een concept professioneel statuut is nagezonden op 22 december 2014, met de mededeling dat dit in het MT MGGZ op 18 december 2014 was besproken en goedgekeurd. Hoofdthema 4 bestuurlijke verantwoordelijkheid/governance; toezichtthema verantwoordelijkheden en bevoegdheden geneesheer-directeur 4.2 Verantwoordelijkheden en bevoegdheden geneesheerdirecteur 1 De inspectie handhaaft hierop niet in 2014 Pagina 5 van 7

6 Vanwege de afwezigheid van het professioneel statuut was dit ten tijde van het bezoek van de inspectie nog niet. In het op 22 december 2014 ingezonden concept professioneel statuut is dit aspect opgenomen. Oordeel cliënten op basis van verstrekte vragenlijsten Op beide HBU s hebben drie cliënten de vragenlijsten ingevuld. De cliënten van beide HBU s zijn tevreden over de begeleiding die ze krijgen. Op een schaal van 1 tot 10 is het laagste cijfer dat is gegeven een 7. Het gemiddelde cijfer dat de cliënten geven aan HBU 1 is een 8.5; het gemiddelde cijfer voor HBU 2 is een ruime 9. Alle cliënten ervaren dat ze ondersteund worden bij problemen, waarbij zij graag begeleid zouden worden. De gegeven cijfers, op een schaal van 1 tot 10, variëren van 7 tot 10. Alle cliënten hebben een vaste casemanager. Op een schaal van 1 tot 10 geven cliënten op de vragen in hoeverre er wordt uitgegaan van hun kracht en mogelijkheden, en in hoeverre zij betrokkenheid bij de begeleiding ervaren, scores variërend van 7 (twee maal) tot 10 (vier maal). Ten aanzien van HBU 1 geven cliënten daarbij bijvoorbeeld aan: uitvoerig overleg tussen cliënt en begeleider en als ik naar de tandarts moet, is ze altijd bereid om me daarin te begeleiden & steunen. Ten aanzien van HBU 2 geven cliënten bijvoorbeeld aan: ik heb niet het gevoel dat er over mij beslist wordt; ( ) ik [heb] alle ruimte om mee te denken, en alle steun en begeleiding. Cliënten geven aan dat er bij HBU 1 geen gesprek wordt gevoerd bij het geven van medicatie. Zij hebben wel eens per drie maanden een vervolggesprek met een verpleegkundige, evenals bij HBU 2. Bij HBU 2 wordt wel een gesprek gevoerd bij het geven van medicatie. Op een schaal van 1 tot 10 geven cliënten gemiddeld een ruime 8 op de vraag in hoeverre zij in dit gesprek problemen en wensen kunnen aangeven, en of hiernaar wordt geluisterd/ gehandeld. Cliënten voegen daar bijvoorbeeld aan toe: ingaan op emoties en alle medewerking. De inspectie concludeert op basis van deze resultaten dat de cliënten van GGD Amsterdam positief oordelen over de door u geboden begeleiding. Conclusies op basis van geactualiseerde (nieuwe) normen De inspectie heeft op HBU 1 een matig tot hoog risico op onverantwoorde zorg geconstateerd. Op deze HBU werden vijf van de tien geactualiseerde (nieuwe) normen als beoordeeld, vijf normen werden als niet beoordeeld. Op HBU 2 heeft de inspectie een matig tot hoog risico op onverantwoorde zorg geconstateerd. Op deze HBU werden vijf van de tien geactualiseerde nieuwe normen als beoordeeld, vijf normen werden als niet beoordeeld. Pagina 6 van 7

7 Conclusies op basis van oude normen De inspectie constateert dat in de IIA twee oude normen niet of gedeeltelijk scoorden. Bij de toetsing door de inspectie scoorden deze twee. Handhaving Maatregelen ten aanzien van de geactualiseerde (nieuwe) normen Aangezien de inspectie een matig tot hoog risico heeft geconstateerd in uw instelling, verwacht de inspectie dat u maatregelen treft om de geconstateerde risico s te beperken. De inspectie verzoekt u om binnen 6 maanden na ontvangst van het vastgestelde rapport de inspectie te informeren over het resultaat van de interne audit op de niet operationele normen. Vervolgacties De inspectie zal mogelijk in 2015 een aantal instellingen met een matig tot hoog risico en/of een hoog tot zeer hoog risico opnieuw bezoeken. Mocht tijdens een volgend onaangekondigd inspectiebezoek blijken dat er geen adequate maatregelen zijn getroffen, dan zal de inspectie passende maatregelen nemen, zoals het instellen van verscherpt toezicht. Tot slot De inspectie maakt deze rapportage actief openbaar via onze website De eindrapportage wordt aan de Minister aangeboden met het verzoek deze aan de Tweede Kamer aan te bieden. Ik vertrouw erop u op deze wijze voldoende te hebben geïnformeerd. Ik dank u voor uw medewerking. Hoogachtend, senior inspecteur projectleider FU thematoezicht heroïne- en methadonbehandeling Pagina 7 van 7

8 > Retouradres Postbus GR Utrecht GGD Amsterdam t.a.v. de directie Postbus CE AMSTERDAM Stadsplateau AZ Utrecht Postbus GR Utrecht T F /V /RS/nh 2 december 2015 Onderwerp toezicht op heroïne-/methadonbehandeling V /V Geachte directie, Per brief d.d. informeerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna inspectie) u over de geconstateerde tekortkomingen in de behandeling van patiënten met heroïne en methadon. Daarin werd u gevraagd om verbetermaatregelen te treffen en een interne audit uit te voeren op deze onderwerpen. U heeft de inspectie per brief d.d. 10 juli 2015 geïnformeerd met een interne audit. Deze audit is in juni 2015 uitgevoerd. Conclusies Op basis van de interne audit concludeert de inspectie dat: Er door de instelling aantoonbaar inspanningen zijn verricht om de kwaliteit van zorg naar een hoger plan te tillen. GGD Amsterdam aantoonbaar voldoet aan de veldnormen zoals vastgelegd in het Handboek Behandeling met heroïne (2011), de Richtlijn Opiaatonderhoudsbehandeling (RIOB, 2012) en de multidisciplinaire richtlijn opiaatverslaving (2013). De inspectie sluit hiermee de correspondentie af betreffende de behandeling van patiënten met heroïne en methadon. Heeft u vragen naar aanleiding van deze brief, dan verzoek ik u met ondergetekende contact op te nemen. Ik vertrouw erop u op deze wijze voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, senior inspecteur projectleider FU thematoezicht heroïne- en methadonbehandeling